Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluğu

Dr. Yunus ALHAN

 

İ Ç İ N D E K İ L E R

ÖNSÖZ . 7

İÇİNDEKİLER. 9

KISALTMALAR LİSTESİ  21

GİRİŞ

Konunun Takdimi ve Çalışmanın Amacı .29

BİRİNCİ BÖLÜM

MULTİMODAL TAŞIMA KAVRAMI,

MULTİMODAL TAŞIMAYA İLİŞKİN

DÜZENLEME ÇALIŞMALARI VE DÜZENLEMELER

1. MULTİMODAL TAŞIMA KAVRAMI.37

Genel Olarak 37

Multimodal Taşımanın Tanımı 37

III. Multimodal Taşımanın Unsurları 39

Genel Olarak . 39

Tek Bir Taşıma Sözleşmesinin Mevcudiyeti 40

Genel Olarak Taşıma Sözleşmesi . 40

Multimodal Taşıma Sözleşmesi . 45

En Az İki Farklı Taşıma Türünün Kullanılması 46

Multimodal Taşıma Operatörünün Taşımayı Taahhüt Etmesi 49

Tekil Taşımalar İçin Yan Edim Niteliğindeki İşlemlerin Asli Edime Bağlı Hâle

Gelmesi. 49

 

2. MULTİMODAL TAŞIMANIN DİĞER TAŞIMA YÖNTEMLERİ İLE BENZERLİK VE

FARKLILIKLARI 51

Genel Olarak 51

Kombine Taşıma. 52

III. Direkt Taşıma . 53

İntermodal Taşıma . 55

Kapıdan Kapıya Taşıma. 55

Piggyback (Ro-Ro) Taşıma 56

VII. Zincirleme Taşıma  57

VIII. Kesintili Taşıma  59

 

10 İçindekiler

3. MULTİMODAL TAŞIMAYA İLİŞKİN DÜZENLEME ÇALIŞMALARI VE DÜZENLEMELER59

Uluslararası Multimodal Taşımayı Düzenleme Çalışmaları. 59

Genel Olarak . 59

Multimodal Taşımalara İlişkin 1980 Tarihli Konvansiyon 62

Rotterdam Kuralları 67

Multimodal Taşımaya İlişkin Sözleşmeye Dahil Edilmesi Tavsiye Edilen Tip

Sözleşme Şartları 70

1975 Tarihli ICC Kuralları. 70

1992 Tarihli ICC Kuralları. 71

III. Multimodal Taşımaya İlişkin Bölgesel Düzenlemeler . 73

Genel Olarak . 73

Andean Topluluğu Tarafından Hazırlanan Uluslararası Multimoda Taşıma

Düzenlemesi . 74

MERCOSUR Tarafından Hazırlanan Eşyaların Multimodal Taşınmasının

Sağlanmasına İlişkin Kısmi Sözleşme. 75

ALADI Tarafından Hazırlanan Uluslararası Multimodal Taşıma Sözleşmesi 75

ASEAN Tarafından Hazırlanan Multimodal Taşımaya İlişkin Çerçeve

Sözleşme. 76

UNESCWA Tarafından Hazırlanan Eşyaların Arap Yarımadası’nda Multimodal

Taşınmasına İlişkin Sözleşme  77

ISIC Tarafından Hazırlanan Avrupa Birliği Taslak Düzenlemesi . 78

Multimodal Taşımaya İlişkin Ulusal Hukuk Düzenlemeleri. 81

Genel Olarak . 81

Kıta Avrupası Hukuk Düzenlemeleri 82

Hollanda 82

Almanya 83

Türkiye 85

Diğer Ülkelerin Ulusal Hukuk Düzenlemeleri 86

Çin . 86

Hindistan . 88

Güney Kore 88

 

İKİNCİ BÖLÜM

MULTİMODAL TAŞIMA SÖZLEŞMESİ

 

1. MULTİMODAL TAŞIMA SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ91

Bileşik Sözleşme Görüşü. 94

Kendine Özgü Sözleşme Görüşü. 96

III. Karma Sözleşme Görüşü  98

 

İçindekiler 11

Absorbsiyon (Soğurma) Teorisi. 99

Kombinasyon Teorisi 101

Tip Kombine Sözleşme Teorisi 102

Değerlendirme . 103

2. MULTİMODAL TAŞIMA SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI .104

Genel Olarak 104

Multimodal Taşıma Operatörü (MTO) . 104

Taşıma İşleri Komisyoncusunun Multimodal Taşımayı Taahhüt Etmesi . 113

Genel Olarak Taşıma İşleri Komisyoncusu. 113

Alman Hukukunda Taşıma İşleri Komisyoncusu 114

Fransız Hukukunda Taşıma İşleri Komisyoncusu . 116

İtalya ve Belçika Hukukunda Taşıma İşleri Komisyoncusu. 117

Hollanda Hukukunda Taşıma İşleri Komisyoncusu 118

İngiliz Hukukunda Taşıma İşleri Komisyoncusu . 118

Türk Hukukunda Taşıma İşleri Komisyoncusu . 119

FIATA, BIFA, NSAB, ADSp vb. Model Kurallarda Taşıma İşleri

Komisyoncusu . 122

Değerlendirme 124

Çartererin Multimodal Taşımayı Taahhüt Etmesi . 124

Gemi Sahibi Olmayan Taşıyıcının (NVOCC) Multimodal Taşımayı Taahhüt

Etmesi. 125

III. Gönderen . 127

Multimodal Taşıma Sözleşmesinin İlgilileri 128

Gönderilen 128

Eşyanın Sahipleri. 130

Yükleten 131

Alt Taşıyıcılar- Fiili Taşıyıcılar. 132

Multimodal Taşıma Sözleşmesinde Kullanılan Taşıma Belgeleri 136

Genel Olarak Taşıma Belgesi. 136

Konişmento. 139

Konişmentonun Hukuki İşlevi . 141

BIMCO’nun Hazırladığı COMBICONBILL 143

1980 Tarihli Multimodal Taşıma Konvansiyonundaki Multimodal Taşıma

Belgesi  144

Multimodal Taşıma Konişmentosu (FBL) 146

BIMCO’nun Hazırladığı MULTIDOC 95 148

Bireysel Multimodal Taşıma Belgeleri. 149

Multimodal Taşıma Belgelerinin Hukuki İşlevi 150

 

12 İçindekiler

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

 

MULTİMODAL TAŞIMA SÖZLEŞMESİNE UYGULANACAK HUKUK

 

1. GENEL OLARAK 153

2. TEKİL TAŞIMAYA İLİŞKİN KONVANSİYONLARIN MULTİMODAL TAŞIMA SÖZLEŞMESİNE

UYGULANMASI  156

Genel Olarak 156

Milletlerarası Demiryolu Taşımalarına İlişkin Kurallar 159

Uygulanma Alanı. 159

Multimodal Taşıma Sözleşmesine Uygulanması . 161

III. Havayoluyla Milletlerarası Taşımacılığa İlişkin Belirli Kuralların Birleştirilmesine

Dair Varşova Konvansiyonu ve Montreal Konvansiyonu 162

Uygulanma Alanı. 162

Multimodal Taşıma Sözleşmesine Uygulanması . 167

Denizyoluyla Eşya Taşımaya İlişkin Milletlerarası Konvansiyonlar . 169

Lahey Kuralları ve Lahey/Visby Kuralları. 169

Uygulanma Alanı . 169

Multimodal Taşıma Sözleşmesine Uygulanması 175

Hamburg Kuralları. 177

Uygulanma Alanı . 177

Multimodal Taşıma Sözleşmesine Uygulanması 179

Rotterdam Kuralları 179

Uygulanma Alanı . 179

Multimodal Taşıma Sözleşmesine Uygulanması 182

İç Suyoluyla Eşyaların Taşınması Sözleşmesine İlişkin Budapeşte Konvansiyonu. 185

Uygulanma Alanı. 185

Multimodal Taşıma Sözleşmesine Uygulanması . 186

Karayoluyla Uluslararası Eşya Taşıma Sözleşmesi Hakkında Konvansiyon . 187

Uygulanma Alanı. 187

Multimodal Taşıma Sözleşmesine Uygulanması . 190

3. TARAFLARIN SEÇTİĞİ HUKUKUN UYGULANMASI 194

4. TARAFLARIN HUKUK SEÇİMİ YAPMADIĞI DURUMLARDA MÖHUK m. 29/2-3

HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASI  197

5. TEKİL TAŞIMAYA İLİŞKİN TÜRK HUKUKUNDAKİ DÜZENLEMELERİNİN UYGULANMASI .198

Demiryolu ile Yurt İçi Eşya Taşımalarına Uygulanacak Hukuk 199

Havayolu ile Yurt İçi Eşya Taşımalarına Uygulanacak Hukuk 200

III. Denizyolu ve İç Suyolu ile Yurt İçi Eşya Taşımalarına Uygulanacak Hukuk . 201

Karayolu ile Yurt içi Eşya Taşımalarına Uygulanacak Hukuk. 203

 

İçindekiler 13

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

 

TÜRK HUKUKUNDAKİ DÜZENLEMELER UYARINCA

MULTİMODAL TAŞIMA OPERATÖRÜNÜN SORUMLULUĞU

 

1. SORUMLULUK SİSTEMLERİ .205

Genel Olarak 205

Tek Tip (Yeknesak) Sorumluluk Sistemi 206

III. Ağ Sorumluluk Sistemi . 208

Uyarlama Sorumluluk Sistemi 210

Değerlendirme . 212

2. SORUMLULUK SEBEPLERİ .214

Genel Olarak 214

Zıyadan Doğan Sorumluluk 216

III. Hasardan Doğan Sorumluluk 218

Gecikmeden Doğan Sorumluluk. 220

3. MULTİMODAL TAŞIMA OPERATÖRÜNÜN TÜRK TİCARET KANUNU UYARINCA ZIYA,

HASAR VE GECİKMEDEN DOĞAN SORUMLULUĞU 223

Genel Olarak 223

Zarar Yerininin Belirlenebilir Olduğu Hâllerde Sorumluluk 223

Genel Olarak . 223

Demiryolu Taşımalarında Rumeli Demiryollarının Umur-u Nakliyesi

Hakkında Nizamname Hükümleri Uyarınca Sorumluluk . 225

Genel Olarak 225

Sorumluluğun Hukuki Niteliği 225

Multimodal Taşıma Operatörünün Zıya ve Hasardan Doğan

Sorumluluğu 226

Multimodal Taşıma Operatörünün Gecikmeden Doğan Sorumluluğu 228

Düzenlenen Taşıma Belgesinin Sorumluluğa Etkisi . 229

Multimodal Taşıma Operatörünün Emir ve Talimatlara Uyma Borcunun

Sorumluluğa Etkisi. 231

Multimodal Taşıma Operatörünün Yardımcılarından Doğan

Sorumluluğu 231

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluktan Kurtulma Sebepleri . 232

Multimodal Taşıma Operatörünü Sorumluluktan Kurtaran Genel

Sebepler. 232

Mücbir Sebep ile Multimodal Taşıma Operatörünün

Önleyemeyeceği ve Sonuçlarına Engel Olamayacağı Olay . 232

Eşyaya Has Kusur 232

Hak Sahibinin Kusuru 232

 

14 İçindekiler

Hak Sahibinin Talimatı 233

Multimodal Taşıma Operatörünü Sorumluluktan Kurtaran Özel

Sebepler. 233

Eşyanın Üstü Açık Vagonla Taşınması. 233

Eşyanın Yetersiz Ambalajlanması . 234

Yükleme ve Boşaltmayı Hak Sahibinin Yapması 235

Eşyanın Doğal Niteliği. 235

Taşınması Yasak veya Şarta Bağlı Olan Eşyanın Taşınması . 236

Canlı Hayvan Taşınması 236

Eşyanın Refakatçi Nezaretinde Taşınması 237

Zamanaşımı 237

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluğunun Sınırı . 237

Zıya ve Hasar Hâlinde. 237

Gecikme Hâlinde 238

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluk Sınırının Ortadan

Kalktığı Hâller  239

Eşyanın Sigorta Ettirilerek Ek Taşıma Ücreti Ödenmesi . 239

Kast veya Kasta Eş Değer Kusurlu Davranış . 239

Havayolu Taşımalarında Türk Sivil Havacılık Kanunu Hükümleri Uyarınca

Sorumluluk . 240

Genel Olarak 240

Sorumlululuğun Hukuki Niteliği. 241

Multimodal Taşıma Operatörünün Zıya ve Hasardan Doğan

Sorumluluğu 243

Multimodal Taşıma Operatörünün Gecikmeden Doğan Sorumluluğu 245

Düzenlenen Taşıma Belgesinin Sorumluluğa Etkisi . 246

Multimodal Taşıma Operatörünün Emir ve Talimatlara Uyma Borcunun

Sorumluluğa Etkisi. 248

Multimodal Taşıma Operatörünün Yardımcılarından Doğan

Sorumluluğu 249

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluktan Kurtulma Sebepleri . 250

Genel Sorumluluktan Kurtulma Hâli 250

Müterafık Kusur. 250

Zarar İhbarında Bulunulması 251

Hak Düşürücü Süre 251

Sözleşme Hükümlerinde Sorumsuzluk Kaydının Bulunması 252

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluğun Sınırı . 252

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluk Sınırının Ortadan

Kalktığı Hâller. 253

 

İçindekiler 15

Kast veya Kasta Eş Değer Kusurlu Davranış 253

Sorumluluk Sınırını Yükselten Anlaşma Yapılması 254

Denizyoluyla Yapılan Taşımalarda. 254

Genel Olarak 254

Sorumluluğun Hukuki Niteliği 256

Multimodal Taşıma Operatörünün Geminin Denize, Yola ve Yüke

Elverişsiz Olmasından Doğan Sorumluluğu . 258

Multimodal Taşıma Operatörünün Eşyaya Özen Gösterme Borcunu

Yerine Getirmemesinden Doğan Sorumluluğu 261

Zıya ve Hasar Hâlinde Sorumluluk. 265

Gecikme Hâlinde Sorumluluk  266

Düzenlenen Taşıma Belgesinin Sorumluluğa Etkisi . 266

Multimodal Taşıma Operatörünün Yardımcılarından Doğan

Sorumluluğu 268

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumsuzluk Hâlleri. 270

Genel Olarak 270

Mutlak Sorumsuzluk Hâlleri. 270

Sevk ve Başkaca Teknik Yönetim Sebebiyle Oluşan Zarardan

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumsuzluğu . 270

Yangın. 273

Denizde Kurtarma 273

Rotadan Haklı Sapma . 274

Muhtemel Sorumsuzluk Hâlleri . 275

Denizin ve Geminin İşletilmesine Elverişli Diğer Suların Tehlike

ve Kazaları  275

Harp Olayları, Karışıklık Ve Ayaklanmalar, Kamu

Düşmanlarının Hareketleri, Yetkili Makamların Emirleri veya

Karantina Sınırlamaları . 275

Mahkemelerin El Koyma Kararları 277

Grev, Lokavt veya Diğer Çalışma Engelleri 277

Yükletenin, Taşıtanın veya Eşyanın Malikinin ya da Bunların

Temsilcilerinin ve Adamlarının Fiil veya İhmalleri  278

Hacim veya Tartı İtibariyle Kendiliğinden Eksilme veya Eşyanın

Gizli Ayıpları ya da Eşyanın Kendisine Özgü Doğal Cins ve

Niteliği  279

Ambalajın Yetersizliği . 280

İşaretlerin Yetersizliği . 280

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluğun Sınırı . 280

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluk Sınırının Ortadan

Kalktığı Hâller  283

 

16 İçindekiler

Zararın Kasten Pervasızca Hareketten Doğması 283

Eşyanın Cins ve Değerinin Yüklemeden Önce Yükleten Tarafından

Bildirilmesi ve Denizde Taşıma Senedinde Yer Alması. 285

Sözleşme Taraflarının Daha Yüksek Bir Bedel Ödenmesi Konusunda

Anlaşmaları  285

III. Zarar Yerinin Belirlenemediği Hâllerde Sorumluluk . 285

Genel Olarak . 285

Sorumlululuğun Hukuki Niteliği 286

Multimodal Taşıma Operatörünün Zıya ve Hasardan Doğan Sorumluluğu 289

Gecikmeden Doğan Sorumluluk . 293

Düzenlenen Taşıma Belgesinin Sorumluluğa Etkisi. 294

Multimodal Taşıma Operatörünün Emir ve Talimatlara Uyma Borcunun

Sorumluluğa Etkisi  297

Multimodal Taşıma Operatörünün Yardımcılarından Doğan Sorumluluğu 298

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluktan Kurtulması 301

Genel Olarak 301

Sorumluluktan Kurtulmada Genel Sebepler 301

En Yüksek Özenin Gösterilmesine Rağmen Kaçınılamayacak veya

Sonuçları Önlenemeyecek Hâl . 301

Gönderen veya Gönderilenin Bir Davranışı 304

Gönderen veya Gönderilenin Talimatı. 305

Eşyadaki Özel Ayıp . 306

Sorumluluktan Kurtulmada Özel Sebepler 307

Taşımanın Üstü Açık Taşıtla Yapılmış Olması . 307

Eşyanın Ambalajsız veya Kötü Ambalajlı Olarak Taşınması 308

Eşyanın Gönderen, Gönderilen veya Bunlar Adına Hareket Edenler

Tarafından İşleme Tabi Tutulması, Yüklenmesi ve Boşaltılması. 310

Eşyalar Üzerindeki İşaret ve Numaralandırmanın Yetersiz ve Hatalı

Olması 313

Canlı Hayvan Taşınması . 313

Eşyanın Doğal Niteliği 314

Tehlikeli Eşya Taşınması. 314

Gümrük Kanunu ve Diğer Mevzuatlardaki Düzenlemelerin

Taşıyıcının Sorumluluktan Kurtulmasını Haklı Kılması 316

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluğun Sınırı. 316

Zıya ve Hasar Hâlinde 316

Gecikme Hâlinde . 320

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluk Sınırının Ortadan Kalktığı

Hâller  320

 

İçindekiler 17

 

Belli Bir Değerin Taşıma Senedine Geçirilmesi ve Bunun MTO

Tarafından Kabulü . 320

Zararın MTO’nun Kasten veya Pervasızca Bir Davranışından Doğması 321

 

BEŞİNCİ BÖLÜM

 

ULUSLARARASI KONVANSİYONLAR UYARINCA

MULTİMODAL TAŞIMA OPERATÖRÜNÜN SORUMLULUĞU

1. MULTİMODAL TAŞIMA OPERATÖRÜNÜN ULUSLARARASI KONVANSİYONLAR

UYARINCA ZIYA, HASAR VE GECİKMEDEN DOĞAN SORUMLULUĞU 323

2. DEMİRYOLU TAŞIMALARINDA DEMİRYOLU İLE EŞYA TAŞIMASINA İLİŞKİN

ANLAŞMA (CIM) UYARINCA SORUMLULUK.324

Sorumluluğun Hukuki Niteliği. 324

Multimodal Taşıma Operatörünün Zıya, Hasar ve Gecikmeden Doğan

Sorumluluğu. 324

III. Düzenlenen Taşıma Belgesinin Sorumluluğa Etkisi  326

Multimodal Taşıma Operatörünün Emir ve Talimatlara Uyma Borcunun

Sorumluluğa Etkisi 328

Multimodal Taşıma Operatörünün Yardımcılarından Doğan Sorumluluğu 330

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluktan Kurtulması 331

Genel Olarak . 331

Genel Sebepler . 331

Taşıyıcının/Demiryolu İşletmesinin Önleyemeyeceği veya

Sonuçlarından Kaçınamayacağı Durum . 331

Hak Sahibinin Kusuru 331

Hak Sahibinin Talimatı. 332

Eşyanın Özel Ayıbı . 332

Özel Sebepler 332

Demiryolu-Denizyolu Taşımasında Sorumluluktan Kurtulmada Ek

Sebepler  332

Eşyanın Açık Vagonla Taşınması 333

Ambalajlama Hataları 333

Gönderen veya Gönderilen Tarafından Eşyaların Yüklenmesi ve

Boşaltılması . 334

Eşyanın Doğal Niteliği 334

Paketlerdeki Numara veya İşaretlerin Yetersizliği . 334

Canlı Hayvan Taşınması. 334

Taşınan Eşyalara Refakat Edilmesi. 334

Nükleer Kaza Hâli 335

VII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluğunun Sınırı  335

 

18 İçindekiler

VIII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluk Sınırının Ortadan Kalktığı Hâller  336

Özel Menfaat Tayini 336

Kast ve Kasta Eş Değer Kusur 336

3. HAVAYOLU TAŞIMALARINDA VARŞOVA/LAHEY SİSTEMİ VE MONTREAL KONVANSİYONU

UYARINCA SORUMLULUK. 337

Sorumluluğun Hukuki Niteliği. 337

Multimodal Taşıma Operatörünün Zıya ve Hasardan Doğan Sorumluluğu 339

III. Multimodal Taşıma Operatörünün Gecikmeden Doğan Sorumluluğu. 341

Düzenlenen Taşıma Belgesinin Sorumluluğa Etkisi 343

Multimodal Taşıma Operatörünün Yardımcılarından Doğan Sorumluluğu 344

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluktan Kurtulması 346

Kurtuluş Kanıtı 346

Müterafik Kusur 348

Belirlenmiş Süre İçinde Hasar İhbarında Bulunulmamış Olması . 348

Belirli Süre İçerisinde Dava Açılmamış Olması 348

Sözleşme Hükümlerinde Sorumsuzluk Kaydının Bulunması . 349

Montreal Konvansiyonu ile Getirilen Sorumluluktan Kurtulma Hâlleri. 349

VII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluğunun Sınırı  349

VIII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluk Sınırının Ortadan Kalktığı Hâller  351

Kast veya Kasta Eş Değer Kusur 351

Taraflar Arasında Sorumluluk Sınırını Yükselten Özel Bir Anlaşmanın

Yapılmış Olması. 352

 

4. DENİZYOLU TAŞIMALARINDA LAHEY/ LAHEY VİSBY KURALLARI UYARINCA

SORUMLULUK 352

Genel Olarak 352

Sorumluluğun Hukuki Niteliği. 352

III. Multimodal Taşıma Operatörünün Geminin Denize, Yola ve Yüke Elverişsiz

Olmasından Doğan Sorumluluğu 353

Multimodal Taşıma Operatörünün Eşyaya Özen Gösterme Borcunu Yerine

Getirmemesinden Doğan Sorumluluğu 357

Multimodal Taşıma Operatörünün Yardımcılarından Doğan Sorumluluğu 358

Düzenlenen Taşıma Belgesinin Sorumluluğa Etkisi 361

VII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluktan Kurtulması 361

VIII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluğunun Sınırı  364

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluk Sınırının Ortadan Kalktığı Hâller 365

5. DENİZYOLU TAŞIMALARINDA HAMBURG KURALLARI UYARINCA SORUMLULUK 365

Genel Olarak 365

Sorumluluğun Hukuki Niteliği. 366

 

İçindekiler 19

III. Multimodal Taşıma Operatörünün Zıya, Hasar ve Gecikmeden Doğan

Sorumluluğu. 366

Düzenlenen Taşıma Belgesinin Sorumluluğa Etkisi 368

Multimodal Taşıma Operatörünün Yardımcılarından Doğan Sorumluluğu 369

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluktan Kurtulması 370

VII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluğunun Sınırı  371

VIII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluk Sınırının Ortadan Kalktığı Hâller  372

6. DENİZYOLU TAŞIMALARINDA ROTTERDAM KURALLARI UYARINCA SORUMLULUK .373

Genel Olarak 373

Sorumluluğun Hukuki Niteliği. 373

III. Multimodal Taşıma Operatörünün Geminin Denize, Yola ve Yüke Elverişsiz

Olmasından Doğan Sorumluluğu 375

Multimodal Taşıma Operatörünün Eşyaya Özen Gösterme Borcunu Yerine

Getirmemesinden Doğan Sorumluluğu 377

Düzenlenen Taşıma Belgesinin Sorumluluğa Etkisi 379

Multimodal Taşıma Operatörünün Yardımcılarından Doğan Sorumluluğu 382

VII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluktan Kurtulması. 384

Genel Olarak . 384

Yangın . 385

Eşyanın Güvertede Taşınması. 385

Miktar Sözleşmesi. 386

Çevre Zararını Önleme veya Önleme Teşebbüsü için Alınan Makul Önlemler 387

Taşıyanın Kendisine Tanınan Yetkilere Uygun Eylemleri. 388

VIII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluğunun Sınırı  388

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluk Sınırının Ortadan Kalktığı Hâller 390

7. İÇ SUYOLU TAŞIMALARINDA CMNI UYARINCA SORUMLULUK 391

Genel Olarak 391

Sorumluluğun Hukuki Niteliği. 391

III. Multimodal Taşıma Operatörünün Zıya, Hasar ve Gecikmeden Doğan

Sorumluluğu. 391

Düzenlenen Taşıma Belgesinin Sorumluluğa Etkisi 392

Multimodal Taşıma Operatörünün Yardımcılarından Doğan Sorumluluğu 393

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluktan Kurtulması 393

VII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluğunun Sınırı  394

VIII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluk Sınırının Ortadan Kalktığı Hâller  395

8. KARAYOLU TAŞIMALARINDA CMR UYARINCA SORUMLULUK .395

Genel Olarak 395

Sorumluluğun Hukuki Niteliği. 396

 

20 İçindekiler

III. Multimodal Taşıma Operatörünün Zıya, Hasar ve Gecikmeden Doğan

Sorumluluğu. 398

Zıya ve Hasardan Doğan Sorumluluk 398

Gecikmeden Doğan Sorumluluk . 402

Düzenlenen Taşıma Belgesinin Sorumluluğa Etkisi 403

Multimodal Taşıma Operatörünün Emir ve Talimatlara Uyma Borcunun

Sorumluluğa Etkisi 406

Multimodal Taşıma Operatörünün Yardımcılarından Doğan Sorumluluğu 406

VII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluktan Kurtulması 409

Genel Olarak . 409

En Yüksek Özenin Gösterilmesine Rağmen Kaçınılamayacak veya Sonuçları

Önlenemeyecek Hâl 410

Gönderen veya Gönderilenin Davranışı 411

Gönderen veya Gönderilenin Talimatı 411

Eşyadaki Özel Ayıp 412

Taşımanın Üstü Açık Taşıtla Yapılmış Olması 412

Eşyanın Ambalajsız veya Kötü Ambalajlı Olarak Taşınması. 413

Eşyanın Gönderen, Gönderilen veya Bunlar Adına Hareket Edenler

Tarafından İşleme Tabi Tutulması, Yüklenmesi ve Boşaltılması 414

Eşyanın Doğal Niteliği . 415

Canlı Hayvan Taşınması 415

Tehlikeli Eşya Taşınması 416

VIII. Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluğunun Sınırı  416

Zıya ve Hasar Hâlinde . 416

Gecikme Hâlinde. 419

Multimodal Taşıma Operatörünün Sorumluluk Sınırının Ortadan Kalktığı Hâller 419

Ek Ücret ile Sevk Mektubuna Eşyanın Değerinin Yüksek Yazılması ve Bu

Durumun Taşıyıcı Tarafından Onaylanması  419

Sevk Mektubuna Teslimde Özel Menfaatin Yazılması 419

Kast veya Kasta Eş Değer Kusur 420

SONUÇ  421

BİBLİYOGRAFYA. 433