Müteselsil Kefalet

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 15
GİRİŞ 17
BİRİNCİ BÖLÜM:
MÜTESELSİL KEFALET SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, TARAFLARI, KONUSU, ÖZELLİKLERİ VE BAZI KAVRAMLARDAN AYRILMASI
I. Tanımı 19
II. Tarafları 21
III. Konusu 23
IV. Özellikleri 25
A. Belirli Ölçüde İkincil Bir Sorumluluk Olması Özelliği 25
B. Fer’ilik Özelliği 27
1. Genel Olarak 27
2. Fer’ilik Özelliğinin Getirdikleri 28
3. Fer’ilik Özelliğinin İstisnaları 30
C. Bağımsız Bir Sözleşme Özelliği 32
D. İvazsız Bir Sözleşme Olma Özelliği 33
V. Müteselsil Kefalet Sözleşmesi ile Bazı Kavramların Ayrılması 34
A. Müteselsil Borçluluktan Ayrılması 34
B. Borca Katılmadan Ayrılması 39
C. Teminat Amaçlı Garanti Sözleşmesinden Ayrılması 42
D. Adi Kefaletten Ayrılması 44
E. Avalden Ayrılması 46
F. Kredi (İtibar) Emrinden Ayrılması 48
İKİNCİ BÖLÜM:
MÜTESELSİL KEFALET SÖZLEŞMESİNİN
GEÇERLİLİK ŞARTLARI
I. Müteselsil Kefalet Sözleşmesinin Güvence Altına Aldığı (Asıl Borç) Borca Bağlı Geçerlilik Şartları 53
A. Güvence Altına Alınan Borcun Mevcut ve Geçerli Bir Borç Olması 53
1. Genel Olarak 53
2. Gelecekte Doğacak veya Şarta Bağlı Borçlar 54
3. Güvence Altına Alınan Borcun Borçluyu Bağlamaması 56
a. Genel Olarak 56
b. Asıl Borçlunun İptal Hakkının Bulunması 58
c. Asıl borçlunun Ayıptan Doğan Seçimlik Haklarının Bulunması 60
d. Asıl Borçlunun Ehliyetsiz Olması 61
e. Eksik Borçlara Kefil Olunması 61
II. Müteselsil Kefalet Sözleşmesinin Kurulmasına İlişkin Geçerlilik Şartları 63
A. Müteselsil Kefalet Sözleşmesinin Kurulmasına Yönelik Öneri ve Kabul 63
B. Kefil Olunan Borcun Belirli Olması 66
C. Müteselsil Kefil Olma İradesi 67
D. Müteselsil Kefilin Taahhüdünün Şarta Bağlı Olması Hali 69
E. Müteselsil Kefilin Ehliyet Yönünden Şartları 69
1. Gerçek Kişilerin Ehliyet Şarları 70
a. Tam Fiil Ehliyeti Şartı 70
b. İstisnalar 71
2. Tüzel Kişiler Yönünden Ehliyet Şartları 73
a. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 73
b. Kamu Hukuku Tüzel Kişileri 75
3. Eşin Yazılı Rızası Şartı 75
F. Müteselsil Kefilin İrade Sakatlıkları Halleri 81
1. Genel Olarak 81
2. Yanılma 82
a. Genel Olarak 82
b. Saikte Yanılma 83
c. Beyanda Yanılma 84
3. Aldatma 86
4. Korkutma 88
III. Müteselsil Kefalet Sözleşmesinin Şekline İlişkin Geçerlilik Şartları 90
A. Genel Olarak 90
B. Yazılı Şekil Şartı 93
1. Genel Olarak 93
2. El Yazısı ile Yazılması Gereken Hususlar 93
a. Kefalet Tarihi 93
b. Kefilin Sorumlu Olacağı Azami Miktar 94
c. Müteselsil Kefil İbaresi 96
3. Ferdileştirilmiş Asıl Borç 98
4. Sübjektif Esaslı Noktalar 99
C. Kefalet Sözleşmesinin Değiştirilmesinde Şekil Şartı 101
D. Kısmi Kefalet Sözleşmesinin Şekli 101
E. Kefalet Sözleşmesinin Şekle Aykırılık Halinde Sonuçları 102
1. Genel Olarak 102
2. Şekle Aykırılık İddiasıyla Hakkın Kötüye Kullanılması 103
3. Kefilin Şekle Aykırı Kefalet Sözleşmesini İfa Etmesi 104
4. Kefalet Sözleşmesinin Temsil Yoluyla Yapılması 105
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:
MÜTESELSİL KEFALET SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ
I. Kefilin Sorumluluğunun Kapsamı 109
A. Kefilin Kanundan Doğan Sorumluluğu 109
1. Genel Olarak 109
2. Kefilin Asıl Borçtan Dolayı Sorumluluğu 110
3. Borçlunun Kusur ve Temerrüdünün Kanuni Sonuçlarından Kaynaklanan Sorumluluğu 111
4. Dava ve Takip Masraflarından Dolayı Sorumluluğu 113
5. İşlemiş Bir Yıllık ve İşlemekte Olan Sözleşme Faizinden Sorumluluğu 115
II. Müteselsil Kefilin Sorumluluğunun Gerçekleşmesinin Şartları 116
A. Genel Olarak 116
B. Ödemede Geciken Asıl Borçluya Yapılan İhtarın Sonuçsuz Kalması ve İhtar Gereğini Ortadan Kaldıran Durumlar 117
1. İfada Geciken Asıl Borçlunun İhtar Edilmesi Gereği 117
2. İhtar Gerekliliğini Ortadan Kaldıran Haller 119
a. Ödemede Geciken Borçlunun Açıkça Ödeme Güçsüzlüğü İçinde Bulunması 119
b. Asıl borçlunun Türkiye’de takibinin imkânsız hale gelmesi veya çok güçleşmesi 120
C. Teslime Bağlı Taşınır Rehni ve Alacak Rehninin Öncelikle Paraya Çevrilmesi Gerekliliği 120
1. Taşınmaz Rehninin Paraya Çevrilmesinden Önce Müteselsil Kefile Başvurulabilmesi 120
2. Teslime Bağlı Taşınır Rehninin ve Alacak Rehninin Paraya Çevrilmesinden Önce Kural Olarak Müteselsil Kefile Başvurulmaması 121
3. Teslime Bağlı Taşınır Rehni ve Alacak Rehninin Paraya Çevrilmesinden Önce Müteselsil Kefile Başvurmanın Mümkün Olmadığı Haller 123
D. Müteselsil Kefil Hakkında Takibin Durdurulması Kararının Verilmemiş Olması 125
E. Kefilin Sorumluluğuna Asıl Borçludan Önce Gidilmesini Engelleyen Özel Hükümlerin Bulunmaması 126
III. Kefil ile Alacaklı Arasındaki İlişkiler 127
A. Kefilin Alacaklıya Karşı Yapabileceği Savunmalar 127
1. Genel Olarak 127
2. Asıl Borç İlişkisinden Kaynaklanan Savunmalar 128
a. Asıl Borcun Doğumu ve Geçerliliği 128
b. Asıl Borcun Sona Ermesi 129
c. Asıl Borcun Muaccel Olmaması 130
d. Asıl Borçluya Alacaklı Tarafından Süre Verilmesi 130
e. Asıl Borcun Zamanaşımına Uğraması 132
f. Alacaklının Borçluya Karşı Edimini Yerine Getirmemiş Olması 134
g. Asıl Borcun Kumar veya Bahisten Doğmuş Olması 134
ğ. Asıl Borçlunun Takas Hakkının Bulunması 136
h. Asıl Borçlu ve Alacaklı Arasındaki Davada Verilen Kesin Hükmün Kefilin Savunmasına Etkisi 137
3. Asıl Borçluya Ait Olan ve Kefil Tarafından Yapılamayacak Savunmalar 137
a. Kefilin Borçlunun Yanılma veya Ehliyetsizliğini Bilerek Yükümlülük Altına Girmesi 137
b. Asıl Borçlunun Ödeme Güçsüzlüğü 138
c. Asıl Borçlunun Mirasçılarının Sahip Olduğu ve Kefil Tarafından İleri Sürülemeyen Savunmalar 139
4. Asıl Borçlunun Sahip Olduğu Savunma İmkanından Vazgeçmenin Müteselsil Kefile Etkisi 140
5. Müteselsil Kefilin Asıl Borçluya Ait Savunma İmkanlarından Feragat Etmesi 141
6. Müteselsil Kefilin Asıl Borçluya Ait Defi’leri ileri Sürmemesinin Sonuçları 141
7. Kefalet Sözleşmesinden Kaynaklanan Savunmalar 142
B. Alacaklının Kefile Karşı Ödevleri 144
1. Asıl Borçlunun İflası veya Konkordato İstemine İlişkin Yükümlülükleri ve Yükümlülüğü Yerine Getirmeme Sonuçları 144
2. Alacaklının Kefilin Ödeme Teklifini Kabul Etme Yükümlülüğü 147
3. Alacaklının TBK md. 594 f.1 Kapsamında Bilgi Verme Yükümlülüğü 152
4. Rehin Haklarını, Güvenceyi ve Rüçhan Haklarını Koruma Yükümlülüğü 154
5. Alacaklının Teminatları, Borç Senetlerini Kefile Teslim Etme ve Bilgi Verme Yükümlülüğü 159
6. Çalışanlara Kefalet Halinde Alacaklının Özen ve Gözetim Yükümlülüğü 160
IV. Kefil ile Asıl Borçlu Arasındaki İlişkiler 161
A. Kefilin Asıl Borçludan Güvence Verilmesini veya Borçtan Kurtarılmasını Talep Hakkı 161
B. Kefilin Alacaklıya Yaptığı Ödemeyi Borçluya Bildirim Yükümlülüğü 164
C. Müteselsil Kefilin Alacaklının Haklarına Halef Olması ve Asıl Borçluya Rücu Hakkı 166
1. Müteselsil Kefilin Alacaklının Haklarına Halefi ve Halefiyet Sonucu Teminatların Müteselsil Kefile Geçmesi 166
2. Kefilin Asıl Borçluya Karşı Sahip Olduğu Rücu Hakkı 167
a. Genel Olarak 167
b. Halefiyete Dayanan Rücu Talebi ile İç İlişkiye Dayanan Rücu Talebinin Karşılaştırılması 168
3. Kefilin Halefiyete Dayanan Rücu Hakkına Başvurabilme Şartları 170
a. Geçerli Bir Kefalet Sözleşmesinin Varlığı 170
b. Kefilin Alacaklıyı Tatmin Etmiş Olması 170
c. Asıl Borcun Muaccel Olması 171
4. Halefiyete Dayanan Rücu Hakkının İleri Sürülemeyeceği Durumlar 171
5. Kısmi ifa Halinde Kefilin Rücu Hakkı 172
6. Kefilin Rücu Hakkından Feragat Etmesi 172
7. Kefilin Asıl Borçluya Karşı Rücu Hakkını Kaybetmesine Sebep Olan Durumlar 173
8. Rücu Hakkının Zamanaşımı 173
D. Müteselsil Kefil ile Rehin Veren Arasındaki İlişkiler 173
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM:
MÜTESELSİL KEFALETİN SONA ERMESİ
I. Müteselsil Kefalet Sözleşmesinin Asıl Borca Bağlı Olarak Sona Ermesi 175
A. Genel Olarak 175
B. Asıl Borcun İfa Edilmiş Olması 176
C. Asıl Borcun İfasının İmkânsız Hale Gelmesi 176
D. İbra 178
E. Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi 179
F. Takas 181
G. Asıl Borcun Yenilenmesi 181
H. Asıl Borcun Zamanaşımına Uğramış Olması 182
II. Müteselsil Kefalet Sözleşmesinin Kendisine Bağlı Sona Erme Sebepleri 182
A. Genel Olarak 182
B. Müteselsil Kefaletin Süresinin Dolması 184
C. Süreli Müteselsil Kefalet Sözleşmesinin Sona Ermesi 189
D. Süreli Olmayan Müteselsil Kefalet Sözleşmesinin Sona Ermesi 192
E. Müteselsil Kefilin Kefalet Sözleşmesinden Dönmesi 196
F. Borcun Üstlenilmesi Sebebiyle Müteselsil Kefalet Sözleşmesinin Sona Ermesi 200
G. Çalışanlara Kefalete Özgü Müteselsil Kefalet Sözleşmesinin Sona Ermesi 200
Kaynakça 203
Kavram Dizini 207