Trafik Kazası Sonucu Oluşan Bedensel Zararlar
- | Trafik Sigortası ve Teminat Kapsamı |
- | Bedensel Zarar Türleri |
- | Sürekli ve Geçici İş Göremezlik Zararı |
- | Bakıcı, Tedavi ve Protez Giderleri |
- | Tazminat Hesaplamaları |
- | Tazminat Davalarında Uygulanacak Usul ve Esaslar |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Teşekkür 9
Kısaltmalar Cetveli 17
Birinci Bölüm
KARAYOLLARI ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
I. GENEL OLARAK 21
II. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASININ TARAFLARI 24
A. Sigortacı 24
B. Sigorta Ettiren 26
1. Başkası Hesabına (Üçüncü Kişi Lehine) Sigorta 28
2. Temsilen Sigorta 29
a. Aktif Temsil 29
aa. Yetkili Temsilci Tarafından Yapılan Sigorta Sözleşmeleri 29
bb. Yetkisiz Temsilci Tarafından Yapılan Sigorta Sözleşmeleri 30
b. Pasif Temsil 31
3. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Sigorta Ettiren 32
III. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASINDA TARAFLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 36
A. Sigorta Ettirenin Borç ve Yükümlülükleri 37
1. Prim Ödeme Borcu 37
2. Beyan Yükümlülüğü 41
a. Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğü 42
aa. Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün Kapsamı 44
bb. Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğüne Aykırılık 45
b. Sözleşmenin Devamı Esnasındaki Beyan Yükümlülüğü 46
c. Rizikonun Gerçekleşmesinden Sonraki Beyan Yükümlülüğü 48
3. Sözleşmede Öngörülen Yükümlülükler 51
B. Sigortacının Borç ve Yükümlülükleri 51
1. Rizikoyu Taşıma Yükümlülüğü 51
2. Aydınlatma ve Bilgilendirme Yükümlülüğü 55
3. Poliçe Verme Yükümlülüğü 59
4. Tazminat, Bedel ve Giderleri Ödeme Yükümlülüğü 61
IV. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASININ UYGULAMA ALANI 64
A. Taşıt Bakımından Uygulama Alanı 65
B. Yer Bakımından Uygulama Alanı 66
C. Kişi Bakımından Uygulama Alanı 67
V. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASINA HÂKİM OLAN İLKELER 67
A. Sınırlı Sorumluluk İlkesi 68
B. Garameten Giderim İlkesi 69
C. Gerçek Zararın Giderilmesi İlkesi 71
D. Kusur Esasına Göre Sorumluluk İlkesi 72
VI. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASININ SAĞLADIĞI TEMİNAT TÜRLERİ 73
A. Maddi Zararlar Teminatı 73
1. Araç Hasarı 73
2. Değer Kaybı 75
B. Sağlık Giderleri Teminatı 78
C. Sürekli Sakatlık Teminatı 80
D. Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı 83
VII. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI KAPSAMI DIŞINDA KALAN TALEPLER 86
A. İşletilme Halinde Olmayan Motorlu Aracın Neden Olduğu Zararlara İlişkin Talepler 86
B. Hak Sahibinin Kendi Kusuruna Denk Gelen Tazminat Talepleri 87
C. İlgililerin, Sigortalının Sorumluluk Riski Kapsamında Olmayan Tazminat Talepleri 88
Ç. Sigortalının, Eşinin, Sigortalının Usul ve Fürunun, Sigortalıya Evlat Edinme İlişkisiyle Bağlı Olanların, Sigortalının Birlikte Yaşadığı Kardeşlerinin, Mallarına Gelen Zararlar Sebebiyle İleri Sürebilecekleri Talepler 88
D. Destek Şahsın Kusuruna Denk Gelen Destek Tazminatı Talepleri 89
E. Zarar Görenlerin Beraberinde Bulunan Bagaj ve Benzeri Eşya Dışında Sigortalı Araçta veya Bu Araç Vasıtasıyla Çekilen Römorkta/Yarı Römorkta Taşınan Eşyanın Uğrayacağı Zararlardan Dolayı Sigortalıya Karşı İleri Sürülecek Talepler 91
F. Manevi Tazminat Talepleri 91
G. Sigortalının Karayolları Trafik Kanunu Uyarınca Eylemlerinden Sorumlu Tutulduğu Kişilere Karşı Yöneltebileceği Talepler 92
Ğ. Sigortalının Aracına veya Bu Araç Vasıtasıyla Çekilen Römorklara ve Yarı Römorklara veya Çekilen Araçlara Gelecek Zararlar Nedeniyle İleri Sürülecek Talepler 93
H. Çalınan veya Gasp Edilen Araçların Sebep Oldukları Zararlar ile Çalan ve Gasp Eden Kişilerin Talepleri 93
I. Motorlu Bisikletlerin Kullanılmasından İleri Gelen Zararlar 93
İ. Terör Eylemlerinde Kullanılan Araçların Neden Olduğu Zararlar ile Aracı Kullanan Kişilerin Talepleri 94
J. Çevresel Zararlardan İleri Gelen Talepler 94
K. Gelir ve Kâr Kaybı, İş Durması ve Kira Mahrumiyeti Gibi Yansıma Ya Da Dolaylı Zararlar Nedeniyle Yöneltilecek Tazminat Talepleri 95
L. İlgili Mevzuatla Genel Hükümlere Tâbi Kılınan Talepler 95
M. Karayolları Trafik Kanunu’nun 104. ve 105. Maddelerinde Düzenlenen Sorumluluklara İlişkin Talepler 96
N. Cezai Kovuşturmadan Doğan Tüm Giderler ile İdari ve Adli Para Cezaları 97
O. Trafik Sigortası Genel Şartları ve Ekleri ile Tanımlanan Teminat İçeriği Dışında Kalan Talepler 97
VIII. KARAYOLLARI ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASINDA İŞLETEN SIFATININ DEĞİŞMESİ 98
IX. KARAYOLLARI ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASINDA SİGORTACININ SORUMLULUĞUNU KALDIRAN NEDENLER 99
A. Mücbir Sebep 99
B. Zarar Görenin Ağır Kusuru 100
C. Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru 101
İkinci Bölüm
BEDENSEL ZARARLAR
I. KİŞİLİK HAKLARI VE VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜNÜN KORUNMASI 103
II. BEDENSEL ZARAR KAVRAMI 105
III. BEDENSEL ZARARLARA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER 107
IV. BEDENSEL ZARAR TÜRLERİ 109
A. Tedavi Giderleri 109
1. Genel Olarak 109
2. Geçici Bakıcı Gideri 110
3. Sürekli Bakıcı Gideri 113
4. Protez Gideri 116
B. Kazanç Kaybı (Çalışma Gücünün Geçici Olarak Kaybı) 117
1. Geçici İş Göremezlik Kavramı ve Tanımı 117
2. Geçici İş Göremezlik Zararının Hukuki Mahiyetine İlişkin Görüşler 118
3. Geçici İş Göremezlik Süresinin Belirlenmesi 120
4. Geçici İş Göremezlik Zararının Hesaplanması 122
5. Geçici İş Göremezlik Zararının Sorumlusunun Belirlenmesi 123
C. Çalışma Gücünün Azalması veya Yitirilmesi 125
1. Sürekli İş Göremezlik Zararı 126
2. Sürekli İş Göremezlik Zararına İlişkin Görüşler 127
a. Malvarlığı ve Kazanç Kaybı Görüşü 127
b. Güç (Efor) Kaybı Görüşü 127
aa. Emekliler ve Kazancı Bulunmayanlar Yönünden Güç (Efor) Kaybı Tazminatı 128
bb. Ev Hanımları Yönünden Güç (Efor) Kaybı Tazminatı 129
cc. Küçükler Yönünden Güç (Efor) Kaybı Tazminatı 130
3. Sürekli İş Göremezlik Oranının Belirlenmesi 131
4. Sürekli İş Göremezlik Oranının Tespitine İlişkin Düzenlemeler 132
a. Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü (SSİT) 133
b. Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği (ÇGMKGAOTİY) 134
c. Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkındaki Yönetmelik 135
d. Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik ve Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi (ÇÖZGER) 136
5. Sürekli İş Göremezlik Oranını Belirlemeye Yetkili Kurumlar 137
6. Sürekli İş Göremezlik Zararının Hesaplanması 139
a. Maluliyet Oranı 141
b. Kusur Durumu 142
c. Bakiye Ömür 145
d. Kazanç ve Gelir Durumu 148
e. Tazminattan İndirilecek Ödemeler 151
f. İşlemiş (Bilinen) ve İşleyecek (Bilinmeyen) Dönem Zarar Hesabı 153
D. Ekonomik Geleceğin Sarsılması 156
Üçüncü Bölüm
BEDENSEL ZARARLARA İLİŞKİN TAZMİNAT DAVALARI
I. TAZMİNAT DAVASININ TARAFLARI 159
A. Davacı Sıfatı 159
B. Davalı Sıfatı 162
II. TAZMİNAT DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 164
A. Görevli Mahkeme 164
B. Yetkili Mahkeme 166
III. TAZMİNAT DAVALARINDA ARABULUCULUK PROSEDÜRÜ 168
IV. TAHKİM YARGILAMASI 171
A. Sigorta Tahkim Komisyonu 172
B. Sigorta Tahkim Komisyonunun Kurumsal Yapısı 174
1. Komisyon Başkanlığı 174
2. Komisyon Sekretaryası (Müdürler ve Raportörler) 176
3. Sigorta Hakemleri 177
C. Sigorta Tahkim Yargılama Usul ve Esasları 178
D. Sigorta Tahkim Kararlarına Karşı Başvurulabilecek Kanun Yolları 184
1. İtiraz 184
2. Temyiz 186
E. Tahkim Yargılamasının Fayda ve Sakıncaları 190
V. BEDENSEL ZARARLARIN TÂBİ OLDUĞU ZAMANAŞIMI 192
VI. BEDENSEL ZARARLARA İLİŞKİN İSPAT YÜKÜ 196
VII. BEDENSEL ZARARLAR İÇİN ÖNGÖRÜLEN DAVA ŞARTI 199
A. Genel Dava Şartları 200
B. Özel Dava Şartı 202
VIII. BEDENSEL ZARARLARDA FAİZ 206
A. Sigortacının Temerrüdü 208
B. Tazminata Uygulanacak Faiz Türünün Tespiti 210
C. Faiz Alacağının Tâbi Olduğu Zamanaşımı 213
IX. BEDENSEL ZARARLARDA TAKDİRİ İNDİRİM SEBEPLERİ 214
A. Müterafik Kusur (Ortak Kusur) 216
B. Hatır Taşıması 219
X. BEDENSEL ZARARLARA İLİŞKİN İBRANAMELERİN GEÇERLİLİĞİ VEYA YETERSİZLİĞİNİN TESPİTİ 223
XI. BEDENSEL ZARARLARA İLİŞKİN VERİLEN HÜKMÜN DEĞİŞTİRİLMESİ 227
XII. SİGORTACININ HALEFİYETİ VE RÜCU HAKKI 227
A. Sigortacının Halefiyeti 227
B. Sigortacının Rücu Hakkı 229
1. Kast ve Ağır Kusurun Varlığı 230
2. Ehliyetsiz Araç Kullanma 232
3. Alkol, Uyuşturucu veya Keyif Verici Maddeler Alarak Araç Kullanma 234
4. Ruhsat Olmadan Yolcu veya Patlayıcı Madde Taşımak, İstiap Haddinin Aşılması 235
5. Sigorta Ettirenin Rizikonun Gerçekleşmesinden Sonra Gerekli Yükümlülükleri Yerine Getirmemesi 237
6. Aracın Çalınması veya Gasp Edilmesinde İşletenin Kusuru 237
7. Olay Yerinin Terk Edilmesi ve Gerçeğe Aykırı Belge Düzenlenmesi 237
Sonuç 239
Bibliyografya 243
Kavramlar Dizini 251