Ceza Muhakemesi Hukuku Temel Bilgiler

8/7/2021 tarih ve 7331 sayılı kanun ile CMK'nın bazı maddelerinde ekleme suretiyle değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklikler eklenmiştir.

İÇİNDEKİLER
BEŞİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER. 7
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL BİLGİLER
GİRİŞ 59
TANIM 59
AMACI 60
CEZA MUHAKEMESİNİN TARİHÇESİ 60
İKİNCİ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNİN UYGULAMA ALANLARI
CEZA MUHAKEMESİNİN YER BAKIMINDAN UYGULANMASI 63
Ülkesellik ilkesi: Mülkilik ilkesi 63
Kişisellik ilkesi 63
Evrensellik ilkesi 64
Yetkili Mahkeme 64
Genel Yetkili Mahkeme 64
Özel Yetki 64
Yabancı Ülkede İşlenen Suçlarda Yetki 65
Deniz, Hava ve Demiryolu Taşıtlarında veya Bu Taşıtlarla
İşlenen Suçlarda Yetki 65
CEZA MUHAKEMESİNİN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI 66
Hemen/Derhal Uygulama 66
Geçmişe Yürüme 67
İleriye Yürüme 68

CEZA MUHAKEMESİNİN KİŞİ BAKIMINDAN UYGULANMASI 68
Cumhurbaşkanı 69
Milletvekili 70
Yasama Sorumsuzluğu 70
Yasama Dokunulmazlığı 70
Diplomatlar 71
Yabancı Askerler 71
KONU BAKIMINDAN UYGULANMASI 71
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİ KOŞULLARI
CEZA MUHAKEMESİNİN KOŞULLARI/MUHAKEME ENGELLERİ 73
Soruşturma Koşulları 73
Şikâyet 73
Şikâyet ve İhbar 74
Şikâyetin Geri Alınması İle Feragat (Vazgeçme) Kavramları 74
Şikâyetin Geri Alınmasının Sonuçları 76
Şikâyetin Geri Alınabileceği Zaman 76
Soruşturmaya Başlandıktan Sonra Bir Suçun Takibinin
Şikâyete Bağlı Olduğunun Anlaşılması 76
Kovuşturmaya Başlandıktan Sonra Bir Suçun Takibinin Şikâyete Bağlı Olduğunun Anlaşılması 76
Şikâyet Süresi 77
Şikâyette Sirayet/Yansıma 77
ı) Şikâyet Hakkına Sahip Kişi 78
Şikâyetin Yapılacağı Makam 78
Şikâyet Şekli 78
Kanun Değişikliği ve Suçun Takibinin Şikâyete Bağlı
Hale Gelmesi 79
Dava Süresi 79
İzin 80

Talep 81
Karar 82
Mütalaa 82
Kurumun Yazılı Başvurusu/Yabancı Devletin Şikâyeti 82
Yargı Bulunmaması/Kesin Hüküm Bulunmaması 83
Açık Dava Bulunmaması 83
Önödeme 84
Uzlaşma 84
Dava Zamanaşımı 84
13. Af 85
Failin Türkiye’de Bulunması 85
Karşılıklılık (Mütekabiliyet) Koşulu 86
Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 87
Soruşturma Koşullarının Gerçekleşmemesinin Sonuçları 87
Kovuşturma Koşulları 88
Sanığın Hazır Bulunması 88
Sanığın Yokluğu 88
Gaiplik 91
Kaçaklık 92
Sanığın Akıl Hastası Olmaması 94
Bekletici Meselenin Çözümü 95
Yasama Dokunulmazlığının Bulunmaması 96
Kovuşturma Koşullarının Gerçekleşmemesinin Sonuçları. 97
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNİN İLKELERİ
CEZA MUHAKEMESİNİN İLKELERİ 99
Genel İlkeler 99
Hukuk Devleti İlkesi 99
İnsan Haysiyetinin Korunması. 99
İşkence Yasağı 99

Dürüst İşlem İlkesi (Adil Yargılanma) 100
Bağımsız ve Tarafsız Hâkim İlkesi 101
Meram Anlatma İlkesi 102
Suçsuzluk (Masumluk) Karinesi 102
Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi = In Dubio Pro Reo. 103
Özel Hayatın Gizliliği İlkesi 103
Maddi Gerçeğin Araştırılması İlkesi 103
Ceza Muhakemesinin Kamusallığı İlkesi 104
Nemo Tenetur Se ıpsum Accusare/Hiç Kimse Kendisi ve Yakınları Aleyhine Delil Göstermeye Zorlanamaz İlkesi ve
Susma Hakkı 104
Silahların Eşitliği İlkesi 104
Aynı Fiilden Dolayı İki Kez Yargılama Olmaz (Non Bis İn
İdem) İlkesi 105
Kıyas Yasağı İlkesi 105
Soruşturma Aşamasına İlişkin İlkeler 106
Delillerin Re’sen Araştırılması İlkesi. 106
Kamu Davasının Mecburiliği/Kovuşturma Mecburiyeti
İlkesi 107
Kamu Davasının Mecburiliği/Kovuşturma Mecburiyeti İlkesinin İstisnası 107
Maslahata Uygunluk İlkesi 107
Cezayı Kaldıran Şahsî Sebep Olarak Etkin
Pişmanlık 108
Şahsî Cezasızlık Sebebi 109
Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 109
Gizlilik İlkesi 109
Yazılılık İlkesi 110
Kovuşturma Aşamasına İlişkin İlkeler 110
Davasız Yargılama Olmaz İlkesi 110
Davasız Yargılama Olmaz İlkesinin İstisnaları 111
Re’sen İstinaf İncelemesi 111
Hükmün Sanıklar Lehine Bozulması Halinde
Diğer Sanıklara Uygulanması 111

Vasıtasızlık/Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesi 111
Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesinin İstisnaları 112
Naip Hâkimlik 112
İstinabe 112
Sözlülük İlkesi 112
Halka Açıklık/Aleniyet İlkesi 113
Çabukluk/Ucuzluk/Etkinlik İlkesi 113
Delillerin Serbestliği İlkesi 114
Delillerin Kolektifliği/Ortak Tartışmaya Açıklığı
İlkesi/Çelişme İlkesi. 114
Delillerin Serbestçe Değerlendirilmesi İlkesi. 114
Delillerin Serbestçe Değerlendirilmesi İlkesinin İstisnaları 115
Duruşma Tutanağının İspat Gücü 115
Delil Yasakları 115
CEZA MUHAKEMESİNDE İNSAN HAKLARI 116
Hak Arama Hakkı 116
İsnadı Öğrenme Hakkı 116
Hakları Öğrenme Hakkı 117
Savunma Hakkı/Müdafii Yardımından Yararlanma Hakkı 117
Tercüman Yardımından Yararlanma Hakkı 118
Olağan (Kanuni) Mahkeme ve Hâkim Tarafından Yargılanma
Hakkı 119
Makul Süre İçinde Yargılanma Hakkı. 120
Denetim Mahkemesine Başvurma Hakkı 120
En Kısa Sürede Bir Yargı Merci Önüne Çıkarılma Hakkı (Habeus Corpus) 120

BEŞİNCİ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİ TEŞKİLATI,
CEZA MAHKEMELERİNİN MADDE VE YER YÖNÜNDEN YETKİSİ
CEZA MUHAKEMESİ TEŞKİLATI 121
Ceza Mahkemeleri 121

İlk Derece Mahkemeleri 122
Sulh Ceza Hâkimliği. 122
Asliye Ceza Mahkemeleri 122
Ağır Ceza Mahkemeleri 123
Diğer Ceza Mahkemelerinin Görevleri 123
Bölge Adliye Mahkemeleri 124
Yargıtay 125
Cumhuriyet Savcılıkları 125
Cumhuriyet Başsavcılığı 125
Bölge Adliye Mahkemeleri Başsavcılığı 125
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı 126
MAHKEMELERİN GÖREV (MADDE) YÖNÜNDEN YETKİSİ 126
Genel Olarak 126
Re’sen Görev Kararı 126
Görevsizlik Kararı Verilmesi Gereken Hâl ve Sonucu 126
Görevsizlik Kararı Verilemeyecek Hâl 127
Görevli Olmayan Hâkim veya Mahkemenin İşlemleri 127
Madde Yönünden Görev Uyuşmazlığı 127
Madde Yönünden Görevsizlik Kararlarına Karşı İtiraz Kanun
Yolu 129
Madde Yönünden Yetkinin İstisnaları 129
Bağlantı 129
Dar Anlamda Bağlantı 129
Geniş Anlamda Bağlantı 130
Tek Çeşit Bağlantı, Karışık Bağlantı 130
Bağlantı Nedeniyle Uyuşmazlıkların Birleştirilmesinin Koşulları 130
Bağlantının Sonuçları 131
Uyuşmazlıkların Birleştirilmesi 131
Birleştirme, Madde Yönünden Yetkinin İstisnası 131
Soruşturma Aşamasında Birleştirme 131
Kovuşturma Aşamasında Birleştirme 132

Birleştirme Kararı Verecek Makam 132
Birleştirmede Uygulanacak Yargılama Usulü 133
Birleştirilen Davların Ayrılması 133
Nisbi Muhakeme Yapma 133
Bekletici Sorun Yapma 134
Nisbi Muhakeme Neticesinde Verilen Kararın Başka Mahkemeler Açısından Değeri 134
Özel Hukuk Uyuşmazlıkları İle Bağlantılı Ceza Muhakemesinde Hangi Muhakeme Koluna Ait Usulün
Uygulanacağı Sorunu 135
Farklı Yargı Yerlerinin Kararların Bağlayıcılığı 135
Medeni Muhakeme Sonucu Verilen Kararın Ceza Mahkemesine Etkisi 135
İdari Yargılama Sonucu Verilen Kararın Ceza
Mahkemesine Etkisi 137
MAHKEMELERİN YER YÖNÜNDEN YETKİSİ 138
Tanım 138
Hukuki Nitelik 138
Yer Yönünden Yetkide Kabul Edilen Sistemler. 138
Birden Fazla Yerdeki Mahkemenin Yetkili Olması 138
Bir Yerdeki Mahkemenin Yetkili Olması 139
Türkiye’de İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Yetkili Mahkeme
(Genel Yetkili Mahkeme) 139
Sırf Hareket Suçları (Şekli Suçlar) 139
Neticesi Hareketten Ayrılabilen Suçlar (Maddi
Suçlar/Neticeli Suçlar) 140
İhmali Suçlar 140
Teşebbüs Aşamasında Kalan Suç 141
Kesintisiz Suç 141
Zincirleme Suç 141
Objektif Cezalandırma Gerektiren Suç. 141
İştirak Halinde İşlenen Suç 141
Ülkede Yayımlanan Bir Basılı Eserle İşlenen Suç (CMK m.
12/3) ........................................................................................142

Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikâyete Bağlı Olan
Hakaret Suçu (CMK m. 12/4) 142
Görsel veya İşitsel Yayınlarla İşlenen Suç (CMK m. 12/5) 142
Bilişim Sistemlerinin, Banka veya Kredi Kurumlarının ya da Banka veya Kredi Kartlarını Araç Olarak Kullanılması
Suretiyle İşlenen Suçlar 142
Türkiye’de İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Özel Yetkili
Mahkeme (CMK m. 13) 143
Yabancı Ülkede İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Yetkili
Mahkeme (CMK m. 14) 143
Deniz, Hava ve Demiryolu Taşıtlarında veya Bu Taşıtlarla
İşlenen Suçlarda Yer Yönünden Yetkili Mahkeme (CMK m. 15) 144
Mahkemenin Yer Yönünden Yetkisinde Olumlu ve Olumsuz
Yetki Uyuşmazlığı 144
Yer Yönünden Yetkisizlik İddiası 145
Mahkemelerin Yer Yönünden Yetkisizlik İtirazının Zamanı 145
Mahkemelerin Yer Yönünden Yetkisizlik İtirazında
Bulunabilecek Kişiler 146
Mahkemelerin Yer Yönünden Yetkisizlik İtirazı Hakkında
Karar Vereceği Zaman 146
İtiraz Kanun Yolu 146
İ. Yer Yönünden Yetkisiz Mahkemenin Yaptığı İşlemler 146
Mahkemelerin Yer Yönünden Yetki Kurallarının İstisnaları 147
Bağlantı 147
Nakil 148
Hukuki Sebeplerle Davanın Nakli (CMK m. 19/1) 148
Fiili Sebeplerle Davanın Nakli (CMK m. 19/1) 148
Kamu Güvenliği Nedeniyle Davanın Nakli (CMK m.
19/2) ...................................................................................... 149 d) Afet Nedeniyle Davanın Nakli ............................................... 149
Nakil Kararını Verecek Makam 149
Kısmı Nakil 149
Nakil Kararının Kesinliği 149

İstinabe 149
Yetkili Olmayan Hâkim veya Mahkemenin İşlemleri 150
Yargı Organları Arasında İş Bölümü Uyuşmazlığı 150
ALTINCI BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİ
CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİ 151
İşlemin Yapısına Göre Tasnif 152
Sözlü İşlemler 152
Yazılı İşlemler 152
Hareketli/Eylemli İşlemler 152
Hareketsiz/Eylemsiz İşlemler 152
Açık İşlemler 153
Gizli İşlemler 153
İşlemi Yapan Makama Göre Tasnif 153
Yargılama Makamı İşlemleri 153
Hâkim İşlemleri / Kararları 154
Fiili İşlemler 154
Fikri İşlemler 154
Ceza Muhakemesinin Aşaması Bakımından
Karar 154
Soruşturma Aşamasındaki Kararlar 154
Kovuşturma Aşamasındaki Kararlar 154
Kararın Niteliği Bakımından Kararlar 154
Yargılamaya İlişkin Kararlar 154
İdari Nitelikte Kararlar 155
İşlemi Yapan Makamın Sıfatına Göre İşlemler 155
Hâkimlik Kararları 156
Mahkeme Kararları 156
İddia Makamı İşlemleri 156
Savunma Makamı İşlemleri 157
Muhakeme İşlemlerinde Süreler 157

Hak Düşürücü Süre 157
Koruyucu Süre 158
Düzenleyici/Yaptırımsız Süre 158
Sürelerin Hesaplanması 159
Eski Hale Getirme 159
Eski Hale Getirmenin Hukuki Niteliği 160
Eski Hale Getirme Sebepleri 160
Kusuru Olmaksızın Bir Sürenin Geçirilmiş Olması 160
Eski Hale Getirme Talebinin Yapılacağı Makam. 161
Eski Hale Getirme Talebi Hakkında Karar Verecek Makam 161
Eski Hale Getirme Talebinde Bulunmak İçin Gerekli Olan
Süre 161
Eski Hale Getirme Talebi Üzerine Verilen Karara Karşı
Kanun Yolu 162
Eski Hale Getirme Talebinde Bulunmanın Etkisi 162
Muhakeme İşlemlerinin Bildirilmesi 162
Tefhimle Bildirim 162
Tebliğle Bildirim 162
Muhakeme İşlemlerindeki Hukuka Aykırılıklar ve Bu
Aykırılıkların Giderilmesi 163
Muhakeme İşlemlerindeki Hukuka Aykırılıklar 163
Yokluk 164
Hak Düşümü 164
Butlan (Hükümsüzlük) 164
Mutlak Butlan 164
Nisbi Butlan 165
Kabul Edilmezlik/Geri Çevrilme 165
Muhakeme İşlemlerindeki Hukuka Aykırılıkların
Giderilmesi 166
Geri alma 166
Yenileme 166
Düzeltme 166

Çevirme 167
İyileştirme 167
Bozma 167
YEDİNCİ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİ MAKAMLARI VE BU MAKAMLARI TEMSİL EDEN KİŞİLER
CEZA MUHAKEMESİ MAKAMLARI 169
CEZA MUHAKEMESİ MAKAMLARINI TEMSİL EDEN VE CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİNE KATILAN KİŞİLER (ÖZNELER/SUJELER) 169
Yargılama Makamının Temsil Eden Kişi Olarak Hâkim 170
Hâkimlerin Sınıflandırılması 170
Hâkimlerin Özellikleri 171
Hâkimin Bağımsızlığı 171
Hâkimin Bağımsızlığının Kendisine Karşı
Korunması Gereken Erkler 172
Hâkimin Bağımsızlığının Yasama Organına
Karşı Korunması 172
Hâkimin Bağımsızlığının Yürütme Organına
Karşı Korunması 172
Hâkimin Bağımsızlığının Yargılama Organına
Karşı Korunması 172
Hâkimin Bağımsızlığının Ortama Karşı
Korunması 173
Hâkimin Tarafsızlığı 174
Hâkimin Davaya Bakamayacağı Durumlar 174
Hâkimin Kesin Olarak Davaya Bakamayacağı Durumlar 175
Yargılamaya Katılamayacak Hâkim 176
Hâkimin Tarafsızlığından Şüpheye Düşülecek Nedenlerden Dolayı Davaya Bakamayacağı Durumlar 177

Hâkimin Reddi Muhakemesi 178
Hâkimin Reddi İddiası 178
Hâkimin Reddi İddiasının Konusu 178
Hâkimin Reddi İddiasında Bulunabilecek Kişiler 178
Hâkimin Reddi İddiasında Bulunmanın
Usulü 178
Hâkimin Reddi İddiasında Süre 179
Hâkimin Reddi İddiasında Savunma 179
Hâkimin Reddi İddiasında Karar Verecek
Mahkeme 179
Ret İstemi Üzerine Verilecek Kararlar ve Başvurulacak Kanun Yolları 180
Reddi İstenen Hâkimin Yapabileceği İşlemler 181
Hâkimin Çekinmesi 181
Hâkimin Çekinme Gerekçeleri 182
Hâkimin Çekinme İsteminde Süre 182
Hâkimin Çekinme İsteği Konusunda Karar
Verecek Merci 182
Hâkimin Çekinme İsteği Üzerine
Mahkemede Verilecek Karar 182
Zabıt Kâtibinin Reddi veya Çekinmesi. 183
İddia Makamını Temsil Eden Kişi Olarak Cumhuriyet Savcısı 183
Genel Olarak 183
Cumhuriyet Savcılığının Örgütlenmesi 184
Cumhuriyet Başsavcılığının Görevleri 184
Cumhuriyet Başsavcısının Görevleri 185
Cumhuriyet Savcısının Görevleri 185
Cumhuriyet Savcılarının Yer Yönünden Yetkisi 186
Cumhuriyet Savcılarının Hukuki Konumu 186
Cumhuriyet Savcısının Adalet Bakanı, Birbirleri ve Kolluk
Kuvveti ile İlişkisi 187
Cumhuriyet Savcısının Adalet Bakanı İle İlişkisi 187

Cumhuriyet Savcılarının Birbirleri İle İlişkisi 187
Cumhuriyet Savcısının Kolluk Kuvveti İle İlişkisi. 188
Cumhuriyet Savcısının Bağımsızlığı Sorunu 189
Cumhuriyet Savcısının Tarafsızlığı Sorunu 189
Cumhuriyet savcısının Reddi Sorunu 190
Cumhuriyet Savcısının CMK’nın Uygulanmasındaki
Görevleri (Yükümlülükleri) 190
Cumhuriyet Savcısının Soruşturmaya Başlama Görevi (Araştırma görevi) 190
Cumhuriyet Savcısının İddianame Düzenleme Görevi 191
Cumhuriyet Savcısının Açılmış Olan Kamu Davasına
Katılarak Sonuçlanmasını Sağlama Görevi 191
Cumhuriyet Savcısının Kanun Yollarına Başvurma
Görevi 192
Cumhuriyet Savcısının Yetkileri 193
Cumhuriyet Savcısının Kovuşturmaya Yer Olmadığı
Kararı Verme Yetkisi 193
Cumhuriyet Savcısının Kolluk Kuvvetlerinden Delil Araştırmasını İsteme Yetkisi 193
Cumhuriyet Savcısının Başka Bir Cumhuriyet Savcısından Yargı Çevresi İçindeki Bir Soruşturma
İşlemini Yapmasını İsteme Yetkisi 194
Soruşturmada Cumhuriyet Savcısının Hâkim Kararı
İsteme Yetkisi 194
Cumhuriyet Savcısının İddianame Düzenleme
Konusunda Takdir Yetkisi 194
Cumhuriyet savcısının İçtihadı Birleştirme Kararı İle Bağlı
Olup Olmadığı Sorunu 195
Cumhuriyet Savcısının Takdir Yetkisi 195
Delilleri Değerlendirirken Takdir Yetkisi 195
İddianame Düzenlemede Konusunda Takdir Yetkisi 195
TCK’da Yer Alan Bazı Durumlarda Cumhuriyet
Savcısının Takdir Yetkisi 195
Kolluk Kuvveti 196

Adli Kolluğun Görevi 197
Diğer Kolluk Birimlerinin Adlî Kolluk Görevi 198
Adli Kolluğun Yetkisi 199
Adlî Kolluğun Olay Yerinde Aldığı Tedbirlere
Uyulmaması Halinde Yetkisi 199
Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi, Sınırları ve Şekli 199
CMK’da Adli Kolluğa Doğrudan Doğruya Soruşturma İşlemlerini Yapma Yetkisinin Verilip Verilmediği Sorunu 200
Kamu Görevlilerinin Adli Görevin İcrası Kapsamında
İşlediği Suçlara İlişkin Soruşturma 201
Sulh Ceza Hâkiminin Soruşturma Evresindeki Görevi 202
Soruşturma Evresinde Yapılan İşlemlerin Tutanağa
Bağlanması 203
Mağdur veya Suçtan Zarar Gören (Katılan) 203
Mağdurun Hakları. 204
Soruşturma Aşamasında Mağdurun Hakları 204
Kovuşturma Aşamasında Mağdurun Hakları 205
Mağdura Haklarının Anlatılıp Açıklanması. 206
Mağdura Zorunlu Vekil Tayini 207
Suçun Mağduru İle Şikâyetçinin Çağırılması 207
Mağdur ile Şikâyetçinin Davete Uymamaları 207
Mağdur İle Şikâyetçinin Dinlenmesi 208
Kamu Davasına Katılma 209
Kamu Davasına Katılmanın Koşulları. 210
Suçun Mağduru, Suçtan Zarar Gören veya
Malen Sorumlu Olmak 210
Dava Açıldıktan Sonra ve Fakat Dava Bitmeden
Önce İstemde Bulunmak 210
Kamu Davasına Katılma İsteğinde Bulunma Zamanının
Başlama ve Sona Erme Zamanı 211
Kamu Davasına Katılma Hakkına Sahip Olan Kişiler 211
Kamu Davasına Katılma Usulü 211
Kamu Davasına Katılanın Hakları 212

Kamu Davasına Katılanın Yetkileri 212
Kamu Davasına Katılmanın Davaya Etkisi 213
Kamu Davasına Katılmadan Önceki Kararların Tebliği 213
Kamu Davasına Katılanın Kanun Yoluna Başvurması 213
Kamu Davasına Katılmanın Hükümsüz Kalması 214
Kamu Davasına Katılma İle Şahsi Dava ve Şahsi Hak
Davası 214
Savunma Makamını Temsil Eden Kişi Olarak Şüpheli ve Sanık 215
Genel Olarak 215
Şüpheli ve Sanık 216
Şüpheli 216
Sanık 216
Şüpheli ve Sanığın Ceza Muhakemesindeki Konumu 217
Şüpheli ve Sanık Olabilme Koşulları 217
Gerçek Kişi Olma 217
Belli Olma 218
Şüpheli ve Sanığın Hakları 218
Şüphelinin Hakları 218
Şüphelinin CMK m. 147’de Yer Alan Hakları 218
Haklarını Öğrenme Hakkı 218
Hakkında Yapılan İsnadları Öğrenme Hakkı 219
Müdafii Yardımından Yararlanma Hakkı 219
Yakınlarına Haber Verilmesini İsteme Hakkı 221
Susma Hakkı 221
Susma Hakkının Sınırları 222
Susma Hakkı Kapsamında Şüphelinin
Doğruyu Söyleme Zorunluluğu Sorunu 222
Susma Hakkı Kapsamında Şüphelinin Susmasının Aleyhe Sonuç Doğurması
Sorunu 223
Şüpheden Kurtulması İçin Somut Delillerin Toplanmasını İsteyebilme Hakkı 223

Aleyhine Var Olan Şüphe Nedenlerini Ortadan Kaldırmak ve Lehine Olan Hususları
İleri Sürme Hakkı 224
Şüphelinin Diğer Hakları 224
Lekelenmeme Hakkı 224
Makul Sürede Yargılanma Hakkı 224
Savunma Hakkı 225
Masumiyet Karinesinden Yararlanma Hakkı 225
Hâkim veya Bir Adli Makam Önüne Çıkma
(Habeas Corpus) ve İtiraz Hakkı 225
Şüphelinin Yükümlülükleri 226
İfade ve Sorguya Katlanma Yükümlülüğü 226
Hazır Bulunma Yükümlülüğü 226
Koruma Tedbirlerine Katlanmak 228
Sanığın Hakları 228
Aleni Yargılanma Hakkı 228
Kovuşturma İşlemlerinden Haberdar Olma Hakkı 228
Denetim Muhakemesine Başvurma Hakkı 229
Sanığın Yükümlülükleri 229
Mahkemede Hazır Bulunma Yükümlülüğü 229
Sanığın Kararlara Boyun Eğme Yükümlülüğü 229
Şüpheli veya Sanığın Yasal Temsilcisinin ve Eşinin Hak ve Yükümlülükleri 229
Müdafi. 230
Genel Olarak 230
Müdafiin Hukuki Durumu 231
Müdafi Olabilmenin Koşulları 231
Müdafilik Türleri 232
İsteğe Bağlı Müdafilik 232
Zorunlu Müdafilik 232
İstem Üzerine Zorunlu Müdafilik 232
Doğrudan Zorunlu Müdafilik 232
CMK’da Yer Alan Özel Müdafilik Halleri 232

Müdafiin Bağımsızlığı 234
Yürütme Karşısında Bağımsızlık 234
Cumhuriyet Savcısı Karşısında Bağımsızlık 234
Şüpheli/Sanık Karşısında Bağımsızlık 234
Mahkeme Karşısında Bağımsızlık 234
Baro Karşısında Bağımsızlık 235
Üçüncü Kişiler Karşısında Bağımsızlık 235
Müdafi Yardımından Yararlanma Hakkı/Müdafi Seçimi ve Müdafi Görevlendirilmesi 235
Müdafi Seçimi 235
Müdafi Görevlendirme 236
İstem Üzerine Müdafi Görevlendirme 236
Doğrudan Müdafi Görevlendirme 236
Müdafi Görevlendirmede Usul 236
Müdafii Sayısı. 236
Soruşturma Evresinde Müdafi Sayısı 237
Kovuşturma Evresinde Müdafi Sayısı 237
Müdafiin Yetkileri 237
Müdafiin Soruşturma Evresindeki Yetkileri 237
Müdafiin Dosyayı İnceleme ve Örnek Alma
Yetkisi 237
Dosyayı İncelemek İçin Cumhuriyet
Savcısının Yazılı Emri ve Vekâletname 238
Müdafiin Dosyayı İnceleme Yetkisinin Kısıtlanması 238
Müdafiin Dosyayı İnceleme Yetkisinin
Kısıtlanamayacağı Durumlar 239
Müdafiin Şüpheli veya Sanıkla Görüşme ve
Yazışması 239
Müdafiin Hazır Bulunma Yetkisi 240
Müdafiin Kanun Yoluna Başvurma Yetkisi 240
Müdafiin Kovuşturma Evresindeki Yetkileri 241
Dosya inceleme Yetkisi 241

Sanık İle Görüşme ve Yazışma Yetkisi 241
Hazır Bulunma Yetkisi 241
Müdafiin Doğrudan Soru Sorması 242
Müdafiin Kanun Yoluna Başvurması 242
Müdafiin Yükümlülükleri / Görevleri 242
Savunma Görevini Gereği Gibi Yerine Getirme 243
Sır Saklama 243
Gerçeği Söyleme Yükümlülüğü 243
Maddi Gerçeğin Ortaya Çıkartılmasını Sağlama 244
Müdafiin Yükümlülüğünü/Görevini Yerine Getirmemesi 244
Müdafilik Görevinden Yasaklanma 245
Görevini Yerine Getirmeyen Müdafii Hakkında Disiplin ve
Adli Soruşturma Açılması 246
Tanık 246
Genel Olarak 246
Tanık Olabilecek Kişiler 246
Hâkimin Tanıklığı 246
Cumhuriyet Savcısının Tanıklığı 247
Müdafiin Tanıklığı 247
Sanığın/Suç Ortağının Tanıklığı 247
Mağdurun Tanıklığı 248
Bilirkişinin Tanıklığı 248
Adli Kolluğun Tanıklığı 248
Çocuk ve Akıl Hastaları ve Akıl Zayıflığı İçinde Olanların Tanıklığı 249
Tanıkların Çağrılması 249
Çağrıya Uymayan Tanıklar Hakkında Uygulanacak Yaptırım 250
Tanığın Yükümlülükleri (Ödevleri) 250
Yetkili Makam Huzuruna Gelme Yükümlülüğü (Hazır
Bulunma Yükümlülüğü) 250
Beyanda Bulunma Yükümlülüğü 251

Beyanda Bulunma Yükümlülüğünün İstisnaları 251
Mutlak Çekinme Hakkının Olduğu Durumlar 251
Yaş Küçüklüğü, Akıl Hastalığı veya Akıl Zayıflığı Nedeniyle Tanıklıktan Çekinmenin Önemini Anlayabilecek Durumda
Olmayanların Tanıklıktan Çekinmesi 253
Tanıklıktan Çekinebileceklere Bu Hakkının Bildirilmesi 254
Meslekleri veya Sürekli Uğraşları Nedeniyle
tanıklıktan Çekinme Hakkı Olanlar 254
Ceza Kovuşturmasına Uğratabilecek Nitelikte Olan Sorulara Cevap Vermeme Durumları Nedeniyle
Çekinme Hakkı 255
Doğru Beyanda Bulunma Yükümlülüğü 255
Yemin Etme Yükümlülüğü 255
Yemin Etme Yükümlülüğünün İstisnaları 256
Tanıklara Yemin Verilmesi 256
Yeminin Biçimi 257
Yeminin Yerine Getirilmesi, Sağır veya Dilsizin Yemini 257
Tanıklıktan ve Yeminden Sebepsiz Çekinme Durumu ve
Yaptırımı 257
Tanığın Hakları 258
Tanıklıktan Çekinme Hakkı 258
Kendisi veya CMK m. 45’te Yer Alan Kişiler Hakkında Ceza Kovuşturmasına Yol Açabilecek Sorulara Cevap
Vermeme Hakkı 258
Tazminat Hakkı 258
Tanıkların Dinlenmesi 259
Tanığın Dinlenmesine Geçilmeden Önce Tanıklık
Yapma Görevinin Öneminin Anlatılması 260
Tanığa İlk Önce Sorulacak Hususlar 260
Tanığa Söylenecek Şeyler ve Sorulacak Sorular 260
Tanığın Erken Dinlenmesi 262

Tanığın Tekrar Dinlenmesi 262
Devlet Sırrı Niteliğindeki Bilgilerde Tanıklık 262
Gizli Tanıklık ve Gizli Tanığın Korunması 263
Bilirkişi 263
Genel Olarak 263
Bilirkişinin Tanımı 264
Bilirkişinin Hukuki Niteliği 264
Bilirkişiye Başvurulabilecek Haller 264
Bilirkişiye Başvurulamayacak Haller 265
Bilirkişiye Başvurma (Bilirkişi Atama) Yetkisine Sahip Kişiler 265
Soruşturma Evresinde 265
Kovuşturma Evresinde 265
Bilirkişi Atanmasını İsteme Hakkına Sahip Kişiler 266
Delillerin Müşterekliği İlkesi Gereği Hâkimin Kişisel
Bilgisini Mahkemede Kullanmaması 267
Bilirkişi Olabilecek Kişiler (Bilirkişi Olma Koşulları) 267
Bilirkişi Atanma Usulü 267
Bilirkişinin Yükümlülükleri 268
Bilirkişiliği Kabul Etme Yükümlülüğü (Zorunlu Bilirkişilik) 268
Yemin Etme Yükümlülüğü 268
İnceleme Yapma ve Yaptığı İncelemenin Sonuçlarını
Bildirme Yükümlülüğü 269
Çağrıya Uyma (Hazır Bulunma) Yükümlülüğü 271
Çağrıya Uyma Yükümlülüğüne Uymamanın
Yaptırımı 271
Bilirkişi Sayısı 271
Bilirkişi Değerlendirmesi, Dinlenmesi ve Uzman Mütalaası 272
Bilirkişi Değerlendirmesi 272
Bilirkişi Değerlendirmesinin Hukuki Niteliği 272
Bilirkişi Değerlendirmesinin Yetkili Kişiye
Verilmesi 272

Duruşma Aşamasında Bilirkişinin Dinlenmesi 274
Bilirkişinin Erken Dinlenmesi 274
Uzman Mütalaası 275
Bilirkişinin Yetkileri 275
Bilirkişilikten Çekinme 275
Bilirkişinin Reddi 276
Bilirkişi tanık 276
Bilirkişiye Başvurma Zorunluluğunun Bulunmaması 277
Bilirkişiye Başvurma Zorunluluğunun Bulunduğu Durumlar 277
Özel Bilirkişilik Şekli Olarak Gözlem Altına Alma 278
Gözlem Altına Alma Koşulları 278
Yetkili makam 278
Süresi 278
İtiraz 278
İtiraz edebilecek kişiler 279
İtirazı İnceleyecek Merci 279
İtiraz Üzerine Verilecek Karar 279
SEKİZİNCİ BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNDE DELİL
CEZA MUHAKEMESİNDE İSPAT ARAÇLARI OLARAK DELİLLER 281
İspat Kavramı 281
Delil Kavramı 281
Delillerin Özellikleri 282
Delil Çeşitleri 283
Delillerin Sınıflandırılması 283
Beyan Delili 284
Tanık Beyanı 284
Şüpheli ve Sanık Beyanı 285
Şüpheli Beyanı 285

Şüphelinin İfadesinin Alınması 285
İfade Almanın Amacı 286
Cumhuriyet Savcısı ve Kolluğun İfade Alması 286
Cumhuriyet Savcısı ve Kolluk Tarafından
Alınan İfadenin Hukuki Değeri 287
Şüphelinin Sorgusunun Yapılması 287
Sulh Ceza Hâkiminin Sorgusu 287
İfadesi Alınacak veya Sorgusu Yapılacak
Şüphelinin Çağrılması 288
İfadesi Alınacak veya Sorgusu Yapılacak Şüpheli Hakkında Zorla Getirme Kararı
Verilmesi 288
Sanığın Sorgusunun Yapılması 289
Şüphelinin İfadesi Alınmadan veya Sorgusu Yapılmadan Önce Yapılması Gerekenler
(İfade ve Sorgu tarzı) 289
Şüpheli İfadesi veya Sanığın Sorgusu Yapılırken Yasak Olan İfade ve Sorgu
Yöntemleri 289
Kötü Davranma 290
İşkence 290
İlaç Verme 290
Yorma 290
Aldatma 291
Cebir veya Tehditte Bulunma 291
Bazı Araçları Kullanma Gibi Bedensel veya Ruhsal Müdahaleler Yapma (İradeyi
Etkileyen Diğer Nedenler) 292
Yasaya Aykırı Vaatte Bulunma (CMK m. 148/2). 292
Şüpheli veya Sanığın İkrarı 292
Belge Delili (Yazılı Açıklamalar) 293
Yazılı Belge 294

Şekil Tespit Eden Belge 295
Belirti Delilleri 295
Ses ve Görüntü Tespit Eden Araçların Kaydı 296
Delil Yasakları-Yasak Deliller (Hukuka Aykırı Yöntemlerle Elde
Edilen Delillerin Kullanılamaması) 297
Genel Olarak 297
Delil Yasaklarının Görevi 297
Delil Yasaklarının Sınıflandırılması Sorunu 298
Türk Öğretisinde Kabul Edilen Sınıflandırmalar 298
Delil Elde Etme Yasağı 298
Genel Olarak 298
Delil Elde Etme Yasağı Durumları 299
Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi (CMK m. 147) 299
İfade Alma ve Sorguda Yasak
Yöntemlerin Kullanılması (CMK m. 148). 299
Kanun Tarafından Yetkilendirilmiş Kişilerin Emri Bulunmadan ve Kanun Tarafından Belirlenen Usullere
Uyulmadan Delil Elde Edilmesi 300
Delil Değerlendirme Yasağı (Hukuka Aykırı Delilin Kullanılma Yasağı) 300
Anayasa m. 38/6’ya Göre Delil
Değerlendirme Yasağı 301
CMK m. CMK m. 217/2’ye Göre Delil
Değerlendirme Yasağı 302
Hukuka Aykırı Şekilde Elde Edilen Delillerin Kullanılıp Kullanılmamasında Mutlak ve
Nisbi Kullanma Yasağı Sistemleri/ Kuramları 302
Delil Yasaklarının Uzak Etkisi 308
Özel Kişiler Tarafından Elde Edilen Deliller ve Bu
Delillerin Yasak Delil Olması Sorunu 308
Tesadüfen Elde Edilen Deliller 308
Askeri Ceza Mahkemesi ve Delil Yasakları 309

Yüce Divan Yargılaması ve Delil Yasakları 309
Delile Ulaşma Yolları (Delil Elde Etme Yöntemleri) 309
Genel Olarak 309
Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması 310
Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve
Vücudundan Örnek Alınması (CMK m. 75/1) 310
Beden Muayenesi 310
Dış Beden Muayenesi 310
İç Beden Muayenesi 311
Vücuttan Örnek Alınması 311
Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve
Vücudundan Örnek Alınmasının Hukuki Niteliği 311
Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve Vücudundan Örnek Alınması ve Kişinin Kendisi veya Yakınları Aleyhine Ceza Soruşturmasına veya Kovuşturmasına Neden Olacak Beyanda Bulunmama Hakkı (Nemo Tenetur Se Ipsium
Accusare) 312
Şüpheli veya Sanığın Beden Muayenesi ve
Vücudundan Örnek Alınmasının Koşulları 313
Bir Şüpheli veya Sanık Bulunmalıdır 313
Suçun Kanunda Öngörülen Cezasının Üst
Sınırı İki Yıl ve Daha Yukarı Olması Gerekir 313
Müdahalenin Sağlığa Zarar Verme
Tehlikesinin Bulunmaması (Orantılılık İlkesi) 314
Karar Verecek Kişi 314
İç Beden Muayenesi veya Vücuttan Örnek
Alma İşlemini Yapacak Kişiler 315
İtiraz 315
İtiraz Edebilecek Kişiler 315
İtirazı İnceleyecek Merci. 315
(ı) İtiraz Üzerine Verilecek Karar 316

Hukuka Aykırı Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması ve Bu Delillerin Kullanılması
Yasağı 316
Özel Kanunlar Gereği Alkol Muayenesine ve Kan
Örneği Alınması 316
Şüpheli ve Sanıktan Başka Kişilerin Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması 316
Genel Olarak 316
Beden Muayenesi 317
Dış Beden Muayenesi 317
İç Beden Muayenesi 317
Amaç 317
Şüpheli ve Sanıktan Başka Kişilerin Beden Muayenesi
ve Vücuttan Örnek Alınmasının Uygulama Koşulları 317
Şüpheli ve Sanık Dışında Bir Kişi Bulunmalıdır 317
Müdahalenin Mağdur veya Diğer Kişilerin Sağlığını Tehlikeye Düşürmemesi Gerekir
(Orantılılık İlkesi) 318
Karar Verecek Kişi veya Makam 318
İstemde Bulunabilecek Kişi veya Kişiler 319
İtiraz 319
İtiraz Edebilecek Kişiler 319
İtiraz Üzerine Verilecek Karar 319
Hukuka Aykırı Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması ve Bu Delillerin Kullanılması
Yasağı 319
Diğer Kişilerin Rızasının Olmaması ve Susma
Hakkı (Nemo Tenetur) 320
Moleküler Genetik İncelemeler 320
Moleküler Genetik İnceleme Hukuki Niteliği 320
Moleküler Genetik İncelemenin Amacı 321
Moleküler Genetik İncelemenin Uygulanma Koşulları 322
Başlamış Olan bir Ceza Soruşturması veya Kovuşturmasının Bulunması 322

İkincil Nitelikte Bir Başvuru Olup Olmadığı 322
Karar Verecek Kişi 323
Moleküler Genetik İnceleme Yapılabilmesi İçin
Bilirkişi Görevlendirilmesi 323
İstemde Bulunabilecek Kişiler 323
Moleküler Genetik İncelemeye Tabi Tutulacak Kişiler 323
İtiraz 323
Genetik İnceleme Sonuçlarının Gizliliği 324
Hukuka Aykırı Moleküler Genetik İnceleme
Sonucu Elde Edilen Deliller ve Kullanılma Yasağı. 324
Fizik Kimliğinin Tespiti 324
Genel Olarak 324
Fizik kimliğinin tespitinin Hukuki Niteliği 324
Fizik Kimliğinin Tespitinin Amacı 325
Fizik Kimliğinin Tespitinin Konusu 325
Uygulanma Koşulları 325
Üst Sınırı İki Yıl veya Daha Fazla Hapis Cezasını Gerektiren Bir Suçtan Dolayı Soruşturma ve
Kovuşturma Başlamış Olmalıdır. 325
Ortada Bir Şüpheli veya Sanık Bulunmalıdır 325
Şüpheli veya Sanığı Teşhis İçin Gerekli Olmalıdır (Orantılılık İlkesi) 325
Kararı Verecek Kişi 325
İtiraz 326
Şüpheli ve Sanığın Kimliğinin Tespitinin
Uygulanma Usulü 326
Şüpheli ve Sanığın Kimliğinin Tespitine Yönelik
Bilgilerin Yok Edilmesi 326
Keşif 327
Genel Olarak 327
Keşfin Hukuki Niteliği 327
Keşfin Amacı 327

Keşfin Konusu 328
Nesneler 328
Belgeler 328
Kişiler 328
Olgular ve Deneyler 328
Keşfin Uygulanma Koşulları 329
Keşif Yapmaya Yetkili Kişiler 329
Keşfin Yapılmasında Hazır Bulunabilecek Kişiler 329
Keşif Tutanağı ve Keşif Tutanağının Delil Değeri 330
Hukuka Aykırı Yöntemler Uygulanarak Gerçekleştirilen Keşif Sonucu Elde Edilen Delil ve
delil Yasakları 330
Keşif Türleri 331
Yer Gösterme 331
Yer Gösterme İşleminin Hukuki Niteliği 331
Yer Gösterme İşlemini Yapabilecek Kişiler 331
Yer Gösterme İşleminde Hazır Bulunabilecek
Kişiler 331
Yer Gösterme İşleminin Tutanağa Bağlanması 331
Yer Gösterme İşleminde İşleme Başlamadan
Önce Şüpheliye Haklarının Hatırlatılması 331
Otopsi 332
Genel Olarak 332
Otopsi İşleminin Hukuki Niteliği 332
Otopsi İşlemini Yapmaya Yetkili Kişiler 332
Otopsi İşlemi Yapılması Kararını Verecek Makam
veya Kişi 332
Gömülmüş Bulunan Bir Ceset, İncelenmesi Veya
Otopsi Yapılması 333
Arama 333
Genel Olarak 333
Aramanın Amacı 335
Özel Arama Şekilleri. 335

Aramanın Hukuki Niteliği 336
Aramanın Uygulanma Koşulları. 336
Makul Şüphe 336
Şüpheli ve Sanık Bakımından 336
Üçüncü Kişiler Bakımından 337
Arama Kararı ve Arama Emrini Vermeye Yetkili Kişi 337
Arama kararı 337
Arama Kararını Vermeye Yetkili Kişi 337
Soruşturma Evresinde Arama Kararını
Vermeye Yetkili Kişi 337
Kovuşturma Evresinde Arama Kararını
Vermeye Yetkili Kişi 338
Arama Kararına Gerek Olmayan Durumlar 338
CMK’da Düzenlenen Durumlar 338
Arama Yapılacak Kişiler 339
Arama Yapılacak Yerler 339
Üstte Arama 339
Eşyada Arama 340
Konutta Arama 340
İşyerinde Arama 340
Araçta Arama 341
Diğer Yerlerde Arama 341
Askerî Mahallerde Arama 341
Bilgisayarlarda, Bilgisayar
Programlarında ve Kütüklerinde Arama 341
Arama Yapılacak Zaman 342
Arama Karar veya Emrinde Bulunacak Hususlar 342
Aramada Hazır Bulunabilecek Kişiler 343
Arama Sonunda Verilecek Belge 343
Belge veya Kâğıtları İnceleme Yetkisi 344
Aramada Tesadüfen Elde Edilen Deliller 344
Arama ve Delil Yasakları 345
Tazminat 345

Elkoyma 345
Genel Olarak 345
Elkoymanın Hukuki Niteliği 346
Elkoymanın Amacı 346
Elkoymanın Kapsamı 346
Elkoymanın Uygulanma Koşulları. 347
Bir Ceza Soruşturması ve Kovuşturması Başlamış
Olmalı 347
Elkonulacak Eşya veya Kazanç Bir Kişiye Ait
Olmalı veya Bir Kişinin Zilyedinde Olmalıdır 347
Elkoyma Karar veya Emrini Yetkili Kişiler Vermelidir 347
Elkoyma Karar veya Emrine Karşı Hukuki Denetim 348
Elkoyma İşleminin Uygulanma Süresi 348
Elkoyma İşleminin İlgilisine Bildirilmesi 348
ı) Elkonulan Eşyanın Geri Verilmesi 349
Elkonulan Eşyanın Muhafazası veya Elden Çıkarılması 349
İstenen Eşyayı Vermeyenler Hakkında Yapılacak İşlem 350
Elkonulamayacak Mektuplar ve Belgeler 350
İçeriği Devlet Sırrı Niteliğindeki Belgelerin Mahkemece İncelenmesi 351
Askerî Mahâllerde Yapılacak Elkoyma İşlemi 351
Özel Elkoyma Şekilleri 351
Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma 351
Genel Olarak 351
Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma İle Müsadere Arasındaki Farklar 352
Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma İle ihtiyadi Haciz ve İhtiyadi Tedbir Arasındaki
Fark 352
Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın
Hukuki Niteliği 353
Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın Amacı 353

Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın Kapsamı 353
Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın Uygulanma Koşulları 354
CMK m. 128/2’de Yer Alan Suçlardan Birinin İşlendiği Konusunda Somut Delillere
Dayanan Kuvvetli Suç Şüphesi Bulunmalıdır 354
Ortada Bir Şüpheli veya Sanık Olmalıdır 355
Hâkim Tarafından Karar Verilmelidir 355
Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın İşleminin Uygulanması 356
(ı) Hukuki Denetim. 356
Taşınmaz, Hak ve Alacaklara Kayyım
Atanması 356
Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Özel
Elkoyma Şekli 357
Postada Elkoyma 357
Genel Olarak 357
Postada Elkoymanın Hukuki Niteliği 357
Postada Elkoymanın Amacı 357
Postada Elkoymanın Kapsamı 358
Postada Elkoymanın Uygulama Koşulları 358
Herhangi Bir Suç İçin Ceza Soruşturması
ve Kovuşturmasına Başlanmış Olmalıdır 358
Hâkim veya Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hâllerde Cumhuriyet Savcısının
Kararı Bulunmalıdır 358
Postada Elkoyma Tedbirinin Uygulanması 359
Hukuki Denetim. 360
Avukat Bürolarında ve Postasında Elkoyma 360
Avukat Bürolarında ve Postasında
Elkoymanın Hukuki Niteliği. 360
Avukat Bürolarında ve Postasında
Elkoymanın Amacı 360

Avukat Bürolarında ve Postasında
Elkoymanın Kapsamı 360
Avukat Bürolarında ve Postasında
Elkoymanın Uygulanma Koşulları 361
Bir Suç İçin Ceza Soruşturması veya Kovuşturmasına Başlanmış Olmalıdır 361
Yetkili Kişinin Kararı Bulunmalıdır 361
Elkonulan Şeylerin Avukatla Müvekkil
Arasındaki İlişkiye Ait Olduğu İtirazı 361
Hukuki Denetim 362
Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini 362
Genel Olarak 362
Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin Hukuki
Niteliği 362
Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin Amacı 362
Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin
Kapsamı 363
Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayininin
Uygulanma Koşulları 363
Bir Şirket Bulunmalıdır 363
Soruşturulması veya Kovuşturulmasına Başlanmış Bir Suç Olmalıdır 363
Soruşturma veya Kovuşturması Başlamış Suç İçin Kuvvetli Suç Şüphesi
Bulunmalıdır 364
Maddi Gerçeğin Ortaya
Çıkarılabilmesi İçin Gerekli Olması 364
Hâkim veya Mahkeme Kararı
Bulunmalıdır 364
Atama Kararında Bulunması Gerekenler 364
Tedbirin Uygulanması Sonucu Kayyıma
Ödenecek Ücret 364
Tedbirin Uygulanma Süresi 365
(l) Hukuki Denetim 365

Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Arama, Kopyalama ve Elkoyma 365
Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Arama, Kopyalama ve
Elkoymanın Hukuki Niteliği. 365
Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Arama, Kopyalama ve
Elkoymanın Amacı 365
Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Arama, Kopyalama ve
Elkoymanın Kapsamı 366
Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Kopyalama ve Elkoymanın
Uygulanma Koşulları 366
Soruşturmasına Başlanmış Bir Suç Olmalıdır 366
Hâkim Kararı Bulunmalıdır 367
Somut Delillere Dayanan Kuvvetli Şüphe Sebeplerinin Varlığı Gereklidir 367
Başka Surette Delil Elde Etme
İmkânının Bulunmaması Gerekir 368
Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Elkoymanın Uygulanması 368
Hukuki Denetim. 368
Özel Kanunlarda Öngörülen Elkoyma Durumlar 369
Basılmış Eserlere Elkoyma 369
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda Elkoyma 370
5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri
Kanununda Elkoyma 370
Haksız Elkoyma Nedeniyle Tazminat 371
Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi 371
Genel Olarak 371
Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Hukuki Niteliği 371

Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Amacı 372
Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Kapsamı 372
İletişimin Dinlenmesi (CMK m. 135/1) 373
İletişimin Kayda Alınması (CMK m. 135/1) 373
Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi (CMK m.
135/1) .........................................................................373
Mobil (Taşınabilir/Cep Telefonu) Telefonun
Yerinin Belirlenmesi (CMK m. 135/5) 374
İletişimin Tespit Edilmesi (CMK m. 135/6) 374
Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesinin Uygulanma Koşulları 374
Soruşturma veya Kovuşturmasına Başlanmış Bir
Suç Bulunmalıdır 374
Soruşturma veya Kovuşturulmasına Başlanan Suçun İşlendiğine Yönelik Somut Delillere
Dayanan Kuvvetli Suç Şüphesi Bulunmalıdır 375
Başka Türlü Delil Elde Etme İmkânının Bulunmaması 375
Hakim Kararı veya Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hallerde Cumhuriyet Savcısının Kararı
Bulunmalıdır 376
Bir Ceza Soruşturmasında Şüpheli veya Ceza Kovuşturmasında Sanık Bulunmalıdır 376
Şüpheli veya Sanığın Tanıklıktan Çekinebilecek Kişilerle Arasındaki İletişimi 377
Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi Kararının İçeriği 378
Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesinde Süre 378
ı) Şüpheli veya Sanığın Yakalanabilmesi İçin Mobil
Telefonun Yerinin Tespiti (CMK m. 135/5) 379
Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesine Yönelik Kararın Gizli Tutulması 379

Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesinin Yetkili Olmayan Kişilerde
Gerçekleştirilmesi 379
Şüpheli veya Sanığın Müdafiin Bürosu, Konutu ve Yerleşim Yerindeki Telekomünikasyon Araçları Hakkında Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi Tedbirinin Uygulanamaması 380
Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi İşleminin Uygulanması 380
Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi İşlemi Sonucu Elde Edilen Kayıtların
Yok Edilmesi 381
Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi İşlemi Sonucu Yapılan Kayıtların Yok
Edildiğinin İlgiliye Bildirilmesi 381
Hukuki Denetim 381
ö) Tesadüfen Elde Edilen Deliller 382
İletişim İçeriklerinin Bir İkrar Delili Olup Olmayacağı
Sorunu 382
Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin
Denetlenmesi ve Yasak Delil 383
İletişimin Önleme Amaçlı (İdari Kolluk) Denetlenmesi 383
Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi 384
Genel Olarak 384
Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinin Hukuki Niteliği 384
Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinin Amacı 384
Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinin Uygulanma
Koşulu 384
Soruşturulmasına Başlanmış Bir Suç Bulunmalıdır 384
Soruşturmasına Başlanmış Suçun İşlendiği Hususunda Somut Delillere Dayanan Kuvvetli
Şüphe Sebepleri Bulunmalıdır 385
Başka Surette Delil Elde Edilememiş Olmalıdır 385
Hâkim Tarafından Karar Verilmelidir 385
Gizli Soruşturmacı Olarak Atanabilecek Kişiler 385
Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesinde Süre 386

Gizli Soruşturmanın Görevlendirilmesinde Usul 386
Soruşturmacı, Görevini Yerine Getirirken Suç İşleyemez ve Görevlendirildiği Örgütün İşlemekte
Olduğu Suçlardan Sorumlu Tutulamaz 386
ı) Soruşturmacı Görevlendirilmesi Suretiyle Elde Edilen Kişisel Bilgileri Görevlendirildiği Ceza Soruşturması ve
Kovuşturması Dışında Kullanılamaması 387
Hukuki Denetim 387
Teknik Araçlarla İzleme 387
Genel Olarak 387
Teknik Araçlarla İzlemenin Hukuki Niteliği 387
Teknik Araçlarla İzlemenin Amacı 388
Teknik Araçlarla İzlemenin Kapsamı 388
Teknik Araçlarla İzlemenin Konusu 388
Teknik Araçlarla İzlemenin Uygulanma Koşulları 388
CMK m. 140/1-a’daki Suçların İşlendiği Hususunda Somut Delillere Dayanan Kuvvetli
Şüphe Sebepleri Bulunması 388
Kanunda Öngörülen Suçlardan Birinin İşlenmiş Olması 389
Başka Suretle Delil Elde Edilememesi 389
Ortada Bir Şüpheli veya Sanık Bulunmalıdır 390
Hakim Tarafından Karar Verilmelidir 390
Teknik Araçlarla İzlemede Süre 390
Elde Edilen Delillerin CMK m. 140/1-a’da Belirtilen Suçlarla İlgili Soruşturma ve Kovuşturma Dışında
Kullanılamaması 391
ı) Teknik Araçlarla İzleme ve Delil Yasakları 391
DOKUZUNCU BÖLÜM
KORUMA TEDBİRLERİ
KORUMA TEDBİRLERİ 393
Terim - Tanım. 393
Koruma Tedbirlerinin Sınıflandırılması 393

Koruma Tedbirlerinin Ortak Özellikleri 394
Kanun İle Düzenlenmiş Olma 394
Geçici Olma 394
Araç Olma 395
Zorlama 395
Koruma Tedbirlerinin Önkoşulları 395
Bir Suç Şüphenin Bulunması 395
Basit/Başlangıç Şüphesi 395
Makul Şüphe 396
Yeterli Şüphe 396
Kuvvetli Şüphe 396
Yoğun Şüphe 396
Gecikmede Tehlike Bulunmalı 397
Haklı Görünüş 398
Orantı Bulunması 398
Kural Olarak Hâkim, Mahkeme ve Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hallerde Cumhuriyet Savcısının Kararının Bulunması 399
Koruma Tedbirlerinin Çeşitleri 399
Yakalama 399
Tanım 399
Yakalama Çeşitleri 400
Yakalamanın Amacı 400
Yakalamanın Hukuki Niteliği 400
Yakalamanın Sınıflandırılması 400
Yakalama Emri Olmadan Yapılan Yakalama İşlemi 401
Yakalama Emri Olmadan Yapılan Yakalamanın Koşulları 401
Kişi Bakımından 401
Herkes Tarafından Yapılabilen Yakalama 401
Kolluk Kuvvetleri Tarafından Yapılabilen Yakalama 403

Yakalama Emri Üzerine Yapılan Yakalama İşlemi 405
Yakalamanın Yapılış Şekli ve Kişiye Haklarının
Hatırlatılması 406
ı) Yakalamanın Bildirilmesi 407
Yakalama İşleminin Cumhuriyet Savcısına
Bildirilmesi 407
Yakalananın Yakınlarına Bildirilmesi 407
Yakalama İşleminin İlgililere Bildirilmesi 408
Yakalanan Kişinin Serbest Bırakılması 408
Yakalama Zamanı ve Yeri 408
Yakalama Süresi 409
Yakalama Tutanağı 409
Yakalanan Kişinin Mahkemeye Götürülmesi 410
Tekrar Yakalama 410
Yakalanan Kişinin Nakli ve Kelepçe Takılması 410
ö) Hukuki Denetim 411
Bazı Özel Yakalama Durumları 411
r) Yakalama İle İlgili Kurallara Uyulmaması Sonucu Elde
Edilen Delillerin Kullanılamaması 411
Gözaltına Alma 412
Gözaltına Almanın Amacı 412
Gözaltına Alma İşleminin Uygulanma Koşulları 412
Bir Suç Şüphesi İle Yakalanmış Bir Kişi Olmalıdır 412
Cumhuriyet Savcısı Tarafından Gözaltına Alınma
Kararı Verilmiş Olmalıdır 413
Soruşturma Yönünden Zorunlu Olmalıdır 413
Kişinin Bir Suçu İşlediği Şüphesini Gösteren
Somut Delillerin Varlığı Bulunmalıdır 414
Gözaltı Süresi 414
Bireysel Suçlarda. 414
Toplu Suçlarda 415
TMK m. 10’daki Suçlarda 415
Kabahatler Kanunu’nun 40. Maddesine Göre Gözaltı 417

Yakalanan Kişiyi Yakalama Yerine En Yakın Hâkim veya Mahkemeye Gönderilmesinde Yetkili Kişi 417
Yakalama, Gözaltına Alma ve Gözaltı Süresinin Uzatılması Emrine Karşı Hukuki Denetim Hakkı ve Bu
Hakkı Kullanacak Kişiler 418
Hukuki Denetim Hakkı 418
Hukuki Denetim Hakkını Kullanabilecekler 418
Gözaltına Alınan Kişinin Sorguya Çekilmesi 418
Gözaltına Alınanın Durumunun Yakınlarına Bildirilmesi 418
Tutuklama 418
Tanım 418
Tutuklamanın Amacı 419
Tutuklamanın Hukuki Niteliği 419
Tutuklama İhtiyari (Takdire Bağlı) Bir Koruma
Tedbiridir 419
Tutuklamanın Koşulları 420
Kuvvetli Suç Şüphesinin Bulunması 420
Tutuklama Nedenlerinden En Az Birinin Bulunması 420
CMK m. 100/2’deki Tutuklama Nedenleri 421
Şüpheli veya Sanığın Kaçması, Saklanması veya Kaçacağı Şüphesini
Uyandıran Somut Olguların Bulunması 421
Delilleri Karartma Tehlikesi 422
CMK m. 100/3’teki Tutuklama Nedenlerinin Varsayılması (Tutuklama Karineleri) 422
Tutuklama Yasağının Bulunmaması 423
Tutuklamanın Orantılı Olması (Ölçülülük İlkesi) 424
Şüpheli veya Sanığa Güvence Belgesi Verilmemiş
Olması 425
Hâkim veya Mahkeme Kararının Bulunması 426
Soruşturma Evresinde 426
Kovuşturma Evresinde 426

Hâkim ve Mahkemenin Tutuklamaya, Tutuklamanın Devamına veya Bu Husustaki Bir Tahliye İsteminin
Reddine İlişkin Kararlarının Gerekçeli Olması 426
Şüpheli veya Sanığın Yokluğunda Tutuklama Kararı Verilmesi 427
Müdafiin Hazır Bulunması (Tutuklama Duruşması) 427
ı) Tutuklama Kararının veya Tutukluluğun Devamına İlişkin Kararın Şüpheli veya Sanığın Yakınlarına
Bildirilmesi 428
Tutuklulukta Geçecek Süre 428
Ağır Ceza Mahkemelerin Görevine Girmeyen
Suçlarda Tutukluluk Süresi 428
Ağır Ceza Mahkemelerin Görevine Giren
Suçlarda Tutukluluk Süresi 429
Tutuklama Kararının Geri Alınması 429
Cumhuriyet Savcısının Tutuklama Kararının Geri Alınmasını İstemesi 429
Şüpheli ve Sanığın Salıverilme İsteminde Bulunması 430
Soruşturma Evresinde Cumhuriyet Savcısı
Tutukluyu Re’sen Serbest Bırakması 430
CMK m. 103 ve 104’te Yer Almayan Diğer
Salıverilme Sebepleri 430
Şüpheli veya Sanığın Salıverilme İsteminin Karara
Bağlanması Usulü 430
Tutukluluğun İncelenmesi 431
Tutuklama Kararlarına Karşı Kanun Yolu 431
Birden Çok Tutuklama Kararının Bulunması 432
Tutuklama Kararının Ertelenebilmesi İmkânı 433
ö) Tutuklunun Tedavi Edilmesi ve Beslenmesi 433
Tutuklulukta Geçen Sürenin Mahkûmiyetten
İndirilmesi 433
Salıverilenin Yükümlülükleri 434
Tutuklunun Hakları 434

Adli Kontrol 435
Genel Olarak 435
Adli Kontrolün Hukuki Niteliği 435
Adli Kontrolün Amacı 435
Adli Kontrol Tedbirlerinin Uygulanma Koşulları 436
CMK m. 100’de Yer Alan Tutuklama Koşullarının Gerçekleşmiş Olması Gerekir 436
Sulh Ceza Hâkimi veya Mahkeme Karar Vermeli 437
Orantılılık İlkesine Uyulmuş Olmalı 437
Adli Kontrol Kararının İçeriği 438
Adli Kontrol Kararının Kaldırılması 439
Adli Kontrol Kararına Karşı İtiraz Kanun Yolu 439
Adli Kontrol Uygulamasında Süre 439
ı) Adli Kontrol Tedbirine Yönelik Karara Uyulmaması ve
Yaptırım 439
Adli Kontrol Tedbirinde Geçen Sürenin Mahsubu 440
Uygulanabilecek Adli Kontrol Yükümlülükleri
(Tedbirleri) 440
Güvence Verilmesi 442
(l) Güvencenin Geri Verilmesi 442
ONUNCU BÖLÜM
CEZA MUHAKEMESİNİN EVRELERİ
CEZA MUHAKEMESİNİN EVRELERİ 445
Genel Olarak 445
Soruşturma Evresinin Amacı 445
Soruşturma Evresinin Görevi 445
Soruşturma Evresine İlişkin Bazı İlkeler 446
Ceza Davasının Kamusallığı 446
Davasız Yargılama Olmaz İlkesi 446
Kamu Davasının Zorunluluğu 447
Kamu Davasının Zorunluluğu İlkesinin İstisnası 447

Soruşturmanın Gizliliği 448
Soruşturmanın Yazılılığı 448
Soruşturmanın Dağınıklılığı 449
Soruşturmanın Bir Sıraya Bağlı Olmayışı 449
Soruşturma Evresinde Cumhuriyet Savcısı, Sulh Ceza
Hâkimi ve Kolluğun Görev ve Yetkileri 449
Cumhuriyet Savcısının Görev, Yetki ve Yükümlülükleri 449
Cumhuriyet Savcısının Görevi 449
Cumhuriyet Savcısının Yetkisi 450
Cumhuriyet Savcısının Yükümlülüğü 450
Sulh Ceza Hâkiminin Görev ve Yetkileri 451
Sulh Ceza Hâkiminin Görev ve Yetkisi 451
Sulh Ceza Hâkiminin Görevi (Yükümlülüğü) 451
Kolluk Kuvvetlerinin Görevleri (Yükümlülükleri) 451
Soruşturma Evresinde Şüphe Türleri 451
Basit Şüphe 451
Makul Şüphe 452
Yeterli Şüphe 452
Kuvvetli Şüphe 452
Suçun Öğrenilmesi 453
Re’sen Öğrenme 453
İhbar Yoluyla Öğrenme 453
Şikâyet Yoluyla Öğrenme 454
Tutanakla Öğrenme 455
Diğer Yollarla Öğrenme 455
Talep 455
Yabancı Devletin Şikâyeti 455
Mütalaa 455
Basın-Yayın Organları veya Sosyal Medya
Vasıtasıyla Öğrenme 456
Soruşturmanın Sona Ermesi 456
Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 456

Genel Olarak 456
Yeterli Şüphe Oluşturacak Delil Elde Edilememesi 457
Kovuşturma Olanağının Bulunmaması 457
Aynı Fiilden Dolayı Yeni Delil Ortaya
Çıkmadıkça Kamu Davası Açılamaması 458
Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına Karşı
Hukuki Denetim Türleri 458
Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına
Karşı İdari Denetim 458
Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına
Karşı Adli Denetim 459
İddianameyi Düzenlemede Takdir Yetkisi 459
Cezayı Kaldıran Şahsî Sebep Olarak Etkin
Pişmanlık Hükümleri. 460
Şahsî Cezasızlık Sebepleri 460
Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 460
Kamu Davasının Açılmasının
Ertelenmesini Koşulları 460
Kamu Davasının Açılması (İddianamenin
Düzenlenmesi, İadesi ve Kabulü) 463
Genel Olarak 463
İddianamenin Unsurları 463
İddianamenin Ön Unsurları 463
İddianamenin Ana Unsurları 464
İddianamenin İncelenmesi 465
İddianamenin CMK m. 170/3’te Belirtilen Hususlara Uyulmadan
Düzenlenmesi (CMK m. 174/1-a) 466
İddianamenin Suçun Sübûtuna Doğrudan Etki Edecek Mevcut Bir Delil
Toplanmadan Düzenlenmesi 466
İddianamenin Önödeme veya Uzlaşma Ya da seri Muhakeme Usulü
Uygulanmaksızın Düzenlenmesi 467

İddianamenin İadesi Yasağı 468
İddianamenin İade Edilmesi ve Bu İade
Kararı Üzerine Yapılacak İşlem 468
İddianamenin İadesinde Süre 468
İddianamenin İadesi Kararına Karşı Hukuki
Denetim Yolu 469
İddianamenin Kabul Edilmesi 469
Kovuşturma Evresi 469
Genel Olarak 469
Kovuşturma Evresinin Aşamaları 470
Duruşma Hazırlığı Aşaması 470
Duruşma Hazırlığı Aşamasında Yapılacak İşlemler 470
İddianamenin Sanığa Tebliği ve Sanığın
Çağrılması 470
Sanığın Savunma Delillerinin Toplanması İstemi 471
Çağrılması Reddedilen Tanığın ve Uzman
Kişinin Doğrudan Mahkemeye Getirilmesi 471
Çağrılan Tanıkların Ad ve Adreslerinin Sanığa
ve Cumhuriyet Savcısına Bildirilmesi 472
Tanık ve Bilirkişinin Naiple veya İstinabe
Yoluyla Dinlenmeleri. 472
Tanık ve Bilirkişinin Dinleneceği Günün Bildirilmesi 473
Duruşma Aşaması 473
Duruşmanın açıklığı 474
Duruşmanın Kapalılığı 474
Zorunlu kapalılık 474
Zorunlu Olmayan Kapalılık (İsteğe Bağlı veya
Re’sen Verilen Karara Göre Kapalılık) 474
Kapalı Duruşmada Bulunabilme 475
Ses ve Görüntü Alıcı Aletlerin Kullanılması Yasağı 475
Duruşmada Hazır Bulunacaklar 475
Duruşmaya Ara Verme 476

Duruşmanın Başlaması 477
Başkan veya Hâkimin Görevi 477
Sanığın Duruşmada Hazır Bulunma Zorunluluğu 477
Sanığın Duruşmada Hazır Bulunma
Zorunluluğunun İstisnaları 478
Mahkûmiyet Dışında Bir Karar Verilmesi Gerektiği 478
Sanığın Mahkemeden Uzaklaşması 478
Sanığın Yokluğunda Duruşma 478
Sanığın Duruşmadan Bağışık Tutulması 479
Sorgu Sırasında Sanığın Mahkeme
Salonundan Çıkarılabilmesi 479
Sanığın Duruşma Salonundan Dışarı
Çıkarılması 479
Kaçak Sanığın Kovuşturulması 479
Sanık Hazır Bulunmaksızın Yapılan Duruşmada
Eski Hâle Getirme Koşulu 480
Sanığın Zorla Getirilebilmesi 480
Doğrudan Soru Yöneltme 481
Tercüman Bulundurulacak Hâller 481
Hâkim veya Başkanın Yetkisi 481
Duruşma Sırasında İşlenen Suç Hakkında İşlem 482
Delillerin Ortaya Konulması ve Reddi 482
Delil ve Olayın Geç Bildirilmesi 483
Belge ve Tutanakların Duruşmada Okunması 483
Duruşmada Okunması Zorunlu Belge ve
Tutanaklar 483
Duruşmada Okunmayacak Belgeler 483
Duruşmada Okunmasıyla Yetinilebilecek
Belgeler 483
Tanığın Önceki İfadesinin Okunması 484
Sanığın Önceki İfadesinin Okunması 484
Rapor, Belge ve Diğer Yazıların Okunması 485

Dinleme ve Okumadan Sonra Diyeceğin Sorulması 485
Delillerin Tartışılması 485
Delilleri Takdir Yetkisi 485
Ceza Mahkemelerinin Ek Yetkisi 486
Duruşma Tutanağı 486
Duruşma Tutanağının Başlığı 486
Duruşma Tutanağının İçeriği 487
Duruşma Tutanağının İspat Gücü 487
Hükmün Konusu ve Suçu Değerlendirmede Mahkemenin Yetkisi 487
Suçun Niteliğinin Değişmesi 488
Hüküm veya Son Karar Aşaması 489
Müzakereye Katılacak Hâkimler 489
Müzakerenin Yönetimi 490
Oyların Toplanması 490
Hükmün Gerekçesinde Gösterilmesi Gereken Hususlar 490
Hükmün Açıklanması 491
Hükmün Gerekçesi ve Hüküm Fıkrasının İçereceği
Hususlar 491
Hüküm Türleri 492
Beraat Kararı 493
Kusurunun Bulunmaması Dolayısıyla Ceza
Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 493
Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 493
Mahkûmiyet Kararı 494
Güvenlik Tedbirine Hükmolunması Kararı 494
Davanın Reddi Kararı 494
Düşme ve Durma Kararı 494
Düşme Kararı 494
Durma Kararı 495
Adlî Yargı Dışındaki Bir Yargı Merciine Yönelik Görevsizlik Kararı 495

Hükmün Açıklanması ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 495
Hükmün Açıklanması 496
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 496
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının
Amacı 496
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının
Hukuki Niteliği 496
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Koşulları 498
Nesnel (Objektif) Koşullar 498
Öznel (Sübjektif) Koşullar 499
Denetim Süresi 499
Denetim Süresi İçinde Sanığın
Yükümlülükleri 500
Denetim Süresi İçinde Sanığın
Yükümlülüklerine Uyması 500
Denetim Süresi İçinde Sanığın
Yükümlülüklerine Uymaması 500
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Kararının Etkisi. 501
(ı) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Kararının Sisteme Kaydedilmesi 501
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Kararının Verilemeyeceği Durumlar 501
Denetim Süresi İçinde Dava Zamanaşımının Durması 501
Hukuki Denetim. 501
KANUN YOLLARI 502
Genel Olarak 502
Kanun Yollarının Kendi İçinde Farklı Sınıflandırılmaya Tabi
Tutulması 502
Kanun Yollarına Başvurmanın Etkileri 503
Aktarma Etkisi 504

Yayılma (Yansıma/Genişleme) Etkisi 504
Durma Etkisi 505
Kanun Yoluna Başvurabilmenin Koşulları 505
Kanun Yollarına Başvurmaya İlişkin Genel Hükümler 505
Kanun Yollarına Başvurma Hakkı 505
Kanun Yoluna Başvuru Hakkına Sahip Olanlar 506
Cumhuriyet Savcısının Başvuru Hakkı 506
Şüpheli ve Sanığın Başvuru Hakkı 507
Katılanın, Katılan Sıfatını Elde Edememiş Olanların ve
Suçtan Zarar Görenlerin Başvuru Hakkı 508
Avukatın Başvurma Hakkı 509
Tutuklunun Kanun Yollarına Başvurması 511
Yasal Temsilcinin ve Eşin Başvurma Hakkı 511
Tanık, Bilirkişi ve Üçüncü Kişilerin Başvuru Hakkı 513
Kanun Yolunun Belirlenmesinde Hata (Yanılma) 513
Reformatio İn Peius/Aleyhe Bozma ve Değiştirme Yasağı 513
Kanun Yoluna Başvurma İstemi 515
Kanun Yollarına Başvurudan Vazgeçilmesi (Feragat) ve Başvurunun Geri Alınması 516
Kanun Yollarına Başvurudan Vazgeçilmesi (Feragat) 516
Kanun Yollarına Başvurunun Geri Alınması 516
Kanun Yollarına Başvuru Süresi 518
Olağan Kanun Yolları 519
İtiraz Kanun Yolu 519
İtiraz Kanun Yoluna Başvurma Hakkına Sahip Olanlar 519
İtiraz Kanun Yoluna Başvurulabilecek Kararlar 519
İtiraz Kanun Yoluna Başvurmada Süre 520
İtiraz Kanun Yoluna Başvurmada Şekil 520
İtiraz Kanun Yoluna Başvurma Usulü 521
İtiraz Kanun Yolu Başvurusunu İnceleme Mercileri 521

İtiraz Kanun Yoluna Başvurmanın Etkisi/Sonucu 522
İtirazın Cumhuriyet Savcısına ve Karşı Tarafa Tebliği İle İnceleme ve Araştırma Yapılması 522
(ı) İtiraz Kanun Yoluna Başvuru Sonucu Verilecek Karar 522
İstinaf. 523
Genel Olarak 523
İstinaf Kanun Yolunun Lehinde ve Aleyhinde İleri
Sürülen Görüşler 525
İstinaf Kanun Yolunda Görevli Bölge Adliye Mahkemesi
ve Cumhuriyet Başsavcılığının Oluşumu 526
İstinaf Kanun Yoluna Başvurabilecek Kişiler 527
İstem Üzerine İstinaf Başvurusu Yapılabilecek Kararlar 527
Kendiliğinden (Otomatik Olarak) İstinaf Kanun
Yoluna Giden Kararlar 527
İstinaf Kanun Yoluna Başvurulamayan Kararlar
(İstinaf Yasağı) 527
İstinaf Kanun Yoluna Başvurma İstemi ve Şekli 528
İstinaf Kanun Yoluna Başvurma Süresi 528
İstinaf Başvurusunun Etkisi 528
İstinaf İsteminin Hükmü Veren Mahkemece
Reddi 529
İstinaf İsteminin Tebliği ve Cevabı 529
Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Ceza Dairesinin Görevi 530
Dosya Üzerinde Ön İnceleme 530
Bölge Adliye Mahkemesinde İnceleme ve
Kovuşturma 531
Duruşma Hazırlığı 532
İstinaf Kanun Yolu Başvurusu Üzerinde Yapılacak Duruşma 532
Sanık Lehine Başvurma Hâlinde Verilecek Hüküm 535

Bölge Adliye Mahkemesinin Kararlarına Karşı
Direnme Yasağı 535
Bölge Adliye Mahkemesinin Kararlarına Karşı
Herhangi Bir Kanun Yoluna Başvurma Yasağı 536
Özel Kanunların Temyize İlişkin Hükümleri 538
Temyiz 538
Genel Olarak 538
Temyiz Kanun Yolu 538
Genel Olarak 538
Temyiz ile İstinaf Arasındaki Farklar 539
Temyiz Kanun Yolu Başvurusunun Etkisi 539
Temyiz Edilebilecek Kararlar 539
Temyiz Edilemeyecek Kararlar/Temyiz Yasağı 540
Temyiz Nedenleri 541
Nisbi Temyiz Nedenleri 542
Mutlak Temyiz Nedenleri (Kesin Hukuka Aykırılık
Halleri) 542
Temyiz İsteminin Yapılma Şekli 543
Temyiz Başvurusunda Süre 543
Temyiz Başvurusunun Etkisi 543
Temyiz Başvurusunun İçeriği 544
Temyiz Gerekçesi 544
Temyiz İsteminin Kabule Değer Sayılmamasından
Dolayı Hükmü Veren Mahkemece Reddi 546
Temyiz Dilekçesinin Tebliği ve Cevabı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Görevi 546
Temyiz İsteminin Reddi 547
Temyiz İncelemesine (Yargılaması) Başlanması 548
Temyiz İncelemesinin Duruşmasız Yapılması 548
Temyiz İncelemesinin Duruşmalı Yapılması 548
Duruşmada Usul 548

Temyizde İncelenecek Hususlar 549
Temyiz Kanun Yoluna Başvuru Sonucu Temyiz İncelemesi Sonucu Verilebilecek Kararlar 549
Esastan Red (Onama) Kararı 550
Bozma Kararı 551
Bozma Kararının İçeriği 551
Bozma Kararı Üzerine Dava Dosyasının
İlgili Mahkeme Gönderilmesi 552
Bozma Kararı Üzerine Dosyanın Geri Gönderildiği İlgili Mahkemenin Yapacağı İşlemler 552
Bozma Kararının Diğer Sanıklara Etkisi 556
Düzeltme (İyileştirme) veya Davanın Esasına Hükmedilmesi 556
Düşme Kararı 557
Olağanüstü Kanun Yolları 557
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtiraz Yetkisi 558
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtiraz Yetkisinin
Olmasının Nedeni 558
Olağanüstü İtiraz Kanun Yolu Başvurusunun Koşulları 559
İtiraz Başvurusunun İçeriği 559
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtiraz Yoluna
Başvurmasını Kimler İsteyebilir 559
Yargıtay Özel Dairesinin Verebileceği Kararlar 560
İtiraz Kanun Yoluna Başvurmada Süre 560
İtiraz Kanun Yoluna Başvuru Üzerine Ceza Genel
Kurulunun Verebileceği Kararlar 560
Kanun Yararına Bozma 561
Kanun Yararına Bozma Kanun Yollarına Başvurmanın
Unsurları 562
Başvurulacak Karar Bakımından 562
Gerekçe Bakımından 563

Başvurma Hakkına Sahip Kişi Bakımından 563
Başvuru Usulü Bakımından 564
Gerekçe Gösterme Zorunluluğu Bakımından 564
Süre Bakımından 564
Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna
Başvurmada Ön İnceleme 564
İncelemenin Niteliği Bakımından 564
Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna Başvuru Üzerine
Yapılan İnceleme Sonucu Verilebilecek Kararlar 565
Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna Sanık veya Hükümlü Aleyhine Başvurulabilip Başvurulamayacağı
Sorunu 566
Kanun Yararına Bozma Kanun Yoluna Başvurulacak Merci 566
Yargılamanın Yenilenmesi 566
Yargılamanın Yenilenmesi Çeşitleri 567
Hükümlü Lehine Yargılamanın Yenilenmesi Nedenleri 567
Sanık veya Hükümlünün Aleyhine Yargılamanın Yenilenmesi Nedenleri 569
Yargılamanın Yenilenmesi İsteminde Bulunabilecekler 569
Yargılamanın Yenilenmesi İsteminde Bulunma
Gerekçesi 569
Yargılamanın Yenilenmesi Yoluna Başvurmada Süre 569
Yargılamanın Yenilenmesi İstemi 570
Yargılamanın Yenilenmesi İsteminin Etkisi 570
Yargılamanın Yenilenmesinin Kabul Edilmeyeceği
Hâl 570
Bir Suça Dayanan Yenileme İstemlerinin Kabulü
Koşulları 570
Yenileme İstemi Hakkında Uygulanacak Hükümler 570

Yenileme İsteminin Yapılacağı Merci ve Bu
Merciin Kabule Değer Olup Olmadığı Kararı 571
Yenileme İsteminin Kabule Değer Görülmemesi Nedenleri ve Kabulü Hâlinde Yapılacak İşlem 571
Yenileme İsteminin Esassız Olmasından Dolayı
Reddi, Aksi Takdirde Kabulü 571
Yargılamanın Yenilenmesi Yargılaması 572
Delillerin Toplanması Aşaması 572
Yargılamanın Yenilenmesinin Duruşma Yapılmaksızın Yapılması ve Hüküm Verilmesi 572
Yargılamanın Yenilenmesinin Duruşmalı
Yapılması ve Hüküm Verilmesi 573
ONBİRİNCİ BÖLÜM
ÖZEL MUHAKEME USULLERİ
SERİ MUHAKEME USULÜ. 575
BASİT YARGILAMA USULÜ 580
A. Basit Yargılama Usulünde İtiraz 581
KAYNAKÇA 583