^LmdTürk Ticaret Kanunu 3-A

Konu Başlıkları
- Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun
- Çek Kanunu
- Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun
- Ticari İşletme Rehni Kanunu
- Rekabetin Korunması Hakkında Kanun
- Sermaye Piyasası Kanunu
- Kooperatifler Kanunu
- Ticaret Sicili Yönetmeliği
- Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Temsilcileri Hakkında Yönetmelik
- Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik
- Anonim Şirketlerde Elektronik Ortamda Yapılacak Genel Kurullara İlişkin Yönetmelik
- Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
- Sermaye Şirketlerinin Açacakları İnternet Sitelerine Dair Yönetmelik

İÇİNDEKİLER
Bu Kitaptan Faydalanırken 5
BAŞLANGIÇ
A) Kanunun uygulama alanı 49
I– Ticari hükümler 49
II– Ticari örf ve âdet 49
III– Ticari işler 49
IV– Ticari davalar, çekişmesiz yargı işleri ve delilleri 49
1. Genel olarak 49
2. Ticari davalar ve çekişmesiz yargı işlerinin görüleceği mahkemeler 50
3. Dava şartı olarak arabuluculuk 51
B) Çeşitli hükümler 51
I– Zamanaşımı 51
II– Teselsül karinesi 51
III– Ticari işlerde faiz 51
1. Oran serbestisi ve bileşik faizin şartları 51
2. Uygulanacak hükümler 51
3. Faizin başlangıcı 51
BİRİNCİ KİTAP
Ticari İşletme
BİRİNCİ KISIM
Tacir
A) Ticari işletme 53
1. Bütünlük ilkesi 53
B) Tacir 53
I– Gerçek kişiler 53
1. Genel olarak 53
2. Küçük ve kısıtlılar 53
3. Ticaret yapmaktan menedilenler 54
4. Esnaf 54
II– Tüzel kişiler 54
III– Donatma iştiraki 54
C) Tacir olmanın hükümleri 54
I– Genel olarak 54
II– Özel olarak 55
1. Ticari iş karinesi 55
2. Ücret isteme hakkı 55
3. Fatura ve teyit mektubu 55
4. Ücret ve sözleşme cezasının indirilmesi 55
5. Ticari satış ve mal değişimi 56
İKİNCİ KISIM
Ticaret Sicili
A) Kuruluş 57
I– Genel olarak 57
II– Yönetim 57
III– Yönetmelik 58
B) Tescil 58
I– Şartları 58
1. İstem 58
2. İlgililer 58
3. İstemin şekli 58
4. Süre 59
5. Değişiklikler 59
II– Sicil müdürünün görevleri 59
1. İnceleme görevi ve geçici tescil 59
2. Tescile davet ve ceza 59
3. İtiraz 60
III– Açıklık 60
IV– Sonuçları 60
1. Tescil ve ilanın üçüncü kişilere etkisi 60
2. Görünüşe güven 61
3. Sorumluluk 61
ÜÇÜNCÜ KISIM
Ticaret Unvanı ve İşletme Adı
A) Ticaret unvanı 62
I– Kullanma zorunluluğu 62
1. Genel olarak 62
2. Tescil 62
II– Ticaret unvanının şekli 63
1. Gerçek kişiler 63
2. Tüzel kişiler 63
a) Kollektif ve komandit şirketler 63
b) Anonim, limited ve kooperatif şirketler 63
c) Tacir sayılan diğer tüzel kişiler ve donatma iştiraki 63
d) Ortak hükümler 63
3. Ekler 64
4. Ticaret unvanının devamı 64
5. Şubeler 64
6. Ticaret unvanının devri 64
III– Ticaret unvanının korunması 65
1. İlke 65
2. Bildirim ve ceza 65
3. Unvanına tecavüz edilen kimsenin hakları 65
B) İşletme adı 65
DÖRDÜNCÜ KISIM
Haksız Rekabet
A) Genel olarak 66
I– Amaç ve ilke 66
II– Dürüstlük kuralına aykırı davranışlar, ticari uygulamalar 66
B) Hukuki sorumluluk 68
I– Çeşitli davalar 68
II– Çalıştıranın sorumluluğu 68
III– Basın, yayın, iletişim ve bilişim kuruluşlarının sorumluluğu 68
IV– Kararın ilanı 69
V– Zamanaşımı 69
VI– İhtiyati tedbirler 70
C) Ceza sorumluluğu 70
I– Cezayı gerektiren fiiller 70
II– Tüzel kişilerin cezai sorumluluğu 70
BEŞİNCİ KISIM
Ticari Defterler
A) Defter tutma ve envanter 71
I– Defter tutma yükümlülüğü 71
II– Defterlerin tutulması 72
III– Envanter 72
IV– Envanteri kolaylaştırıcı yöntemler 73
B) Açılış bilançosu, yılsonu finansal tabloları 73
I– Genel hükümler 73
1. Düzenleme yükümü 73
2. Düzenlemeye ilişkin ilkeler 73
3. Dil ve para birimi 73
4. İmza 74
II– Kalemlere ilişkin ilkeler 74
1. Tamlık ve mahsup yasağı 74
2. Bilançonun içeriği 74
3. Aktifleştirme yasağı 74
4. Karşılıklar 74
5. Dönem ayırıcı hesaplar 75
6. Sorumluluk ilişkileri 75
III– Değerleme ilkeleri 75
1. Genel değerleme ilkeleri 75
2. Varlıklar ile borçların değerleme ölçüleri 75
3. İktisap ve üretim değerleri 76
4. Değerlemeyi basitleştirici yöntemler 76
C) Saklama ve ibraz 76
I– Belgelerin saklanması, saklama süresi 76
II– Hukukî uyuşmazlıklarda ibraz 77
III– Uyuşmazlıklarda suret alınması 77
IV– Defterlerin tümüyle incelenmesi 77
V– Görüntü ve veri taşıyıcılara aktarılmış belgelerin ibrazı 77
VI– Ticarete yeni başlayanlar için uygulama 77
VII–Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun yetkisi 78
ALTINCI KISIM
Cari Hesap
A) Tanım ve şekil 79
B) Hükümleri 79
I– Genel olarak 79
II– Özel durumlar 79
1. Ticari senetler 79
2. Ücret ve giderler 80
3. Hesap dışında kalan alacaklar 80
III– Bakiye 80
1. Belirlenmesi 80
2. Faiz 80
3. Bileşik faiz ve sözleşme ile belirlenebilecek hükümler 80
IV– Bütünlük ilkesi 80
C) Cari hesabın sona ermesi 81
I– Genel olarak 81
II– Ölüm ve kısıtlılık hâlleri 81
D) Bakiyenin haczi 81
E) Zamanaşımı 81
YEDİNCİ KISIM
Acentelik
A) Genel olarak 82
I– Tanımı 82
II– Uygulama alanı 82
III– İnhisar 82
B) Acentenin yetkileri 82
I– Genel olarak 82
II– Özel ve yazılı yetki gerektiren hâller 83
III– Sözleşme yapma yetkisi 83
IV– Yetkisizlik 83
C) Acentenin borçları 83
I– Genel olarak 83
II– Haber verme yükümlülüğü 83
III– Önlemler 83
IV– Ödeme borcu 84
D) Acentenin hakları 84
I– Ücret 84
1. Ücrete hak kazandıran işlemler 84
2. Ücrete hak kazanma zamanı 85
3. Ücretin miktarı 85
4. Ücretin ödeme zamanı 85
II– Olağanüstü giderlerin karşılanması 85
III– Faiz isteme hakkı 85
IV– Hapis hakkı 86
E) Müvekkilin borçları 86
F) Acentelik sözleşmesinin sona ermesi 86
I– Sebepleri 86
II– Denkleştirme istemi 87
III– Rekabet yasağı anlaşması 87
İKİNCİ KİTAP
Ticaret Şirketleri
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
A) Türleri 89
B) Tüzel kişilik ve ehliyet 89
C) Uygulanacak kanun hükümler 89
D) Sermaye koyma borcu 89
I– Konusu 89
II– Hükmü 90
1. Genel olarak 90
2. Temerrüt faizi 90
3. Sorumlu olma 91
4. Karineler 91
5. Faiz ve ücret alma hakkı 91
E) Ortakların kişisel alacaklıları 91
F) Birleşme, bölünme ve tür değiştirme 92
I– Uygulama alanı ve kavramlar 92
1. Uygulama alanı 92
2. Kavramlar 92
II– Birleşme 92
1. Genel hükümler 92
a) İlke 92
b) Geçerli birleşmeler 93
c) Tasfiye hâlindeki bir şirketin birleşmeye katılması 93
d) Sermayenin kaybı veya borca batıklık hâlinde birleşmeye katılma 93
2. Ortaklık payları ve hakları 94
a) Ortaklık payının ve haklarının korunması 94
b) Ayrılma akçesi 94
3. Sermaye artırımı, yeni kuruluş ve ara bilanço 94
a) Sermaye artırımı 94
b) Yeni kuruluş 94
c) Ara bilanço 95
4. Birleşme sözleşmesi ve birleşme raporu 95
a) Birleşme sözleşmesi 95
aa) Birleşme sözleşmesinin yapılması 95
bb) Birleşme sözleşmesinin içeriği 95
b) Birleşme raporu 96
c) Birleşme sözleşmesinin ve birleşme raporunun denetlenmesi 96
5. İnceleme hakkı ve malvarlığında değişiklikler 96
a) İnceleme hakkı 96
b) Malvarlığındaki değişikliklerle ilgili bilgiler 97
c) Birleşme kararı 97
6. Kesinleşmeye ilişkin hükümler 98
a) Ticaret siciline tescil 98
b) Hukuki sonuçlar 98
c) İlan 99
7. Sermaye şirketlerinin kolaylaştırılmış şekilde birleşmesi 99
a) Uygulama alanı 99
b) Kolaylıklar 99
8. Alacaklıların ve çalışanların korunması 100
a) Alacakların teminat altına alınması 100
b) Ortakların kişisel sorumlulukları ve iş ilişkilerinin geçmesi 100
III– Bölünme 100
1. Genel hükümler 100
a) İlke 100
b) Geçerli bölünmeler 101
c) Şirket paylarının ve haklarının korunması 101
2. Bölünmenin uygulanmasına ilişkin hükümler 101
a) Sermayenin azaltılması 101
b) Sermaye artırımı 101
c) Yeni kuruluş 101
d) Ara bilanço 101
3. Bölünme belgelerini inceleme hakkı 102
a) Bölünme sözleşmesi ve bölünme plânı 102
aa) Genel olarak 102
bb) Bölünme sözleşmesinin ve bölünme planının içeriği 102
b) Bölünmenin dışında kalan malvarlığı 103
c) Bölünme raporu 103
aa) İçerik 103
bb) Bölünme sözleşmesinin veya bölünme planının ve bölünme raporunun denetlenmesi 104
d) İnceleme hakkı 104
e) Malvarlığındaki değişikliklerle ilgili bilgiler 104
4. Bölünme kararı 104
5. Korunmaya ilişkin hükümler 104
a) Alacaklıların korunması 104
aa) Çağrı 104
bb) Alacakların teminat altına alınması 105
b) Sorumluluk 105
aa) Bölünmeye katılan şirketlerin ikinci derecede sorumluluğu 105
bb) Ortakların kişisel sorumluluğu 105
6. İş ilişkilerinin geçmesi 105
7. Ticaret siciline tescil ve geçerlilik 106
IV. Tür Değiştirme 106
1. Genel hükümler 106
a) İlke 106
b) Geçerli tür değiştirmeler 106
c) Kollektif ve komandit şirketlerin tür değiştirmelerine ilişkin özel düzenleme 107
2. Şirket payının ve haklarının korunması 107
3. Kuruluş ve ara bilanço 107
4. Tür değiştirme planı 108
5. Tür değiştirme raporu 108
6. Tür değiştirme planının ve tür değiştirme raporunun denetlenmesi 108
7. İnceleme hakkı 109
8. Tür değiştirme kararı ve tescil 109
9. Alacaklıların ve çalışanların korunması 109
V– Ortak hükümler 110
1. Ortaklık paylarının ve ortaklık haklarının incelenmesi 110
2. Birleşmenin, bölünmenin ve tür değiştirmenin iptali ve eksikliklerin sonuçları 110
3. Sorumluluk 110
VI– Ticari işletme ile ilgili birleşme ve tür değiştirme 111
G) Şirketler topluluğu 111
I– Hâkim ve bağlı şirket 111
II– Pay ve oy oranlarının hesaplanması 112
III– Karşılıklı iştirak 112
IV– Bildirim, tescil ve ilan yükümlülükleri 112
V– Bağlı ve hâkim şirketlerin raporları 113
VI– Bağlı şirketler hakkında bilgi alma 114
VII– Hakların donması 114
VIII– Sorumluluk 114
1. Hâkimiyetin hukuka aykırı kullanılması 114
2. Tam hâkimiyet hâlinde 115
a) Talimat 115
b) İstisna 116
c) Bağlı şirketin organlarının şirkete ve paysahiplerine karşı sorumsuzluğu 116
d) Şirket alacaklılarının dava hakkı 116
IX– Çeşitli hükümler 116
1. Özel denetim 116
2. Satın alma hakkı 116
3. Güvenden doğan sorumluluk 117
H) Gümrük ve Ticaret Bakanlığının düzenleme ve denetleme yetkisi 117
İKİNCİ KISIM
Kollektif Şirket
BİRİNCİ BÖLÜM
Şirketin Niteliği ve Kuruluşu
A) Tanım 118
B) Sözleşme 118
I– Şekil 118
II– Zorunlu kayıtlar 118
III– Noksanlıklar 118
C) Tescil 119
I– Yükümlülük 119
II– Yükümlülüğün yerine getirilmemesi 119
İKİNCİ BÖLÜM
Ortaklar Arasındaki İlişkiler
A) Sözleşme serbestisi 120
B) Şirketin yönetimi 120
I– Yönetimin kime ait olduğu 120
1. Genel olarak 120
2. Görevden alma 120
a) Şirket sözleşmesiyle atama 120
b) Ortaklar kararıyla atama 120
3. Yönetim işlerinde yalnız başına veya birlikte hareket 120
4. Diğer ortakların itirazı 121
II– Yönetimin kapsamı 121
III– Faiz verme borcu 121
C) Denetim 121
D) Oy hakkı ve kararlar 121
E) Kâr payı hakkı ve zarara katılma 121
I– Finansal tablolarının çıkarılması 121
II– Ortağın istemleri 122
III– Zarar payı 122
F) Rekabet yasağı 122
I– Kural 122
II– Aykırı hareket 123
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Şirketin ve Ortakların Üçüncü Kişilerle İlişkileri
A) Tüzel kişiliğin kazanılması 124
B) Temsil 124
I– Kapsam 124
II– Hükümleri 124
III– Temsil yetkisinin kaldırılması 124
C) Şirket alacaklılarının durumu 124
I– Ortakların kişisel sorumluluğu 124
II– Sorumluluğun derecesi 125
III– Mahkeme kararı 125
IV– İflas 125
1. Şirketin iflası 125
2. Şirketin ve ortakların iflası 125
3. Ortakların hakları 126
V– Takas 126
A) Sona erme 127
I– Sebepleri 127
1. Genel olarak 127
2. İstisnalar 127
3. Haklı sebepler 127
4. Özel durumlar 128
a) Sermaye koyma borcunun yerine getirilmemesi 128
b) Karine 128
5. Kişisel alacaklıların durumu 128
a) Şirket süresinin uzatılması hâlinde itiraz hakkı 128
b) Haciz ve şirketin feshini isteme hakkı 128
II– Hükümleri 129
1. Tescil ve ilan 129
2. Ortakların yönetim haklarının sona ermesi 129
3. Geçici yönetim 129
B) Ortakların şirketten ayrılması 129
I– Özel durumlar 129
1. Ortağın ölümü 129
2. Ortağın iflası 130
3. Haklı sebepler 130
4. Fesih ihbarı 130
5. İki kişilik şirkette 130
a) Haklı sebeplerin varlığında 130
b) Diğer sebeplerin varlığında 131
II– Hükümler 131
1. Tescil 131
2. Ayrılan ortağın payı 131
a) Hesaplama şekli 131
b) Ödeme şekli 131
c) Ödeme zamanı 131
d) Tamamlanmamış işler 132
e) Zamanaşımı 132
f) Özel durumlar 132
g) Zamanaşımının kesilmesi 132
BEŞİNCİ BÖLÜM
Tasfiye
A) Genel hükümler 133
I– Sözleşme serbestisi 133
1. Kural 133
2. Ortakların kararlarına uyma zorunluluğu 133
II– Tüzel kişiliğin devamı 133
III– İflas 133
IV– Şirket alacaklılarının rüçhan hakkı 133
B) Tasfiye memurları 133
I– Genel olarak 133
II– Seçim ve atama 134
III– Görevden alma 134
1. Tasfiye memuru olan ortaklar 134
a) Sona ermeden önce atanma 134
b) Sona ermeden sonra atama 134
2. Ortak olmayan tasfiye memurları 134
3. Mahkemece atanan tasfiye memurları 134
IV– İşlem biçimine ilişkin hükümler 135
1. Birlikte hareket 135
2. Devir yasağı ve vekil etme 135
3. Temsil 135
4. Yalnız başına hareket 135
5. Yetkilerin genişletilmesi veya daraltılması 135
V– Tescil ve ilan 136
VI– Ücret 136
VII– Sorumluluk 136
C) Tasfiye işleri 136
I– Koruma önlemleri 136
II– Defter tutma yükümlülüğü 136
1. Başlangıç envanteri ve bilançosu 136
2. Defterler 137
3. Son bilanço 137
4. Saklama zorunluluğu 137
III– Tasfiyenin amacı 137
IV– Yeni işler 137
1. Kural 137
2. İstisna 138
V– Varlıkların paraya çevrilmesi 138
1. Ayrı ayrı satış 138
2. Toptan satış 138
3. Paranın yatırılması 138
VI– Borçların ödenmesi 138
VII– Ortakların ek ödemeleri 138
VIII– Tasfiyeden arta kalanın dağıtılması 138
1. Geçici ödemeler 138
2. Son dağıtma 139
IX– Ortakların denetleme hakkı 139
1. Bilgi isteme hakkı 139
2. Defterleri inceleme hakkı 139
X– Tasfiyenin sonu 139
ÜÇÜNCÜ KISIM
Komandit Şirket
BİRİNCİ BÖLÜM
Şirketin Niteliği ve Kuruluşu
A) Tanımı 140
B) Uygulanacak hükümler 140
C) Sözleşme 140
I– Yorum 140
II– Komanditerlerin sermaye koyma borcu 140
İKİNCİ BÖLÜM
Ortaklar Arasındaki İlişkiler
A) Sözleşme serbestisi 141
B) Komanditerlerin hukuki durumu 141
I– Yönetim 141
II– Denetleme 141
III– Rekabet yasağı 141
IV– Kâr ve zarar 142
1. Genel olarak 142
2. Geri verilmesi zorunlu olmayan faizler ve kâr payları 142
a) Usulüne göre tahakkuk ettirilmiş olanlar 142
b) Usulsüz tahakkuk ettirilmiş olanlar 142
V– Ortaklığın geçişi 142
1. Devir hâlinde 142
2. Ölüm hâlinde 142
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Şirketin ve Ortakların Üçüncü Kişilerle Olan İlişkileri
A) Uygulanacak hükümler 143
B) Şirketin temsili 143
C) Komanditer ortağın sorumluluğu 143
I– Genel olarak 143
II– İstisnalar 143
1. Adı şirketin unvanında bulunan komanditer 143
2. Şirket adına işlemde bulunan komanditer 143
III– Alacaklıların durumu 144
1. Takip imkânı 144
2. Sermayenin azaltılması 144
3. İflas 144
a) Şirketin iflası 144
b) Komanditelerin sorumluluğu 144
c) Komanditerin iflası 145
4. Takas 145
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Şirketin Sona Ermesi ve Tasfiyesi
A) Uygulanacak hükümler 146
DÖRDÜNCÜ KISIM
Anonim Şirket
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler, Kuruluş ve Temel İlkeler
A) Genel Hükümler 147
I– Tanım 147
II– Özel kanunlara bağlı anonim şirketler 147
III– Amaç ve konu 147
IV– En az sermaye tutarı 147
V– Devletin gözetimi 148
1. İzin 148
2. Kamu tüzel kişilerinin yönetim kurulunda temsili 148
B) Kuruluş 148
I– Kurucu işlem 148
II– Kuruluş belgeleri 148
III– Kurucular 149
1. Tanım 149
2. Asgari sayı 149
IV– Esas sözleşme 149
1. İçerik 149
2. Emredici hükümler 150
V– Taahhüdün onaylanması 150
VI– Ayni sermaye 150
1. Ayni sermaye konulabilecek malvarlığı unsurları 150
2. Değer biçme 150
VII– Pay bedellerinin ödenmesi 151
1. Nakdî sermaye 151
2. Ödeme yeri 151
3. Halka arzedilecek paylar 151
VIII– Primli paylar 152
IX– Kurucu menfaatleri 152
X– Kurucular beyanı 152
XI– Halka arz taahhüdü 152
XII– İşlem denetçisi raporu 152
XIII– Kuruluştan önce pay taahhüdünün devri 152
XIV– Fesih davası 152
XV– Şirketin tescili ve ilanı 153
XVI– Tüzel kişiliğin kazanılması 154
C) Kanuna karşı hile 154
D) Temel ilkeler 154
I– Eşit işlem ilkesi 154
II– Paysahiplerinin şirkete borçlanma yasağı 154
İKİNCİ BÖLÜM
Yönetim Kurulu
A) Genel olarak 155
I– Atama ve seçim 155
1. Üyelerin sayısı ve nitelikleri 155
2. Belirli grupların yönetim kurulunda temsil edilmesi 155
3. Sigorta 155
4. Görev süresi 156
II– Üyeliğin boşalması 156
III– Görevden alma 156
B) Yönetim ve temsil 156
I– Genel olarak 156
1. Esas 156
2. Görev dağılımı 156
3. Yönetimin devri 157
4. Ticari mümessil ve vekiller 157
5. Özen ve bağlılık yükümlülüğü 157
II. Temsil yetkisi 157
1. Genel olarak 157
2. Kapsam ve sınırlar 157
3. İmza şekli 158
4. Tescil ve ilan 158
III– Görevler ve yetkiler 159
1. Genel olarak 159
2. Devredilemez görev ve yetkiler 159
3. Sermayenin kaybı, borca batık olma durumu 159
a) Çağrı ve bildirim yükümü 159
b) Konkordato 160
4. Riskin erken saptanması ve yönetimi 160
5. Şirketin kendi paylarını iktisap veya rehin olarak kabul etmesi 160
a) Genel olarak 160
b) Kanuna karşı hile 161
c) Yakın ve ciddi bir kaybın önlenmesi 161
d) İstisnalar 162
e) İvazsız iktisap 162
f) Elden çıkarma 162
g) Aykırı iktisap hâlinde elden çıkarma 162
h) Sermayenin azaltılması 162
ı) Saklı tutulan hükümler 162
i) Kendi paylarını taahhüt yasağı 163
j) Hakların kullanılması 163
IV– Yönetim kurulu toplantıları 163
1. Kararlar 163
2. Batıl kararlar 164
3. Bilgi alma ve inceleme hakkı 164
4. Müzakereye katılma yasağı 165
V– Yönetim kurulu üyelerinin mali hakları 165
VI– Şirketle işlem yapma, şirkete borçlanma yasağı 165
VII– Rekabet yasağı 166
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Denetleme
A) Genel olarak 167
B) Konu ve kapsam 167
C) Denetçi 168
I– Seçim, görevden alma ve sözleşmenin feshi 168
II– Denetçi olabilecekler 170
D) İbraz yükümü ve bilgi alma hakkı 171
E) Denetim raporu 171
F) Görüş yazıları 172
G) Denetçilerin sır saklamadan doğan sorumluluğu 173
H) Şirket ile denetçi arasındaki görüş ayrılıkları 174
I) Topluluk ilişkileri için özel denetçi denetimi 174
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Genel Kurul
A) Genel olarak 175
B) Görev ve yetkileri 175
C) Toplantılar 176
D) Çağrı 176
I– Yetki 176
1. Yetkili ve görevli organlar 176
2. Azlık 176
a) Genel olarak 176
b) Mahkemenin izni 176
II– Gündem 177
III– Çağrının şekli 177
1. Genel olarak 177
2. Genel kurula katılmaya yetkili olan pay sahipleri 177
3. Çağrısız genel kurul 178
E) Toplantının yapılması 178
I– Hazır bulunanlar listesi 178
II– Toplantı ve karar nisabı 178
III– Toplantı başkanlığı ve iç yönerge 179
IV– Toplantının ertelenmesi 179
V– Esas sözleşme değişikliklerinde toplantı ve karar nisapları 179
VI– Tutanak 180
VII– Kararların etkisi 180
VIII– Bilançonun onaylanmasına ilişkin karar 180
F) Paysahibinin kişisel hakları 181
I– Genel kurula katılma 181
1. İlke 181
2. Şirkete karşı yetkili olma 181
3. Pay sahibinin temsili 181
a) Genel olarak 181
b) Organın temsilcisi, bağımsız temsilci ve kurumsal temsilci 181
c) Tevdi eden temsilcisi 181
d) Bildirge 182
e) Bildirim 182
4. Birden çok hak sahibi 182
II– Yetkisiz katılma 182
III– Oy hakkı 182
1. İlke 182
2. Oy hakkının doğumu 183
3. Oydan yoksunluk 183
IV– Bilgi alma ve inceleme hakkı 183
V– Özel denetim isteme hakkı 184
1. Genel kurulun kabulü 184
2. Genel kurulun reddi 184
3. Atama 184
4. Görev 184
5. Rapor 184
6. İşleme konulma ve açıklama 185
7. Giderler 185
G) Genel kurul kararlarının iptali 185
I– İptal sebepleri 185
II– İptal davası açabilecek kişiler 185
H) Butlan 186
I) Çeşitli hükümler 186
I– İlan, teminat ve kanun yolu 186
II– Kararın yürütülmesinin geri bırakılması 186
III– Kararın etkisi 186
IV– Kötüniyetle iptal ve butlan davası açanların sorumluluğu 186
BEŞİNCİ BÖLÜM
Esas Sözleşmenin Değiştirilmesi
BİRİNCİ AYIRIM
Genel Olarak
A) İlke 187
B) Usul 187
I– Gümrük ve Ticaret Bakanlığının izni ve genel kurul kararı 187
II– İmtiyazlı paysahipleri özel kurulu 187
III– Tescil 188
İKİNCİ AYIRIM
Özel Değişiklikler
A) Sermayenin artırılması 189
I– Ortak hükümler 189
1. Genel olarak 189
2. Yönetim kurulunun beyanı 189
3. Denetleme raporu 190
II– Sermaye taahhüdü yoluyla artırım 190
1. Esas sermaye sisteminde 190
2. Kayıtlı sermaye sisteminde 190
3. Rüçhan hakkı 191
III– İç kaynaklardan sermaye artırımı 191
IV– Şarta bağlı sermaye artırımı 192
1. İlke 192
2. Sınırlar 192
3. Esas sözleşmedeki dayanak 192
4. Pay sahiplerinin korunması 193
5. Değiştirme veya alım hakkını haiz bulunan kişilerin korunması 193
6. Sermaye artırımının gerçekleştirilmesi 193
a) Hakların kullanılması, sermaye taahhüdü 193
b) Uygunluğun doğrulanması 194
c) Esas sözleşmenin uygun duruma getirilmesi 194
d) Ticaret siciline tescil 194
7. Esas sözleşmeden çıkarma 194
B) Esas sermayenin azaltılması 194
I– Karar 194
II– Alacaklılara çağrı 195
III– Kararların yerine getirilmesi 195
ALTINCI BÖLÜM
Pay ve Sermaye Koyma Borcu
BİRİNCİ AYIRIM
Pay
A) Genel hükümler 196
I– Asgari itibarî değer 196
II– Payların bölünememesi 196
B) İmtiyazlı paylar 196
I– Tanım 196
II– Oyda imtiyazlı paylar 197
İKİNCİ AYIRIM
Pay Bedelini İfa Borcu ve İfa Etmemenin Sonuçları
A) İlke 198
B) Ödemeye çağrı 198
C) Temerrüt 198
I– Sonuçları 198
II– Iskat usulü 199
YEDİNCİ BÖLÜM
Menkul Kıymetler
BİRİNCİ AYIRIM
Pay senetleri
A) Ortak Hükümler 200
I– Türler 200
1. Şartlar 200
2. Dönüştürme 200
II– Pay senedi bastırılması 200
III– Pay senetlerinin şekli 200
IV– Yıpranmış pay senetleri 201
B) Hamiline yazılı pay senetlerinin devri 201
C) Nama yazılı payların ve pay senetlerinin devrinde ilke 201
D) Devrin sınırlandırılması 201
I– Kanuni sınırlama 201
II– Esas sözleşmeyle sınırlama 201
1. İlkeler 201
2. Borsaya kote edilmemiş nama yazılı paylar 202
a) Red sebepleri 202
b) Hükümleri 202
3. Borsaya kote edilmiş nama yazılı paylar 202
a) Red sebepleri 202
b) Bildirme yükümü 203
c) Hakların geçişi 203
d) Red süresi 203
III– Pay defteri 203
1. Kayıt 203
2. Kaydın silinmesi 204
3. Bedellerinin tamamı ödenmemiş nama yazılı paylar 204
İKİNCİ AYIRIM
İntifa Senetleri
A) Çıkarılması 205
B) Hükümleri 205
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Borçlanma Senetleriyle Alma ve Değiştirme Hakkını İçeren Menkul Kıymetler
A) Genel kurul kararıyla 206
B) Yönetim kurulu kararıyla 206
C) Sınır 206
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Kâr, Kazanç ve Tasfiye Payı
A) Kâr ve tasfiye payı hakkı 207
I– Genel olarak 207
II– Hesaplama biçimi 207
B) Kâr payı, hazırlık dönemi faizi ve kazanç payı 207
I– Kâr payı 207
II– Hazırlık dönemi faizi 207
III– Kazanç payları 208
C) Geri alma hakkı 208
I– Kötüniyet hâlinde 208
II– Şirketin iflâsı hâlinde 208
DOKUZUNCU BÖLÜM
Şirketin Finansal Tabloları, Yedek Akçeler
A) Anonim şirketlerin finansal tabloları ve yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu 209
I– Hazırlama yükümü 209
II– Dürüst resim ilkesi 209
III– Yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu 209
B) Şirketler topluluğunun finansal tabloları ve yıllık faaliyet raporu 209
I– Uygulanacak muhasebe standartları 209
II– Yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu 210
C) Yedek akçeler 210
I– Kanuni yedek akçe 210
1. Genel kanuni yedek akçe 210
2. Şirketin iktisap ettiği kendi pay senetleri için ayrılan yedek akçe ve yeniden değerleme
fonları 210
II– Şirketin isteği ile ayırdığı yedek akçe 211
1. Genel olarak 211
2. Çalışanlar ve işçiler lehine yardım akçesi 211
III– Kâr payı ile yedek akçeler arasında ilgi 211
D) Çeşitli hükümler 211
I– İlan 211
II– Yabancı şirketlerin Türkiye şubeleri 211
III– Özet finansal tabloları 212
IV– Sır saklama yükümü 212
E) Özel hükümler 212
ONUNCU BÖLÜM
Sona Erme ve Tasfiye
A) Sona erme 213
I– Sona erme sebepleri 213
1. Genel olarak 213
2. Özel hâller 213
a) Organların eksikliği 213
b) Haklı sebeplerle fesih 213
II– Hükümleri 214
1. Tescil ve ilan 214
2. Sonuçlar 214
III– İflas hâlinde tasfiye 214
IV– Şirket organlarının durumu 214
B) Tasfiye 214
I– Tasfiye memurları 214
1. Atama 214
2. Görevden alma 215
3. Aktifleri satma yetkisi 215
4. Yetkilerin sınırlandırılması ve genişletilmesi 215
II– Tasfiye işleri 215
1. İlk envanter ve bilanço 215
2. Alacaklıların çağrılması ve korunması 216
3. Diğer tasfiye işleri 216
4. Tasfiye sonucu dağıtma 217
5. Defterlerin saklanması 217
III– Şirket unvanının sicilden silinmesi 217
IV– Uygulanacak diğer hükümler 217
C) Ek tasfiye 218
D) Tasfiyeden dönülmesi 218
ONBİRİNCİ BÖLÜM
Hukuki Sorumluluk
A) Sorumluluk hâlleri 219
I– Belgelerin ve beyanların kanuna aykırı olması 219
II– Sermaye hakkında yanlış beyanlar ve ödeme yetersizliğinin bilinmesi 219
III– Değer biçilmesinde yolsuzluk 219
IV– Halktan para toplamak 219
V– Kurucuların, yönetim kurulu üyelerinin, yöneticilerin ve tasfiye memurlarının sorumluluğu 219
VI– Denetçinin sorumluluğu 220
B) Şirketin zararı 220
I– Genel olarak 220
II– İflas hâlinde 220
III– Teselsül ve başvuru 221
IV. İbra 221
1. İbranın etkisi 221
2. Kuruluş ve sermaye artırımında ibra 221
V– Zamanaşımı 221
VI– Yetkili mahkeme 221
ONİKİNCİ BÖLÜM
Cezai Sorumluluk
A) Suçlar ve cezalar 222
B) Soruşturma ve kovuşturma usulü 223
BEŞİNCİ KISIM
Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket
A) Tanımı 224
B) Uygulanacak hükümler 224
C) Kuruluş 224
I– Esas sözleşme 224
1. Şekil 224
2. İçeriği 224
II– Kurucular 224
III– Uygulanacak hükümler 225
D) Yönetim 225
I– Uygulanacak hükümler 225
II– Görevden alınma 225
III– Rekabet yasağı 225
ALTINCI KISIM
Limited Şirket
BİRİNCİ BÖLÜM
Tanım ve Kuruluş
A) Kavram 226
B) Ortakların sayısı 226
C) Şirket sözleşmesi 226
I– Şekil 226
II– İçerik 226
1. Zorunlu kayıtlar 226
2. Şirket sözleşmesinde öngörülmeleri şartıyla bağlayıcı olan hükümler 227
3. Ayni sermaye, ayni devralmalar ve özel menfaatler 227
4. Emredici hükümler 227
D) Sermaye 228
I– En az tutar 228
II– Ayni sermaye 228
III– Mal bedelleri ve kurucu menfaatleri 228
E) Esas sermaye payları 228
F) İntifa senetleri 228
G) Kuruluş 229
I– Kurulma anı 229
II– Tescil 229
1. İstem 229
2. Tescil ve ilan 229
III– Tüzel kişilik 230
İKİNCİ BÖLÜM
Şirket Sözleşmesinin Değiştirilmesi
A) Genel olarak 231
B) Özel değişiklikler 231
I– Esas sermayenin artırılması 231
1. İlke 231
2. Rüçhan hakkı 231
II– Esas sermayenin azaltılması 231
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ortakların Hak ve Borçları
A) Esas sermaye payının işlemlere konu olması 232
I– Genel olarak 232
II– Pay defteri 232
III– Esas sermaye payının geçişi hâlleri 232
1. Devir 232
2. Miras, eşler arasındaki mal rejimi ve icra 233
3. Gerçek değerin belirlenmesi 233
4. Tescil 233
IV– Birden fazla ortağa ait esas sermaye payı, bu pay üzerinde çeşitli haklar 233
1. Paylı mülkiyet 233
2. İntifa ve rehin hakkı 234
B) Geri verme yasağı 234
C) Ortakların sorumluluğu 234
D) Ek ödeme ve yan edim yükümlülükleri 234
I– Ek ödeme yükümlülüğü 234
1. Kural 234
2. Yükümlülüğün sürmesi 235
3. Geri ödeme 235
II– Yan edim yükümlülüğü 235
III– Sonradan öngörülme 235
E) Kâr payı ve ilgili diğer hükümler 236
I– Kâr payı ve yedek akçeler 236
II– Faiz yasağı ve hazırlık dönemi faizi 236
III– Finansal tablolar ve yedek akçeler 236
IV– Haksız alınan kâr paylarının geri verilmesi 236
F) Şirketin kendi esas sermaye paylarını iktisabı 237
G) Bağlılık yükümlülüğü ve rekabet yasağı 237
H) Bilgi alma ve inceleme hakkı 238
I) Özkaynakların yerini tutan ödünçler 238
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Şirketin Organları
A) Genel kurul 239
I– Yetkiler 239
II– Genel kurulun toplanması 240
1. Çağrı 240
2. Oy hakkı ve hesaplanması 240
3. Oy hakkından yoksunluk 240
III– Karar alma 241
1. Olağan karar alma 241
2. Önemli kararlar 241
IV– Genel kurul kararlarının butlanı ve iptali 241
B) Yönetim ve temsil 241
I– Müdürler 241
1. Genel olarak 241
2. Müdürlerin birden fazla olmaları 242
II– Görevler, yetkiler ve yükümlülükler 242
1. Devredilemez ve vazgeçilemez görevler 242
2. Özen ve bağlılık yükümü, rekabet yasağı 243
3. Eşit işlem 243
III– Müdürlerin yerleşim yeri 243
IV– Temsil yetkisinin kapsamı, sınırlandırılması 243
V– Görevden alma, yönetim ve temsil yetkisinin geri alınması ve sınırlandırılması 244
VI– Ticari mümessiller ve ticari vekiller 244
VII– Haksız fiil sorumluluğu 244
C) Sermaye kaybı ve borca batıklık 244
I– Bildirim yükümlülüğü 244
II– İflasın bildirilmesi ve konkordato talebi 244
D) Denetçi 244
BEŞİNCİ BÖLÜM
Sona Erme ve Ayrılma
A) Sona erme sebepleri ve sona ermenin sonuçları 245
B) Tescil ve ilan 245
C) Çıkma ve çıkarılma 245
I– Genel olarak 245
II– Çıkmaya katılma 246
III– Çıkarma 246
IV– Ayrılma akçesi 246
1. İstem ve tutar 246
2. Ödeme 246
D) Tasfiye 247
E) Uygulanacak hükümler 247
ÜÇÜNCÜ KİTAP
Kıymetli Evrak
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
A) Kıymetli evrakın tanımı 249
B) Senetten doğan borç 249
C) Kıymetli evrakın devri 249
I– Genel şekil 249
II– Ciro 249
1. Şekil 249
2. Hükümleri 249
D) Senedin türünün değiştirilmesi 250
E) İptal kararı 250
I– Şartları 250
II– Hükümleri 250
F) Özel hükümler 250
İKİNCİ KISIM
Nama Yazılı Senetler
A) Tanımı 251
B) Alacaklının hakkını nasıl ispat edeceği 251
I– Kural olarak 251
II– Eksik nama yazılı senetler 251
C) İptal kararı 251
ÜÇÜNCÜ KISIM
Hamile Yazılı Senetler
A) Tanımı 252
B) Borçlunun def’ileri 252
I– Genel olarak 252
II– Hamile yazılı faiz kuponları 252
C) İptal kararı 252
I– Genel olarak 252
1. Yetki 252
2. Ödeme yasağı 253
3. İlân ile çağrı, başvuru süresi 253
4. İlan şekli 253
5. Hükümleri 253
a) Senedin ibrazı hâlinde 253
b) Senedin ibraz edilmemesi hâlinde 253
II– Kuponlarda usul 254
III– Banknotlarda ve buna benzer kağıtlarda usul 254
D) İpotekli borç senedi ve irat senedi 254
DÖRDÜNCÜ KISIM
Kambiyo Senetleri
A) Borçlanma ehliyeti 255
BİRİNCİ BÖLÜM
Poliçe
BİRİNCİ AYIRIM
Poliçenin Düzenlenmesi ve Şekli
A) Şekil 255
I– Unsurları 255
1. Genel olarak 255
2. Unsurların bulunmaması 255
II– Münferit unsurlar 255
1. Düzenleyenin aynı zamanda muhatap veya emrine ödenecek kişi olması 255
2. Adresli ve yerleşim yerli poliçe 256
3. Faiz şartı 256
4. Poliçe bedelinin çeşitli şekillerde gösterilmesi 256
B) İmza edenlerin sorumluluğu 256
I– Geçerli olmayan imzaların bulunması 256
II– Yetkisiz imza 256
III– Düzenleyenin sorumluluğu 256
IV– Açık poliçe 257
İKİNCİ AYIRIM
Ciro
A) Poliçenin devredilmesi 258
B) Ciro 258
I– Kayıtsız, şartsız olması 258
II– Cironun şekli 258
III– Cironun hükümleri 258
1. Devir işlevi 258
2. Teminat işlevi 259
3. Hamilin hak sahipliği 259
IV– Def’iler 259
V– Cironun çeşitleri 259
1. Tahsil cirosu 259
2. Rehin cirosu 259
3. Vadeden sonraki ciro 260
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Kabul ve Aval
A) Kabule arz 261
I– Kural 261
II– Kabule arz şartı ve yasağı 261
III– Görüldükten belirli bir süre sonra ödenmesi gereken poliçelerde 261
IV– Bir daha kabule arz 261
B) Kabul 261
I– Şekli 261
1. Genel olarak 261
2. Kabulün sınırlandırılması 262
3. Adresli ve yerleşim yerli poliçe 262
II– Hükümleri 262
1. Genel olarak 262
2. Kabul şerhinin çizilmesi 262
C) Aval 263
I– Aval verenler 263
II– Şekil 263
III– Hükümler 263
DÖRDÜNCÜ AYIRIM
Ödeme
A) Vade 264
I– Vadenin belirlenmesi 264
1. Genel olarak 264
2. Görüldüğünde ödenecek poliçe 264
3. Görüldükten belirli bir süre sonra ödenecek poliçe 264
II– Sürelerin hesabı 264
1. Genel olarak 264
2. Takvimlerin çatışması 265
B) Ödeme 265
I– İbraz 265
II– Makbuz istemek hakkı 265
III– Vadeden önce ve vadesinde ödeme 265
IV– Yabancı ülke parası ile ödeme 266
V– Tevdi 266
BEŞİNCİ AYIRIM
Kabul Etmeme ve Ödememe Hâllerinde Başvurma Hakları
A) Başvurma hakkı 267
I– Genel olarak 267
II– Protesto 267
1. Süreler ve şartları 267
2. Şekli 268
a) Noterlikçe düzenlenmesi 268
b) İçindekiler 268
c) Protesto belgesi 268
d) Kısmi kabul hâlinde 268
e) Birden fazla kişiye karşı düzenlenen protesto 268
3. Saklama yükümü 269
4. Sakat protesto 269
5. Protesto düzenlenmesi gerekmeyen hâller 269
III– İhbar zorunluluğu 269
IV– Teselsül 270
V– Başvurma hakkının kapsamı 270
1. Hamilin hakkı 270
2. Ödeyen kişinin hakkı 270
VI– Makbuz 271
1. Genel olarak 271
2. Kısmi kabul hâlinde 271
VII– Retret 271
VIII– Başvurma hakkının düşmesi 271
1. Genel olarak 271
2. Mücbir sebepler 272
B) Sebepsiz zenginleşme 272
C) Poliçe karşılığının devri 273
D) Araya girme 273
I– Genel hükümler 273
II– Araya girme suretiyle kabul 273
1. Şartlar, hamilin durumu 273
2. Şekil 274
3. Araya girerek kabul edenin sorumluluğu 274
III– Araya girerek ödeme 274
1. Şartları 274
2. Hamilin ibraz yükümlülüğü 274
3. Reddin sonucu 274
4. Makbuz 275
5. Hakların devri, araya girenlerin birden fazla olması hâli 275
ALTINCI AYIRIM
Poliçe Nüshaları ve Suretleri
A) Poliçe nüshaları 276
I– İsteme hakkı 276
II– Nüshalar arasındaki ilişki 276
III– Kabul şerhi 276
B) Poliçe suretleri 276
I– Şekil ve hükümleri 276
II– Senet aslının teslimi 277
YEDİNCİ AYIRIM
Çeşitli Hükümler
A) Senet metnindeki değişiklikler 278
B) Zamanaşımı 278
I– Süreler 278
II– Kesilme 278
1. Sebepleri 278
2. Hükümleri 278
C) Süreler 278
1. Tatil günleri 278
2. Sürenin hesaplanması 278
3. Atıfet süreleri 279
D) Poliçeye ilişkin işlemlerin yapılacağı yer 279
E) İmzalar 279
F) İptal 279
I– Önleyici önlemler 279
II– Poliçeyi eline geçiren kişinin bilinmesi 279
III– Poliçeyi eline geçirenin bilinmemesi 279
1. Dilekçe sahibinin yükümlülükleri 279
2. İhtar 280
a) İçeriği 280
b) Süreler 280
c) İlan 280
IV– İade davası 280
V– İptal kararı 280
VI– Teminat 280
SEKİZİNCİ AYIRIM
Kanunlar İhtilafı
A) Ehliyet 281
B) Şekil ve süreler 281
I– Genel olarak 281
II– Hakların kullanılması ve korunmasına ilişkin işlemler 281
III– Başvurma hakkı 281
C) Borçlanmaların hükümleri 281
I– Genel olarak 281
II– Kısmi kabul ve ödeme 282
III– Ödeme 282
IV– Sebepsiz zenginleşmeden doğan haklar 282
V– Karşılığın hamile geçmesi 282
VI– İptal kararı 282
İKİNCİ BÖLÜM
Bono veya Emre Yazılı Senet
A) Unsurlar 283
B) Unsurların bulunmaması 283
C) Uygulanacak hükümler 283
D) Düzenleyenin sorumluluğu 284
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çek
BİRİNCİ AYIRIM
Çeklerin Düzenlenmesi ve Şekli
A) Şekli 285
I– Unsurlar 285
II– Unsurların bulunmaması 286
B) Münferit unsurlar 286
I– Muhatap 286
1. Muhatap olma ehliyeti 286
2. Karşılık 286
II– Kabul yasağı 287
III– Kimin lehine çekilebileceği 287
IV– Faiz şartı 287
V– Adresli ve yerleşme yerli çek 287
İKİNCİ AYIRIM
Devir
A) Devredilebilirlik 288
B) Ciro 288
I– Genel olarak 288
II– Hak sahipliğini ispat görevi 288
III– Hamiline yazılı çek üzerine yapılan ciro 288
C) Elden çıkan çek 288
D) Protestodan ve ibraz süresinin geçmesinden sonraki ciro 288
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Ödeme ve Ödememe
A) Ödeme 289
I– Aval 289
II– Muacceliyet 289
III– Ödeme için ibraz 289
1. Genel olarak 289
2. Takvim farklılığı 289
3. Takas odası 289
IV– Çekten cayma 289
1. Genel olarak 289
2. Özel hâller 290
V– Ciroların incelenmesi 290
VI– Yabancı ülke parasıyla ödenecek çek 290
VII– Çizgili çek 290
1. Şekil ve şartları 290
2. Hükümleri 291
VIII– Hesaba geçirilmek üzere düzenlenen çek 291
1. Genel olarak 291
2. Hamilin hakları 291
a) İflas hâlinde 291
b) Hesaba geçirilmeme hâlinde 291
B) Ödememe 292
I– Hamilin başvurma hakları 292
II– Protesto 292
III– Başvurma hakkının kapsamı 292
IV– Mücbir sebepler 292
DÖRDÜNCÜ AYIRIM
Çeşitli Hükümler
A) Sahte veya tahrif edilmiş çek 294
B) Çekin birden fazla nüsha olarak düzenlenmesi 294
C) Zamanaşımı 294
D) Bankanın tanımı 294
E) Süreler 294
I– Tatil günleri 294
II– Sürelerin hesabı 295
F) Uygulanacak hükümler 295
BEŞİNCİ AYIRIM
Kanunlar İhtilafı
A) Muhatap olma ehliyeti 296
B) Şekil ve süreler 296
C) Borçlanmaların hükümleri 296
I– Düzenlenme yeri kanunu 296
II– Ödeme yeri hukuku 296
III– Yerleşim yeri hukuku 297
BEŞİNCİ KISIM
Kambiyo Senetlerine Benzeyen Senetler ve Diğer Emre Yazılı Senetler
A) Emre yazılı senet 298
I– Tanımı 298
II– Borçlunun def’ileri 298
B) Kambiyo senetlerine benzeyen senetler 298
I– Emre yazılı havaleler 298
1. Genel olarak 298
2. Kabul zorunluluğunun bulunmaması 298
3. Kabulün hükümleri 298
4. İcrada uygulanmayacak hükümler 299
II– Emre yazılı ödeme vaatleri 299
C) Cirosu kabil olan diğer senetler 299
ALTINCI KISIM
Makbuz Senedi ve Varant
A) Umumi mağazalar 300
I– Genel olarak 300
II – İstisnalar 300
B) Makbuz senedi ve varant 300
I– Şekil 300
1. Makbuz senedi 300
2. Varant 301
3. Defter 301
4. Kısmi senet 301
II– Ciro 301
1. Genel olarak 301
2. Hükümleri 301
3. Varantın cirosu 301
C) Mallar üzerinde tasarruflar 302
I– Yapılamayacak işlemler 302
II– Malın geri alınması 302
1. Genel olarak 302
2. Kısmen geri alma 302
III– Sattırma hakkı 302
1. Şartlar 302
2. Satış bedeli 302
3. Başvurma hakkı 302
4. Sigorta 303
D) Zamanaşımı 303
E) Senetlerin zıyaı 303
DÖRDÜNCÜ KİTAP
Taşıma İşleri
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
A) Taşıyıcı 305
B) Hükümlerin uygulama alanı 305
C) Saklı tutulan hükümler 305
I– Kural 305
II– Özel hükümlerin sorumluluğu etkilememesi 305
D) Sorumluluğun kaldırılmasına veya hafifletilmesine ait hükümlerin geçersizliği 305
E) Zamanaşımı 306
İKİNCİ KISIM
Eşya Taşıma
A) Taşıma sözleşmesinin uygulanması 307
I– Taşıma senedi 307
II– Taşıma senedinin içeriği 307
III– Taşıma senedinin ispat gücü 307
IV– Yük senedi 308
V– Refakat belgeleri 308
VI– Tehlikeli eşya 308
VII– Ambalaj ve işaret 309
VIII– Yükleme ve boşaltma 309
IX– Özel durumlarda gönderenin kusursuz sorumluluğu 309
X– Gönderen tarafından fesih 310
XI– Kısmi taşımayı istem hakkı 310
XII– Yükleme süresine uyulmaması hâlinde taşıyıcının hakları 310
XIII– Emir, talimat ve tasarruflar 311
XIV– Taşıma ve teslim engelleri 311
XV– Taşıma ücretinin hesaplanması ve ödenmesi 312
XVI– Gönderilenin hakları ve ödeme borcu 313
XVII– Ödemeli teslim 313
XVIII– Taşıma süresi 313
XIX– Zıya karinesi 314
B) Taşıyıcının sorumluluğu 314
I– Zıya veya hasar ile gecikmeden doğan zarardan sorumluluk 314
II– Sorumluluktan kurtulma 314
1. Genel olarak 314
a) Taşıyıcının özeni 314
b) Araç arızası ve kiraya verenin kusuru 314
2. Özel hâller 315
III– Yardımcıların kusuru 315
IV– Tazminatta esas alınacak değer 316
V– Zarar saptama giderleri 316
VI– Sorumluluk sınırları 316
VII– Diğer giderlerin tazmini 316
VIII– Diğer zararlarda sorumluluğun en yüksek tutarı 317
IX– Sözleşme dışı istemler 317
X– Sorumluluğu sınırlama hakkının kaybı 317
XI– Yardımcı kişilerin sorumluluğu 317
XII– Fiilî taşıyıcı 317
XIII–Bildirim 318
XIV– Yetkili mahkeme 318
XV– Hapis hakkı 318
XVI– Birden çok taşıyıcı 319
XVII– Birden çok hapis hakkının sırası 319
ÜÇÜNCÜ KISIM
Taşınma Eşyası Taşıması
A) Uygulanacak hükümler 320
B) Taşıyıcının yükümlülükleri 320
C) Taşıma senedi, tehlikeli mal, refakat belgeleri, bildirim ve bilgi verme yükümlülükleri 320
D) Gönderenin özel hâllerde sorumluluğu 320
E) Sorumluluktan kurtulma sebepleri 320
F) Sorumluluk sınırı 321
G) Bildirim 321
H) Sorumluluğu sınırlama hakkının kaybı 321
DÖRDÜNCÜ KISIM
Değişik Tür Araçlar ile Taşıma
A) Sözleşme 323
B) Bilinen zarar yeri 323
C) Bildirim ve zamanaşımı 323
D) Taşınma eşyasının taşıması 323
BEŞİNCİ KISIM
Yolcu Taşıma
A) Kurallara uyma zorunluluğu 324
B) Seferin yapılamaması 324
C) Seferin gecikmesi 324
I– Hareketin gecikmesi 324
II– Sefer sırasında 325
1. Yol değiştirme 325
2. Zorunlu sebepler 325
D) Seferin duraklaması 325
E) Bagaj 325
I– Taşıyıcının sorumluluğu 325
II– Taşıyıcının hapis hakkı 326
F) Taşıyıcının sorumluluğu 326
G) Yolcunun ölümü 326
H) Yönetmelik 326
ALTINCI KISIM
Taşıma İşleri Komisyoncusu
A) Taşıma komisyonculuğu sözleşmesi 328
B) Hükümleri 328
I– Eşyanın taşıtılması 328
II– Bildirme yükümlülüğü 328
III– Ücretin muacceliyeti 329
IV– Kesin ücret 329
V– Gönderenin alacakları 329
VI– Hapis hakkı 329
VII– Sonraki komisyoncu 329
VIII– Halefiyet 330
IX– Komisyoncunun taşıma işini üzerine alması 330
X– Toplama yük 330
C) Sorumluluk 330
I– Komisyoncunun sorumluluğu 330
II– Yardımcıların kusuru 330
D) Zamanaşımı 331
BEŞİNCİ KİTAP
Deniz Ticareti
BİRİNCİ KISIM
Gemi
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
A) Tanımlar 333
I– Gemi, ticaret gemisi 333
II– Denize, yola ve yüke elverişli gemi 333
III– Tamir kabul etmez gemi, tamire değmez gemi 333
IV– Gemi adamları 334
B) Hükümlerin uygulama alanı 334
C) Gemilerin hukuksal niteliği 334
I– Genel olarak 334
II– Taşınmazlarla ilgili hükümlerden gemilere uygulanacak olanlar 335
İKİNCİ BÖLÜM
Geminin Kimliği
A) Geminin adı 336
I– Seçme serbestisi 336
II– Gövde üzerine yazılma zorunluluğu 336
B) Geminin bayrağı 336
I– Türk Bayrağını çekme hakkı ve yükümlülüğü 336
II– İstisnaları 336
III– Türk Bayrağı çekme hakkının kaybedilmesi 337
IV– Hakkın ispatı 337
1. Gemi tasdiknamesi 337
2. Bayrak şahadetnamesi 337
3. Muaf olma 338
C) Geminin bağlama limanı 338
D) Ceza hükümleri 338
I– Suç oluşturan fiiller 338
1. Kanuna aykırı şekilde bayrak çekme 338
2. Tasdikname veya şahadetname almadan ve gemide bulundurmadan bayrak çekme 338
3. Harp gemileri ile istihkâmlar önünde ve limanda bayrak çekmemek 338
4. Geminin adının ve bağlama limanının yazılmaması 338
II– Ortak hükümler 339
1. Kusur 339
2. Suçun işlendiği yer ve işleyenin vatandaşlığı 339
E) Yönetmelik 339
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Gemi Sicili
A) Genel hükümler 340
I– Sicil müdürlükleri ve bölgeleri 340
II– Yetkili sicil müdürlüğü 340
III– Tescili caiz gemiler 340
IV– Tescili zorunlu gemiler 340
V– Tescili caiz olmayan gemiler 340
B) Geminin tescili 341
I– İstem 341
1. Şekli 341
2. İçeriği 341
3. Belgeler 341
a) Genel olarak 341
b) Yabancı sicile kayıtlı gemiler için 342
II– Tescil 342
1. Tescil edilecek hususlar 342
2. Değişiklikler 342
C) Silinme 343
I– İstem üzerine 343
II– Resen 343
1. Genel şartları 343
2. Özel hâller 344
D) Gemi tasdiknamesi 344
I– İçeriği 344
II– Yeniden düzenlenmesi 344
III– Değişiklikler 344
IV– İbraz zorunluluğu 345
E) Sicil işlemlerini yaptırmaya davet 345
F) Hükümleri 345
I– Sicilin açıklığı 345
II– Sicil karineleri 345
III– Sicilin gerçek hukuki duruma uygun hâle getirilmesi 345
IV– İtirazlar 346
V– Şerhler 346
1. Verilebilecekleri hâller 346
2. Verilmesi 346
3. Sağladığı hak 347
4. Hükümden düşmesi 347
5. Silinmesi 347
VI– İtiraz veya şerhin kalkması 347
VII– Sicile güven ilkesi 347
G) Zamanaşımı 348
H) Kayıt giderleri 348
İ) Yapı hâlindeki gemilere özgü sicil 348
I– Genel olarak 348
II– Yapının tescili 348
1. Tescil istemi 348
a) Şekli 348
b) İçeriği 349
2. Tescil 349
a) Tescil edilecek hususlar 349
b) Değişiklikler 349
c) Hükümleri 349
d) Silme 350
J) Sicil müdürlüğünün kararlarına itiraz 350
K) Yönetmelik 350
L) Türk Uluslararası Gemi Sicili 350
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mülkiyet ve Diğer Aynî Haklar
BİRİNCİ AYIRIM
Uygulanacak Hükümler
A) Sicile kayıtlı gemilere 351
B) Sicile kayıtlı olmayan gemilere 351
İKİNCİ AYIRIM
Mülkiyet
A) İktisabı 352
I– Aslen iktisabı 352
1. Sahiplenme 352
2. Olağan zamanaşımı 352
3. Olağanüstü zamanaşımı 352
II– Devren iktisabı 353
1. Devrin şekli 353
2. Devrin kapsamı 353
B) Zıya 353
I– Geminin zıyaı 353
II– Terk 354
III– Zamanaşımı 354
C) Sicile kayıtlı gemi payı ve iştirak payı üzerinde mülkiyet 354
I– İktisabı 354
1. Aslen 354
2. Devren 354
a) Devir yoluyla 354
b) İştirak payının bırakılması yoluyla 354
II– Zıyaı 355
D) Yapı hâlinde bulunan gemiler ve yapı payları üzerindeki mülkiyet 355
I– Yapı hâlindeki gemilere özgü sicile kaydolunmayan yapılar ve yapı payları 355
II– Yapı hâlindeki gemilere özgü sicile kaydolunan yapılar ve yapı payları 355
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Gemi Rehni
A) Sicile kayıtlı olmayan gemiler üzerindeki iştirak payının rehni 356
B) Sicile kayıtlı olan gemilerin rehni 356
I– Tersane sahibinin ipotek hakkı 356
II– Gemi ipoteği 356
1. Niteliği 356
2. Kurulması 357
3. Sicile geçirilecek hususlar 357
4. İpoteğin derecesi 358
5. İpoteğin teminat altına aldığı alacak 358
a) Genel olarak 358
b) Faizler 359
6. İpoteğin kapsamı 359
a) Gemi, gemi payı, bütünleyici parça, eklenti, gemi yerine geçen satış veya kamulaştırma bedeli ve tazminat istemleri 359
b) Birlikte gemi ipoteğinde birden çok gemi veya gemi payı 359
c) Sigorta tazminatı 360
aa) Kural 360
bb) Sigortacının yapacağı ödemeler 360
cc) Gemi ipoteğinin sigortacıya bildirilmesi 360
aaa) Bildirim yükümü 360
bbb) Birden çok sigortacının varlığında 361
ccc) İpotekli alacaklının yerleşim yerini değiştirmesi 361
dd) Sigortacının borcundan kurtulması 361
ee) İpoteğin ödeyen sigortacıya geçmesi 362
ff) Sigortacının prim ve ödemeleri kabul etmek zorunluluğu 362
7. İpoteğin hükümleri 362
a) Alacağın muaccel olmasından önce 362
aa) İpotekli alacaklının hakları 362
aaa) Gemi maliki aleyhine 362
bbb) Üçüncü kişiler aleyhine 363
bb) Malikin hakları 363
aaa) Def’ide bulunma hakkı 363
bbb) Alacağın muacceliyeti için bildirimde bulunma hakkı 363
ccc) Malike temsilci atanması 363
b) Alacağın muaccel olmasından sonra 363
aa) Gemi malikinin borcu ödeme hakkı 363
bb) Alacağın malike geçmesi 364
cc) Gemi malikinin belgelerin verilmesini istem hakkı 364
8. Gemi ipoteğinin devri ve değiştirilmesi 364
a) İpoteğin devri 364
aa) Genel olarak 364
bb) İtiraz ve def’iler 364
cc) Devri genel hükümlere tabi alacaklar 365
b) İpoteğin değiştirilmesi 365
aa) İpoteğin içeriğinin değiştirilmesi 365
bb) İpoteğin derecesinin değiştirilmesi 365
cc) İpotekli alacağın yerine başka bir alacağın konulması 365
9. Gemi ipoteğinin sona ermesi 366
a) Sebepleri 366
aa) Alacakla birlikte ipoteğin de düşmesi sonucunu doğuran sebepler 366
aaa) Alacağın düşmesi 366
bbb) Alacaklı ve malik sıfatlarının birleşmesi 366
ccc) Birlikte gemi ipoteğinde malikin alacaklıya ödemede bulunması 366
ddd) Birlikte gemi ipoteğinde ipoteğin borçluya geçmesi 367
eee) Alacaklının gemi malikine karşı sahip olduğu istem hakkının zamanaşımına uğraması 367
bb) Sadece ipoteğin düşmesi sonucunu doğuran sebepler 367
aaa) Tarafların anlaşması 367
bbb) Alacaklının feragati 367
ccc) İpoteğin süresinin dolması 367
cc) Mahkemece ipoteğin düşmesine karar verilmesi 367
aaa) Alacaklının belli olmaması hâlinde 367
bbb) Paranın tevdii hâlinde 368
III– Yapı hâlindeki gemiler üzerinde ipotek 368
1. Konusu 368
2. Kurulması 368
3. Kapsamı 369
4. Derecesi 369
5. Uygulanacak hükümler 369
DÖRDÜNCÜ AYIRIM
İntifa Hakkı
A) Kurulması 370
B) Uygulanacak hükümler 370
İKİNCİ KISIM
Donatan ve Donatma İştiraki
A) Donatan 371
I– Tanımı 371
II– Gemi adamlarının kusurlarından doğan sorumluluğu 371
III– Yetkili mahkeme 371
B) Donatma iştiraki 371
I– Tanımı 371
II– İştirakin tescili 371
III– Paydaş donatanlar arasındaki ilişkiler 372
IV– İştirakin yönetimi ve temsili 372
1. Kararlar 372
2. Gemi müdürü 372
a) Atanması ve görevden alınması 372
b) Yönetim yetkisi 372
c) Temsil yetkisi 373
aa) Kapsamı 373
bb) Hükümleri 373
cc) Sınırlandırılması 373
d) Yükümlülükleri 373
aa) Özen yükümlülüğü 373
bb) Defter tutma ve belgeleri saklama yükümlülüğü 373
cc) Bilgi ve hesap verme yükümlülüğü 374
V– Kazanca ve zarara katılma 374
VI– Giderlere katılma 374
VII– Paydaş donatanların şahsında değişiklik 374
VIII– Paydaş donatan olan kaptan 374
IX– Paydaş donatanların sorumluluğu 375
1. İştirakin borçlarından dolayı üçüncü kişilere karşı sorumluluğu 375
2. İştirak payının devredilmiş olması hâlinde 375
X– Sona ermesi 375
1. Sona erme sebepleri 375
a) Fesih kararı 375
b) Çıkmak isteyen ortağın fesih istemi 375
c) İştirakin iflası 376
2. Sona ermeyi gerektirmeyen hâller 376
XI– Tasfiye 376
XII– Yetkili mahkeme 376
ÜÇÜNCÜ KISIM
Kaptan
A) Özen yükümlülüğü 377
B) Sorumluluğu 377
C) Görevleri 377
I– Geminin elverişliliği ile ilgili olarak 377
1. Geminin denize ve yola elverişli olup olmadığına dikkat etme 377
2. Geminin yüklemeye ve boşaltmaya elverişli olup olmadığına dikkat etme 377
II– Yabancı mevzuata uyma 377
III– Yola çıkma 378
IV– Gemide hazır bulunma 378
V– Kaptanın gemi zabitlerine danışması 378
VI– Gemi jurnali 378
1. Tutma yükümlülüğü 378
2. İçeriği 379
VII– Deniz raporu 379
1. Düzenlenmesi istemine yetkili olanlar 379
2. Tespit edilecek konular 380
3. Usul 380
4. Tutanağın aslının saklanması 380
VIII– Donatanın menfaatlerini koruma 380
D) Kanundan doğan temsil yetkisi 380
I– Donatanın temsilcisi sıfatıyla 380
1. Kapsamı 380
a) Gemi bağlama limanında bulunduğu sırada 380
b) Gemi bağlama limanı dışında bulunduğu sırada 381
c) Kredi işlemleri 381
2. Temsil yetkisinin sınırlandırılması 381
3. Fesihten sonra kaptanın yetkilerinin kaldırılması 381
4. Kaptanın vekâletsiz iş görmesi 382
5. Donatanın kaptanın yaptığı işlemlerden doğan sorumluluğu 382
6. Kaptanın donatana karşı hak ve yükümlülükleri 382
II– Kendi hesabına gemiye eşya yükleme yasağı 382
III– Yükle ilgili olanların menfaatlerini koruma yükümlülüğü 383
1. Genel olarak 383
2. Rotadan sapma 383
3. Eşya üzerinde tasarruf yetkisi 383
a) Genel olarak 383
b) Müşterek avarya hâlinde 383
c) Diğer hâllerde 384
d) Kaptanın işlemlerinin donatanı bağlaması 384
4. Dış ilişkide işlemlerin geçerliği 384
DÖRDÜNCÜ KISIM
Deniz Ticareti Sözleşmeleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Gemi Kira Sözleşmeleri
A) Tanımı ve türleri 385
B) Gemi kira senedi 385
C) Sicile şerh 385
D) Hüküm ve sonuçları 385
I– Geminin kullanılmasından doğan istemler 385
II– Geminin teslimi 385
III– Giderler 385
IV– Gemiyi kullanma hakkı 386
V– Sigorta 386
VI– Gemi adamlarının çalıştırılması 386
VII– Kira ödeme borcu ve teminatı 386
VIII– Geminin iadesi 387
E) Uygulanacak hükümler 387
İKİNCİ BÖLÜM
Zaman Çarteri Sözleşmesi
A) Tanımı 388
B) Zaman çarter partisi 388
C) Tarafların hakları ve borçları 388
I– Tahsis edenin borçları 388
II– Geminin ticari yönetimi 388
III– Giderler 388
IV– Ücret ödeme borcu ve teminatı 389
V– Tahsis olunanın sorumluluğu ve gemiyi iade yükümlülüğü 389
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Navlun Sözleşmesi
BİRİNCİ AYIRIM
Genel Hükümler
A) Navlun sözleşmesinin türleri 390
B) Yolculuk çarter partisi 390
C) Kamaralar 390
D) Taşıyanın, gemiyi denize, yola ve yüke elverişli bulundurma yükümlülüğü 390
İKİNCİ AYIRIM
Yükleme ve Boşaltma
A) Yükleme 391
I– Demirleme yeri 391
II– Yükleme giderleri 391
III– Yüklenecek eşya 391
1. Kararlaştırılandan başka eşya 391
2. Doğru bildirimde bulunma yükümlülüğü 391
a) Eşya hakkında 391
b) Caiz olmayan eşya ve yükleme hakkında 391
c) Gizlice yüklenen eşya hakkında 392
d) Tehlikeli eşya hakkında 392
3. Bilgi 392
IV– Başka gemiye yükleme ve aktarma 392
V– Güverteye konacak eşya 393
VI– Süreler 393
1. Hazırlık bildirimi 393
2. Yükleme süresi 394
3. Sürastarya süresi 394
4. Sürastarya parası 394
5. Yükleme ve sürastarya sürelerinin hesabı 395
6. Hızlandırma primi 395
VII– Yolculuk başlamadan önce sözleşmenin feshi 395
VIII– Yüklemenin hiç veya süresinde yapılmaması 396
1. Yüklemenin hiç yapılmaması 396
2. Eksik yükleme 396
IX– Birden çok yükleten veya taşıtanın bulunması 397
1. Birden çok yükleten 397
2. Birden çok taşıtan 397
X– Kırkambar sözleşmesi 397
1. Yükleme anı 397
2. Taşıtanın sözleşmeyi feshetmesi 397
XI– Belgeleri verme yükümlülüğü 398
B) Boşaltma 398
I– Demirleme yeri 398
II– Boşaltma giderleri 398
III– Süreler 398
1. Hazırlık bildirimi 398
2. Boşaltma süresi 399
3. Sürastarya süresi 399
4. Sürastarya parası 399
5. Boşaltma ve sürastarya sürelerinin hesabı 399
6. Hızlandırma primi 400
IV– Boşaltmanın hiç veya süresinde yapılmaması 400
V– Kısmi çarter sözleşmelerinde 401
VI– Kırkambar sözleşmesi 401
1. Boşaltma işleri 401
2. Taşıtanın üçüncü şahıslarla yaptığı kırkambar sözleşmeleri 401
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
Taşıyanın Sorumluluğu ve Hakları
A) Taşıyanın sorumluluğu 402
I– Genel olarak 402
II– Sorumluluktan kurtulma hâlleri 402
1. Taşıyana yüklenemeyecek sebep 402
2. Teknik kusur ve yangın 403
3. Denizde kurtarma 403
III– Taşıyanın kusursuzluk ve uygun illiyet bağı karinelerinden yararlandığı hâller 403
IV– Sebeplerin birleşmesi 403
V– İnceleme ve bildirim 404
1. İnceleme 404
2. Bildirim 404
VI– Sorumluluğu sınırlandırma hakkı 404
1. Sorumluluk sınırları 404
2. Sorumluluğu sınırlandırma hakkının kaybı 405
VII– Tazminat istemi için süre 406
1. Hak düşürücü süre 406
2. Hak düşürücü süre itirazından yararlanma hakkının kaybedilmesi 406
VIII– Sözleşme dışı istemler 406
IX– Fiilî taşıyanın sorumluluğu 407
1. Genel olarak 407
2. Sorumsuzluk şartı 407
B) Taşıyanın hakları 408
I– Navlun ödenmesini istem hakkı 408
1. Miktarı 408
a) Ölçü, tartı veya sayı üzerine navlun 408
b) Zaman üzerine navlun 408
c) Navlun kararlaştırılmamışsa 408
d) Navlun dışında kalan prim ve giderler 408
2. Navlunun muacceliyeti 409
3. Eşyanın navlun yerine bırakılması 409
4. Zıyaa uğrayan eşyanın durumu 409
5. Navlun borçlusu 409
II– Hapis hakkı 409
1. Genel olarak 409
2. Çekişmeli tutarın yatırılması ve teminat 410
III– Üçüncü kişi gönderilenin durumu 410
1. Ödeme yükümlülüğünün doğması 410
2. Gönderilene karşı hapis hakkının kullanılması 410
3. Rücu hakkı 410
a) Eşyanın teslimi hâlinde 410
b) Hapis hakkının paraya çevrilmesi hâlinde 411
c) Gönderilenin eşyayı teslim almaması hâlinde 411
DÖRDÜNCÜ AYIRIM
Taşıtanın ve Yükletenin Sorumluluğu
A) Kusur sorumluluğu 412
BEŞİNCİ AYIRIM
Yolculuğun Başlamasına veya Devamına Engel Olan
Sebepler Yüzünden Sözleşmenin Sona Ermesi
A) Sözleşmenin hükümden düşmesi 413
I– Geminin zayi olması sebebiyle 413
1. Yolculuk başlamadan önce 413
2. Yolculuk başladıktan sonra 413
a) Mesafe navlunu 413
b) Kaptanın yükümlülükleri 413
3. Başka gemiye yükleme ve aktarma 414
4. Geminin denize elverişsiz hâle gelmesi 414
II– Eşyanın zayi olması sebebiyle 414
1. Yolculuk başlamadan önce 414
a) Eşya sözleşmede ferden belirlenmişse 414
b) Eşya, sözleşmede tür veya cinsi ile belirlenmişse 414
2. Yolculuk başladıktan sonra 415
a) Eşyanın tamamının zayi olması 415
b) Eşyanın bir kısmının zayi olması 415
B) Sözleşmenin feshi 415
I– Taraflara fesih hakkı veren hâl 415
II– Tarafların fesih hakkına sahip olmadığı hâller 416
1. Eşyanın sadece bir kısmına ilişkin engeller 416
2. Kaptanın haklı bir sebeple rotadan sapması 416
3. Geminin yolculuk sırasında tamirinin gerekmesi 416
III– Diğer sebeplerin etkisi 416
IV– Eşya üzerinde tasarruf yetkisi olan kişinin fesih hakkı 417
V– Fesih hakkının kullanılması 417
1. Feshin bildirimi 417
2. Hüküm ve sonuçları 417
a) Sözleşme yolculuk başlamadan önce feshedilmişse 417
b) Sözleşme yolculuk başladıktan sonra feshedilmişse 417
C) Birden çok yolculuğun özellikleri 418
ALTINCI AYIRIM
Denizde Taşıma Senetleri
A) Konişmento 419
I– Tanımı, türleri ve düzenlenmesi 419
II– İçeriği 419
III– Hükümleri 420
1. Kıymetli evrak olma niteliği 420
a) Eşyanın yetkili konişmento hamiline teslimi 420
aa) Genel olarak 420
bb) Birden çok konişmento hamilinin başvurusu 420
cc) Yükletenin talimatı 420
dd) Navlun sözleşmesinin umulmayan hâl yüzünden hükümden düşmesi 421
b) Konişmentonun eşyayı temsili 421
aa) Genel olarak 421
bb) Birden çok konişmento hamili 421
cc) Konişmentonun geri verilmesi karşılığında eşyanın teslimi 421
2. İspat işlevi 422
a) Hukuki ilişkiyi ispat 422
b) Taşıyanı ispat 422
c) Eşyanın genel olarak cinsini, işaretlerini, koli veya parça adedini, ağırlık ve miktarını ispat 422
d) Navlunu ispat 423
e) Yükleten tarafından verilen garantiler 423
B) Diğer denizde taşıma senetleri 424
YEDİNCİ AYIRIM
Emredici Hükümler
A) Genel olarak 425
B) İstisnalar 425
C) Yolculuk çarteri sözleşmesi 425
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Zamanaşımı
A) Süre 426
BEŞİNCİ BÖLÜM
Deniz Yoluyla Yolcu Taşıma Sözleşmesi
A) Tanımı 427
B) Taşıyan ve fiilî taşıyan 427
C) Yolcu 427
D) Bagaj 427
E) Yolcunun yükümlülükleri 427
I– Kaptanın talimatına uyma 427
II– Bagaj hakkında doğru bilgi verme yükümlülüğü 428
III– Gemiye zamanında gelmek 428
F) Taşıyanın hapis hakkı 428
G) Ölen yolcunun bagajı 428
H) Yolcunun uğradığı zararlardan sorumluluk 428
I– Taşıyanın sorumluluğu 428
II– Fiilî taşıyanın sorumluluğu 430
III– Taşıma süresi 430
IV– Zorunlu sigorta 430
V– Değerli eşya 431
VI– Birlikte kusur 431
VII– Bedensel zarardan doğan sorumluluğun sınırı 431
VIII– Bagaj ve araçların zıyaı veya hasarından doğan sorumluluğun sınırı 431
IX– Sorumluluk sınırlarına ilişkin ortak hükümler 431
X– Taşıyanın adamlarının savunmaları ve sorumluluk sınırları 432
XI– İstemlerin birleşmesi 432
XII– Sorumluluğu sınırlandırma hakkının kaybı 432
XIII– İstemlerin dayanağı 432
XIV– Bagajın zıyaı veya hasara uğradığının bildirimi 432
XV– Zamanaşımı 433
XVI– Emredici hükümler 433
BEŞİNCİ KISIM
Deniz Kazaları
BİRİNCİ BÖLÜM
Müşterek Avarya
A) Genel hükümler 434
I– Tanım 434
II– Uygulanacak kurallar 434
B) Borçlular ve teminat 434
I– Garame paylarının borçluları 434
II– Alacaklıların rehin hakları 435
1. Genel olarak 435
2. Gemiye düşen garame payı için teminat 435
3. Hapis hakkının kullanılması 435
C) Dispeç 435
I– Genel olarak 435
1. Yaptırma yükümlülüğü 435
2. Yapılacağı yer 436
3. Dispeççi 436
II– Dispeçin onaylanmasını isteme hakkı ve dispeçe itiraz 436
1. Duruşma 436
2. Dispeçin onaylanması 437
3. Uygulanacak usul hükümleri 437
4. Dispeç raporunun onaylanması hakkındaki kararın hükmü 437
D) Zamanaşımı 437
İKİNCİ BÖLÜM
Çatma
A) Uygulama alanı 438
B) Kusursuz çatma 438
C) Kusurlu çatma 438
I– Bir tarafın kusuru 438
II– Ortak kusur 438
1. Eşya zararı 438
2. Bedensel zarar 439
III. Kılavuzun kusuru 439
D) Dava öncesi delil tespiti 439
E) Şekil şartı yokluğu 439
F) Karine yokluğu 439
G) Kaptanın yardım görevi ve yerine getirilmemesinden donatanın sorumsuzluğu 440
H) Saklı tutulan hükümler 440
İ) Zamanaşımı 440
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kurtarma
A) Eşya kurtarma 441
I– Kurtarma faaliyeti 441
II– Diğer hâller 441
III– Kurtarma sözleşmesi 441
1. Sözleşme yapma yetkisi 441
2. Sözleşmenin uyarlanması veya iptali 442
3. Emredici hükümler 442
IV– Tarafların yükümlülükleri 442
V– Kurtaranın hakları 443
1. Kurtarma ücreti 443
a) İlkeler 443
b) Ücretin belirlenmesi 443
c) Borçlular 444
d) Gönderilenin sorumluluğu 444
e) Ücretin paylaştırılması 444
aa) Tek ücret 444
bb) Birden çok kurtaran arasında 444
cc) Gemi adamlarına ve kurtaranın diğer adamlarına verilecek pay 444
f) Ücretten mahrumiyet 445
2. Özel tazminat 445
3. Faiz 446
4. Ödeme zamanı ve teminat 446
5. Rehin hakları 446
6. Avans 447
B) İnsan kurtarma 447
I– Kaptanın yükümlülüğü 447
II– Ücret 447
C) Zamanaşımı 447
ALTINCI KISIM
Gemi Alacakları
A) Gemi alacaklısı hakkı veren alacaklar 448
B) Gemi alacağının verdiği kanuni rehin hakkı 448
I– Kapsamı 448
II– Temin ettiği alacaklar 449
III– Önceliği 449
IV– Sırası 449
V– Devri ve intikali 450
VI– Düşmesi 450
VII– Zamanaşımı 450
YEDİNCİ KISIM
Sorumluluğun Sınırlanması ve Petrol Kirliliği Zararının Tazmini
A) Deniz alacaklarına karşı sorumluluğun sınırlanması 451
I– Kural 451
II– Yabancılık unsuru taşımayan hâller 451
III– Uygulama alanının genişletilmesi 451
IV– Sözleşmenin uygulanmayacağı alacaklar 452
V– Üçyüz tonilatodan küçük gemiler 452
VI– Sondaj işlemi gemileri 452
VII– Öncelik 452
VIII– Fon kurmadan sorumluluğun sınırlanması 452
B) Petrol kirliliği zararı hakkında özel hükümler 453
I– Kural 453
II– Yabancılık unsuru taşımayan hâller 453
III– Uygulama alanının genişletilmesi 453
IV– Davanın ihbarı ve davaya müdahale 454
V– Yabancı hukukun uygulanması 454
C) Sözleşmelere ilişkin ortak hükümler 454
I– Kılavuzlar için sorumluluk sınırı 454
II– Kişisel sorumlulukta fon kurulması 455
III– Sınırlama hakkını kaldıran kusur 455
IV– Kanuni halefiyet 455
V– Alacakların teminatı 455
VI– Diğer alacaklılar 456
VII– Faiz 456
VIII– Görevli ve yetkili mahkeme 456
IX– Yargılama ve takip giderleri 456
SEKİZİNCİ KISIM
Cebrî İcraya İlişkin Özel Hükümler
A) Uygulanacak hukuk 457
B) Tamamlayıcı hükümler 457
C) Gemiler hakkında 457
I– İhtiyati haciz 458
1. Deniz alacakları 458
2. İhtiyati haciz isteyebilme hakkı 459
3. Yetkili mahkeme 459
a) İhtiyati haciz kararı bakımından 459
aa) Dava açılmadan önce 459
aaa) Türk Bayraklı gemiler 459
bbb) Yabancı bayraklı gemiler 460
ccc) Yetkiye, tahkime ve esasa uygulanacak hukuka ilişkin bir anlaşmanın varlığı hâlinde Türk mahkemesinin yetkisi 460
bb) Dava açıldıktan sonra 460
cc) İtirazlar ve değişiklik istemleri 460
b) Esas hakkında 460
c) Tenfiz hakkında 461
d) Haksız ihtiyati haciz sebebiyle açılacak tazminat davası hakkında 461
4. Alacaklı tarafından delil gösterilmesi 461
5. Alacaklı tarafından teminat gösterilmesi 461
6. İhtiyati haczin yapılması 462
a) İhtiyati haciz kararının icrası 462
b) İhtiyati hacze başlama süresi 462
c) Gemiye el konulması ve muhafaza tedbirleri 462
d) Geminin seferde olması 462
e) İhtiyati haczin kapsamı, geminin idaresi ve işletilmesi 463
7. İhtiyati haciz hakkının kullanılması 463
8. Geminin serbest bırakılması 463
a) Geminin değerinin depo edilmesi 463
b) İhtiyati haczin kaldırılması 464
c) Tarafların anlaşması 464
d) Saklı kalan haklar 464
e) Teminatın değiştirilmesi 464
9. Yeniden veya aynı alacak için ihtiyati haciz 464
10. İhtiyati haczi tamamlayan işlemler 465
II– Rehinli alacakların takibi 465
1. Fer’ilik ilkesi 465
2. İflas yoluyla takip hakkı 465
3. Diğer takip yolları 465
4. Rehinli alacaklıların takip hakkı 466
a) Kanuni rehin hakkı sahiplerinin 466
b) İpotek sahiplerinin 466
III. Cebrî satış 466
1. Haciz 466
2. Paraya çevirme 466
3. Yabancı sicile kayıtlı gemilerin satışı için hazırlıklar 466
4. Artırmanın ilanı 467
5. Vaktinden evvel satış 467
6. Pazarlık suretiyle satış 467
7. Satış ve ihalenin sonucu 468
8. Sıra cetveli 468
a) İlkeler 468
b) Birinci sıra 468
c) İkinci sıra 468
d) Üçüncü sıra 469
e) Dördüncü sıra 469
f) Beşinci sıra 469
g) Altıncı sıra 469
h) Yedinci sıra 469
i) Sekizinci sıra 469
D) Eşya hakkında 470
I– Hapis hakkı için defter tutulması 470
II– İlamlı icra 470
III– İlamsız icra 470
ALTINCI KİTAP
Sigorta Hukuku
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
A) Sigorta sözleşmesi 471
I– Temel kavramlar 471
1. Tanım 471
2. Karşılıklı sigorta 471
3. Reasürans 471
4. Geçerli olmayan sigorta 471
II– Hükümler 472
1. Sözleşmenin yapılması sırasında susma 472
2. Temsil 472
a) Genel olarak 472
b) Talimat bulunmaması 472
3. Sigorta menfaatinin yokluğu 472
4. Sigortanın kapsamı 472
5. Sigorta süresi 473
6. Sigorta dönemi 473
7. Sigorta ettiren dışındakilerin bilgisi ve davranışı 473
8. Fesih ve cayma 473
a) Olağanüstü durumlarda fesih 473
b) Sigorta priminin artırılmasında fesih 473
c) Kısmi fesih ve cayma 473
9. Tebliğler ve bildirimler 474
10. Olağanüstü durumlar 474
a) Tarafların aczi, takibin semeresiz kalması 474
b) Sigortacının iflası 474
11. Prim iadesi 474
12. Zamanaşımı 474
III– Tarafların borç ve yükümlülükleri 475
1. Sigortacının borç ve yükümlülükleri 475
a) Rizikoyu taşıma yükümlülüğü 475
aa) Genel olarak 475
bb) İmkânsızlık 475
b) Aydınlatma yükümlülüğü 475
c) Sigorta poliçesi verme yükümlülüğü 475
aa) Genel olarak 475
bb) İçerik 476
d) Giderleri ödeme borcu 476
e) Tazminat ödeme borcu 476
aa) Genel olarak 476
bb) Kısmi tazminat ödemeleri 477
cc) Rizikonun gerçekleşmesinde kusur 477
2. Sigorta ettirenin borç ve yükümlülükleri 477
a) Prim ödeme borcu 477
aa) Genel olarak 477
bb) Ödeme zamanı 477
cc) Ödeme yeri 478
dd) Primin indirilmesi 478
ee) Temerrüt 478
b) Beyan yükümlülüğü 479
aa) Sözleşmenin yapılmasında 479
aaa) Genel olarak 479
bbb) Yazılı sorular 479
ccc) Bağlantı 479
ddd) Sigortacı tarafından gerçek durumun bilinmesi 479
eee) Yaptırım 479
fff) Caymanın şekli ve süresi 480
ggg) Caymanın hükümleri 480
hhh) Cayma hakkının düşmesi 480
bb) Teklifin yapılması ile kabulü arasındaki değişiklikleri beyan yükümlülüğü 480
cc) Sözleşme süresi içinde 480
aaa) Genel olarak 480
bbb) Sigortacının hakları 481
dd) Riziko gerçekleştiğinde 481
c) Bilgi verme ve araştırma yapılmasına izin verme yükümlülüğü 482
d) Zararı önleme, azaltma ve sigortacının rücu haklarını koruma yükümlülüğü 482
e) Sözleşmede öngörülen yükümlülüklerin ihlali 482
B) Kanun hükümlerinin uygulama alanı 483
C) Sigorta sözleşmeleri hakkında uygulanacak hükümler 483
D) Koruyucu hükümler 483
İKİNCİ KISIM
Sigorta Türlerine İlişkin Özel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Zarar Sigortaları
A) Mal sigortaları 484
I– Menfaat ve kapsam 484
1. Genel olarak 484
2. Başkası lehine sigorta 484
3. Müşterek menfaatlerin sigortası 484
4. Menfaat üzerinde sınırlamalar 484
a) Sınırlı ayni hak 484
b) Haciz 485
II– Geçmişe etkili sigorta 485
III– Tazminat ilkesi 486
1. Genel olarak 486
2. Sigorta değeri 486
3. Sigorta bedeli 486
4. Hükümleri 486
a) Eksik sigorta 486
b) Aşkın sigorta 486
c) Takseli sigorta 486
d) Birden çok sigorta 487
aa) Kural 487
bb) Müşterek sigorta 487
cc) Çifte sigorta 487
dd) Kısmi sigorta 487
e) Sigortacının sigortalanan menfaati inceleyebilmesi 488
IV– Sigorta edilen menfaatin sahibinin değişmesi 488
V– Zarar gören mal ve zararın gerçekleştiği yerde değişiklik yapmama 488
VI– Halefiyet 488
B) Sorumluluk sigortaları 488
I– Genel hükümler 488
1. Sözleşmenin konusu ve kapsamı 488
2. Hukuki koruma 489
3. Bildirim yükümlülüğü 489
4. Sigortacının yardımları 489
5. Kasten neden olma 489
6. Doğrudan dava hakkı 490
7. Sigortacının zarar görenden bilgi alma hakkı 490
8. Takas 490
9. Halefiyet 490
10. Zamanaşımı 490
II– Zorunlu sorumluluk sigortaları 490
1. Sözleşme yapma zorunluluğu 490
2. Zarar görenle ilişkide ifa yükümlülüğü 491
III– Sorumluluk sigortalarına uygulanacak hükümler 491
C) Koruyucu hükümler 491
İKİNCİ BÖLÜM
Can Sigortaları
A) Hayat sigortası 492
I– Tanım 492
II– Tontin 492
III– Sözleşmeden cayma 492
IV– Hayatı sigorta edilecek kişi 492
V– Sigorta değeri 492
VI– Doktor incelemesi 493
VII– Lehtar 493
1. Atanması ve değiştirilmesi 493
2. Lehtar atanmasına ilişkin yorum kuralı 493
VIII– Sigorta ettiren lehine hak 494
IX– Grup sigortaları 494
X– Beyanlar 494
1. Yanlış yaş beyanı 494
2. Sözleşmenin yapılması sırasındaki beyan yükümlülüğünün ihlali 495
3. Sözleşmenin devamı sırasındaki beyan yükümlülüğünün ihlali 495
XI– Sigortadan ayrılma 495
XII– Ödünç verme 495
XIII– Prim ödenmesinden muaf sigorta 496
XIV– İntihar 496
XV– Sigorta ettiren veya lehtarın sigortalıyı öldürmesi 496
XVI– Lehtarın sigorta ettirenin yerine geçmesi 496
XVII– Sigortacının iflası 497
B) Kaza sigortası 497
I– Genel olarak 497
II– Tedavi giderleri 497
III– Sigortalı 497
IV– Uygulanacak hükümler 497
C) Hastalık ve sağlık sigortası 498
I– Sigortanın yaptırılması 498
II– Teminatlar 498
1. Sigorta teminatı 498
2. Sağlık sigortası teminatları 498
III– Sigorta değeri 498
IV– Hastalık sigortasında lehtar 498
V– Bekleme süresi 499
VI– Yeni doğan bebeğin ve evlat edinilenin sigorta kapsamında olması 499
VII– Bilgi isteme hakkı 499
VIII– Hastalık ve sağlık sigortasına uygulanacak diğer hükümler 499
IX– Koruyucu hükümler 500
SON HÜKÜMLER
A) Şirket davalarında yargılama usulü 501
B) Ölçeklerine göre işletmeler 501
C) Ölçeklerine göre sermaye şirketleri 501
D) Elektronik işlemler ve bilgi toplumu hizmetleri 501
I– İnternet sitesi 501
II– Beyanlar, belgeler ve senetler 502
III– Güvenli elektronik imza 503
IV– Elektronik ortamda kurullar 503
1. İlkeler 503
2. Uygulama kuralları 504
E) Kurumsal yönetim ilkeleri 504
F) Ticari hükümlerle yasaklanmış işlemler ile mal ve hizmet tedarikinde geç ödemenin sonuçları 505
G) “Şirket” ve “ortaklık” terimlerinin kanuniliği 506
H) Ticaret sicili harçları 506
İ) Yürürlükten kaldırılan hükümler 506
Yürürlük 513
Yürütme 513
TÜRK TİCARET KANUNUNUN YÜRÜRLÜĞÜ VE UYGULAMA ŞEKLİ HAKKINDA KANUN 515
ÇEK KANUNU 523
KANUNİ FAİZ VE TEMERRÜT FAİZİNE İLİŞKİN KANUN 531
TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ KANUNU 533
REKABETİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN 539
SERMAYE PİYASASI KANUNU 555
KOOPERATİFLER KANUNU 617
TİCARET SİCİLİ YÖNETMELİĞİ 639
ANONİM ŞİRKETLERİN GENEL KURUL TOPLANTILARININ USUL VE ESASLARI İLE BU TOPLANTILARDA
BULUNACAK GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI TEMSİLCİLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK 689
ŞİRKETLERİN YILLIK FAALİYET RAPORUNUN ASGARİ İÇERİĞİNİN BELİRLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK 717
ANONİM ŞİRKETLERDE ELEKTRONİK ORTAMDA YAPILACAK GENEL KURULLARA İLİŞKİN YÖNETMELİK 721
KAYITLI ELEKTRONİK POSTA SİSTEMİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK 725
SERMAYE ŞİRKETLERİNİN AÇACAKLARI İNTERNET SİTELERİNE DAİR YÖNETMELİK 735
Kavramlar Dizini 743