İÇİNDEKİLER İçindekiler Önsöz 5 Kısaltmalar 15 Birinci Bölüm KIYMETLİ EVRAK HUKUKU GENEL ESASLARI I. KIYMETLİ EVRAKIN TANIMI VE UNSURLARI 17 A. Kıymetli Evrakın Senet Unsuru 17 B. Kıymetli Evrakın Hak Unsuru 18 II. KIYMETLİ EVRAKTA HAK İLE SENET ARASINDAKİ BAĞ 18 III. KIYMETLİ EVRAKIN ÖZELLİKLERİ 19 IV. KIYMETLİ EVRAKIN SINIFLANDIRILMASI 20 A. İçerdiği Hakkın Türü Açısından 20 1. Alacak Senetleri 20 2. Ortaklık Senetleri 21 3. Makbuz Senedi ve Varant 21 B. Hakkın Senetten Önce Var Olup Olmaması Açısından 21 1. Açıklayıcı Senetler 21 2. Kurucu Senetler 22 C. Sebebe Bağlı Olup Olmaması Açısından 22 1. Sebebe Bağlı Olmayan Senetler 22 2. Sebebe Bağlı Senetler 22 D. Devir Şekli Açısından 23 1. Nama Yazılı Senetler 23 2. Emre Yazılı Senetler 24 3. Hamiline Yazılı Senetler 25 E. Kamu Güvenine Sahip Olup Olmaması Açısından 25 1. Kamu Güvenine Sahip Senetler 26 2. Kamu Güvenine Sahip Olmayan Senetler 26 F. Yatırım Amacı Taşıyıp Taşımamasına Göre 27 V. KIYMETLİ EVRAKTA DEF’İ 27 A. Nama Yazılı Senetlerde Def’i 28 B. Emre Yazılı Senetlerde Def’i 28 1. Mutlak Def’iler 28 a. Senet Metninden Anlaşılan Def’iler 28 b. Senedin Geçersizliğine İlişkin Def’iler 29 2. Nispi Def’iler 29 a. Kişisel Nispi Def’iler 29 b. Kişisel Olmayan Nispi Def’iler 30 C. Hamiline Yazılı Senetlerde Def’i 30 VI. KIYMETLİ EVRAKTA SENET TÜRÜNÜN DEĞİŞMESİ 31 VII. KIYMETLİ EVRAKIN ZIYAI VE İPTALİ 32 A. Kıymetli Evrakın İptaline İlişkin Özel Hükümler 34 1. Nama Yazılı Senetlerin İptali 34 2. Emre Yazılı Senetlerin İptali 34 3. Hamiline Yazılı Senetlerin İptali 35 B. Kıymetli Evrakın İptalinin Sonuçları 37 İkinci Bölüm KAMBİYO SENETLERİ (TİCARİ SENETLER) I. GENEL OLARAK 39 II. KAMBİYO SENETLERİNİN ÖZELLİKLERİ 39 III. KAMBİYO SENETLERİ VE TEMEL BORÇ İLİŞKİSİ 41 IV. KAMBİYO SENETLERİNDE EHLİYET 42 V. KAMBİYO SENETLERİNDE İMZA 43 VI. KAMBİYO SENETLERİNDE TEMSİL 43 Üçüncü Bölüm POLİÇE I. GENEL OLARAK 45 II. POLİÇENİN UNSURLARI 45 A. Zorunlu Unsurlar 46 1. Poliçe Kelimesi 46 2. Belirli Bir Bedele İlişkin Kayıtsız Şartsız Havale 47 3. Muhatabın–Ödeyecek Kişinin Adı 48 4. Lehtar 48 5. Düzenlenme Tarihi 49 6. Düzenleyenin İmzası 49 B. Alternatif Zorunlu Unsurlar 50 1. Vade 50 a. Görüldüğünde 50 b. Görüldükten Belli Bir Süre Sonra 51 c. Düzenleme Gününden Belirli Bir Süre Sonra 51 d. Belirli Bir Günde 51 2. Ödeme Yeri 52 3. Düzenleme Yeri 53 C. İhtiyari Unsurlar 54 1. TTK Tarafından Düzenlenen Kayıtlar 54 2. TTK Tarafından Düzenlenmeyen Kayıtlar 56 D. Şekil Şartlarına Aykırılığın Sonuçları 57 III. BEYAZ (AÇIK) POLİÇE 58 IV. İMZALARIN BAĞIMSIZLIĞI İLKESİ 59 V. POLİÇEDE KABUL 60 A. Kabule Arz 61 B. Kabule Arzın İhtiyarı Olması Kuralı ve İstisnaları 61 1. Kabule Arzın Yasaklanması 61 2. Kabule Arzın Zorunlu Tutulması 62 C. Kabulün Şekli 62 D. Kabul İçin İbraz Süresi ve Yeri 63 E. İkinci Kez Kabule Arz (Düşünme Süresi) 64 F. Düzenleyenin Kabulden Sorumlu Olmayacağı Kaydı 64 G. Kabule Arzın Sonuçları 65 VI. POLİÇENİN DEVRİ: CİRO 66 A. Cironun Tarafları 67 B. Cironun Zamanı 67 C. Cironun Şekli 68 D. Cironun Türleri 69 1. Temlik Cirosu 69 2. Tahsil Cirosu 72 3. Rehin Cirosu 73 VII. POLİÇEDE AVAL 73 A. Avalin Şekli 73 B. Avalin Tarafları 74 C. Avalin Hükümleri 75 D. Avalin Sona Ermesi 75 VIII. POLİÇENİN ÖDENMESİ 76 A. Poliçenin Ödeme İçin İbrazı 76 B. Ödeme 78 IX. POLİÇENİN KABUL EDİLMEMESİ VEYA ÖDENMEMESİ HALİNDE BAŞVURMA HAKKI 80 A. Poliçenin Borçluları 80 B. Başvuru Hakkının Kullanılması için Aranan Şartlar 82 1. Maddi Şartlar 82 2. Şekli Şartlar 83 a. Kabul Etmeme Protestosu 83 b. Ödememe Protestosu 84 3. Protesto Şartının İstisnaları 85 4. Protestonun İçeriği ve Usulü 87 C. Başvuru Hakkının Kapsamı 88 D. Başvuru Hakkının Kullanılması 89 E. Retret 90 F. İhbar 90 G. Araya Girme 91 H. Başvuru Hakkının Düşmesi 93 İ. Zamanaşımı 93 X. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME 94 XI. POLİÇEDE KARŞILIĞIN DEVRİ 95 Dördüncü Bölüm BONO I. GENEL OLARAK 97 II. BONONUN UNSURLARI 98 A. TTK m. 776/1 Uyarınca Unsurlar 98 B. Zorunlu Unsurlar 99 1. Bono ve Emre Yazılı Senet İbaresi 99 2. Kayıtsız ve Şartsız Belirli Bir Bedel Ödeme Vaadi 99 3. Kime veya Kimin Emrine Ödenecekse Onun Adı 100 4. Düzenleme Tarihi 100 5. Düzenleyenin İmzası 100 C. Alternatif Zorunlu Unsurlar 101 1. Düzenleme Yeri 101 2. Ödeme Yeri 101 D. İhtiyari Unsurlar 102 1. TTK’da Sayılan İhtiyari Unsurlar 102 2. TTK’da Sayılmayan İhtiyari Kayıtlar 103 E. Şekil Şartına Aykırılığın Sonuçları 104 III. BONOYA UYGULANACAK POLİÇE HÜKÜMLERİ 104 IV. BONODA ZAMANAŞIMI 105 Beşinci Bölüm ÇEK I. GENEL OLARAK 107 II. HUKUKİ NİTELİĞİ 108 III. ÇEKİN BONO VE POLİÇEDEN FARKLARI 109 A. Çekin Poliçeden Farkları 109 B. Çekin Bonodan Farkları 110 IV. ÇEKİN UNSURLARI 111 A. Türk Ticaret Kanunu Uyarınca Çekin Zorunlu Unsurları (TTK m. 780) 111 1. Çek Kelimesi 111 2. Belirli Bir Bedelin Kayıtsız Şartsız Ödenmesi Konusunda Havale 111 3. Muhatabın Unvanı 112 4. Ödeme Yeri 113 5. Düzenleme Tarihi ve Yeri 113 6. Düzenleyenin İmzası 115 7. Banka Tarafından Verilen Seri Numarası 116 8. Karekod 116 B. 5941 Sayılı Çek Kanunu Uyarınca Çekin Unsurları (ÇekK m. 2/6,7) 117 C. Şekil Şartlarına Aykırılığın Sonuçları ve Çeke Konulabilecek Diğer Kayıtlar 118 1. Mutlak Zorunlu Kayıtlar 118 2. Alternatif Zorunlu Kayıtlar 118 3. İhtiyari Kayıtlar 119 a. TTK’da Yer Alan İhtiyari Kayıtlar 119 b. TTK’da Yer Almayan İhtiyari Kayıtlar 120 4. Çekte Bulunması Yasak Olan Kayıtlar 120 a. Senedin Çek Olma Niteliğini Etkilemeyen Kayıtlar 120 b. Senedin Çek Olma Niteliğine Etki Eden Kayıtlar 120 V. ÇEKİN TEMEL ÖZELLİKLERİ 121 A. Çek Karnelerinin Bankalar Tarafından Bastırılması 121 B. Çek Düzenleyebilmenin Koşulları 122 1. Karşılık 122 2. Çek Anlaşması 122 C. Bankanın Bildirim Yükümlülüğü 124 VI. ÇEKTE LEHTAR 125 VII. ÇEKTE VADE 126 VIII. ÇEKTE İBRAZ SÜRELERİ 126 IX. ÇEKİN DEVRİ 128 X. ÇEKTE KABUL YASAĞI 130 XI. ÇEKİN TAHSİL EDİLEBİLİRLİĞİNE İLİŞKİN GÜVENİ ARTTIRICI İŞLEMLER 130 A. Teyitli (Bloke) Çek 130 B. Çekin Vizesi 131 C. Garantili Çek (Çek Kartı) 131 D. Banka Çeki 132 XII. ÇEKTE ÖDEME 132 A. Ödeme İçin İbraz 132 B. Çekin Ödenmesi 135 1. Ödeme Çeşitleri 136 a. Nakden Ödeme 136 b. Çizgili Çek Aracılığıyla Ödeme 136 c. Mahsup Çeki 137 2. Ödeme 138 3. Ödemenin Önlenmesi 139 a. Cayma Beyanı 139 b. Mahkeme Kararı ile Ödemenin Yasaklanması 140 4. Sahte veya Tahrif Edilmiş Çekin Ödenmesi ve Sorumluluk 140 XIII. ÇEKİN ÖDENMEMESİ (KARŞILIKSIZ ÇEK) 141 A. Ödenmeme Hali ve Tespit Edilmesi 141 B. Başvuru Hakkı ve Kapsamı 141 C. Zamanaşımı 142 D. Muhatap Bankanın Sorumluluğu 143 E. Karşılıksız Çek Dolayısıyla Cezai Sorumluluk 145 XIV. ÇEKE UYGULANACAK POLİÇE HÜKÜMLERİ 147 XV. ÇEKE BENZEYEN BAZI SENETLER 148 A. Posta Çeki 149 B. Seyahat Çeki 149 C. Çek Kartı 149 ÖRNEK SORULAR 151 Önerilen Kaynaklar 165 Kavramlar Dizini 167
