Muhasebe Sistemleri ve Tekdüzen Hesap Planında Uygulaması
ÖNSÖZ VII
İÇİNDEKİLER IX
GİRİŞ 1
1.MUHASEBENİN TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI 2
1.1.MUHASEBENİN TANIMI 2
1.2.MUHASEBENİN TÜRLERİ 2
1.2.1.Finansal Muhasebe 2
1.2.2.Maliyet Muhasebesi 3
1.2.3.Yönetim Muhasebesi 4
1.2.4.Finansal Muhasebe, Maliyet Muhasebesi ve Yönetim Muhasebesinin Karşılaştırılması 5
2.MALİYET İLE İLGİLİ KAVRAMLAR, MALİYET HESAPLAMASININ AMAÇLARI VE AŞAMALARI 5
2.1.MALİYET İLE İLGİLİ KAVRAMLAR 5
2.1.1.Harcama ve Ödemenin Tanımı 5
2.1.2.Giderin Tanımı 5
2.1.3.Maliyetin Tanımı 6
2.2.MALİYET HESAPLAMASININ AMAÇLARI 6
2.3.MALİYETİN HESAPLANMASI AŞAMALARI 7
2.3.1.Gider Türleri 7
2.3.1.1.Çeşitlerine Göre Giderler 7
2.3.1.2.İşletme Fonksiyonlarına Göre Giderler 8
2.3.1.3. Ürünlere Yüklenmesine Göre Giderler 8
2.3.1.4. Faaliyet Hacmiyle Olan İlişkisine Göre Giderler 9
2.3.1.5. Kontrol Edilebilirliklerine Göre Giderler 9
2.3.1.6. Fiili Olup Olmamasına Göre Giderler 9
2.3.2. Gider Yerleri 10
2.3.2.1. Gider Yeri Tanımı ve Amaçları 10
2.3.2.2. Gider Yerlerinin Görevleri 12
2.3.2.3. Gider Yerleri Planı 12
2.3.2.4. Gider Yerleri Çeşitleri 13
2.3.2.5. Gider Kontrolünün Sağlanması 15
2.3.3. Gider Taşıyıcıları 15
2.3.3.1. Gider Taşıyıcılarının Özellikleri 16
2.3.3.2. Gider Taşıyıcılarının Bölümlenmesi 16
2.3.3.3. Gider Dağıtımı ve Maliyetlere Yüklenmesi 17
2.3.3.4. Gider Dağıtım Anahtarları 19
2.3.3.5. Endirekt Gider Dağıtımı ve Gider Dağıtım Tablosu 20
2.3.3.6. Genel Üretim Giderlerinin Dağıtımında Üç Aşama 21
2.3.3.6.1. G.Ü.G.’nin Ana Üretici ve Yardımcı Hizmet İşyerlerinde Toplanması 21
2.3.3.6.2. Yardımcı ve Hizmet İşyerlerinde Toplanan G.Ü.G.’nin Ana Üretici İşyerlerinde Toplanması 22
2.3.3.6.3. Ana Üretici İşyerlerinde Toplanan G.Ü.G.’ün Üretilen Mamullere Yüklenmesi 22
3. MUHASEBE SİSTEMLERİ 24
3.1. TANIMI VE AÇIKLAMA 24
3.2. HESAP ÇERÇEVESİ VE HESAP PLANLARI 24
3.2.1. Hesap Çerçevesinin Tanımı 24
3.2.2.Hesap Çerçevesinin Amacı ve Görevleri 25
3.2.3. Hesap Çerçevesinin Ana Nitelikleri 25
3.2.4.Hesap Çerçevesinin Temel İlkeleri 26
3.2.5. Birkaç Ülkenin Hesap Çerçevesi Denemeleri 28
3.2.6. Genel Hesap Planı Tanımı 32
3.2.7. Hesap Planının Tanımı 32
3.2.7.1. Hesap Planının Önemi 32
3.2.8. Hesap Planının Yapılması 33
3.2.8.1. Hesap Planını Kodlama Yöntemleri 33
3.2.8.2. Hesap Bölümlenmesi ve Sıralanması Yöntemleri 34
4.MUHASEBE SİSTEMLERİ İLE İLGİLİ ÖRNEK UYGULAMA 34
4.1.ÖRNEK UYGULAMA VE TANITIMI 34
4.2.AŞIRI BİRCİ MUHASEBE SİSTEMİ 37
4.2.1. Tanım ve Açıklama 37
4.2.2.İşlem Süreci 40
4.2.3.Sistemin İşleyişi 40
4.2.4.Sistemin Eleştirisi 41
4.2.5.Uygulamaya İlişkin Hesap Planı 42
4.2.6.Örnek Uygulamanın Çözümü 44
4.2.6.1. Yevmiye Kayıtları 44
4.2.6.2. Büyük Defter Kayıtları 51
4.3.ÖLÇÜLÜ BİRCİ MUHASEBE SİSTEMİ 55
4.3.1.Tanımı ve Açıklama 55
4.3.2.İşlem Süreci 57
4.3.3.Sistemin İşleyişi 57
4.3.4.Sistemin Eleştirisi 58
4.3.5.Uygulamaya İlişkin Hesap Planı 58
4.3.6.Örnek Uygulamanın Çözümü 60
4.3.6.1.Yevmiye Kayıtları 60
4.3.6.2.Büyük Defter Kayıtları 66
4.4. AŞIRI İKİCİ MUHASEBE SİSTEMİ 69
4.4.1. Tanım ve Açıklama 69
4.4.2. İşlem Süreci 72
4.4.3. Sistemin İşleyişi 73
4.4.4. Sistemin Eleştirisi 74
4.4.5. Uygulamaya İlişkin Hesap Planı 75
4.4.6.Örnek Uygulamanın Çözümü 76
4.4.6.1. Yevmiye Kayıtları 76
4.4.6. 2. Büyük Defter Kayıtları 80
4.5.ÖLÇÜLÜ İKİCİ MUHASEBE SİSTEMİ 83
4.5.1.Tanım ve Açıklama 83
4.5.2. İşlem Süreci 85
4.5.2.1. Finansal Muhasebe’ de İşlem Sırası: 85
4.5.2.2. Maliyet Muhasebesi’ nde İşlem Sırası 85
4.5.3.Hesapların İşleyişi 86
4.5.3.1.Finansal Muhasebenin İşleyişi : 86
4.5.3.2.Maliyet Muhasebesinin İşleyişi : 86
4.5.4. Sistemin Eleştirisi 87
4.5.5.Uygulamaya İlişkin Hesap Planı 87
4.5.6.Örnek Uygulamanın Çözümü 89
4.5.6.1.Finansal Muhasebe Yevmiye Kayıtları 89
4.5.6.2.Finansal Muhasebe Büyük Defter Kayıtları 93
4.5.6.3.Maliyet Muhasebesi Yevmiye Kayıtları 94
4.5.6.4. Maliyet Muhasebesi Büyük Defter Kayıtları 100
5. MUHASEBE SİSTEMLERİNİN TEK DÜZEN HESAP PLANINDA UYGULAMASI 102
5.1. TEKDÜZEN HESAP PLANI’ NIN TANIMI VE AÇIKLAMASI 102
5.2 TEK DÜZEN HESAP PLANI’ NIN İŞLEYİŞİ 103
5.2.1. 7/A Seçeneği ve İşleyişi 103
5.2.2. 7/B Seçeneği ve İşleyişi 107
5.3. AŞIRI BİRCİ MUHASEBE SİSTEMİNİN TEKDÜZEN HESAP PLANINDA UYGULANMASI 110
5.3.1. 7/A Seçeneğine Göre Aşırı Birci Muhasebe Sistemi’ nin İşleyişi 110
5.3.2. 7/B Seçeneğine Göre Aşırı Birci Muhasebe Sistemi’nin İşleyişi 111
5.3.3. Sistemin Eleştirisi 111
5.3.4. Uygulamaya İlişkin Hesap Planı 112
5.3.5.Örnek Uygulamanın Çözümü 114
5.3.5.1. 7/A Seçeneğine Göre Yevmiye Kayıtları 114
5.3.5.2. 7/A Seçeneğine Göre Büyük Defter Kayıtları 125
5.3.5.3. 7/B Seçeneğine Göre Yevmiye Kayıtları 129
5.3.5.4. 7/B Seçeneğine Göre Büyük Defter Kayıtları 137
5.4.ÖLÇÜLÜ BİRCİ MUHASEBE SİSTEMİNİN TEKDÜZEN HESAP PLANINDA UYGULAMASI 140
5.4.1. 7/A Seçeneğine Göre Ölçülü Birci Muhasebe Sisteminin İşleyişi 140
5.4.2. 7/B Seçeneğine Göre Ölçülü Birci Muhasebe Sisteminin İşleyişi 143
5.4.3. Sistemin Eleştirisi 144
5.4.4. Uygulamaya İlişkin Hesap Planı 145
5.4.5.Örnek Uygulamanın Çözümü 147
5.4.5.1. 7/A Seçeneğine Göre Yevmiye Kayıtları 147
5.4.5.2. 7/A Seçeneğine Göre Büyük Defter Kayıtları 157
5.4.5.3. 7/B Seçeneğine Göre Yevmiye Kayıtları 162
5.4.5.4. 7/B Seçeneğine Göre Büyük Defter Kayıtları 167
5.5.AŞIRI İKİCİ MUHASEBE SİSTEMİNİN TEKDÜZEN HESAP PLANINDA UYGULAMASI 170
5.5.1. 7/A Seçeneğine Göre Aşırı İkici Muhasebe Sisteminin İşleyişi 170
5.5. 2. 7/B Seçeneğine Göre Aşırı İkici Muhasebe Sisteminin İşleyişi 170
5.5.3. Sistemin Eleştirisi 171
5.5.4.Uygulamaya İlişkin Hesap Planı 171
5.5.5. Örnek Uygulamanın Çözümü 173
5.5.5.1. 7/A Seçeneğine Göre Yevmiye Kayıtları 173
5.5.5.2. 7/A Seçeneğine Göre Büyük Defter Kayıtları 179
5.5.5.3. 7/B Seçeneğine Göre Yevmiye Kayıtları 182
5.5.5.4. 7/B Seçeneğine Göre Büyük Defter Kayıtları 187
5.6.ÖLÇÜLÜ İKİCİ MUHASEBE SİSTEMİNİN TEKDÜZEN HESAP PLANINDA UYGULAMASI 189
5.6.1. 7/A Seçeneğine Göre Ölçülü İkici Muhasebe Sisteminin İşleyişi 189
5.6.2. 7/B Seçeneğine Göre Ölçülü İkici Muhasebe Sisteminin İşleyişi 190
5.6.3.Sistemin Eleştirisi 190
5.6.4.Uygulamaya İlişkin Hesap Planı 191
5.6.5.Örnek Uygulamanın Çözümü 194
5.6.5.1.7/A Seçeneğine Göre Yevmiye Kayıtları 194
5.6.5.1.1. Finansal Muhasebe Yevmiye Kayıtları 194
5.6.5.1.2. Maliyet Muhasebesi Yevmiye Kayıtları 204
5.6.5.2. 7/A Seçeneğine Göre Büyük Defter Kayıtları 205
5.6.5.2.1 Finansal Muhasebe Büyük Defter Kayıtları 205
5.6.5.2.2 Maliyet Muhasebesi Büyük Defter Kayıtları 208
5.6.5.3. 7/B Seçeneğine Göre Yevmiye Kayıtları 209
5.6.5.3.1. Finansal Muhasebe Yevmiye Kayıtları 209
5.6.5.3.2. Maliyet Muhasebesi Yevmiye Kayıtları 214
5.6.5.4. 7/B Seçeneğine Göre Büyük Defter Kayıtları 216
5.6.5.4.1. Finansal Muhasebe Büyük Defter Kayıtları 216
5.6.5.4.2. Maliyet Muhasebesi Büyük Defter Kayıtları 219
SONUÇ 222
KAYNAKÇA 225