FIDIC Sözleşmelerinde Gecikmeden Sorumluluk

Ömer Faruk ENGEL

Uluslararası inşaat sektöründe en yaygın sözleşme türleri FIDIC örgütünün yayınladığı standart form sözleşmeler olduğundan çalışmamız bu sözleşmelere odaklanmaktadır. Esas itibariyle yüklenicinin işin tesliminde gecikmesi durumunda hangi hallerde sorumlu olup hangi hallerde olmayacağı ve sorumlu olduğu hallerde iş sahibinin kullanabileceği haklar çalışmamızın inceleme alanını oluşturmaktadır.

İÇİNDEKİLER
 
KİTAP HAKKINDA         III
ÖNSÖZ       V
RÉSUMÉ     XI
ABSTRACT  XVII
ÖZET XXIII

I. GİRİŞ       1
1. Eser ve İnşaat Sözleşmeleri       1
2. Uluslararası İnşaat Sektörü ve Sözleşmeleri         4
3. FIDIC Örgütü ve Kitapları 6
4. Standart Form Sözleşmelerin Nitelikleri      10
5. Konunun Sınırlandırılması         12

II. YÜKLENİCİNİN SÜREYLE İLGİLİ BORÇLARI  VE SÜRE KAVRAMI 15
1. Bir İnşa Eseri Meydana Getirme Borcu ve İş Kavramı   15
2. Tasarım Borcu ve Amaca Uygunluk    18
3. İşe Zamanında Başlama Borcu  21
4. Özen Borcu Kapsamında İşi Uygun Tempoda Yapma Borcu  26
5. İşi Zamanında Teslim Borcu ve Süre Kavramı       28
6. Teslim Borcu   28
6.1. Süre Kavramı        30
6.2. İşi Zamanında Teslim Borcu ve Tamamlama Tarihi    31
6.3. Kısmi Teslim 33
6.4. Gecikme Kavramı 34
7. İş Programı ve Bağlayıcılığı        35
7.1. İş Programı ve Amacı     35
7.2. İş Programı Türleri         37
7.3. Kritik Yol      38
7.4. FIDIC Sisteminde Programın İçeriği 39
7.5. Akış Sahipliği Sorunu     42
7.6. FIDIC Sisteminde Programa İlişkin Usul    44
7.7. Programın Bağlayıcılığı  45
8. Ara Sonuç       48

III. YÜKLENİCİNİN SÜREYE ETKİ EDEN HAKLARI         49
1. Süre Uzatım Kavramı ve Hukuki Niteliği     49
1.1. Süre Uzatım Kavramı     49
1.2. Süre Uzatım Miktarı      50
1.3. Türk Hukuku’nda Hukuki Niteliği    51
1.4. Common Law Sisteminde Süre Uzatım     52
2. FIDIC Kitaplarında Öngörülen Süre Uzatım Halleri        55
2.1. Çizimlerin veya Talimatların Geç Verilmesi       55
2.2. İş Sahibinin İhtiyaç Programındaki Hatalar       58
2.3. İş Sahibi ve Yüklenicinin Koordinasyon BorcunaAykırılık  59
2.4. İnşaatın Konumlandırılması   61
2.5. Sahanın Geç Teslimi       64
2.6. Testler Nedeniyle Gecikme     68
2.7. Ek İş veya İş Değişikliği  71
2.8. İşin İş Sahibi Tarafından Durdurulması    78
2.9. Yüklenicinin İşi Durdurma Hakkı     83
2.10. İş Sahibinden, Çalışanlarından ve Diğer YüklenicilerdenKaynaklı Haller         84
2.11. Sahada Öngörülemeyen Fiziki Koşullar  85
2.12. İstisnai Derecede Olumsuz İklim Koşulları       91
2.13. Arkeolojik veya Jeolojik Bulgular  93
2.14. Salgın Hastalık veya Hükümet Eylemleri SebebiyleMalzeme veya İşgücü Tedarik Sıkıntısı         94
2.15. İşin Görüldüğü Yer Makamları Kararlarından DoğanGecikmeler       95
2.16. Mevzuat Değişiklikleri 96
2.17. Ulaşım Yolları      97
2.18. Meydana Gelen Hasara İlişkin Gecikmeler      98
2.19. Mücbir Sebep, İstisnai Olay ve UygulanacakHukuktan Kaynaklanan Haller         100
3. Talep Süreci    108
3.1. Talep Kavramı       108
3.2. Talep Sürecinin Bağlayıcılığı   108
3.3. FIDIC Sisteminde Talep Süreci 111
4. Hızlandırma    115
5. İş Sahibinin Ücrete İlişkin Borçları KarşısındaYüklenicinin Süreye Etki Eden Hakları       118
5.1. Faiz     119
5.2. İşi Askıya Alma veya Yavaşlatma    120
5.3. Sözleşmeyi Sona Erdirme        121
6. Ara Sonuç       122
IV. GECİKME KAVRAMI VE YÜKLENİCİNİN SORUMLULUĞU        125
1. Yüklenicinin Sorumlu Olduğu Gecikme Halleri ve Süreyeİlişkin Yükümlülükleri   125
2. Aksaklık Kavramı     126
3. Karşılıklı Gecikme Sorunu 127
4. Yüklenicinin Süreye İlişkin YükümlülüklerineAykırılığı Durumunda İş Sahibinin Hakları         130
4.1. İş Sahibinin Gecikme Tazminatı Talep Etme Hakkı     131
4.1.1. FIDIC Kapsamında Gecikme Tazminatı ve Niteliği   131
4.1.2. Gecikme Tazminatı İsteyebilmenin Şartları veTalep Usulü      137
4.2. Sözleşmeyi Sona Erdirme Sebepleri ve Usulü    140
4.2.1. Madde Kapsamında Bildirim        140
4.2.2. Madde Kapsamında Sözleşmeyi Sona Erdirme        141
4.2.3. Madde Kapsamında Sözleşmeyi Sona Erdirme        146
5. Ara Sonuç       147

V. İŞİN TAMAMLANMASI SONRASI SÜREÇ       149
1. Geçici Kabulün Şartları ve Tamamlanma Testleri 149
2. Geçici Kabulün Niteliği ve Sonuçları   153
3. Ayıp ve Eksiklik       155
4. Kesin Kabul ve Sonuçları  160
5. Ara Sonuç       161
VI. SONUÇ 163
KAYNAKÇA 169