Milli & Milletlerarası Tahkim

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ7
İÇİNDEKİLER 11
KISALTMALAR 31
§ 1 GENEL OLARAK TAHKİM 35
A TAHKİM KAVRAMI 35
B TAHKİMİN TARİHİ GELİŞİMİ 36
1 Genel Olarak 36
2 Eski Medeniyetlerde Hukuk ve Tahkim 41
a Hint Medeniyeti 41
b Mısır Medeniyeti 41
c Sümer- Babil Medeniyeti 42
d Hitit Medeniyeti 43
e Çin Medeniyeti 44
3 Eski Yunan Hukuku ve Tahkim 46
4 Eski Roma Hukuku ve Tahkim 48
5 Ortaçağ ve Sonrası Monarşik Devirde Hukuk ve Tahkim 51
6 İslamiyet Öncesi Türk Hukuku ve Tahkim 55
7 İslamiyet Öncesi Arap Hukuku ve Tahkim 57
8 İslam Hukuku ve Tahkim 59
a Genel Olarak İslam Hukuku 59
b İslam Hukukunun Diğer Hukuk Sistemleriyle Etkileşimi 60
c İslam Hukukunda Tahkimin Yeri 61
d İslam hukukunda Tahkimin Hükümleri 63
aa Tahkim Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 63
bb Tahkim Sözleşmesinin Konusu 64
cc Tahkimde Hakemler 64
dd Hakem Kararları 65
9 Osmanlı Hukuku ve Tahkim 66
a Genel Olarak Osmanlı Hukuku 66
b Tanzimat Sonrası Osmanlı Hukuku ve Tahkime İlişkin İlk
Düzenlemeler 68
12 İçindekiler
c Osmanlı’da İlk Usul Kanunu ve Tahkim Düzenlemesi 69
d Mecelle ve Tahkim 71
aa Tahkimin Konusu 71
bb Tahkim Sözleşmesinin Şekli 72
cc Tahkimde Süre 72
dd Tahkimde Hakemler 72
ee Hakem Kararlarının Onanması ve İcrası 73
e Usulü Muhakemat-ı Hukukiye Kanunu ve Tahkim 74
f Osmanlı’da Özel ve Mahalli Kanunlarda Tahkim 75
10 Cumhuriyet Döneminde Tahkim 78
C GÜNÜMÜZDE TAHKİM 80
D TAHKİMİN HUKUKİ NİTELİĞİ 82
1 Maddi Hukuk Sözleşmesi Görüşü 83
2 Usul Hukuku Sözleşmesi Görüşü 84
3 Karma Görüş 85
4 Bağımsız(Otonom) Görüş 85
E TAHKİMİN TÜRLERİ 86
1 Milli Tahkim- Milletlerarası Tahkim 87
2 Zorunlu Tahkim- İhtiyari Tahkim 88
3 Arizi(Ad Hoc) Tahkim- Kurumsal Tahkim 90
F TAHKİM VE DİĞER ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ 93
1 Tahkim ve Hakem-Bilirkişi Kavramı 94
2 Tahkim ve Arabulucu Kavramı 95
3 Tahkim ve Uzlaştırmacı Kavramı 99
4 Tahkim ve Arabulucu-Hakem Kavramı 100
5 Tarafsız Ön Değerlendirme104
6 Vakıaların Saptanması Yöntemi (Fact Finding-FF)105
7 Kısa Yargılama(Mini-Trial) 107
8 Müzakere(Negotiation) 109
9 Kısa Jüri Yargılaması(Summary Jury Trials)110
G TAHKİMİN UYGULAMA ALANI110
1 Milletlerarası Tahkimde 110
2 Milli Tahkimde112
H TAHKİME İLİŞKİN HÜKÜMLERİN ZAMAN BAKIMINDAN
UYGULANMASI 114
I İTİRAZ HAKKINDAN FERAGAT117
J TAHKİMDE GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME119
1 Genel Olarak119
İçindekiler 13
2 Milletlerarası Tahkimde Yetkili ve Görevli Mahkeme 119
3 Milli Tahkimde Yetkili ve Görevli Mahkeme 121
K MAHKEMENİN YARDIMINDA SINIRLILIK İLKESİ 123
L BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 125
1 Tahkim ve Diğer Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri 125
2 Tahkimin Uygulama Alanı 127
3 Tahkim Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 129
4 Tahkime İlişkin Hükümlerin Zaman Bakımından Uygulanması 133
5 İtiraz Hakkından Feragat 149
6 Tahkimde Görevli ve Yetkili Mahkeme 150
7 Mahkemenin Yardımında Sınırlılık ilkesi 153
8 İhtisas Mahkemesinin Görevli Olması 154
§ 2 TAHKİME ELVERİŞLİLİK157
A GENEL OLARAK 157
B MİLLETLERARASI TAHKİMDE TAHKİME ELVERİŞLİLİK 158
C MİLLİ TAHKİMDE TAHKİME ELVERİŞLİLİK 159
D TAHKİME ELVERİŞLİLİĞE BAĞLANAN SONUÇ 160
E TAHKİME ELVERİŞSİZLİK İTİRAZININ İNCELENMESİ 161
F HUKUKUMUZDA TAHKİME ELVERİŞSİZ OLARAK KABUL EDİLEN
UYUŞMAZLIKLAR 163
1 Gayrimenkulün Aynına İlişkin Uyuşmazlıklar 163
2 Tarafların İradelerine Tabi Olmayan Uyuşmazlıklar 165
a Ceza Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 165
b İdare Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 166
c Aile Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 166
d Rekabet Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 167
e Fikri Mülkiyet Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 168
f Kat Mülkiyeti Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 168
g İflas Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 169
h Deniz Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 175
ı Şirketler Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 176
i Kooperatifler Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 178
j İş Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 179
k Tüketici Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 182
l Kira Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 189
m İtirazın İptali ve Menfi Tespit Davaları 191
14 İçindekiler
G BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 195
1 Tahkime Elverişsizlik İtirazının İncelenmesi 195
2 Genel Kurul Kararları197
3 Avukatlık Vekâlet Sözleşmesinden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar198
4 İflas hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 199
5 İş Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar204
6 Kira Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar210
7 Tüketici Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 211
8 Şirketin Feshine ilişkin Uyuşmazlıklar 213
9 İtirazın İptali ve Menfi Tespit Davaları213
10 Aile Hukuku Alanındaki Uyuşmazlıklar 218
§ 3 TAHKİM SÖZLEŞMESİ219
A GENEL OLARAK TAHKİM SÖZLEŞMESİ 219
B TAHKİM SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI(MEYDANA GELMESİ)220
1 Genel Olarak220
2 Tahkim Sözleşmesinin Taraflarca Bizzat Yapılması221
3 Tahkim Sösleşmesinin Temsilciler Tarafından Yapılması223
a Tahkim Sözleşmesinin Veli, Vasi, Kayyım veya Yasal
Danışman Tarafından Yapılması224
b Tahkim Sözleşmesinin Vekil Tarafından Yapılması226
c Tahkim Sözleşmesinin Ticari Temsilci Tarafından
Yapılması 227
d Tahkim Sözleşmesinin Ticari Vekil Tarafından Yapılması 227
e Tahkim Sözleşmesinin Diğer Tacir Yardımcıları Tarafından
Yapılması 227
f Tahkim Sözleşmesinin Acenteler Tarafından Yapılması227
g Tahkim Sözleşmesinin Komisyoncu Tarafından Yapılması 228
h Tahkim Sözleşmesinin Simsar(Tellal) Tarafından
Yapılması 228
ı Tahkim Sözleşmesinin Kaptan Veya Araç Maliki
Tarafından Yapılması229
j Tahkim Sözleşmesinin Kolektif Şirketi Temsile Yetkili
Olanlar Tarafından Yapılması 229
k Tahkim Sözleşmesinin Komandit Şirketi Temsile Yetkili
Olanlar Tarafından Yapılması 230
l Tahkim Sözleşmesinin Sermayesi Paylara Bölünmüş
Komandit Şirketi Temsile Yetkili Olanlar Tarafından
Yapılması 230
İçindekiler 15
m Tahkim Sözleşmesinin Anonim Şirketi Temsile Yetkili
Olanlar Tarafından Yapılması 231
n Tahkim Sözleşmesinin Limited Şirketi Temsile Yetkili
Olanlar Tarafından Yapılması 232
4 Tahkim Sözleşmesinin Ehliyetsiz Veya Yetkisiz Olan Kişilerce
Yapılmasının Sonuçları 232
C TAHKİM SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ 233
D TAHKİM İRADESİ 243
E TAHKİM SÖZLEŞMESİNİN ETKİSİ VE TAHKİM İTİRAZI 248
F TAHKİM ŞARTININ ASIL SÖZLEŞMEDEN BAĞIMSIZLIĞI 250
G HAKEMİN KENDİ YETKİSİ HAKKINDA KARAR VERMESİ
(KOMPETENZ-KOMPETENZ İLKESİ) 252
H TAHKİM SÖZLEŞMESİNİN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE TEŞMİLİ (SİRAYETİ) 254
1 Külli Halefiyet 255
2 Şirket Birleşmeleri ve Devralmaları 255
3 Malvarlığı ve İşletmenin Devri 256
4 Tüzel Kişilik Perdesinin Aralanması 256
5 Üçüncü Kişinin Fiilini Taahhüt 258
6 Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme 259
7 Alacağın Devri 260
8 Borcun Üstlenilmesi 261
9 Borca Katılma 263
10 Sözleşmenin Devri 263
11 Sözleşmeye Katılma 264
12 Sigorta Sözleşmeleri 265
13 Kefalet Sözleşmeleri 265
14 Garanti Sözleşmeleri 267
I BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 269
1 Tahkim Sözleşmesinin Hazırlanması 269
2 Tahkim Sözleşmesinin Şekli 271
3 Tahkim İradesi 278
4 Tahkim Sözleşmesinin Etkisi ve Tahkim İtirazı 290
5 Tahkim İlk İtirazı 292
6 Tahkim İtirazında Vekalet Ücreti 304
7 Tahkim Şartının Asıl Sözleşmeden Bağımsızlığı 305
8 Hakem Veya Hakem Kurulunun Kendi Yetkisi Hakkında Karar
Vermesi 311
9 Tahkim Sözleşmesinin Üçüncü Kişilere Teşmili 315
16 İçindekiler
§ 4 TAHKİMDE GEÇİCİ HUKUKİ KORUMA TEDBİRLERİ331
A GENEL OLARAK GEÇİCİ HUKUKİ KORUMA TEDBİRLERİ 331
B MAHKEME TARAFINDAN GEÇİCİ HUKUKİ KORUMA TEDBİRİ
VERİLMESİ332
1 Milletlerarası Tahkimde 332
2 Milli Tahkimde333
C HAKEM TARAFINDAN GEÇİCİ HUKUKİ KORUMA TEDBİRİ
VERİLMESİ337
1 Milletlerarası Tahkimde 338
2 Milli Tahkimde340
D BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 343
1 Tahkim Yargılamasında İhtiyati haciz Kararı343
2 Tahkim Yargılamasında İhtiyati Tedbir Kararı345
3 İhtiyati Haciz Kararına İtiraz346
§ 5 HAKEM SÖZLEŞMESİ VE HAKEMLER349
A GENEL OLARAK349
B HAKEM SÖZLEŞMESİ350
C HAKEM SAYISI 351
D HAKEMLERİN SEÇİMİ 353
1 Hakem Seçilebilecek Kişiler353
2 Hakem ve Hakem Seçim Usulünün Taraflarca Belirlenmesi 353
3 Taraflarca Aksi Kararlaştırılmadığı Takdirde Hakem Seçimi ve
Usulü355
4 Hakemlerin Seçim Usulünün Taraflarca Karalaştırılmasına
Rağmen Buna Uyulmaması 356
E HAKEMLERİN TARAFSIZLIĞI VE BAĞIMSIZLIĞI356
F HAKEMİN REDDİ 358
G HAKEMİN GÖREVİNİ YERİNE GETİREMEMESİ361
H YENİ HAKEM SEÇİMİ 362
I HAKEMLERİN SORUMLULUĞU364
J HAKEMLERİN KENDİ YETKİLERİ HAKKINDA KARAR VERMESİ 366
K BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 367
1 Hakemin İsmen Belirlenmiş Olması367
2 Hakem Seçiminde Sözleşmenin Geçerliliğinin Değerlendirilmesi369
3 Hakem Seçiminde Tarafların Anlaşması veya Kanuna Uyulmaması 370
4 Taraflardan Birisinin Süresinde Hakem Seçim Hakkını
Kullanmaması371
İçindekiler 17
5 Hakem Seçimine İlişkin Kararlara Karşı Kanun Yolu 375
6 Hakem Heyetinin Kurul Halinde Karar Vermesi 376
7 Hakemin Reddi Davası 379
8 Hakemin Reddi Sebebinin İleri Sürülmesi 380
§ 6 TAHKİMDE YARGILAMA USULÜ383
A TAHKİM YARGILAMASINDA UYGULANACAK USUL KURALLARI 383
1 Usul Kurallarının Taraflarca Doğrudan Belirlenmesi 383
2 Usul Kurallarının Taraflarca Atıf Yapılarak Belirlenmesi 384
3 Usul Kurallarının Hakemlerce Belirlenmesi 385
B TAHKİMDE YARGILAMAYA HÂKİM OLAN İLKELER 386
1 Tarafların Eşitliği İlkesi 387
2 Hukuki Dinlenilme Hakkı 388
3 Tasarruf İlkesi 388
4 Dürüst Davranma ve Doğruyu Söyleme Yükümlülüğü 389
5 Resen Araştırma ve Taraflarca Getirilme İlkesi 390
6 Aleniyet İlkesi 391
7 Davayı Aydınlatma Ödevi 391
8 Sözlülük-Yazılılık İlkesi 392
9 Usul Ekonomisi İlkesi 392
10 Yargılamanın Sevk ve İdaresi 393
11 Doğrudanlık İlkesi 393
12 Taleple Bağlılık İlkesi 393
13 Hukukun Uygulanması 394
C TAHKİM YERİ 394
1 Genel Olarak 394
2 Tahkim Yerinin Belirlenmesi 395
a Taraflarca Belirlenmesi 395
b Taraflarca Seçilen Bir Tahkim Kurumunca Belirlenmesi 396
c Hakem veya Hakem Kurulunca Belirlenmesi 396
3 Hakemlerin Tahkim Yeri Dışında Toplanması 397
D BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 399
1 Tahkim Yargılamasında Usul Kurallarına Uyulmaması 399
2 Tarafların Eşitliği ve Hukuki Dinlenilme Hakkının İhlali 399
3 Dürüst Davranma/ Çelişkili Davranış Yasağı 401
4 Hukukun Uygulanması/Yargılamanın Sevk Ve İdaresi 403
5 Usul Ekonomisi ilkesi 404
18 İçindekiler
§ 7 TAHKİMDE DAVANIN AÇILMASI407
A DAVANIN AÇILMA ZAMANI407
B DAVANIN TAKİBİ409
C TAHKİM SÜRESİ410
1 Genel Olarak410
2 Tahkim Süresinin Belinlenmesi412
a Taraflarca Belirlenmesi 412
b Kanunen Belirlenen Süre 412
3 Tahkim Süresinin Başlangıcının Belirlenmesi 413
a Taraflarca Belirlenmesi 413
b Taraflarca Belirlenmemiş Olması413
4 Tahkim Süresinin Uzatılması 414
a Tarafların Anlaşması İle 414
b Mahkeme Kararı İle 416
5 Hakem Kararının Süresinde Verilmemesi418
D TAHKİMDE YARGILAMA DİLİ420
E DAVA DİLEKÇESİ 424
F CEVAP DİLEKÇESİ426
G İDDİA VE SAVUNMANIN GENİŞLETİLMESİ VEYA DEĞİŞTİRİLMESİ 428
H GÖREV BELGESİ430
1 Görev Belgesi Kavramı ve Hukukumuzdaki Yeri 430
2 Görev Belgesinin Hazırlanması433
3 Görev Belgesinin İçeriği434
a Taraflara İlişkin Bilgiler435
b Uyuşmazlığa İlişkin Bilgiler 435
c Hakemlere İlişkin Bilgiler 436
d Tahkimin İşleyişi İle İlgili Bilgiler 436
e Hakemlerin Dostane Aracılık Yapma Yetkisi 438
4 Görev Belgesinin İmzalanması 440
5 Görev Belgesinin Hukuki Sonuçları441
a Görev Belgesi Düzenlenmemesinin Hukuki Sonuçları 441
b Görev Belgesi Düzenlenmesinin Hukuki Sonuçları443
I DURUŞMA YAPILMASI VEYA DOSYA ÜZERİNDEN İNCELEME445
J TARAFLARDAN BİRİNİN YARGILAMAYA KATILMAMASI 452
K DELİLLERİN TOPLANMASI455
L BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ VE KEŞİF 459
1 Bilirkişi İncelemesi 459
2 Keşif Yapılması464
İçindekiler 19
M UYUŞMAZLIĞIN ESASINA UYGULANACAK HUKUK 466
1 Genel Olarak 466
2 Taraflarca Esasa Uygulanacak Hukukun Seçilmesi 467
3 Ticari Örf ve Adetler İle Ticari Teamüller 472
4 Taraflarca Esasa Uygulanacak Hukukun Seçilmemesi 473
5 Hakemlerin Hakkaniyet ve Nesafet Kurallarına Göre Karar
Vermesi 475
6 Hakemlerin Dostane Aracı Olarak Karar Vermeleri 476
N BÖLÜMDE YER ALAN KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 478
1 Tahkim Süresi 478
2 Tahkim Süresinin Uzatılması 480
3 Görev Belgesi 482
4 İddia ve Savunmanın Genişletilmesi ve Değiştirilmesi 488
5 Taraflardan Birisinin Yargılamaya Katılmaması 491
6 Bilirkişi İncelemesi ve Keşif 492
§ 8 TAHKİM YARGILAMASINDA ÖZEL DURUMLAR497
A ÖN SORUN 497
1 Genel Olarak Ön Sorun 497
2 Tahkimde Ön Sorun 497
B BEKLETİCİ SORUN(MESELE) 499
1 Genel Olarak Bekletici Sorun 499
2 Tahkimde Bekletici Sorun 500
C DAVANIN İHBARI 501
1 Genel Olarak Davanın İhbarı 501
2 Tahkimde Davanın İhbarı 501
D DAVAYA MÜDAHALE 504
1 Feri Müdahale 504
a Genel Olarak Feri Müdahale 504
b Tahkimde Feri Müdahale 505
2 Asli Müdahale 506
a Genel Olarak Asli Müdahale 506
b Tahkimde Asli müdahale 507
E DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ VE AYRILMASI 507
1 Davaların Birleşmesi 507
a Genel olarak Davaların Birleştirilmesi 507
b Tahkimde Davaların Birleştirilmesi 508
20 İçindekiler
2 Davaların Ayrılması512
a Genel Olarak Davaların Ayrılması512
b Tahkimde Davaların Ayrılması513
F DAVA ARKADAŞLIĞI 515
1 Genel Olarak Dava Arkadaşlığı515
2 İhtiyari Dava Arkadaşlığı 516
a Genel Olarak516
b Tahkimde İhtiyari Dava Arkadaşlığı 517
3 Zorunlu(Mecburi) Dava Arkadaşlığı518
a Genel Olarak518
b Tahkimde Zorunlu Dava Arkadaşlığı519
G KARŞI DAVA521
1 Genel olarak Karşı Dava521
2 Tahkimde Karşı Dava522
H ISLAH528
1 Genel Olarak Islah 528
2 Tahkimde Islah 530
a Milletlerarası Tahkimde Islah531
b Milli Tahkimde Islah533
I ADLİ YARDIM 534
1 Genel Olarak Adli Yardım534
2 Tahkimde Adli Yardım 535
J ADLİ TATİL537
1 Genel Olarak Adli Tatil 537
2 Tahkimde Adli Tatil 538
K TARAFLARIN İSTİCVABI539
1 Genel Olarak İsticvap 539
2 Tahkimde İsticvap540
a Milletlerarası Tahkimde İsticvap540
b Milli Tahkimde İsticvap 541
L TARAFLARIN DİNLENMESİ542
1 Genel Olarak Tarafların Dinlenmesi 542
2 Tahkimde Tarafların Dinlenmesi 543
a Milletlerarası Tahkimde Tarafların Dinlenmesi543
3 Milli Tahkimde Tarafların Dinlenmesi544
M DAVA DOSYASININ İŞLEMDEN KALDIRILMASI 545
1 Genel Olarak Dava Dosyasının İşlemden Kaldırılması 545
2 Tahkimde Dava Dosyasının İşlemden Kaldırılması545
İçindekiler 21
N ESKİ HALE GETİRME(HALİ SABIKA İCRA) 546
1 Genel Olarak Eski Hale Getirme 546
2 Tahkimde Eski Hale Getirme 547
a Milletlerarası Tahkimde Eski Hale Getirme 547
b Milli Tahkimde Eski Hale Getirme 549
3 Hakem Kararına Karşı Kanun Yollarında Eski Hale Getirme 550
O BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 551
1 Tahkimde Dava Arkadaşlığı 551
2 Tahkimde Davaların Ayrılması ve Birleştirilmesi 556
3 Dosyanın İşlemden Kaldırılması ve Davanın Açılmamış
Sayılması 559
4 Tahkimde Bekletici Mesele 560
5 Tahkimde Islah, İddia ve Savunmanın Genişletilmesi 561
§ 9 TAHKİMDE DAVAYA SON VEREN TARAF İŞLEMLERİ VE TAHKİM
YARGILAMASININ HAKEM KARARI DIŞINDA SONA ERME HALLERİ565
A TAHKİMDE DAVAYA SON VEREN TARAF İŞLEMLERİ 565
1 Genel Olarak 565
2 Davadan Feragat 566
a Genel Olarak 566
b Tahkimde Davadan Feragat 567
aa Milli Tahkimde Davadan Feragat 567
bb Milletlerarası Tahkimde Davadan Feragat 569
3 Davayı Kabul 569
a Genel Olarak 569
b Milli Tahkimde Davanın Kabulü 570
c Milletlerarası Tahkimde Davanın Kabulü 571
4 Sulh 571
a Genel Olarak 571
b Milletlerarası Tahkimde Sulh 573
c Milli Tahkimde Sulh 575
B TAHKİMDE HAKEM KARARI DIŞINDA YARGILAMANIN SONA
ERME HALLERİ 578
1 Genel Olarak 578
2 Davanın Geri Alınması 578
3 Tarafların Anlaşması 580
4 Yargılamanın Sürdürülmesinin Gereksiz Veya İmkansız Olması 581
22 İçindekiler
5 Tahkim Süresinin Uzatılmasına İlişkin Talebin Reddi 583
6 Taraflarca Kararlaştırılmış Olmasına Rağmen Hakem
Kurulunun Oybirliği İle Karar Ver(e)memesi584
7 Tahkim Giderleri İçin Avans Yatırılmaması 584
8 Taraf Olma Niteliğinin Kaybı586
E BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 589
1 Davadan Feragat 589
2 Sulh590
3 Hakem Kurulunun Oybirliğiyle Karar Vermemesi veya İsmen
Belirlenen Hakemin Görevini Yapmasına Engel Çıkması592
4 Tahkim Giderleri İçin Avans Yatırılmaması 593
§ 10 HAKEM KARARI 595
A GENEL OLARAK595
B HAKEM KARARI TÜRLERİ596
1 Nihai Hakem Kararı 596
2 Kısmi Hakem Kararı 596
3 Geçici Hakem Kararı598
4 Ek (Tamamlayıcı) Hakem Kararı598
C HAKEM KARARININ ŞEKLİ 599
D HAKEM KARARININ İÇERİĞİ 600
1 Kararı Veren Hakem veya Hakem Kurulu Üyelerinin Ad ve
Soyadları600
2 Tarafların ve Varsa Temsilcileri ile Vekillerinin Ad ve
Soyadları, Unvan ve Adresleri600
3 Kararın Dayandığı Hukuki Sebepler ile Gerekçesi 601
4 Açık ve Kesin Bir Biçimde Taraflara Yüklenen Hak ve Borçlar
İle Yargılama Giderleri 603
5 Karara Karşı İptal Davası Açılabileceği ve Süresi 604
6 Tahkim Yeri605
7 Kararın Tarihi606
8 Kararı Veren Hakem veya Hakem Kurulu Üyelerinin Tamamı
veya Çoğunluğunun İmzaları 606
9 Hakem Kararına Varsa Karşı Oy Yazısının Eklenmesi608
E HAKEM KARARININ NE ŞEKİLDE VERİLECEĞİ 609
F HAKEM KARARININ TARAFLARA BİLDİRİLMESİ 613
1 Milletlerarası Tahkimde 613
2 Milli Tahkimde614
İçindekiler 23
G HAKEM KARARININ MAHKEMEYE TEVDİİ VE SAKLANMASI 616
1 Milli Tahkimde 616
2 Milletlerarası Tahkimde 617
H HAKEM KARARININ TASHİHİ, TAVZİHİ VE TAMAMLANMASI 617
1 Hakem Kararının Tashihi(Düzeltilmesi) 617
2 Hakem Kararının Tavzihi(Yorumlanması) 619
3 Hakem Kararının Tamamlanması 621
I BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 623
1 Hakem Kararının Şekli 623
2 Hakem Kararının Saklanması 623
3 Hakem Kararının Tavzihi ve Tashihi 624
§ 11 HAKEM KARARINA KARŞI KANUN YOLLARI629
A GENEL OLARAK 629
B İPTAL DAVASI 632
1 İptal Davasının Konusu 632
2 İptal Davasının Açılma Süresi 634
3 İptal Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme 635
a Milli Tahkimde 635
b Milletlerarası Tahkimde 636
4 İptal Davası Harç ve Giderleri 637
5 İptal Davasının Hakem Kararının İcrasına Etkisi 639
a Milletlerarası Tahkimde 639
b Milli Tahkimde 640
6 İptal Davası Açma Hakkından Feragat 641
a Milletlerarası Tahkimde 641
aa Genel Olarak 641
bb İptal Davası Açma Hakkından Feragatin Koşulları,
Şekli ve Zamanı 643
cc Yerleşim Yerleri Veya Olağan Oturma Yerleri Türkiye
Dışında Bulunan Taraflar Arasında Yapılması 644
b Milli Tahkimde 645
7 İptal Nedenleri 646
a Tahkim Sözleşmesinin Taraflarından Birisinin Ehliyetsiz
ya da Tahkim Sözleşmesinin Geçersiz Olması 648
aa Tahkim Sözleşmesinin Taraflarından Birisinin
Ehliyetsiz Olması 648
bb Geçerli Bir Tahkim Anlaşmasının Bulunmaması 651
24 İçindekiler
b Hakem Seçiminin Tarafların Anlaşmasına veya Kanuna
Aykırı Olması 653
c Kararın Tahkim Süresi İçinde Verilmemesi 656
d Hakem veya Hakem Kurulunun Hukuka Aykırı Olarak
Yetkili veya Yetkisiz Olduğuna Karar Vermesi659
e Hakem veya Hakem Kurulunun, Tahkim Sözleşmesi Dışında
Kalan Bir Konuda Karar Vermesi veya Talebin Tamamı
Hakkında Karar Vermemesi ya da Yetkisini Aşması 661
aa Hakem veya Hakem Kurulunun Tahkim Sözleşmesi
Dışında Kalan Bir Konuda Karar Vermesi661
bb Hakem veya Hakem Kurulunun Talebin Tamamı
Hakkında Karar Vermemesi 663
cc Hakem veya Hakem Kurulunun Yetkisini Aşması665
f Tahkim yargılamasının, Usul Açısından Sözleşmede veya
Bu Yönde Bir Sözleşme Bulunmaması Hâlinde, Bu Kısımda
Yer Alan Hükümlere Uygun Olarak Yürütülmemesi ve Bu
Durumun Kararın Esasına Etkili Olması 667
aa Tahkim Yargılamasının Usul Hükümlerine Aykırı
Olarak Yürütülmesi 669
bb Usule Aykırılığın Kararın Esasına Etkili Olması 671
g Tarafların Eşitliği ve Hukuki Dinlenilme Hakkına Riayet
Edilmemesi 673
h Hakem veya Hakem Kurulu Kararına Konu Uyuşmazlığın
Türk Hukukuna Göre Tahkime Elverişli Olmaması 678
ı Hakem Kararının Kamu Düzenine Aykırı Olması 685
8 İptal Talebinin İncelenmesi 692
C TEMYİZ696
D İPTAL DAVASININ KABULÜ VE REDDİNİN SONUÇLARI 698
1 İptal Davasının Kabulü698
a Tahkim Sürecinin Devam Etmesi 699
b Uyuşmazlığın Devlet Mahkemesinde Görülmesi700
2 İptal Davasının Reddi700
E YARGILAMANIN İADESİ701
1 Genel Olarak701
2 Yargılamanın İadesi Sebepleri704
a Davaya bakması yasak olan yahut hakkındaki ret talebi,
merciince kesin olarak kabul edilen hâkimin/hakemin
karar vermiş veya karara katılmış bulunması(HMK
m375/1-b) 704
b Vekil veya temsilci olmayan kimselerin huzuruyla davanın
görülmüş ve karara bağlanmış olması(HMK m375/1-c) 705
İçindekiler 25
c İfadesi karara esas alınan tanığın, karardan sonra yalan
tanıklık yaptığının sabit olması(HMK m375/1-e) 705
d Bilirkişi veya tercümanın, hükme esas alınan husus
hakkında kasten gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun
sabit olması(HMK m375/1-f) 706
e Lehine karar verilen tarafın, karara esas alınan yemini
yalan yere ettiğinin, ikrar veya yazılı delille sabit olması
(HMK m375/1-g) 707
f Lehine karar verilen tarafın, karara tesir eden hileli bir
davranışta bulunmuş olması(HMK m375/1-h) 707
g Bir dava sonunda verilen hükmün kesinleşmesinden sonra
tarafları, konusu ve sebebi aynı olan ikinci davada,
öncekine aykırı bir hüküm verilmiş ve bu hükmün de
kesinleşmiş olması(HMK m375/1-ı) 708
h Kararın, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya
Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlali suretiyle
verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin
kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması veya karar
aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yapılan
başvuru hakkında dostane çözüm ya da tek taraflı
deklarasyon sonucunda düşme kararı verilmesi(HMK
m375/1-i) 709
ı Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru sonucunda
mahkemenin bu yönde karar vermesi 711
3 Üçüncü Kişilerin Hükmün İptalini Talep Etmesi 711
4 Görevli ve Yetkili Mahkeme 713
5 Yargılamanın İadesi Süresi 714
6 Yargılamanın İadesi Usulü 715
F BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 718
1 İptal Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme 718
2 İptal Davasının Tarafları 723
3 İptal Davasının Süresi 725
4 İptal Davasının Konusu ve Esasa ilişkin Denetim Yasağı 728
5 İptal Davası Harç ve Giderleri 735
6 İptal Davası Açma Hakkından Feragat 737
7 Tahkim sözleşmesi Taraflarından Birisinin Ehliyetsiz yada
Tahkim Sözleşmesinin Geçersiz Olması 740
8 Hakem Seçiminin Tarafların Anlaşmasına ve Kanuna Aykırı
Olması 759
9 Hakem Kararının Tahkim Süresi İçerisinde Verilmemesi 762
10 Hakem veya Hakem Kurulunun Hukuka Aykırı Olarak Yetkili
veya Yetkisiz Olduğuna Karar Vermesi 765
26 İçindekiler
11 Hakem veya Hakem Kurulunun Tahkim Sözleşmesi Dışında
Kalan Bir Konuda Karar Vermesi veya Talebin Tamamı
Hakkında Karar Vermemesi Ya da Yetkisini Aşması767
12 Tahkim Yargılamasının Usul Hükümlerine Aykırı Olarak
Yürütülmesi ve Bu Durumun Kararın Esasına Etkili Olması 775
13 Tarafların Eşitliği ve Hukuki Dinlenilme Hakkının İhlali786
14 Hakem veya Hakem Kurulu Kararına Konu Uyuşmazlığın
Tahkime Elverişli Olmaması791
15 Hakem Kararının Kamu Düzenine Aykırı Olması 803
16 Hakem Kararının Kısmen İptali 829
17 Tahkimde Karar Düzeltme Kanun Yolu832
18 Tahkimde Hakemlerin Bozmaya Karşı Direnmeleri 833
19 İptal Davası Sonucunda Kesin Olarak Verilen Kararlar839
20 Tahkimde Yargılamanın İadesi 841
§ 12 TAHKİMDE YARGILAMA GİDERLERİ845
A GENEL OLARAK845
B YARGILAMA GİDERLERİNİN KAPSAMI846
1 Hakemlerin ve Hakemlerce Belirlenen Hakem Sekreterliği
Ücreti846
2 Hakemlerin Seyahat Giderleri ve Yaptıkları Diğer Masraflar 850
3 Hakem Veya Hakem Kurulu Tarafından Atanan Bilirkişilere ve
Yardımına Başvurulan Diğer Kişilere Ödenen Ücretler ve Keşif
Giderleri 851
4 Hakem veya Hakem Kurulunun Onayladığı Ölçüde Tanıkların
Seyahat Giderleri ve Yaptıkları Diğer Masraflar 852
5 Hakem veya Hakem Kurulunun, Davayı Kazanan Tarafın Varsa
Vekili İçin Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine Göre Takdir Ettiği
Vekâlet Ücreti 852
6 Mahkemelere Yapılacak Başvurulardan Alınan Yargı Harçları853
7 Tahkim Yargılamasına İlişkin Tebligat Giderleri854
C TAHKİM GİDERLERİ İÇİN AVANS YATIRILMASI854
D TAHKİM GİDERLERİNDEN SORUMLULUK856
E HAKEM KARARINDA TAHKİM GİDERLERİNİN GÖSTERİLMESİ856
F BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 858
1 Hakem Ücretinin Tayini858
2 Yargılama Giderlerinden Sorumluluk 862
İçindekiler 27
§ 13 HAKEM KARARININ İCRASI867
A GENEL OLARAK 867
B MİLLETLERARASI TAHKİMDE VERİLEN HAKEM KARARININ İCRASI 867
1 Hakem Kararına Karşı Süresinde iptal Davası Açılmamış Olması 868
2 Hakem Kararına Karşı Süresinde iptal Davası Açılmış Olması 869
C MİLLİ TAHKİMDE VERİLEN HAKEM KARARININ İCRASI 870
1 İptal Davası Açılmasının Hakem Kararının İcrasına Etkisi 870
2 İptal Davası Sonunda Verilen Karara Karşı Temyiz Yoluna
Başvurulmasının Kararın İcrasına Etkisi 870
3 İptal Kararı Verilmesinin Hakem kararının İcrasına Etkisi 873
D BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 874
1 Milletlerarası Tahkimde Verilen Hakem Kararının İcrası 874
2 Milli Tahkimde Verilen Hakem Kararının İcrası 877
3 Hakem Kararının infazı 878
§ 14 YABANCI HAKEM KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ885
A YABANCI HAKEM KARARI, TANIMA VE TENFİZ KAVRAMLARI,
UYGULANACAK HUKUK 885
1 Yabancı Hakem Kararı 885
2 Yabancı Hakem Kararının Tanınması ve Tenfizi Kavramları 887
3 Yabancı Hakem kararlarının Tanınması Ve Tenfizinde
Uygulanacak Kurallar 889
B NEW YORK SÖZLEŞMESİNE GÖRE YABANCI HAKEM
KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ 890
1 New York Sözleşmesinin Uygulama Alanı 890
a Hakem Kararının Tanıma Ve Tenfiz Ülkesinden Başka Bir
Ülkede Verilmiş Olması 892
b Tanınması Ve Tenfizi İstenen Devlette Milli Sayılmayan
Hakem Kararları 893
c Karşılıklılık (Mütekabiliyet) Kaydı 895
d Ticari Uyuşmazlıklar Kaydı 896
2 Tanıma ve Tenfiz Usulü 898
a Genel Olarak 898
b Görevli ve Yetkili Mahkeme 899
c Tenfiz Talebinde Bulunabilecek Kişiler 901
d Mahkemeye Sunulacak Belgeler 902
aa Hakem kararının usulüne göre tasdik edilmiş aslını
veya aslına uygunluğunu gösteren şartları içeren bir
suretini (madde IV/1-a) 902
28 İçindekiler
bb Kararın dayandığı tahkim anlaşmasının aslını veya
aslına uygunluğu usulüne uygun olarak tasdik edilmiş
suretini (madde IV/1-b)902
e Tanıma ve Tenfiz Davasında Harç 904
f Tenfiz Davasında Yargılama Usulü906
g Tenfiz Davasının Sonuçları909
3 Tenfiz Engelleri912
a Tenfiz Mahkemesinin Re’sen Dikkate Alacağı Red Sebepleri 912
aa Uyuşmazlığın Tahkime Elverişli Olmaması912
bb Hakem Kararının Kamu Düzenine Aykırı Olması 915
b Davalı Tarafından Varlığı İddia Ve İspat Olunacak Red
Sebepleri 921
aa Tahkim Anlaşmasının Geçersizliği Veya Tarafların
Ehliyetsizliği922
bb Hukuki Dinlenilme Hakkının İhlali926
cc Tahkim Sözleşmesi Dışında Karar Verilmiş Olması 930
dd Tahkim Usulüne Uygulanan Kurallara Aykırılık 934
ee Hakem Kararının Bağlayıcı Nitelik Kazanmamış Veya
Kesinleşmemiş Olması 939
4 İkili veya Çok Taraflı Sözleşmelerin Bulunması Halinde Tanıma
ve Tenfiz944
C MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE USUL HUKUKU HAKKINDAKİ
KANUN UYARINCA YABANCI HAKEM KARARLARININ TANINMASI
VE TENFİZİ 945
1 MÖHÜK’ün Uygulama Alanı945
2 Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi İstenebilecek Yabancı Hakem
Kararları948
3 Tanıma ve Tenfiz Usulü 949
a Görevli ve Yetkili Mahkeme 950
b Mahkemeye Sunulacak Belgeler 951
c Tanıma ve Tenfiz Davasında Harç 952
d Uygulanacak Muhakeme Usulü 952
e Tenfiz Davasının Sonuçları954
4 Tenfiz Engelleri955
a Mahkemece Re’sen Dikkate Alınması Gereken Tenfiz
Engelleri 955
aa Uyuşmazlığın Tahkime Elverişli Olmaması956
bb Hakem Kararının Genel Ahlaka Ve Kamu Düzenine
Aykırı Olması 958
cc Tahkim Sözleşmesinin Bulunmaması 961
İçindekiler 29
b Aleyhine Tenfiz Talebinde Bulunulan Tarafça Varlığı İddia
ve İspat Olunacak Tenfiz Engelleri 962
aa Taraflardan birisinin hakemler önünde usulüne göre
temsil edilmemiş ve yapılan işlemleri sonradan açıkça
kabul etmemiş olması 963
bb Hakkında hakem kararının tenfizi istenen tarafın, hakem
seçiminden usulen haberdar edilmemiş yahut iddia
ve savunma imkânından yoksun bırakılmış olması 964
cc Tahkim sözleşmesi veya şartının taraflarca tâbi kılınan
kanuna, bu konuda bir anlaşma yoksa hakem hükmünün
verildiği ülke hukukuna göre hükümsüz olması 966
dd Hakemlerin seçimi veya hakemlerin uyguladıkları
usulün, tarafların anlaşmasına, böyle bir anlaşma yok
ise hakem hükmünün verildiği ülke hukukuna aykırı
olması 968
ee Tahkim sözleşmesi dışında kalan bir konuda veya
tahkim sözleşmesinin sınırlarını aşan bir konuda
karar verilmiş olması 969
ff Hakem kararının kesinleşmemiş yahut icra kabiliyeti
veya bağlayıcılık kazanmamış veyahut da iptal
edilmiş olması 970
D BÖLÜMDEKİ KONULARLA İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 972
1 Tenfize Konu Hakem Kararının Kesinleşmiş/Bağlayıcı Olması 972
2 Tenfiz Davasında Taraf Sıfatı 981
3 Tenfiz Davasında Sunulması Gereken Belgeler 985
4 Tenfizde Yetkili ve Görevli Mahkeme 988
5 Hukuki Dinlenilme Hakkının İhlali 995
6 Kamu Düzenine Aykırılık 1004
7 Hakem Kararının Tanınması ve Tenfizinde Hukuki Yarar 1041
8 Yabancı Hakem Kararının Delil Olması ve Derdestlik Durumu1043
9 Yabancı Hakem Kararının Kesinleşmesi ve İcrası 1050
10 Tenfiz Davasında Harç, Yargılama Giderleri ve Vekâlet Ücreti 1052
11 Tenfiz Usulü1056
12 Hakem Kararının Kısmi Tenfizi1057
13 Kısmi Hakem Kararının Tenfizi1058
14 Tanıma ve Tenfiz Davasında Teminat1062
15 Hakem Kararının Geçerli Bir Tahkim Sözleşmesi veya Tahkim
Şartına Dayalı Olarak Verilmiş Olması1063
16 Tenfiz Davasında Esasa İlişkin Denetim Yasağı1070
17 Tenfizde Geçici Hukuki Koruma Tedbirleri1075
30 İçindekiler
EKLER 1079
EK I TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASININ TAHKİME İLİŞKİN HÜKMÜ1079
EK II HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU’NUN TAHKİME İLİŞKİN
HÜKÜMLERİ(ONBİRİNCİ KISIM) 1080
EK III MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU1090
EK IV İSTANBUL TAHKİM MERKEZİ KANUNU 1103
EK V MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE USUL HUKUKU HAKKINDA
KANUN’UN HAKEM KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİNE
İLİŞKİN HÜKÜMLERİ 1108
EK VI KAMU HİZMETLERİ İLE İLGİLİ İMTİYAZ ŞARTLAŞMA VE
SÖZLEŞMELERİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA TAHKİM
YOLUNA BAŞVURULMASI HALİNDE UYULMASI GEREKEN İLKELERE
DAİR KANUN1111
EK VII DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU 1113
EK VIII İKTİSADİ MÜESSESELERDE MECBURİ TÜRKÇE KULLANILMASI
HAKKINDA KANUN1116
EK IX HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU HAKEM ÜCRET TARİFESİ1117
EK X MİLLETLERARASI TAHKİM ÜCRET TARİFESİ HAKKINDA TEBLİĞ 1119
EK XI YABANCI HAKEM KARARLARININ TANINMASI VE İCRASI
HAKKINDAKİ NEW YORK SÖZLEŞMESİ 1121
EK XII MİLLETLERARASI TİCARİ HAKEMLİĞE İLİŞKİN CENEVRE
(AVRUPA) SÖZLEŞMESİ 1126
EK XIII DEVLETLER VE DİĞER DEVLETLERİN VATANDAŞLARI ARASINDAKİ
YATIRIM UYUŞMAZLIKLARININ ÇÖZÜMLENMESİ HAKKINDA
SÖZLEŞME (ICSID ANA SÖZLEŞMESİ)1133
EK XIV MİLLETLERARASI ARABULUCULUK UZLAŞMA ANLAŞMALARININ
İCRASINA İLİŞKİN BM(SİNGAPUR) SÖZLEŞMESİ 1146
EK XV İSTANBUL TAHKİM MERKEZİ TAHKİM KURALLARI1152
EK XVI MİLLETLERARASI TİCARET ODASI(ICC) TAHKİM KURALLARI 1167
EK XVII UNCITRAL TAHKİM KURALLARI 1184
EKXVIII ÖRNEK TAHKİM ŞARTI VE SÖZLEŞMELERİ 1201
KAYNAKÇA 1203