İrtikap ve Rüşvet Suçları

İRTİKAP VE RÜŞVET SUÇLARI



Mustafa ÖZEN

Birinci Bölüm

İrtikap Suçu

I. -Genel Olarak-3

Iı. -Kamu Görevlisi Kavramı-3

A. -İdare Hukuku Anlamında Kamu Görevlisi Kavramı-4

1. -En Geniş Anlamda Kamu Görevlisi-5

2. -Geniş Anlamda Kamu Görevlisi-5

3. -En Dar Anlamda Kamu Görevlisi-5

4. -Dar Anlamda Kamu Görevlisi-5

B. -Ceza Hukuku Anlamında Kamu Görevlisi Kavramı-9

1. -765 Sayılı Mülga Türk Ceza Kanunu Döneminde Kamu Görevi - Kamu Hizmeti Kavramı Ve Ayrımı-10

2. -5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Bakımından Kamu Görevlisi Kavramı-17

A- -Kamusal Faaliyet Kavramı-18

B- -Kamusal Faaliyetin Unsurları-22

-1- -Kamu Adına Yürütülen Bir Hizmetin Bulunması-22

-2- -Hizmetin Kuruluşunun Yasaya Ve Siyasi İradeye Dayanması-23

-3- -Hizmetin Yürütülmesinde Kamu Erkinin Kullanılması-23

C- Kamu Görevlisi Kavramı-23

3. -Kamu Görevlisi Kavramının Ceza Hukuku İle İdare Hukukundaki Anlamı-29

4. Karşılaştırmalı Hukukta Kamu Görevlisi Kavramı-30

Iıı. -Devlet İdaresi Kavramı Ve Devlet İdaresi Aleyhine İşlenen Suçların Özellikleri-31

A. -Devlet İdaresi Kavramı-31

B. -Devlet İdaresine Karşı İşlenen Suçların Özellikleri-33

Iv. -İrtikap Suçunun Karşılaştırmalı Hukuktaki Düzenleniş Şekli-34

A. -Anglo Sakson Hukukunda-34

1. -İngiliz Hukukunda-34

2. -Amerika Hukukunda-35

B. -Kara Avrupa Sı Hukukunda-36

1. -İtalyan Hukukunda-36

2. -İspanyol Hukukunda-36

V. -İrtikap Suçunun 765 Sayılı Mülga Türk Ceza Kanunu Ve 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Ndaki Düzenleniş Şekli-37

Vı. -Suçta Korunan Hukuki Değer-39

A. -Hukuki Değerin Belirlenmesi Konusunda Ortaya Atılan Görüşler-39

B. -İrtikap Suçunda Korunan Hukuki Değer-41

Vıı. İrtikap Suçunun Türleri-46

A. -İcbar Suretiyle İrtikap Suçu-47

1. -Kötüye Kullanma Kavramı-48

2. -Sıfatın Kötüye Kullanılması-49

3. -Nüfuzun Kötüye Kullanılması-51

B. -İcbar Suretiyle İrtikap Suçunun Maddi Unsuru-55

1. -Bir Kimseyi İcbar Etmek-55

2. -Yarar Sağlanması Veya Bu Yönde Vaatte Bulunulması-68

A- -Yarar Sağlanması-68

B- -Yararın Sağlanacağına Yönelik Vaatte Bulunulması-79

3. -İcbar Suretiyle İrtikap Suçunda Fail-81

4. -İcbar Suretiyle İrtikap Suçunda Mağdur-83

5. -Suçun Konusu-85

A- -İcbar Suretiyle İrtikap Suçunun Maddi Konusu-85

B- -İcbar Suretiyle İrtikap Suçunun Hukuki Konusu-86

C. -İcbar Suretiyle İrtikap Suçunun Manevi Unsuru-86

D. -Hukuka Aykırılık-88

E. -İcbar Suretiyle İrtikap Suçunun Özel Görünüş Şekilleri-89

1. -İcbar Suretiyle İrtikap Suçunda Teşebbüs-89

2. -İcbar Suretiyle İrtikap Suçunda İştirak-94

3. -İcbar Suretiyle İrtikap Suçunda Suçların İçtimaı-96

A- -Zincirleme Suç-96

B- -Bileşik Suç-98

C- -Fikri İçtima-99

F. -İkna Suretiyle İrtikap Suçu-99

1. -İkna Suretiyle İrtikap Suçunun Maddi Unsuru-99

A- -Bir Kimseyi İkna Etmek-100

B- -Yarar Sağlanması Veya Bu Yönde Vaatte Bulunulması-106

C- -İkna Suretiyle İrtikap Suçunda Fail-107

D- -İkna Suretiyle İrtikap Suçunda Mağdur-107

E- -İkna Suretiyle İrtikap Suçunun Konusu-108

-1- -İkna Suretiyle İrtikap Suçunun Maddi Konusu-108

-2- -İkna Suretiyle İrtikap Suçunun Hukuki Konusu-108

2. -İkna Suretiyle İrtikap Suçunun Manevi Unsuru-108

3. -Hukuka Aykırılık-108

G. -İkna Suretiyle İrtikap Suçunun Özel Görünüş Şekilleri-109

1. -İkna Suretiyle İrtikap Suçunda Teşebbüs-109

2. -İkna Suretiyle İrtikap Suçunda İştirak-110

3. -İkna Suretiyle İrtikap Suçunda İçtima-110

A- -Zincirleme Suç-110

B- -Bileşik Suç-111

C- Fikri İçtima-112

H. -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçu-112

1. -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçunun Maddi Unsuru-113

A- -Bir Kimsenin Hatasından Yararlanmak-113

B- -Yarar Sağlanması Veya Bu Yönde Vaatte Bulunulması-117

-1- -Yarar Sağlanması-117

-2- -Para Veya Diğer Yararın Sağlanacağına Yönelik Vaatte Bulunulması-117

C- -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçunda Fail-118

D- -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçunda Mağdur-118

E- -Suçun Konusu-118

-1- -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçunun Maddi Konusu-118

-2- -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçunun Hukuki Konusu-119

2. -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçunun Manevi Unsuru-119

3. -Hukuka Aykırılık-120

İ. -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçunun Özel Görünüş Şekilleri-120

1. -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçunda Teşebbüs-120

2. -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçunda İştirak-121

3. -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçunda İçtima-121

A- -Zincirleme Suç-121

B- -Bileşik Suç-122

C- -Fikri İçtima-122

J. -İrtikap Suçunun Nitelikli Halleri-122

K. -Etkin Pişmanlık-124

Vııı. Denetim Görevinin İhmali Suçu-124

A. -Genel Olarak-124

B. -Suçun Maddi Unsuru-125

1. -Zimmet Veya İrtikap Suçunun İşlenmesine Kasten Göz Yummak-125

2. -Denetim Görevini İhmal Ederek, Zimmet Veya İrtikap Suçunun İşlenmesine İmkan Sağlamak-126

3. -Fail-126

4. -Mağdur-126

C. -Manevi Unsur-126

D. -Denetim Görevinin İhmali Suçunun Özel Görünüş Şekilleri-127

1. -İştirak-127

2. -Teşebbüs-127

3. -İçtima-128

E. -Yaptırım-128

Ix. -İrtikap Suçunun Diğer Suçlardan Farkı-129

A. -İcbar Suretiyle İrtikap Suçunun Yağma Suçundan Farkı-129

B. -İkna Suretiyle İrtikap Suçunun Dolandırıcılık Suçundan Farkı-130

C. -İkna Suretiyle İrtikap Suçunun Zimmet Suçundan Farkı-130

D. -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçunun Görevi Kötüye Kullanma Farkı-131

E. -Hatadan Yararlanma Suretiyle İrtikap Suçunun Kaybolmuş Veya Hata Sonucu Ele Geçmiş Eşya Üzerinde Tasarrufta Bulunma Suçundan Farkı-131

F. -İrtikap Suçunun Yetkili Olmadığı Bir İş İçin Yarar Sağlama Suçundan Farkı-131

G. -İrtikap Suçunun Rüşvet Suçundan Farkı-134

İkinci Bölüm

Rüşvet Suçu

I. -Genel Olarak-137

Iı. -Rüşvetin Sebepleri Ve Rüşvetle Mücadele Yöntemleri-138

Iıı. -Rüşvet Suçunun Karşılaştırmalı Hukuktaki Düzenleniş Şekli-140

A. -Anglo - Sakson Hukukunda-140

1. -İngiliz Hukukunda-140

2. -Amerika Hukukunda-140

B. -Kara Avrupa Sı Hukukunda-141

1. -İtalyan Hukukunda-141

2. -İspanyol Hukukunda-142

Iv. -Avrupa Biriliği Ceza Hukuku Bakımından Rüşvet Suçu Ve Türk Ceza Hukukuna Etkisi-143

A. -Avrupa Birliği Ceza Hukuku-143

B. -Avrupa Birliği Ceza Kanunu-144

V. -Rüşvet Suçunun 765 Sayılı Mülga Türk Ceza Kanunu Ve 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Ndaki Düzenleniş Şekli-146

Vı. Rüşvet Suçunu Yapısı-153

Vıı. Rüşvet Suçunda Korunan Hukuki Değer-156

Vııı. Rüşvet Suçunun Unsurları-159

A. -Rüşvet Suçunun Maddi Unsuru-159

1. -Görevin Gereklerine Aykırı Olarak Bir İş Yapmak Veya Yapmamak-159

2. -Yarar Sağlamak-171

3. -Yarar Sağlama Vaadinde Bulunmak-178

4. -Rüşvet Anlaşması Yapmak-179

5. -Rüşvet Suçunda Fail-187

A- -Kamu Görevlisinin Yarar Sağlaması Veya Yarar Sağlama Vaadini Kabul Etmesi -Rüşvet Alma Fiili--188

B- -Özel Kişinin Yarar Sağlaması Veya Yarar Sağlama Vaadinde Bulunması -Rüşvet Verme Fiili--195

6. -Rüşvet Suçunda Mağdur-197

7. -Suçun Konusu-198

A- -Rüşvet Suçunun Maddi Konusu-198

B- -Rüşvet Suçunun Hukuki Konusu-199

B. -Rüşvet Suçunun Manevi Unsuru-199

C. -Hukuka Aykırılık-201

D. -Rüşvet Suçunun Özel Görünüş Şekilleri-201

1. -Rüşvet Suçunda Teşebbüs-206

A- -Rüşvet Alma Bakımından-207

B- -Rüşvet Verme Bakımından-209

2. -Rüşvet Suçunda İştirak-211

3. -Rüşvet Suçunda İçtima-214

A- -Zincirleme Suç-215

B- -Bileşik Suç-216

C- -Fikri İçtima-217

E. -Suça Etki Eden Nitelikli Haller-218

1. -Cezayı Artıran Nitelikli Haller-218

2. -Cezayı Azaltan Nitelikli Haller-218

F. -Etkin Pişmanlık-219

1. -Rüşvet Alanın Soruşturma Başlamadan Önce Etkin Pişmanlığı-221

A- -Rüşvet Alanın Soruşturma Başlamadan Önce Sağladığı Yararı Aynen Teslim Etmesi-221

B- -Rüşvet Alanın Soruşturma Başlamadan Önce Durumu Haber Vermesi-225

2. -Rüşvet Verenin Soruşturma Başlamadan Önce Durumu Haberdar Etmesi-226

3. -Rüşvet Suçuna İştirak Eden Kişilerin Soruşturma Başlamadan Önce Durumu Haberdar Etmesi-227

Üçüncü Bölüm

İrtikap Ve Rüşvet Suçlarına İlişkin Yaptırımlar Ve Ceza Muhakemesi Hukukuna İlişkin Sonuçları

I. -İrtikap Ve Rüşvet Suçlarına İlişkin Yaptırımlar-229

A. -Genel Olarak-229

B. -Hapis Cezasının Ertelenmesi-230

1. -İrtikap Suçu-230

A- -İcbar Suretiyle İrtikap Suçu-231

B- -İkna Suretiyle İrtikap Suçu-231

C- -Hatadan Yararlanmak Suretiyle İrtikap Suçu-231

2. -Rüşvet Suçu-231

A- -Rüşvet Alma Ve Verme Fiilleri Şeklinde Gerçekleşen Rüşvet Suçu-232

B- -Yargı Görevi Yapan, Hakem, Bilirkişi, Noter Veya Yeminli Mali Müşavirlerin Rüşvet Alması-232

C. -Güvenlik Tedbirleri-232

1. -Genel Olarak-232

2. -Belli Haklardan Yoksun Bırakılma-234

A- -Erteleme Kararının Hak Yoksunluklarına Etkisi-240

B- -Hak Yoksunlukları Ve 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu-242

C- -Hak Yoksunlukları Ve 2839 Milletvekili Seçimi Kanunu-243

D. -Müsadere-245

E. -Tüzel Kişiler Hakkında Güvelik Tedbiri-247

F. -Temel Cezanın Belirlenmesi Ve Bireyselleştirilmesi-252

Iı. -Ceza Muhakemesi Hukukuna İlişkin Sonuçları-252

A. -Uluslar Arası Ceza Hukuku Bakımından-252

1. -Non Bis İn İdem İlkesi-252

2. -Memur Ve Kamu Görevlisi Kavramı-253

3. -Hak Yoksunlukları-253

B. -Ceza Muhakemesi Hukuku Bakımından-254

1. -Genel Olarak-254

2. -Soruşturma Ve Kovuşturma Usulü-254

C. -Taşınmazlara, Hak Ve Alacaklara Elkoyma-256

D. -İletişimin Tespiti, Dinlenmesi Ve Kayda Alınması-257

E. -Teknik Araçlarla İzleme-257

F. -Kamu Davası Açmada Takdir Yetkisi-258

G. -Hüküm-259

H. -Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı-260

1. -İrtikap Suçu-260

A- -İcbar Suretiyle İrtikap Suçu-260

B- -İkna Suretiyle İrtikap Suçu-260

C- -Hatadan Yararlanmak Suretiyle İrtikap Suçu-260

2. -Rüşvet Suçu-261

A- -Rüşvet Alma Ve Verme Suçu-261

B- -Yargı Görevi Yapan, Hakem, Bilirkişi, Noter Veya Yeminli Mali Müşavirlerin Rüşvet Alması-261

C- -Suçun Bir Çıkar Amaçlı Suç Örgütü Tarafından İşlenmesi-262