İÇİNDEKİLER KISALTMALAR . III İÇİNDEKİLER V ÖZET . 1 SUMMARY . 3 OMBUDSMAN VE TÜRKİYE'DE KAMU DENETÇİLİĞİ GİRİŞ . 5 I. Ulusal Düzeyde Denetim Kurumları Sınıflandırmaları 11 II. Uluslararası İnsan Hakları Kurumları Ve Ombudsman . 12 A. Bölgesel Düzeyde AB Ombudsmanı . 12 B. Uluslararası platformda ombudsman henüz kurulmamıştır: 13 BİRİNCİ BÖLÜM I. GENEL OLARAK OMBUDSMANLIK KURUMU 15 A. OMBUDSMAN KURUMU . 15 B. KLASİK OMBUDSMAN VE YENİ OMBUDSMAN ÇEŞİTLERİ 16 II. OMBUDSMAN KURUMUNUN DOĞUŞU, KÖKENİ VE ÇEŞİTLİ ÜLKELERE YAYILMASI . 21 A. OMBUDSMANIN İLHAM KAYNAĞI (TARİHİ KÖKENİ) . 22 B. OMBUDSMAN KURUMUNUN ÖTEKİ ÜLKELERE YAYILMASI . 29 C. KURUMUN GEÇİRDİĞİ EVRİM VE GELİŞMELER . 31 1. Ulusal Düzeylerde Mevcut Ulusal İnsan Hakları Kurumları (UİHK) . 32 a. Ombudsman kurumları: Ulusal düzeylerde ombudsmanlar . 32 b. Ulusal İnsan Hakları Kurumları . 32 2. Uluslararası ve Ulusalüstü Düzeylerde Ombudsman ve Ombudsman Birlikleri 33 a. Ulusalüstü Bölgesel Düzeyde Avrupa Ombudsmanı . 34 b. Uluslararası Düzeyde Ombudsman Kurulmamış Olmakla Birlikte Ombudsman Birlikleri Kurulmuştur 35 İçindekiler VI
İKİNCİ BÖLÜM I. OMBUDSMAN KURUMUNUN TANIMLANMASI . 37 A. TANIM ZORLUĞU VE NEDENLERİ 37 B. YAPILMIŞ TANIMLAR 38 II. OMBUDSMANIN VAROLUŞ NEDENLERİ, MAHİYETİ, AMAÇ VE İŞLEVLERİ . 41 A. VAROLUŞ NEDENLERİ 41 1. Demokrasi, Hukuka Bağlı Devlet ve İnsan Hakları Standartlarının Yükseltilmesi İçin Ombudsman Gerekli Görülmektedir. 41 2. Ombudsman Kurumunun Varoluşunu Sağlayan Temel İhtiyaç Nedir? . 42 3. Ombudsmanın Güvenilir Kişiliği . 44 B. OMBUDSMANIN MAHİYETİ 45 C. OMBUDSMANIN ÇALIŞMA USULÜ ŞEMASI 50 D. OMBUDSMAN KURUMUNUN AMAÇ VE İŞLEVLERİ (FONKSİYONLARI) . 52 III. OMBUDSMANIN UNSURLARI VE NİTELİKLERİ (OLMAZSA OLMAZLARI) . 56 A. OMBUDSMAN KURUMUNUN NİTELİKLERİ KONUSUNDA BAZI GÖRÜŞLER . 56 B. OMBUDSMAN KURUMUNUN UNSURLARI VE TEMEL NİTELİKLERİ 59 1. Ombudsmanlar ancak anayasalar yada yasalarla kurulabilmektedir. 59 2. Günümüzde Ombudsman Yalnız Kamu Yönetimini Denetleyen Bir Kurum Değildir. 62 3. Ombudsmanın Kolay Ulaşılabilir Olması . 66 a. Ombudsmana Kolay Ulaşılabilirlik: . 66 aa. Şikayet ve Başvuru Yolu: . 67 bb. Re’sen El Koyma Yolu . 68 cc. Parlamenter Aracılığıyla Başvuru Yolu: . 69 b. Ombudsmanın Denetimi Kısa Zamanda Sonuçlandırabilme Yeteneği 69 4. Ombudsman Bağımsız ve Fonksiyonel Özerkliğe Sahip Bir Kurumdur . 71 5. Ombudsmanın En Önemli Olmazsa Olmazı, Tarafsız, Objektif ve Bu Nedenle Güvenilir Bir Kurum Olmasıdır 75 6. Ombudsman, Hakkaniyet ve Adalete Uygun Denetim Yapan Bir Kurumdur 82 Ombudsman ve Kamu Denetçiliği VII
SONUÇ 85 KAYNAKÇA . 87 EKLER Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu 95 Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 113
