Bireysel İş Hukuku Dersleri

Ömer Ekmekçi

Esra Yiğit

Kitabın ilk basısı 2020 Nisan ayında yapılmış ve Ekim ayında mevcudu tükenmiştir. Gösterdikleri ilgi için, başta öğrencilerimiz olmak üzere, herkese teşekkür ederiz. Kitabın ikinci basısında, ilk basıda yer verilemeyen konulara, mevzuat değişikliklerine ve yeni içtihatlara yer verilmiştir. Kitabımızın bir özelliği de zikredilen yargı kararlarının sadece künyesinin verilmesi yerine en önemli ve yeni kararların seçilmeye çalışılması ve okuyucuya kolaylık sağlamak üzere kısa metinlerine yer verilmesidir.(ÖNSÖZDEN)
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
Bireysel İş Hukukuna Giriş
§ 1. İŞ HUKUKUNDAKİ KURALLARIN HUKUKİ NİTELİĞİ
I. Genel Olarak
II. Emredici Kurallar
III. Tamamlayıcı Kurallar
IV. Ancak Toplu İş Sözleşmesiyle İşçi Aleyhine Aksi Kararlaştırılabilecek Kurallar
§ 2. 4857 SAYILI İŞ KANUNU'NUN KAPSAMI
I. Genel Olarak
II. Türk Borçlar Kanunu ve İş Kanunları İlişkisi
III. İş Kanunu'nun Kapsamının Dışında Kalan İşler, İşyerleri, Kişiler ve İstisnalar
İKİNCİ BÖLÜM
Temel Kavramlar
§ 3. İŞ SÖZLEŞMESİ
I. İş Sözleşmesinin Tanımı ve Unsurları
II. İş Sözleşmesinin Tarafları
III. İş Sözleşmesinin Özellikleri
IV. İş Sözleşmesinin Şekli
V. İş Sözleşmesinin Türleri
VI. Takım Sözleşmesi ve Takım Sözleşmesiyle Oluşturulan İş Sözleşmeleri
VII. İş Sözleşmesinde Deneme Süresi Kararlaştırılması
VIII. İşyeri Dışından Çalışmaya İlişkin Atipik Çalışma Türleri
§ 4. İŞVEREN VEKİLİ
I. Tanımı
II. Unsurları
III. Hükümleri
IV. Diğer Kanunlardaki İşveren Vekili Tanımları
§ 5. İŞYERİ KAVRAMI
I. Tanımı
II. Kapsamı
§ 6. ÇALIŞMA KOŞULLARI KAVRAMI VE ÇALIŞMA KOŞULLARINDA DEĞİŞİKLİK
I. Çalışma Koşulu ve İşyeri Uygulaması
II. Çalışma Koşullarında Esaslı Değişiklik
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İşyerinde Bir Başka İşverenden Hizmet Alınması
§ 7. ASIL İŞVEREN - ALT İŞVEREN İLİŞKİSİ
I. Genel Olarak
II. Tanımı
III. Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinin Kurucu Koşulları
IV. Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinin Hukuka Uygunluk Koşulları ve Sınırlamalar
V. Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinin Kurulması
VI. Kurulan Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinin İncelenmesi ve Sonucu
VII. Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinin Hükümleri
VIII. Kamudaki Alt İşverenlik İlişkilerine İlişkin Düzenlemeler
IX. Asıl İşverenin Alt İşveren Üzerindeki Kontrol Yetkisi ve Yükümlülüğü
§ 8. GEÇİCİ (ÖDÜNÇ) İŞ İLİŞKİSİ
I. Genel Olarak
II. Özel İstihdam Büroları Aracılığıyla Geçici İş İlişkisi
III. Konuya İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararı
IV. Geçici İş İlişkisinin Benzer Müesseselerle Karşılaştırılması
V. Özel İstihdam Büroları Aracılığıyla Geçici İş İlişkisinin Kurulması
VI. Geçici İş İlişkisine İlişkin Sınırlamalar
VII. Özel İstihdam Bürosu Aracılığıyla Geçici İş İlişkisi Kurma Yasakları
VIII. Geçici İş İlişkisinin Hükümleri
IX. Özel İstihdam Bürosu Aracılığıyla Geçici İş İlişkisinin Hukuka Aykırılığı
X. Geçici İş İlişkisinin Sona Ermesi
XI. Holding veya Aynı Şirketler Topluluğu İçinde Kurulan Geçici İş İlişkisi
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İş Sözleşmesinin Tarafının Değişmesi
§ 9. İŞYERİNİN DEVRİ
I. Genel Olarak
II. İşyerinin Devri Kavramı
III. İşyeri Devrinin Hükümleri
IV. İşyeri Devri ve Tarafların Fesih Hakkı
V. İşçinin Değişen Alt İşverenler Yanında Çalışmaya Devam Etmesi
§ 10. ŞİRKETİN BÖLÜNMESİ, BİRLEŞMESİ VE TÜR DEĞİŞTİRMESİNİN İŞ İLİŞKİLERİNE ETKİSİ
I. Genel Olarak
II. Türk Ticaret Kanunu'ndaki Düzenleme
§ 11. İŞ SÖZLEŞMESİNİN DEVRİ
I. Genel Olarak
II. İş Sözleşmesinin Devri ve İşyerinin Devri
III. İş Sözleşmesinin Devri İçin İşçinin Rızasının Gerekmesi
IV. İş Sözleşmesinin Devrinin Hükümleri
BEŞİNCİ BÖLÜM
İşverenin İş Sözleşmesi Yapma Yükümlülükleri
§ 12. ENGELLİ İŞÇİ İSTİHDAMI
I. Genel Olarak
II. Yükümlülük Bakımından Engelli Kavramı
III. Yükümlülüğün Kapsamı
IV. İstihdam Edilecek İşçilerin Temini
V. Engelli İşçilerin Çalıştırılacağı İşler ve Kısmi Süreli İstihdam
VI. Yükümlülüğe Aykırılığın Yaptırımı
VII. Engelli İşçi Bakımından Geçerli Neden
§ 13. ASKERLİK VEYA KANUNİ ÖDEV SEBEBİYLE İŞTEN AYRILANLARLA İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
I. Genel Olarak
II. Şartları
III. Yaptırım
§ 14. İŞTEN MALULEN AYRILANLAR İLE İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
I. Genel Olarak
II. Şartları
III. Yaptırım
§ 15. TOPLU İŞÇİ ÇIKARMA KAPSAMINDA İŞ SÖZLEŞMESİ SONA ERENLERİN İŞE ALINMASI YÜKÜMLÜLÜĞÜ
I. Genel Olarak
II. Şartları
III. Yaptırım
ALTINCI BÖLÜM
İşçi ve İşverenin İş Sözleşmesinden Doğan Belirli Borçları
§ 16. İŞVERENİN BORÇLARI
I. Ücret Ödeme Borcu
II. İşçiyi Koruma ve Gözetme Borcu
III. Eşit Davranma ve Ayrım Yasaklarına Uyma Yükümlülüğü
§ 17. İŞÇİNİN BORÇLARI
I. Özen ve Sadakat Borcu
II. İş Sözleşmesi Sona Erdikten Sonra Rekabet Yasağı Kararlaştırılması
YEDİNCİ BÖLÜM
İş Sözleşmesinde Ceza Koşulu ve Çalışma Taahhüdü Kararlaştırılması
§ 18. İŞ SÖZLEŞMESİNDE CEZA KOŞULU KARARLAŞTIRILMASI
I. Ceza Koşulunun Hukuki Niteliği ve Unsurları
II. Ceza Koşulunun Türleri
III. İş Sözleşmesinde Ceza Koşulu Kararlaştırılmasına İlişkin Sınırlamalar § 19. EĞİTİM VEYA TRANSFER MASRAFI KARŞILIĞI ÇALIŞMA TAAHHÜDÜ KARARLAŞTIRILMASI
I. Belirli Bir Süre Çalışma Taahhüdü İçeren Hükümlerin Geçerliliği
II. Geri Almanın Açıkça Kararlaştırılması
III. Talep Edilebilecek Harcamalar ve Giderler
IV. Kararlaştırılabilecek Zorunlu Hizmet Süresi
V. Geri Ödeme Yükümlülüğünün Doğmasında İş Sözleşmesinin Sona Erme Nedeni
VI. Geri Ödenecek Miktarın Belirlenmesinde Çalışılan/Çalışılmayan Süre İndirimi
SEKİZİNCİ BÖLÜM
İş Sürelerinin Düzenlenmesi
§ 20. İŞ SÜRESİ
I. İş Süresi Kavramı
II. Farazi İş Süreleri
III. İş Süresinden Sayılmayan Haller
IV. İş Süresinin Uzunluğu ve Dağılımı
V. Günlük Azami İş Süresi Sınırı
VI. Denkleştirme Çalışması
§ 21. FAZLA ÇALIŞMA VE FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA
I. Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Kavramları
II. Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışmanın Karşılığı
III. Fazla Çalışma Yasakları
IV. Fazla Çalışmanın Nedenleri ve Koşulları
V. Fazla Çalışmanın ve Alacağının Belirlenmesi
§ 22. TELAFİ ÇALIŞMASI
I. Genel Olarak
II. Telafi Çalışması Kavramı
III. Telafi Çalışmasının Koşulları
IV. Telafi Çalışmasının Sınırlanması
V. Telafi Çalışmasının Hükümleri
DOKUZUNCU BÖLÜM
İzinler ve Dinlenme Süreleri
§ 23. ARA DİNLENMESİ
I. Ara Dinlenmesi Kavramı ve Süresi
II. Ara Dinlenmesinin Kullandırılması
III. Ara Dinlenmesinin Çalışma Süresinden Sayılmaması
§ 24. HAFTA TATİLİ
I. Genel Olarak
II. Hafta Tatiline Hak Kazanma
III. Hafta Tatilinin Kullandırılması
IV. Hafta Tatili Ücreti
§ 25. ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİLLER
I. Ulusal Bayram ve Genel Tatil Sayılan Günler
II. İşçinin Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Çalışması
III. Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü Ücreti
§ 26. YILLIK ÜCRETLİ İZİN
I. Genel Olarak
II. Yıllık Ücretli İzne Hak Kazanma Koşulları
III. Yıllık İzin Süreleri ve İznin Uygulanması
IV. İznin Paraya Çevrilmesi
V. İşçinin Yıllık Ücretli İzin Kullandığının Belgelenmesi
VI. Hayatın Olağan Akışına Aykırı Yıllık Ücretli İzin Alacağı İddiaları
VII. Yıllık İzin Alacağı İçin Tespit Davası Açılabilmesi
§ 27. ÜCRETSİZ İZİNLER
I. Genel Olarak
II. Mevzuatta Düzenlenen Ücretsiz İzin Halleri
III. Tarafların Anlaşmasına Dayanan Ücretsiz İzin
§ 28. İŞ KANUNUNDAKİ MAZERET İZİNLERİ
I. İzinlerin Niteliği ve Kullanımı
II. Mazeret İzni Süreleri
§ 29. ANALIK DURUMU VE EVLAT EDİNME İLE İLGİLİ İZİNLER
I. Kapsamı
II. Kadın İşçinin Durumunu Bildirme Yükümlülüğü
III. İzinlerin İşverenin Kabulüne Bağlı Olmaması
IV. İzinler
ONUNCU BÖLÜM
İş Sözleşmesinden Doğan Alacaklarda Zamanaşımı ve Faiz
§ 30. İŞ SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN ALACAKLARDA ZAMANAŞIMI
I. Zamanaşımına İlişkin Usul ve Esaslar
II. İş Sözleşmesinden Doğan Alacaklarda Zamanaşımı
III. Zamanaşımı Sürelerinde Geçiş Hükmü
IV. Zamanaşımının Başlangıcı
V. Zamanaşımı Süresinin Değiştirilememesi ve Zamanaşımından Önceden Vazgeçilememesi
VI. Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinde Zamanaşımının Uygulanması
§ 31. İŞ SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN ALACAKLARDA FAİZ
I. Faiz Uygulamasında Taleple Bağlılık
II. Faizin Başlangıç Tarihinin Hükümde Gösterilmesi Zorunluluğu
III. Temerrüt Tarihinin Belirlenmesi
IV. İşçilik Alacaklarının Türüne Göre Temerrüt Tarihinin Belirlenmesi
V. Uygulanacak Faiz Oranı
ON BİRİNCİ BÖLÜM
İş Sözleşmesinin Sona Ermesi ve Sonuçları
§ 32. İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ
I. Genel Olarak
II. İş Sözleşmesinin Ölümle Sona Ermesi
III. Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Süresinin Dolması ile Sona Ermesi
IV. Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Süresinin Bitiminden Önce Feshi
V. İş Sözleşmesinin Karşılıklı Anlaşmayla Sona Ermesi
VI. Belirsiz Süreli İş Sözleşmesinin Fesih Bildirimi (Olağan Fesih) Yoluyla Sona Ermesi
§ 33. İŞ GÜVENCESİ
I. İş Güvencesinin Temeli
II. İş Güvencesine Tabi Olmanın Koşulları
III. İstisna: İş Güvencesine Tabi Olmayan İşçilerin (Sendikal) İşe İade Davası Açabilmesi
IV. Feshin Geçerli Nedene Dayanması
V. Fesih Bildiriminin Yazılı Yapılması
VI. Fesih Nedeninin Açık ve Kesin Olarak Bildirilmesi
VII. İşverenin Gösterdiği Fesih Nedeniyle Bağlı Olması
VIII. Geçerli Nedenle Fesih Hakkını Kullanma Süresi
§ 34. TOPLU İŞÇİ ÇIKARMA
I. Genel Olarak
II. Toplu İşçi Çıkarma Kavramı
III. Toplu İşçi Çıkarma Usulü
IV. Toplu İşçi Çıkarmanın Hükümleri
V. Toplu İşçi Çıkarma Sayılmayan Haller
VI. Toplu İşçi Çıkarma Usulüne Aykırılık
§ 35. FESHE İTİRAZ VE USULÜ (İŞE İADE DAVASI)
I. Feshin Geçerli Nedene Dayanmadığı İddiası ve İşe İade Talebi
II. Dava Şartı Olarak Arabulucuya Başvurulması
III. Tarafların İşe İade Konusunda Arabulucuda Anlaşmaları veya Anlaşmamaları
IV. Arabuluculuk Sürecinde Anlaşma Olmaması ve Dava Açılması
V. Arabulucuya Başvurulmaksızın Dava Açılması
VI. Davanın Görülmesi
VII. Dava Devam Ederken İşçinin İşe Davet Edilmesi
VIII. Mahkemenin Kararı
IX. Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinde İşe İade
X. Kararın İstinaf Edilmesi
XI. Karar Kesinleştikten Sonraki Süreç
XII. İşçinin İşe Başlatılması Halinde İş Sözleşmesinin Durumu
XIII. Aksine Anlaşmaların Geçersizliği
XIV. İşe İade Hükmünün İcrası
XV. İşe İade Davası ve Diğer İşçilik Alacaklarına İlişkin Davalar Arasındaki İlişki
XVI. İşe İade Davasının Diğer İşçilik Alacaklarına Etkisi
§ 36. İŞ SÖZLEŞMESİNİN HAKLI NEDENLE FESHİ
I. Genel Olarak
II. İş Sözleşmesinin Feshi İhbarla Sona Ermesiyle Haklı Nedenle Feshin Karşılaştırılması
III. Haklı Fesih Nedenleri
§ 37. İŞ SÖZLEŞMESİNİ FESİH HAKKININ SINIRLANDIRILMASI
I. Genel Olarak
II. Sınırlandırmanın İçeriği
III. Covid-19 Döneminde Fesih Hakkının Kanunla Sınırlandırılması
§ 38. KIDEM TAZMİNATI
I. Kıdem Tazminatının Gelişimi
II. Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Koşulları
III. Kıdem Tazminatının Miktarı ve Hesaplanması
IV. Kıdem Tazminatından Sorumluluk
V. Kıdem Tazminatı Fonu
§ 39. İBRANAME
I. Genel Olarak
II. Geçerlilik Koşulları
III. Geçerlilik Koşullarını Taşımayan Belgeler
YARARLANILAN KAYNAKLAR