Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali
Hasan ÇİFTÇİ
- | Ölüme Bağlı Tasarruf Kavramı |
- | Ölüme Bağlı Tasarrufların İptal Sebebi |
- | Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali Davası |
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 15
GİRİŞ 17
I. BÖLÜM
ÖLÜME BAĞLI TASARRUF KAVRAMI
I. GENEL OLARAK 21
II. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFUN ÇEŞİTLERİ 27
A. Şeklî Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar 27
1. Genel Olarak 27
2. Şeklî Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruf Türleri 29
a. Vasiyetname 29
(1) Genel Olarak 29
(2) Vasiyetname Çeşitleri 33
a) Resmî Vasiyetname 33
(i) Genel Olarak 33
(ii) Resmî Vasiyetnamenin Düzenleniş Şekilleri 40
(a) Okunarak ve İmzalanarak Düzenlenen
Resmî Vasiyetname 40
(b) Okunmaksızın ve İmzalanmaksızın
Düzenlenen Resmî Vasiyetname 47
(c) Karma Şekilde Düzenlenen Resmî Vasiyetname 50
aa. Okumadan Fakat İmzalanarak
Düzenlenen Resmî Vasiyetname 51
bb. Okunarak Fakat İmzalanmadan
Düzenlenen Resmî Vasiyetname 51
(d) Bazı Özel Durumlar 52
b) El Yazılı Vasiyetname 55
(i) Genel Olarak 55
(ii) El Yazılı Vasiyetnamenin Şekil Şartları 57
(a) Vasiyetnamenin Başından Sonuna Kadar Mirasbırakanın El Yazısı İle Yazılması 57
(b) Vasiyetnamenin Düzenleme Tarihinin
Gösterilmesi 68
(c) İmza 78
(iii) El Yazılı Vasiyetnamenin Saklanması 84
c) Sözlü Vasiyetname 85
(i) Genel Olarak 85
(ii) Sözlü Vasiyetname Yapmak İçin Gerekli Olan
Şartlar 86
(a) Olağanüstü Bir Halin Bulunması 87
aa. Yakın Ölüm Tehlikesi 87
bb. Ulaşımın Kesilmesi 90
cc. Hastalık 92
dd. Savaş 94
(b) Resmi veya El Yazılı Vasiyetname Yapma
İmkânının Bulunmaması 95
(c) Mirasbırakanın Son Arzularını Tanıklara Bildirmesi 96
(d) Son Arzuların Tanıklar Tarafından
Belgelenmesi 99
(iii) Sözlü Vasiyetnamenin Hükümden Düşmesi 108
b. Miras Sözleşmesi 110
(1) Genel Olarak 110
(2) Miras Sözleşmesinin Şekli 110
(3) Miras Sözleşmesinin Çeşitleri 115
a) Olumlu Miras Sözleşmesi-Olumsuz Miras Sözleşmesi (Mirastan Feragat Sözleşmesi) 115
(i) Olumlu Miras Sözleşmesi. 115
(ii) Olumsuz Miras Sözleşmesi (Mirastan Feragat Sözleşmesi) 116
b) Tek Taraflı Miras Sözleşmesi-İki Taraflı Miras
Sözleşmesi 117
(i) Tek Taraflı Miras Sözleşmesi 117
(ii) İki Taraflı Miras Sözleşmesi 117
c) İvazlı Miras Sözleşmesi- İvazsız Miras Sözleşmesi 118
(i) İvazlı Miras Sözleşmesi 118
(ii) İvazsız Miras Sözleşmesi 118
B. Maddî Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar 118
1. Genel Olarak 118
2. Maddî Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruf Türleri 119
a. Sadece Vasiyetname İle Yapılabilen Maddî Anlamda Ölüme
Bağlı Tasarruflar 120
(1) Vakıf Kurma 120
(2) Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi Atama 122
b. Sadece Miras Sözleşmesi İle Yapılabilen Maddî Anlamda
Ölüme Bağlı Tasarruf 125
(1) Mirastan Feragat Sözleşmesi 126
c. Hem Miras Sözleşmesi Hem de Vasiyetname İle Yapılabilen
Maddî Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar 128
(1) Mirasçı Atama 128
(2) Belirli Mal Bırakma (Vasiyet) 129
(3) Yedek Mirasçı Atama 132
(4) Art Mirasçı Atama 133
(5) Koşul ve Yükleme 136
(6) Mirasçılıktan Çıkarma 139
II. BÖLÜM
ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN İPTAL SEBEPLERİ
I. EHLİYETSİZLİK 145
A. Genel Olarak 145
B. Ölüme Bağlı Tasarruflarda Ehliyetsizlik 155
1. Genel Olarak 155
2. Vasiyetname Yapma Ehliyeti 159
a. Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmak 159
b. 15 Yaşını Doldurmuş Olmak 164
3. Miras Sözleşmesi Yapma Ehliyeti 167
a. Genel Olarak 167
b. Tek Taraflı Miras Sözleşmelerinde 168
(1) Miras Sözleşmesi İle Ölüme Bağlı Tasarrufta Bulunan
Tarafın Ehliyeti 168
(2) Miras Sözleşmesi İle Ölüme Bağlı Tasarrufta Bulunmayan
(Lehine Tasarrufta Bulunulanın) Tarafın Ehliyeti 173
c. İki Taraflı Miras Sözleşmelerinde Ehliyet 176
d. Mirastan Feragat Sözleşmelerinde Ehliyet 177
e. Ehliyetsizliğin Sonuçları 180
(1) Mirasbırakanın Ehliyetsizliğinin Sonuçları 180
(2) Lehine Tasarrufta Bulunulanın ve Feragat Edenin
Ehliyetsizliğinin Sonuçları. 183
II. İRADE SAKATLIĞI 184
A. Genel Olarak 184
B. Ölüme Bağlı Tasarruflarda İrade Sakatlığının Önemi 185
C. Yanılma 190
1. Genel Olarak 190
2. Beyan Yanılması 191
3. Saik Yanılması 195
4. Miras Hukukunda Yanılma 196
a. Vasiyetnamelerde Yanılma 197
b. Miras Sözleşmelerinde Yanılma 201
D. Aldatma 203
1. Genel Olarak 203
2. Miras Hukukunda Aldatma 206
a. Vasiyetnamelerde Aldatma 208
b. Miras Sözleşmelerinde Aldatma 208
E. Korkutma 209
1. Genel Olarak 209
2. Miras Hukukunda Korkutma ve Zorlama 213
a. Vasiyetnamelerde Korkutma ve Zorlama 217
b. Miras Sözleşmelerinde Korkutma ve Zorlama 218
F. Ölüme Bağlı Tasarrufta Bulunan Mirasbırakanın Yanılma ve Aldatmayı Öğrenmesi İle Korkutma ve Zorlamanın Etkisinden Kurtulmasının
Sonuçları 219
G. İrade Sakatlıklarına ilişkin Diğer Haller 224
1. Zihnî Kayıt 225
2. Latife Beyanı 227
3. Muvazaa 229
4. Aşırı Yararlanma 234
III. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFUN İÇERİĞİNİN, BAĞLANDIĞI KOŞULLARIN VEYA YÜKLEMELERİN HUKUKA VEYA AHLÂKA AYKIRI OLMASI 239
A. Genel Olarak 239
1. Hukuka Aykırılık 240
2. Ahlâka Aykırılık 243
B. Ölüme Bağlı Tasarrufun içeriğinin Hukuka veya Ahlâka Aykırı Olması 245
C. Ölüme Bağlı Tasarrufun Bağlandığı Koşulların veya Yüklemelerin
Hukuka veya Ahlâka Aykırı Olması 252
1. Ölüme Bağlı Tasarrufun Bağlandığı Koşulların Hukuka veya Ahlâka
Aykırı Olması 252
2. Ölüme Bağlı Tasarrufun Bağlandığı Yüklemelerin Hukuka veya
Ahlâka Aykırı Olması 262
IV. ŞEKİL EKSİKLİĞİ 263
A. Genel Olarak 263
B. Ölüme Bağlı Tasarruflarda Şekil Eksikliği 266
1. Genel Olarak 266
2. Vasiyetnamelerde Şekil Eksikliği 266
a. Resmî vasiyetnamelerde Şekil Eksikliği 266
b. El Yazılı Vasiyetnamelerde Şekil Eksikliği 275
c. Sözlü Vasiyetnamelerde Şekil Eksikliği 282
3. Miras Sözleşmelerinde Şekil Eksikliği 287
III. BÖLÜM
ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN İPTALİ DAVASI
I. GENEL OLARAK 289
II. İPTALİN İLERİ SÜRÜLMESİ 292
A. Genel Olarak 292
B. İptalin Mirasın Açılmasından Önce İleri Sürülmesi 293
1. Vasiyetnamelerde İptalin İleri Sürülmesi 293
2. Miras Sözleşmelerinde İptalin İleri Sürülmesi 295
C. İptalin Mirasın Açılmasından Sonra İleri Sürülmesi 297
III. İPTAL DAVASININ TARAFLARI 298
A. Davacı Taraf 298
B. Davalı Taraf 302
IV. İPTAL DAVASINDA SÜRELER 303
A. Bir Yıllık Süre 306
B. On Yıllık Süre 308
C. Yirmi Yıllık Süre 310
D. Süresiz Def’i Hakkı 313
V. İPTAL DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 315
VI. İPTAL DAVASINDA İSPAT YÜKÜ 317
VII. İPTAL DAVASININ SONUÇLARI 319
SONUÇ 325
KAYNAKÇA 337