Milletlerarası Özel Hukukta Şekil

İÇİNDEKİLER
ÖZET 7
ÖNSÖZ 9
İÇİNDEKİLER 11
KISALTMALAR DİZİNİ 17
GİRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM
HUKUKİ İŞLEM KAVRAMI VE HUKUKİ İŞLEMLERİN ŞEKLİ
§1. HUKUKİ İŞLEM KAVRAMI 23
I. Genel Olarak 24
II. Hukuki İşlemi Kuran İrade Açıklaması, Açıklamanın Şekli ve Türleri 27
A. İrade Açıklaması 27
B. İrade Açıklamasının Şekli 27
C. İrade Açıklamasının Türleri 29
1. Doğrudan-Dolaylı İrade Açıklaması 30
2. Açık-Örtülü İrade Açıklaması 30
3. Yazılı-Sözlü İrade Açıklaması 31
4. Muhataba Varması Gerekli Olan ve Gerekli Olmayan İrade
Açıklaması 31
III. Hukuki İşlemin Çeşitleri 32
A. Tarafların Sayısına Göre 32
B. Konusuna Göre 33
C. Karşılıklı veya Karşılıksız Olmasına Göre 33
D. Hukuki Sonuçlarını Meydana Getirdikleri Ana Göre 34
E. Sonuçlarını Doğurduğu Değere Göre 35
F. Sebebe Bağlı Olup Olmamalarına Göre 36
§2. HUKUKİ İŞLEMİN ŞEKLİ 37
I. Şekil Serbestisi 38
II. Şeklin Fayda ve Sakıncaları 39
A. Şeklin Faydaları 39
B. Şeklin Sakıncaları. 40

III. Türk Özel Hukukunda Şekil Türleri 42
A. Amaçlarına Göre Şekil 42
1. Geçerlilik Şartı Olarak Şekil 42
a. Kanunî Şekil 43
b. İradî Şekil 43
2. İspat Şartı Olarak Şekil 44
B. Yapılış Tarzına Göre Şeklin Türleri 45
1. Sözlü Şekil 45
2. Yazılı Şekil 45
a. Adi Yazılı Şekil 46
b. Nitelikli Yazılı Şekil 47
3. Resmî Şekil 47
4. Tescil 49
5. İlan 49
İKİNCİ BÖLÜM
YABANCI UNSURLU HUKUKİ İŞLEMLERDE ŞEKİL SORUNU
§3. GENEL OLARAK 51
§4. YABANCILIK UNSURUNUN BELİRLENMESİ 54
§5. YABANCI UNSURLU HUKUKİ İŞLEMLERİN ŞEKLİNE UYGULANACAK
HUKUKUN TARİHİ GELİŞİMİ 59
I. Genel Olarak 60
II. Türk Hukukundaki Durum 65
A. Muvakkat Kanun Dönemi 66
B. 2675 sayılı MÖHUK dönemi 68
C. 5718 sayılı MÖHUK Dönemi 69
§6. ŞEKİL KURALININ MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK KURALLARI ARASINDAKİ YERİ 70
I. Tek Yanlı-Çok Yanlı Kanunlar İhtilafı Kuralları 71
II. Bağımlı-Bağımsız Kanunlar İhtilafı Kuralları 73
III. Yalın- Basamaklı-Alternatif Kanunlar İhtilafı Kuralları 73
IV. Diğer Bağlama Kuralı Çeşitleri 78
§7. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK MENFAATLERİ VE ŞEKİL 78
§8. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKTA TEMEL SORUNLAR VE ŞEKİL 82
I. Vasıflandırma ve Şekil 82
II. Önmesele ve Şekil. 84

III. Atıf ve Şekil 88
A. Atfın Kabul Süreci 89
B. Atfın Uygulanışı 90
IV. Kanuna Karşı Hile ve Şekil 94
V. Kamu Düzeni ve Şekil 98
VI. Doğrudan Uygulanan Kurallar ve Şekil 102

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YABANCI UNSURLU HUKUKİ İŞLEMLERİN ŞEKLİNE UYGULANACAK HUKUK
§9. TÜRK MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKUNDA ŞEKLE İLİŞKİN GENEL KURAL
VE KURALIN UYGULAMA ALANI 105
I. Genel Kural 105
II. Uygulama Alanı 106
A. Nişanlanmanın Şekline Uygulanacak Hukuk 108
B. Evlat Edinme İşleminin Şekline Uygulanacak Hukuk 113
1. MÖHUK Bakımından 114
2. Çocukların Korunması ve Ülkelerarası İşbirliğine Dair La Haye Sözleşmesi Bakımından 122
C. Taşınır Mallar Üzerindeki Ayni Hak İşlemleri 123
D. Sözleşmelerin Şekline Uygulanacak Hukuk 126
1. MÖHUK Bakımından 127
2. Roma Konvansiyonu Bakımından 130
§10. GENEL KURALIN UYGULAMA ALANINI GENİŞLETEN HÂLLER 132
I. Ölüme Bağlı Tasarrufların Vasıflandırılması 133
II. Ölüme Bağlı Tasarrufların Şekline Uygulanacak Hukukta Atıf Sorunu 135
III. Ölüme Bağlı Tasarrufların Şekline Uygulanacak Hukuk 139
A. Genel Olarak 140
B. MÖHUK Bakımından 144
C. Milletlerarası Sözleşmeler Bakımından 148
1. 1961 Tarihli La Haye Sözleşmesi 148
2. 650/2012 sayılı AB Konseyi Tüzüğü 155
3. İki Taraflı Konsolosluk Antlaşmalarında Ölüme Bağlı
Tasarrufların Şekline Uygulanacak Hukuk 156

§11. GENEL KURALIN UYGULAMA ALANINI DARALTAN HALLER 158
I. LRA Kuralı 159
A. LRA Kuralının Dayandığı Hukuki Esaslar 160
B. Kuralın Uygulanmasında İşlemin Yapıldığı Yer Sorunu 161
1. Hukuki İşlemin Yapıldığı Yerin Vasıflandırılması 162
a. Tek Taraflı Hukuki İşlemlerde 162
b. İki Taraflı Hukuki İşlemlerde 164
II. LRA Kuralının Zorunlu Olarak Uygulama Alanı Bulduğu Hukuki İşlemler 168
A. Kambiyo Senetlerinin Şekline Uygulanacak Hukuk 169
1. Kambiyo Senetlerinin Vasıflandırılması 170
2. Kambiyo Senetlerinin Şekline Uygulanacak Hukukta Atıf Sorunu 173
3. Kambiyo Senetlerinde Şekil Kapsamına Giren Hususlar 174
a. İmza Yerinin Tespiti 175
b. Tamamlayıcı Kurallar 180
aa. TTK madde 767/II Hükmü 181
bb. TTK Madde 767/III Hükmü 183
aaa. LRA Kuralının Şekil Şartlarını Taşımayan Kambiyo Senetlerinin Geçerliliği 184
bbb. Tarafların Türk Vatandaşı Olması 184
ccc. Borçlanmanın LRA Kuralına Göre Şeklen Geçersiz Olması. 189
ddd. Borçlanmanın Türk hukukunun Gösterdiği Şekle
Uygun Olması 190
eee. Talebin Türkiye’de Yapılması. 190
cc. Çekler Hakkında Alternatif Ödeme Yeri Hukuku 192
B. Evlenmelerin Şekline Uygulanacak Hukuk 194
1. Milletlerarası Özel Hukukta Evlenme Şekilleri 196
2. Evlenmenin Şekli Kapsamına Giren Hususlar 199
3. Evlenmenin Şekli Kapsamına Giren Hususların Vasıflandırılması 200
4. Evlenmenin Şekline Uygulanacak Hukukta Atıf Sorunu 205
5. Evlenme Yeri Hukuku 209
a. Türkiye’de Yapılan Evlilikler 210
aa. Evlenme Töreninden Önceki Şekil Şartları 211
bb. Evlenme Töreni Sırasındaki Şekil Şartları 212
cc. Evlenme Töreninden Sonraki Şekil Şartları 213

b. Yurtdışında Yapılan Evlilikler 213
aa. Türk Mevzuatına Uygunluk 214
bb. Evliliğin Bildirimi ve Tescil 215
6. Konsolosluk Evlilikleri 217
a. Genel Olarak 217
b. Şartları 218
aa. Gönderen Devletin Yetki Vermesi 219
bb. Kabul Eden Devletin Yetkiyi Tanıması 221
cc. Gönderen Devletin Şekil Kurallarına Uygunluk 222
dd. Taraflara İlişkin Şartlar 223
aaa. Yabancı Konsolosluklarda 225
aaaa. Türkiye’de Bulunan Yabancı Konsolosluklarda 225
bbbb. Yurtdışında Bulunan Yabancı Konsolosluklarda 227
bbb. Türk Konsolosluklarında 227
7. Çok Vatandaşlık Durumunda Evlilik 229
8. Vatansızların ve Mültecilerin Durumu 231
9. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı 231
10. Evlenmenin Şeklî Şartlarını Yerine Getirmemenin Sonuçları 233
III. Lex Causae Kuralı 236
IV. Lex Causae Kuralın Zorunlu Olarak Uygulama Alanı Bulduğu Hukuki
İşlemler 237
A. Taşınmaz Mallar Üzerindeki Aynî Hak İşlemleri 237
1. Kuralın Kapsamı 239
2. Taşınmazların Kullanımına İlişkin Sözleşmeler 243
3. Taşınmaz Satım Vaadi Sözleşmesinin Şekline Uygulanacak Hukuk 245
4. Temsilci Vasıtasıyla Taşınmaz Devri 246
B. Tüketici Sözleşmeleri 247
1. MÖHUK Bakımından 248
a. MÖHUK madde 26/2 hükmünün Kapsamındaki Sözleşmeler 248
b. MÖHUK madde 26/2 hükmünün Kapsamı Dışındaki Sözleşmeler 250
2. Roma Konvansiyonu Bakımından 252
C. Yapıldığı Yerde Bilinmeyen veya Mümkün Olmayan İşlemler 252

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKTA GENEL ŞEKİL KURALININ KAPSAMI DIŞINDA KALAN BAZI KONULARDA UYGULANACAK HUKUK
§12. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKTA GENEL ŞEKİL KURALININ KAPSAMI
DIŞINDA KALAN BAZI KONULARDA UYGULANACAK HUKUK 255
I. İspat Şekline Uygulanacak Hukuk 255
II. Senetlerin Şekline Uygulanacak Hukuk 259
A. Yabancı Resmî Senet 260
1. Yabancı Resmî Senetlerin Kesin Delil Etkisi 261
2. Türk Hukukundaki Durum 261
3. Milletlerarası Sözleşmelerdeki Durum 263
a. Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin
Kaldırılmasına İlişkin La Haye Sözleşmesi 263
b. Diplomasi ve Konsolosluk Memurlarınca Düzenlenen Belgelerde Onay İşleminin Kaldırılmasına Dair Avrupa
Sözleşmesi 265
c. Bazı İşlem ve Belgelerin Tasdikten Muaf Tutulmasına Dair Sözleşme 266
B. Yabancı Özel Senet 267

SONUÇ 269