Borçlar Hukuku El Kitabı

Nihat YAVUZ (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Onursal Başkanı)

 

İÇİNDEKİLER

KISALTMALAR LXXIII

BORÇLAR HUKUKUNA GİRİŞ1

A) Yeni Türk Borçlar Kanunu’nun Kaynağı Hakkında Genel Açıklamalar .1

B) Borçlar Hukukunun Genel Kurallarının Bir Kısmına Kaynaklık Eden Roma Hukuku Kuralları 2

C) Sorumluluk Kaynakları.3

D) Marka Hakkına Tecavüzün Önlenmesi / Uzun Süreli Sessiz Kalma Suretiyle Hak Kaybı

/ Marka Hakkının Korunmasında Dürüstlük İlkesi.6

BİRİNCİ BÖLÜM

GENEL HÜKÜMLER

A) SÖZLEŞMEDEN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİ

(Sözleşmelerin Kurulması, Şekli, Genel İşlem Koşulları)

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Borç İlişkisinin Kaynakları

BİRİNCİ AYIRIM

Sözleşmeden Doğan Borç İlişkileri

Sözleşmenin kurulması

İrade açıklaması

Genel olarak

MADDE 19

BİRİNCİ BÖLÜM

A) Borçların Kuruluş Nedenleri 10

- Tehlike Sorumluluğu . 10

B) Tabii (Doğal) Borçlar . 11

C) Alacak Haklarının Çatışması (Kollision) 11

D) Sözleşmenin Kurulması - İrade Açıklaması 12

E) İradelerin Birbirine Uygunluğu ve Anlaşması . 15

F) Neden (Causa) 17

G) Malvarlığı İle İlgili Menfaat. 17

H) Üstü Kapalı (Zımni) ve Açık İrade Beyanı 18

I) Sözleşmenin Kurulmasının Özel Şekilleri 18

İKİNCİ BÖLÜM

A) Sözleşme 19

B) Sözleşmenin Tarafları 20

C) İradelerin Karşılıklı ve Birbirine Uygun Olarak Açıklanması 20

D) İrade Açıklaması, Açık veya Örtülü Olabilir 21

E) Hukuki İşlem 21

F) Maddi Sözleşme Adaleti. 22

G) Tarafların Farazi İradesi. 23

H) Bir Haktan Vazgeçmeyi Öngören Beyan ve Sözleşme Hükümleri Dar Yorumlanmalıdır 24

I) Genel Deyimler Sözleşmenin Amacı Dışında Yorumlanamaz veya Sözleşmeyle

Bağlantılı Olarak Yorumlanması Gerekir İlkesi . 24

İ) Edim Yükümlerinden Bağımsız “Davranış-Koruma Yükümleri” ve Bu Arada Yaratılan

Güveni Sarsmadan Ötürü Sorumluluk Sözleşmesel Sorumluluğu. 24

J) İşlem Temelinin Çökmesi. 25

K) Üçüncü Kişiyi Koruyucu Etkili Sözleşme. 32

İkinci derecedeki noktalar

MADDE 2 40

A) Esaslı (Temel) Noktalar - Tali (İkinci Derecedeki) Noktalar. 40

X İçindekiler

İÇİNDEKİLER

B) İspat.40

C) İkinci Derecedeki Noktalarda Uyuşulamaması41

D) Sözleşmelerin Şekline Dair Hükümlerin Saklılığı41

E) Kıyasen Uygulama .41

F) Sözleşme Boşluklarının Hakim Tarafından Doldurulması Sorunu41

Öneri ve kabul

Süreli öneri

MADDE 3 43

A) Öneri 43

B) Süre .43

C) Kendisine Öneride Bulunulan Kimse44

D) Önerinin Ulaşması44

E) Öneriyle Bağlılık (Öneriden Dönememek) 44

F) Öneriyle Bağlılıktan Kurtulma Sorunu44

G) Kabul44

Süresiz öneri

Hazır olanlar arasında

MADDE 4 45

A) Hazır Olanlar Arasında .45

B) Hazır Olma Kavramı.45

C) Doğrudan İletişim46

D) TBK’nun 4/2’nin Kapsamı Dışında Kalanlar.47

Hazır olmayanlar arasında

MADDE 5 47

A) Öneri İle Bağlı Olmanın Süresi47

B) Düşünme Süresi 47

C) Kabul Beyanının Gönderilmesi 47

D) Gecikmiş Kabul Beyanı.48

Örtülü kabul

MADDE 6 48

A) Önerinin Muhataba Ulaşması48

B) Açık Bir Kabulü (Cevabı) Beklemek Gerekmeyen Durumlar .48

C) Örtülü Kabul49

D) Dürüstlük Kurallarına Göre Cevap Verme Yükümlülüğü.49

E) Kesin Karine49

Ismarlanmayan şeyin gönderilmesi

MADDE 7 49

Bağlayıcı olmayan öneri ve herkese açık öneri

MADDE 8 50

A) Bağlamayan Öneri .50

B) İlan 51

C) Fiyatı Gösterilmek Suretiyle Mal Sergilenmesi veya Tarife, Fiyat Listesi ya da

Benzerlerinin Gönderilmesi.51

- Öneri Zorunluluğu .51

D) Bilimsel Dayanaklar .51

a) Yasadan Doğan Eksik Borçlar .51

b) Sözleşmeden Doğan Eksik Borçlar.52

c) Eksik Borç İlişkisinden Dönme 52

d) Eksik Borçlar Güvence Altına Alınabilir mi?.52

e) Menfi Zarar .52

E) Sözleşmeden Dönme Halinde Olumlu Zarar İstenebilir mi? .53

F) Düzenlemenin Değerlendirilmesi.53

İlan yoluyla ödül sözü verme

MADDE 9 54

A) Herhangi Bir Sonucun Gerçekleşmesi İçin Ödül Verme .54

B) İlan Yoluyla Duyuru .54

C) Cayma veya Sonucun Gerçekleşmesini Engelleme54

İçindekiler XI

İÇİNDEKİLER

D) Ödül Sözü Veren, Giderlerinin Ödenmesini İsteyenlerin Beklenen Sonucu

Gerçekleştiremeyeceklerini İspat Ederse, Giderleri Ödeme Yükümlülüğünden Kurtulur. 55

E) Hükümleri. 55

Önerinin ve kabulün geri alınması

MADDE 10 55

A) Geri Alma . 55

B) Niteliği . 56

C) Geri Alma Beyanının (Bildiriminin) Engel İle Karşılaşması . 56

D) İspat Yükü 56

III. Hazır olmayanlar arasında kurulan sözleşmenin hüküm anı

MADDE 11 56

A) Genel Olarak Hukuksal Sonuçlar. 56

B) Culpa In Contrahendo Sorumluluğu 57

Sözleşmelerin şekli

Genel kural

MADDE 12 57

A) Tanım 57

B) İlke ve Gerekleri . 58

C) Geçerlilik Şekli 58

D) Geçersizliğin Hukuksal Sonuçları 58

a) Şekle uygun olmayan işleme dayalı edanın geri alınabilmesi. 58

b) İşlemin görünüş olarak sonradan geçerlilik kazandığı durumlar 58

c) Çevirme (convertion=konversiyon). 59

d) Geçersiz bir sözleşme dava yolu ile geçerli bir sözleşme haline getirilemez 59

e) Menfi zarar talebi 59

Yazılı şekil

Yasal şekil

Kapsamı

MADDE 13 59

A) İlke 59

a) Sözleşmeden dönme . 59

b) Sözleşmenin değiştirilmesi . 60

c) Tamamlayıcı yan hükümlerin değiştirilmesi . 60

B) Bu Kural, Yazılı Şekil Dışındaki Geçerlilik Şekilleri Hakkında da Uygulanır. 61

Unsurları

MADDE 14 61

A) İlke 61

a) İmza 61

b) Metin . 62

c) Yazılı şekil yerine geçen metinler 62

B) Düzenlemenin Değerlendirilmesi 63

İmza

MADDE 15 63

A) Genel Açıklamalar . 63

B) İmza 65

C) Açığa (Beyaza) Atılan İmza 66

İmza yerine geçen işaretler

MADDE 16 67

İradi şekil

MADDE 17 67

A) Tarafların Özel Şekil Belirlemeleri . 67

B) Yasal Yazılı Şekil . 68

Borç tanıması

MADDE 18 68

A) Sebep (Hukuksal Neden) ve Saik Arasındaki Farklar 68

B) Borç Tanıması. 69

XII İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Sözleşmelerin yorumu, muvazaalı işlemler

MADDE 19 69

A) Genel Olarak Yorum 70

B) Özel Olarak Sözleşmenin Yorumu .85

C) Muvazaa .88

D) Geçersiz Sebebe Dayanan Alacakların Temliki ve Muvazaadaki Durum 90

E) Muvazaa, İnançlı İşlemler, Nam-ı Müstear Kavramları ve Bunların Arasındaki İlişkiler .91

F) Muvazaa ve Şekil Eksikliği Nedeniyle Meydana Gelen Mutlak Butlan’ın Sonuçları ve

Zamanaşımı 110

G) Alacaklılardan Mal Kaçırmak Amacı İle Yapılan İşlemlerin Hukuken Nitelendirilmesi Sorunu 112

B) YENİ TÜRK BORÇLAR KANUNUNDA

GENEL İŞLEM ŞARTLARI

I- GENEL İŞLEM ŞARTININ TANIMI VE YORUMU 117

Tanım.117

a) Yargıtay’ın yaklaşımı 117

b) Çeşitli tanımlar 117

c) Genel işlem koşullarının (şartlarının) ortak özellikleri 118

B) Yorumda Ölçü .118

C) Yorum Şekli.118

II- GENEL İŞLEM ŞARTLARININ DENETLENMESİ122

Genel Olarak .122

Genel İşlem Şartlarının Geçersizliğine İlişkin Ölçütlerin Bir Bölümü123

Çeşitli Ülkelerde Durum127

Şartların İçerikleri İtibariyle, Tarafların Menfaat Dengeleri Açısından Hakkaniyete

Uygun Olup Olmadıklarını Hâkim Kontrole Yetkili Değildir .129

Sonuç .130

III- UYGULAMADA DURUM.130

Genel İşlem Şartı Olarak Kabul Edilen (Faturaların Tebligat Anlamına Gelmek Üzere

Abonelerin Bağımsız Bölümlerine Bırakılması) Hususu Geçerli midir? .130

Vakıflar Genel Müdürlüğünün Şartnameye Koydurduğu (Yetkili mahkeme; Başmüdürlüğün,

Bölge Müdürlüğünün, İl Müdürlüğünün bulunduğu mahkemelerdir) Şeklindeki Yetki

Şartı Geçerli Sayılmamıştır132

Genel işlem koşulları

Genel olarak

MADDE 20 136

A) Maddenin Unsurları136

B) Bir Sözleşmeye (özellikle bankalarca) Konulan Koşulların Her Birinin Tartışılarak Kabul

Edildiğine İlişkin Kayıtlar, Onları Genel İşlem Koşulu Olmaktan Çıkarmaz.137

C) Tüketiciyi Koruma Amaçlı Yeni Kurallar Getirilmiştir138

D) Genel İşlem Koşullarına İlişkin Düzenlemenin Yürürlüğü.140

Kapsamı

Yazılmamış sayılma

MADDE 21 141

A) Genel Açıklamalar141

B) Maddenin Unsurları141

a) Bilgi verme141

b) Şaşırtıcı kayıtlar .141

C) İlişkilendirme Anlaşması.141

D) Girişimcinin Açık İrade Beyanının Olması .142

E) Olağandışı Kayıtlar.142

F) Şeffaflık İlkesi143

Yazılmamış sayılmanın sözleşmeye etkisi

MADDE 22 144

A) Genel Açıklamalar144

B) Maddenin Unsurları144

C) Bazı Koşulların Sözleşmeye Dahil Olmadığının Kabulü Halinde Sözleşmenin Geri Kalan

Kısmının Durumu.145

D) Eleştirisi145

İçindekiler XIII

İÇİNDEKİLER

III. Yorumlanması

MADDE 23 146

A) Maddenin Unsurları . 146

B) Belirsizlik Halinde Yorum . 146

a) TBK’nun 23. maddesine göre . 146

b) Daraltıcı yorum . 147

Değiştirme yasağı

MADDE 24 147

İçerik denetimi

MADDE 25 148

A) Maddenin Unsurları . 148

B) Genel İşlem Koşullarının İçerik Denetimi. 148

C) Maddi Anlamda Sözleşme Özgürlüğü ve İçerik Denetimi 149

D) Geçersizliğine Karar Verilebilecek Genel İşlem Şartlarına Örnekler 150

Sözleşmenin içeriği

Sözleşme özgürlüğü

MADDE 26 155

Kesin hükümsüzlük

MADDE 27 156

A) Sözleşme Özgürlüğünün Sınırlandırılması 156

B) Kısmi Kesin Hükümsüzlük 163

C) Türk-İsviçre ve Alman Borçlar Hukukunda İmkânsızlığın Düzenlenişinin Değerlendirilmesi. 164

III. Aşırı yararlanma

MADDE 28 166

A) Gabin ve Kısmi Hükümsüzlük (Sosyal Özel Hukuk, Maddi Anlamda Sözleşme Adaleti) 166

B) Karşılıklı Edimler Arasındaki Açık Oransızlık . 168

C) Zorda Kalma. 168

D) Düşüncesizlik veya Deneyimsizlik . 168

E) Yararlanmak. 169

F) Aşırı Yararlanmanın Sonuçları 169

G) Aşırı Yararlanma Hakkının Sınırlandırılması 169

H) Denkleştirici Sözleşme Adaleti 170

I) Düzenlemenin Değerlendirilmesi 174

İ) Gabin Nedeniyle Sözleşme İle Bağlı Olmadığını İleri Süren Taraf Bunu Yalnız Faizin

Aşırı Olan Kısmına İlişkin Sözleşme Hükmüne (Kısmi Butlan) Hasredebilir mi? . 174

a) Ahlaka Aykırılık İddiası. 174

b) Gabin İddiası 175

c) Culpa in Contrahendo Tazminatı İddiası 176

d) Değiştirilmiş Kısmi Butlan İddiası 176

e) Ticari İş Niteliğini Taşıyan Karz Sözleşmelerinde 177

f) Sonuç. 177

aa) Klasik doktrin 177

bb) Değiştirilmiş kısmi butlan (hükümsüzlük) doktrini 178

cc) Değişik kısmi hükümsüzlük (butlan), aşırı bağımlılık. 179

g) Konu İle İlgili Yargıtay Uygulamasından Bir Örnek. 180

Önsözleşme

MADDE 29 182

A) Sözleşme Yapma Vaadi (Önsözleşme) Kavramı . 182

B) Tanım 182

C) Önsözleşmenin Koşulları 182

D) Şekil. 182

E) Sonuçları 182

İrade bozuklukları

Yanılma

Yanılmanın hükümleri

MADDE 30 183

A) Yanılma Kavramı ve Türleri 183

XIV İçindekiler

İÇİNDEKİLER

B) Yanılma Sebebiyle Sözleşmenin İptali185

C) Yanılmada Kusurlu Olan Tarafın Sözleşmenin İptali Sebebiyle Karşı Tarafın Uğradığı

Zararlardan Sorumluluğu185

D) Esaslı Yanılma .187

Yanılma hâlleri

Açıklamada yanılma

MADDE 31 187

Saikte yanılma

MADDE 32 189

A) Saikte Yanılmanın Esaslı Yanılma Sayılmasının Koşulları189

B) Bir Kanun Hükmünün İşleme Bağladığı Sonucunu Bilmemek Temel Yanılması (Hatası)

Oluşturur mu?.190

İletmede yanılma

MADDE 33 190

Yanılmada dürüstlük kuralları

MADDE 34 191

A) Yanılmanın Dürüstlük Kurallarına Aykırı İleri Sürülmesi.191

B) Uygulama Alanı .191

Yanılmada kusur

MADDE 35 191

A) Culpa In Contrahendo Sorumluluğu 191

B) Müspet Zarar - Menfi Zarar Ayırımı .192

C) Tazminat Gerekmeyen Durum 192

D) Menfi Zararı Aşan Tazminat192

Aldatma

MADDE 36 193

A) Kavram.193

B) Aldatmanın Koşulları 193

C) Aldatmanın Tarafları 195

D) Aldatmanın Sonuçları .195

E) Üçüncü Kişinin Aldatması .195

III. Korkutma

Hükmü

MADDE 37 196

A) Kavram.196

B) Koşulları196

C) İlliyet Bağı.197

D) Üçüncü Bir Kişi Aracılığıyla Korkutma 197

Koşulları

MADDE 38 198

A) Tehlike Önemli Olmalıdır 198

B) Tehlike Karşı Tarafın Kişiliğine Veya Yakınlarına Yönelik Olmalıdır .198

C) Tehlike Yakın Olmalıdır 199

D) Bir Hakkın Kullanılacağı Korkutmasıyla Yapılan Sözleşme199

E) İspat.199

İrade bozukluğunun giderilmesi

MADDE 39 199

A) Sözleşmenin Hüküm Kazanması Nasıl Önlenir 199

a) Düzeltilebilir hükümsüzlük199

b) Hükümsüzlüğün niteliği200

c) İptal hakkının kullanılması 200

d) İptal beyanı bir şekle tabi değildir .201

e) Sözleşmenin iptali için dava açılmasına gerek yoktur201

f) TBK. mad. 27/2 hükmünün uygulanması.202

B) Bağlı Olmama Beyanının Süresi 202

C) Tazminat Hakkı .203

İçindekiler XV

İÇİNDEKİLER

D) Hükümsüzlük Beyanının Etkili Olması İçin Bir Yıllık Süre İçinde Karşı Tarafa Ulaşması

Şart Değildir . 203

E) Temsilci Aracılığıyla Yapılan İşlemlerde İrade Sakatlığı. 204

F) Geri Verme Yükümü Ve Tanıkla İspat Olanağı. 204

G) Sakatlanmış Olan Sözleşmenin Reddi 204

H) İcazet (onay) 205

Temsil

Yetkili temsil

Genel olarak

Temsilin hükmü

MADDE 40 206

A) Kavram 206

B) Doğrudan Doğruya Temsilin Koşulları. 207

C) Dolayısıyla Temsilin Sonuçları 208

D) İspat Yükü 209

E) Temsilcinin Kendi Kendisiyle Sözleşme Yapması 209

Temsil yetkisinin içeriği ve derecesi

MADDE 41 209

A) Temsil Yetkisinin Çeşitleri 209

B) Temsil Yetkisinin Kapsamı 209

C) Üçüncü Kişiye Bildirme Durumunda Temsil Yetkisinin Kapsamı. 211

Hukuki işlemden doğan yetki

Yetkinin sınırlanması ve geri alınması

MADDE 42 211

A) Genel Olarak. 211

B) Temsil Yetkisinin Geri Alınması Ve Borçlar Hukukuna Yönelik Hukuksal İlişki . 211

C) Temsil Yetkisinin, Temsil Olunan Kimse Tarafından Üçüncü Kişiye Bildirilmesinden

Sonra Geri Alınması. 212

D) Birden Fazla Kimse Tarafından Ortaklaşa Verilmiş Olan Temsil Yetkisinin Geri Alınması 212

Ölüm, ehliyetsizlik ve diğer durumlar

MADDE 43 212

A) Geri Alma Dışındaki Sona Erme Sebepleri . 212

B) Temsil Yetkisinin, Anlaşma Gereğince veya İşin Niteliği Gereği Uzaması 213

C) Temsil Yetkisinin Sona Ermesinin Üçüncü Kişilere Etkisi . 213

Yetki belgesinin geri verilmesi

MADDE 44 213

A) Yetki Belgesinin Geri Verilmesi . 213

B) İyiniyetli Üçüncü Kişilerin Zararı Giderilmelidir . 214

Yetkinin sona erdiğinin ileri sürülememesi

MADDE 45 215

A) İlke 215

B) Temsilcinin Yetkisinin Sona Erdiğini Bilmemesi 215

C) TBK mad. 44/2’den Ayırt Edilmesi 216

Yetkisiz temsil

Onama hâlinde

MADDE 46 216

A) Kavram 216

B) Temsil Olunanın Onayı 216

C) Onay Vermeye Çağrı . 217

D) Yetkisiz Temsilcinin Sorumluluğu 217

Onamama hâlinde

MADDE 47 218

A) Hukuksal İşlemin Onanmaması Halinde Tazminat 218

B) Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Haklar. 219

C) Yetkisiz Temsil. 219

III. Saklı hükümler

MADDE 48 221

XVI İçindekiler

İÇİNDEKİLER

C) HAKSIZ EYLEMDEN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİ

İKİNCİ AYIRIM

Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkileri

Sorumluluk

Genel olarak

MADDE 49 222

A) Haksız Eylemin Unsurları222

B) Davanın Tarafları.226

C) Ahlaka Aykırı Eylemle Bir Başkasına Zarar Verme.227

D) Yansıma Zarar.227

Zararın ve kusurun ispatı

MADDE 50 232

A) İspat Yükü 232

B) Uğranılan Zararın Miktarı Tam Olarak İspat Edilemiyorsa232

III. Tazminat

Belirlenmesi

MADDE 51 234

A) Tazmin Tarzını Belirleme 234

B) Tazminat Miktarının Belirlenmesi 235

İndirilmesi

MADDE 52 236

A) Zarar Görenin Rızası 236

B) Zarar Görenin, Zararın Doğmasında veya Artmasında Etkili Olması (Müterafik Kusur).237

C) Tazminat Yükümlüsünün Durumunu Ağırlaştırmak .237

D) Tazminat Yükümlüsünün Yoksulluğa Düşmesi237

E) Kişinin Sosyal Durumuna Göre Özel Bir Sağlık Kurumunda Tedavi Görmesi Doğal

Karşılanmalıdır.237

F) Sözleşmeye (bankaya terhin ve temlik edilmiş senetleri, bankanın tahsile koyup

koymamakta, tahsil edip etmemekte, protesto edip kanuni takip yapılmasında tam bir

serbestiye sahip olduğu, keyfiyeti müşteriye ihbar yükümü bulunmadığı, zamanaşımından

dolayı sorumlu olmayacağı) şeklinde konulan bir kayıt geçerli midir?.239

G) Haksız İcra Takibi Nedeniyle Tazminat 239

Özel durumlar

Ölüm ve bedensel zarar

Ölüm

MADDE 53 240

A) Cenaze Giderleri 240

B) Tedavi Giderleri / Çalışma Gücünün Azalmasından ya da Yitirilmesinden Doğan

Kayıplar 240

C) Destekten Yoksun Kalma Tazminatı 241

D) İndirilmeyecek Sosyal Güvenlik Ödemeleri.243

Bedensel zarar

MADDE 54 245

Belirlenmesi

MADDE 55 247

A) Destekten Yoksun Kalma Zararları İle Bedensel Zararlar, Bu Kanun Hükümlerine (yani

yeni TBK’na) ve Sorumluluk Hukuku İlkelerine Göre Hesaplanır 247

B) Kısmen veya Tamamen Rücu Edilemeyen Sosyal Güvenlik Ödemeleri İle İfa Amacını

Taşımayan Ödemeler, Bu Tür Zararların Belirlenmesinde Gözetilemez; Zarar veya

Tazminattan İndirilemez.247

C) Hesaplanan Tazminat, Miktar Esas Alınarak Hakkaniyet Düşüncesi İle Artırılamaz veya

Azaltılamaz249

D) Bu Kanun Hükümleri, Her Türlü İdari Eylem Ve İşlemler İle İdarenin Sorumlu Olduğu

Diğer Sebeplerin Yol Açtığı Vücut Bütünlüğünün Kısmen veya Tamamen Yitirilmesine

Ya Da Kişinin Ölümüne Bağlı Zararlara İlişkin İstem ve Davalarda da Uygulanır .250

E) Eleştirisi250

İçindekiler XVII

İÇİNDEKİLER

Manevi tazminat

MADDE 56 251

A) Bedensel Bütünlüğün Zedelenmesi Durumunda Manevi Tazminat. 251

B) Ağır Bedensel Zararlarda Zarar Görenin Yakınlarının Manevi Tazminat Talebi 251

C) Ağır Bedensel Zarar veya Ölüm Halinde, Zarar Görenin veya Ölenin Yakınlarına

Manevi Tazminat. 252

Haksız rekabet

MADDE 57 256

Kişilik hakkının zedelenmesi

MADDE 58 257

A) Kişilik Hakkının Zedelenmesinin Koşulları 257

B) Paradan Başka Diğer Giderim Biçimleri . 258

Ayırt etme gücünün geçici kaybı

MADDE 59 260

Sorumluluk sebeplerinin çokluğu

Sebeplerin yarışması

MADDE 60 260

Müteselsil sorumluluk

Dış ilişkide

MADDE 61 263

A) Müteselsil Sorumlulukta Yeni TBK ile Getirilen Değişiklikler Hakkında Genel Açıklamalar 263

a) Müteselsil sorumluluk kavramı ve müteselsil sorumlulukta Türk hukukunda kabul

edilen sistem  263

b) Tam teselsül eksik teselsül ayrımı kaldırılmıştır 264

c) Rücu düzeni 264

d) Rücu ve halefiyet 265

e) İbra . 265

f) Rücu zamanaşımı 266

B) Müteselsil Sorumluluk Kavramı. 267

C) Müteselsil Sorumluluğun Sonuçları . 267

D) Müteselsil Sorumluluğun Kapsamı 267

E) Dava Arkadaşlığı İle İlgili Hükümler 268

İç ilişkide

MADDE 62 269

A) Tazminatın Aynı Zarardan Sorumlu Müteselsil Borçlular Arasında Paylaştırılmasında

Aranacak Hususlar  269

B) Zarar Görenin Haklarına Halefiyet 270

C) Farklı Sebeplerle Aynı Zarara Neden Olunması Durumunda İç İlişkide Öncekinden

Farklı Bir Paylaşım Düzeni Kabul Edilmiştir  270

- Alacaklının haklarına halefiyet 271

- Dış ilişkide bireysel indirim nedenlerinin ileri sürülmesi (farklılaştırılmış teselsül) 271

- Açığı kapama yükümü veya sınırlı talep yığılması kavramı 271

- Rücu zamanaşımı 271

D) Sonuç 272

Hukuka aykırılığı kaldıran hâller

Genel olarak

MADDE 63 275

A) Kanunun Verdiği Yetkiye Dayanan Ve Bu Yetkinin Sınırları İçinde Kalan Bir Fiil, Zarara

Yol Açsa Bile, Hukuka Aykırı Sayılmaz. 275

B) Hukuka Aykırılığı Önleyen Diğer Nedenler . 275

a) Zarar görenin rızası . 275

b) Daha üstün nitelikte özel veya kamusal yarar 276

c) Haklı savunma 277

d) Zorunluluk durumları. 277

Sorumluluk

MADDE 64 277

A) Haklı Savunma 277

XVIII İçindekiler

İÇİNDEKİLER

B) Zorda Kalma (ıztırar hali) .278

C) Hakkını Kendi Gücüyle Koruma.278

Kusursuz sorumluluk

Hakkaniyet sorumluluğu

MADDE 65 279

A) Kusur Aranmayan Sorumluluk 279

B) Ayırtetme Gücü Olmayanların Verdiği Zarar Yönünden .280

Özen sorumluluğu

Adam çalıştıranın sorumluluğu

MADDE 66 282

Hayvan bulunduranın sorumluluğu

Giderim yükümlülüğü

MADDE 67 286

A) Elinde Hayvan Bulunduranın Sorumluluğunun Niteliği.286

B) Sorumluluğun Koşulları 286

C) Kurtuluş Kanıtı.286

D) Rücu Hakkı286

Alıkoyma hakkı

MADDE 68 287

A) Hayvanı Tutma ve Alıkoyma Hakkı287

B) Hayvanı Öldürme Hakkı287

C) Hayvan Sahibine Bilgi Verme Yükümlülüğü288

Yapı malikinin sorumluluğu

Giderim yükümlülüğü

MADDE 69 288

A) Sorumluluğun Esası .288

B) TBK. mad. 69’un Uygulama Alanı288

C) Sorumluluğun Şartları 289

D) Tazminata Ait Esaslar 289

E) Rücu Hakkı289

Zarar tehlikesini önleme

MADDE 70 290

III. Tehlike sorumluluğu ve denkleştirme

MADDE 71 291

A) Tehlike Sorumluluğunun Düzenlenmesi.291

B) Tehlikeli Faaliyetin Ölçütleri292

C) Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden İşletme (Faaliyet) Kavramı .293

D) Gelişim Riski293

E) Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden İşletmenin Faaliyeti Kavramının Ölçütleri.293

F) Tehlike Sorumluluğu ve Denkleştirme .294

G) Sorumluluğun Koşulları 296

H) Hakimin Yapacağı İş 299

Zamanaşımı

Kural

MADDE 72 300

A) TBK. mad. 72’de Öngörülen Zamanaşımı Süreleri.300

B) Eski ve Yeni Borçlar Kanunu’ndaki Farklı Sürelerin Uygulama Alanı302

Rücu isteminde

MADDE 73 305

A) Maddenin Unsurları305

a) Tazminatın tamamının ödenmesi 305

b) Birlikte sorumlu kişinin öğrenilmesi .305

B) Durumun Birlikte Sorumlu Olan Kişilere Bildirilmesi 306

Yargılama

Ceza hukuku ile ilişkisinde

MADDE 74 306

A) Ceza Hukuku Kuralları306

B) Ceza Mahkemesi Kararı306

İçindekiler XIX

İÇİNDEKİLER

Tazminat hükmünün değiştirilmesi

MADDE 75 312

III. Geçici ödemeler

MADDE 76 313

A) Hükmün Unsurları. 313

a) TBK. mad. 76’nın unsurlarını içeren bir örnek 313

b) Faiz sorunu. 313

B) Hükmün Uygulanmasında Dikkate Alınacak Hususlar . 315

C) Haksız Fiillerde Geçici Ödemeler. 315

D) SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Borç İlişkileri

Koşulları

Genel olarak

MADDE 77 321

A) Haksız Olarak Başkasının Malvarlığından veya Emeğinden Zenginleşme 321

B) Geri Verme Yükümlülüğünün Başlıca Çeşitleri 322

C) Gerçekleşmeyen Hukuksal Sebebe Dayanılarak Geri Alma 322

D) Başkasının Emeğinden Zenginleşme . 323

a) Vekaletsiz İş Görme (TBK mad. 526 vd.) Hükümlerine Nedensiz Zenginleşme

Hükümlerinin Uygulanması  324

b) Nedensiz Zenginleşme Davasında Temerrüt ve Sonuçları . 326

c) Hukuka veya Ahlaka Aykırı Bir Sonucun Gerçekleşmesi Amacıyla Verilen Şey

Devlete Verilebilir 327

d) Zamanaşımı 327

e) Yersiz ve Yanlış Ödemelerin Tahsili. 328

Borçlanılmamış edimin ifası

MADDE 78 330

A) Borçlanmadığı Edimi Kendi İsteğiyle Yerine Getiren Kimsenin Geri Alma Hakkı 330

B) Zamanaşımına Uğramış Bir Borcun İfasından veya Ahlâki Bir Ödevin Yerine Getirilmiş

Olmasından Doğan Zenginleşmeler Geri İstenemez . 331

C) Edada Bulunan Kimse (veya Mümessili) Borcun Konusu Hakkında Hataya Düşmelidir 331

D) İradi Olarak Tediye . 332

E) İspat Yükü 332

F) TBK. mad. 78’in Kıyas Yoluyla Uygulanacağı Durumlar. 332

G) Aşağıdaki Durumlarda Nedensiz Zenginleşme Davası Açılabilir 332

Geri vermenin kapsamı

Zenginleşenin yükümlülüğü

MADDE 79 335

A) Geri Verme İstemi Kişiseldir. 335

B) Davalının Malvarlığında Oluşan Zenginleşme İstenebilir . 336

C) Eşya Hukuku İlkelerine, Sözleşmeye veya Vekaletsiz İşgörmeye Dayanan Bir İade

(veya İfa) İsteminin Söz Konusu Olmaması Gerekir . 336

D) Nedensiz Zenginleşme Davası Kusura İhtiyaç Göstermez . 336

E) Davacılık Sıfatı 336

F) Geri Vermenin Kapsamı . 337

- Zenginleşenin iade borcunun elde kalanla sınırlanması ilkesi 339

- Hakkaniyet esasına göre sınırlandırma 339

Giderleri isteme hakkı

MADDE 80 341

Geri istenememe

MADDE 81 342

A) Hukuka veya Ahlaka Aykırı Bir Sonucun Gerçekleşmesi Amacıyla Verilen Şey Geri

İstenemez  342

B) Açılan Davada Hakim, Bu Şeyin Devlete Mal Edilmesine Karar Verebilir. 343

XX İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Zamanaşımı

MADDE 82 345

A) Zamanaşımı 345

B) Sebepsiz Zenginleşme Defi.346

E) BORÇLARIN İFASI / İFA EDİLMEMESİ

İKİNCİ BÖLÜM

Borç İlişkisinin Hükümleri

BİRİNCİ AYIRIM

Borçların İfası

Genel olarak

Şahsen ifa zorunluluğunun olmaması

MADDE 83 347

İfanın konusu

Kısmen ifa

MADDE 84 348

Bölünemeyen borç

MADDE 85 348

Çeşit borcu

MADDE 86 349

A) Borç Çeşitleri.349

B) Borcun Seçimi .350

C) Borçlunun Seçeceği Edim, Ortalama Nitelikten Daha Düşük Olamaz350

Seçimlik borç

MADDE 87 350

Faiz

MADDE 88 351

A) Faiz Oranının Sözleşmede Kararlaştırılmamış Olması 351

B) Faiz Oranının Sözleşme İle Kararlaştırılması.351

C) Getirdiği Yenilikler .351

D) Maddenin Açıklanması351

İfa yeri

MADDE 89 358

A) İfanın Yapılacağı Yer Taraflarca Kararlaştırılabilir .358

B) Alacaklının Konutunda İfa (götürülecek borçlar).358

C) Malın Bulunduğu Yerde İfa (alınacak borç) 358

D) Borçlunun Yerleşim Yerinde İfa (aranılacak borç).359

İfa zamanı

Süreye bağlanmamış borç

MADDE 90 359

A) İfa Zamanı (kavram)359

B) İfa Zamanının Belirlenmesi.360

Süreye bağlı borç

Aya ilişkin sürelerde vade

MADDE 91 360

A) Sürelerin Hesaplanması360

B) Aylık Süre .361

Diğer sürelerde vade

MADDE 92 361

A) Genel Olarak .361

B) Sözleşmenin Kurulmasından İtibaren Geçecek Bir Sürenin Sonunda İfa Zamanı .362

Tatil günleri

MADDE 93 363

III. İş saatlerinde ifa

MADDE 94 363

İçindekiler XXI

İÇİNDEKİLER

Sürenin uzatılması

MADDE 95 364

Erken ifa

MADDE 96 364

A) Erken İfa 364

B) Borcun İfa Edilebilir Olma Zamanı 365

- Vadeye Bağlı Olan ve Olmayan Borçlar. 365

Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde

İfada sıra

MADDE 97 366

A) Genel Olarak - İfada Sıra - Def’i Hakkı 367

B) Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmeler . 367

C) Daha Sonra İfa Etme Hakkı . 367

İfa güçsüzlüğü

MADDE 98 368

Ödeme

Ülke parası ile

MADDE 99 369

A) Ülke Parası İle Ödeme. 369

B) Ülke Parası Dışında Başka Bir Para Birimiyle Ödeme 370

C) Çeşitli Görüşler Işığında Sonuç İle İlgili Özet Bilgiler 370

a) Yabancı para borcu nedir? . 370

b) Gerçek yabancı para borçlarının ifası 371

c) Gerçek olmayan yabancı para borçlarının ifası. 372

d) Sonuç. 373

Mahsup

Kısmen ödemede

MADDE 100 377

A) Genel Olarak. 377

B) Kısmen Ödemede Mahsup . 378

C) Tüketici Tarafından Yapılan Ödemelerin Öncelikle Faiz ve Komisyondan Düşüleceğinin

Kararlaştırılması Sorunu. 378

Birden çok borçta

Borçlu ve alacaklının bildirimine göre

MADDE 101 379

Kanuna göre

MADDE 102 380

A) Alacaklı Tarafından Makbuz Verilmemiş veya Verilen Makbuzda Ödemenin Hangi Borç

İçin Yapıldığı Açıklanmamışsa. 380

III. Makbuz ve senetlerin geri verilmesi

Borçlunun hakkı

MADDE 103 380

A) Borcun Tamamen Ödenmesinde 380

B) Borcun Kısmen Ödenmesinde 381

C) Borç Senedi Alacaklıya Başka Haklar Veriyorsa 381

Hükümleri

MADDE 104 381

A) Senedin Borçluya Geri Verilmesi. 381

B) Anapara İçin Makbuz Verilmiş Olması . 381

C) Dönemsel Edimlerden Biri İçin Makbuz Verilmiş Olması 381

Senedin geri verilememesi

MADDE 105 382

Alacaklının temerrüdü

Koşulları

MADDE 106 383

XXII İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Hükümleri

Bir şeyin teslimine ilişkin edimlerde

Tevdi hakkı

MADDE 107 385

Satma hakkı

MADDE 108 385

Tevdi konusunu geri alma

MADDE 109 386

Diğer edimlerde

MADDE 110 387

A) Alacaklı Yüzünden Borcun İfa Edilemediği Diğer İfa Engelleri387

Diğer ifa engelleri

MADDE 111 387

İKİNCİ AYIRIM

Borçların İfa Edilmemesinin Sonuçları

Borcun ifa edilmemesi

Giderim borcu

Genel olarak

MADDE 112 388

A) Borcun İfa Edilmemesi.388

B) Tazminat (zarar giderimi).389

C) İspat.389

D) Hakkında Özel Hüküm Bulunan Ayıplı İfa Hallerinde, Davacının Ayıba Karşı Tekeffül

Hükümleri Yerine Borcun Gereği Gibi İfa Edilmediğine İlişkin Hükümlere (TBK. mad.

112) Dayanabilir mi?389

E) ALİUD’un (başka şeyin) Teslimi Halinde TBK mad. 112 Hükmü Uygulanmalıdır 390

F) Görüşmeler Esnasında (Bankalar Tarafından) Kusurlu Olarak Yanlış Bilgi Verilmesi Sorunu 390

Yapma ve yapmama borçlarında

MADDE 113 391

A) Yapma Borçlarında 391

B) Yapmama Borçlarında392

C) Tazminat Yükümü393

Sorumluluğun ve giderim borcunun kapsamı

Genel olarak

MADDE 114 393

A) Sözleşmesel Kusur.393

B) Zararın Saptanmasında İkinci Ayırımdaki Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkilerine Dair

Hükümlerden Yararlanılacaktır394

C) Dostane Davranışlar Cezalandırılmamalıdır 394

D) Kötü İfa 395

E) Yenileme.395

Sorumsuzluk anlaşması

MADDE 115 396

a) Tanımı ve niteliği.396

b) İki taraflı işlem olması397

c) Şekle bağlı olmaması .397

d) Kurulabileceği zaman sınırı.397

e) Geçersizlik nedenleri397

f) Genel kurtarma kayıtları.398

g) Geçersizliğin esas sözleşmeye etkisi398

h) Anlaşmanın kapsamı398

ı) Özel hükümler.398

i) Sorumsuzluk kaydının “genel işlem şartları”nda yer alması .399

j) Banka genel işlem koşullarında yer alan risk dağılımı klozlarının geçerliliği sorunu399

k) Cismani zararlarda sorumsuzluk anlaşması 400

İçindekiler XXIII

İÇİNDEKİLER

Yardımcı kişilerin fiillerinden sorumluluk

MADDE 116 401

A) Yardımcı Kişiler . 401

B) Maddenin Unsurları . 401

C) Sorumsuzluk Anlaşması . 402

D) TBK 66 ve 116. Maddelerinin Karşılaştırılması 402

Borçlunun temerrüdü

Koşulları

MADDE 117 403

A) Borçlu Temerrüdünün Nedenleri 403

B) Temerrüdün Koşulları 404

C) Muacceliyet 404

D) İhtar 404

E) Borcun İfa Edileceği Gün . 405

F) Usulüne Uygun Bildirim . 405

G) Borçlu Temerrüdünün Sona Ermesi 406

Hükümleri

Genel olarak

Gecikme tazminatı

MADDE 118 408

Beklenmedik hâlden sorumluluk

MADDE 119 409

A) Beklenmedik Halden Sorumluluk 409

B) Sorumluluktan Kurtulmanın Koşulları 409

Temerrüt faizi

Genel olarak

MADDE 120 409

Faizlerde, iratlarda ve bağışlamada temerrüt faizi

MADDE 121 412

Aşkın zarar

MADDE 122 415

A) Aşkın Zarar. 415

a) Temerrüt faiziyle karşılanamayan zararın tazmini 415

b) Aşkın zararın koşulları 416

B) Asıl Davada Aşkın Zararın Derhal Belirlenebilir Halde Bulunması. 417

a) Koşulları oluştuğu takdirde, hakim karar vermekle yükümlüdür 417

b) Munzam zarar kavramı 418

Karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde

Süre verilmesi

MADDE 123 419

Süre verilmesini gerektirmeyen durumlar

MADDE 124 420

Seçimlik haklar

MADDE 125 422

A) Seçimlik Haklar . 422

B) Sözleşmeden Dönmenin Sonuçları 424

C) Yargıtay Uygulamasına Göre Sözleşme Nedeniyle Uğranılan Zarar 425

Sürekli edimli sözleşmelerde

MADDE 126 430

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Borç İlişkilerinin Üçüncü Kişilere Etkisi

Alacaklıya halef olma

MADDE 127 431

A) Rehinden Kurtaran Kişi Lehine Halefiyet . 431

B) Borçlunun Alacaklıya İhbarı İle Halefiyet. 431

C) Halefiyet Kavramı 432

XXIV İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Üçüncü kişinin fiilini üstlenme

MADDE 128 433

Üçüncü kişi yararına sözleşme

Genel olarak

MADDE 129 440

a) Kavram.441

b) Üçüncü kişi yararına sözleşmenin tam veya eksik olması 441

c) Taraflar, üçüncü kişinin hakkı üzerinde etkili işlemler yapabilirler mi? 442

d) Borçlunun üçüncü kişiye karşı sahip olduğu savunma olanakları442

e) İfanın üstlenilmesi .442

f) İradelerin yorumu yoluyla üçüncü kişi lehine sözleşme.443

g) Alacaklının (davacının) ifayı talep hakkı .443

h) Borç üstlenme yoluyla üçüncü kişi lehine sözleşme 444

Sorumluluk sigortalarında

MADDE 130 447

F) BORÇ İLİŞKİLERİNİN SONA ERMESİ / ZAMANAŞIMI

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Borçların ve Borç İlişkilerinin Sona Ermesi, Zamanaşımı

BİRİNCİ AYIRIM

Sona Erme Hâlleri

Asıl borca bağlı hak ve borçların sona ermesi

MADDE 131 448

A) Borcu Sona Erdiren Sebeplerin Fer’i Haklara Etkisi .448

B) Faizler ve Ceza Koşulunu İsteme Hakkı .448

C) Özel Hükümlerin Saklılığı449

İbra

MADDE 132 450

Yenileme

Genel olarak

MADDE 133 455

Cari hesaplarda

MADDE 134 459

A) Kavram.459

B) Tanımı ve Şekli459

C) Hükmü459

D) Kalemlerden Birinin Güvencesi459

Birleşme

MADDE 135 461

A) Kavram.461

B) Birleşmenin Sona Ermesi461

C) Genel Kuralın İstisnaları .461

İfa imkânsızlığı

Genel olarak

MADDE 136 462

A) Kavram.462

B) İfa İmkansızlığından Borçlunun Sorumlu Olup Olmaması Sorunu.463

C) Karşılıklı Bir Sözleşmede, Taraflardan Birinin Borcunun İfasının İmkansızlaşması463

D) Borçlunun İmkansızlığı Alacaklıya Bildirme Yükümlülüğü (TBK. mad. 136/son).464

E) Edimin Yerine Geçen Değerlerin Durumu.464

Kısmi ifa imkânsızlığı

MADDE 137 465

III. Aşırı ifa güçlüğü

MADDE 138 466

İçindekiler XXV

İÇİNDEKİLER

Takas

Koşulları

Genel olarak

MADDE 139 472

A) Kavram 472

B) Takasın Şartları. 473

Kefalet hâlinde

MADDE 140 476

Üçüncü kişi yararına sözleşme hâlinde

MADDE 141 477

Borçlunun iflası hâlinde

MADDE 142 477

Hükümleri

MADDE 143 478

- Takasın hükümleri  478

- Karşılıklı alacakların miktar olarak az olanı oranında sona erdirmesi 478

- Takas beyanının geriye etkili olması . 478

III. Alacaklının rızasıyla takas edilebilir alacaklar

MADDE 144 480

Takastan feragat

MADDE 145 481

İKİNCİ AYIRIM

Zamanaşımı

Süreler

On yıllık zamanaşımı

MADDE 146 481

A) İlk Düşünceler: Zamanaşımı Kavramı 481

B) Alacak Hakkı. 485

C) Zamanaşımı Süreleri 485

D) Sözleşmeye Aykırılık Nedeniyle On (10) Yıllık Genel Zamanaşımının Uygulanacağı

Somut Örnekler  485

E) Zamanaşımına Uğramış Bonoya Dayalı Olarak Genel Haciz Yoluyla Yapılan İcra

Takibinde İtirazın İptali Davası. 487

Beş yıllık zamanaşımı

MADDE 147 488

III. Sürelerin kesinliği

MADDE 148 490

Zamanaşımının başlangıcı

Genel olarak

MADDE 149 491

Dönemsel edimlerde

MADDE 150 492

Sürelerin hesaplanması

MADDE 151 493

Bağlı alacaklarda zamanaşımı

MADDE 152 493

Zamanaşımının durması

MADDE 153 494

Zamanaşımının kesilmesi

Sebepleri

MADDE 154 496

Birlikte borçlulara etkisi

MADDE 155 498

XXVI İçindekiler

İÇİNDEKİLER

III. Yeni sürenin başlaması

Borcun ikrar edilmesi veya karara bağlanması hâlinde

MADDE 156 498

Alacaklının fiili hâlinde

MADDE 157 499

Davanın reddinde ek süre

MADDE 158 500

Taşınır rehni ile güvenceye bağlanmış alacakta

MADDE 159 500

Zamanaşımından feragat

MADDE 160 501

İleri sürülmesi

MADDE 161 501

G) BORÇ İLİŞKİLERİNDE ÖZEL DURUMLAR

(Teselsül, Bağlanma Parası, Cayma Parası ve Ceza Koşulu)

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Borç İlişkilerinde Özel Durumlar

BİRİNCİ AYIRIM

Teselsül

Müteselsil borçluluk

Doğuşu

MADDE 162 503

A) Müteselsil Borçluluk .503

B) Müteselsil Borç İlişkisinin Kaynakları .505

C) Müteselsil Borç İlişkisinin Hükümleri506

Dış ilişki

Hükümleri

Borçluların sorumluluğu

MADDE 163 507

- Borçlular Arasındaki Dayanışmanın Sonuçları.507

Borçluların savunmaları

MADDE 164 508

A) Ortak Savunmaları Yapma Yükümü.508

B) Bir Borçlunun Kişiliğinde Doğduğu İçin Diğer Borçluların İleri Süremeyeceği Savunmalar .508

Borçluların bireysel davranışı

MADDE 165 509

Borcun sona ermesi

MADDE 166 510

a) Borcun (ifa veya takas yoluyla) sona erdirilmesi.510

b) Borcun (ifa veya takas dışında) sona erdirilmesi 510

c) Borcun (ibra sözleşmesiyle) sona erdirilmesi511

d) Sulh511

III. İç ilişki

Paylaşım

MADDE 167 512

A) Borçluların Birbirine Rücu Hakkı512

a) İç ilişkide borcun paylaşılması.512

b) Birden fazla borçluya rücu ve iç ilişkide teselsül bulunmaması.512

c) Rücu edilen borçlulardan birinden alınamayan alacak.513

Alacaklıya halef olma

MADDE 168 514

Müteselsil alacaklılık

MADDE 169 515

a) Kavram.515

İçindekiler XXVII

İÇİNDEKİLER

b) Alacaklılar arasında teselsülün kaynakları 515

c) Alacaklılardan birine yapılan ifa, bütün alacaklılara karşı yapılmış olur. 516

d) İcraya veya mahkemeye başvurulduğu bildirilmedikçe borçlu alacaklılardan herhangi

birine ifada bulunabilir. 516

e) Müteselsil alacaklılar arasındaki rücu hakkı 516

f) Kendisine düşen paydan fazlasını elde eden alacaklı, bu fazlalığı payını alamamış olan

diğer alacaklılara ödemekle yükümlüdür . 516

g) Birden fazla iş sahibinin bulunması halinde menfaatin saptanması 517

İKİNCİ AYIRIM

Koşullar

Geciktirici koşul

Genel olarak

MADDE 170 517

- Şarta bağlı borçlar  518

- Geciktirici koşulun gerçekleşmesinin sonucu . 518

Koşulun askıda olduğu sıradaki durum

MADDE 171 519

III. Koşul gerçekleşinceye kadar elde edilen yararlar

MADDE 172 520

Bozucu koşul

MADDE 173 520

Ortak hükümler

Koşulun gerçekleşmesi

MADDE 174 521

Dürüstlük kurallarına aykırı engelleme

MADDE 175 522

III. Yasak koşullar

MADDE 176 522

A) Koşullarda Kesin Hükümsüzlük veya Yasak Koşullar. 523

B) Anlamsız ve Sıkıcı Koşullar . 523

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Bağlanma Parası, Cayma Parası ve Ceza Koşulu

Bağlanma parası

MADDE 177 524

Cayma parası

MADDE 178 525

Ceza koşulu

Alacaklının hakları

Cezanın sözleşmenin ifası ile ilişkisi

MADDE 179 526

A) Ceza Koşulu Kavramı. 526

B) Ceza Koşulunun Fer’i Niteliği 526

C) Ceza Koşulunun Alacaklıya Verdiği Haklar . 527

D) Dönme Cezası (fesih cezası) 529

E) Cezai Şart Alacağında Zamanaşımı Sorunu 529

Ceza ile zarar arasındaki ilişki

MADDE 180 531

Kısmi ifanın yanması

MADDE 181 532

Cezanın miktarı, geçersizliği ve indirilmesi

MADDE 182 533

A) Cezanın Miktarı . 533

B) Cezanın Geçersizliği. 533

C) Hakim, Aşırı Gördüğü Ceza Koşulunu Kendiliğinden İndirir . 534

D) Borçlunun Ödemede Bulunması . 534

E) Yargılama. 534

XXVIII İçindekiler

İÇİNDEKİLER

H) BORÇ İLİŞKİLERİNDE TARAF DEĞİŞİKLİĞİ

BEŞİNCİ BÖLÜM

Borç İlişkilerinde Taraf Değişiklikleri

BİRİNCİ AYIRIM

Alacağın Devri

Koşulları

İradi devir

Genel olarak

MADDE 183 536

A) Kavram.536

B) Takibe Konu Edilen Alacağın Dar Anlamdaki İradi Devrine Bağlanan Sonuçlar536

C) Alacağın Devrine (Temlikine) Hukuksal Bir Engel Bulunmamalıdır537

a) Temlikin (devrin) kanunla yasaklanmış olması .538

b) Temlikin (devrin) sözleşme ile yasaklanmış olması .538

c) Devrin işin niteliği gereği yasak olması539

D) Sözleşmeden Doğan Devir Yasağının Üçüncü Kişilere Mutlak Olarak İleri Sürülmesinin

İstisnası539

E) Alacağın Devrinin Benzer Hukuksal İlişkilerle Karşılaştırılması539

a) Havale 539

b) Sözleşmenin devri539

c) Tahsil için vekalet540

d) Portföy devri .540

e) Faktoring sözleşmesi540

Şekli

MADDE 184 543

A) Sözleşme İçin Öngörülen Şekil Şartı543

B) Alacağın Devri Sözü Verme, Şekle Bağlı Değildir 543

Yasal veya yargısal devir ve etkisi

MADDE 185 544

Devrin hükümleri

Borçlunun durumu

İyiniyetle yapılan ifa

MADDE 186 544

A) Borçlunun Borçtan Kurtulması 544

a) Eski alacaklıya ifa ile kurtulma 545

b) Arka arkaya temliklerde ifa.545

İfadan kaçınma ve tevdi

MADDE 187 546

Tevdi İle Borçtan Kurtulma 546

Borçluya ait savunmalar

MADDE 188 546

A) Borçlunun Yeni Alacaklıya Karşı Yapabileceği Savunmalar.546

B) Borçlunun Takas Hakkı.547

Öncelik hakları ve bağlı hakların geçişi

MADDE 189 549

A) Öncelik Hakları ve Bağlı Hakların (Fer’i Hakların) Geçişi 549

B) Devredenin Kişiliğine Özgü Hakları549

C) Asıl Alacakla Birlikte İşlemiş Faizler de Devredilmiş Sayılır.550

III. Senet ve belgelerin teslimi ve bilgi verilmesi

MADDE 190 550

Garanti

Genel olarak

MADDE 191 551

A) Devir Eden Alacaklının Garanti Yükümlülüğü551

a) İvazlı temlikler (devirler) 551

b) Bir edim karşılığı olmaksızın devredilmiş ya da kanun gereğince başkasına geçirilmişse .552

İçindekiler XXIX

İÇİNDEKİLER

İfaya yönelik devir

MADDE 192 552

Sorumluluğun kapsamı

MADDE 193 553

A) Garanti Sorumluluğunun Kapsamı 553

a) Menfi zarar . 553

b) Müspet zarar 554

Özel hükümlerin saklılığı

MADDE 194 554

İKİNCİ AYIRIM

Borcun Üstlenilmesi

İç üstlenme sözleşmesi

MADDE 195 555

Dış üstlenme sözleşmesi

Öneri ve kabul

MADDE 196 558

Önerinin bağlayıcılığı

MADDE 197 560

Borçlunun değişmesinin sonuçları

Bağlı hak ve borçlar

MADDE 198 561

Savunmalar

MADDE 199 562

Sözleşmenin hükümsüzlüğü

MADDE 200 564

Borca katılma

MADDE 201 565

Malvarlığının veya işletmenin devralınması

MADDE 202 567

A) Bir Malvarlığının veya İşletmenin Devrinde Borçların İntikali. 567

B) İşyerinin Devri 569

İşletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi

MADDE 203 570

Özel hükümlerin saklılığı

MADDE 204 571

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Sözleşmenin Devri ve Sözleşmeye Katılma

Sözleşmenin devri

MADDE 205 572

A) Sözleşmenin Devri. 572

B) Sözleşmenin (hukuki işlemle) Yüklenilmesi=Devredilmesi Kavramı ve Bir Yargıtay

Kararı. 577

Sözleşmeye katılma

MADDE 206 582

A) Sözleşmeye Katılma Hakkında Genel Bilgiler 582

B) Borca Katılma . 583

C) Sözleşmeye Katılmanın Koşulları 584

XXX İçindekiler

İÇİNDEKİLER

İKİNCİ BÖLÜM

ÖZEL BORÇ İLİŞKİLERİ

ÖZEL BORÇ İLİŞKİLERİ HAKKINDAKİ İLK DÜŞÜNCELER 591

A) SATIŞ SÖZLEŞMESİ

1- SATIŞ SÖZLEŞMESİNİN TANIMI VE GENEL HÜKÜMLERİ

İKİNCİ KISIM

Özel Borç İlişkileri

BİRİNCİ BÖLÜM

Satış Sözleşmesi

BİRİNCİ AYIRIM

Genel Hükümler

Tanımı ve hükümleri

MADDE 207 594

A) Tanımı ve Mahiyeti 594

B) Satış Sözleşmesinin Esaslı Unsurları 595

a) Satılan şey 595

b) Satış bedeli .595

c) Satılanla satım bedelinin değiştirilmesi konusundaki anlaşma596

d) İki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde karşılıklı borçları ifa sırası597

e) Satılanın zilyetlik ve mülkiyetini alıcıya devretme598

Yarar ve hasar

MADDE 208 598

A) Taşınır Satımında Yarar ve Hasarın Geçmesi598

B) Mesafe Satışında Yarar ve Hasar.601

C) Alıcının Temerrüdünde.601

D) Hasarın Geçişine İlişkin Şartlar .602

E) Zilyetliğin Devri .602

F) Gönderilecek Borç Olması Halinde 603

G) Taşınmaz Satımlarında Hasarın İntikali603

H) Kuralın İstisnaları.603

I) Sonuç .604

2- TAŞINIR SATIŞI

İKİNCİ AYIRIM

Taşınır Satışı

Konusu

MADDE 209 605

Satıcının borçları

Zilyetliğin devri

Kural

MADDE 210 606

A) Satım Sözleşmesinde Tarafların (Genel Olarak) Borçları606

B) Satıcının Asli Borcu 607

a) Zilyetliğin devrinin çeşitli şekilleri 607

b) Zilyedliğin devri .608

c) Satılanın mülkiyetini geçirme 608

Devir ve taşıma giderleri

MADDE 211 609

A) Devir ve Gerektiğinde Taşıma Giderleri .609

B) Franko Devir .609

C) Liman ve Gümrük Giderleri Olmaksızın Devir .609

D) Masrafsız Devirin Çeşitleri Olan (CİF), (FOB) ve (CF) Kavramları .610

Satıcının temerrüdü

Kural ve ayrık durum

MADDE 212 610

A) Alelade (Adi) Satışta Satıcının Direnimi610

İçindekiler XXXI

İÇİNDEKİLER

B) Zilyetliğin Devri İçin Belirli Bir Süre Konulmuş Olan Ticari Satışlarda Satıcının Direnimi. 611

C) Satıcının Zilyedliğin Devri Borcunu İfada Kısmi Direnimi. 612

Giderim borcu ve kapsamı

MADDE 213 613

A) Zilyedliğin Devrinin İfa Edilmemesi Halinde Zararın Hesabı. 613

Zapttan sorumluluk

Konusu

MADDE 214 615

A) Zapta Karşı Tekeffül (zapttan sorumluluk) 615

Yargılama usulü

Davanın bildirimi

MADDE 215 619

A) Zapta Karşı Sorumluluğun Şekli Şartları 619

Mahkeme kararı olmaksızın satılanı verme

MADDE 216 620

A) Alıcının Mahkeme Kararı Olmaksızın Satılanı Üstün Hak İddiasında Bulunan Üçüncü

Kişiye Vermesi Halinde Satıcının Zapttan Sorumluluğu . 620

B) Alıcı İadeye (Geri Vermeye) Mecbur Olduğunu İspat Edebilirse, Şeyi Üçüncü Kişiye

Davasız Bırakmış Olsa Bile Satıcıyı Zapta Karşı Sorumlu Tutabilir  621

C) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 191. Maddesinin Açıklanması . 621

D) Yeni Borçlar Kanunu İle Getirilen Değişiklikler . 621

Alıcının hakları

Tam zapt hâlinde

MADDE 217 622

A) Satış Sözleşmesinin Kendiliğinden Sona Ermesi ve Bunun Sonuçları 622

B) Satıcı, Kendisine Hiçbir Kusur Yüklenemeyeceğini İspat Etmedikçe, Alıcının Satılanın

Elinden Alınması Yüzünden Uğramış Olduğu Diğer Zararları Da Gidermekle Yükümlüdür. 623

Kısmi zapt hâlinde

MADDE 218 624

A) Kısmi Zapt Halinde Alıcının Hakları 624

B) 818 Sayılı BK. mad. 193 Hükmünün Açıklanması . 625

III. Ayıptan sorumluluk

Konusu

Genel olarak

MADDE 219 626

I- TBK’nun 219-231. Maddelerine Toplu Bakış  626

A) Ayıp Tanımı 626

B) Ayıptan Sorumluluğun Kusur İle Bağlantısı ve Sorumsuzluk Anlaşması 626

C) Alıcının Bildiği Ayıplarda Satıcının Sorumluluğu 627

D) Gözden Geçirme ve Satıcıya Bildirme 627

E) Alıcının Seçimlik Hakları ve Bunların Sınırları 627

F) Alıcının Tazminat İstemi 629

G) Zamanaşımı 630

II- Satıcının Zapttan Doğan Sorumluluğuna İlişkin Düzenlemeler. 630

III- Satıcının Malın Ayıbından Doğan Sorumluluğu. 632

Hayvan satışında

MADDE 220 637

A) Genel Açıklamalar . 637

B) Hayvan Satışında Ayıptan Sorumluluğun Söz Konusu Olduğu Durumlar. 638

C) Hayvan Satımlarında Ayıptan Sorumluluğun Özellikleri. 639

D) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 195. Maddesinin Açıklanması . 639

E) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 199. Maddesinin Açıklanması . 640

Sorumsuzluk anlaşması

MADDE 221 641

A) Ayıptan Sorumluluğun Sözleşme İle Kaldırılması 641

B) Yeni 6502 Sayılı TKHK’nın “Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar” Başlığını Taşıyan

Maddesi 642

XXXII İçindekiler

İÇİNDEKİLER

C) 818 Sayılı Borçlar Kanunu mad. 196’nın Açıklanması 643

D) Yeni Kanunun Getirdiği Değişiklikler643

Alıcının bildiği ayıplar

MADDE 222 644

A) Açık Ayıplardan Satıcı Sorumlu Tutulamaz .644

B) Alıcının Satılana Olağan (Yeterli) Dikkati Harcamakla Farkına Varabileceği Adi

Ayıplardan da Satıcı Kural Olarak Sorumlu Tutulamaz 644

C) Satıcı Ayıbın Varlığını Bilse de, Bilmese De Sorumlu Tutulur645

D) 6502 Sayılı TKHK Tüketiciye Bir Muayene (gözden geçirme) Külfeti Yüklememiştir .645

E) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 197. Maddesinin Açıklanması645

Gözden geçirme ve satıcıya bildirme

Genel olarak

MADDE 223 646

A) Gözden Geçirme (Muayene) Yükümü 646

B) Bildirme (İhbar) Yükümü647

C) Bildirim ve Gözden Geçirme Yükümlülüğü Kaldırılmıştır.648

D) 818 Sayılı BK’nun 198. Maddesinin Açıklanması .648

Hayvan satışında

MADDE 224 649

Satıcının ağır kusurunun sonuçları

MADDE 225 650

Satılanın başka yerden gönderilmesi

MADDE 226 651

A) Başka Yerden Gönderilen Satılanın Ayıplı Olması Halinde Alıcının Yükümlülükleri651

B) BK. mad.226’da Öngörülen Yükümlülükler.652

a) Geçici koruma yükümlülüğü652

b) Şeyi sattırma yükümlülüğü .652

c) Olayı tespit ettirme ödevi .653

C) 818 Sayılı BK’nun 201. Maddesinin Açıklanması .653

Alıcının seçimlik hakları

Genel olarak

MADDE 227 654

A) Borcun İfa Edilmemesinin Genel Olarak Sonuçları 654

B) Alıcının Seçimlik Hakları655

a) Sözleşmeden dönme655

b) Satılanı Alıkoyup Ayıp Oranında Satış Bedelinde İndirim İsteme 656

c) Satılanın Ücretsiz Onarılmasını İsteme.656

d) Olanak Varsa, Satılanın Ayıpsız Bir Benzeri İle Değiştirilmesini İsteme .657

C) Alıcının Genel Hükümlere Göre Tazminat İsteme Hakkı 659

D) Sözleşmeden Dönme Hakkının Sınırlandırılması659

E) Sözleşmeden Dönme veya Fesih Haklarının Dava Yoluyla Kullanılması Şart mıdır?660

F) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 202 ve 203. Maddelerinin Açıklanması 661

Satılanın yok olması veya ağır biçimde zarara uğraması

MADDE 228 662

A) Satılanın Yok Olması veya Ağır Biçimde Zarara Uğraması Halinde Sözleşmeden Dönme

Olanağı ve Şekli.662

B) Şey Alıcının Kusuruyla Yok Olmuş veya Alıcı Şeyi Başkasına Devretmiş ya da Biçimini

Değiştirmişse Alıcı, Ancak Değerindeki Eksiklik Karşılığının Satış Bedelinden

İndirilmesini İsteyebilir.663

C) TKHK’da Durum.664

D) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 204. Maddesinin Açıklanması664

Dönmenin sonuçları

Genel olarak

MADDE 229 665

A) TBK’na Göre Alıcının Sözleşmeden Dönmesinin Sonuçları665

B) TKHK’a Göre Durum 666

C) Sözleşmeden Dönme Hakkının Kullanılamayacağı Durumlar667

İçindekiler XXXIII

İÇİNDEKİLER

Birden çok mal satışında

MADDE 230 667

A) Birden Çok Mal veya Parça Satışında Alıcının Seçim Hakkının Sınırları 667

B) 818 Sayılı BK’nun 206. Maddesinin Açıklanması. 669

Zamanaşımı

MADDE 231 670

A) Zamanaşımı 670

B) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 207. Maddesinin Açıklanması . 673

Alıcının borçları

Satış bedelinin ödenmesi ve satılanın devralınması

MADDE 232 674

A) Satılanı Devralma Borcu 674

B) Devralma Borcunun Koşulları . 674

C) Devralma Yükümlülüğünü Yerine Getirmemenin Hükümleri 675

D) Alıcının Satılanı Teslim Borcundan Başka Yan Borçları 675

E) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 208. Maddesinin Açıklanması . 675

Satış bedelinin belirlenmesi

MADDE 233 676

A) Satış Bedelinin Belirlenmesi (Satış bedelini söylemeden satım) . 676

B) Ağırlığa Göre Satışta, Satış Bedelinin Hesabı (TBK. mad. 233/2). 677

C) Bedelin Satılanın Daralı Ağırlığı Üzerinden Ödenmesi (TBK. mad. 233/3). 678

D) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 209. Maddesinin Açıklanması . 678

III. Satış bedelinin muacceliyeti ve faizi

MADDE 234 679

A) Satış Bedelinin Muacceliyeti . 679

B) Satış Bedelinin Faiz Getirmesi 679

C) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 210. Maddesinin Açıklanması . 680

Alıcının temerrüdü

Satıcının dönme hakkı

MADDE 235 681

A) Genel Olarak. 681

B) Dönme Hakkının Koşulları 681

a) Satış bedelinin, önceden (peşin) ya da satılanın teslimi ile karşılıklı olarak ve aynı

anda ödenmesi gereken durumlarda  681

b) Sözleşmeden dönmeyi gecikmeksizin (derhal) bildirme 682

c) Veresiye satımlarda (satılan şeyin tesliminden sonra dönme) . 682

C) Karşılıklı Edim Borçları İçeren Sözleşmelerde Temerrüdün Sonuçları . 684

a) Sözleşmeden Dönme. 684

b) TBK. mad. 235/3’ün ratio legis’i (konuluş amacı). 685

D) 818 Sayılı BK. mad. 211’in Açıklanması. 686

Zararın hesaplanması ve giderimi

MADDE 236 687

A) Satıcının, Satış Bedelini Ödemede Direnime Düşmüş Olan Alıcıdan İsteyebileceği

Tazminat ve Zararının Hesabı. 687

B) Somut ve Soyut Yöntemler ve Fark Kuramı Adi Satımlarda Alıcının Direnimi Halinde de

Uygulanır 689

C) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 212. Maddesinin Açıklanması . 689

3- TAŞINMAZ SATIŞI VE SATIŞ İLİŞKİSİ DOĞURAN HAKLAR

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Taşınmaz Satışı ve Satış İlişkisi Doğuran Haklar

Şekil

MADDE 237 690

A) Taşınmaz Mülkiyetinin Konusu . 690

B) Taşınmaz Satımının Şekli . 690

C) Taşınmaz Satış Vaadi, Geri Alım ve Alım Sözleşmeleri, Resmi Şekilde

Düzenlenmedikçe Geçerli Olmaz  694

XXXIV İçindekiler

İÇİNDEKİLER

D) Önalım Sözleşmesinin Geçerliliği Yazılı Şekilde Yapılmış Olmasına Bağlıdır694

E) 818 Sayılı Borçlar Kanunu mad. 213’ün Açıklanmasına Yardımcı Olan İçtihatlar694

F) Taşınmaz Mülkiyetinin Aktarılmasında Şekil ve Şekle Aykırılığın Sonuçları.695

G) Resmi Senette Gerçek Satış Bedelinden Daha Az veya Daha Fazla Bir Miktarın

Gösterilmesi, Satışın Geçersiz Olmasını Gerektirir mi?.699

Satış ilişkisi doğuran haklar

Süresi ve şerhi

MADDE 238 701

A) TMK’daki Benzer Düzenlemeler.701

B) Önalım, Geri Alım ve Alım Hakları Hakkında Kısa Açıklamalar701

C) TBK’dan Önceki Evrede (yani 818 sayılı -eski- Borçlar Kanunu döneminde) Durum.701

D) Hak Düşürücü Sürenin Dolması 701

Devredilmesi ve miras yoluyla geçmesi

MADDE 239 703

A) Sözleşmeden Doğan Önalım (Şuf’a), Alım (İştira) ve Gerialım (Vefa) Hakları Taraflarca

Aksi Kararlaştırılmış Olmadıkça Devredilemez 703

B) Miras Yoluyla Geçmesi .703

C) Şuf’a, Vefa ve İştira Haklarını Kuran Sözleşmeler Hangi Şekle Tabi İse, Devrin de Aynı

Şekle Uygun Olarak Yapılması Gerekir.704

III. Önalım hakkı

İleri sürülmesi

MADDE 240 704

A) Bir Satış ya da Ekonomik Bakımdan Satışa Eşdeğer Her Türlü İşlemin Yapılması 704

B) Önalım Hakkının Kullanılamayacağı İşlemler 705

Koşulları ve hükümleri

MADDE 241 706

A) Hakkın Kullanılacağı Hususunda Muhataba (önalım hakkı sahibine) Bildirimde

Bulunulmalıdır .706

B) Satım Sözleşmesi Meydana Gelip Onalım Hakkı Kullanıldıktan Sonra, Satış

Sözleşmesinden Dönülmesi Önalım Hakkı Üzerinde Etkili Olmaz (BGE 42 11 35) 707

C) Satış Sözleşmesinin Alıcının Şahsından Kaynaklanan Sebeplerle Onaylanmaması707

D) Önalım Hakkı Sahibinin Taşınmazı Kazanmasının Koşulları 707

E) Ekonomik Bakımdan Satışa Eşdeğer İşlemlerde de TBK. 240 Hükümleri Uygulanır .707

Kullanılması ve hükümleri

MADDE 242 708

A) Önalım Hakkı Dava Açılarak Kullanılır 708

B) Davanın Tarafları.708

C) Davanın Bağlı Olduğu Süreler.709

Taşınmaz satışı

Koşullu satış ve mülkiyetin saklı tutulması

MADDE 243 709

A) Her Türlü Taşınmaz Satımı Sözleşmesi Tescile Hak Vermez 709

B) Taşınmaz Satışında Mülkiyeti Saklı Tutma Koşulu Tescil Edilemez .710

C) Şarta Bağlı Taşınmaz Satım Vaadi.710

D) 818 Sayılı BK’nun 214. Maddesinin Açıklanması .710

Sorumluluk

MADDE 244 710

A) Yalnız Yapılara Ait Ayıp Kavramı Ve Zamanaşımı 710

B) Taşınmazın Ölçüsünde Vaki Olacak Noksanlar711

C) Ölçü Eksikliğinin Gerçekleşmesi Durumunda Satımdan Dönülebilir mi? 711

D) Ölçünün Satım Senedinden Fazla Çıkması712

E) Bir Yapının Ayıplı Olmasından Doğan Davalarda Zamanaşımı Süresi 712

F) Satıcı Ağır Kusurlu İse, Beş Yıllık Zamanaşımı Süresinden Yararlanamaz712

G) 818 Sayılı Eski Borçlar Kanununun 215. Maddesinin Açıklanması.713

İçindekiler XXXV

İÇİNDEKİLER

III. Yarar ve hasar

MADDE 245 715

A) Taşınmaz Satımında Yarar ve Hasar . 715

B) Tescilden Sonraki Bir Zamanda Alıcı Tarafından Teslim Alınması İçin Sözleşmeyle Bir

Süre Belirlenmesi Durumunda Yarar ve Hasarın Geçmesi. 715

C) Satılanı Teslim Almada Temerrüt 715

Taşınır satışına ilişkin kuralların uygulanması

MADDE 246 716

4- BAZI SATIŞ TÜRLERİ

a- ÖRNEK ÜZERİNE SATIŞ

DÖRDÜNCÜ AYIRIM

Bazı Satış Türleri

Örnek üzerine satış

Tanımı

MADDE 247 717

A) Tanımı ve Mahiyeti 717

B) Koşulları . 717

C) Hükümleri. 718

İspat yükü

MADDE 248 719

A) Alıcı Satışın Örnek Üzerine Yapıldığını, Satıcı da Örnek Üzerine Yapılmadığını İddia

Etmesi Üzerine İspat . 719

B) Kendisine Örnek Verilen Taraf, Elindeki Örneğin Kendisine Verilmiş Örnek Olduğunu

İspat Yükü Altında Değildir  719

C) Satılanın Örneğe Uygunluğunu İspat Yükü Satıcıya Aittir 719

D) Örnek, Alıcının Elindeyken Bozulmuş veya Yok Olmuşsa, Kusuru Olmasa Bile, Satılanın

Örneğe Uygun Olmadığını İspat Yükü Alıcıya Düşer. 719

E) Örneğin Saklanması ve Geri Verilmesi. 720

b- BEĞENME KOŞULUYLA SATIŞ

Beğenme koşuluyla satış

Tanımı

MADDE 249 721

Hükümleri

MADDE 250 721

III. Deneme veya gözden geçirme

Satıcının yanında

MADDE 251 722

Alıcının yanında

MADDE 252 723

c- KISMİ ÖDEMELİ SATIŞLAR

Kısmi ödemeli satışlar

Taksitle satış

Tanımı, şekli ve içeriği

MADDE 253 724

A) TBK. mad. 253-263 Hükümlerine Toplu Bakış (Taksitle Satış Sözleşmeleri) . 724

a) Kavram 724

b) Geçerlilik koşulları . 725

c) Eşin yazılı onayını arayan İBK. mad. 226 b/1 ve 3 hükmü haklı ve isabetli olarak

yeni TBK’na alınmamıştır . 726

d) Yasal temsilcinin rızası. 726

e) Alıcının iradesini geri alma açıklaması . 727

f) Peşin ödeme borcu ve sözleşmenin süresi. 727

g) Ücretin temliki TBK’na alınmamıştır 728

h) Uygulama alanı (kapsamı) . 728

ı) TKHK’nun taksitle satım sözleşmesine ilişkin TBK’na aykırı hükümleri ilga edilmiştir . 730

XXXVI İçindekiler

İÇİNDEKİLER

B) Tanımı 730

C) Mahiyeti731

D) Şekli .731

E) Sözleşmede Yer Alması Zorunlu Hususlar 732

F) Şekle Aykırılığın Yaptırımı .734

G) 818 Sayılı Borçlar Kanununa Göre Taksitle Satışın Tanımı, Şekli ve İçeriği735

Yasal temsilcinin rızası

MADDE 254 736

A) TMK. mad. 16 ve TBK. mad. 254 Arasındaki Farklar.736

B) Yazılı Rızanın Sözleşmedeki Yeri737

C) Değerlendirme 737

Sözleşmenin hüküm ve sonuçlarını doğurması ve geri alma açıklaması

MADDE 255 737

A) Geri Alma Hakkı (cayma hakkı).737

- Kavram.737

- Hukuki mahiyeti 738

- Bu haktan önceden feragat edilemez738

- Geri alma bildiriminin (cayma bildiriminin) şekli .739

- Geri alma (cayma) bildiriminin süresi739

- Olağan gözden geçirme .740

- Geri alma hakkının kullanılmasının sonuçları740

B) Sözleşmenin Yürürlüğe Girmesi 740

- Alıcı bakımından740

- Satıcı bakımından740

- Malın alıcıya devredilmesi halinde sözleşmenin yürürlüğe girmesinin koşulları740

Tarafların hak ve borçları

Peşinatı ödeme borcu ve sözleşmenin süresi

MADDE 256 741

A) Peşinatı Ödeme Borcu ve Zamanı (ön ödeme) .741

B) Sözleşmenin Süresinin Sınırlandırılması .742

C) Peşinat (Önödeme) Tam Olarak Yapılmaksızın Satılanın Alıcıya Teslimi Halinde

Hukuksal Durum744

D) Peşinattan (önödemeden) Vazgeçilmesi Karşılığında Satış Bedelinde Artış Yapılamaz744

Alıcının def’ileri

MADDE 257 744

A) Alıcı, Satıcının Taksitle Satıştan Doğan Alacağı İle Kendisinin Satıcıdan Olan Alacağını

Takas Etme Hakkından Önceden Feragat Edemez (TBK. mad. 257/1) .744

B) Alacağın Devredilmesi Durumunda Alıcının, Satış Bedelinden Doğan Alacağına İlişkin

Def’ileri Sınırlanamaz ve Ortadan Kaldırılamaz (TBK. mad. 256/2).745

Satış bedelinin tamamen ödenmesi

MADDE 258 746

A) Alıcının Kalan Borcu Bir Defada Ödeyebilme Olanağı 746

B) Alıcının Borcundan Kurtulması ve Bedelin İndirimi748

Alıcının temerrüdü

Satıcının seçimlik hakkı

MADDE 259 748

A) Alıcının Peşinatı Ödemede Direnime Düşmesi.748

B) Alıcının Taksitleri Ödemede Direnime Düşmesi.749

C) Satıcının Dönme Dolayısıyla İsteyebileceği Miktar, Ödenmiş Olan Taksitler Tutarına

Eşit veya Daha Fazla ise Satıcı Sözleşmeden Dönemez.751

D) TKHK’da Satıcının Seçimlik Hakları ve Muacceliyet Kaydı.752

Sözleşmeden dönme

MADDE 260 753

A) Satılanın Alıcıya Devrinden Sonra Dönme Hakkının Kullanılmasının Sonuçları .753

a) Genel olarak753

b) Malın iadesini talep 754

c) Hakkaniyete uygun bir kullanım bedeli talep hakkı .753

İçindekiler XXXVII

İÇİNDEKİLER

d) Satılanın olağandışı kullanılması sebebiyle değerinin azalması halinde tazminat

talep hakkı 756

e) Satıcı sözleşmeden dönme halinde yapmış olduğu masrafları alıcıdan talep edemez 756

f) Ceza koşulu kararlaştırılmışsa; peşin satış bedelinin yüzde onunu aşamaz. 756

g) Satıcı, sözleşme zamanında ifa edilmiş olsaydı elde edecek olduğundan fazlasını

isteyemez. 756

h) Yanma kayıtları ve faiz talebi . 757

B) Satılanın Devrinden Önce Dönme Hakkının Kullanılmasının Sonuçları 757

Hâkimin müdahalesi

MADDE 261 759

A) Hakimin Müdahalesi 759

B) Hakimin Yetkisi . 760

C) Alıcının Genel Ekonomik Durumu 760

D) Satıcının Herhangi Bir Zararının Olmaması Gerekir. 760

E) Alıcıya Ödeme Kolaylıkları Sağlanmalıdır . 760

F) Hüküm Buyurucu (emredici) Niteliktedir . 761

Yetkili mahkeme ve tahkim

MADDE 262 761

A) Yetki ve Tahkim Şartı Yasağı 761

B) Yeni HMK. mad. 17 Karşısında Durum 762

Uygulama alanı

MADDE 263 763

A) Taksitle Satım Sözleşmesinin Uygulanma Alanı 764

B) Taksitle Satışa İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulanması. 766

C) Tacir Sıfatını Taşıyan Alıcı 767

Ön ödemeli taksitle satış

Tanımı, şekli ve içeriği

MADDE 264 770

A) Önödemeli Satışın Genel Olarak İlkeleri 770

B) TBK. mad. 264-273 Hükümlerine Toplu Bakış . 771

C) Tanımı 774

D) Şekli. 774

E) İçeriği 775

F) 818 Sayılı Borçlar Kanununda Yer Verilmeyen Yeni Bir Maddedir 775

G) Dönme, Cayma, Vazgeçme ve Geri Alma Kavramları 775

H) Taksitle Satıştan Farkı . 777

Tarafların hak ve borçları

Ödemelerin güvenceye bağlanması

MADDE 265 777

A) Uzun Süreli Sözleşmelerde Ödemelerin Güvencesi. 777

B) Bankanın İşlevi . 777

C) Sözleşmeden Cayma . 778

Alıcının malın devrini isteme hakkı

MADDE 266 778

A) Alıcının Satış Bedelinin Tamamını Ödemesi . 778

B) Alıcının Birden Çok Şey Satın Alması veya Seçim Hakkını Saklı Tutması. 779

Satış bedelinin ödenmesi

MADDE 267 779

Satış bedelinin belirlenmesi

MADDE 268 780

A) Tahsis Kaydıyla Satış. 780

B) Bu Sözleşmenin Varlığı, Aşağıdaki Koşulların Birlikte Gerçekleşmesine Bağlıdır. 780

C) Satış Konusu Olan Şeylerin Mutlaka Sözleşmenin Kurulması Anında Saptanmış Olması

Şart Değildir.  780

D) Geçersiz Kayıtlar ve Anlaşmalar 781

XXXVIII İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Sözleşmenin sona ermesi

Cayma hakkı

MADDE 269 782

A) Malın Devrine Kadar Alıcının Sözleşmeden Cayması782

B) Cayma Parası (dönme cezası).782

Sözleşmenin süresi

MADDE 270 784

A) Ön Ödemelerin İfa Borcu, Beş Yılın Geçmesiyle Sona Erer 784

B) Ödeme Süresi Bir Yıldan Uzun Veya Belirsiz Olan Ön Ödemeli Satış Sözleşmesinde 784

Alıcının temerrüdü

MADDE 271 785

A) Alıcı Bir Veya Daha Çok Ön Ödemede Direnime Düşerse Satıcı, Ancak Vadesi Gelmiş

Olan Ödemeleri İsteyebilir785

B) Satıcının Sözleşmeden Dönmesi785

C) Uzun Süreli Sözleşmelerde Direnime Düşmüş Bulunan Alıcının Malın Devrini İstemesi.786

Uygulama alanının sınırlanması

MADDE 272 787

III. Ortak hükümler

MADDE 273 789

- Kıyasen Uygulanacak Hükümler789

- Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunla İlişkisi789

d- AÇIK ARTIRMA YOLUYLA SATIŞ

Açık artırma yoluyla satış

Tanımı

MADDE 274 790

A) Tanımı 790

B) Hukuki Mahiyeti.790

C) Çeşitleri 790

a) Cebri arttırma790

b) İhtiyari açık arttırma 790

c) İhtiyari özel arttırma 791

Kurulması

MADDE 275 791

A) İhale.791

B) İhale Yetkisi 792

C) Artırma ve Eksiltmede, Öneri veya Öneriye Davet Sorunu.792

III. Hükümleri

Artırmaya katılanın bağlandığı an

Genel olarak

MADDE 276 793

A) Pey Sürenin Önerisiyle Bağlılığı.793

B) Artıran Kimsenin (Artırmaya İlişkin Şartlar Bu Konuda Bir Hüküm İçermediği Takdirde)

Ödeme Gücünü Gerektirir mi? 794

Taşınmazın açık artırma yoluyla satışında

MADDE 277 795

A) İhale veya İhalenin Reddi Artırmadan Hemen Sonra Yapılmalıdır 795

Ödemenin peşin olması gereği

MADDE 278 796

Mülkiyetin geçmesi

MADDE 279 797

Zapttan ve ayıptan sorumluluk

MADDE 280 799

- Zapta ve Ayıba Karşı Sorumluluk 799

- Cebri ve İhtiyari Artırmalarda Zapta ve Ayıba Karşı Tekeffül .799

İçindekiler XXXIX

İÇİNDEKİLER

Artırmanın iptali

MADDE 281 800

- Artırmanın İptali . 800

- Cebri Artırmalar Hakkında Özel Hükümler Saklıdır . 803

- 818 sayılı BK’nun 226. Maddesinin Açıklanması. 803

B) MAL DEĞİŞİMİ (TRAMPA) SÖZLEŞMESİ

İKİNCİ BÖLÜM

Mal Değişim Sözleşmesi

Tanımı

MADDE 282 804

Tabi olduğu hükümler

MADDE 283 805

Zapttan ve ayıptan sorumluluk

MADDE 284 806

A) Zapta Karşı Sorumluluk . 806

B) Ayıba Karşı Sorumluluk (Tekeffül) 806

C) Yeni Düzenleme İle Kapsam Genişletilmiştir 807

C) BAĞIŞLAMA SÖZLEŞMESİ

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Bağışlama Sözleşmesi

Tanımı

MADDE 285 808

A) Tanımı 808

B) Unsurları 809

C) Henüz Edinilmemiş Olan Haktan Feragat Etmek veya Bir Mirası Reddetmek, Bağışlama

Değildir  810

D) Ahlaki Bir Ödevin Yerine Getirilmesi Bağışlama Sayılmaz 811

E) Tarafların (karı-kocanın) Kendilerine ve Çocuklarına Daha İyi Bir Gelecek Hazırlama

Bakımından Aralarında Sözleşmesel İlişki Kurmaları (tapulu taşınmaz devri, kooperatif

payı aktarma vs.) Hususu, Katkılarını Birbirine Bağışlama Anlamına Gelmez 811

F) Davalıya Evlilik Birliğini Sadakatla Yürütmek Amacıyla Taşınmaz Satışı Gibi Gösterilen

Hukuksal İşlem, Gizli Bağıştır . 811

G) Gizli Bağış. 811

Bağışlama ehliyeti

Bağışlayan için

MADDE 286 812

A) Bağışlamada Ehliyet ve Tasarruf Gücü 812

B) Vasinin Bağışlama Sözleşmesini İptali. 813

Bağışlanan için

MADDE 287 814

A) Bağışlananın Ehliyeti . 814

B) Sınırlı Ehliyetsizin Yasal Temsilcisinin Bağışlamayı Reddi 814

Kurulması

Bağışlama sözü verme

MADDE 288 815

Elden bağışlama

MADDE 289 817

III. Koşullu bağışlama

MADDE 290 818

Yüklemeli bağışlama

MADDE 291 824

Bağışlayana dönme koşullu bağışlama

MADDE 292 826

XL İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Bağışlama önerisinin geri alınması

MADDE 293 828

Bağışlayanın sorumluluğu

MADDE 294 829

A) Bağışlayanın Sorumluluğu 829

- Bağışlayanın zapta ve ayıba karşı sorumluluğu 829

B) Bağışlayan, Bağışlamadan Doğan Zarara Ağır Kusuruyla Sebep Olmadıkça,

Bağışlanana Karşı Sorumlu Değildir.830

C) Başkalarının Malda Hak İleri Sürmesi (Zapt) Halinde Durum .830

Bağışlamanın ortadan kalkması

Bağışlamanın geri alınması

MADDE 295 830

A) Bağışlamanın Geri Alınması 831

B) Yüklemeli Bağışlamada Yüklemenin Yerine Getirilmesinden Kaçınma.832

Bağışlama sözü vermenin geri alınması ve ifadan kaçınma

MADDE 296 832

III. Geri alma hakkının süresi ve mirasçılara geçmesi

MADDE 297 834

Bağışlayanın ölümü

MADDE 298 835

D) KİRA SÖZLEŞMESİ

1- GENEL HÜKÜMLER

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Kira Sözleşmesi

BİRİNCİ AYIRIM

Genel Hükümler

Tanımı

MADDE 299 836

A) Genel Olarak .836

B) Kira Sözleşmesinin Ayırt Edici Nitelikleri.836

C) Hizmet Ve Kiradan Oluşan Bileşik Sözleşmelerde Kısmi Butlan 836

D) Ahlaka Aykırı Amaca Hizmet Eden Kira Sözleşmeleri, Ahlaka Aykırılık Nedeniyle Batıldır837

E) Kira Sözleşmesi Yapma Vaadi (ön sözleşme) Sorunu 837

a) Farazi sorun 837

b) Sözleşme özgürlüğü.837

c) Kira sözleşmesini yapma vaadi .837

d) Rüçhan hakkı 838

e) Şarta bağlı alacak yönünden.838

f) Tazminat yükümlülüğü.839

Kira süresi

MADDE 300 842

Kiraya verenin borçları

Teslim borcu

MADDE 301 844

A) Genel Olarak .844

B) Kira Sözleşmesinde Tekeffül Borcu ve Sorumsuzluk Anlaşması844

C) Kiralanan Şeyin Sözleşmeden Amaçlanan Bir Halde Teslim Edilmesi Borcu.845

Vergi ve benzeri yükümlülüklere katlanma borcu

MADDE 302 853

III. Yan giderlere katlanma borcu

MADDE 303 854

A) Geniş Anlamda Borç İlişkisi - Yan Borç İlişkisi Kavramları854

B) Kira Sözleşmesinde Tarafların Yan Edim Yükümlülüğü Borçlanması veya Bundan

Kurtulması Anlamına Gelen Örtülü İrade Beyanlarında Bulunması .855

C) Maddenin Açıklanması856

İçindekiler XLI

İÇİNDEKİLER

Kiraya verenin kiralananın ayıplarından sorumluluğu

Kiralananın teslim anındaki ayıplarından sorumluluk

MADDE 304 859

A) Önemli Ayıplar 860

B) Önemli Olmayan Ayıplar 860

C) Önemli Ayıplarda Kiraya Verenin Sorumluluğu. 860

D) Önemli Olmayan Ayıplarda Kiraya Verenin Sorumluluğu. 860

E) Sözleşme İlişkisinin Ortadan Kaldırılması. 860

Kiralananın sonradan ayıplı hâle gelmesinden sorumluluk

Genel olarak

MADDE 305 861

A) Kiralananın Sonradan Ayıplı Hale Gelmesinde Sorumluluk 861

B) Kiracının Sözleşmeyi Fesih Hakkı 864

Ayıbın giderilmesini isteme ve fesih

MADDE 306 864

A) Ayıbın Uygun Bir Sürede Giderilmesini İsteme ve Sonuçları 865

B) Kiracının Sözleşmeyi Feshetmesi 865

C) Ayıpsız Benzeri İle Değiştirme 865

D) Kiraya Veren, Kiracıya Aynı Malın Ayıpsız Bir Benzerini Hemen Vererek ve Uğradığı

Zararın Tamamını Gidererek, Onun Seçimlik Haklarını Kullanmasını Önleyebilir 865

E) Ayıpsız Benzeri İle Değiştirme Nedeniyle Doğacak Masraflar Kiraya Verene Aittir. 866

Kira bedelinin indirilmesi

MADDE 307 866

Zararın giderimi

MADDE 308 867

Üçüncü kişinin ileri sürdüğü haklar sebebiyle sorumluluk

Zapttan sorumluluk

MADDE 309 867

A) Genel Olarak. 867

B) Üçüncü Kişinin İddiasına Karşı Sorumluluk (zabta karşı tekeffül). 868

C) HMK. mad. 63’de Yapılan Değişiklik TBK. mad. 309’u Etkilememektedir 870

Üçüncü kişinin sözleşmenin kurulmasından sonra üstün hak sahibi olması

Kiralananın el değiştirmesi

MADDE 310 872

Üçüncü kişinin sınırlı ayni hak sahibi olması

MADDE 311 873

Tapu siciline şerh

MADDE 312 873

Kiracının borçları

Kira bedelini ödeme borcu

Genel olarak

MADDE 313 875

A) Genel Olarak. 875

B) Kira Borcunun Niteliği, Kapsamı Ve Ödenmesi İle İlgili Sorunlar 876

C) Götürülecek Borçlar. 882

İfa zamanı

MADDE 314 886

Kiracının temerrüdü

MADDE 315 888

Özenle kullanma ve komşulara saygı gösterme borcu

MADDE 316 892

A) Yeni Düzenlemenin Açıklanması . 892

B) Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında Sözleşmenin Feshi 892

C) Diğer Kira İlişkilerinde İse Kiracıya Önceden Bir Uyarıda Bulunulmaksızın Yapılacak

Yazılı Bir Bildirimle Sözleşme Hemen Feshedilebilecektir  893

XLII İçindekiler

İÇİNDEKİLER

D) Diğer Açıklamalar 893

E) Maddenin Açıklanması894

F) Getirilen Yenilikler895

III. Temizlik ve bakım giderlerini ödeme borcu

MADDE 317 898

Ayıpları kiraya verene bildirme borcu

MADDE 318 900

Ayıpların giderilmesine ve kiralananın gösterilmesine katlanma borcu

MADDE 319 901

A) Genel Olarak .901

B) Konutun, Kira İle Tutmak ya da Satın Almak İsteyen Kişiler Tarafından Gezilip Görülmesi 902

Özel durumlar

Kiralananda yenilik ve değişiklik yapılması

Kiraya veren tarafından

MADDE 320 904

Kiracı tarafından

MADDE 321 905

Alt kira ve kullanım hakkının devri

MADDE 322 906

A) Alt Kira veya Kullanım Hakkının Başkasına Devri Hakkında Genel Bilgiler .907

B) Özel Açıklama907

C) Borçlar Kanununa Göre Kiracının Kiracısı Sorunu908

D) Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında.911

- İhtar.912

- Sözlü kira sözleşmelerinde devir yetkisinin ispatı .913

III. Kira ilişkisinin devri

MADDE 323 914

Kiralananın kullanılmaması

Genel olarak

MADDE 324 915

Kiralananın sözleşmenin bitiminden önce geri verilmesi

MADDE 325 917

Takastan feragat yasağı

MADDE 326 919

Sözleşmenin sona ermesi

Sürenin geçmesi

MADDE 327 919

Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde fesih bildirimi

Genel olarak

MADDE 328 924

A) Genel Olarak .925

B) Haksız Fesih Olağan Feshe Tahvil Edilemez .925

C) Haklı Neden Olmaksızın Yapılan Fesih, Başka Bir Olağanüstü Feshe Tahvil Olunabilir925

Taşınmaz ve taşınır yapı kiralarında

MADDE 329 926

A) Taşınmaz veya Taşınır Yapı Kavramı .926

B) Taraflardan Her Biri, Bir Taşınmaza veya Taşınır Bir Yapıya İlişkin Kira Sözleşmesini

Yerel Âdette Belirlenen Kira Döneminin Sonu İçin Feshedebilir927

C) Böyle Bir Âdetin Bulunmaması Durumunda, Altı Aylık Kira Döneminin Sonu İçin, Üç

Aylık Fesih Bildirim Süresine Uyularak Feshedilebilir .927

Taşınır kiralarında

MADDE 330 928

A) Taşınır Kiralarında928

B) Kiraya Verenin Mesleki Faaliyeti Gereği Kiraya Verdiği ve Kiracının Da Özel

Kullanımına Yarayan Taşınır Kiralarında.928

İçindekiler XLIII

İÇİNDEKİLER

III. Olağanüstü fesih

Önemli sebepler

MADDE 331 930

A) Giriş. 930

B) Genel Olarak. 931

C) Madde Hükmünün Uygulanma Koşulları 931

Kiracının iflası

MADDE 332 934

Kiracının ölümü

MADDE 333 935

Kiralananın geri verilmesi

Genel olarak

MADDE 334 937

A) Giriş. 937

a) Kira ilişkisinin doğması. 938

b) Fesih hakkının kullanılmasında durum. 938

B) Genel Olarak. 938

C) Kiralananın Geri Verilmesinin Yerine Getirilme Şekli ve İfada Gecikme 939

D) Kiralananın Zamanında ve Yasaya Uygun Olarak Geri Verilmemesinden Doğan

Tazminat İstemleri 940

Kiralananın gözden geçirilmesi ve kiracıya bildirme

MADDE 335 942

Kiraya verenin hapis hakkı

Konusu

MADDE 336 944

Üçüncü kişilere ait olan eşya

MADDE 337 945

III. Hakkın kullanılması

MADDE 338 946

2- KONUT VE ÇATILI İŞYERİ KİRALARINA İLİŞKİN HÜKÜMLER

İKİNCİ AYIRIM

Konut ve Çatılı İşyeri Kiraları

Uygulama alanı

MADDE 339 951

A) Genel Olarak. 951

B) Konut ve Çatılı İşyeri Kirası 951

C) Mabetler Kiraya Verilemez . 952

D) Kullanımı Kiracıya Bırakılan Eşyalar. 953

E) Ürün Kirasına Verilen Taşınmazlara 6098 Sayılı Yeni Türk Borçlar Kanununun 339.

Maddesi Uygulanır mı?  953

F) Taşınmazın Bulunduğu Yer İtibariyle Uygulama Alanı. 953

G) İstisnası . 953

H) Kamu Kurum ve Kuruluşlarının, Hangi Usul ve Esaslar İçinde Olursa Olsun Yaptıkları

Bütün Kira Sözleşmelerinde de Bu Hükümler Uygulanır 954

Bağlantılı sözleşme

MADDE 340 955

A) Genel Olarak. 955

B) Bağlantılı Sözleşme Kavramı 956

C) Sözleşmenin Kurulması ya da Sürdürülmesinin Başka Bir Borca Bağlanması 956

Kullanma giderleri

MADDE 341 956

Kiracının güvence vermesi

MADDE 342 957

A) Genel Olarak. 957

B) Kira Sözleşmesinde Güvence Kavramı. 958

XLIV İçindekiler

İÇİNDEKİLER

C) Güvencenin Bankaya Yatırılması ya da Depo Edilmesi Durumunda 961

D) Depozito ve Bankaların Sorumluluğu.962

E) 818 s. Eski BK.na Göre Kira Sözleşmelerinde Kararlaştırılan Güvence (Teminat) Parası 969

Kira bedeli

Genel olarak

MADDE 343 982

Belirlenmesi

MADDE 344 985

A) Genel Olarak .986

a) Tarafların anlaşması.986

b) Mahkeme eliyle tespit 986

c) Beş yıldan uzun süreli kira sözleşmelerinde .986

d) Her beş yıldan sonraki kira yılında belirleme (altıncı yılda kira)987

e) Kira bedelinin yabancı para olarak kararlaştırılması durumunda 987

B) Özel Olarak .987

a) Tespit davasının konusu.987

b) Taraflar ileriki yılların kira parasını diledikleri miktarda kararlaştıramazlar 988

c) Taraflar kira artışı konusunda bir anlaşma yapmamışlarsa 988

d) Beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde988

e) Sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa .990

C) TBK. mad. 344/1,2’nin Karşılaştırılması .995

D) Kira Tespiti Davalarında Görevli Ve Yetkili Mahkeme 996

E) Sözleşmenin Kurulması Anında Belirlenen Kira Bedeline Karşı Hakime Hakkaniyete

Dayalı Bir Müdahale İmkanı Tanınmamıştır997

III. Dava açma süresi ve kararın etkisi

MADDE 345 1001

A) Genel Olarak .1001

B) Dava Her Zaman Açılabilir 1001

C) Kira Parasının Geçerli Olacağı Dönem Belli Edilirken Uyulması Gereken İlkeler .1001

D) İhtar Yazılı Yapılmalıdır 1002

E) İhtarın Tarafları.1002

F) Sözleşmede Yeni Kira Döneminde Kira Bedelinin Artırılacağına İlişkin Hüküm

Bulunması Durumunda.1003

Kiracı aleyhine düzenleme yasağı

MADDE 346 1004

A) Genel Olarak .1004

B) Kiracıya Kira Bedeli ve Yan Giderler Dışında Bir Ödeme Yükümlülüğü Getirilemez.1005

C) Yan Giderler1005

D) Cezai Şart ve Muacceliyet Koşulu Yasağı .1006

E) TBK’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun1008

Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin sona ermesi

Bildirim yoluyla

Genel olarak

MADDE 347 1010

A) Maddenin Açıklanması1010

B) Örtülü Yenileme 1011

C) Sözleşmenin Aynı Koşullarla Uzatılması .1011

D) Kiraya Veren, Sözleşme Süresinin Bitimine Dayanarak Sözleşmeyi Sona Erdiremez 1013

E) Belirsiz Süreli Kira Sözleşmelerinde Fesih Bildirimi İle Sona Erdirme 1014

F) Uygulama Zamanı1014

Bildirimin geçerliliği

Şekil

MADDE 348 1015

Aile konutu

MADDE 349 1017

A) Madde Açıklaması1017

B) Aile Konutu .1018

İçindekiler XLV

İÇİNDEKİLER

C) Hakimin Müdahalesi .1018

D) Kiracı Olmayan Eşin, Kiraya Verene Bildirimde Bulunarak Kira Sözleşmesinin Tarafı

Sıfatını Kazanması Halinde1019

Dava yoluyla

Kiraya verenden kaynaklanan sebeplerle

Gereksinim, yeniden inşa ve imar

MADDE 350.1019

A) Genel Olarak1020

B) Düzenlemenin Esin Kaynağı Olan 6570 Sayılı Kanundan Farklı Yanları1020

C) Konut ya da İşyeri Gereksinimi Sebebiyle Sona Erdirme1020

D) İşyeri Gereksinimi 1027

E) Yeniden İmar-İnşa Amacıyla Tahliyenin Şartları1034

Yeni malikin gereksinimi

MADDE 351.1037

A) Genel Olarak1037

B) Maddenin Açıklanması1038

C) Çeşitli Olasılıklar.1038

D) TBK. mad. 352/2 Hükmü İle Uygulama Yasalaşmıştır .1039

Kiracıdan kaynaklanan sebeplerle

MADDE 352.1041

I- Düzenlemenin Genel Olarak Değerlendirilmesi .1041

II- Yazılı Tahliye Taahhüdüne Dayanılarak Kira Sözleşmesinin Sona Erdirilmesi .1043

A) Genel Olarak1043

B) Geçerli Bir Tahliye Taahhüdünün Şartları .1044

C) Tahliye Taahhüdü Yazılı Olmalıdır1046

D) Tahliye Taahhüdünü Bizzat Kiracı Yapmış Olmalıdır 1047

E) Beyaza İmza Atan Kiracı, Belgenin Amaç Dışı Doldurulduğunu Kanıtlayamadığı

Takdirde, İmzasının Sonuçlarına Katlanmalıdır1047

F) Kira Sözleşmesi Yapılırken Kiracıdan Alınan Tarihsiz ya da Daha Sonraki Bir Tarihi

Taşıyan (Tahliye Taahhütleri)nin Doğurduğu Sonuç1049

G) Tahliye Taahhüdünü Taşıyan Yazıda (Taşınmazın Hangi Tarihte Tahliye

Edileceğinin de Belirtilmiş Bulunması) Gerekir 1050

H) Şarta Bağlı Tahliye Taahhüdü Geçerlidir.1050

I) İlk Kira Sözleşmesi İle Birlikte Verilen Tahliye Taahhüdünün Geçersizliği Hususu,

Yazlık Olarak Kiralanan Yerler Bakımından Uygulanamaz.1050

İ) Tahliye Taahhütlerinde İcra ve Dava Süreleri İle Sürenin Hesaplanması.1050

J) Davacı-Davalı.1051

K) Kiralayan İcra Takibini ve Dava Hakkını Bir Arada Kullanabilir mi? .1051

L) Vekilin Verdiği Tahliye Taahhüdü 1052

III- İki Haklı İhtar Nedeniyle Tahliye .1053

A) Genel Olarak1053

B) Kira Bedelini Ödemediğinden Dolayı Kiracıya Haklı İhtar Yapılmış Olmalıdır 1054

C) İhtarın Yazılı Olması ve Hangi Vadeye Ait Kira Bedelinin İstendiğini Belirtmesi

Gerekir1054

D) Bir Kira Yılı İçinde İki Haklı İhtar Yapılmalıdır .1054

E) Kira Süresinin Sonunu İzleyen Ay İçinde Tahliye Davası Açılmalıdır1054

F) Kira Bedelinin Zamanında Ödenmemesinden Dolayı İki Haklı İhtar Sebebiyle Sona

Erdirme Konusunda Yeni Türk Borçlar Kanunu mad. 352/2’nin Getirdiği Yenilikler 1055

IV- Kiracının Veya Birlikte Yaşadığı Eşinin (Aynı İlçe veya Belde Belediye Sınırları İçinde

Oturmaya Elverişli Bir Konutu) Bulunması Nedeniyle Sona Erdirme1056

A) Kural.1021

B) Bu Boşaltma İmkânı Sadece Mesken (Konut) Olarak Kiralanan Yerler İçin Söz

Konusudur.1056

C) Kiralayanın Kiracısının veya Eşinin Aynı İlçe veya Belde Belediye Hudutları İçerisinde

Oturulabilecek Evi (Konutu) Olduğunu Bildiği Halde Kiraya Vermesi ya da Bu

Durumu Öğrendikten Sonra Dahi Kiraya Devam Etmesi Halinde Sorunun Çözümü1056

D) Oturulacak Meskenin Halen Bir Başkası Tarafından İşgal Edilmekte Bulunması

Tahliye Davasının Kabulüne Engel Değildir.1057

XLVI İçindekiler

İÇİNDEKİLER

E) Kiralayanın Kiralanana Şahsen Veya Yakınları İçin İhtiyacı Bulunmasa Dahi, Yine

Kiracısına Karşı 6570 Sayılı Yasa Madde 7 Son Fıkraya (TBK. mad. 352/3)

Dayanarak Tahliye Davası Açabileceği Gibi Tahliye Edilen Kiralananı Tekrar

Dilediği Başka Birine Kiraya Verebilir .1057

F) Dava Açma Hakkı 1057

Dava süresinin uzaması

MADDE 353 1059

A) Giriş1059

B) Genel Olarak .1059

C) Yargıtay Uygulaması 1059

D) Kira Süresi Sona Erdikten Sonra Kira Bedelinin Alınması .1060

E) Kira Sözleşmesindeki (mal sahibi kiracı aleyhine ihtiyaçtan dolayı dava açamaz)

Kaydının, Kiralayanın İhtiyaç Doğsa Bile, Hiç Olmazsa Sözleşmenin Bitiminden Sonraki

İlk Kira Yılında Dava Açılamayacağı Şeklinde Yorumlanması Gerektiği Yargıtay

Tarafından Kabul Edilmektedir1060

F) Islah ya da Dava Sırasında İhtiyaçlının Değiştirilmesi .1060

Dava sebeplerinin sınırlılığı

MADDE 354 1061

- 6570 Sayılı Yasada ve Borçlar Kanununda Açıklanan Nedenler Dışındaki Sebeplerle

Açılacak Tahliye Davaları, Sözleşmelerde Aksine Şart Bulunsa Dahi Dinlenemez.1062

Yeniden kiralama yasağı

MADDE 355 1062

- TBK. mad. 355’in Kaynağı Olarak 6570 Sayılı Kanunun 15 ve 16. Maddelerinin Açıklanması .1063

Kiracının ölümünde sözleşmenin sürdürülmesi

MADDE 356 1068

- 6570 Sayılı Kanunun “Kiracının Ölümü Halinde Tahliye” İle İlgili 13. Maddesinin (ve

dolayısıyla TBK. mad. 356’nın) Açıklanması .1069

3- ÜRÜN (hasılat) KİRASI

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Ürün Kirası

Tanımı

MADDE 357 1072

Genel hükümlerin uygulanması

MADDE 358 1076

Tutanak düzenleme

MADDE 359 1077

Kiraya verenin borçları

Teslim borcu

MADDE 360 1077

Esaslı onarımlar

MADDE 361 1078

Kiracının borçları

Kira bedelini ve yan giderleri ödeme borcu

Genel olarak

MADDE 362 1079

- Kira bedelinin ödenmesi zamanı .1079

- Kiracının temerrüdü (direnimi)1080

- 818 Sayılı Borçlar Kanunu’nun 281 ve 288. Maddelerinden Ayrılma Nedenleri1080

Olağanüstü durumlarda kira bedelinden indirim

MADDE 363 1081

Kiralananı kullanma ve işletme borcu

MADDE 364 1083

III. Bakım borcu

MADDE 365 1084

İçindekiler XLVII

İÇİNDEKİLER

Alt kira ve kullanım hakkını devir yasağı

MADDE 366.1085

Sözleşmenin sona ermesi

Sona erme sebepleri

Sürenin geçmesi

MADDE 367.1086

Fesih bildirimi

MADDE 368.1087

Olağanüstü fesih

Önemli sebepler

MADDE 369.1088

Kiracının iflası

MADDE 370.1089

Kiracının ölümü

MADDE 371.1090

Sona ermenin sonuçları

Geri verme

MADDE 372.1091

Tutanağa geçirilmiş eşya

MADDE 373.1092

A) Tutanağa Geçirilmiş Eşyanın Geri Verilmesinin Kapsamı1092

a) İspat için tutanak.1092

b) Hasarın kiracıya ait olmasını sağlamak.1092

c) Kiracının değer artış istemi1093

Ürün ve yetişme giderleri

MADDE 374.1093

- Tarımsal Taşınmazların Ürün Kirasında Sözleşme Sonunda Ürünlerin Kime Ait Olacağı Sorunu1093

Saman, gübre ve benzerleri

MADDE 375.1094

- Düzenli Bir İşletmenin Gerektirdiği Stokların Bırakılması1094

Hayvan kirası

Konusu

MADDE 376.1095

Sorumluluk

MADDE 377.1096

III. Fesih

MADDE 378.1097

E) ÖDÜNÇ SÖZLEŞMESİ

BEŞİNCİ BÖLÜM

Ödünç Sözleşmeleri

BİRİNCİ AYIRIM

Kullanım Ödüncü

Tanımı

MADDE 379.1098

a) Tanım .1098

b) Unsurları .1098

c) Kullanmanın bırakılmasının karşılıksız olması 1099

d) Geri verme borcunun bulunması .1099

e) Tarafların anlaşması.1099

Hükümleri

Ödünç alanın kullanım hakkı

MADDE 380.1100

XLVIII İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Bakım ve koruma giderleri

MADDE 381 1101

III. Müteselsil sorumluluk

MADDE 382 1101

Sona ermesi

Amacı belirlenmiş kullanmada

MADDE 383 1102

Amacı belirlenmemiş kullanmada

MADDE 384 1103

III. Ödünç alanın ölümü

MADDE 385 1103

İKİNCİ AYIRIM

Tüketim Ödüncü

Tanımı

MADDE 386 1104

- Bir miktar para ya da tüketilebilen bir şeyin (eşyanın) bulunması1104

- Ödünç verenin para veya tüketilebilen (misli) bir şeyi ödüncü alana devretmeyi yüklenmesi 1105

- Ödünç alanın aynı nitelik ve miktarda bir şeyi geri vermeyi yüklenmesi.1105

- Taraflar arasında yukarıda sayılan hususlarda bir anlaşma bulunmalıdır 1105

Hükümleri

Faiz

Genel olarak

MADDE 387 1106

A) Tüketim Ödüncü Sözleşmesinde Ödünç Alanın Faiz Ödeme Borcunun Kararlaştırabilmesi 1106

a) Genel olarak1106

b) Ticari olmayan (adi) tüketim ödüncü sözleşmelerinde faiz kararlaştırılması 1106

c) Ticari tüketim ödüncü sözleşmesinde taraflarca kararlaştırılmamış olsa bile faiz

istenebilir1106

d) Misli eşyaya ilişkin tüketim ödüncü sözleşmesinde de faiz benzeri bir nema istenebilir.1107

Faize ilişkin özel kurallar

MADDE 388 1107

A) Faiz Oranı .1107

B) Sözleşmede Aksine Bir Hüküm Yoksa Belirlenen Faiz, Yıllık Olarak Ödenir1108

C) Bileşik (mürekkep) Faiz1108

Zamanaşımı

MADDE 389 1108

A) Teslim ve Teslim Alınması İstemlerinin Zamanaşımı .1108

B) Geri Verme Borcunun Zamanaşımı1109

III. Ödünç alanın ödeme güçsüzlüğü

MADDE 390 1110

A) Ödünç Alanın Ödeme Güçsüzlüğü Halinde, Ödünç Veren Teslim Borcunu Yerine

Getirmekten Kaçınabilir1110

Para yerine verilen şeyler

MADDE 391 1111

- Ödünç Konusunu Mislen Geri Verme Borcu .1112

Geri verme zamanı

MADDE 392 1112

A) Tüketim Ödüncü Sözleşmesinin Sona Ermesi.1112

B) Zamanaşımı 1114

F) HİZMET SÖZLEŞMESİ

Yeni Türk Borçlar Kanunu’nda Hizmet Sözleşmesi İle İlgili İlk Düşünceler1115

A) Hizmet Sözleşmesinin Tanımı .1115

B) Kısmi Süreli Hizmet Sözleşmesi.1115

C) Geçersizliği Sonradan Anlaşılan Hizmet Sözleşmesi 1115

İçindekiler XLIX

İÇİNDEKİLER

D) İşçinin Borçları.1115

E) İşverenin Borçları.1116

F) Türk Borçlar Kanunu’nun Özel Hüküm Olarak Doğrudan Uygulama Alanı Bulduğu

Durumlar.1117

G) TBK Kapsamında Çalışanların Kıdem Tazminatı Hakkı .1118

H) Görevli Mahkeme .1118

1- GENEL HİZMET SÖZLEŞMESİ

ALTINCI BÖLÜM

Hizmet Sözleşmeleri

Birinci Ayırım

Genel Hizmet Sözleşmesi

A.Tanımı

MADDE 393.1119

Kurulması

MADDE 394.1122

A) Hizmet Sözleşmesinin Kurulması .1122

B) Yeni Türk Borçlar Kanununda “Eylemsel Sözleşme İlişkisi” Kuramı İle İlgili

Düzenlemenin Önemine Binaen Daha Yakından İncelenmesi.1125

C) Düzenlemenin Eleştirisi.1129

D) Madde Hakkındaki Bilimselöğretideki Değerlendirme 1129

C) İşçinin borçları

Bizzat çalışma borcu

MADDE 395.1130

A) Bizzat Çalışma Borcu 1130

B) 818 Sayılı Borçlar Kanunu mad. 320/2 Hükmü Yeni Kanuna Alınmamıştır.1131

Özen ve sadakat borcu

MADDE 396.1131

A) Genel Olarak1131

B) İşçinin Sadakat Borcu.1132

C) İşçinin Özen Borcu.1133

D) İşçinin Sır Saklama Borcu .1134

E) İşçinin Kendisine Teslim Edilen Malzemeye Özen Gösterme Borcu.1134

F) İşçi, Hizmet İlişkisinin Devamı Süresince (sadakat borcuna aykırı olarak) Bir Ücret

Karşılığında Üçüncü Kişiye Hizmette Bulunamaz Ve Kendi İşvereni İle Rekabete

Girişemez (TBK. mad. 396/3)1135

G) Madde Hakkındaki Bilimselöğretideki Değerlendirme 1135

III. Teslim ve hesap verme borcu

MADDE 397.1136

A) İşçinin Hesap Verme Borcu.1136

B) İşçinin İşin İfası İçin veya İfa Nedeniyle Aldıklarını İşverene Verme Borcu .1136

Fazla çalışma borcu

MADDE 398.1137

Düzenlemelere ve talimata uyma borcu

MADDE 399.1139

A) Düzenlemelere ve Talimata Uyma Borcu1139

B) İşyeri Etik Kuralları ve Bunun İş Sözleşmesinin Feshindeki Etkisi .1141

İşçinin sorumluluğu

MADDE 400.1143

D) İşverenin borçları

Ücret ödeme borcu

1- Ücret

Genel olarak

MADDE 401.1145

Fazla çalışma ücreti

MADDE 402.1146

L İçindekiler

İÇİNDEKİLER

İşin sonucundan pay alma

MADDE 403 1150

A) İşin Sonucundan Pay Almaya İlişkin Düzenleme ve Eleştirisi .1150

B) Kavramlar .1151

a) Komisyon1151

b) Kardan pay alma .1151

d) Aracılık ücreti

MADDE 404 1151

e) İkramiye

MADDE 405 1154

Ücretin ödenmesi

Ödeme süresi

MADDE 406 1156

A) Ücretin Ödenme Süresi 1156

a) Genel olarak1156

b) Aracılık ücreti 1157

c) Üretilenden, cirodan veya kardan pay verilmesi .1157

B) Avans .1157

b) Ücretin korunması

MADDE 407 1158

A) Ücretin Korunması.1158

a) Ücretin ödenme yeri 1158

b) Ücret hesap pusulası1158

c) Takas yasağı .1159

d) Ücretin işveren lehine kullanılacağına ilişkin anlaşmalar geçersizdir .1159

B) Madde Hakkındaki Bilimselöğretideki Değerlendirme 1160

İşgörme ediminin ifasının engellenmesi halinde ücret

İşverenin temerrüdü durumunda

MADDE 408 1160

A) İşverenin Temerrüdü .1160

a) Kabulde temerrüt (alacaklı temerrüdü) ve ifanın imkansızlığı 1160

b) İş sahibinin, işi kabulde temerrüdü yüzünden işçinin çalışılmayan sürelere ilişkin

ücret alacağı .1160

c) Alacaklının-karşı edim borcundan, borçlunun gerçekleştirdiği nedensiz

zenginleşme ölçüsünde-indirim yapılması 1161

d) Hükmolunacak ücretten indirilecek hususlar 1161

İşçinin çalışmayı durdurması hâlinde

MADDE 409 1162

Ücret alacağının haczi, devri ve rehnedilmesi

MADDE 410 1163

Parça başına veya götürü iş

İş verme

MADDE 411 1165

b) Birim ücreti

MADDE 412 1166

İş araç ve malzemeleri

MADDE 413 1167

III. Giderler

Genel olarak

MADDE 414 1168

Taşıma araçları

MADDE 415 1170

Giderlerin ödenmesi

MADDE 416 1171

İçindekiler LI

İÇİNDEKİLER

İşçinin kişiliğinin korunması

Genel olarak

MADDE 417.1171

A) İşçinin Kişiliğinin Korunması1171

a) Genel olarak 1171

b) İşveren, işyerinde ahlaka uygun bir düzeni gerçekleştirmekle yükümlüdür .1172

c) İşveren, işçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğramamaları için gerekli önlemleri

almakla yükümlüdür.1173

d) İşçinin kişiliğinin korunmasının hizmet sözleşmesindeki sonuçları.1174

e) Yargı Kararları1176

f) Cinsel taciz 1177

g) İnceleme özetleri .1178

h) Başvurulabilecek Yasal Yollar 1180

ı) Psikolojik Tacizin İspatı.1181

i) Psikolojik Tacizin Önlenmesi İçin Alınabilecek Önlemler 1181

j) İşyerinde Psikolojik Taciz=Mobbing.1182

k) Tarihçe1184

B) İşverenin, İşçinin Yaşamını, Sağlığını ve Bedensel Bütünlüğünü Korumak İçin Gerekli

Önlemleri Alma Yükümlülüğü1184

C) Zararların Tazmini1185

D) Madde Hakkındaki Bilimselöğretideki Değerlendirme 1185

2- Ev düzeni içinde çalışmada

MADDE 418.1185

A) Ev Düzeni İçinde Çalışma .1185

a) Ev düzeni içinde yaşama.1186

b) İşçinin, kusuru olmaksızın hastalık veya kaza gibi nedenlerle işgörme edimini

yerine getirememesi halinde işverenin yükümlüğü1186

c) Kadın işçilerin gebeliğinde ve doğum yapmasında dahi aynı edimler yerine

getirilecektir.1186

d) Sözleşmenin kurulması .1186

Kişisel verilerin kullanılmasında

MADDE 419.1186

Ceza koşulu ve ibra

MADDE 420.1188

A) İşçinin Çalışma Hakkının Korunması 1188

a) Ceza koşulunda ve ibrada işçinin kişiliğinin korunması 1188

b) Çalışma belgesi verme yükümlülüğü1188

c) İşçinin buluş hakkının korunması.1189

B) Ceza Koşulu.1189

a) Sadece işçi aleyhine konulan ceza koşulu geçersizdir1189

C) İşçi İle İşveren Arasındaki İbra Sözleşmesinin Koşulları.1190

D) Hakkın Gerçek Tutarda Ödendiğini İçermeyen İbra Sözleşmeleri (veya ibra beyanını

içeren diğer ödeme belgeleri), İçerdikleri Miktarla Sınırlı Olarak Makbuz Hükmündedir1193

E) İkinci ve Üçüncü Fıkra Hükümleri, Destekten Yoksun Kalanlar İle İşçinin Diğer

Yakınlarının İsteyebilecekleri Dahil, Hizmet Sözleşmesinden Doğan Bütün Tazminat

Alacaklarına da Uygulanır .1193

F) Değerlendirme.1193

G) Eleştirisi 1194

Tatil ve izinler

1- Hafta tatili ve iş arama izni

MADDE 421.1199

Yıllık İzin

Süresi

MADDE 422.1201

İndirimi

MADDE 423.1201

LII İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Kullanılması

MADDE 424 1203

Ücreti

MADDE 425 1203

VII. Hizmet belgesi

MADDE 426 1204

Sınai ve fikri mülkiyet hakkı

MADDE 427 1205

Hizmet İlişkisinin devri

İşyerinin tamamının veya bir bölümünün devri

MADDE 428 1205

A) Hizmet İlişkisinin Devri.1205

B) İşyerinin Devrinin Hizmet Sözleşmeleri Üzerindeki Etkisi.1206

Sözleşmenin devri

MADDE 429 1207

Sözleşmenin sona ermesi

Belirli süreli sözleşmede

MADDE 430 1208

A) Belirli Sözleşmenin Sona Ermesi1208

a) Belirli bir süre için sözleşmenin kurulması1208

b) Üstü örtülü yenilenme1209

c) Esaslı bir sebebin varlığı halinde, üst üste belirli süreli hizmet sözleşmesi

kurulabilir1209

d) On yıldan uzun süreli hizmet sözleşmesinin on yıl geçtikten sonra sona erdirilmesi.1210

e) Sözleşmenin belirsiz süreli sözleşmeye dönüşmesi .1210

Belirsiz süreli sözleşmede

Genel olarak fesih hakkı

MADDE 431 1211

2- Fesih bildirim süresi

a- Genel olarak

MADDE 432 1213

Deneme süresi içinde

MADDE 433 1216

A) Deneme Süresi1216

B) Deneme Süresi İçinde Fesih Bildirim Sürelerinin Niteliği1216

C) Deneme Süresinde Fesih1217

D) Belirli Süreli İş İlişkisinde Deneme Süresi 1217

E) Deneme Süresi Sırasında Haklar Ve Yükümlülükler.1217

III. Feshe karşı koruma

MADDE 434 1217

A) Fesih Hakkının Kötüye Kullanılması - Kötüniyet Tazminatı.1218

B) Hakkın Kötüye Kullanılmasını Oluşturan Feshe Örnekler .1218

C) Kötüniyet Tazminatı.1218

Derhal fesih

Koşulları

Haklı sebepler

MADDE 435 1219

İşverenin ödeme güçsüzlüğüne düşmesi

MADDE 436 1221

Sonuçları

Haklı sebeple fesihte

MADDE 437 1222

A) Haklı Sebeple Fesihte Tazminat 1222

B) Haklı Nedenle Feshin Sonuçları.1223

İçindekiler LIII

İÇİNDEKİLER

Haklı sebebe dayanmayan fesihte

MADDE 438.1225

A) Giriş1225

B) İşverenin Haklı Sebebe Dayanmayan Feshinin Sonuçları .1225

C) İhbar Tazminatı .1227

İşçinin haksız olarak işe başlamaması veya işi bırakması

MADDE 439.1227

İşçinin veya işverenin ölümü

İşçinin ölümü

MADDE 440.1232

A) İşçinin Ölümü 1232

B) Ölen İçişinin Yakınlarına Ödeme Yapma Yükümlülüğü.1232

C) İşçinin veya İşverenin Ölümü1232

a) İşçinin ölümünün hizmet sözleşmesine etkisi1232

b) İşverenin ödeme yapma yükümlülüğü .1233

c) İşçinin ödeme yapmakla yükümlü olduğu kişiler .1233

aa) Sağ kalan eş ve ergin olmayan çocuklar 1233

bb) Bakmakla yükümlü olduğu kişiler.1234

cc) İşverenin ödeme yapmakla yükümlü olduğu kişilerin sırası1234

d) İşverenin ödeme yapmakla yükümlü olduğu ücret süresi 1234

D) İşçinin Ölümü ve Rekabet Yasağı İle İlgili Hükümlerin Değerlendirilmesi 1235

İşverenin ölümü

MADDE 441.1236

A) Giriş1236

B) İşverenin Ölümü 1236

C) Hizmet Sözleşmesinin İşverenin Kişiliği Dikkate Alınarak Kurulması1236

D) Yargıtay Uygulaması.1237

Sözleşmenin sona ermesinin sonuçları

Borçların muaccel olması

MADDE 442.1238

Geri verme yükümlülüğü

MADDE 443.1239

A) Geri Verme Yükümlülüğünün Kapsamı.1239

B) Hapis Hakkı .1239

VII. Rekabet yasağı

Koşulları

MADDE 444.1241

A) Rekabet Yasağı1241

B) Şüphe Feshi.1241

Sınırlandırılması

MADDE 445.1243

Aykırı davranışların sonuçları

MADDE 446.1247

A) Aykırı Davranışların Sonuçları1247

a) Tazminat talebi1247

b) Sözleşme cezasına ilişkin talep hakkı .1247

c) TBK. mad. 446/3 yönünden (Rekabet yasağına aykırı davranışa son verilmesi) 1248

Sona ermesi

MADDE 447.1248

a) Gerçek bir çıkarın (menfaatin) kalmaması1248

b) İşverenin sorumlu bulunduğu bir nedenden dolayı hizmet sözleşmesinin sona ermesi.1248

c) Her iki tarafta (işçi ve işverende) kusur (yarışan kusurlar).1249

LIV İçindekiler

İÇİNDEKİLER

2- PAZARLAMACILIK SÖZLEŞMESİ

İKİNCİ AYIRIM

Pazarlamacılık Sözleşmesi

Tanımı ve kurulması

Tanımı

MADDE 448 1250

A) Tanımı ve Kurulması 1250

a) Tanımı 1250

b) Pazarlamacının işi sürekli olmalıdır 1250

c) Ticari işletme sahibi işveren hesabına ve işletmenin dışında işlemin yapılması

gerekir1251

d) Her türlü işlemin yapılmasına aracılık etmektir .1251

e) Ücret 1251

B) Acente Sözleşmesi İle Farkları 1251

Kurulması

MADDE 449 1252

a) Sözleşme Yazılı Yapılırsa İçereceği Hususlar 1252

b) Yazılı Sözleşmede Yer Alması Gereken Hususlar Taraflarca Belirlenmemişse 1252

c) Sözleşmenin Yazılı Yapılması Geçerlik Koşulu Değildir.1252

d) Pazarlamacılık İlişkisi Bir Sözleşmeye Dayanmalıdır 1253

Pazarlamacının yükümlülük ve yetkileri

Yükümlülükleri

MADDE 450 1255

Garanti

MADDE 451 1257

III. Yetkileri

MADDE 452 1258

İşverenin özel yükümlülükleri

Faaliyet alanı

MADDE 453 1259

Ücret

Genel olarak

MADDE 454 1260

A) Ücret 1260

a) Belirli bir miktardan veya bu miktarla birlikte komisyondan oluşan ücret1260

b) Ücretin tamamının veya önemli kısmının komisyondan oluşması .1260

c) Deneme süresi ücreti.1260

B) Pazarlamacılık Sözleşmesi Karşılıklı (İvazlı) Bir İşgörme Sözleşmesi Olduğundan,

Pazarlamacının Gördüğü İş İçin Her Zaman Bir Ücret Talep Etme Hakkı Vardır 1260

C) Ücretin Ödenme Zamanı ve Ödeme Yeri1261

Komisyon

MADDE 455 1262

A) İşverenin Komisyon Ödeme Yükümlülüğü1262

B) Maddenin Unsurları ve Açıklanması.1262

Pazarlama faaliyetinin engellenmesi

MADDE 456 1263

III. Harcamalar

MADDE 457 1264

Hapis hakkı

MADDE 458 1264

Sona ermesi

Özel fesih süresi

MADDE 459 1266

İçindekiler LV

İÇİNDEKİLER

Özel sonuçlar

MADDE 460.1267

A) Pazarlamacılık Sözleşmesinin Sona Ermesinin Özel Sonuçları.1267

a) Özel komisyon istemi1267

b) Pazarlamacının geri vermesi gereken nesneler .1267

B) Pazarlamacılık Sözleşmesinin Tasfiyesi.1267

3- EVDE HİZMET SÖZLEŞMESİ

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Evde Hizmet Sözleşmesi

A.Tanımı ve çalışma koşulları

Tanımı

MADDE 461.1269

Çalışma koşullarının bildirilmesi

MADDE 462.1274

III. İşçinin özel borçları

İşin yapılması

MADDE 463.1276

Malzeme ve iş araçları

MADDE 464.1276

A) Malzeme ve İş Araçlarının İşveren Tarafından Sağlanması Durumunda İşçinin

Yükümlülükleri.1276

a) Malzemenin muayene edilmesi1277

b) İşçinin özen borcu1277

c) İşçinin ihbar yükümlülüğü.1277

d) Malzeme veya iş araçlarının kusurlu olarak kullanılmaz hale gelmesinde

sorumluluk 1277

İşverenin özel borçları

Ürünün kabulü

MADDE 465.1278

A) Ürünün Kabulü.1278

- Ürünün teslimi.1278

- Ürün ayıplı olmalıdır.1278

- İnceleme ve ayıpların bildirilmesi 1278

- İşçinin ürettiği ürünü teslimi veya işverenin tesellümü (teslim olması) .1279

- İşverenin teslim aldığı ürünü yoklaması (incelemesi) ve işçiye bildirmesi1279

Ücret

Ödenmesi

MADDE 466.1280

Çalışmanın engellenmesi hâlinde

MADDE 467.1280

Sona ermesi

MADDE 468.1281

Genel hükümlerin uygulanması

MADDE 469.1282

G) ESER (İSTISNA) SÖZLEŞMESİ

BİRİNCİ BÖLÜM

MADDELERİN AÇIKLANMASI VE YORUMU.1283

YEDİNCİ BÖLÜM

Eser Sözleşmesi

Tanımı

MADDE 470.1283

A) Eser Sözleşmesinin Tanımı ve Unsurları .1283

B) Değişiklikler.1285

LVI İçindekiler

İÇİNDEKİLER

C) Eser Sözleşmelerinde (arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri de dahil) Aktif Dava

(davacı olma) Ehliyeti 1286

Hükümleri

Yüklenicinin borçları

Genel olarak

MADDE 471 1288

Malzeme bakımından

MADDE 472 1293

a) Malzemeyi de kendisi veren yüklenicinin sorumluluğu 1293

b) Malzemenin iş sahibi tarafından verilmesi halinde yüklenicinin sorumluluğu.1293

c) Genel ihbar yükümlülüğü 1295

d) Değerlendirme 1295

İşe başlama ve yürütme

MADDE 473 1295

Ayıp sebebiyle sorumluluk

Ayıbın belirlenmesi

MADDE 474 1297

İşsahibinin seçimlik hakları

MADDE 475 1302

İşsahibinin sorumluluğu

MADDE 476 1308

Eserin kabulü

MADDE 477 1309

Zamanaşımı

MADDE 478 1311

İşsahibinin borçları

Bedelin muacceliyeti

MADDE 479 1315

Bedel

Götürü bedel

MADDE 480 1317

A) Götürü Bedel Kavramı1317

B) Götürü Ücretli Sözleşmelerde Başlangıçta Öngörülemeyen Durumlar Nedeniyle

Sözleşmenin Yeni Koşullara Uyarlanması ya da Sözleşmeden Dönme 1317

C) Sözleşmenin Yeni Koşullara Uyarlanması ve Mümkün Görülmediği (veya Karşı

Taraftan Beklenemediği) Takdirde Sözleşmeden Dönme Hakkı .1317

- Hakimin Görevi .1319

D) Eser, Öngörülenden Az Emek ve Masrafı Gerektirmiş Olsa Bile İşsahibi, Belirlenen

Bedelin Tamamını Ödemekle Yükümlüdür .1326

Değere göre bedel

MADDE 481 1328

Sözleşmenin sona ermesi

Yaklaşık bedelin aşılması

MADDE 482 1330

Eserin yok olması

MADDE 483 1333

III. Tazminat karşılığı fesih

MADDE 484 1334

a) Genel olarak .1334

b) İş sahibinin tazminat karşılığında sözleşmeyi feshetmesinin şartları.1335

c) İş sahibinin sözleşmeyi feshetmesinin sonuçları .1335

İşsahibi yüzünden ifanın imkânsızlaşması

MADDE 485 1337

İçindekiler LVII

İÇİNDEKİLER

Yüklenicinin ölümü veya yeteneğini kaybetmesi

MADDE 486.1339

İKİNCİ BÖLÜM

İNŞAAT YAPIM (ESER) SÖZLEŞMESİ (Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi) 1341

I- Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi .1341

A) Tanımı.1341

B) Unsurları1341

C) Şekli1342

D) Hukuksal Niteliği 1343

E) Gerçekleştirilme Şekilleri (Çeşitleri) Ve Özellikleri1344

F) Sona Ermesi 1344

II- Yükleniciye Yapı Karşılığı Bırakılabilecek Bölümlerle İlişkin Sorunlar .1346

A) Kat İrtifakı Kurulması.1346

B) Tapu Siciline Şerh Verilmesi .1346

C) Sözleşmenin Şekli Sorunu 1347

D) Bağımsız Bölümlerin, Yükleniciden Resmi Olmayan -Yazılı- Bir Sözleşmeyle

Haricen Satın Alınmasına İlişkin Hukuksal Durum 1348

E) Arsa Sahibinin, Arsa Paylarını, Bağımsız Bölümleri Üçüncü Kişilere Tapu Sicilinde

Devretmesi Halinde Hukuksal Durum1350

H) YAYIM (NEŞİR) SÖZLEŞMESİ

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Yayım Sözleşmesi

Tanımı

MADDE 487.1353

Şekli

MADDE 488.1354

Hükümleri

Yayımlatma hakkının geçişi ve sorumluluk

MADDE 489.1355

Yayımlatanın tasarruf hakkı

MADDE 490.1356

A) Yayımlatanın Kaçınma Borcu.1356

B) Gazete ve Dergilerde1357

C) Toplama Eserlerde .1358

III. Basım sayısı ve baskı adedinin belirlenmesi

MADDE 491.1358

Çoğaltma ve dağıtım

MADDE 492.1359

A) Çoğaltma Yükümü1359

B) Satışın Artırılması İçin Gerekli Dağıtım ve Tanıtım Borcu .1360

C) Satış Fiyatını, Eserin Satılmasını Güçleştirmemek Koşuluyla Yayımcı Belirler .1360

Düzeltme ve iyileştirme

MADDE 493.1361

Birarada basım ve ayrı ayrı yayım

MADDE 494.1362

VII. Çeviri hakkı

MADDE 495.1363

VIII. Bedel isteme hakkı

Bedelin belirlenmesi

MADDE 496.1363

Bedelin ödenme zamanı, satış hesapları ve bedelsiz alma hakkı

MADDE 497.1365

LVIII İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Sona ermesi

Eserin yok olması

MADDE 498 1367

Basılanın yok olması

MADDE 499 1369

III. Kişisel sebeplerle sona ermesi

MADDE 500 1370

Sipariş üzerine yayım sözleşmesi

MADDE 501 1372

A) Sipariş Üzerine Yayım Sözleşmesi .1372

B) Plagiat (İntihal) .1372

I) VEKALET İLİŞKİLERİ

1- VEKALET SÖZLEŞMESİ

DOKUZUNCU BÖLÜM

Vekâlet İlişkileri

BİRİNCİ AYIRIM

Vekâlet Sözleşmesi

Tanımı

MADDE 502 1375

A) Tanım, Kavram ve Konusu .1375

B) Sözleşme 1376

C) Şekil .1377

D) Ücretin, Vekâletin Zorunlu Unsuru Olmaması Kuralı ve İstisnaları1377

Kurulması

MADDE 503 1379

A) Genel Olarak .1379

B) TBK. mad. 503’ün Özel Unsurları 1380

C) TBK. mad. 503, Metinde Yapılan Arılaştırtrıma Dışında 818 Sayılı BK. mad. 387’e Göre

Bir Hüküm Değişikliği Getirilmemiştir.1380

Hükümleri

Vekâletin kapsamı

MADDE 504 1381

A) Vekaletin Kapsamı .1381

a) Genel olarak1381

b) İşin yapılması için gerekli temsil yetkisi .1381

c) Özel temsil yetkisini gerektiren durumlar.1382

aa) Genel olarak1382

bb) Bağışlama, kendi kendisiyle sözleşme yapma ve çifte temsil .1382

cc) Konunun daha yakından incelenmesi.1383

dd) Taşınmazların temliki veya bir hak ile takyidi (sınırlandırılması, yüküm altına

sokulması) 1389

ee) Kambiyo taahhüdünde bulunmak1390

ff) Dava açmak, usul ve takip hukukuna ilişkin bir kısım işlemlerde bulunmak 1390

B) Yeni Düzenleme (TBK) 818 Sayılı BK’nun 388/son Fıkrasında Küçük Bir Değişiklik

Yapmıştır 1392

Vekilin borçları

Talimata uygun ifa

MADDE 505 1393

Şahsen ifa, sadakat ve özen gösterme

Genel olarak

MADDE 506 1396

A) Şahsen İfa (İşi Kendisinin Yapma Borcu).1396

B) İşi Sadakat ve Özenle Yapma Borcu1397

C) 818 Sayılı Borçlar Kanununun 390. Maddesinde Yapılan Değişiklikler.1399

İçindekiler LIX

İÇİNDEKİLER

İşin üçüncü kişiye gördürülmesi hâlinde

MADDE 507.1400

Hesap verme

MADDE 508.1402

A) Hesap Verme Borcu .1402

B) Vekilin Vekaletin İfası İçin veya İfa Nedeniyle Aldıklarını Vekalet Verenine (Müvekkile)

Verme Borcu1403

C) Yargılama Usulüne İlişkin Sorunlar 1406

D) Maddede Yapılan Düzeltme ve Arılaştırma Dışında; 818 Sayılı Borçlar Kanununa Göre

(mad. 392) Değişiklik .1407

Edinilen hakların vekâlet verene geçişi

MADDE 509.1407

A) Kazanılan Hakların Vekâlet Verene Geçmesi.1407

B) Nam-ı Müstear Sorunu .1409

C) Kanuna Karşı Hile.1418

D) Sonuç .1421

III. Vekâlet verenin borçları

MADDE 510.1422

Birlikte vekâlet verenlerin ve birlikte vekillerin sorumluluğu

MADDE 511.1426

Sona ermesi

Sebepleri

Tek taraflı sona erdirme

MADDE 512.1429

Ölüm, ehliyetin kaybedilmesi ve iflas

MADDE 513.1430

- Vekalet Sözleşmesinin Ölüm, Ehliyetin Kaybedilmesi ve İflas Nedeniyle Sona Ermesi1430

- İşgörmeye Geçici Olarak Devam Borcunun Koşulları.1431

- Vekalet Sözleşmesinden Doğan Uyuşmazlıklarda Zamanaşımı Sorunu1432

Hükümleri

MADDE 514.1433

2- KREDİ MEKTUBU VE KREDİ EMRİ

İKİNCİ AYIRIM

Kredi Mektubu ve Kredi Emri

Kredi mektubu

MADDE 515.1435

Kredi emri

Tanımı ve şekli

MADDE 516.1437

Kredi emrinden yararlananın ehliyetsizliği

MADDE 517.1439

III. Kredi emri verilenin önel vermesi

MADDE 518.1439

Taraflar arasındaki ilişki

MADDE 519.1440

3- SİMSARLIK (tellallık) SÖZLEŞMESİ

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Simsarlık Sözleşmesi

Tanımı ve şekli

MADDE 520.1441

Ücret

Hak etme zamanı

MADDE 521.1444

LX İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Ücretin belirlenmesi

MADDE 522 1446

III. Simsarın haklarını kaybetmesi

MADDE 523 1447

Evlenme simsarlığı

MADDE 524 1449

Ücretten indirim

MADDE 525 1450

A) Aşırı Simsarlık Ücretinin İndirilmesi .1450

İsviçre Federal Mahkemesinin Simsarlık İle İlgili Kararları.1451

İ) VEKALETSİZ İŞGÖRME

ONUNCU BÖLÜM

Vekâletsiz İşgörme

İşgörenin hak ve borçları

İşin görülmesi

MADDE 526 1453

Sorumluluk

MADDE 527 1456

A) İşgörenin Borçları 1456

B) İşgörenin Sorumluluğu.1456

III. İşgörenin ehliyetsizliği

MADDE 528 1457

İşsahibinin hak ve borçları

İşin işsahibinin menfaatine yapılması hâlinde

MADDE 529 1459

İşin işgörenin menfaatine yapılması hâlinde

MADDE 530 1461

A) Gerçek Olmayan Vekâletsiz İşgörme (İşin İşgörenin Menfaatine Yapılması) ve Hükümleri1461

B) Kendi Çıkarına Haksız Olarak Başkasının Hukuk Alanına Girip, İşine Karışıp Elde Edilen

Kazanmanın Geri Verilmesi İlkesinin Işığı Altında Fuzuli Şagil’in Sorumluluğunun

(Taşınmazdan Elde Edilen Yarar ya da Malikin Uğradığı Zarar Açısından) Dayandığı

Esaslar1464

C) Hakem Kararlarında Zarar ve Yarar Esası 1471

III. İşin işsahibi tarafından uygun bulunması hâlinde

MADDE 531 1472

J) KOMİSYON SÖZLEŞMESİ

ONBİRİNCİ BÖLÜM

Komisyon Sözleşmesi

Alım veya satım komisyonculuğu

Tanımı

MADDE 532 1473

Komisyoncunun borçları

Bildirme ve sigortalama borcu

MADDE 533 1477

A) Bildirme Borcu.1477

B) Sigorta1478

Özen borcu

MADDE 534 1478

A) Genel Olarak .1478

B) Satılmak Üzere Komisyoncuya Gönderilen Eşya Hakkında Menfaatleri Koruma .1479

Vekâlet verenin belirlediği bedel

MADDE 535 1480

A) Vekâlet Verenin Belirlediği Bedel.1480

İçindekiler LXI

İÇİNDEKİLER

B) Avantajlı Fiyatı Kendisine Mal Etme Yasağı.1480

C) Belirlenen Fiyata Uyma Yükümlülüğü.1481

Veresiye satma ve teslim almadan ödeme

MADDE 536.1481

A) Genel Olarak1481

B) Vekâlet Verenin İzni.1481

C) Ticari Teamüle Göre Veresiye Satış .1481

a) Aynı anda ifa/Veresiye mal satımı/Delcredere ücreti .1482

b) Vekalet verenin kredi ya da avans vermeye ilişkin izni 1482

c) Ticari adet uyarınca kredi açma 1482

D) Satım Bedeline İlişkin Alacağın Teminat Altına Alınması 1482

Komisyoncunun garantisi

MADDE 537.1482

A) Komisyoncunun Borcun İfası Sorumluluğunu Üzerine Alması.1482

B) Komisyoncunun Açıkça Garanti Vermesinin (Borcun İfası Sorumluluğunu Üzerine

Almasının) Ücreti1483

C) Komisyoncunun Sonuç Sorumluluğu Bulunmamaktadır .1483

a) Komisyoncunun yetkisiz olarak mal satması ya da malı teslim almadan peşin

ödemede bulunması.1483

b) Komisyoncu, sözleşmenin yapıldığı yerdeki ticari teamülleri dikkate almalıdır1483

c) Delcredere (güven) sorumluluğu.1483

aa) Delcredere ücreti .1484

III. Komisyoncunun hakları

Ödediği paralar ve yaptığı giderler

MADDE 538.1484

A) Giderler (Masraflar) İçin Karşılık Talep Etme 1484

B) Ardiye ve Taşıma Bedelleri1485

C) Komisyonculuğun İfa Edilmemesi Durumunda Talep Hakları .1485

Komisyon ücreti

İsteme hakkı

MADDE 539.1485

Kaybedilmesi

MADDE 540.1486

A) Komisyoncunun Vekâlet Verene Dürüst Olmayan Davranışta Bulunması.1486

a) Genel olarak 1486

b) Özel sadakatsizlik durumları1486

aa) Komisyoncunun ücret isteme hakkının düşmesi konusunun incelenmesi.1488

bb) Dürüstlük kuralına aykırı davranışın sonuçları.1488

Hapis hakkı

MADDE 541.1489

Malın açık artırmayla satılması

MADDE 542.1489

Komisyoncunun kendisiyle işlem yapması

Bedel ve ücret

MADDE 543.1490

A) Genel Olarak1491

B) Kendisiyle İşlem Yapmanın Hukuksal Niteliği1491

C) Kendisiyle İşlem Yapmanın Koşulları1492

İşlemi kendisiyle yapmış sayılma

MADDE 544.1493

A) İşlemi Kendisiyle Yapmış Sayılma Karinesi .1493

B) Karinenin Etkileri1493

İşlemi kendisiyle yapma hakkının düşmesi

MADDE 545.1494

Diğer komisyon işleri

MADDE 546.1494

LXII İçindekiler

İÇİNDEKİLER

K) TİCARİ TEMSİLCİ, TİCARİ VEKİL VE

DİĞER TACİR YARDIMCILARI

ONİKİNCİ BÖLÜM

Ticari Temsilciler, Ticari Vekiller ve Diğer Tacir Yardımcıları

Ticari temsilci

Tanımı ve yetki verilmesi

MADDE 547 1495

Temsil yetkisinin kapsamı

MADDE 548 1497

A) Temsil Yetkisinin Kapsamı 1497

B) Temsil Yetkisinin (sınırlanması).1498

III. Temsil yetkisinin sınırlandırılması

MADDE 549 1499

Temsil yetkisinin sona ermesi

MADDE 550 1501

Ticari vekil

MADDE 551 1502

Diğer tacir yardımcıları

MADDE 552 1503

Rekabet yasağı

MADDE 553 1504

Ticari temsilcilerin, ticari vekillerin ve diğer tacir yardımcılarının yetkilerinin sona ermesi

MADDE 554 1506

L) HAVALE

ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Havale

Tanımı

MADDE 555 1508

A) Tanımı 1508

B) Hukuksal Niteliği ve Özellikleri 1508

C) Yan (İkincil) Hükümler .1509

D) Havalenin Konusu1509

Hükümleri

Havale eden ile havale alıcısı arasındaki ilişki

MADDE 556 1510

A) Havale Eden İle Havale Alıcısı Arasındaki İlişki.1510

B) Ödeme ve Kredi (Ödünç Verme) Amacı İle Havale .1511

C) Para Borcunun Banka Havalesi Yoluyla Ödenmesi1511

a) Ödemenin gerçekleştiği an .1512

b) Havale eden borçlunun havaledeki gecikmeden dolayı havale alıcısına karşı

sorumluluğu1513

c) Havale eden borçlunun havale konusu meblağın alacaklıya ulaşmamasından

dolayı sorumluluğu 1513

d) Havale eden borçlunun havaleye katılan bankaların hatalı işlemlerinden dolayı

sorumluluğu1514

e) Alıcı bankanın hakimiyet alanındaki kayıp ve gecikme risklerinin borçluyu

temerrütten kurtarması1514

Havale ödeyicisinin borcu

MADDE 557 1515

III. İfa edilmeme hâlinde bildirim

MADDE 558 1516

Geri alma

MADDE 559 1517

A) Genel Olarak .1517

İçindekiler LXIII

İÇİNDEKİLER

B) Havale Alıcısına Karşı Geri Alınabilirlik1517

C) Havale Ödeyicisine Karşı Geri Alınabilirlik .1518

D) Geri Alma Hakkının Bir Süreyle Sınırlanması.1518

E) Havale Edenin İflası .1518

Kıymetli evrak konusunda havale

MADDE 560.1519

A) Hamiline Yazılı Havaleler.1519

B) Kambiyo Senedi Benzeri Havaleler 1519

M) SAKLAMA (VEDİA) SÖZLEŞMESİ

ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Saklama Sözleşmeleri

Genel saklama sözleşmesi

Tanımı

MADDE 561.1520

A) Hukuksal Nitelik 1520

a) Rızaya bağlı sözleşmedir 1520

b) Konusu .1521

c) Taşınır nesnede söz konusu olur .1522

d) Depo’dan ve depozito’dan farkı .1522

e) Ücret ödeme borcu 1522

Saklatanın borçları

MADDE 562.1523

A) Saklatanın Borçları .1523

B) Hapis Hakkı .1524

III. Saklayanın borçları

Kullanım yasağı

MADDE 563.1524

A) Kullanma Yasağı 1524

B) Sözleşmeye Aykırı Olarak Kullanmanın Hukuksal Sonuçları1525

Geri verme

Genel olarak

MADDE 564.1526

Özel durumlar

MADDE 565.1527

A) Genel Olarak 1527

B) Belirlenen Sürenin Sona Ermesinden Önce Geri Alma 1527

C) Belirlenen Sürede Sona Erme1528

D) Birden Çok Kişinin Bir Şeyi Saklamak Üzere Vermesi Durumunda Geri Verme.1528

Geri verme yeri

MADDE 566.1529

A) Geri Verme Yeri .1530

B) Geri Vermenin Tehlike ve Giderleri 1530

Saklayanların sorumluluğu

MADDE 567.1530

Üçüncü kişilerin iddiaları

MADDE 568.1531

A) Genel Olarak 1531

B) El Koyma ve Mülkiyet Davası .1531

Güvenilirkişiye bırakma

MADDE 569.1532

A) Genel Olarak 1532

B) Güvenilir Kişiye Bırakma .1532

C) Koşulları 1532

LXIV İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Mislî şeylerin saklanması

MADDE 570 1533

a) Misli şeylerin saklanması kavramı ve kapsamı1533

b) Özellikleri1534

c) Misli şeylerin saklanması sözleşmesinin hükümleri1535

d) Misli şeylerin saklanmasının genel saklama sözleşmesinden farklı hükümleri1537

Ardiyeciye bırakma

Senet çıkarma

MADDE 571 1538

A) Ardiye Sözleşmesinin Tanımı, Niteliği, Tarafları ve Konusunu Oluşturan Ticari Mal1538

B) Koşulları1539

a) Ardiye yerlerini hazır bulundurma .1539

b) Ardiye yerlerini açıkça kamuya bildirme.1539

c) Saklatılan malı temsil eden senet çıkarma .1540

Ardiyecinin saklama borcu

MADDE 572 1540

A) Genel Olarak 1540

B) Teslim Alma Görevi .1541

C) Özen Görevi .1542

D) Muayene (gözden geçirme) ve Bildirme Görevi .1542

E) Saklatanın Ardiyeye Girişine İzin Verme Görevi1542

F) Sigorta1543

III. Bırakılan şeylerin karışması

MADDE 573 1543

Ardiyecinin hakları

MADDE 574 1544

A) Ardiyecinin Hakları.1544

B) Zamanaşımı 1546

Malların geri verilmesi

MADDE 575 1547

a) Genel olarak .1547

b) Ardiyecinin isteği üzerine zamanından önce geri verme .1547

c) Geri alanın yetkisinin ispatı 1548

d) Geri verme .1548

e) Geri vermenin imkansızlığı 1548

Konaklama yeri, garaj, otopark ve benzeri yerleri işletenlere bırakma

Konaklama yeri işletenlerin sorumluluğu

Koşulları ve kapsamı

MADDE 576 1548

A) İşletenler (Otel, Motel, Pansiyon, Tatil Köyü gibi.) İle Konaklayan Arasındaki İlişkinin

Hukuksal Niteliği .1548

B) İşletenin Sorumluluğunun Hukuksal Niteliği 1549

C) Sorumluluğun Koşulları .1549

D) Sorumluluğu ve Dava Hakkını Kaldıran Durumlar 1552

Kıymetli eşya

MADDE 577 1554

Sorumluluğun kalkması

MADDE 578 1557

A) Konaklayanın Zararını İşletene Derhal Bildirmemesinin Sonuçları 1557

Garaj, otopark ve benzeri yerleri işletenlerin sorumluluğu

MADDE 579 1558

III. Hapis hakkı

MADDE 580 1560

İçindekiler LXV

İÇİNDEKİLER

N) KEFALET SÖZLEŞMESİ

ONBEŞİNCİ BÖLÜM

Kefalet Sözleşmesi

Tanımı

MADDE 581.1563

A) Tanım .1563

a) 818 Sayılı Eski BK.’daki Tanımın Eleştirisi (Aksaklıkları) .1563

b) Yeni Türk Borçlar Kanunundaki (TBK) Tanım1563

c) Kefalet, kefille alacaklı arasında kurulur .1563

d) Adi Kefilin Sorumluluğu 1564

e) İcra Kefaletinin İptali1564

B) Kefalet Hukuku Ortadan Kaldırılamaz Nitelikte Olan Şu Hükümleri İçermektedir .1564

C) Garanti Sözleşmesi İle Kefalet Sözleşmesinin Nitelikleri ve Farkları 1564

a) Her İki Sözleşmenin Temel Amaçları1565

b) Her İki Sözleşme Arasındaki Farklar.1566

c) Her İki Sözleşmeyi Birbirinden Ayıran Kıstaslar.1566

d) Garanti Sözleşmesinin Sorumluluk Sınırı.1566

e) Sonuç1568

Koşulları

Asıl borç

MADDE 582.1569

A) Geçerli Bir Asıl Borcun Bulunması1569

B) Müstakbel (gelecekte doğacak) veya Şarta Bağlı Borç.1570

C) Sözleşmenin Tek Taraflı Olarak Bağlayıcı Olmadığı Bazı Durumlarda Kefalet.1570

D) Eksik Borçlarda (örneğin zamanaşımına uğramış borçlarda) Kefalet.1570

E) Kefili Koruyan Hükümlerden Önceden Feragat Edilemez .1570

Şekil

MADDE 583.1571

A) Kefalet Tarihinin Sözleşmede Belirtilmesi Gerekir1571

B) Kefilin Kendi El Yazısıyla Belirtmesinin Şart Olduğu Hususlar .1572

C) Kendi Adına Kefil Olma Konusunda Özel Yetki Verilmesi ve Diğer Tarafa Veya Bir

Üçüncü Kişiye Kefil Olma Vaadinde Bulunulmasının Şekli 1574

D) Kefalet Sözleşmesinde Sonradan Yapılan ve Kefilin Sorumluluğunu Artıran

Değişikliklerin Kefalet İçin Öngörülen Şekle Uyulmadıkça Hüküm Doğurmayacağı.1575

E) Kefalet Limiti Yabancı Parayla İfade Edilebilir mi 1575

F) Şekle Aykırı Yapılan Kefalet Sözleşmesinde Kefilin Borcu İfa Etmesinin Sonuçları1576

a) Alman hukukunda 1576

b) Sözleşmenin geçersizliğini bilmeyen kefilin ifada bulunması.1576

aa) Sebepsiz zenginleşme.1576

III. Eşin rızası

MADDE 584.1579

İçeriği

Türlerine göre

Adi kefalet

MADDE 585.1593

A) Adi Kefalet.1593

B) Zarara (Açığa) Kefalet 1593

Müteselsil kefalet

MADDE 586.1598

Birlikte kefalet

MADDE 587.1605

a) Kavram .1606

b) Bağımsız toplu kefillerden birisi, alacaklı tarafından borcun tamamı için sorumlu

tutulursa, diğerlerine rücu edebilir mi? 1606

c) Toplu (birlikte) kefalet için asıl borcun taksiminin mümkün olması yeterlidir.1607

d) Müteselsil birlikte kefilden esas borcun tamamına yönelik olarak talepte bulunulması .1608

e) Birlikte müteselsil kefalet1610

LXVI İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Kefile kefil ve rücua kefil

MADDE 588 1613

A) Kefile Kefalet.1613

B) Rücua Kefalet1613

Ortak hükümler

Kefil ile alacaklı arasındaki ilişki

Sorumluluğun kapsamı

MADDE 589 1614

A) Kefil, Her Durumda Kefalet Sözleşmesinde Belirtilen Azami Miktara Kadar Sorumludur.1614

B) Kefilin Borcun Aslından Başka Yasa Gereğince Sorumlu Olduğu Hususlar.1615

C) Kefalet, Doğacak Borçlar İçin Verilir1616

D) Asıl Borç İlişkisinin Hükümsüz Hale Gelmesi Nedeniyle Doğan Zarardan Ve Ceza

Koşulundan Sorumluluğa İlişkin Anlaşmalar Kesin Olarak Hükümsüzdür 1616

E) Sorumluluğun Kapsamı 1617

Kefilin takibi

MADDE 590 1620

A) İflas1620

B) Takibin Durdurulması.1620

C) Takibin Durdurulmasının Sonuçları1621

D) Kefilin Ödeme Yükümü 1621

Def’iler

MADDE 591 1624

A) Asıl Borçluya Veya Mirasçılarına Ait Olan Defilerin Çevresi ve Uygulama Durumları.1624

B) Kefil, Asıl Borçlunun Ödeme Güçsüzlüğünden Doğan Def’ileri İleri Süremez .1625

C) Borçlunun Def’ilerden Feragatinin Sonuçları.1625

D) Kefilin, Asıl Borçluya Ait Def’ilerinden Feragati .1625

E) Def’iler1626

Özen gösterme, rehin ve borç senetlerinin teslimi

MADDE 592 1629

A) Güvencelerin Azalmasından Sorumluluğun Koşulları .1629

B) Güvenceleri ve İspat Araçlarını Saklama, Kefile Nakil ve Tevdi Yükümlülüğü 1631

C) Alacaklının (TBK.mad.592/3 anlamında) Ödevlerini Yerine Getirmemesinin Sonuçları1632

D) Çalışanlara Kefalet Halinde Alacaklının Gözetim Görevi.1633

E) Taraflar Başka Türlü Anlaşma Yapabilirler .1634

Ödemenin kabulünü isteme

MADDE 593 1634

A) Ödemenin Kabulünün Koşulları.1634

B) Alacaklının Haklı Bir Neden Olmaksızın Ödemeyi Kabulden Kaçınmasının Sonuçları.1635

Bildirim, iflasta ve konkordatoda kayıt

MADDE 594 1636

A) Alacaklının Kefile Bilgi Verme Borcu 1636

B) Alacaklının Asıl Borçlunun Ödemede Belirli Gecikmelerini Kefile Bildirmesi Borcu 1636

C) Bilgi Verme Borcunun Doğum Zamanı.1636

D) Alacaklının, Asıl Borçlunun İflası İle Borçlunun Konkordato İstemindeki Özel Özen Borcu .1637

E) TBK. mad. 594 Hükmüne Göre Alacaklının Borçlarına Aykırı Davranmasının Sonuçları.1638

F) Esas Borçlunun İflası1638

Kefil ile borçlu arasındaki ilişki

Güvence verilmesini ve borçtan kurtarılmasını isteme hakkı

MADDE 595 1639

A) Kefilin Borçludan Güvence İsteyebileceği Durumlar1639

B) Güvencelerin Çeşidi .1640

C) Kefilin Borçtan Kurtarılmasını İstemesi 1640

Kefilin rücu hakkı

MADDE 596 1641

A) Kefilin Rücu Hakkı1641

B) Kefilin İç İlişkiden Doğan Rücu Hakkı Saklıdır 1642

İçindekiler LXVII

İÇİNDEKİLER

C) Kefil Bu İki Çeşit Rücu Hakkından Hangisine Dayanmalıdır 1642

D) Özel Olarak Güvencelerin Geçişi1642

E) Kefilin Rücu Hakkına İlişkin Zamanaşımı 1643

F) Kefil İle Rehin Sahibi Arasındaki İlişki 1644

Kefilin bildirim yükü

MADDE 597.1645

A) Bildirim Borcu 1645

B) Kefilin Yaptığı Ödemeyi Asıl Borçluya İhbar Etmemesi.1645

C) Bildirimde Bulunmamanın Sonuçları.1646

D) Kefilin, Alacaklıya Karşı Olan Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Dava Hakkı Saklıdır 1646

E) Güvencelerin Akibeti 1646

Sona ermesi

Kanun gereğince

MADDE 598.1647

A) Asıl Borcun Sona Ermesine Bağlı Sona Erme 1647

B) Borçlu ve Kefil Sıfatının Aynı Kişide Birleşmiş Olması.1649

C) Yasal Süre Sonucunda Kefaletin Sona Ermesi.1650

D) Kefaletin Uzatılması ve Yenilenmesi.1650

E) Borçlu ve Kefil Sıfatı Aynı Kişide Birleşmiş Olursa, Alacaklı İçin Kefaletten Doğan Özel

Yararlar Saklı Kalır1650

F) Kefaletin Sona Ermesi 1651

Kefaletten dönme

MADDE 599.1653

A) Gelecekteki Bir Alacağa (veya Borca) Kefaletten Dönme .1653

B) Kefaletten Dönme ve Sonuçları .1654

C) Kefilin Kefalet Sözleşmesinden Dönmesi Durumunda Olumsuz (Menfi) Zarar1654

D) Gelecekte ve Şarta Bağlı Borca Kefalet 1657

E) Kefalet Sözleşmesinden Dönmede Olumsuz Zarar 1657

III. Süreli kefalette

MADDE 600.1659

A) Düzenlemenin Amacı ve Gerekçesi 1659

B) Süreli Kefalet Kavramı 1659

C) TBK. mad. 600 Hükmüne Aykırı Olarak Yapılan Sözleşmeler Geçersizdir.1659

D) Süreye Bağlama Anlaşması.1659

E) Belirli Süreli Kefalette Sürenin Dolması Nedeniyle Sona Erme1660

Süreli olmayan kefalette

MADDE 601.1660

A) Maddenin Uygulanmasının Koşulları.1660

B) Alacağın Muaccel Olması (alacağın ödeme gününün gelmesi) Halinde Davranma .1661

C) Alacaklının Alması Gerekli Önlemler.1663

D) TBK.mad.601 Hükmü Kural Olarak Müteselsil Kefile de Uygulanabilir.1663

E) Kefilin Sorumluluğunun Son Bulması .1663

F) Kefil Kendisine TBK. mad. 601 Hükmü İle Tanınan Haklardan Önceden Feragat Edemez1663

Çalışanlara kefalette

MADDE 602.1665

Uygulama alanı

MADDE 603.1665

A) Düzenlemenin Amacı1665

B) Düzenlemenin Koşulları 1665

C) Uygulama Alanı1666

O) KUMAR VE BAHİS

ONALTINCI BÖLÜM

Kumar ve Bahis

Alacağın dava ve takip edilememesi

MADDE 604.1669

A) Bahis ve Kumar’ın Birlikte Tanımı 1669

LXVIII İçindekiler

İÇİNDEKİLER

B) Kavram.1669

C) Hukuksal Nitelik.1670

D) Kumar Amacı İle Yapılan Hukuksal İşlemler.1670

E) Eksik Borcun Yerine Getirilmesi.1671

F) Getirilen Değişiklik.1672

Borç senedi verme ve isteyerek ödeme

MADDE 605 1672

A) Kumar Oynayan Kimsenin Borç Senedi Vermesi ya da Kambiyo Taahhüdü Altına Girmesi 1672

B) İsteğe Bağlı Ödeme .1673

C) Usulsüzlük.1673

D) Eksik Borcun Senede Bağlanması, Dava ve Takip Edilmeme Özelliğini Kaybettirmez.1674

Piyango ve diğer şans oyunları

MADDE 606 1674

A) Piyango Sözleşmesi (ya da diğer şans oyunları) .1674

B) İzin Verilmiş Piyango1674

C) Yasak Olan Piyango ve Tombalalar .1675

D) Yabancı Ülkedeki Piyangolar ve Diğer Şans Oyunları 1675

E) Piyango İle İlgili Sorunlar .1675

F) Senetteki Borcun Kumar veya Bahis Borcu Olduğu İddiası Tanıkla İspat Edilebilir mi? 1676

Ö) ÖMÜR BOYU GELİR VE ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMELERİ

1- ÖMÜR BOYU GELİR (KAYDI HAYATLA İRAT) SÖZLEŞMESİ

ONYEDİNCİ BÖLÜM

Ömür Boyu Gelir ve Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmeleri

BİRİNCİ AYIRIM

Ömür Boyu Gelir Sözleşmesi

Tanımı

MADDE 607 1677

Şekli

MADDE 608 1679

Gelir alacaklısının hakları

Hakkın kullanılması

MADDE 609 1679

A) Ödeme Vadesi.1679

B) Hayatına Bağlı Olarak Ömür Boyu Gelir Kurulan Kişinin Ölümü1679

C) Gelir Borçlusunun İflası 1679

Devredilebilmesi

MADDE 610 1679

2- ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ

İKİNCİ AYIRIM

Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi

Tanımı

MADDE 611 1682

Şekli

MADDE 612 1684

Güvencesi

MADDE 613 1686

Konusu

MADDE 614 1687

İptali ve tenkisi

MADDE 615 1688

A) Nafaka Talep Hakkı Olanların İtirazı 1688

a) Genel olarak1688

b) Nafaka haklılarınca (alacaklılarınca) itiraz 1689

İçindekiler LXIX

İÇİNDEKİLER

c) Mirasçıların iptal davası.1689

d) Alacaklılar tarafından itiraz1690

Sona ermesi

Önel verilerek fesih

MADDE 616.1690

Önel verilmeksizin fesih

MADDE 617.1692

A) Önemli Nedenlerden Dolayı Sona Erdirme1692

B) Mirasa İlişkin Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Hakkında Kıyas (örnekseme) Yoluyla

Uygulama1693

III. Bakım borçlusunun ölümü

MADDE 618.1694

Devredilemezlik, iflas ve haciz hâlinde istem

MADDE 619.1695

A) Alacağın Devredilmesi 1695

B) Bakım Borçlusunun İflası 1695

C) Bakım Borçlusunun Mallarının Haczi 1695

P) ADİ ORTAKLIK SÖZLEŞMESİ

ONSEKİZİNCİ BÖLÜM

Adi Ortaklık Sözleşmesi

Tanımı

MADDE 620.1696

A) Tanımı.1696

B) Adi Ortaklık Sözleşmesinin Unsurları1698

C) Herhangi Bir Ticaret Ortaklığına Dahil Olmayan Ortaklıklar1702

D) Sonuç Açıklamaları.1702

E) Adi Ortaklığa Uygulanabilir veya Uygulanamaz Nitelikteki Borçlar Kanunu Hükümleri 1708

Ortaklar arasındaki ilişki

Katılım payı

MADDE 621.1709

a) Genel olarak 1709

b) Katılma paylarının nicelik ve türü.1709

c) Para olarak taahhüt edilen katılım payının (sermayenin) nakden ve ifa suretiyle yerine

getirilmesi .1710

d) Adi ortaklığa katılım payı olarak bir malın mülkiyetinin veya kullanma hakkının konulması.1710

e) Alacakların katılım payı olarak getirilmesi.1710

f) Kişisel emeğin ortaklığa katılma payı olarak getirilmesi (katılma payının çalışma edimi

olması)1711

g) Katılma payı koyma borcunun ifasının ispatı.1711

h) Katılma payının ifa edilmemesi1712

ı) Ortakların (veya ortağın) açacağı ifa davası .1712

i) Haklı nedenle ihraç ve fesih 1712

Kazanç ve zarar

Kazancın paylaşılması

MADDE 622.1712

Kazanç ve zarara katılma

MADDE 623.1713

A) Kazanç ve Zarar Kavramı1713

B) Kazanç ve Zararın Hesaplanması.1714

C) Kazanç ve Zararın Paylaştırılmasındaki İlkeler 1714

D) Bir Ortağın Aslan Payına Sahip Olduğu Ortaklık İle İlgili Yasak veya Ortakların Zarara

Katılamayacağının Kararlaştırılması1715

III. Ortaklığın kararları

MADDE 624.1716

LXX İçindekiler

İÇİNDEKİLER

Ortaklığın yönetimi

MADDE 625 1717

A) Ortaklığın Yönetimi 1717

B) Şirketi Yönetme Borcu .1719

C) Yönetici Ortakların İtiraz (Veto) Hakkı.1719

D) Gecikmesinde Sakınca Olan Durumlarda Ortaklığa Genel Yetkili Temsilci Atanması.1719

Ortaklar arasındaki sorumluluk

Rekabet yasağı

MADDE 626 1720

Ortakların yaptıkları giderler ve işler

MADDE 627 1722

Özen borcu

MADDE 628 1725

Yönetim yetkisinin kaldırılması ve sınırlanması

MADDE 629 1726

VII. Yönetici ortaklar ile diğer ortaklar arasındaki ilişki

Genel olarak

MADDE 630 1728

Ortaklık işlerini inceleme

MADDE 631 1730

A) Ortaklık İşlerini İnceleme .1730

B) Defterlerin Tümüyle İncelenmesi (Teslim) .1731

VIII. Ortaklar arasındaki ve ortaklık yapısındaki değişiklikler

Yeni ortak alımı ve alt katılım

MADDE 632 1732

A) Yeni Ortak Alınması .1732

B) Ortaklık Payının Kısmen veya Tamamen Devri .1732

C) Alt Katılım .1733

Ortaklıktan çıkma ve çıkarılma

Genel olarak

MADDE 633 1734

A) Ortaklıktan Çıkma ve Çıkarılma .1734

B) Kanunda Belirtilen Çıkma ve Çıkarılma Nedenlerinin Daha Yakından İncelenmesi .1737

C) Düzenlemenin Gerekçesi ve Hukuki Niteliği .1740

Ortaklık payının tasfiyesi

MADDE 634 1741

Malvarlığının yetersizliği

MADDE 635 1743

Tamamlanmamış işler

MADDE 636 1744

Ortakların üçüncü kişilerle ilişkisi

Temsil

MADDE 637 1745

A) Dolayısıyla Temsil1745

B) Kanuni Temsil .1745

C) Doğrudan Temsil.1745

D) Ortakların Üçüncü Kişilerle İlişkisi .1746

E) Adi Şirketlerin (ortaklıkların) Hak Ehliyeti (tüzel kişiliği) ve Alman Federal

Mahkemesinin Bu Konudaki Devrim Niteliğindeki Kararı1748

F) Federal Mahkeme Kararı Türk/İsviçre Hukuku Bakımından Neden Önemlidir? 1750

G) Adi Ortaklığın Taraf ve Takip Ehliyeti ve Ortaklık Borçlarından Sorumluluk.1750

H) Alman Federal Mahkemesi Kararına Konu Olan Olay 1751

I) Federal Mahkeme Kararı Adi Ortaklık Hukukunda Önemli Bir Etki Yaratmıştır; Zira

Temelde Değişiklikler Getirmiştir.1751

İ) Sonuç .1753

İçindekiler LXXI

İÇİNDEKİLER

Temsilin sonuçları

MADDE 638.1755

a) Dış ilişkilerde .1755

b) İç ilişkilerde .1756

c) Ortaklığın alacaklısının ortağın tasfiye veya kâr payına başvurabilmesi.1756

d) Müteselsil sorumluluk.1757

e) Müteselsil sorumluluğun kaldırılması1757

Ortaklığın sona ermesi

Sona erme sebepleri

Genel olarak

MADDE 639.1758

A) Ortak Amacın Gerçekleşmesi Veya Gerçekleşmesinin İmkansız Duruma Gelmesi.1758

B) Ortaklardan Birisinin Ölmesi1758

C) Ortağın Kısıtlanması, İflası veya Tasfiyedeki Payının Cebri İcra Yoluyla Paraya

Çevrilmesi .1758

D) Tüm Ortakların Oybirliğiyle Karar Vermesi .1759

E) Sürenin Son Bulması 1759

F) Bir Ortağın Fesih Bildiriminde Bulunması1759

G) Haklı Sebeplerin Bulunması.1760

Belirsiz süreli ortaklık

MADDE 640.1760

Sona ermenin ortaklığın yönetimine etkisi

MADDE 641.1762

III. Tasfiye

Katılım payı için yapılacak işlem

MADDE 642.1764

Kazanç ve zararın paylaşımı

MADDE 643.1766

A) Kazanç ve Zararın Paylaşımı1766

B) Adi Ortaklığın Tasfiyesi 176

Tasfiye usulü

MADDE 644.1767

A) Tasfiye Usulü.1767

B) Tasfiye İşlerini Yürütmek Üzere Tasfiye Görevlisi Atanması.1768

Üçüncü kişilere karşı sorumluluk

MADDE 645.1769

A) Genel Olarak1769

B) Zamanaşımı Sorunu .1769

Türk Medenî Kanunu ile ilişkisi

MADDE 646.1769

Yürürlükten kaldırılan Kanun

MADDE 647.1769

Geçici madde 1.1769

Geçici madde 2.1770

Yürürlük

MADDE 648.1770

Yürütme

MADDE 649.1770

KAYNAKLAR1771

KAVRAM DİZİNİ.