Boşanma Hukuku

Ömer Uğur Gençcan (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Onursal Başkanı )

İÇİNDEKİLER

ÖN SÖZ YERİNE  V

İÇİNDEKİLER . XI

KAYNAKÇA  CXXVII

KISALTMALAR . CXXXI

GİRİŞ . 1

BİRİNCİ KISIM GENEL HÜKÜMLER

1. BOŞANMA KAVRAMINA GENEL BAKIŞ 5

TANIMI 5

HUKUKİ NİTELİĞİ . 6

A- BOŞANMA DAVASI AÇMA HAKKI . 6

1- Bozucu Yenilik Doğuran Hak  6

2- Dava Yolu İle Kullanılabilir  6

B- BOŞANMA DAVASININ NİTELİĞİ . 7

1- İnşai Davadır  7

2- Sona Erdirici İnşai Davadır (HMK m. 108 f. I) . 8

3- Geleceğe Etkili İnşai Davadır  8

4- Mutlak Etkili İnşai Davadır  9

III. KONUSUNA İLİŞKİN GÖRÜŞLER . 9

A- BİREYCİ GÖRÜŞ . 10

B- TOPLUMCU GÖRÜŞ . 11

DÜZENLENME BİÇİMLERİ 11

A- BOŞANMAYI REDDEDEN SİSTEM  12

B- BOŞANMAYI KABUL EDEN SİSTEMLER . 12

1- Serbest Boşanma Sistemi . 13

2- Mahkeme Kararıyla Boşanma Sistemi . 17

XII İçindekiler

3- İdari İşlemle Boşanma Sistemi  18

Konsolosluk Memurluğunda . 18

Noterlerde 18

Belediye Başkanlıklarında . 18

Nüfus Müdürlüklerinde . 18

Valiliklerde 19

UNSURLARI . 19

A- GEÇERLİ BİR EVLİLİK BULUNMALIDIR  19

1- Genel Olarak . 19

Yurt İçinde Yapılan Evlilik . 20

Yurt Dışında Yapılan Evlilik . 22

2- Farklılıkları Olanlar . 24

Farklı Dinde Olanlar 24

Farklı Mezhepte Olanlar 25

Farklı Irkta Olanlar 25

Farklı Dilde Olanlar 25

Farklı Renkte Olanlar 26

3- Aynı Cinsten Olanlar . 26

4- Cinsiyet Değiştirmiş Olanlar . 27

5- Çocuk Yaşta Evlenenler  28

6- Hayat Ortaklığı Olanlar . 29

Kayıtsız Hayat Ortaklığı 29

Özellikleri 30

aaa. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan Kurulur . 30

bbb. Evlenme Niyetine Gerek Yoktur . 30

ccc. Evliliğin Tüm Yükümlülükleri Yerine Getirilir  30

ddd. Belirli Şekilde Süreklilik Taşır  31

eee. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan Sona Erer . 31

Çeşitleri . 31

aaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı  31

İçindekiler XIII

bbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı . 31

Kayıtlı Hayat Ortaklığı . 32

Özellikleri 32

aaa. Resmi Sicile Kayıt veya Tescille Kurulur . 32

bbb. Kanun Tarafından Düzenlenen Hak ve Yükümlülükler Doğurur . 32

ccc. Boşanma Söz konusu Değildir . 33

Çeşitleri 33

aaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı . 33

bbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı . 33

7- Birden Çok Kadın veya Erkekle Evlenenler  34

8- Muvazaalı Evlenenler  37

9- Common Law Evlilikleri Olanlar . 38

10- Homoparental Aile Olanlar  38

11- Tek Ebeveynli Aile Olanlar . 39

12- Eş Cinsel Evlilikleri Olanlar  39

13- Dini Nikahlı İlişki Olanlar . 40

B- EŞLER HAYATTA BULUNMALIDIR . 40

C- KANUNDA DÜZENLENEN HALLER BULUNMALIDIR  41

D- MAHKEME KARARI BULUNMALIDIR . 41

DAYANDIĞI İLKELER 43

A- İRADE İLKESİ 44

B- KUSUR İLKESİ  45

1- Kusur İlkesi Mutlak Değildir . 45

2- Kusursuz Eşin Dava Açmaması Hakkın Kötüye Kullanılması Olarak Yorumlanamaz  46

3- Kusur Kabul Edilen Vakıalar Açıklanmalıdır  46

4- Kusur Belirlemesinde Taraflarca Getirilmesi İlkesine Aykırı Davranılamaz  47

Usulüne Uygun Dayanılmayan Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez . 47

XIV İçindekiler

Usulüne Uygun Dayanılmayan Deliller Dikkate Alınamaz . 48

Dayanılmayan Tanıklar . 48

Dayanılmayan Dosyalar 49

5- Kusur Belirlemesinde Tanık Beyanları Takdiri Bir Delildir  49

Yetersiz Tanık Beyanları Esas Alınamaz 50

Görgüye Dayanmayan Tanık Beyanları 50

Soyut Tanık Beyanları . 50

Aktarıma Dayalı Tanık Beyanları . 51

aaa. Üçüncü Kişilerden Aktarım . 51

bbb. Taraflardan Aktarım  51

Duyuma Dayalı Tanık Beyanları . 51

Tarafların Tanık Olarak Beyanları Esas Alınamaz 52

Vekil Olan Avukat Tanık Olarak Dinlenebilir 52

6- Diğer Tarafın Az da Olsa Kusurlu Olması Gerekir . 52

Tam Kusurlu Eşin Boşanma Davası Kabul Edilemez . 53

Ağır Kusurlu Eş Boşanma Davası Açabilir . 53

Eşit Kusurlu Eş Boşanma Davası Açabilir 54

Az Kusurlu Eş Boşanma Davası Açabilir 54

Kusursuz Eş Boşanma Davası Açabilir . 54

7- İradi Olmayan Davranışlar Kusur Kabul Edilemez . 54

8- Usulünce Dayanılan Deliller Toplanmadan Kusur Belirlenemez . 56

9- Dayanak Davayı Açan Eş Kusurlu Kabul Edilir . 57

10- Kusur Belirlemesinde Usuli Kazanılmış Hak Dikkate Alınır . 57

11- Elde Olmayan Sebeplerle Gerçekleşen Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez . 58

12- Ret Konusu Davada Kusur Olarak Belirlenmeyen Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez . 58

13- Anlaşma Protokolü Sunulması Kusurlu Olunduğuna Karine Teşkil Etmez  59

14- Yükümlülük Kapsamı Dışındaki Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez  59

İçindekiler XV

15- Bilgisi Dahilinde Gerçekleşmeyen Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez . 60

16- Evlenmeden Önceki Vakıalar Kusur Kabul Edilemez . 60

Hastalıklarını Gizlemek . 60

Cinsel İlişkisini Gizlemek 61

17- Davadan Sonraki Vakıalar Kusur Kabul Edilemez  61

18- Fevren Söylenen Sözler Kusur Kabul Edilemez  62

19- Fiziksel Şiddette Beyan ve İz Karine Olarak Kusura Esas Alınır  62

20- Etkileyen Dava Sonuçları Beklenmeden Kusur Belirlenemez  63

21- Tepki Niteliğindeki Davranışlar Kusur Kabul Edilemez 63

22- Hukuka Aykırı Elde Edilen Delillere Dayalı Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez (HMK m. 189 f. II) . 63

23- Ceza Mahkemesinin Mahkûmiyet Kararı Hukuk Hâkimini Bağlar . 64

24- 6284 Sayılı Kanun Hükümlerine Yönelik Kararlar Tek Başına Delil Olarak Kullanılamaz . 64

C- EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI İLKESİ . 65

D- ELVERİŞSİZLİK İLKESİ . 66

EYLEMLİ AYRILIK İLKESİ . 66

VII. TÜRK MEDENÎ KANUNUNUN DAYANDIĞI İLKELER  67

2. BOŞANMA HUKUKUNUN KAYNAKLARI . 69

GENEL OLARAK 69

MEVZUAT KAYNAKLARI 69

A- ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER  69

B- ANAYASA  70

1- Kanun Önünde Eşitlik (TCA m. 10)  71

2- Kişinin Dokunulmazlığı, Maddi ve Manevi Varlığı (TCA m. 17 f. I) . 71

3- Bilim ve Sanat Hürriyeti (TCA m. 27 f. I) . 72

4- Hak Arama Hürriyeti (TCA m. 36 f. I)  73

5- Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları (TCA m. 41)  73

6- Eğitim ve Öğrenim Hakkı (TCA m. 42 f. I) . 73

7- Çalışma Şartları ve Dinlenme Hakkı (TCA m. 50 f. II) . 75

XVI İçindekiler

C- KANUNLAR  75

1- 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usûllerine Dair Kanun . 75

2- 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu  75

3- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu  76

4- 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ve Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun . 77

5- 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun . 77

D- TÜZÜKLER . 78

E- YÖNETMELİKLER (HMK m. 449)  78

1- Bölge Adliye ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik  78

2- Elektronik Tebligat Yönetmeliği . 79

İÇTİHAT KAYNAKLARI . 79

A- BİLİMSEL İÇTİHAT (İLMÎ İÇTİHAT/ BİLİMSEL GÖRÜŞLER/ DOKTRİN/ ÖĞRETİ) (TMK m. 1 f. II)  79

B- YARGISAL İÇTİHAT (KAZAÎ İÇTİHAT/YARGITAY KARARLARI) (TMK m. 1 f. II) . 79

3. BOŞANMA SEBEPLERİNİ SINIFLANDIRMA . 81

GENEL OLARAK . 81

A- SINIRLI SAYIDA DÜZENLENMİŞTİR . 82

B- EMREDİCİ NİTELİKTE DÜZENLENMİŞTİR  82

SINIFLANDIRMA . 82

A- KONULARINA GÖRE  83

1- Özel Boşanma Sebepleri . 83

Sınırlı Sayıda Öngörülmüştür 83

Belli Sebepler Öngörülmüştür . 84

2- Genel Boşanma Sebepleri . 85

Belli Bir Vakıaya Dayalı Değildir . 86

Önceden Belirlenmesi Olanaksızdır 86

Çok Çeşitli Vakıalar Olabilir . 86

B- ETKİLERİNE GÖRE  86

İçindekiler XVII

1- Mutlak Boşanma Sebepleri  87

2- Nisbî Boşanma Sebepleri . 88

İKİNCİ KISIM ÖZEL BOŞANMA SEBEPLERİ

4. ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMA (TMK. m. 161) . 91

KAVRAM . 91

A- HUKUKİ BAKIŞ . 94

B- DİNİ BAKIŞ  95

SINIFLANDIRMA . 96

A- ÖZEL BOŞANMA SEBEBİDİR . 96

B- MUTLAK BOŞANMA SEBEBİDİR  97

C- KUSURA DAYALI BOŞANMA SEBEBİDİR . 98

III. KOŞULLARI  99

A- EVLİLİK KOŞULU. 99

1- Uygulanacak Statüler . 99

Evlilik Hukuken Kurulmuşsa Uygulanır (TMK m. 142) 99

Ortak Konut Bulunmasa da Uygulanır . 101

Düğün Yapılmamış Olsa da Uygulanır 101

Batıl Evliliklerde Uygulanır (TMK m. 156). 101

Gaiplik Kararı Olsa da Uygulanır (TMK m. 32) 101

Ayrılık Kararı Olsa da Uygulanır (TMK m. 170) 102

Ayrı Konut Edinme Kararı Olsa da Uygulanır (TMK m. 197 f. I) 102

Ayrı Yaşama Hakkı Bulunsa da Uygulanır (TMK m. 197 f. II) 102

Evlilik Tescil Edilmese de Uygulanır (5490 SK m. 23 f. I) 103

Ayrı Evde Yaşamalı Aile Modelinde Uygulanır 103

ı. Boşanma Davası Devam Ederken de Uygulanır  104

2- Uygulanmayacak Statüler  104

Yok Evliliklerde Uygulanmaz 104

XVIII İçindekiler

Nişanlılıkta Uygulanmaz . 105

Evlilik Benzeri Yaşam Modellerinde Uygulanmaz . 105

Common Law Evlilik 106

Kayıtsız Hayat Ortaklığı 106

aaa. Özellikleri  107

aaaa. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan Kurulur . 107

bbbb. Evlenme Niyetine Gerek Yoktur  107

cccc. Evliliğin Tüm Yükümlülükleri Yerine Getirilir . 107

dddd. Belirli Şekilde Süreklilik Taşır . 108

eeee. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan Sona Erer  108

bbb. Çeşitleri . 108

aaaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı . 108

bbbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı . 108

Kayıtlı Hayat Ortaklığı 109

aaa. Özellikleri  109

aaaa. Resmi Sicile Kayıt veya Tescille Kurulur . 109

bbbb. Kanun Tarafından Düzenlenen Hak ve Yükümlülükler Doğurur . 109

eeee. Boşanma Söz konusu Değildir . 110

bbb. Çeşitleri . 110

aaaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı . 110

bbbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı . 110

Homoparental Aile 111

Tek Ebeveynli Aile 111

Boşanma Sonrası Hayat Arkadaşlığı . 111

Eş Cinsel Evlilik 112

Dini Nikahlı İlişkide Uygulanmaz . 112

Evlilik Öncesi İlişkide Uygulanmaz 113

Evlilik Sonrası İlişkide Uygulanmaz . 114

Duygusal İlişkilerde (Flört) Uygulanmaz 114

B- CİNSEL İLİŞKİ KOŞULU (OBJEKTİF UNSUR) . 114

1- Zina Sayılan Davranışlar . 115

İçindekiler XIX

Her Kişiyle Kurulan Cinsel İlişki Zina Sayılır . 115

Heteroseksüelle Cinsel İlişki 115

Heteroseksüel Olmayanla Cinsel İlişki 116

aaa. Eş Cinselle/Homoseksüelle Cinsel İlişki . 116

aaaa. Geyle Cinsel İlişki . 116

bbbb. Lezbiyenle Cinsel İlişki . 117

cccc. Biseksüelle Cinsel İlişki . 117

bbb. Transgenderle Cinsel İlişki. 118

aaaa. Transseksüelle Cinsel İlişki . 118

bbbb. Travestiyle Cinsel İlişki . 119

İnterseksüelle/Hermafroditle Cinsel İlişki 119

Her Şekilde Kurulan Cinsel İlişki Zina Sayılır 120

Doğal Yoldan Kurulan Cinsel İlişki . 120

Doğal Olmayan Yoldan Kurulan Cinsel İlişki . 120

Grup Halinde/Toplu Kurulan Cinsel İlişki . 121

Koruma Yöntemiyle Kurulan Cinsel İlişki . 121

Tecavüz Edilerek Kurulan Cinsel İlişki . 121

Eksik Kalkışma Zina Sayılır 122

Bir Cinsel İlişki Zina İçin Yeterlidir 123

Cinsel İlişkiye Girilen Kişinin Etkisi Yoktur . 123

Medeni Halinin Etkisi Yoktur 123

Statüsünün Etkisi Yoktur . 123

Duygusal Bağının Etkisi Yoktur 124

Yaşının Etkisi Yoktur . 124

Cinsel Tercihinin Etkisi Yoktur . 124

Cinsiyetinin Etkisi Yoktur 124

Cinsel İlişkiye Girilen Yerin Bir Etkisi Yoktur 127

2- Zina Sayılmayan Davranışlar . 127

Hayvanla Cinsel İlişki Zina Sayılmaz 127

Ölüyle Cinsel İlişki Zina Sayılmaz 127

Cinsel Objeyle Cinsel İlişki Zina Sayılmaz 128

Yapay Döllenme Zina Sayılmaz 128

Âşıkane Hareketler Zina Sayılmaz . 128

XX İçindekiler

Bakım Amaçlı Kalma Zina Sayılmaz 129

Cinsel İçerikli İletişim Zina Sayılmaz . 129

C- KUSUR KOŞULU (SÜBJEKTİF UNSUR)  130

1- Cinsel İlişki Bilerek ve İsteyerek Olmalıdır  130

Tecavüze Uğramada Uygulanmaz . 130

Ağır Uykuda Uygulanmaz. 132

İpnotizmada Uygulanmaz 133

Kendini Bilemeyecek Derecede Sarhoşlukta Uygulanmaz 133

Ciddi Tehdit Halinde Uygulanmaz 133

Bayıltmada Uygulanmaz . 133

Bilincini Kaybetmede Uygulanmaz 134

2- Cinsel İlişki Meşrulaştırılamaz  134

İktidarsızlıkta Uygulanır . 134

Kadının Rahminin Bulunmamasında Uygulanır 134

Cinsel Soğuklukta Uygulanır 135

İlgisizlikte Uygulanır. 135

3- Cinsel İlişki Takas Konusu Yapılamaz . 135

4- Cinsel İlişki Dava Tarihinden Önce Gerçekleşmelidir  136

İSPAT . 136

A- GENEL OLARAK  136

1- İspat Yükü Davacıdadır (TMK m. 6)  136

2- İspatta Cinsler Arasında Eşitlik Vardır  137

3- İspat, Her Türlü Delille Yapılabilir . 137

4- İspat İçin Suçüstü/Vakıaüstü Gerekmez  137

B- İSPAT ARAÇLARI  138

1- Gebe Kalmak. 138

2- Zührevî Hastalığa Yakalanmak . 138

3- Fotoğraflar . 138

4- Düğün Yapmak . 140

5- İletişim Araçları  140

Mektup 140

Bilgisayar Kaydı 141

İçindekiler XXI

Telefon Kaydı 141

Ses Kaydı . 143

Kamera Kaydı 143

Sosyal Medya Paylaşımları 145

6- Tanık Anlatımları . 145

7- Kesinleşmiş Hükümlülük Kararı  146

8- Resmi Evraklar  146

Soruşturma Evrakı . 146

Resmi Tutanaklar . 147

Tanıma Kaydı 147

9- Otel Kayıtları . 147

10- Hamilelik Testi  148

11- Çocuğunun Olması  149

C- İSPAT ARACI SAYILMAYANLAR . 149

1- İkrar (HMK m. 188) . 149

2- Yemin (HMK m. 225-239)  150

D- İSPATIN FİİLİ KARİNEYE DAYANARAK YAPILMASI  151

1- Fiili Karineye Dayanak Vakıalar . 152

Otelde Aynı Odada Gecelemek 152

Yalnız Olarak Eve Almak 152

Başkasıyla Yaşamak 154

Eşi Olarak Tanıtmak 155

Başkasıyla Yakalanmak . 155

Yatlarda/Barlarda Beraber Olmak 155

2- Fiili Karineye Dayanak Kabul Edilmeyen Vakıalar . 156

Sokakta Birlikte Yürümek . 156

İletişim Kurmak . 156

Telefon Görüşmesi Yapmak 156

Mesajlaşmak 157

Başkasının Aracına Binmek . 157

Başkalarının Bulunduğu Ortamda Görüşmek 157

DAVA HAKKININ ORTADAN KALKMASI 158

XXII İçindekiler

A- HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE (TMK m. 161 f. II) . 158

1- Boşanma Sebebini Öğrenmesinden Başlayarak Altı Aylık Süre . 159

Tek Eylemden İbaret Zinada . 160

Devam Eden Zinada 160

2- Her Hâlde Zina Eyleminin Üzerinden Beş Yıl Süre  161

B- AF (TMK m. 161 f. III) . 161

1- Özellikleri . 161

Şekle Bağlı Değildir 162

Yazılı Yapılabilir . 162

Sözlü Yapılabilir . 162

Örtülü Yapılabilir 163

Açık Yapılabilir . 163

Kabule Bağlı Değildir . 163

c- Saik Önemli Değildir  164

Dava Hakkı Düşmüş Sayılır 164

Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklardandır 165

İradeyi Sakatlayan Sebepler Varsa Geçersizdir . 165

Eylem Öncesi Yapılamaz 165

Şarta Bağlanamaz 165

ı. Aynı Vakıa Başka Boşanma Davasına Konu Yapılamaz . 166

2- Af Sayılmayan Davranışlar . 166

Ceza Şikayetinden Vazgeçmek . 166

Görüşme İçin Gitmek 167

Baba Evine Bırakmak 167

Başlangıçta Ses Çıkarmamak 167

Cezaevinde Ziyaret Etmek 168

3- Af Sayılan Davranışlar  168

DİĞER DAVALAR İLE İLİŞKİSİ 168

A- HAYATA KAST SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 169

B- PEK KÖTÜ DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  169

İçindekiler XXIII

C- ONUR KIRICI DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 170

D- SUÇ İŞLEME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  170

E- HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  170

F- TERK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 171

G- AKIL HASTALIĞI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  171

H- EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  172

1- Sadece Zina Sebebiyle Dava Açılabilir  172

Genel Olarak 172

Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Karar Verilemez . 172

2- Sadece Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Dava Açılabilir  173

Genel Olarak 173

Zina Sebebiyle Karar Verilemez 174

Zina Sebebiyle Boşanma Davasından Feragat Varsa Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Sebebiyle Boşanma İstenemez . 174

3- Aynı Dava İçinde İki Sebeple Dava Açılabilir . 174

Özel Sebebe Dayalı Karar Verip Genel Sebepten Karar Vermeme İsabetsizdir 175

Genel Sebebe Dayalı Karar Verip Özel Sebepten Karar Vermeme İsabetsizdir 176

4- Aynı Dava İçinde Terditli Açılabilir  176

5- Karşılıklı Dava İçinde Açılabilir  177

6- Islah Yapılabilir . 178

I- ANLAŞMALI BOŞANMA YAPILAMAZ . 178

VII. SONUÇLARI  179

A- FER’Î SONUÇLARI  179

1- Davacı Açısından . 179

Davacıya Manevi Tazminat Verilebilir 179

Davacıya Maddi Tazminat Verilebilir 180

XXIV İçindekiler

Davacıya Yoksulluk Nafakası Verilebilir 180

Davacıya Velayet Verilebilir . 181

Davacıya Tedbir Nafakası Verilebilir 181

Davacı İştirak Nafakası İsteyebilir 182

Davacı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir 182

2- Davalı Açısından . 182

Davalıya Tedbir Nafakası Verilebilir 182

Davalıya Velayet Verilebilir . 183

Davalıya Yoksulluk Nafakası Verilemez 183

Davalıya Maddi Tazminat Verilemez 184

Davalıya Manevi Tazminat Verilemez 184

Davalı İştirak Nafakası İsteyebilir . 185

Davalı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir . 185

B- MAL REJİMİYLE İLGİLİ SONUÇLARI  185

1- Edinilmiş Mallar Katılma Rejimindeki Etkisi (TMK m. 236 f. II)  185

2- Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimindeki Etkisi (TMK m. 252) . 186

VIII. USUL . 188

A- DAVANIN TARAFLARI . 188

1- Davacı . 188

2- Davalı  188

B- AYRILIK KARARI VERİLMESİ  188

C- BEKLETİCİ SORUN  189

D- KONUSUZ KALMASI  190

E- MAHKEME KARARI GEREKÇESİ . 191

F- KUSUR YÖNÜNDEN MİRASÇILARIN DAVAYI SÜRDÜRMESİ (TMK m. 181) . 191

G- DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ (HMK m. 166)  192

H- FERAGAT EDİLMESİ (HMK m. 310)  192

I- TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26) . 193

5. HAYATA KAST SEBEBİYLE BOŞANMA (TMK. m. 162) 195

SINIFLANDIRMA . 195

İçindekiler XXV

A- ÖZEL BOŞANMA SEBEBİDİR . 195

B- MUTLAK BOŞANMA SEBEBİDİR  196

C- KUSURA DAYALI BOŞANMA SEBEBİDİR . 197

1- Davalının Kusurlu Olması Gerekir  197

Kasten Yapılması Gerekir 198

Ayırt Etme Gücünün Bulunması Gerekir . 198

2- Kusur Kıyaslaması Yapılamaz . 198

KONUSU 199

A- HAYATA KAST KAVRAMINA GİREN DAVRANIŞLAR . 199

1- İntihara Teşvik Kapsama Girer  200

Gerekli Araç ve Ortam Hazırlanmış Olmalıdır 200

İntihara Teşvik Her Şekilde Yapılabilir . 200

2- Elverişsiz Araç Kullanımı Kapsama Girer . 200

3- İstenildiği Halde Sonuç Alamama Kapsama Girer. 200

4- Ölüm Tehlikesine Seyirci Kalma Kapsama Girer  201

B- HAYATA KAST KAVRAMINA GİRMEYEN DAVRANIŞLAR . 201

1- Öldürme Tehdidi Kapsama Girmez . 201

2- Öldürme Amacı Bulunmayan Eylem Kapsama Girmez . 201

3- Eşin Yakınlarına Yönelik Eylem Kapsama Girmez . 201

III. DAVA HAKKININ ORTADAN KALKMASI  202

A- HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE (TMK m. 162 f. II) . 202

1- Boşanma Sebebini Öğrenmesinden Başlayarak Altı Aylık Süre  202

2- Her Hâlde Hayata Kast Eyleminin Üzerinden Beş Yıl Süre  203

B- AF (TMK m. 162 f. III) . 203

1- Özellikleri  203

Şekle Bağlı Değildir . 204

Yazılı Yapılabilir . 204

Sözlü Yapılabilir 205

Örtülü Yapılabilir . 205

Açık Yapılabilir . 205

XXVI İçindekiler

Dava Hakkı Düşmüş Sayılır 205

Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklardandır 206

İradeyi Sakatlayan Sebepler Varsa Geçersizdir . 206

Eylem Öncesi Yapılamaz 206

Ceza Şikayetinden Vazgeçme Af Sayılmaz 207

Saik Önemli Değildir 208

Şarta Bağlanamaz 208

2- Af Sayılmayan Davranışlar . 208

Ceza Şikayetinden Vazgeçmek . 208

Görüşme İçin Gitmek 209

Baba Evine Bırakmak 209

Başlangıçta Ses Çıkarmamak 209

Cezaevinde Ziyaret Etmek 209

3- Af Sayılan Davranışlar  210

DİĞER DAVALAR İLE İLİŞKİSİ 210

A- ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 210

B- PEK KÖTÜ DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  211

C- ONUR KIRICI DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  211

D- SUÇ İŞLEME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 212

E- HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  212

F- TERK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  213

G- AKIL HASTALIĞI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 213

H- EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 213

1- Sadece Hayata Kast Sebebiyle Dava Açılabilir . 214

Genel Olarak . 214

Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Karar Verilemez 214

2- Sadece Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Dava Açılabilir . 215

İçindekiler XXVII

Genel Olarak 215

Hayata Kast Sebebiyle Karar Verilemez 215

Hayata Kast Sebebiyle Boşanma Davasından Feragat Varsa Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Sebebiyle Boşanma İstenemez . 215

3- Aynı Dava İçinde İki Sebeple Dava Açılabilir . 216

Özel Sebebe Dayalı Karar Verip Genel Sebepten Karar Vermeme İsabetsizdir 216

Genel Sebebe Dayalı Karar Verip Özel Sebepten Karar Vermeme İsabetsizdir 216

4- Aynı Dava İçinde Terditli Açılabilir  217

5- Islah Yapılabilir . 217

I- AYRILIK KARARI VERİLEBİLİR . 217

İ- ANLAŞMALI BOŞANMA YAPILAMAZ . 219

SONUÇLARI 219

A- FER’Î SONUÇLARI  219

1- Davacı Açısından . 220

Davacıya Manevi Tazminat Verilebilir 220

Davacıya Maddi Tazminat Verilebilir 220

Davacıya Yoksulluk Nafakası Verilebilir 220

Davacıya Velayet Verilebilir 221

Davacıya Tedbir Nafakası Verilebilir 221

Davacı İştirak Nafakası İsteyebilir . 222

Davacı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir . 222

2- Davalı Açısından  222

Davalıya Tedbir Nafakası Verilebilir . 222

Davalıya Velayet Verilebilir 222

Davalıya Yoksulluk Nafakası Verilemez . 223

Davalıya Maddi Tazminat Verilemez 223

Davalıya Manevi Tazminat Verilemez . 224

Davalı İştirak Nafakası İsteyebilir 224

Davalı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir 224

B- MAL REJİMİYLE İLGİLİ SONUÇLARI . 224

XXVIII İçindekiler

1- Edinilmiş Mallar Katılma Rejimindeki Etkisi (TMK m. 236 f. II)  225

2- Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimindeki Etkisi (TMK m. 252) . 225

C- MİRASLA İLGİLİ SONUÇLARI  226

VII. USUL . 226

A- DAVANIN TARAFLARI . 226

B- BEKLETİCİ SORUN  227

C- KONUSUZ KALMASI  227

D- KUSUR YÖNÜNDEN MİRASÇILARIN DAVAYI SÜRDÜRMESİ (TMK m. 181) . 228

E- TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26) . 228

6. PEK KÖTÜ DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA (TMK. m. 162) 231

SINIFLANDIRMA . 231

A- ÖZEL BOŞANMA SEBEBİDİR  231

B- MUTLAK BOŞANMA SEBEBİDİR . 232

C- KUSURA DAYALI BOŞANMA SEBEBİDİR  233

1- Davalının Kusurlu Olması Gerekir  233

Kasten Yapılması Gerekir . 234

Ayırt Etme Gücünün Bulunması Gerekir 234

2- Kusur Kıyaslaması Yapılamaz  234

KONUSU . 235

A- PEK KÖTÜ DAVRANIŞIN ŞEKLİ . 236

1- Eşin Vücut Bütünlüğüne Saldırı  236

2- Eşin Sağlığına Saldırı  237

B- PEK KÖTÜ DAVRANIŞIN ŞİDDETİ . 237

1- Eşe Istırap Vermelidir . 238

2- Eşin Sağlığını Bozmalıdır . 239

C- PEK KÖTÜ DAVRANIŞIN SAYISI  239

D- PEK KÖTÜ DAVRANIŞIN BELİRLENMESİ  240

III. DAVA HAKKININ ORTADAN KALKMASI 241

A- HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE (TMK m. 162 f. II) . 241

İçindekiler XXIX

1- Sürenin Belirlenmesi  241

Boşanma Sebebini Öğrenmesinden Başlayarak Altı Aylık Süre 242

Her Hâlde Hayata Kast Eyleminin Üzerinden Beş Yıl Süre 242

2- Sürenin Niteliği  243

B- AF (TMK m. 162 f. III) . 243

1- Özellikleri  243

Şekle Bağlı Değildir . 244

Yazılı Yapılabilir . 244

Sözlü Yapılabilir 244

Örtülü Yapılabilir . 245

Açık Yapılabilir . 245

Dava Hakkı Düşmüş Sayılır . 245

Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklardandır . 246

İradeyi Sakatlayan Sebepler Varsa Geçersizdir . 246

Eylem Öncesi Yapılamaz . 246

Ceza Şikayetinden Vazgeçme Af Sayılmaz . 246

Saik Önemli Değildir . 247

Şarta Bağlanamaz . 247

2- Af Sayılmayan Davranışlar  247

Ceza Şikayetinden Vazgeçmek 248

Görüşme İçin Gitmek . 248

Baba Evine Bırakmak 249

Başlangıçta Ses Çıkarmamak . 249

Cezaevinde Ziyaret Etmek . 249

3- Af Sayılan Davranışlar . 249

DİĞER DAVALAR İLE İLİŞKİSİ . 250

A- ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  250

B- HAYATA KAST SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  250

C- ONUR KIRICI DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 251

XXX İçindekiler

D- SUÇ İŞLEME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 251

E- HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  252

F- TERK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  252

G- AKIL HASTALIĞI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 253

H- EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 253

1- Sadece Pek Kötü Davranış Sebebiyle Dava Açılabilir  253

Genel Olarak . 253

Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Karar Verilemez 253

2- Sadece Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Dava Açılabilir . 255

Genel Olarak . 255

Pek Kötü Davranış Sebebiyle Karar Verilemez 255

Pek Kötü Davranış Sebebiyle Boşanma Davasından Feragat Varsa Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Sebebiyle Boşanma İstenemez . 256

3- Aynı Dava İçinde İki Sebeple Dava Açılabilir  256

Özel Sebebe Dayalı Karar Verip Genel Sebepten Karar Vermeme İsabetsizdir 256

Genel Sebebe Dayalı Karar Verip Özel Sebepten Karar Vermeme İsabetsizdir 257

4- Aynı Dava İçinde Terditli Açılabilir . 257

5- Islah Yapılabilir . 258

I- AYRILIK KARARI VERİLEBİLİR . 258

İ- ANLAŞMALI BOŞANMA YAPILAMAZ  259

SONUÇLARI . 260

A- DAVACI AÇISINDAN  260

1- Davacıya Manevi Tazminat Verilebilir . 260

2- Davacıya Maddi Tazminat Verilebilir . 260

3- Davacıya Yoksulluk Nafakası Verilebilir  261

4- Davacıya Velayet Verilebilir . 261

5- Davacıya Tedbir Nafakası Verilebilir . 262

İçindekiler XXXI

6- Davacı İştirak Nafakası İsteyebilir . 262

7- Davacı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir . 262

B- DAVALI AÇISINDAN . 262

1- Davalıya Tedbir Nafakası Verilebilir . 262

2- Davalıya Velayet Verilebilir  263

3- Davalıya Yoksulluk Nafakası Verilemez . 263

4- Davalıya Maddi Tazminat Verilemez  264

5- Davalıya Manevi Tazminat Verilemez. 264

6- Davalı İştirak Nafakası İsteyebilir 265

7- Davalı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir  265

USUL 265

A- DAVANIN TARAFLARI 265

B- HÜKÜM  265

C- KONUSUZ KALMASI . 266

D- KUSUR YÖNÜNDEN MİRASÇILARIN DAVAYI SÜRDÜRMESİ (TMK m. 181) . 267

E- TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26)  268

7. ONUR KIRICI DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA (TMK. m. 162) . 269

SINIFLANDIRMA . 270

A- ÖZEL BOŞANMA SEBEBİDİR . 270

B- MUTLAK BOŞANMA SEBEBİDİR  272

C- KUSURA DAYALI BOŞANMA SEBEBİDİR . 273

1- Davalının Kusurlu Olması Gerekir  273

Kasten Yapılması Gerekir 273

Ayırt Etme Gücünün Bulunması Gerekir . 273

2- Kusur Kıyaslaması Yapılamaz . 274

KONUSU . 275

A- ONUR KIRICI DAVRANIŞIN ŞEKLİ . 275

1- Davacının Kişiliğine Yönelmelidir  275

2- Saldırı Kastıyla Yapılmalıdır . 277

Hakaret Etmek Amacıyla Saldırı 277

Küçük Düşürmek Amacıyla Saldırı . 278

XXXII İçindekiler

B- ONUR KIRICI DAVRANIŞIN ŞİDDETİ  279

C- ONUR KIRICI DAVRANIŞIN SAYISI . 282

D- ONUR KIRICI DAVRANIŞIN BELİRLENMESİ . 282

III. DAVA HAKKININ ORTADAN KALKMASI 283

A- HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE (TMK m. 162 f. II) . 283

1- Sürenin Belirlenmesi . 284

Boşanma Sebebini Öğrenmesinden Başlayarak Altı Aylık Süre . 284

Her Hâlde Hayata Kast Eyleminin Üzerinden Beş Yıl Süre . 285

2- Sürenin Niteliği . 285

B- AF (TMK m. 162 f. III) . 285

1- Özellikleri . 285

Şekle Bağlı Değildir 286

Yazılı Yapılabilir . 286

Sözlü Yapılabilir . 286

Örtülü Yapılabilir 287

Açık Yapılabilir . 287

Dava Hakkı Düşmüş Sayılır 287

Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklardandır 288

İradeyi Sakatlayan Sebepler Varsa Geçersizdir . 288

Eylem Öncesi Yapılamaz 288

Ceza Şikayetinden Vazgeçme Af Sayılmaz 288

Saik Önemli Değildir 289

Şarta Bağlanamaz 289

2- Af Sayılmayan Davranışlar . 289

Ceza Şikayetinden Vazgeçmek . 289

Görüşme İçin Gitmek 290

Baba Evine Bırakmak 290

Başlangıçta Ses Çıkarmamak 291

Cezaevinde Ziyaret Etmek 291

3- Af Sayılan Davranışlar  291

DİĞER DAVALAR İLE İLİŞKİSİ 291

İçindekiler XXXIII

A- ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  292

B- HAYATA KAST SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  292

C- PEK KÖTÜ DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 293

D- SUÇ İŞLEME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  293

E- HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  293

F- TERK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 294

G- AKIL HASTALIĞI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  294

H- EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  295

1- Sadece Onur kırıcı Davranış Sebebiyle Dava Açılabilir  295

Genel Olarak 295

Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Karar Verilemez . 296

2- Sadece Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Dava Açılabilir  297

Genel Olarak 297

Onur kırıcı Davranış Sebebiyle Karar Verilemez . 297

Onur kırıcı Davranış Sebebiyle Boşanma Davasından Feragat Varsa Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Sebebiyle Boşanma İstenemez . 297

3- Aynı Dava İçinde İki Sebeple Dava Açılabilir . 298

Özel Sebebe Dayalı Karar Verip Genel Sebepten Karar Vermeme İsabetsizdir 298

Genel Sebebe Dayalı Karar Verip Özel Sebepten Karar Vermeme İsabetsizdir 298

4- Aynı Dava İçinde Terditli Açılabilir  299

5- Islah Yapılabilir . 300

I- AYRILIK KARARI VERİLEBİLİR . 300

İ- ANLAŞMALI BOŞANMA YAPILAMAZ . 301

SONUÇLARI 302

A- DAVACI AÇISINDAN . 302

XXXIV İçindekiler

1- Davacıya Manevi Tazminat Verilebilir . 302

2- Davacıya Maddi Tazminat Verilebilir . 302

3- Davacıya Yoksulluk Nafakası Verilebilir  303

4- Davacıya Velayet Verilebilir . 303

5- Davacıya Tedbir Nafakası Verilebilir . 304

6- Davacı İştirak Nafakası İsteyebilir  304

7- Davacı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir  304

B- DAVALI AÇISINDAN  304

1- Davalıya Tedbir Nafakası Verilebilir  304

2- Davalıya Velayet Verilebilir . 305

3- Davalıya Yoksulluk Nafakası Verilemez  305

4- Davalıya Maddi Tazminat Verilemez . 306

5- Davalıya Manevi Tazminat Verilemez  306

6- Davalı İştirak Nafakası İsteyebilir . 306

7- Davalı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir . 306

USUL 307

A- DAVANIN TARAFLARI . 307

B- HÜKÜM . 307

C- KONUSUZ KALMASI  308

D- KUSUR YÖNÜNDEN MİRASÇILARIN DAVAYI SÜRDÜRMESİ (TMK m. 181) . 309

E- TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26) . 309

8. KÜÇÜK DÜŞÜRÜCÜ SUÇ İŞLEME SEBEBİYLE BOŞANMA (TMK. m. 163) 311

GENEL OLARAK . 311

A- DİĞER EŞE YÖNELİK DEĞİLDİR  311

B- UTANÇ VERİCİ ÖZELLİKTEDİR . 312

SINIFLANDIRMA . 313

A- ÖZEL BOŞANMA SEBEBİDİR  313

B- NİSBİ BOŞANMA SEBEBİDİR  314

C- KUSURA DAYALI BOŞANMA SEBEBİDİR  315

III. KONUSU . 316

A- SUÇ İŞLENMELİDİR  317

İçindekiler XXXV

1- Kasten İşlenmelidir  317

2- Evlendikten Sonra İşlenmiş Olması Gerekir  318

3- Hukuka Uygunluk Sebepleri Bulunmamalıdır . 319

Kanunun Hükmünü Yerine Getirme 319

Amirin Emrini Uygulama 320

Meşru Savunma . 320

Zorunluluk Hali 320

Hakkın Kullanılması 321

İlgilinin Rızası 321

Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit . 321

Hata 321

ı. Geçici Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma  321

4- Cezai İşlemin Sonlanması Engel Değildir  322

Kamu Davasının Düşmesi 322

Zarar Görenin Şikayetten Vazgeçmesi . 322

Ön Ödeme Yapılması . 323

5- Birden Fazla Olmaması Engel Değildir . 323

B- SUÇUN KÜÇÜK DÜŞÜRÜCÜ OLMASI GEREKİR  323

1- Uluslararası Küçük Düşürücü Suçlar . 326

Soykırım 326

İnsanlığa Karşı Suç 326

Göçmen Kaçakçılığı . 326

İnsan Ticareti . 327

2- Kişilere Karşı Küçük Düşürücü Suçlar  327

Hayata Karşı Suçlar . 327

Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar . 328

İşkence ve Eziyet . 328

Çocuk Düşürtme ve Kısırlaştırma 328

Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar . 328

Hürriyete Karşı Suçlar . 329

Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar 329

Malvarlığına Karşı Suçlar 329

XXXVI İçindekiler

3- Topluma Karşı Küçük Düşürücü Suçlar  330

Genel Tehlike Yaratan Suçlar . 330

Çevreye Karşı Suçlar . 330

Kamunun Sağlığına Karşı Suçlar 330

Kamu Güvenine Karşı Suçlar 331

Kamu Barışına Karşı Suçlar 332

Genel Ahlaka Karşı Suçlar 332

Ekonomi, Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar 332

4- Millete ve Devlete Karşı Suçlar  332

Kamu İdaresinin Güvenirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar 333

Adliyeye Karşı Suçlar . 333

Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarının Saygınlığına Karşı Suçlar 333

Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar 333

Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar 334

Milli Savunmaya Karşı Suçlar 334

Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk. 334

DAVA HAKKININ ORTADAN KALKMASI 335

A- UZUN SÜRE SONRA DAVA AÇILMASI . 335

B- HOŞGÖRÜ İLE KARŞILAMA  335

DİĞER DAVALAR İLE İLİŞKİSİ 335

A- ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 336

B- HAYATA KAST SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 336

C- PEK KÖTÜ DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  337

D- ONUR KIRICI DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  337

E- HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 338

F- TERK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  338

G- AKIL HASTALIĞI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 338

İçindekiler XXXVII

H- EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  339

1- Sadece Suç İşleme Sebebiyle Dava Açılabilir  339

Genel Olarak 339

Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Karar Verilemez . 339

2- Sadece Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Dava Açılabilir  340

Genel Olarak 340

Suç İşleme Sebebiyle Karar Verilemez 340

Suç İşleme Sebebiyle Boşanma Davasından Feragat Varsa Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Sebebiyle Boşanma İstenemez . 341

3- Aynı Dava İçinde İki Sebeple Dava Açılabilir . 341

Özel Sebebe Dayalı Karar Verip Genel Sebepten Karar Vermeme İsabetsizdir 341

Genel Sebebe Dayalı Karar Verip Özel Sebepten Karar Vermeme İsabetsizdir 342

4- Aynı Dava İçinde Terditli Açılabilir  342

5- Islah Yapılabilir . 343

I- AYRILIK KARARI VERİLEBİLİR . 343

İ- ANLAŞMALI BOŞANMA YAPILAMAZ . 344

SONUÇLARI 344

A- DAVACI AÇISINDAN . 345

1- Davacıya Manevi Tazminat Verilebilir  345

2- Davacıya Maddi Tazminat Verilebilir  345

3- Davacıya Yoksulluk Nafakası Verilebilir  345

4- Davacıya Velayet Verilebilir 346

5- Davacıya Tedbir Nafakası Verilebilir  346

Davacı İştirak Nafakası İsteyebilir . 347

Davacı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir . 347

B- DAVALI AÇISINDAN . 347

1- Davalıya Tedbir Nafakası Verilebilir . 347

2- Davalıya Velayet Verilebilir  347

3- Davalıya Yoksulluk Nafakası Verilemez . 349

XXXVIII İçindekiler

4- Davalıya Maddi Tazminat Verilemez . 350

5- Davalıya Manevi Tazminat Verilemez  350

6- Davalı İştirak Nafakası İsteyebilir . 350

7- Davalı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir . 351

USUL 351

A- DAVANIN TARAFLARI . 351

B- SÜRE  351

C- BEKLETİCİ SORUN  352

F- KONUSUZ KALMASI  353

G- KUSUR YÖNÜNDEN MİRASÇILARIN DAVAYI SÜRDÜRMESİ (TMK m. 181) . 354

H- TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26) . 355

9. HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME SEBEBİYLE BOŞANMA (TMK. m. 163) 357

SINIFLANDIRMA . 357

A- ÖZEL BOŞANMA SEBEBİDİR  357

B- NİSBİ BOŞANMA SEBEBİDİR  358

KOŞULLARI . 358

A- HAYSİYETSİZ HAYATIN VARLIĞI  359

1- Haysiyetsiz Hayatın Ölçütü . 359

Toplumun Değer Yargılarıyla Bağdaşmazlık 359

Ahlak, Şeref ve Namus Kayıtlarından Uzak Davranış 360

2- Haysiyetsiz Hayatın Zamanı . 360

3- Haysiyetsiz Hayatın Konusu Vakıalar . 361

Hayat Ortaklığı Dışı Birliktelik . 361

Randevu Evi İşletmek . 362

Ayyaşlık 363

Kumarbazlık 364

Uyuşturucu Bağımlısı Olmak 364

Gönül Tellallığı . 364

4- Haysiyetsiz Hayatın Konusu Olmayan Vakıalar . 365

İletişim Kurmak 365

İçindekiler XXXIX

Telefon Görüşmesi Yapmak 365

Sanal Ortamda Görüşmek 365

Mesajlaşmak 366

Günlük İçi Yazılanlar . 366

B- HAYSİYETSİZ HAYATIN SÜREKLİLİĞİ . 367

1- Devamlılık Göstermelidir  367

2- Yaşam Biçimi Olarak Benimsenmiş Olmalıdır  368

C- HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRENİN KUSURLULUĞU  368

D- HAYSİYETSİZ HAYAT SEBEBİYLE ORTAK YAŞAMIN ÇEKİLMEZLİĞİ . 369

III. DİĞER DAVALAR İLE İLİŞKİSİ . 371

A- ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  371

B- HAYATA KAST SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  372

C- PEK KÖTÜ DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 372

D- ONUR KIRICI DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 373

E- SUÇ İŞLEME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  373

F- TERK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 373

G- AKIL HASTALIĞI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  374

H- EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  374

1- Sadece Haysiyetsiz Hayat Sürme Sebebiyle Dava Açılabilir  374

Genel Olarak 375

Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Karar Verilemez . 375

2- Sadece Evlilik Birliğinin Sarsılması Sebebiyle Dava Açılabilir  376

Genel Olarak 376

Haysiyetsiz Hayat Sürme Sebebiyle Karar Verilemez . 376

XL İçindekiler

Haysiyetsiz Hayat Sürme Sebebiyle Boşanma Davasından Feragat Varsa Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Sebebiyle Boşanma İstenemez 377

3- Aynı Dava İçinde İki Sebeple Dava Açılabilir  377

Özel Sebebe Dayalı Karar Verip Genel Sebepten Karar Vermeme İsabetsizdir 377

Genel Sebebe Dayalı Karar Verip Özel Sebepten Karar Vermeme İsabetsizdir 378

4- Aynı Dava İçinde Terditli Açılabilir . 378

I- AYRILIK KARARI VERİLEBİLİR . 379

İ- ANLAŞMALI BOŞANMA YAPILAMAZ  380

SONUÇLARI . 380

A- DAVACI AÇISINDAN  380

1- Davacıya Manevi Tazminat Verilebilir . 380

2- Davacıya Maddi Tazminat Verilebilir . 381

3- Davacıya Yoksulluk Nafakası Verilebilir  381

4- Davacıya Velayet Verilebilir . 381

5- Davacıya Tedbir Nafakası Verilebilir . 382

6- Davacı İştirak Nafakası İsteyebilir  382

B- DAVALI AÇISINDAN  382

1- Davalıya Tedbir Nafakası Verilebilir  382

2- Davalıya Velayet Verilemez . 383

3- Davalıya Yoksulluk Nafakası Verilemez  384

4- Davalıya Maddi Tazminat Verilemez . 384

5- Davalıya Manevi Tazminat Verilemez  384

6- Davalı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir . 385

USUL . 385

A- DAVANIN AÇILMASI  385

B- DAVANIN TARAFLARI . 386

C- İSPAT YÜKÜ . 386

D- SÜRE  387

E- KONUSUZ KALMASI  388

F- KARAR GEREKÇELİ OLMALIDIR  388

İçindekiler XLI

G- ISLAH YAPILABİLİR  389

H- KUSUR YÖNÜNDEN MİRASÇILARIN DAVAYI SÜRDÜRMESİ (TMK m. 181) . 389

I- TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26)  390

10. TERK SEBEBİYLE BOŞANMA (TMK. m. 164) 391

KAVRAM . 391

SINIFLANDIRMA . 392

A- ÖZEL BOŞANMA SEBEBİDİR . 392

B- MUTLAK BOŞANMA SEBEBİDİR  393

C- KUSURA DAYALI BOŞANMA SEBEBİDİR . 394

1- Davalının Kusurlu Olması Gerekir  394

2- Kusur Kıyaslaması Yapılamaz . 394

III. EŞLERDEN BİRİ ORTAK YAŞAMDAN AYRILMIŞ OLMALIDIR  395

A- GERÇEK TERK  396

1- Kavram  397

2- Terk Edilen Eş Dava Açabilir  398

3- Terk Eden Eş Dava Açamaz  398

B- YAPINTI TERK  399

1- Ortak Konutu Terk Etmeye Zorlayan/Terk Eden Eş Dava Açamaz  400

Evden Kovmak 401

Hayvanlara Bakmaya Zorlamak . 403

Fiziksel Şiddet Uygulamak 403

Aşırı Alkol Kullanmak . 403

Hakaret/Küfür Etmek . 404

Eşyaları Dışarı Atmak 404

Hastalığı ile İlgilenmemek . 404

Birlik Görevlerini Yerine Getirmemek 405

2- Haklı Bir Sebep Olmaksızın Ortak Konuta Dönmeyi Engelleyen/ Terk Eden Eş Dava Açamaz . 405

3- Yapıntı Terke Maruz Bırakılan/Terk Edilen Eş Dava Açabilir  406

ORTAK YAŞAMA SON VERME KASTI BULUNMALIDIR . 410

XLII İçindekiler

A- GENEL OLARAK  411

B- BOŞANMA SEBEBİ OLUŞTURMAYAN AYRI YAŞAMALAR . 411

1- Askerlik . 411

2- Ceza Evinde Bulunma . 411

Hükümlülük 411

Tutuklanma . 411

3- Gözaltına Alınma  412

4- Hastalık . 412

5- Karantina . 412

6- Öğrenim  412

7- Kaçırılma . 413

8- Memuriyetin Gereği  413

9- Sınır Dışı Edilme . 414

10- Esirlik  414

11- İş Seyahati . 414

C- BOŞANMA SEBEBİ OLUŞTURMAYAN AYRI KALMALAR  414

1- Ayrı Odada Yatmak  415

2- Yemeği Ayrı Yemek . 415

3- Cinsel İlişkiden Kaçınmak  415

AYRILIK, HUKUKA AYKIRI OLMALIDIR 415

A- ENGEL KARAR BULUNMAMALIDIR . 415

1- Birlikte Yaşamaya Ara Verme Kararı Bulunmamalıdır  415

2- Ayrılık Kararı Bulunmamalıdır . 418

3- Korunma Kararı Bulunmamalıdır . 418

B- AYRI BİR BOŞANMA VEYA AYRILIK DAVASI BULUNMAMALIDIR . 419

1- Ayrı Dava Karara Bağlanmamışsa  420

2- Ayrı Dava Karara Bağlanmış Olup Kesinleşmemişse . 421

3- Ayrı Dava Müracaata Bırakılmışsa . 421

4- Ayrı Davadan Feragat Edilmişse . 422

5- Ayrı Davanın Reddinden Sonra Yeterli Süre Geçmemişse . 422

İçindekiler XLIII

C- TEDBİR NAFAKASI VERİLMİŞSE DAVA TARİHİNDEN DÖRT AY GEÇMİŞ OLMALIDIR . 423

1- Tedbir Nafakası Dosyası İncelenmelidir  423

2- Nafaka Hükmünün Dava Tarihinden İtibaren Dört Ay Geçmişse İhtar İstenebilir  424

3- Nafaka Hükmünün Dava Tarihinden İtibaren Dört Ay Geçmemişse İhtar İstenemez 424

D- AYRI YAŞAMAK KONUSUNDA ORTAK ARZU BULUNMAMALIDIR  425

E- DAVET EDİLEN EŞ AKIL HASTASI OLMAMALIDIR . 426

F- ARALARINDA İYİNİYETİ KALDIRAN VE DEVAM EDEN BİR DAVA BULUNMAMALIDIR  426

1- Ceza Davası Bulunmamalıdır  426

Ceza Soruşturması Bulunmamalıdır . 427

Ceza Kovuşturması Bulunmamalıdır . 427

2- Evlenmenin Butlanı Davası Bulunmamalıdır . 428

3- Tedbir Nafakası Davası Bulunmamalıdır . 429

Nafaka Davasının Açılmasından İtibaren Dört Ay Geçmedikçe İhtar İstenemez 429

İhtar İstek Tarihinden Önceki Dört Aylık Fiili Ayrılık Döneminden “Evvel” Açılan Nafaka İsteği Haklı Bulunmuşsa Dava Reddedilir . 429

4- Tazminat Davası Bulunmamalıdır . 430

5- Ziynet Alacağı Davası Bulunmamalıdır . 430

6- Tapu İptal ve Tescil Davası Bulunmamalıdır . 431

7- Diğer Davalar . 431

DAVET EDİLEN KONUT HAZIRLANMIŞ OLMALIDIR 431

A- KONUT KAVRAMI . 431

B- KONUT SÜRESİNDE HAZIRLANMALIDIR. 434

1- İhtar İsteminden Dört Ay Önce Hazırlanmalıdır  434

2- Çekişme Varsa Ne Zaman Hazırlandığı Belirlenmelidir  435

3- Davet Edilen Konut Değiştirilmemiş Olmalıdır . 435

4- Davet Edilen Konutta Oturuyor Olunmalıdır . 436

C- KONUT DÖŞENMİŞ OLMALIDIR . 436

1- Yeterli Eşya Bulunmalıdır . 437

XLIV İçindekiler

2- Yeterli Yiyecek İçecek Bulunmalıdır  438

3- Yeterli Yakacak Bulunmalıdır . 438

D- KONUT BİRLİKTE SEÇİLMİŞ OLMALIDIR . 439

1- Eşler Tarafından Ortak Konut Seçimi . 439

Kural Olarak Ortak Konut Seçimi . 439

b Birlikte Seçilmediği İtiraz Olarak İleri Sürülmelidir . 440

Davete Uyulmuşsa İtiraz Edilemez . 441

2- Hâkim Tarafından Ortak Konut Seçimi  441

E- KONUTUN MADDİ BAĞIMSIZLIĞI BULUNMALIDIR . 443

1- Konut Bağımsız Kullanılır Olmalıdır  443

2- Konut Ortak Kullanılmamalıdır  444

3- Konut Güvenli Olmalıdır  444

4- Konut İhtardan Dört Ay Önce Bağımsız Olmalıdır  445

F- KONUTUN MANEVİ BAĞIMSIZLIĞI BULUNMALIDIR . 445

1- Fiziki Manevi Bağımsızlık  446

Aynı Apartmanda Oturmak . 446

Alt Katta Oturmak . 446

Üst Katta Oturmak 447

Aynı Katta Oturmak 447

Diğer Katta Oturmak . 447

Yeme İçme Birlikte Oturmak 447

Aynı Bahçe İçinde Oturmak 448

2- Kişisel Manevi Bağımsızlık  448

Ana, Baba ve Kardeşlerle Oturmak . 449

Bakıma Muhtaç Olmalıdır . 449

Boşanma Sebebi Yaratmamalıdır 450

Zorunlu Sebep Bulunmamalıdır 450

Üvey Çocuklarla Oturmak. 451

Ortak Olmayan Çocuk Ergin Değilse 451

Ortak Olmayan Çocuk Erginse 451

aaa. Bakıma Muhtaç Olmalıdır . 451

bbb. Boşanma Sebebi Yaratmamalıdır  452

İçindekiler XLV

3- Zamansal Manevi Bağımsızlık . 453

G- KONUTUN DAVALININ GİRİŞİNE HAZIR OLMASI YETERLİDİR  453

VII. AİLE MAHKEMESİNCE İHTAR YAPILMIŞ OLMALIDIR . 454

A- İHTARIN NİTELİĞİ . 454

1- İhtar Dava Değil Bir İşlemdir  454

Değişik İşler Kaydına Alınmalıdır . 455

Çekişmesiz Yargı İşlerinden Sayılır . 455

2- İhtar Dava Şartıdır . 456

3- İhtar İle Yurt Dışına Davet Yapılabilir  456

Yurt Dışında Oturan Türkiye’ye Davet Edemez 457

Yurt Dışı Davete Eklenecek Belgeler 457

Gidiş Dönüş Bileti 457

Pasaport 457

Oturma İzni 458

İkamet Belgesi . 458

Vize Belgesi . 459

Muvafakat Belgesi . 459

Yurt Dışı Davete Uyma Süresinin Başlangıcı 459

Yurt Dışına Çağıran Giderleri Karşılamalıdır 459

4- İhtar Kararına Yönelik Usul Hükümleri . 460

İhtar Kararını Görevli Mahkeme Verebilir. 460

Aile Mahkemesi ile İhtar Yapılabilir 460

İletişim Araçları ile İhtar Yapılamaz 460

Avukat Aracılığı ile İhtar Yapılamaz . 461

Vekil Aracılığı ile İhtar Yapılamaz 461

İhtar İsteminde Yetki Kuralı Uygulanmaz . 461

İhtar İsteminde Kanun Yolu . 461

Kabul Edilen İhtar İstemine Kanun Yolu Kapalıdır 461

Kabul Edilmeyen İhtar İstemine Kanun Yolu Açıktır 462

B- İHTARIN SÜRESİ  463

XLVI İçindekiler

1- Dört Ay Ortak Konuttan Ayrılma Gerçekleşmelidir . 463

Fiili Ayrılık Tarihi Gösterilmiş Olmalıdır . 464

Dört Aylık Süre Dolmuş Olmalıdır . 464

Ayrılık Süresinin Dört Ay Olması Yeterlidir 465

2- İki Ay Ortak Konuta Dönme Süresi Dolmalıdır  465

C- İHTAR DİLEKÇESİNİ İNCELEME  466

1- Şekli Anlamda Uygunluk Varsa  466

2- Şekli Anlamda Uygunluk Yoksa . 467

D- İHTARIN GERÇEK TERK HALİNDE İÇERİĞİ  468

1- Tarafların Ad, Soyad ve Adresleri  469

İhtar Gönderen Eşin Adı ve Soyadı ile Adresi (OKDY m. 8 f. I/a) 469

İhtar Gönderilen Eşin Adı ve Soyadı ile Adresi (OKDY m. 8 f. I/b) 469

2- Davet Edilen Konutun Açık Adresi ve Anahtarın Yeri . 469

Davet Edilen Konutun Açık Adresi Yazılmalıdır (OKDY m. 8 f. I/c) 470

Davet Edilen Konutun Anahtarının Yeri Yazılmalıdır (OKDY m. 8 f. I/d) . 471

Tebliğ Edilen İhtar Dilekçesinde Açık Adresin Bulunması Yeterlidir . 471

Maruf Yerler İçin Adres Yazılmaması Eksiklik Sayılmaz 471

İhtar Dilekçesinde Yazılmayan Konuta Davet Yapılamaz . 472

Ortak Konuta Davet Yapılabilir 472

3- Dönüş Süresi (OKDY m. 8 f. I/e)  473

Dönüş Süresi Açıkça Gösterilmelidir 473

Dönüş Süresi Değiştirilmemelidir . 473

Dönüş Süresi Sınırlandırılmamalıdır . 475

4- Yol ve Konaklama Gideri (OKDY m. 8 f. I/ç)  475

Yol ve Konaklama Gideri Başka Adrese Gönderilmemelidir 476

Yol ve Konaklama Gideri Başka Sebeple Gönderilmemelidir 477

İçindekiler XLVII

Yol ve Konaklama Gideri Kısa Mesafelerde Gerekli Değildir . 477

Yol ve Konaklama Gideri Konutta Ödemeli Gönderilmelidir 478

Yol ve Konaklama Gideri Adi Posta Havalesi İle Gönderilemez 478

Yol ve Konaklama Gideri Merciine Gitme Zorunluluğu Yüklenemez. 479

Konuta Gidilmişse Yol ve Konaklama Gideri Ödeme Sorun Değildir . 479

Yol ve Konaklama Giderinde Gerekli Miktar Araştırılmalıdır . 480

Yol ve Konaklama Gideri Yeterli Olmalıdır 482

Yurt İçi Davetlerde Yol ve Konaklama Gideri . 482

Yurt Dışı Davetlerde Yol ve Konaklama Gideri . 483

Yol ve Konaklama Gideri Almaktan Kaçınmanın Etkisi Yoktur 483

Yol ve Konaklama Gideri Yetersizliği İtiraz Olarak İleri Sürülmelidir 483

ı. Yol ve Konaklama Giderinin Ele Geçmediği İddiası Araştırılmalıdır . 484

Yol ve Konaklama Giderinin Alındığı veya Alınmasından İmtina Edildiği Tarihten Süre Başlar 485

Yol ve Konaklama Gideri Yargılama Gideri Olarak Ödenmelidir . 485

Yol ve Konaklama Gideri Ödenmemişse Dava Reddedilmelidir . 485

5- İhtara Uymamanın Hukuki Sonuçları (OKDY m. 8 f. I/e) . 486

E- İHTARIN YAPINTI TERK HALİNDE İÇERİĞİ . 486

1- Tarafların Ad, Soyad ve Adresleri . 487

İhtar Gönderen Eşin Adı ve Soyadı ile Adresi (OKDY m. 8 f. I/a) . 487

İhtar Gönderilen Eşin Adı ve Soyadı ile Adresi (OKDY m. 8 f. I/b) 487

2- Ortak Konutun Açık Adresi . 488

3- Önlemlerin Alınması  488

XLVIII İçindekiler

4- Ortak Konuta Kabul Etme Gereği . 488

5- Ortak Konuta Kabul Etmemenin Hukuki Sonuçları  489

F- İHTARIN USULÜ  489

1- İhtarın Tebliğ Edilmesi . 489

Tebligat, Terk Eden/Etmiş Sayılan Eşe Yapılmalıdır 489

Tebligat, Tebligat Kanunu Hükümlerine Uygun Yapılmalıdır (OKDY m. 10) . 490

Tebligatın Yapılması (Teb. K. m. 1) . 490

Aynı Konutta Oturan Kişilere veya Hizmetçiye Tebligat (Teb. K. m. 16) . 490

Tebliğ İmkansızlığı ve Tebellüğden İmtina (Teb. K. m. 21) 490

Tebliğ Mazbatası (Teb. K. m. 23) . 491

Tebligatın İlânen Yapılması (Teb. K. m. 28-31) . 493

Usulüne Aykırı Tebliğin Hükmü (Teb. K. m. 32) . 495

Tebligatın Usulsüzlüğü İleri Sürülmelidir . 496

2- İki İhtarda Bulunulması . 496

3- İhtarın Islahla İstenilmesi  498

VIII. İHTARIN NOTER TARAFINDAN YAPILMASI İSTENEBİLİR . 499

A- YETKİNİN ESASI (Not. K. m. 71/A, 71/B f. V) . 500

B- UYGULANACAK USUL (Not. K. m. 71/B) . 502

1- Başvuru . 502

Başvuru Şekli 502

Yazılı Başvuru (Not. K. m. 71/B f. I, OKDY m. 10) 502

Sözlü Başvuru (Not. K. m. 71/B f. I, OKDY m. 10) 503

Başvuru Yeri . 503

Başvuru Yapacak Kişi . 503

Bizzat Eşin Kendisi . 503

Eşin Vekili . 504

Başvuruda Verilecek Bilgiler 504

İçindekiler XLIX

2- Tutanak Düzenleme (Not. K. m. 71/B f. I, OKDY m. 10) . 504

3- Özel Kanunlardaki Usul Uygulanır (Not. K. m. 71/B f. I) . 505

4- İlgilisine Belge Verme (Not. K. m. 71/B f. I)  505

5- İşlemi Yapmaya Yetkili Kişiler (Not. K. m. 71/B f. II, OKDY m. 11)  505

Noterler 505

Görevli . 505

Noter Stajyeri . 506

6- Alınacak Ücret (Not. K. m. 71/B f. IV)  506

C- İhtar Prosedürü . 506

1- Ortak Konuta Davet (OKDY m. 7)  506

2- İhtarın Şekli (OKDY m. 8)  507

3- İhtarın Tebliği (OKDY m. 9) . 508

4- Belgelerin Saklanması ve Mahkemeye Gönderilmesi (OKDY m. 12) . 508

5- Bilgi ve Belgelerin Elektronik Ortamda Paylaşımı ve Kaydı (OKDY m. 13)  508

6- Nüfus Kaydı Sorgulaması (OKDY m. 14) . 509

İHTAR SAMİMİ OLMADIĞI HAL GERÇEKLEŞMEMELİDİR . 509

A- SAMİMİYETİ KALDIRAN AÇIKLAMADA BULUNMAK  509

1- Evliliğin Yürümeyeceğini Açıklamak  509

2- İstenmediğini Açıklamak  510

3- Sevmediğini Açıklamak . 511

4- Geçinemeyeceğini Açıklamak . 512

5- Başkasıyla Evleneceğini Açıklamak  512

6- İhtarı Sinirle Çektiğini Açıklamak . 512

7- Çocuğun Soybağından Şüphelendiğini Açıklamak  513

8- Para Yedirmeyeceğini Açıklamak  513

9- Kullandığını Açıklamak . 514

10- Evliliğin Sarsıldığını Açıklamak  514

B- SAMİMİYETİ KALDIRAN DAVRANIŞTA BULUNMAK . 514

1- Başkası İle İlişkisi Sürüyor Olmak  515

2- Şiddet Uygulamak  515

L İçindekiler

3- Tehdit Etmek . 516

4- Konuta Almamak  516

5- Hakaret Etmek . 517

6- Güven Sarsıcı Davranışta Bulunmak  517

7- Başkasını Kaçırmak  518

8- Tedavisinde Yalnız Bırakmak . 518

9- Konutta Arkadaşlarını Barındırmak  518

10- Evlenmek İçin Görüşmeler Yapmak . 519

C- SAMİMİYETİ KALDIRAN ENGELİN BULUNMASI  519

1- Cinsel İlişki Kurabilme Yeteneksizliği Sürüyor Olmak  519

2- Hem Terk Hem Birliğin Sarsılması Sebebine Dayanmak . 520

3- İhtar Kararının Tebliğinden Uzun Süre Sonra Dava Açmak . 520

D- SAMİMİYETE ENGEL KABUL EDİLMEYEN HALLER  521

1- İcra İşlemi Yapılması  521

2- Boşanma Davası Sonrası Açıklamalar  521

İHTARIN SONUÇLARI 521

A- İHTAR İSTEMİNİN SONUÇ DOĞURMADIĞI HALLER . 522

1- Davalının Davet Edilen Konuta Girememesi  522

Hazır Bulunulmadığı İçin Konuta Girilememesi . 522

Davacı Hazır Olmadığı İçin Konuta Girememek 523

Davacı Bildirime Rağmen Kapıyı Açmayacağını Söylediği İçin Konuta Girememek 524

Davalı İle Çekişmeli Kişi Evde Bulunduğu İçin Konuta Girememek 524

Anahtar Bırakılmadığı İçin Konuta Girilememesi . 525

Konutta Her An Hazır Bulunulacaksa Anahtarın Yeri Bildirilmeyebilir . 526

Anahtar Emniyetli Bir Yere Bırakılmalıdır . 526

aaa. Komşu . 526

bbb. Muhtara . 527

ccc. Karakol  527

İçindekiler LI

ddd. Mahkeme Kalemi . 527

Anahtarın Yerinin Tebliğ Edilen İhtar Dilekçesinde Yazılması Yeterlidir . 527

Kendi Anahtarı İle Giren Anahtar Savunması Yapamaz 528

Kapı Kilitli Olduğu İçin Konuta Girilememesi 528

2- Davalının Haklı Sebeplerle Boşanma Davası Açması . 529

3- Davalının Mazeretinin Bulunması . 530

Tutuklanmak 530

Hasta Olmak 530

Kendisinin Hasta Olması 530

aaa. Hastalık Dönmeyi Engeller Nitelikte Olmalıdır  531

bbb. Hastalığa İlişkin Uzman Raporu Alınmalıdır . 531

ccc. Hastalık Kısa Süreli Olsa Bile Dönüş Süresini Sakatlar  532

ddd. Taburcu Olunma Dönüş Süresinin Sakatlanmasını Engellemez 532

Ortak Çocuğun Hasta Olması . 532

Mevsim Koşulları. 533

Askerde Olmak 533

Doğum Yapmak . 533

Eğitim Engeli Olmak . 534

Kendisinin Eğitim Engeli Olması 534

Ortak Çocuğun Eğitim Engeli Olması 534

Bulaşıcı Hastalık 534

B- İHTAR İSTEMİNİN SONUÇ DOĞURDUĞU HALLER. 535

1- İhtardan Uzun Süre Önceki Olaylara Dayanılmış Olması  535

2- Davalıya Taşınmaz Verilmemiş Olması. 535

3- Davacının Davalıyı Bizzat Alıp Getirmemesi  536

4- Konuta Dönüşün Ciddî Olmaması . 536

5- Ortak Konuta Dönmemekte Haklılığın Kanıtlanamaması  536

İspat Yükü Davalıdadır 537

LII İçindekiler

Vakıa Olarak İleri Sürülmelidir . 538

6- İhtara Rağmen Haklı Sebep Olmadan Konuta Dönülmemiş Olması  538

DİĞER DAVALAR İLE İLİŞKİSİ 539

A- ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 539

B- HAYATA KAST SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 540

C- PEK KÖTÜ DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  540

D- ONUR KIRICI DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  541

E- SUÇ İŞLEME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 541

F- HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  541

G- AKIL HASTALIĞI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 542

H- EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 542

1- Davet Eden Eşin Aynı Dava Dilekçesinde Talep Etmesi  542

2- Davet Edilen Eşin Ayrı Dava Dilekçesinde Talep Etmesi . 544

3- Davet Edilen Eşin Karşı Dava Dilekçesinde Talep Etmesi . 544

I- AYRILIK KARARI VERİLEBİLİR . 544

İ- ANLAŞMALI BOŞANMA YAPILAMAZ  545

XII. SONUÇLARI . 545

A- DAVACI AÇISINDAN  546

1- Davacıya Manevi Tazminat Verilemez . 546

2- Davacıya Maddi Tazminat Verilebilir . 547

3- Davacıya Yoksulluk Nafakası Verilebilir  547

4- Davacıya Velayet Verilebilir . 548

5- Davacıya Tedbir Nafakası Verilebilir . 548

6- Davacı İştirak Nafakası İsteyebilir  548

7- Davacı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir  549

B- DAVALI AÇISINDAN  549

1- Davalıya Tedbir Nafakası Verilebilir  549

İçindekiler LIII

2- Davalıya Velayet Verilebilir  549

3- Davalıya Yoksulluk Nafakası Verilemez . 550

4- Davalıya Maddi Tazminat Verilemez  550

5- Davalıya Manevi Tazminat Verilemez. 551

6- Davalı İştirak Nafakası İsteyebilir 551

7- Davalı Kişisel İlişki Kurulmasını İsteyebilir  552

XIII. USUL  552

A- İSPAT YÜKÜ  552

B- DAVALININ KABULÜ SONUÇ DOĞURMAZ . 553

C- BAŞKA SEBEPLE BOŞANMA KARARI VERİLEMEZ  553

1- Islah Yapılmamışsa  553

2- Islah Yapılmışsa . 554

3- Bir Sebebe Hasredilmişse  554

4- Genel Boşanma Sebebiyle Açılmışsa . 554

D- UYGULANACAK KANUN . 555

E- İHTAR DOSYASI İNCELENMELİDİR . 556

F- KONUSUZ KALMASI . 556

G- KARAR GEREKÇELİ OLMALIDIR . 557

H- KUSUR YÖNÜNDEN MİRASÇILARIN DAVAYI SÜRDÜRMESİ (TMK m. 181) . 557

I- TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26)  557

11. AKIL HASTALIĞI SEBEBİYLE BOŞANMA (TMK. m. 165) 559

SINIFLANDIRMA . 559

A- ÖZEL BOŞANMA SEBEBİDİR . 559

B- NİSBİ BOŞANMA SEBEBİDİR . 560

C- KUSURA DAYANMAYAN BOŞANMA SEBEBİDİR . 560

II- KOŞULLARI  561

A- AKIL HASTALIĞI KOŞULU . 562

1- Akıl Hastalığının Evlenme Öncesinde Bulunması . 562

Akıl Hastaları Tıbbî Sakınca Yoksa Evlenebilirler 562

Evlenmeye Engel Olacak Derecede Akıl Hastalığı Varsa Evlenme Mutlak Butlanla Batıldır . 562

LIV İçindekiler

Davacı Eş Mutlak Butlan Davası veya Boşanma Davası Açabilir 563

Eş İyileşmiş Olursa Mutlak Butlan, Nisbî Butlana Dönüşür . 564

Boşanma Davası Cumhuriyet Savcısı ve İlgililerin Dava Açma Haklarını Etkilemez . 565

2- Akıl Hastalığının Evlenmeden Sonra Başlaması . 565

3- Hastalığın Varlığı Hakkında Resmî Sağlık Kurulu Raporu Alınmalıdır  565

Sağlık Kurulu İlgili Uzmanları Barındırmalıdır 566

Psikiyatri Uzmanı Yer Almalıdır . 566

Tek Psikiyatri Uzmanı Raporu Yeterli Değildir . 566

Sağlık Kurulu Rapor Giderlerini Davacı Karşılamalıdır 566

Sağlık Kurulu Raporu Akıl Hastalığının Varlığını Açıklamalıdır 567

Sağlık Kurulu Raporlarının Çelişkisi Giderilmelidir . 567

B- GEÇMEZLİK KOŞULU. 567

1- Hastalığın Geçmesi Olanaksız Bulunmalıdır. 567

Mahkeme Tarafından Geçmezlik Açıkça Sorulmalıdır 568

Sağlık Kurulu Raporunda Geçmezlik Açıkça İfade Edilmelidir 569

Salt Tanık Anlatımları Geçmezliğe Esas Alınmamalıdır . 569

2- Hastalığın Geçmezliği Hakkında Resmî Sağlık Kurulu Raporu Alınmalıdır . 570

Sağlık Kurulu İlgili Uzmanları Barındırmalıdır 570

Psikiyatri Uzmanı Yer Almalıdır . 571

Tek Psikiyatri Uzmanı Raporu Yeterli Değildir . 571

Sağlık Kurulu Rapor Giderlerini Davacı Karşılamalıdır 571

Sağlık Kurulu Raporu Hastalığının Geçmezliğini Açıklamalıdır 572

Sağlık Kurulu Raporlarının Çelişkisi Giderilmelidir . 572

İçindekiler LV

3- Güvenlik Tedbirine İlgili Mahkemesinde Hükmedilebilir . 572

C- ÇEKİLMEZLİK KOŞULU  573

1- İspat Yükü Davacıya Aittir  574

2- Çekilmezlik Her Tür Delille Kanıtlanabilir  574

3- Çekilmezlik Hakkında Resmî Sağlık Kurulu Raporu Alınabilir  575

III. DİĞER DAVALAR İLE İLİŞKİSİ . 575

A- ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  576

B- HAYATA KAST SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  576

C- PEK KÖTÜ DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 576

D- ONUR KIRICI DAVRANIŞ SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 576

E- SUÇ İŞLEME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ  577

F- HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 577

G- TERK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 577

H- EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLGİSİ  578

1- Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma Davasında Deliller Bu Çerçevede Değerlendirilmelidir . 578

2- Davranışları İradi Olmayan Davalı Hakkında Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Sebebiyle Boşanma Kararı Verilemez  579

3- Diğer Koşulları Varsa Sadece Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma Davası Açılabilir  579

4- Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Sebebiyle Boşanma Davası Islah Edilerek Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma Davasına Dönüştürülebilir  579

5- Birden Fazla Boşanma Sebebi Varsa Ayrı Ayrı Karar Verilmelidir  580

6- Sadece Genel Boşanma Sebebiyle Açılmışsa  580

I- AYRILIK KARARI VERİLEBİLİR . 581

İ- ANLAŞMALI BOŞANMA YAPILAMAZ . 582

SONUÇLARI 583

LVI İçindekiler

A- DAVACI AÇISINDAN  583

1- Davacıya Manevi Tazminat Verilemez . 583

2- Davacıya Maddi Tazminat Verilemez . 584

3- Davacıya Yoksulluk Nafakası Verilebilir  584

Davalının Akçalı Durumu Yeterli İse 584

Davalının Akçalı Durumu Yetersiz İse . 585

4- Davacıya Velayet Verilebilir . 585

5- Davacıya Tedbir Nafakası Verilebilir . 585

B- DAVALI AÇISINDAN  586

1- Davalıya Tedbir Nafakası Verilebilir  586

2- Davalıya Velayet Verilemez . 586

3- Davalıya Yoksulluk Nafakası Verilebilir  587

4- Davalıya Maddi Tazminat Verilemez . 587

5- Davalıya Manevi Tazminat Verilemez  588

6- Davacı İştirak Nafakası İsteyebilir  588

USUL . 588

A- DAVANIN AÇILMASI  588

1- Akıl Hastası Olmayan Eş Tarafından Açılabilir  588

2- Akıl Hastası Olan Eşin Vasisi Tarafından Açılamaz . 589

3- Evlilik Akdinin İcrası Sırasında Akıl Hastası Olunması Engel Oluşturmaz  590

4- Her Zaman Açılabilir  590

B- DAVADA TEMSİL  592

C- KONUSUZ KALMASI  595

D- ISLAH YAPILABİLİR . 596

E- TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26) . 597

İçindekiler LVII

ÜÇÜNCÜ KISIM GENEL BOŞANMA SEBEPLERİ

BİRİNCİ BÖLÜM EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA

BİRİNCİ AYIRIM EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI KAVRAMI

12. EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI (TMK m. 166, f. I) . 603

BİRLİĞİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA KOŞULLARI 603

A- BİRLİĞİN ORTAK HAYATI SÜRDÜRMELERİ KENDİLERİNDEN BEKLENMEYECEK DERECEDE TEMELİNDEN SARSILMIŞ OLMASI  603

B- KARŞI TARAFIN KUSURLU DAVRANIŞININ SEBEBİYET VERMESİ  606

BİRLİĞİN SARSILMASINI BELİRLEYEN FAKTÖRLER . 607

A- VAKIA FAKTÖRÜ . 608

1- Vakıanın Özellikleri . 608

2- Vakıanın Oluş Biçimi  609

B- STATÜ FAKTÖRÜ . 610

1- Kültürel Durumları. 610

2- Sosyal Durumları . 610

3- Eğitim Durumları . 611

4- Ekonomik Durumları . 611

C- İLİŞKİ FAKTÖRÜ  612

1- Birbirleriyle Olan İlişkileri . 612

2- Çocuklarıyla Olan İlişkileri  612

D- DIŞ ETKİ FAKTÖRÜ . 613

1- Yaşadıkları Çevrenin Özellikleri  613

2- Toplumun Değer Yargıları . 613

III. BİRLİĞİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA KARARI VERİLMESİNE ENGEL HALLER  614

A- BOŞANMA DAVASININ BULUNMAMASI ENGELDİR . 614

LVIII İçindekiler

B- TANIMA VE TENFİZ DAVASININ SONUÇLANMAMASI ENGELDİR . 615

BİRLİĞİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA KARARI VERİLMESİNE ENGEL OLMAYAN HALLER 615

A- FİİLEN BİRLİKTE OLMAMA ENGEL DEĞİLDİR  615

B- DÜĞÜN YAPILMAMIŞ OLMASI ENGEL DEĞİLDİR  616

C- BİRLİKTE YAŞAMAMIŞ OLMA ENGEL DEĞİLDİR . 616

D- EVLENME AMAÇ VE SAİKİ ENGEL DEĞİLDİR . 616

E- SADECE YABANCI MAHKEMEDE BOŞANMIŞ OLMA ENGEL DEĞİLDİR  617

F- DAVANIN ISLAH EDİLEREK DÖNÜŞMÜŞ OLMASI ENGEL DEĞİLDİR  617

BİRLİĞİN SARSILMASINI BELİRLEYEN DAVALAR 618

A- CEZA DAVASININ ETKİSİ  618

1- Ceza Mahkemesinin Maddi Olayı Tespit Eden Kararı . 618

2- Ceza Mahkemesinin Maddi Olayı Tespit Etmeyen Kararı . 619

3- Ceza Davasında Aynı Olay Sebebiyle Verilen Kararı . 619

B- HUKUK DAVASININ ETKİSİ  620

BİRLİĞİN SARSILMASINI İSPAT ARAÇLARI . 620

A- BELGELER (HMK m. 199) . 621

1- Resmi Evrak  621

Soruşturma Evrakı . 621

Resmi Tutanaklar 621

Tanıma Kaydı 622

Kesinleşmiş Mahkeme Kararı . 622

2- Fotoğraflar . 622

3- İletişim Belgeleri . 623

Mektup 623

Bilgisayar Kaydı 624

Telefon Kaydı . 624

Ses Kaydı 625

Kamera Kaydı . 625

Sosyal Medya Paylaşımları . 626

4- Otel Kayıtları. 626

İçindekiler LIX

5- Hamilelik Testi  626

B- TANIK ANLATIMLARI (HMK m. 240-265)  626

C- İSPAT ARACI SAYILMAYANLAR . 627

1- İkrar (HMK m. 188) . 627

2- Yemin (HMK m. 225-239)  628

13. DAVALININ DAVAYA ENGEL OLMA/İTİRAZ HAKKI (TMK m. 166, f. II) . 629

İTİRAZ, HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI NİTELİĞİNDE OLMAMALIDIR 630

A- İTİRAZIN HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI SAYILAN DAVRANIŞLAR . 634

1- Birlikte Yaşamaktan Kaçınanın İtirazı . 634

2- Birlik Görevlerini Yerine Getirmeyenin İtirazı  634

3- Hakaret Edenin İtirazı  635

Tepki Olarak Hakaret Kusur Sayılamaz . 635

Tepki Dışı Bir Kere Hakaret Eden Kusurlu Sayılır 635

4- Tepki Dışı Sürekli Hakaret Eden Kusurlu Sayılır  636

5- Birden Fazla Şikâyet Edenin İtirazı . 637

6- Uzun Süreli Özgürlüğü Bağlayıcı Cezaya Mahkûm Olanın İtirazı  637

7- Mesaj Gönderenin İtirazı . 638

8- Eşinin Ana ve Babasını Eve Almayanın İtirazı  638

9- Eşine Sürekli Sevmediğini Söyleyenin İtirazı  639

10- Cinsel Yaşamlarını Dışarıda Anlatanın İtirazı . 639

11- Temizlik Kurallarına Uymayanın İtirazı  640

12- Kendisi Boşanma Davası Açanın İtirazı  640

13- Eşini Aşağılayanın İtirazı . 640

14- Eşiyle Kavga Edenin İtirazı . 641

B- İTİRAZIN HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI SAYILMAYAN DAVRANIŞLAR . 642

1- Evlilik Birliğini Kurtarmak İsteyenin İtirazı  642

2- Yabancı Mahkemede Boşanma Kararı Almış Olanın İtirazı  643

3- Hakkı Olduğu Halde Boşanma Dava Açmayanın İtirazı  643

LX İçindekiler

4- Çelişkili Davranış İçinde Olmayanın İtirazı  643

5- Kayın Hısımlarınca Fiziksel Şiddete Uğrayanın İtirazı . 644

6- Yurtdışında Boşanma Davası Açanın İtirazı . 644

7- Diğer Davranışlarda Bulunanın İtirazı  644

II- EVLİLİK BİRLİĞİNİN DEVAMINDA DAVALI VE ÇOCUKLAR BAKIMINDAN KORUNMAYA DEĞER BİR YARAR KALMAMALIDIR  645

İKİNCİ AYIRIM EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASINA OLAYLARIN ETKİSİ

14. OLAYLARIN BOŞANMA KONUSU OLUŞTURMAMASI 647

İSTEK DIŞI OLGULARIN BULUNMASI . 648

A- İRADİ OLMAYAN DAVRANIŞLARDA BULUNMAK . 648

1- İradi Olma Olgusu Araştırma Yapılmalıdır . 648

2- İradi İse Hükme Esas Alınabilir  649

3- İradi Değilse Hükme Esas Alınamaz . 650

B- ÇOCUĞUN ÖLÜMÜNE SEBEP OLMAK  651

C- CİNSEL SALDIRIYA UĞRAMAK . 652

D- YAŞ FARKI BULUNMAK  652

FİİLİ AYRILIĞIN BULUNMASI . 653

A- SALT FİİLİ AYRILIK BULUNMASI . 653

B- UZUN SÜREN AYRILIĞIN BULUNMASI  653

III. SAĞLIK SORUNLARININ BULUNMASI  654

A- HASTALIKLI OLMAK . 654

1- Tedavi Edilebilir Akıl Hastası Olmak . 655

2- Bulaşıcı Olmayan Hastalıklı Olmak  655

3- Tedavi Edilebilir Hastalıklı Olmak . 655

Epilepsi (Sara) Hastalığı 656

Ağız ve Vücut Kokusu 656

Yatağını Islatmak (İdrar Kaçırmak) 657

Sedef Hastalığı 658

MS Hastalığı . 658

Balık Derisi Hastalığı 658

İçindekiler LXI

Göz Hastalığı . 659

4- Tedavi Edilemez Hastalıklı Olmak  659

B- ÖZEL GEREKSİNİMLİ OLMAK  659

C- BEDENSEL FARKLILIĞI OLMAK  660

D- BEDENSEL ENGELLİ OLMAK  661

1- Görme Engelli Olmak  661

2- İşitme Engelli Olmak . 661

3- Konuşma Engelli Olmak  662

4- Fiziksel Engelli Olmak  662

E- ÇOCUĞU OLMAMAK . 663

YASAL HAKLARIN KULLANILMASI . 664

A- ŞİKÂYET HAKKINI KULLANMAK  664

1- Cumhuriyet Savcılığına Şikâyet Etmek . 664

2- Karakola Şikâyet Etmek. 665

3- Nafaka Borcu İçin Şikâyet Etmek  665

B- KORUMA TEDBİRİ İSTEMEK . 665

C- GAİPLİK KARARI ALMAK  666

D- DAVA HAKKINI KULLANMAK . 667

E- DANIŞIKLI OLARAK EVLENMEK . 667

TEPKİ NİTELİĞİNDE DAVRANIŞLARDA BULUNULMASI . 667

A- TEPKİ KAVRAMI  668

1- Tepki Olaydan Hemen Sonra Gerçekleşmelidir . 668

2- Tepki Sınırı Aşılmamış Olmalıdır  668

3- Tepki Tek Olay Olmalıdır  669

B- TEPKİSEL DAVRANIŞLAR  669

1- İntihar Girişimi  669

2- İlgisizliğe Tepki . 670

3- Evliliği Koruma Amaçlı Tepki . 670

4- Beddua . 670

YÜKÜMLÜLÜK DIŞI İSTEKLERİN KARŞILANMAMASI . 671

A- SULH GİRİŞİMİNİ REDDETMEK  671

B- VAADİ YERİNE GETİRMEMEK  671

LXII İçindekiler

C- DÜĞÜN YAPMAMIŞ OLMAK  672

VII. FARKLILIKLARIN BULUNMASI  672

A- DİL FARKLILIĞININ BULUNMASI . 672

B- KÜLTÜR FARKLILIĞININ BULUNMASI  673

C- IRK FARKLILIĞININ BULUNMASI . 673

D- RENK FARKLILIĞININ BULUNMASI . 673

E- SİYASİ DÜŞÜNCE FARKLILIĞININ BULUNMASI . 674

F- FELSEFİ İNANÇ FARKLILIĞININ BULUNMASI . 674

G- DİN FARKLILIĞININ BULUNMASI . 674

H- MEZHEP FARKLILIĞININ BULUNMASI  674

VIII. İNSANİ GÖREVLERİN YAPILMASI  675

A- CENAZE TÖRENİNE KATILMAK  675

B- TUTUKLU EŞİ ZİYARET ETMEK  675

C- ÇOCUKLAR İÇİN BERABER OLMAK . 676

15. OLAYLARIN AF NİTELİĞİNDE OLMASI 677

GENEL OLARAK . 677

A- KAYITSIZ ŞARTSIZ BİR İRADE BEYANI MEVCUT OLMALIDIR  678

B- AFFI GÖSTERİR FİİLİ TUTUM VE DAVRANIŞ GERÇEKLEŞMELİDİR . 678

1- Affa Yönelik Davranışlar  678

Eve Dönmesini İstiyorum Beyanı . 679

Cezasını Çekmekte Olan Eşini Cezaevinde Sık Sık Ziyaret Etmek 679

2- Affa Yönelik Olmayan Davranışlar . 679

Birlikte Bankaya İşlem Yaptırmaya Gitme . 680

Eşin Ağır Kusurlu Davranışlarına Sessiz Kalma . 680

Fiili Ayrılık Sırasında Barışma Önerisi Sunma . 680

Hava Muhalefeti Nedeniyle Aynı Evde Kalma . 681

Aynı Evde Ayrı Odalarda Kalma 682

Nerede Olduğunu Öğrenmek Amacıyla Aramak . 682

C- AF OLGUSU SOMUT DELİLLERLE KANITLAMALIDIR . 682

1- Affa Yönelik İddia Bulunmalıdır  682

İçindekiler LXIII

2- Bilinmeyen Bir Olayın Affedilmesi Mümkün Değildir . 683

3- Deliller Af Olgunu Göstermeye Yeterli Olmalıdır . 683

BARIŞMIŞ OLMAK 683

A- BARIŞMA GİRİŞİMİNDE BULUNMAK  684

1- Davacı Tarafından  685

2- Eşlerin Yakınları Tarafından  686

B- BARIŞMAYI GERÇEKLEŞTİRMEK  687

1- Davadan Önce  687

2- Davadan Sonra . 687

3- Karardan Sonra  688

C- BARIŞMA SAYILMAYAN DAVRANIŞLAR  688

1- Çocukları Ziyaret İçin Bir Araya Gelmek  688

2- Çocukların Özel Günleri İçin Bir Araya Gelmek . 689

3- Zorunluluk Sebebiyle Bir Arada Kalmak . 689

III. AF İRADESİNİ GÖSTERMEK  690

A- FERAGATLE ÖNCEKİ OLAYLARI AFFETMEK . 690

1- Feragat Öncesi Vakıalar Taraflara Kusur Olarak Yüklenemez . 690

2- Feragat Sonrası Vakıalar Taraflara Kusur Olarak Yüklenebilir . 691

B- İHTARLA ÖNCEKİ OLAYLARI AFFETMEK . 691

1- İhtar Şekli . 691

Mahkeme Aracılığı İle . 692

Noter Aracılığı İle 692

2- İhtarın Sonuçları  693

İhtar Öncesi Olaylara Dayanılamaz . 693

İhtar Sonrası Olaylara Dayanılabilir 693

İhtar Diğer Boşanma Davası İçin de Sonuç Doğurur . 694

C- BEYANDA BULUNMAK  694

1- Duruşmada Beyanda Bulunmak . 694

Görülen Davada Beyanda Bulunmak . 694

Başka Davada Beyanda Bulunmak 695

2- Dilekçede Beyanda Bulunmak . 695

LXIV İçindekiler

3- Başka Bir Davada Beyanda Bulunmak . 696

4- Cumhuriyet Savcılığında Beyanda Bulunmak. 696

5- Mesajla Beyanda Bulunmak  697

D- CİNSEL İLİŞKİ KURARAK ÖNCEKİ OLAYLARI AFFETMEK . 697

HOŞGÖRÜ İLE KARŞILAMAK 697

A- BİRLİKTE OLMAK . 698

1- Birlikte Tatile Gitmek . 698

2- Birlikte Pikniğe Gitmek  699

3- Birlikte Kutsal Topraklara Gitmek  699

Birlikte Hacca Gitmek . 699

Birlikte Umreye Gitmek 700

4- Asker İzninde Bir Araya Gelmek  700

5- Doğumdan Sonra Birlikte Yaşamak  700

6- Eşiyle Cinsel İlişki Kurmak  701

7- Otelde Bir Araya Gelmek  701

B- BİRLİKTELİK İRADESİ GÖSTERMEK  702

1- Baba Evinden Alıp Getirmek  702

2- Tüp Bebek Tedavisine Başlamak  702

3- Düğün Hazırlıklarını Sürdürmek . 703

4- Kararı Geç Tebliğe Çıkarmak . 704

C- HUKUKİ SÜRECİ SONLANDIRMAK . 705

1- Açtığı Boşanma Davasını Açılmamış Hale Getirmek . 705

2- Ceza Davasından Barışma Amaçlı Vazgeçmek  706

D- KARŞILIKSIZ KAZANDIRMADA BULUNMAK. 706

1- Hediye Vermek . 706

2- Bağış Yapmak . 707

3- Taşınır Almak . 707

4- Taşınmaz Almak/Kiralamak . 707

BİRLİĞİ OLAYLARA RAĞMEN SÜRDÜRMEK . 708

A- AYNI ŞEHİRDE EVLİLİK BİRLİĞİNİ SÜRDÜRMEK . 708

1- Aynı Evde Oturma Kural Olarak Af Sayılır  708

Olaylardan Sonra . 709

İçindekiler LXV

Davadan Sonra . 709

2- Aynı Evde Oturma Her Zaman Af Sayılmaz . 710

3- Aynı Evde Oturma Makul Süre İse Af Sayılmaz . 711

4- Aynı Evde Zorunlu Oturma Af Sayılmaz. 712

5- Aynı Evde Oturma İstemi Af Sayılır  712

6- Başka Semtte Aynı Evde Oturma Af Sayılır  712

B- BAŞKA ŞEHİRDE EVLİLİK BİRLİĞİNİ SÜRDÜRMEK  713

C- BAŞKA ÜLKEDE EVLİLİK BİRLİĞİNİ SÜRDÜRMEK . 714

AF SAYILMAYAN DAVRANIŞLAR . 715

A- İYİNİYETLİ GİRİŞİMDE BULUNMAK . 715

1- Yeni Başlangıç Yapalım Beyanı  716

2- Kendisini Götürmek İçin Gelmemesi Üzerine Yurtdışında Olan Eşinin Yanına Gitmek . 716

B- İYİNİYETLİ BEYANDA BULUNMAK  717

1- Eşimi Seviyorum Beyanı . 717

2- Eve Dönmesi İçin Çaba Gösterdim Beyanı  717

3- Sulhe Teşvik Sırasında Beyan  718

C- BARIŞMA MÜZAKERESİNDE BULUNMAK . 718

1- Eşlerin Müzakere Yapması  718

2- Üçüncü Kişilerin Müzakere Yapması  719

D- BARIŞMA AMAÇLI OLMADAN CEZA DAVASINDAN VAZGEÇMEK  720

1- Vazgeçme Cezadan Kurtarmaya Yönelik İse . 720

2- Vazgeçme Savunma Amaçlı İse . 721

3- Vazgeçme Üçüncü Kişiden Gelmiş İse  721

16. OLAYLARIN ZAMANININ ETKİSİ 723

EVLİLİĞİN BAŞLANGICINA GÖRE OLAYLARIN ETKİSİ . 723

A- EVLİLİK ÖNCESİ OLAYLAR  723

1- Nikâhsız Yaşanan Dönemdeki Olaylar Boşanma Konusu Olamaz . 724

2- Nişanlılık Dönemdeki Olaylar Boşanma Konusu Olamaz . 725

3- Butlan Davasına Konu Olabilir  726

B- EVLİLİK SONRASI OLAYLAR  726

LXVI İçindekiler

BOŞANMA DAVASININ AÇILMA TARİHİNE GÖRE OLAYLARIN ETKİSİ . 726

A- BOŞANMA DAVASININ AÇILMA TARİHİNDEN ÖNCEKİ OLAYLAR . 726

B- BOŞANMA DAVASININ AÇILMA TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR . 727

1- Mevcut Boşanma Davasında Hükme Esas Alınamaz  727

2- Yeni Bir Boşanma Davasının Konusu Olabilir . 727

III. İLERİ SÜRÜLMESİNE GÖRE OLAYLARIN ETKİSİ  728

A- ÜZERİNDEN UZUN SÜRE GEÇMİŞ OLAYLAR . 728

B- SONRASINDA EVLİLİK BİRLİĞİNİN SÜRDÜRÜLDÜĞÜ OLAYLAR . 729

C- REDDEDİLEN DAVA ÖNCESİ OLAYLAR  729

ÜÇÜNCÜ AYIRIM EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEPLERİ (TMK. m. 166 f. I)

17. DUYGUSAL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI 733

KÜÇÜLTÜCÜ DAVRANMAK 734

ALAY ETMEK . 734

1- Kilosuyla Alay Etmek . 735

2- Organlarıyla Alay Etmek  735

3- Görüntüsüyle Alay Etmek . 735

4- Dini Duygularıyla Alay Etmek  736

5- Giyim Tarzıyla Alay Etmek  736

6- Mesleğiyle Alay Etmek . 737

AŞAĞILAMAK 737

1- Ekonomik Aşağılama  738

2- Fiziksel Aşağılama  739

Yürümeyi Aşağılama. 739

Konuşmayı Aşağılama 740

Duymayı Aşağılama 740

Görmeyi Aşağılama 740

Organ Eksikliğini Aşağılama 741

İçindekiler LXVII

3- Cinsel Aşağılama . 741

4- Duygusal Aşağılama  742

Yaşını Aşağılamak . 742

Niteliğini Aşağılamak 742

Tahsilini Aşağılamak . 743

5- Sosyal Aşağılama . 743

KÜÇÜK DÜŞÜRMEK 743

TÜKÜRMEK . 744

KÜÇÜMSEMEK . 744

BAŞKALARIYLA KIYASLAMAK . 745

G- SIRLARI AÇIKLAMAK . 746

1- Aile Sırlarını Açıklamak  746

2- Yatak Odası Sırlarını Açıklamak . 747

3- Evlilik Sırlarını Açıklamak  747

H- DEDİKODU ÇIKARMAK  748

1- Başkasıyla İlişki Dedikodusu . 748

2- Başkasıyla Yakaladım Dedikodusu  748

3- Kız (Bakire) Olmadığı Dedikodusu . 749

I- İFTİRA ETMEK  749

İ- BEĞENMEMEK . 750

1- Eşin Kendisini Beğenmemek . 750

2- Eşin Yaptıklarını Beğenmemek . 750

J- HIRSIZLIK YAPMAK  751

K- KENDİSİNE YAKIŞTIRAMADIĞINI SÖYLEMEK  751

L- İHTİYACI OLMADAN YARDIM TOPLAMAK  752

SUÇLAYACI DAVRANMAK . 752

ÇOCUĞUN KENDİSİNDEN OLMADIĞI İLE SUÇLAMAK . 752

HIRSIZLIKLA SUÇLAMAK . 753

KIZ (BAKİRE) ÇIKMADI DİYE SUÇLAMAK . 753

KÖTÜ YOLDA OLMAKLA SUÇLAMAK . 754

SADAKATSİZLİKLE SUÇLAMAK 754

SAPIK İLİŞKİYLE SUÇLAMAK 754

LXVIII İçindekiler

İKTİDARSIZLIKLA SUÇLAMAK . 755

BAŞKALARIYLA İLGİLENMEKLE SUÇLAMAK 755

GÜVEN SARSICI DAVRANIŞLA SUÇLAMAK . 755

İ- ALDATMAKLA SUÇLAMAK . 756

HAKSIZ SUÇLAMALARDA/İHBARDA/ŞİKÂYETTE BULUNMAK . 756

III. HAKARET EDİCİ DAVRANMAK  756

A- GENEL OLARAK  757

1- Hakaret Vakıasına Dayanılmış Olmalıdır  757

Süresinde Dayanılmalıdır 757

Davadan Önce Gerçekleşmelidir . 757

Affedilmiş/Hoşgörülmüş Olmamalıdır 758

2- Yakın Olan Tanıklarla İspat Edilebilir  758

Akraba Olan Tanıklarla İspat Edilebilir 758

Ortak Çocukların Tanıklığıyla İspat Edilebilir 759

3- Ayrıntılı Belirleme Yapılmalıdır . 759

Hakaret Sözleri Tutanağa Geçirilmelidir . 759

Hakaret Sözlerinin Hangi Ortamda Söylendiği Belirlenmelidir 760

İletişim Araçlarıyla Hakaret 760

Yokluğunda Hakaret . 761

Hakaret Sözlerinin Hangi Tarihte Söylendiği Belirlenmelidir 761

B- GERÇEKLEŞME HALLERİ  762

1- Eşine Hakaret Etmek . 762

2- Çocuklarına Hakaret Etmek  763

Ortak Çocuğa Hakaret Etmek 763

Üvey Çocuğa Hakaret Etmek 763

3- Ailesine Hakaret Etmek  764

4- Karşılıklı Hakaret Etmek . 765

5- Hakarete Sessiz/Seyirci Kalmak . 765

SEVGİSİZ DAVRANMAK . 766

BAŞKASINI SEVDİĞİNİ SÖYLEMEK 766

İçindekiler LXIX

EŞİNİ SEVMEDİĞİNİ SÖYLEMEK 767

ZORLA EVLENDİRİLDİĞİNİ SÖYLEMEK 767

BAŞKASI İLE EVLENECEĞİNİ SÖYLEMEK . 768

EŞİNDEN SIKILDIĞINI SÖYLEMEK 768

EŞİNDEN SOĞUDUĞUNU SÖYLEMEK . 768

EŞİNİ İSTEMEDİĞİNİ SÖYLEMEK . 769

EŞİNE ISINAMADIĞINI SÖYLEMEK . 770

I- EVLİLİĞİ İSTEMEDİĞİNİ SÖYLEMEK  770

İ- EŞİNDEN İĞRENDİĞİNİ SÖYLEMEK  771

J- EŞİNDEN BIKTIĞINI SÖYLEMEK  771

K- ÇOCUKLAR ARASINDA AYIRIM YAPMAK  771

L- EŞİYLE EVLENDİĞİNE PİŞMAN OLDUĞUNU SÖYLEMEK  772

M- ANNE BAKIM VE ŞEFKATİNE MUHTAÇ OLAN ORTAK ÇOCUĞU ANNESİNDEN KOPARMAK  772

N- EŞİNDEN NEFRET ETTİĞİNİ SÖYLEMEK  772

O- EŞİNİ SÜRÜNDÜRECEĞİNİ SÖYLEMEK  773

BASKICI DAVRANMAK 773

AŞIRI KISKANÇLIK GÖSTERMEK . 773

BAŞKALARIYLA GÖRÜŞTÜRMEMEK . 774

1- Çocukları İle Görüştürmemek  774

2- Aile İle Görüştürmemek. 775

Fiilen Engelleyerek Görüştürmemek . 775

Teknik Olarak Engelleyerek Görüştürmemek 775

Baskı Yoluyla Engelleyerek Görüştürmemek 776

3- Komşu İle Görüştürmemek  776

4- Yakınlarıyla Görüştürmemek . 777

5- Kimseyle Görüştürmemek . 777

6- Telefon İle Görüştürmemek . 777

TEHDİT ETMEK 777

1- Eşini Tehdit Etmek  778

2- Çocuklarını Tehdit Etmek  778

3- Ailesini Tehdit Etmek  779

D- UZAKLAŞTIRMAK . 779

LXX İçindekiler

1- Başkası Yanına Bırakmak . 779

Ailesi Yanına/Baba Evine Bırakmak . 779

Hamile İken . 780

Doğum Sonrası 780

Gece Yarısı 780

Bayram Bahanesi İle . 781

Akrabaları Yanına Bırakmak . 781

Üçüncü Kişilerin Yanına Bırakmak 782

2- Eve Almamak  782

3- Kilit Değiştirmek . 782

4- Evden Kovmak  783

Eşini Kovmak 783

Çocuklarını Kovmak . 783

Eşinin Ailesini Kovmak 784

5- Yurt Dışına Yanına Götürmemek  784

6- Eşyalarını Atmak . 785

Kapı Önüne Atmak . 785

Dışarı Atmak . 786

Başkası Yanına Atmak 786

Çöpe Atmak 786

7- Aile Konutunu Ortak Karar Olmadan Taşımak . 787

E- EVLİLİK DÜZENİNDE BASKI YAPMAK  787

1- Ev Bağışlamak İçin Baskı Yapmak . 787

2- Ailesinden Para İstemek İçin Baskı Yapmak  788

3- Doğum Yapması İçin Baskı Yapmak  788

4- Ailesi İle Birlikle Vakit Geçirmesi İçin Baskı Yapmak  788

F- ÜVEY ÇOCUĞA KARŞI KÖTÜ DAVRANMAK  789

1- Üvey Çocuğu İstemediğini Söylemek . 789

2- Üvey Çocuğa Bakmamak  790

3- Üvey Çocuğa Özen ve İlgi Göstermemek . 790

G- KORKUTMAK . 790

H- HÜRRİYETİNDEN YOKSUN BIRAKMAK  791

İçindekiler LXXI

I- ÜZERİNE YÜRÜMEK . 791

1- Eşinin Üzerine Yürümek  791

2- Ailesinin Üzerine Yürümek . 792

İ- YAŞANTISINI KISITLAMAK . 792

İLGİSİZ DAVRANMAK 792

AİLEYLE İLGİLENMEMEK . 793

1- Çocuklara İlgisizlik Göstermek  793

2- Eşe İlgisizlik Göstermek  794

Doğumunda İlgilenmemek . 794

Arabasına Almamak . 794

Hamilelikte Yalnız Bırakmak 795

Atandığı Yere Götürmemek . 795

İlgisiz Kalmak 795

Gece Hayatına Düşkün Olmak . 797

Ayrı Odalarda Yaşamak . 797

B- HASTALIKLA İLGİLENMEMEK . 798

1- Eşinin Hastalığı İle İlgilenmemek  798

Hasta Eşi Yalnız Bırakmak 798

Hasta Eşle Hastanede Yatarken İlgilenmemek . 799

Hasta Eşin Tedavisiyle İlgilenmemek 799

Hasta Eşin Ameliyatıyla İlgilenmemek 800

Hasta Eşe İlkel Tedavi Yaptırmak . 800

Hasta Eşin Bakımı İle İlgilenmemek 800

Hasta Eşe Sağlık Karnesi Çıkarmamak 801

Hasta Eşi Baba Evine Bırakmak 801

2- Çocuğun Hastalığı İle İlgilenmemek  802

C- MÜDAHALELERLE İLGİLENMEMEK . 802

D- EVLE İLGİLENMEMEK  803

1- Evi Sık Terk Etmek  804

2- Evi Uzun Sürelerle Terk Etmek . 805

3- Eve Bazı Geceler Gelmemek . 805

4- Eve Geç Saatlerde Gelmek  805

LXXII İçindekiler

5- Eve Gelmemek  806

E- TEDAVİYLE İLGİLENMEMEK . 806

1- Epilepsi (Sara) Tedavisinden Kaçınmak . 806

2- Ağız ve Vücut Kokusu Tedavisinden Kaçınmak . 807

3- Bulaşıcı Hastalık Tedavisinden Kaçınmak  807

4- Tüp Bebek Tedavisinden Kaçınmak . 807

5- Cinsel Soğukluk Tedavisinden Kaçınmak . 808

6- Diğer Sebeplerle Tedaviden Kaçınmak . 808

F- TEMİZLİKLE İLGİLENMEMEK  809

1- Beden Temizliği İle İlgilenmemek  809

2- Ev Temizliği İle İlgilenmemek  809

G- ÜZÜNTÜYLE İLGİLENMEMEK . 810

VII. DIŞLAYICI DAVRANMAK . 810

A- GEBELİĞİ SONLANDIRMA/KÜRTAJ KONUSUNDA DIŞLAMA  810

1- Gebeliği Baskı Sonucu Sonlandırmak . 811

2- Gebeliği Kusurlu Davranışla Sonlandırmak  811

B- EVLİLİĞİN GEREKLERİ KONUSUNDA DIŞLAMA . 812

1- Eşine Evliliğin Kendisine Göre Olmadığını Söylemek . 812

2- Eşinin Fotoğrafını Yırtmak . 812

3- Eşini Başkalarının Yanında Konuşturmamak  813

4- Eşine Karşı Olumsuz Davranış İçine Girmek  813

5- Eşine Karşı Kayıtsız Kalmak  813

6- Eşinin Sebebiyeti Olmadan İntihara Kalkışmak  814

7- Eşine Karşı Görevlerini Aksatacak Derecede Kahvehaneye Gitmek  815

8- Eşine Çocuğu Göstermemek . 815

9- Eşinin Bakıma Muhtaç Ana Babasını İstememek . 816

10- Eşinin İsteğine Rağmen Tüp Bebek Tedavisinden Kaçınmak  816

11- Eşine Zaman Ayırmamak  816

12- Eşinden Hamileliğini Gizlemek  817

13- Eşinin Bağımsız Konut İsteğine Duyarsız Kalmak . 817

İçindekiler LXXIII

14- Eşinden Habersiz Eşyaları Satmak . 818

VIII. DUYGUSAL GÜVENİ SARSICI DAVRANMAK . 818

A- EŞİNDEN HABERSİZ GEBELİĞİ SONLANDIRMAK  819

B- EŞİNİ HAMİLE OLDUĞUNA İNANDIRMAK  820

C- BAŞKASIYLA DUYGUSAL GÜVENİ SARSMAK . 820

1- Başkasının Resmini/Fotoğrafını Saklamak  820

Eski Eşinin Resmini/Fotoğrafını Saklamak . 820

Eski Nişanlısının Resmini/Fotoğrafını Saklamak. 821

2- Başkasıyla İstenilmediği Halde Çalışmak  821

3- Başkasıyla Duygusal İlişki Kurmak . 822

4- Başkasını Nişanlısı Olarak Tanıtmak . 822

5- Başkasını Unutamadığını Açıklamak . 822

D- GİTTİĞİ YER HAKKINDA YANLIŞ BİLGİ VERMEK . 823

E- EVLİLİK ÖNCESİ ARKADAŞLIKLARINI YAZDIĞI DEFTERİ SAKLAMAK . 823

BİRLİK YÜKÜMLÜLÜKLERİNE AYKIRI DAVRANMAK 824

A- BİRLİĞİN MUTLULUĞUNU SAĞLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE (TMK m 185 f. II) AYKIRI DAVRANMAK . 824

B- ÇOCUKLARA ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜNE (TMK m. 185 f. II) ) AYKIRI DAVRANMAK . 825

C- BİRLİKTE YAŞAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE (TMK m. 185 f. III) ) AYKIRI DAVRANMAK  826

D- YARDIM YÜKÜMLÜLÜĞÜNE (TMK m. 185 f. III) ) AYKIRI DAVRANMAK . 827

E- BİRLİĞİN GİDERLERİNE KATILMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE AYKIRI DAVRANMAK  828

ZARAR VERİCİ DAVRANMAK 828

A- EŞYAYA ZARAR VERMEK . 829

1- Ev Eşyasına Zarar Vermek  829

2- Giyim Eşyasına Zarar Vermek . 830

Giyim Eşyasını Kesmek . 830

Giyim Eşyasını Yakmak 831

3- Üniformaya Zarar Vermek . 831

B- İŞYERİNE ZARAR VERMEK . 832

LXXIV İçindekiler

C- ARACA ZARAR VERMEK  832

D- KONUTA ZARAR VERMEK  832

1- Malzemeye Zarar Vermek . 833

2- Yangın Çıkarmak  833

E- AKÇALI DEĞERE ZARAR VERMEK . 834

18. EKONOMİK ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI 835

BORÇLANMA KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET . 836

A- BORÇLARINI ÖDEMEMEK . 836

B- AŞIRI/HESAPSIZ BORÇLANMAK . 836

C- EŞİNİ EKONOMİK GÜCÜNÜN ÜSTÜNDE BORÇLANDIRMAK . 837

D- EŞİNİ BORÇLANMAYA ZORLAMAK . 838

E- AİLE DÜZENİNİ BOZACAK DERECEDE BORÇLANMAK . 838

F- EŞİNDEN HABERSİZ BORÇ ALMAK  838

G- HACİZ GELMESİNE SEBEBİYET VERMEK . 839

H- TAKİP YAPILMASINA SEBEBİYET VERMEK . 839

I- ALACAKLILARIN RAHATSIZ ETMESİNE SEBEBİYET VERMEK  839

İ- AŞIRI DERECEDE ŞANS OYUNU OYNAMAK. 840

J- AŞIRI DERECEDE AT YARIŞI OYNAMAK  841

ÇALIŞMA KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET 842

A- ÇALIŞMAMAK . 842

B- ZORLA ÇALIŞTIRMAK . 842

C- ÇALIŞTIRMAMAK . 843

D- İŞTEN ÇIKARILMASINI SAĞLAMAK . 843

E- UYGUNSUZ İŞTE ÇALIŞMAK  844

III. KONUT KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET  844

A- BAĞIMSIZ KONUT SAĞLAMAMAK . 844

B- ORTAK KONUT SAĞLAMAMAK  845

C- KONUTU EŞYALARI TAŞIYIP BOŞALTMAK . 845

D- KONUTUN ABONELİKLERİNİ İPTAL ETTİRMEK  846

1- Elektrik Aboneliğini İptal Ettirmek . 846

İçindekiler LXXV

2- Su Aboneliğini İptal Ettirmek  847

3- Doğalgaz Aboneliğini İptal Ettirmek . 847

E- KONUTTA AİLESİYLE OTURMAYA ZORLAMAK  847

F- KONUTUN İNTİFA HAKKINI VERMEK  848

G- KONUTUN KİRASINI ÖDEMEMEK . 849

H- KONUTTAN AYRILMAK ZORUNDA KALMAK  849

BİRLİK GÖREVLERİNDE EKONOMİK ŞİDDET 850

A- EŞİNE HARÇLIK VERMEMEK  850

B- EVE BAKMAMAK  850

C- EVİN EŞYALARINI SATMAK . 852

BİRLİĞİN YÖNETİMİ KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET . 852

A- EŞİN AŞIRI TASARRUFLU DAVRANMASI  853

B- EŞİNİN GÖRÜŞÜNÜ ALMADAN TAŞINMAZINI DEVRETMEK . 854

C- EŞİNİN GÖRÜŞÜNÜ ALMADAN TAŞINMAZINI SATMAK  854

D- EŞİNDEN MAL TALEBİNDE BULUNMAK 854

E- EŞİNİN GELİRİNE EL KOYMAK  855

F- EŞİNDEN YİYECEKLERİ SAKLAMAK  855

GÜVEN KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET . 855

A- EŞİNDEN HABERSİZ KREDİ KARTINI KULLANMAK . 856

B- EŞİNDEN HABERSİZ PARASINI ALMAK  856

C- EŞİNDEN HABERSİZ KUMAR OYNAMAK  857

D- EŞİNDEN HABERSİZ ZİYNETLERİNİ ALMAK  857

E- EŞİNDEN MAL KAÇIRMAK İÇİN MUVAZAALI BORÇLANMAK . 858

19. CİNSEL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI 859

CİNSEL İLİŞKİ KURMAMA SORUNLARI BULUNMAK . 860

A- CİNSEL İLİŞKİ HİÇ KURMAMAK  860

1- Evlilik Süresi Değerlendirilmelidir  861

Birliktelik Kısa Süre Olmuşsa 861

Birliktelik Uzun Süre Olmuşsa 862

2- İlişki Kurulamadığı Anlaşılmalıdır  862

İlişki Kuramama Sebebi Belirlenmelidir 863

LXXVI İçindekiler

Kadın Tedaviden Kaçınıyorsa . 863

Erkek Tedaviden Kaçınıyorsa . 864

Her İki Taraf Tedaviden Kaçınıyorsa 865

4- Davayı İlişki Kuramayan Açmamış Olmalıdır  865

5- Cinsel Organlar Cinsel İlişkiyi Gerçekleştirecek Yapıda Olmalıdır . 866

6- Psikolojik Sebep Etkili Değildir  867

7- Eşlerin Cinsel İlişki Kurmalarına Yönelik Engelleri Yoksa Erkeğin Kusurlu Olduğu Kabul Edilmelidir . 868

CİNSEL İLİŞKİDEN KAÇINMAK . 868

1- Kadın İlişkiden Kaçınıyorsa  869

2- Erkek İlişkiden Kaçınıyorsa  870

CİNSEL İLİŞKİ KURULMASINDA SORUNLARI BULUNMAK . 870

A- İSTENMEYEN ŞEKİLDE İLİŞKİ KURMAK . 871

B- İSTEK DIŞI CİNSEL İLİŞKİ KURMAK . 872

C- ZORLA CİNSEL İLİŞKİ KURMAK . 873

D- PENİL PROTEZ TAKTIRMAK . 874

E- DOĞAL OLMAYAN CİNSEL DAVRANIŞLARDA BULUNMAK . 875

1- Doğal Olmayan Yollardan Cinsel İlişkide Bulunmak . 875

2- Doğal Olmayan Yollardan Cinsel İlişkiye Zorlamak  876

3- Doğal Olmayan Yollardan Kızlık Bozmak . 876

F- YATAĞINI AYIRMAK . 877

III. CİNSEL AÇIKLAMADA BULUNMAK  877

CİNSEL YETERSİZLİĞİ AÇIKLAMAK 878

B- CİNSEL YAŞAMI AÇIKLAMAK . 878

C- CİNSEL SUÇLAMADA BULUNMAK . 879

D- EŞİNİ SATACAĞINI SÖYLEMEK . 880

CİNSEL SAPKINLIKTA BULUNMAK . 880

A- CİNSEL TACİZDE BULUNMAK . 881

B- CİNSEL TACİZE SESSİZ KALMAK . 881

C- CİNSEL SADAKATSİZLİĞE ZEMİN HAZIRLAMAK . 881

D- CİNSEL İÇERİKLİ UYGUNSUZ GÖRÜNTÜ SEYRETMEYE NEDEN OLMAK . 882

İçindekiler LXXVII

E- CİNSEL İÇERİKLİ UYGUNSUZ GÖRÜNTÜ GÖNDERMEK  882

F- CİNSEL İÇERİKLİ UYGUNSUZ İNTERNET SİTELERİYLE İLGİLENMEK . 883

1- Uygunsuz İnternet Sitesine Girmek . 883

2- Uygunsuz İnternet Sitesine Üye Olmak . 883

G- CİNSEL İÇERİKLİ UYGUNSUZ SÖZLER SÖYLEMEK  884

H- CİNSEL İLİŞKİ TEKLİFİNDE BULUNMAK . 884

CİNSEL GÜVENİ SARSMAK 884

A- BAŞKASIYLA CİNSEL GÜVENİ SARSICI DAVRANIŞTA BULUNMAK  885

1- Başkasıyla Sık Sık Görüşmek  885

Tanıdık Biriyle Sık Sık Görüşmek . 885

Tanımadık Biriyle Sık Sık Görüşmek 886

2- Başkasıyla Elele Görülmek  886

3- Başkasıyla İstenmediği Halde Aykırı Davranmak . 886

İstenmediği Halde Arkadaşlık Etmek. 887

İstenmediği Halde Seyahat Etmek . 887

4- Başkasıyla Değişik Mekânlarda Görülmek  887

5- Başkasıyla İlişki Söylentisine/Dedikoduya Sebebiyet Vermek  888

6- Başkasıyla Kendisine Önerildiği İçin Görüşmeye Gitmek . 889

7- Başkasıyla Nişan Yapmak . 889

8- Başkasından Gelen Çiçeği Açıklayamamak . 890

B- AÇIKLAMAYLA CİNSEL GÜVENİ SARSICI DAVRANIŞTA BULUNMAK  890

1- Evlilik Öncesi İlişkiye Girdiğini Açıklamak  891

2- Irzına Geçilmek İstendiğini Açıklamak . 891

3- Başkasıyla Evlendiğini Açıklamak  892

4- Televizyon Kanalında “Eşimden Ayrıldım” Şeklinde Açıklamak  892

5- İnternette Kendini Bekâr Olarak Açıklamak  892

6- Gittiği Yeri Açıklayamamak  893

7- Sadakatsiz Davranışa Gireceğini İma Etmek . 894

LXXVIII İçindekiler

C- İLETİŞİM ARAÇLARIYLA CİNSEL GÜVENİ SARSICI DAVRANIŞTA BULUNMAK . 894

1- Olağan Dışı Telefon Görüşmesi Yapmak  894

2- Olağan Dışı Fotoğraf Çekilmek  895

3- Olağan Dışı Mektuplaşmak . 896

4- Olağan Dışı Telefon Edinmek . 896

5- Olağan Dışı Mesajlaşmak  897

Cep Telefonuyla Mesajlaşmak 897

İnternet Ortamında Mesajlaşmak 897

CİNSEL SADAKATE AYKIRI DAVRANMAK 898

A- BAŞKASIYLA YAŞAMAK  898

B- EVE BAŞKASINI ALMAK . 900

C- EVLİLİK DIŞI ÇOCUĞU OLMAK . 900

D- İLİŞKİSİNİ ANLATMAK  901

E- SADAKATSİZLİĞİNİ AÇIKLAMAK  901

F- BAŞKASIYLA CİNSEL İLİŞKİ KURMAK  901

G- EŞİNİ PAZARLAMAYA KALKIŞMAK  902

H- EŞİNİN YATAK ODASI GÖRÜNTÜLERİNİ BAŞKALARINA GÖSTERMEK . 902

I- EVDE ÇOCUKLARIN ÖNÜNDE ÇIPLAK DOLAŞMAK . 903

20. FİZİKSEL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI . 905

DOĞRUDAN FİZİKSEL ŞİDDET 906

A- DÖVMEK . 906

1- Eşini Dövmek  907

Koruma Kararı Delil Olabilir 908

Akraba Olan Tanıkla İspat Mümkündür 908

Dövme Dava Öncesi Gerçekleşmelidir . 909

Özürlü Eşi Dövme Boşanma Sebebidir . 909

Dövme Sonrası Barışılmamış Olmalıdır 909

Belirtiler Görülmüşse “Eşim Dövdü” Beyanı Yeterlidir . 910

Karakol Kayıtları Yeterlidir 910

Doktor Raporu Yeterlidir 911

İçindekiler LXXIX

ı. Beraat Kararı Hukuk Hakimini Bağlamaz . 911

2- Çocuklarını Dövmek  911

Ortak Çocuğu . 912

Üvey Çocuğu . 913

3- Ailesini Dövmek  913

4- Karşılıklı Dövmek  914

B- DÖVÜLMEK  915

1- Eşi Tarafından Dövülmek  915

2- Çocukları Tarafından Dövülmek  916

3- Ailesi Tarafından Dövülmek  916

4- Dövülmeye Sessiz Kalmak  917

C- YARALAMAK . 918

1- Kesici Aletle Yaralamak  918

2- Tırnakla Yaralamak . 918

3- Kaynar Suyla Yaralamak . 919

D- FIRLATMAK  919

E- ISIRMAK  920

F- İTMEK . 920

G- CİSİMLE VURMAK . 921

H- TEKMELEMEK  921

I- SAÇINI ÇEKMEK  922

İ- TIRMALAMAK  922

J- KOPARMAK  922

K- ÜZERİNE YÜRÜMEK . 923

L- KAYNAR SU DÖKMEK  923

DOLAYLI FİZİKSEL ŞİDDET 923

A- KİLİTLEMEK . 924

1- Ev İçine Kilitli Bırakmak . 924

2- Ev İçinde Belirli Yere Kilitli Bırakmak . 924

3- Çocukları Kilitli Bırakmak . 925

B- ZORLAMA İÇEREN DAVRANIŞTA BULUNMAK  925

C- KAVGAYA KATILMAK . 926

LXXX İçindekiler

D- ŞİDDETE KALKIŞMAK . 926

21. SOSYAL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI 927

GİYİM KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET . 927

A- GİYİM KONUSUNDA BASKIDA BULUNMAK  928

1- Eşine Örtünmesi İçin Baskıda Bulunmak  928

2- Eşine Çarşaf Giymesi İçin Baskıda Bulunmak  928

3- Eşine Kendi İsteği Doğrultusunda Giyinmesi İçin Baskıda Bulunmak  929

4- Eşine Çağdaş Kıyafetlere Aykırı Giyinmesi İçin Baskıda Bulunmak  929

B- GİYİM KONUSUNDA AYKIRI DAVRANMAK . 930

1- Eşinin Olağan Giyimine Karışmak  930

2- Eşinin Giyimine Ailesinin Müdahalesine Seyirci Kalmak  930

3- Eşinin Rızası Dışında Çağdaş Kıyafetlere Aykırı Giyinmek . 931

YEME İÇME KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET 931

A- SÜREKLİ İÇKİ KULLANMAK  931

1- Salt İçki Kullanma Boşanma Sebebi Değildir . 931

Normal İçkicilik Boşanma Sebebi Değildir . 932

Sosyal İçkicilik Boşanma Sebebi Değildir 933

2- Sürekli İçki Kullanma Boşanma Sebebidir . 933

Tek Başına Sürekli İçki Kullanma 934

Arkadaşlarla Sürekli İçki Kullanma 935

3- Aşırı İçki Kullanma Boşanma Sebebidir . 935

B- ÇEVREYE RAHATSIZLIK VERECEK ŞEKİLDE İÇKİ KULLANMAK . 936

C- ÇOCUĞUNU ÖZENDİRECEK ŞEKİLDE İÇKİ KULLANMAK . 936

D- UYUŞTURUCU KULLANMAK . 936

III. ALIŞKANLIKLAR KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET . 937

A- AYKIRI HOBİLERE SAHİP OLMAK  937

B- HOBİLERE AŞIRI DÜŞKÜN OLMAK . 938

C- TIBBİ TEDAVİDEN KAÇINMAK 938

GELENEKLER KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET . 939

İçindekiler LXXXI

A- EŞE YÖNELİK OLANLAR  939

1- Düğün Töreni Aşamasında Sorunlar Çıkarmak . 939

2- İçki İçmeye Zorlamak  940

3- Konuklarına İyi Konukseverlik Göstermemek . 940

4- Çocuklarının Olmayışını Sorun Etmek  941

5- Çocuk Yapma İsteğine Karşı Çıkmak  941

6- Çocuğun Mezar Taşına Sadece Kendi Adını Yazdırmak . 942

7- Taziye Ziyaretine Engel Çıkaracağını Söylemek . 942

B- ÇOCUKLARA YÖNELİK OLANLAR  942

1- Sünnet Konusunda Sosyal Şiddet . 943

Sünnet Törenine Katılmamak 943

Sünneti Haber Vermemek 943

2- Çocuğun Düğününde Kavga Çıkarmak  943

DİN KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET 944

A- YASA DIŞI DİNİ FAALİYETLERDE BULUNMAK  945

1- Tarikat Kurmak  945

2- Tarikata Üye Olmak . 946

3- Tarikat Toplantılarına Katılmak . 946

B- MUSKA, BÜYÜ VE FAL İŞLERİ İLE UĞRAŞMAK . 946

1- Muska İle Uğraşmak  947

2- Büyü İle Uğraşmak  947

3- Fal İşleri İle Uğraşmak . 948

C- HUKUKİ DÜZENE AYKIRI DİNSEL DAVRANIŞLARDA BULUNMAK  948

1- İmam Nikâhlı Yaşamak . 949

2- İmam Nikâhlı Yaşamak İstediğini Açıklamak . 950

3- Dinsel Boşamada Bulunduğunu Söylemek  951

4- Beddua Etmek  952

D- KENDİ İNANÇ TEMELİNDE HAREKET ETMESİ İÇİN BASKI YAPMAK . 952

1- Namaz Konusunda Baskı . 953

Namaz Kılması İçin Baskı . 953

Namaz Kılmaması İçin Baskı . 953

LXXXII İçindekiler

2- Tarikata Girmesi İçin Baskı  954

3- Kapanması İçin Baskı . 954

4- Yaşam Tarzı İçin Baskı . 955

FAALİYETLER KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET 955

A- SOSYAL İLİŞKİLERİ KISITLAMAK  955

B- SOSYAL PAYLAŞIM SİTELERİNDE KÜÇÜK DÜŞÜRMEK . 956

C- TEK BAŞINA DAVRANMAK  956

1- Tatile Tek Başına Aldığı Kararlarla Çıkmak . 956

2- Ailenin Geleceğiyle İlgili Tek Başına Karar Almak . 956

D- SEBEPSİZ YERE ŞİKÂYET ETMEK . 957

E- EĞİTİM GÖRMESİNİ ENGELLEMEK  958

F- SOSYAL ORTAMLARDA YALNIZ BIRAKMAK  958

G- SÜREKLİ ARKADAŞLARINI GETİRMEK . 958

H- EŞİNİN ARKADAŞLARI İLE YEMEĞE ÇIKMASINA İZİN VERMEMEK  959

VII. GÜVEN KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET . 959

A- KENDİSİNİ YANLIŞ TANITMAK . 960

B- BAŞKALARINA AİT ŞEYLERİ HABERSİZ ALMAK . 960

C- ÇOCUĞU HABERSİZ SÜNNET ETTİRMEK  961

D- İMZASINI TAKLİT EDEREK SAHTECİLİK YAPMAK  961

22. GÖRSEL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI 963

GENEL OLARAK . 963

KAYITLARA DAYALI GÖRSEL ŞİDDET 964

A- TELEFON KAYITLARI  964

1- Telefon Faturaları İspat Aracıdır . 964

2- Telefon Kayıtları İspat Aracıdır  965

Telefon Kaydı Yasal Yollarla Gerçekleşmelidir . 966

Telefon Kaydı Düzen Kurularak Yapılmamış Olmalıdır . 966

Telefon Kaydındaki Kişi Hakkında Duraksama Bulunmamalıdır. 966

3- Boşanma Sebebi Oluşturacak Nitelikte Olmalıdır . 967

Telefonla Tehdit 967

İçindekiler LXXXIII

Telefonla Hakaret . 967

Telefonla Sarkıntılık 968

Telefonla Güven Sarsıcı Davranış 968

Telefona Şifre Koymak 968

Telefon Görüşmesinde Aşırılık 969

B- MESAJ KAYITLARI  969

1- Telefon Mesaj Kayıtları . 970

2- Bilgisayar Mesaj Kayıtları . 972

C- CD KAYITLARI . 973

1- Yatak Odası CD Kayıtları  973

2- Mekan ve Eşya CD Kayıtları . 974

D- GÜNLÜK KAYITLARI  974

E- MEKTUP KAYITLARI  976

F- SOSYAL MEDYA PAYLAŞIMLARI  978

III. GÖRÜNTÜYE DAYALI GÖRSEL ŞİDDET  978

A- TELEVİZYON GÖRÜNTÜSÜ . 978

B- FOTOĞRAF GÖRÜNTÜSÜ . 979

1- Fotoğraflar İbraz Edilmelidir . 979

2- Fotoğraflar Montaj Olmamalıdır  980

3- Fotoğrafların Çekildiği Tarih Belli Olmalıdır  981

4- Fotoğraflar Yırtılmamalıdır  981

C- BEDEN GÖRÜNTÜSÜ . 982

D- İNTERNET GÖRÜNTÜSÜ  982

1- Facebook  983

2- Instagram . 984

3- Twitter . 984

4- Youtube . 985

5- Swarm  985

6- Periscope  985

7- Snapchat . 986

8- Linkedin . 986

LXXXIV İçindekiler

İKİNCİ BÖLÜM ANLAŞMALI BOŞANMA

23. ANLAŞMALI BOŞANMA (TMK. m. 166 f. III) . 987

ANLAŞMALI BOŞANMA KAVRAMI 987

A- GENEL OLARAK  987

B- EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI KARİNESİ  990

EVLİLİK EN AZ BİR YIL SÜRMÜŞ OLMALIDIR 991

A- EVLİLİK SÜRESİ YETERLİ OLMALIDIR  992

1- Bekleme Süresi Bir Yıl Yeterlidir Görüşü  993

2- Bekleme Süresi Bir Yıl Yetersizdir Görüşü  993

3- Bekleme Süresi Olmamalıdır Görüşü  993

B- BİR YILLIK SÜRE DAVA TARİHİNDE DOLMUŞ OLMALIDIR  994

C- BİR YILLIK SÜRE KENDİLİĞİNDEN ARAŞTIRILMALIDIR  995

D- BİR YILLIK SÜRENİN BİRLİKTE GEÇMESİ ARANMAZ . 996

III. BİRLİKTE BAŞVURMA VEYA DİĞER EŞİN KABULÜ GERÇEKLEŞMELİDİR  996

A- BİRLİKTE BAŞVURMA . 996

1- Dava Bizzat Birlikte Açılabilir  996

2- Dava Vekiller Tarafından Açılabilir  999

B- BİR EŞİN DİĞERİNİN DAVASINI KABUL ETMESİ . 1000

1- Evlilik Birliğinin Sarsılması Davasında Mümkündür . 1000

2- Diğer Davalarda Mümkün Değildir . 1001

C- DAVANIN İFLÂS İDARESİNE YÖNELTİLMESİ  1002

EŞLER BİZZAT DİNLENMELİ VE ANLAŞMA SAĞLANMALIDIR . 1002

A- EŞLER BİZZAT DİNLENMELİDİR . 1002

1- Davacı Dinlenmiş Olmalıdır . 1003

2- Davalı Dinlenmiş Olmalıdır  1003

3- Aynı Anda Dinlenmelidir  1004

Kamu Düzenine İlişkindir . 1005

Talimatla Dinleme Geçerli Değildir 1006

İçindekiler LXXXV

Ses ve Görüntü Nakledilmesi Yoluyla Dinleme Geçerlidir (HMK m. 149) 1006

Vekilin Dinlenmesi Geçerli Değildir . 1006

Vasinin Dinlenmesi Geçerli Değildir . 1007

Cezaevi İdaresince Dinlenmesi Geçerli Değildir . 1009

4- Tarafların İmzaları Alınmalıdır  1010

Beyan Taraflara Okunmalıdır (HMK m. 154, f. III/d) . 1010

İmzadan İmtina Varsa Davaya Çekişmeli Olarak Devam Edilmelidir . 1010

5- Eş Vesayet Altında İse TMK. m. 166 f. I-II Hükmüne Göre İnceleme Yapılmalıdır . 1011

B- EŞLER ARASINDA ANLAŞMA SAĞLANMALIDIR . 1012

1- Boşanmanın Malî Sonuçları Hususunda Anlaşma Sağlanmalıdır . 1012

Maddî Tazminat Konusunda 1014

Manevî Tazminat Konusunda 1015

Yoksulluk Nafakası Konusunda . 1016

2- Çocukların Durumu Hususunda Anlaşma Sağlanmalıdır . 1017

İştirak Nafakası Konusunda . 1019

Kişisel İlişki Konusunda 1020

Velâyet Konusunda 1021

3- Mal Rejiminin Tasfiyesi Anlaşmanın Zorunlu Kapsamında Değildir . 1022

SERBESTÇE İRADE AÇIKLADIĞINA KANAAT GETİRİLMELİDİR . 1023

A- GENEL OLARAK . 1023

B- KUSUR ARAŞTIRMASI YAPILMAMALIDIR  1024

C- SAİK DİKKATE ALINMAMALIDIR  1025

D- KARARIN UZUN SÜRE SONRA TEBLİĞE ÇIKARILMAMIŞ OLMALIDIR . 1027

DÜZENLEME UYGUN BULUNMALIDIR 1028

A- DÜZENLEME AÇIKLANMALIDIR . 1028

1- İlk Derece Mahkemesinde Açıklanabilir  1028

2- Düzenleme Karar Kesinleşmeden Yeniden Yapılabilir  1029

LXXXVI İçindekiler

İstinaf Aşamasında Düzenleme Açıklanabilir . 1029

Temyiz Aşamasında Düzenleme Açıklanabilir . 1030

c- Karar Düzeltme Aşamasında Düzenleme Açıklanabilir  1030

3- Sözlü Olarak Açıklama Yapılabilir . 1031

B- DÜZENLEMENİN NİTELİĞİNDE DURAKSAMA OLMAMALIDIR  1031

C- DÜZENLEMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILIRKEN TARAFLARIN GÖRÜŞÜ ALINMALIDIR . 1032

1- Değişiklikte Menfaat Bulunmalıdır . 1032

2- Değişiklik Kendiliğinden Yapılamaz  1032

3- Değişiklik Gerekçeleri Açıklanır . 1033

4- Değişiklik Hakkında Eşlerden Görüş Alınır  1033

Değişiklik Eşler Tarafından Uygun Görülürse 1034

Değişiklik Eşler Tarafından Uygun Görülmezse . 1034

D- DÜZENLEME DIŞI KARAR VERİLMEMELİDİR  1035

1- Düzenleme Dışı Nafaka Verilemez . 1036

2- Düzenleme Dışı Kişisel İlişki Düzenlenemez . 1036

3- Düzenleme Dışı Faize Hükmedilemez  1037

4- Düzenleme Dışı Velâyet Verilemez  1037

5- Düzenleme Dışı Devir Kararı Verilemez  1037

E- DÜZENLEME UYGULANABİLİR OLMALIDIR . 1038

1- Kayıtlar Getirilmelidir . 1038

2- Yerine Getirilebilirlik Araştırılmalıdır  1038

3- Tescil Kararı Verilmelidir . 1039

4- Açılmamış Miras Hakkında Mirasbırakanın Katılması veya İzni Olmalıdır . 1039

F- DÜZENLENME ONAYLANMIŞ OLMALIDIR . 1040

G- DÜZENLEME KOŞULA BAĞLANMAMIŞ OLMALIDIR . 1041

H- DÜZENLEME KANUNA AYKIRI OLMAMALIDIR  1041

I- DÜZENLEMEDE YER ALAN FER’İ HÜKÜMLER DIŞINDA KALAN ANLAŞMA KONUSU ŞEYLER BAĞLAYICIDIR . 1042

1- Kocanın Soyadını Kullanmama . 1042

2- Kredi Borcunu Ödeme  1043

İçindekiler LXXXVII

3- Taşınmaza Yönelik Anlaşmalar . 1043

Taşınmazı Devretme 1043

Taşınmazdan Yararlanma 1045

Taşınmaza Ait Ödemeler . 1046

Kira Ödemesi . 1046

Aidat Ödemesi . 1046

Yakıt Ödemesi . 1047

4- Araç Kullanım Hakkı . 1047

5- İntifa Hakkı Tesisi . 1048

İ- KISMİ HÜKÜMSÜZLÜK DÜZENLEMENİN TAMAMINI HÜKÜMSÜZ KILAR  1048

VII. DAVANIN ÇEKİŞMELİ BOŞANMA DAVASINA DÖNÜŞMESİ  1049

A- ÇEKİŞMELİ BOŞANMAYA DÖNÜŞME HALLERİ . 1049

1- Anlaşmalı Boşanma Koşulları Gerçekleşmezse Dava Çekişmeli Boşanma Davasına Dönüşür . 1049

Bir Yıllık Süre Dolmamışsa . 1050

İmzadan İmtina Varsa 1050

Eş Vesayet Altında İse . 1051

Değişiklik Eşler Tarafından Uygun Görülmezse 1051

Davalı Eş Anlaşmalı Boşanmayı Kabul Etmezse . 1052

Anlaşma Gereken Bir Konuda Anlaşma Olmazsa . 1052

2- Anlaşma Bozulursa Dava Çekişmeli Boşanma Davasına Dönüşür . 1052

Anlaşmayı Bozma Hakkı . 1053

Anlaşmayı Dava Harcını Yatıran Eş Bozabilir. 1053

Anlaşmayı Dava Harcını Yatırmayan Eş Bozabilir. 1055

Çekişmeli Boşanma Davasına Dönüşme Taleplerden Feragat Anlamına Gelmez 1055

Anlaşmayı Bozma Zamanı . 1056

İstinaf Aşamasında Anlaşma Bozulabilir 1057

Temyiz Aşamasında Anlaşma Bozulabilir . 1057

Karar Düzeltme Aşamasında Anlaşma Bozulabilir . 1058

LXXXVIII İçindekiler

B- ÇEKİŞMELİ BOŞANMA OLARAK DEVAM USULÜ . 1059

1- Davacıya Mehil Verilmelidir. 1059

2- Davacının Verdiği Dilekçe Sonrası Dilekçelerin Karşılıklı Verilmesi İşlemi Tamamlanmalıdır . 1060

3- Ön İnceleme Yapılmalıdır . 1060

4- Tahkikat ve İzleyen Aşamalar Tamamlanmalıdır  1061

VIII. USUL HÜKÜMLERİ . 1061

A- HÜKÜM USULÜNE UYGUN KURULMALIDIR . 1061

1- Hüküm, İnfazda Duraksamaya Yer Vermeyecek Şekilde Kurulmalıdır  1061

2- Hüküm, Düzenlemenin Tamamını Taşıyacak Şekilde Kurulmalıdır  1062

3- Hüküm Eda Emri Taşıyacak Şekilde Kurulmalıdır . 1062

4- Hüküm, Düzenlemeye Atıf Yapılarak Kurulmamalıdır  1063

5- Hüküm, Düzenlemenin Tasdiki Şeklinde Kurulmamalıdır . 1063

B- DAVADAN FERAGAT EDİLEBİLİR  1063

C- YARGILAMA GİDERİ  1065

D- AYRILIK KARARI VERİLEMEZ . 1065

E- DÜZENLEMEDE BULUNUP HÜKME ALINMAMIŞ OLAN HUSUSLAR TAVZİH YOLU İLE HÜKME İLAVE EDİLEMEZ . 1066

F- BİRLİKTE TALEP VARSA ADLİ TATİLDE GÖRÜLEBİLİR . 1066

G- KONUSUZ KALMASI  1067

H- KESİNLEŞME SONRASI DÜZENLEMEYE YÖNELİK İSTEKLERDE BULUNULABİLİR . 1068

1- Düzenlemenin Değiştirilmesi İstenebilir . 1068

2- Düzenlemenin İptali İstenebilir . 1068

3- Düzenlemenin Uygulanması İstenebilir  1071

Tapu İptal ve Tescil İstemi 1071

Onaylanan Düzenlemede . 1071

Onaylanmayan Düzenlemede 1071

Alacağın Tespiti İstemi . 1072

Zararın Tazmini İstemi 1072

Menfi Tespit İstemi . 1073

İçindekiler LXXXIX

Edası İstemi 1073

İcra Takibine İtirazın İptali İstemi . 1074

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA

24. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA (TMK. m. 166 f. IV) 1075

REDDEDİLMİŞ BİR BOŞANMA DAVASI BULUNMALIDIR 1077

A- HERHANGİ BİR RET KARARINA DAYANILABİLİR. 1078

1- Reddedilip Kesinleşen Son Davaya Dayanma Zorunlu Değildir  1078

2- En Geç Kesinleşen Davaya Dayanma Zorunlu Değildir  1078

3- Reddedilip Kesinleşen Herhangi Bir Davaya Dayanılabilir  1079

B- HER TÜRLÜ RET KARARI DAYANAK OLABİLİR  1080

1- Dayanak Yapılamayacak Kararlar . 1080

Evliliğin Butlan ve Feshi Kararları 1080

Yetkisizlik Kararları . 1080

Doğan Hakka Rağmen Feragat Sebebiyle Ret Kararları . 1080

2- Dayanak Yapılabilecek Kararlar  1082

Feragat Sebebiyle Ret Kararları . 1082

Her Türlü Boşanma Ret Kararları 1085

Tanıma ya da Tenfizine Karar Verilen Yabancı Mahkeme Kararları 1085

Bir Yıl Geçmediği Gerekçesiyle Ret Halinde Süre Dolması Durumunda Dayanak Davadaki Ret Kararları . 1085

C- DAYANAK RET KARARI KESİNLEŞMİŞ OLMALIDIR . 1086

D- DAYANAK RET KARARI KESİNLEŞMEMİŞSE . 1087

E- BAŞKA SEBEPLE BEKLEME SÜRESİNDE AÇILMIŞ VE SONUÇLANMIŞ DAVA ENGEL OLUŞTURMAZ  1088

RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA ORTAK HAYAT YENİDEN KURULMAMIŞ OLMALIDIR . 1089

A- ORTAK HAYAT YENİDEN KURULMAMIŞ OLMALIDIR . 1089

XC İçindekiler

1- Ortak Hayatın Kurulamama Sebebi Önemli Değildir  1090

Davacının Kötü Niyetli Olması . 1090

Davacının Başkasıyla Yaşıyor Olması 1090

Eşlerden Birinin Akıl Hastası Olması . 1091

Boşanma Davası Bulunması 1091

Ayrı Yaşama Hakkı Veren Kararın Bulunması . 1092

Fiili Olanaksızlık Bulunması . 1092

2- Ortak Hayat Yeniden Kurulmuşsa Dava Reddedilmelidir . 1092

3- Dayanak Boşanma Davasının Reddinden Sonra Yeni Bir Boşanma Davası Açılması Engel Oluşturmaz.  1093

B- ORTAK HAYATIN YENİDEN KURULMUŞ SAYILMADIĞI DURUMLAR  1093

1- Çocuklar İçin Bir Araya Gelmek . 1094

Çocuğun İhtiyaçlarını Karşılamak . 1094

Çocuğu Ziyaret Etmek 1095

Çocuğun Ana Babasıyla Görüşmesini Sağlamak 1095

Çocuğun Hastalığını Tedavi Ettirmek . 1096

Çocuğun Düğün Törenini Yapmak . 1096

2- Bir Konuyu Görüşmek İçin Bir Araya Gelmek . 1096

Boşanma Müzakeresi Yapmak 1097

Belli Konuyu Görüşmek 1097

3- Zorunluluk Sebebiyle Bir Araya Gelmek  1097

Sosyal İlişkide Bulunmak 1097

Gidecek Yeri Olmamak . 1098

Hasta Ziyaret Etmek 1098

Kardeşlerle Buluşmak . 1099

Ölüm Sebebiyle Bir Araya Gelmek . 1099

Eşin Ailesi İle Oturmak . 1099

4- Diğer Haklı Sebeplerle Bir Araya Gelmek  1100

C- ORTAK HAYATIN YENİDEN KURULMADIĞINI İSPAT YÜKÜ . 1100

D- ORTAK HAYATIN YENİDEN KURULMADIĞINI İSPAT ARAÇLARI  1101

1- Tanık Anlatımları  1101

İçindekiler XCI

Çelişkili Tanık Anlatımı Hükme Esas Alınamaz . 1101

Evliliği Kurtarmaya Yönelik Tanık Anlatımı Hükme Esas Alınamaz . 1101

Soyut Nitelikteki Tanık Anlatımı Hükme Esas Alınamaz 1102

2- Kolluk Araştırması . 1102

3- Nafaka Dosyaları . 1103

4- İcra Dosyaları . 1104

5- Ceza Dosyaları . 1105

6- Otel Kayıtları . 1106

7- Tahsil Makbuzları  1106

8- Pasaport Kayıtları  1107

9- Faturalar . 1107

10- Davalının Beyanı . 1108

Görülmekte Olan Davada Beyan 1108

Başka Davada Beyan . 1108

11- Diğer İspat Araçları  1109

III. RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMELİDİR  1109

A- SALT FİİLİ AYRILIK  1110

B- DAYANAK RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMİŞSE  1110

C- DAYANAK RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMEMİŞSE  1111

USUL 1111

A- DAVANIN TARAFLARI 1112

B- BİRDEN FAZLA SEBEPLE DAVA AÇILMASI . 1112

C- KUSUR ARAŞTIRMASI BOŞANMA KARARI İÇİN GEREKMEZ  1113

D- KUSUR ARAŞTIRMASI BOŞANMANIN EKİ İSTEKLER İÇİN GEREKİR . 1114

E- DAVANIN KONUSUZ KALMASI  1114

F- YARGILAMA GİDERİ . 1115

G- AYRILIK KARARI KURAL OLARAK VERİLEMEZ . 1116

H- ANLAŞMALI BOŞANMA YAPILABİLİR . 1116

XCII İçindekiler

I- DAVA EYLEMLİ AYRILIK (TMK m. 166/SON) AÇILMIŞ OLMALIDIR  1117

İ- BAŞKA SEBEPLE BOŞANMA KARARI VERİLEMEZ . 1117

J- DAYANAK DAVAYI AÇAN EŞ KUSURLU KABUL EDİLİR  1118

K- NİTELENDİRME DOĞRU YAPILMALIDIR  1119

L- FİİLİ AYRILIK SÜRESİNDE GERÇEKLEŞEN KUSURLU DAVRANIŞLAR DİKKATE ALINIR . 1119

M- TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26) . 1120

DÖRDÜNCÜ KISIM BOŞANMA DAVASININ KONUSU

25. DAVANIN BOŞANMAYA İLİŞKİN AÇILMASI (TMK m. 170 f. I) 1123

BOŞANMAYA VEYA AYRILIĞA KARAR VERİLEBİLİR 1123

BİRLİKTE EŞYA DAVASI AÇILMASI 1124

A- AİLE MAHKEMESİ GÖREVLİDİR . 1124

B- BOŞANMANIN EKİ DEĞİLDİR  1124

C- MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ GEREKLİ DEĞİLDİR  1125

D- NİSBİ HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN MEHİL VERİLMELİDİR  1125

1- Harç Tamamlanırsa . 1127

2- Harç Tamamlanmazsa . 1127

E- BOŞANMA DAVASINDAN TEFRİK EDİLMESİ ÖNERİLİR  1128

F- DAVANIN KONUSUZ KALMASI . 1128

III. BİRLİKTE DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI DAVASI AÇILMASI  1128

A- AİLE MAHKEMESİ GÖREVLİDİR . 1129

B- MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ GEREKLİDİR . 1129

C- BOŞANMANIN EKİ DEĞİLDİR  1129

D- NİSBİ HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN MEHİL VERİLMELİDİR  1131

1- Harç Tamamlanırsa . 1131

2- Harç Tamamlanmazsa . 1132

E- BOŞANMA DAVASINDAN TEFRİK EDİLMELİDİR  1132

F- BOŞANMA DAVASININ SONUCU BEKLENMELİDİR . 1133

İçindekiler XCIII

1- Mal Rejimi Sonlanırsa . 1133

2- Mal Rejimi Sonlanmazsa . 1134

BİRLİKTE KATILMA ALACAĞI DAVASI AÇILMASI . 1134

A- AİLE MAHKEMESİ GÖREVLİDİR  1134

B- MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ GEREKLİDİR  1135

C- BOŞANMANIN EKİ DEĞİLDİR . 1135

D- NİSBİ HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN MEHİL VERİLMELİDİR . 1136

1- Harç Tamamlanırsa  1136

2- Harç Tamamlanmazsa  1137

E- BOŞANMA DAVASINDAN TEFRİK EDİLMELİDİR . 1137

F- BOŞANMA DAVASININ SONUCU BEKLENMELİDİR  1137

1- Mal Rejimi Sonlanırsa . 1138

2- Mal Rejimi Sonlanmazsa . 1138

BİRLİKTE AYRILIK YA DA BOŞANMA DAVASININ AÇILMASI . 1138

A- BOŞANMA DAVASI VARKEN AYRILIK DAVASI AÇILMASI  1139

1- Ayrılık Davasının Aynı Eş Tarafından Açılması . 1139

2- Ayrılık Davasının Farklı Eş Tarafından Açılması  1139

B- BOŞANMA DAVASI VARKEN KARŞI DAVA OLARAK AYRILIK DAVASI AÇILMASI . 1140

C- AYRILIK DAVASI VARKEN BOŞANMA DAVASI AÇILMASI  1140

1- Boşanma Davasının Aynı Eş Tarafından Açılması  1141

2- Boşanma Davasının Farklı Eş Tarafından Açılması. 1141

D- AYRILIK DAVASI VARKEN KARŞI DAVA OLARAK BOŞANMA DAVASI AÇILMASI . 1142

BİRLİKTE DİĞER DAVALARIN AÇILMASI . 1142

A- BAŞVURMA HARCI DAVA DİLEKÇESİNDEKİ BÜTÜN İSTEKLERİ KAPSAR . 1143

B- BOŞANMANIN EKİ OLMAYAN İSTEKLER AYRICA HARCA TABİDİR  1143

C- EKSİK HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN MEHİL VERİLMELİDİR . 1144

1- Eksik Harç Tamamlanmaz İse . 1144

XCIV İçindekiler

2- Eksik Harç Tamamlanırsa . 1145

İstek Aile Mahkemesinin Görev Kapsamında İse . 1145

Tefrik Kararının Zorunlu Olmadığı Davalar . 1145

Tefrik Kararının Zorunlu Olduğu Davalar 1145

İstek Aile Mahkemesinin Görev Kapsamında Değilse 1146

D- DAVA DİLEKÇESİ DIŞINDA GERÇEKLEŞEN İSTEKLER  1146

1- Dava Olarak Nitelendirilemez . 1146

2- Sonradan Alınan Nisbi Harç İsteği Davaya Dönüştürmez  1146

3- Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmelidir  1147

4- Kesin Hüküm Oluşturacak Şekilde Karar Verilmemelidir  1147

VII. DAVANIN KONUSUZ KALMASI  1147

A- TEMYİZ EDİLMEYEN DİĞER BOŞANMA KARARI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 161-184)  1148

B- KESİNLEŞEN BOŞANMA KARARI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 161-184). 1149

C- KESİNLEŞEN EVLENMENİN İPTALİ DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 145-160). 1149

D- EŞLERDEN BİRİNİN ÖLÜMÜ DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 28 f. I) . 1149

1- Davacının Ölümü  1150

Davacının Karardan Önce Ölümü . 1150

Davacının Temyiz Aşamasında Ölümü . 1150

Davacının Karar Düzeltme Aşamasında Ölümü 1151

Davacı Mirasçılarının Davaya Devam Etmesi (TMK m. 181 f. II) 1151

2- Davalının Ölümü . 1151

Davalının Karardan Önce Ölümü 1152

Davalının Temyiz Aşamasında Ölümü 1152

Davalının Karar Düzeltme Aşamasında Ölümü 1152

Davalı Mirasçılarının Davaya Devam Etmesi (TMK m. 181 f. II) 1153

E- TANIMA-TENFİZ KARARI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR  1153

1- Boşanma İstemi Konusuz Kalır . 1153

2- Boşanmanın Eki İstemler İncelenir . 1153

İçindekiler XCV

3- Bekletici Sorun Yapılmalıdır . 1154

F- EVLİLİĞİN FESİH KARARIYLA SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 32 f. I, 131) . 1155

1- Gaiplik Kararı İle Eş Ölmüş Gibi Kabul Edilir (TMK m. 35)  1156

2- Gaiplik Kararı Evliliği Ortadan Kaldırmaz  1157

3- Gaiplik Kararı Alan Fesih Kararı Almayabilir . 1157

4- Evliliğin Feshi Kararı Evliliği Ortadan Kaldırır . 1158

5- Evliliğin Feshi Kararı Alan Eş Yeniden Evlenebilir  1158

Fesih Kararı Almadan Yeniden Evlenme (TMK m. 145 b. 1) . 1158

Fesih Kararı Aldıktan Sonra Yeniden Evlenme (TMK m. 131 f. 1) 1159

G- EVLİLİĞİN ÖLÜM KARİNESİYLE SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 31, 44 f. I) . 1159

H- EVLİLİĞİN DE FACTO CİNSİYET DEĞİŞTİRMEYLE SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR  1160

I- DAVANIN KONUSUZ KALMASININ SONUÇLARI . 1161

1- Nüfus Kaydi İncelenmelidir . 1161

2- Diğer Boşanma Davasının Sonucu Araştırılmalıdır . 1161

3- Karar Verilmeyerek Dava Konusuz Bırakılamaz . 1161

4- Yargılama Gideri Aleyhine Karar Verilebilecek Olana Yüklenir (HMK m. 331 f. I) . 1162

5- Hüküm Verilemez  1163

6- Davanın Konusu Kalmadığı Açıklanarak Davaya Son Verilir . 1163

7- Maddi Hataya Dayalı Temyiz ve Karar Düzeltme Kararı Kaldırılabilir  1164

8- Varsa Protokol Değerlendirilmelidir  1164

9- Maddi Tazminat Talebinin Karara Bağlanmasına Engel Değildir  1165

10- Manevi Tazminat Talebi İçin Görevsizlik Kararı Verilmesi Gerekir  1165

26. DAVANIN AYRILIĞA İLİŞKİN AÇILMASI (TMK m. 170 f. II) . 1167

AYRILIK KARARI VERİLMESİ (TMK m. 171) 1168

XCVI İçindekiler

A- BOŞANMA SEBEPLERİ GERÇEKLEŞMELİDİR . 1168

1- Boşanma Davası Elverişli Olmalıdır . 1168

2- Boşanma Sebepleri Gerçekleşmişse Ayrılık Kararı Verilebilir  1169

Boşanma Sebebi Yaratan Olaylar İspatlanmış Olmalıdır . 1169

Boşanma Sebebi Yaratan Olaylar Hoşgörü İle Karşılanmamış Olmalıdır 1170

Boşanma Sebebi Yaratan Davalının Az Kusurlu Olması (TMK m. 166 f. II) Yeterli Olabilir . 1170

3- Boşanma Sebepleri Gerçekleşmemişse Dava Reddedilmelidir . 1171

4- Boşanma Kararı Verilmemelidir . 1171

B- ORTAK HAYATIN YENİDEN KURULMASI OLASILIĞI BULUNMALIDIR  1172

1- Olasılık Konusunda Dava Türü Dikkate Alınmalıdır  1172

2- Olasılık Konusunda Delil Bulunmalıdır  1173

3- Olasılık Sebepleri Açıkça Gösterilmelidir . 1173

4- Olasılığı Ortadan Kaldıran Sebepler Bulunmamalıdır . 1174

Olaylardan Sonra Uzun Süren Ayrılık . 1174

Olayların Yoğunluğu . 1174

Olayların Ağırlığı 1175

5- Olasılık Konusunda Gerekirse Uzman Görüşü Alınmalıdır  1175

C- AYRILIK SÜRESİ UYGUN ŞEKİLDE BELİRLENMELİDİR  1175

1- Sürenin Başlangıcı ve Sonu . 1176

Sürenin Başlangıcı 1176

Sürenin Sonu . 1176

2- Sürenin Niteliği . 1176

Hesaplaşma Süresi 1177

Düzeltme Süresi 1177

Dinginlik Süresi 1177

3- Sürenin Uzatılabilirliği  1177

AYRILIK KARARININ SONUÇLARI 1177

A- KENDİLİĞİNDEN OLUŞAN SONUÇLARI . 1178

İçindekiler XCVII

1- Birlikte Yaşama Yükümlülüğü Sona Erer (TMK m. 185 f. III)  1178

2- Diğer Yükümlülükler Devam Eder (TMK m. 185 f. II- III)  1178

Birliğin Mutluluğunu Sağlama Yükümlülüğü Devam Eder (TMK m. 185 f. II) 1178

Çocuklara Özen Yükümlülüğü Devam Eder (TMK m. 185 f. II) 1179

Sadık Kalma Yükümlülüğü Devam Eder (TMK m. 185 f. III) 1179

Yardım Yükümlülüğü Devam Eder (TMK m. 185 f. III) 1180

Birliğin Giderlerine Katılma Yükümlülüğü Devam Eder (TMK m. 186 f. III) . 1180

Meslek veya İş Seçiminde Özen Yükümlülüğü Devam Eder (TMK m. 192) . 1180

3- Kadın, Kocasının Soyadını Kullanmaya Devam Eder . 1181

4- Ayrılık Esnasında Eşlerden Biri Ölürse Diğeri Onun Mirasçısı Olur  1181

5- Ayrılık Süresi İçinde Doğan Çocuklar Evlilik İçi Doğum Sayılır . 1181

6- Evlilik Birliğinin Temsili Son Bulur (TMK m. 188 f. I)  1182

7- Evlilik Statüsü Devam Eder . 1182

B- Mahkeme Kararıyla Oluşan Sonuçları . 1183

1- Hâkim Sözleşmeyle Kabul Edilmiş Olan Mal Rejiminin Kaldırılmasına Karar Verebilir (TMK m. 180)  1183

2- Hâkim Velâyeti Eşlerden Birine Verebilir (TMK m. 336 f. II)  1183

3- Hâkim Velâyetin Kaldırılmasına Karar Verebilir (TMK m. 348) . 1184

4- Hâkim Kişisel İlişkileri Düzenler (TMK m. 182 f. I) . 1185

5- Velâyetin Kullanılması Kendisine Verilmeyen Eşin Çocuğun Bakım ve Eğitim Giderlerine Katılımı Belirlenir (TMK m. 182 f. II) . 1185

C- Talep İle Oluşan Sonuçlan . 1185

1- Eşlerden Birinin İstemi Üzerine Birinin Diğerine Yapacağı Parasal Katkı Belirlenir (TMK m. 197 f. II) . 1186

XCVIII İçindekiler

2- Eşlerden Birinin İstemi Üzerine Konut ve Ev Eşyasından Yararlanmaya İlişkin Önlemler Belirlenir (TMK m. 197 f. II). 1186

3- Eşlerden Birinin İstemi Üzerine Eşlerin Mallarının Yönetimine İlişkin Önlemler Belirlenir (TMK m. 197 f. II)  1186

4- Eşlerden Birinin İstemi Üzerine Alınan Önlemlerin Değiştirilmesi  1187

III. AYRILIĞIN SONA ERMESİ . 1187

A- EŞLERİN BARIŞMASI SEBEBİYLE . 1187

B- AYRILIK SÜRESİNİN DOLMASI SEBEBİYLE . 1188

AYRILIK KARARINA DAYALI BOŞANMA DAVASI (TMK m. 172) 1188

A- KAVRAM . 1188

1- Ayrılık Kararına Dayalı Boşanma Davası . 1188

2- Ayrılıktan Sonra Bağımsız Açılan Boşanma Davası . 1190

B- DAVA AÇMA HAKKI  1191

27. DAVANIN EVLENMENİN İPTALİNE İLİŞKİN AÇILMASI . 1193

I- SADECE EVLENMENİN İPTALİ İSTENEBİLİR . 1193

II- EVLENMENİN İPTALİ OLMAZSA BOŞANMA İSTENEBİLİR . 1196

BEŞİNCİ KISIM BOŞANMA DAVALARINDA GEÇİCİ ÖNLEMLER

BİRİNCİ BÖLÜM EŞLERE İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLER

28. EŞİN GEÇİMİ İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM/ EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI (TMK m. 169) 1199

EŞLERE YÖNELİK GEÇİCİ ÖNLEMLER 1199

EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ NİTELİĞİ 1204

A- EŞE VERİLEBİLECEK TEDBİR NAFAKALARINDAN BİRİDİR  1204

1- Bağımsız Tedbir Nafakası (TMK m. 197) . 1205

2- Geçici Tedbir Nafakası (TMK m. 169) . 1206

B- KOŞULLARI VARSA VERİLMESİ ZORUNLUDUR . 1207

İçindekiler XCIX

1- Kural Olarak Eşin Nafaka Yükümlülüğü Ortadan Kalkmaz . 1207

Tutukluluk Halinde Verilebilir . 1207

Hükümlülük Halinde Verilebilir 1207

İşsizlik Halinde Verilebilir . 1207

Askerlik Halinde Verilebilir . 1208

Akıl Hastalığı Halinde Verilebilir 1208

Ekonomik Durumu Daha İyi Olana Verilebilir 1209

2- Ekonomik Güçleri Birbirine Yakın Olan Eşlerin Geçici Tedbir Nafakası Verme Zorunluluğu Yoktur . 1209

3- Her İki Tarafın Gelirinin Bulunması Engel Değildir  1210

4- Uzun Yıllar Nafaka Talep Edilmemesi Etkili Değildir  1210

5- Akıl Hastalığı Tek Başına Yükümlülüğü Sonlandırmaz  1210

6- İhtiyacı Olana Verilir . 1210

7- Birliğin Giderlerine Güçleri Oranında Katılmak Zorunludur . 1211

C- KUSUR DİKKATE ALINAMAZ . 1211

D- EVLİLİK DIŞI BİRLİKTELİK VARSA VERİLEMEZ  1213

1- Başkası İle Yaşanıyor Olmalıdır  1214

2- Ekonomik Destek Bulunmalıdır . 1214

3- Gereksinim Destekle Sonlanmalıdır. 1215

4- Ekonomik Birlik Oluşmalıdır . 1215

E- TEREKE ALACAĞINA DAHİLDİR . 1215

F- POZİTİF AYRIMCILIK İLKESİ UYGULANAMAZ  1216

G- KABUL EDİLEN MİKTARIN AZINA HÜKMEDİLEMEZ . 1216

H- KESİN HÜKÜM OLUŞTURMAZ  1217

I- DAVA AÇILMASI İLE HAK EDİLİR . 1217

İ- İLAMSIZ İCRA TAKIBI YOLUYLA İCRASI MÜMKÜNDÜR . 1218

III. EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK  1218

A- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK AŞILAMAZ  1219

B- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK BELİRSİZ İSE 1219

C- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İSTEĞE RAĞMEN KARAR VERİLMEDİ İSE  1219

C İçindekiler

D- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI KENDİLİĞİNDEN VERİLİR . 1220

E- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI ÖNCE İSTENMEDİ SONRA İSTENDİ İSE  1221

F- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İSTENMEDİĞİ AÇIKLANMIŞ İSE . 1221

1- İstenmediği Dava Dilekçesinde Açıklanabilir . 1222

2- İstenmediği Cevap Dilekçesinde Açıklanabilir . 1222

3- İstenmediği Duruşmada Açıklanabilir . 1222

G- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI BOŞANMA KESİNLEŞMİŞSE İSTENEMEZ . 1222

H- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAĞIMSIZ DAVA İLE İSTENİLMESİ . 1223

1- Ayrı Esasa Kaydedilmişse . 1223

2- Bağımsız Tedbir Nafakası Alınıyorsa . 1223

I- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA MİKTAR KESİNLEŞMİŞSE FAZLASI VERİLEMEZ . 1224

İ- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI HER ZAMAN İSTENEBİLİR  1224

EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA SÜRE . 1225

A- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAŞLANGICI . 1225

1- Davanın Açıldığı Tarihten İtibaren Verilir  1225

2- İstek Tarihinden Başlatılamaz . 1226

3- Karşı Boşanma Tarihinden Başlatılamaz  1226

4- Kesinleşen Tedbir Nafakası Değiştirilemez  1226

5- Sonradan İstek Tarihinden İtibaren Verilebilir  1227

B- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SINIRLI SÜRE VERİLMESİ . 1227

C- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SONA ERMESİ . 1228

1- Eşlerden Birinin Ölmesiyle Sona Ermesi  1228

2- Ölüm Benzeri Durumun Gerçekleşmesiyle Sona Ermesi  1228

3- Gaiplik Kararı Alınmasıyla Sona Ermesi  1229

4- Boşanma Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi  1229

5- Evliliğin İptali Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi . 1230

6- Sınırlı Sürenin Tamamlanmasıyla Sona Ermesi  1230

İçindekiler CI

7- Başkasıyla Düzenli Yaşamaya Başlanmasıyla Sona Ermesi  1231

8- Boşanma Davasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi . 1232

9- Kaldırılmasına Karar Verilmesiyle Sona Ermesi . 1232

10- Geçici Tedbir Nafakasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi  1233

11- Açılmamış Sayılma Kararıyla Sona Ermesi . 1233

12- İhtiyacın Sona Ermesi Sebebiyle Sona Ermesi  1234

D- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAĞIMSIZ TEDBİR NAFAKASINA ETKİSİ  1234

EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI KARARININ KAPSAMI . 1234

A- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI UYGUN MİKTAR VERİLEBİLİR . 1235

1- Sosyal Statülerine Uygun Olmalıdır  1235

2- Ekonomik Statülerine Uygun Olmalıdır. 1235

3- Kabulleri Gözetilmelidir  1236

B- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ MİKTARININ BELİRLENMESİ . 1236

1- Gelirin Araştırılması  1236

2- Gelirin Değerlendirilmesi  1237

Eşin Geliri Az İse . 1237

Eşin Geliri Varsa 1237

Eşin Geliri Yoksa . 1238

Eşin Geliri Araştırılmadı İse 1238

Eşlerin Geliri Eşit İse . 1239

Eşlerin Mesleği Varsa 1239

3- Bilirkişi İncelemesi  1240

C- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ MİKTARININ DEĞİŞTİRİLMESİ  1240

1- Geçici Tedbir Nafakasının Miktarının İndirilmesi . 1240

2- Geçici Tedbir Nafakasının Miktarının Arttırılması  1241

3- Geçici Tedbir Nafakasının Kaldırılması  1241

D- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENMESİ . 1241

1- Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi Biçimi  1241

CII İçindekiler

Geçici Tedbir Nafakasının İrat Biçiminde Ödenmesi 1242

Geçici Tedbir Nafakasının Toptan Ödenmesi . 1242

2- Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi Türü . 1242

Türk Parası Olarak Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi 1242

Ayın Olarak Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi . 1243

E- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ GELECEK AYLARDAKİ MİKTARININ KARARLAŞTIRILMASI  1243

F- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA FAİZ . 1243

EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA YARGILAMA USULÜ . 1244

A- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA GÖREVLİ MAHKEME  1244

B- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA YETKİLİ MAHKEME  1246

C- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA TARAFLAR . 1246

1- Kadın Yararına Geçici Tedbir Nafakası  1247

Kural Olarak 1247

Askerde Olan Erkek Eşin Geçici Tedbir Nafakası Yükümlülüğü Yoktur 1247

Erkek Eşin Gelirinin Az Olması Tedbir Nafakası Vermesine Engel Değildir . 1248

2- Erkek Eş Yararına Geçici Tedbir Nafakası . 1248

a- Kural Olarak  1249

b- Erkek Eş Yararına Geçici Tedbir Nafakası Verilemeyecek Haller  1249

Erkek Eş Çalışabilir İse . 1249

Erkek Eşin Geliri Var İse 1249

Kadının Geliri Yoksa 1250

D- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA HARÇ  1250

E- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA HÜKÜM FIKRASI  1250

1- Geçici Tedbir Nafakasının Kime Verildiği Belli Olmalıdır  1250

2- Geçici Tedbir Nafakasının Niteliği Belli Olmalıdır  1251

3- Geçici Tedbir Nafakasının Başlangıcı ve Sonu Belli Olmalıdır . 1251

İçindekiler CIII

4- Geçici Tedbir Nafakasının Ne Miktar Verildiği Belli Olmalıdır  1251

5- Geçici Tedbir Nafakasında Yeniden Hüküm Kurulmamalıdır  1252

6- Geçici Tedbir Nafakası Kısa Kararda Verilip Gerekçeli Kararda Yazılmaması Önemli Değildir  1252

7- Geçici Tedbir Nafakasında Kısa Kararla Gerekçeli Karar Arasında Çelişki Olmamalıdır 1253

8- Geçici Tedbir Nafakası Sadece Ara Kararı İle Verilebilir  1254

F- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA FERAGAT  1254

1- Karardan Önce Feragat Edilebilir  1254

2- Kanun Yolu Aşamasında Feragat Edilebilir . 1255

G- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA TAVZİH 1256

H- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA VEKALET ÜCRETİ . 1256

I- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA YABANCILIK UNSURU . 1257

İ- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA ZAMANAŞIMI . 1257

J- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İNFAZ . 1257

1- İlamsız İcra Takibi Yoluyla İnfazı Mümkündür  1258

2- İptali İçin Ayrı Dava Açılamaz  1258

3- Fazla Ödemeler İcra Takibi Sırasında Mahsup Edilebilir  1258

4- Mükerrer Gerçekleşen Ödemelerin İadesi İstenebilir . 1259

5- Tahsil Edilecek Nafaka Miktarı Tektir . 1259

K- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İADE . 1259

L- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ İCRASI GERİ BIRAKILAMAZ . 1260

M- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İÇİN TEDBİR KARARI VERİLEMEZ . 1260

N- TEK BAŞINA KANUN YOLUNA BAŞVURU MÜMKÜN DEĞİLDİR  1261

1- Tek Başına İstinafı Mümkün Değildir . 1261

2- Tek Başına Temyizi Mümkün Değildir . 1261

29. EŞİN BARINMASI İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM . 1263

GENEL OLARAK 1263

BARINMA ÖNLEMİNİN ÖZELLİKLERİ 1263

CIV İçindekiler

A- ÖNLEM BOŞANMA DAVASI İLE SINIRLI ALINABİLİR  1263

B- ÖNLEM KARARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILABİLİR  1264

C- ÖNLEM KONUSUNDA ARAŞTIRMA YAPILMALIDIR . 1265

1- Eş ve Çocukların Oturduğu Yer Araştırılmalıdır . 1265

2- Mülkiyetin Kime Ait Olduğu Araştırılmalıdır . 1265

D- ÖNLEM EV EŞYASINA İLİŞKİN ALINABİLİR . 1266

E- ÖNLEM ŞERHE İLİŞKİN ALINABİLİR  1267

F- ÖNLEM İSTEMİ HAKKINDA KARAR VERİLMELİDİR  1268

30. EŞİN MALLARININ YÖNETİMİ İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM . 1269

GENEL OLARAK . 1269

MALLARIN YÖNETİMİ ÖNLEMİNİN ÖZELLİKLERİ . 1270

A- KURAL MAL REJİMİNE GÖRE  1272

B- MAL AYRILIĞI REJİMİNE GÖRE  1273

C- PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİNE GÖRE  1273

D- MAL ORTAKLIĞI REJİMİNE GÖRE  1274

31. EŞE İLİŞKİN DİĞER GEÇİCİ ÖNLEMLER . 1275

GENEL OLARAK . 1275

6284 SAYILI KANUNLA İLGİLİ GEÇİCİ ÖNLEMLER 1276

III. YABANCI UNSURLU BOŞANMA DAVALARINDA GEÇİCİ ÖNLEMLER  1277

İKİNCİ BÖLÜM ÇOCUKLARA İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLER

32. ÇOCUKLARA İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLERİN SINIFLANDIRILMASI 1279

GENEL OLARAK . 1279

SINIFLAMA 1280

A- ÇOCUĞUN BİR TARAFIN HİMAYESİNE BIRAKILMASI . 1280

B- ÇOCUKLA GEÇİCİ KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI . 1280

C- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI VERİLMESİ . 1281

D- ÇOCUK MALLARINA GEÇİCİ ÖNLEM ALINMASI  1281

E- ÇOCUK KAÇIRMADA ÖNLEM ALINMASI  1281

İçindekiler CV

III. TEK BAŞINA KANUN YOLUNA BAŞVURU MÜMKÜN DEĞİLDİR  1281

A- TEK BAŞINA İSTİNAFI MÜMKÜN DEĞİLDİR . 1282

B- TEK BAŞINA TEMYİZİ MÜMKÜN DEĞİLDİR . 1282

33. ÇOCUK İÇİN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI (TMK m. 169) 1283

GENEL OLARAK 1283

ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ NİTELİĞİ . 1284

III. ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SÜRESİ . 1285

A- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAŞLANGICI  1286

1- Kural Olarak Dava Tarihinden Başlar  1286

2- Fiilen Kalma Dava Tarihinden Sonra İse . 1286

3- Davadan Sonra Doğum Varsa  1287

4- Karardan Sonra Doğum Varsa . 1287

5- Önce İstenmediği Açıklanmış Sonra İstenmişse  1287

6- Birleşen Nafaka Davası Varsa . 1288

B- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SONA ERMESİ  1288

1- Çocuğun Ölüm Tarihine Kadar Verilir  1288

2- Ölüm Benzeri Durumun Gerçekleşmesiyle Sona Ermesi . 1289

3- Gaiplik Kararı Alınmasıyla Sona Ermesi . 1289

4- Ret ya da Boşanma Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi  1290

Ret Kararının Kesinleşmesine Kadar Verilir 1290

Boşanma Kararının Kesinleşmesine Kadar Verilir 1290

5- Evliliğin İptali Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi  1291

6- Sınırlı Sürenin Tamamlanmasıyla Sona Ermesi . 1291

7- Boşanma Davasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi . 1292

8- Kaldırılmasına Karar Verilmesiyle Sona Ermesi . 1292

9- Geçici Tedbir Nafakasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi  1293

10- Açılmamış Sayılma Kararıyla Sona Ermesi . 1293

11- İhtiyacın Sona Ermesi Sebebiyle Sona Ermesi  1293

12- Yabancı Mahkeme Kararının Tanınması/Tenfizi ile Sona Ermesi  1294

13- Fiilen Kalmanın Sonlanmasıyla Sona Ermesi  1294

CVI İçindekiler

14- Ergin Olunmasıyla Sona Ermesi . 1294

15- Kuruma Yerleştirmeyle Sona Ermesi  1295

ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK 1295

A- ERGİN OLMAYAN ÇOCUK İÇİN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI  1295

B- ERGİN ÇOCUK İÇİN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI  1296

ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA MİKTARININ BELİRLENMESİ . 1297

A- ÇOCUĞUN İHTİYAÇLARI  1298

B- ÇOCUĞUN GELİRLERİ . 1298

C- TARAFLARIN ÖDEMEYİ KABUL ETTİKLERİ MİKTAR  1298

D- TARAFLARIN HAYAT KOŞULLARI VE ÖDEME GÜÇLERİ  1298

ÇOCUĞUN BULUNDUĞU YER BELİRLENMELİDİR . 1299

A- ÇOCUK YANINDA İSE  1300

B- ÇOCUK YANINDA DEĞİL İSE . 1300

C- İSPAT ARAÇLARI  1301

1- Tanık Anlatımları  1301

2- Zabıta Araştırması . 1302

3- Diğer İspat Araçları . 1302

VII. ÇOCUĞUN SOYBAĞI SORUNU BULUNMAMALIDIR . 1302

VIII. ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENMESİ  1303

A- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENME BİÇİMİ  1303

1- İrat Biçiminde Ödenmesi  1303

2- Toptan Ödenmesi  1304

B- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENME TÜRÜ  1304

1- Türk Parası Olarak Ödenmesi . 1304

2- Ayın Olarak Ödenmesi  1304

34. ÇOCUĞUN BİR TARAFIN HİMAYESİNE BIRAKILMASI . 1305

GENEL OLARAK . 1305

ÖZELLİKLERİ 1305

A- VELAYETİN VERİLMESİ NİTELİĞİNDE DEĞİLDİR  1305

B- TESLİM KARARI İLE YETİNİLMELİDİR  1306

İçindekiler CVII

C- İDARİ İŞLEMLERİ KAPSAMAMALIDIR . 1306

D- VELAYET DÜZENLEMESİ DEĞİŞTİRİLEBİLİR . 1306

35. ÇOCUKLA GEÇİCİ KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI . 1309

GENEL OLARAK 1309

A- BOŞANMA DAVASI SEBEBİYLE . 1309

B- BOŞANMA DAVASI OLMADAN  1310

ÖZELLİKLERİ . 1310

A- KİŞİSEL İLİŞKİ ZEDELENMEMELİDİR . 1310

B- ÇOCUĞUN YARARI ÖNCELİKLİ OLMALIDIR  1310

C- KİŞİSEL İLİŞKİ KURMA HAKKI REDDEDİLEBİLİR . 1311

D- ÖNLEM BOŞANMA VEYA AYRILIK DAVASINA BAKAN MAHKEMECE ALINMALIDIR  1311

36. ÇOCUK MALLARINA GEÇİCİ ÖNLEM ALINMASI 1313

GENEL OLARAK 1313

ÖZELLİKLERİ . 1313

A- YÖNETİM KAYYIMA DEVREDİLEBİLİR . 1313

B- YÖNETİM KONUSUNDA TALİMAT VERİLEBİLİR . 1313

C- MALLARIN TEVDİ EDİLMESİNE KARAR VERİLEBİLİR . 1314

D- GÜVENCE GÖSTERİLMESİ İSTENEBİLİR  1314

E- MALLARIN SARFINA KARAR VERİLEBİLİR  1314

G- UYGUN DİĞER ÖNLEMLER ALINABİLİR  1314

37. GEÇİCİ ÖNLEM KARARLARINA KARŞI HUKUKİ ÇARE 1315

GENEL OLARAK 1315

II- TEK BAŞINA KANUN YOLUNA BAŞVURU MÜMKÜN DEĞİLDİR  1315

A- TEK BAŞINA İSTİNAFI MÜMKÜN DEĞİLDİR . 1316

B- TEK BAŞINA TEMYİZİ MÜMKÜN DEĞİLDİR . 1316

III. KARARI VEREN MAHKEMEYE İTİRAZ EDİLEBİLİR  1317

CVIII İçindekiler

ALTINCI KISIM BOŞANMA KARARININ EŞLERLE İLGİLİ SONUÇLARI

BİRİNCİ BÖLÜM EŞLERLE İLGİLİ KİŞİSEL SONUÇLARI

38. BOŞANMANIN EŞLERLE İLGİLİ KİŞİSEL SONUÇLARI . 1321

VATANDAŞLIK . 1321

ERGİNLİK . 1323

III. KAYIN HISIMLIĞI . 1325

BOŞANAN KADININ SOYADI . 1325

YENİDEN EVLENME OLANAĞI . 1325

A- KADIN EŞ YÖNÜNDEN YENİDEN EVLENME OLANAĞI . 1326

1- Bekleme Süresi Geçmiş Olmalıdır  1326

2- Bekleme Süresinde Nişanlanmaya Engel Yoktur  1326

3- Bekleme Süresi Kesin Olmayan Evlenme Engelidir . 1327

4- Bekleme Süresinin Sona Ermesi . 1327

5- Bekleme Süresinin Kaldırılması  1327

Kadının Önceki Evliliğinden Gebe Olmadığının Anlaşılması 1328

Evliliği Sona Eren Eşlerin Yeniden Birbiriyle Evlenmek İstemeleri 1328

6- AİHM Kararı . 1329

B- ERKEK EŞ YÖNÜNDEN YENİDEN EVLENME OLANAĞI . 1329

CEBRÎ İCRA YOLUNA GİDİLEBİLMESİ 1329

VII. ZAMANAŞIMININ İŞLEMEYE BAŞLAMASI . 1330

VIII. YASAL MİRASÇILIK SIFATININ KAYBI . 1330

ATANMIŞ MİRASÇI VE VASİYET ALACAKLISI OLMA HAKKININ KAYBI. 1331

EŞLERİN MALLARININ TASFİYESİ . 1332

A- MALLARIN TASFİYESİ . 1332

1- Boşanma Durumunda Malların Tasfiyesi  1332

2- Ayrılık Durumunda Malların Tasfiyesi . 1333

B- MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE SAĞLANAN YARARLAR  1334

İçindekiler CIX

BOŞANMA KARARININ NÜFUSA BİLDİRİLMESİ 1334

İKİNCİ BÖLÜM EŞLERLE İLGİLİ MALİ SONUÇLARI

BİRİNCİ AYIRIM EŞLERE MADDÎ TAZMİNAT

39. EŞLERE MADDÎ TAZMİNAT (TMK m. 174 f. I) . 1335

MADDÎ TAZMİNAT KAVRAMI 1335

A- İŞLEVİ . 1337

B- KOŞULLARI . 1337

MADDÎ KOŞUL: KUSUR 1338

A- KUSURA İLİŞKİN ESASLAR . 1338

1- Usulüne Uygun Olarak Dayanılmayan Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez . 1339

2- Kusurların Neler Olduğu Açıkça Gösterilmelidir  1339

3- Yabancı Mahkeme Kararı Tanıma ya da Tenfiz Edilmişse O Mahkemedeki Kusur Esas Alınacaktır  1339

Kusur Belirlenmişse . 1339

Kusur Belirlenmemişse 1340

4- Davadan Sonra Gerçekleşen Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez . 1341

5- Dayanak Davayı Açan Eş Kusurlu Kabul Edilir  1341

B- MADDÎ TAZMİNAT İSTEYEN KUSURSUZ YA DA DAHA AZ KUSURLU OLMALIDIR . 1341

1- Kusursuz Eş Maddî Tazminat Alabilir . 1342

2- Az Kusurlu Eş Maddî Tazminat Alabilir . 1343

3- Eşit Kusurlu Eş Maddî Tazminat Alamaz  1343

4- Ağır Kusurlu Eş Maddî Tazminat Alamaz . 1343

5- Tam Kusurlu Eş Maddî Tazminat Alamaz . 1344

6- Akıl Hastası Eş Maddî Tazminat Alabilir  1344

C- MADDÎ TAZMİNAT İSTENEN KUSURLU OLMALIDIR  1344

1- Kesinleşmiş Boşanma Kararı Yoksa  1345

CX İçindekiler

2- Kesinleşmiş Boşanma Kararı Varsa  1346

Türk Mahkemesinin Gerekçesi 1346

Yabancı Mahkemenin Gerekçesi . 1347

3- Kusursuz Eşten Maddî Tazminat İstenemez 1347

III. MADDÎ KOŞUL: ZARAR UNSURU (MENFAAT ZEDELENMESİ) GERÇEKLEŞMELİDİR . 1348

A- ZARAR KAVRAMI . 1348

1- Zarar Kapsamına Giren Menfaatler . 1348

Mevcut Menfaatler 1349

Beklenen Menfaatler . 1350

2- Zarar Kapsamına Girmeyen Menfaatler  1350

B- ZARARIN BELİRLENMESİ . 1351

1- Hâkim Tarafından Belirlenir . 1352

2- Gerekirse Bilirkişi İncelemesi Yaptırılabilir . 1352

3- Zedelenen Menfaat Belirlenir  1353

MADDÎ KOŞUL: NEDENSELLİK BAĞI GERÇEKLEŞMELİDİR 1355

MADDÎ KOŞUL: HUKUKA AYKIRILIK GERÇEKLEŞMELİDİR . 1356

A- HUKUKA AYKIRILIK VARSA . 1356

B- HUKUKA AYKIRILIK YOKSA . 1357

BİÇİMSEL KOŞUL: EVLİLİK BİRLİĞİ BOŞANMA İLE SONA ERMİŞ OLMALIDIR. 1357

VII. BİÇİMSEL KOŞUL: İSTEK BULUNMALIDIR  1358

A- İSTEK SÜRESİNDE OLMALIDIR . 1359

1- Boşanmadan Önceki Süre . 1359

Dilekçelerin Karşılıklı Verilmesi Sırasında . 1360

Ön İnceleme Duruşmasında 1361

7251 sayılı Kanun Öncesinde 1361

aaa. Karşı Taraf Gelmişse . 1361

bbb. Karşı Taraf Gelmemişse  1361

7251 sayılı Kanun Sonrasında . 1361

Tahkikat Aşamasında 1362

Sözlü Yargılama Aşamasında . 1363

2- Boşanmadan Sonraki Süre (TMK m. 178)  1364

İçindekiler CXI

3- Tenfizden Sonraki Süre  1366

B- İSTEK BELİRSİZ OLMAMALIDIR  1367

1- İsteğin Türünde Belirsizlik . 1368

2- İstek Konusu Para Biriminde Belirsizlik  1368

3- İstek Miktarında Belirsizlik . 1368

4- İstek Anlatım Biçimi İle Anlaşılıyorsa . 1369

C- İSTEK ARTIRILAMAZ  1369

D- İSTEK YOK İSE VERİLEMEZ  1369

E- İSTENMEDİĞİ AÇIKLANMIŞSA VERİLEMEZ . 1370

F- İSTEK AŞILAMAZ. 1370

G- İSTEK KARARA BAĞLANMALIDIR  1371

H- İSTEK ANLAŞMALI BOŞANMADAN SONRA YAPILAMAZ  1371

1- Türk Mahkemesinde Anlaşmalı Boşanma . 1371

2- Yabancı Mahkemede Anlaşmalı Boşanma . 1372

İSTEK TARAFLAR İÇİN YAPILABİLİR . 1372

İ. İSTEK KOŞULLARI VARSA MİRASÇILARA İNTİKAL EDEBİLİR . 1373

J- İSTEK AYIN OLARAK GERÇEKLEŞEBİLİR . 1373

1- Tamamen Ayın Olarak İstenebilir  1373

2- Kısmen Ayın Kısmen Para Olarak İstenebilir  1374

3- Ayın Olarak İsteme Sebebi Açıklanmalıdır . 1374

4- Haklı ve Kabul Edilebilir Sebep Varsa İstenebilir . 1376

5- Ayın Olarak İstenilen Şeyin Bedeli Tespit Edilmelidir. . 1376

K- İSTEK AYRI DAVA İLE GERÇEKLEŞEBİLİR . 1377

1- Karşı Dava İle İstek Gerçekleşebilir  1377

2- Bağımsız Dava İle İstek Gerçekleşebilir  1377

L- İSTEK ERKEK EŞ YA DA KADIN EŞ TARAFINDAN YAPILABİLİR  1377

VIII. BOŞANMANIN EKİ OLMAYAN MADDÎ TAZMİNAT İSTEKLERİ . 1378

A- EVLİLİK BİRLİĞİ İLE İLGİLİ İSTEKLER . 1379

1- Düğünle İlgili İstemler . 1379

Düğün Gideri . 1380

CXII İçindekiler

Düğünde Takılan Para . 1380

Düğün İçin Verilen Kapora . 1380

2- Nikâh Gideri İstemi . 1381

3- Doğum Gideri İstemi . 1381

4- Evlilik Birliği İçin Yapılan Masraf İstemi . 1382

5- İşten Ayrılma Sebebiyle Tazminat İstemi . 1382

Harca Bağlıdır . 1382

Aile Mahkemesinin Görevi Kapsamında Değildir 1383

Görevli Mahkeme Dava Değerine Göre Belirlenir 1384

Kendi İsteği İle Ayrılan İsteyemez 1384

6- İş Sebebiyle Tazminat İstemi  1384

İşe Başlayamama Sebebiyle Tazminat İstemi . 1385

İşten Ayrılma Sebebiyle Tazminat İstemi . 1386

7- Miras Payının Alınma İstemi  1386

8- Çeyiz Gideri İstemi . 1386

9- Başlık Parası İstemi . 1387

10- Ziynet İstemi . 1387

11- Emanet Altın İstemi  1388

B- EVLE İLGİLİ İSTEKLER  1388

1- Eve Katkı Bedeli İstemi  1388

2- Eve Taşınma Gideri İstemi  1389

3- Ev Alma Vaadine Dayalı İstem . 1389

4- Eşya İstemi  1390

5- Kira İstemi  1390

6- Aile Konutunun Özgülenmesi İstemi  1390

7- Evin Tadilatı İçin İstem . 1391

C- BORÇLA İLGİLİ İSTEKLER  1391

1- Ortak Borç Sebebiyle Alacak İstemi . 1391

2- Eşin Borcunu Ödeme Sebebiyle Alacak İstemi . 1392

3- Eşe Verilen Borç Sebebiyle Alacak İstemi  1392

4- Kredi Kartı Borcu Sebebiyle Alacak İstemi  1393

5- Eşin Yakınlarına Verilen Borç Sebebiyle Alacak İstemi . 1394

İçindekiler CXIII

6- Eşin Yakınlarının Borcunu Ödeme Sebebiyle Alacak İstemi . 1394

7- Eşe Gönderilen Para Sebebiyle Alacak İstemi . 1395

8- Kredi Borcu Sebebiyle Alacak İstemi  1395

Evlilik Öncesi Çekilen Kredi . 1395

Evlilik Sonrası Çekilen Kredi 1396

D- MAL REJİMİ İLE İLGİLİ İSTEKLER . 1396

1- Katılma Alacağı İstemi  1397

2- Katkı Payı İstemi . 1397

3- Kazanç Kaybı İstemi  1398

4- Araç Bedeli İstemi . 1399

5- Para İstemi . 1399

6- İşyerine Katkı İstemi  1400

7- Taşınmaz Devrine İlişkin İstem . 1400

8- Kredi Sebebiyle Alacak İstemi . 1401

9- Banka Hesabındaki Para  1401

E- DİĞER İSTEKLER . 1402

1- Muvazaa ve Tehdit Sebebiyle Tapu Kaydının İptali  1402

2- İrade Bozukluğu Sebebiyle Satış İptali  1402

3- Hastane Giderleri . 1403

4- Ölünceye Kadar Bakma Akdinin İptali  1403

5- Bedelli Askerlik Ödemesine Yönelik Alacak. 1404

6- Ödünç Verilen Para  1404

7- Mehir Senedine Konu Alacak  1405

8- Nişanlılık Dönemimde Gönderilen Para  1405

9- Kayın Hısımlarının Borçlarının Ödenmesi . 1406

10- Taahhütname Dayalı Alacak  1406

MADDÎ TAZMİNAT KARARININ KAPSAMI 1407

A- MADDÎ TAZMİNATIN ÖDENME BİÇİMİ  1407

1- Ödemeye Uygun Haller . 1407

Maddî Tazminat Toptan Ödenebilir . 1407

Maddî Tazminat İrat Biçiminde Ödenebilir . 1407

Maddî Tazminat Ayın Olarak Ödenebilir 1408

CXIV İçindekiler

2- Ödemeye Uygun Olmayan Haller . 1408

Maddî Tazminat Anlaşma Yoksa Yabancı Para Olarak Ödenemez 1408

Maddî Tazminat Taksitle Ödenemez . 1409

B- MADDÎ TAZMİNATIN KESİLMESİ  1409

C- MADDÎ TAZMİNATIN MİKTARI . 1410

1- Uygun Olarak Belirlenmelidir . 1411

Hâkim Tarafından Belirlenir . 1411

Zararın Tamamının Karşılanması Zorunlu Değildir 1412

2- Etkileyen Hususlar Dikkate Alınmalıdır . 1412

Kusur Durumları . 1412

Ekonomik Durumları 1412

Sosyal Durumları 1412

Zedelenen Menfaatler 1413

Paranın Alım Gücü 1413

Hakkaniyet İlkesi 1413

Günün Ekonomik Koşulları. 1413

3- İnfazda Duraksama Yaratmayacak Şekilde Belirlenmelidir  1414

4- Bozma Kararı Varsa Amacına Uygun Belirlenmelidir  1414

5- Koşulları Varsa Değiştirilebilir . 1414

D- MADDÎ TAZMİNATTA FAİZ  1415

1- Maddî Tazminatta Faiz Başlangıcı  1415

2- Boşanmadan Sonra İstenmişse Faiz  1415

3- Maddî Tazminatta Faiz İstenmedi İse . 1416

4- Maddî Tazminatta Faiz Türü . 1416

5- Maddî Tazminatta Faiz İstemi Hakkında Karar Verilmelidir . 1417

E- MADDÎ TAZMİNATIN GELECEK YILLARDAKİ MİKTARIN KARARLAŞTIRILMASI  1417

MADDÎ TAZMİNATTA USUL 1417

A- GÖREVLİ MAHKEME  1417

1- Boşanmanın Eki Niteliğindeki Davada . 1418

2- Boşanmanın Eki Niteliğinde Olmayan Davada . 1418

İçindekiler CXV

Taraflar Arasında Evlilik Varsa . 1418

Taraflar Arasında Evlilik Yoksa 1419

3- Boşanma Kesinleştikten Sonra Açılan Davada  1419

4- Borçlu Olmadığının Tespitinde  1420

B- YETKİLİ MAHKEME  1420

C- İSTEM TMK. m. 174 f. I KAPSAMINDA İSE HARÇ . 1421

1- Boşanma Davası İçinde İstenilmişse  1421

2- Bağımsız Dava İle İstenilmişse  1421

3- Boşanma Kesinleştikten Sonra İstenilmişse . 1421

4- Yabancı Mahkeme Kararı Tenfiz Edilmişse Harç  1422

5- Boşanma Hükmü Kesinleşmişse Harç . 1422

E- DAVA/KARŞI DAVA DİLEKÇESİNDE YER ALMAYAN TMK. M. 174 F. I KAPSAMINDA OLMAYAN İSTEMLER  1423

1- Sadece Nisbi Harç Tamamlanmışsa . 1423

2- Hem Başvurma Harcı Hem Nisbi Harç Tamamlanmışsa . 1423

F- DİĞER USUL HÜKÜMLERİ . 1423

1- Feragat . 1424

Dava Dilekçesinde Feragat Edilebilir. 1424

Karardan Önce Feragat Edilebilir 1424

Kanun Yolu Aşamasında Feragat Edilebilir . 1424

Sözleşmeyle Önceden Feragat Yapılamaz . 1425

Onaylanmayan Protokoldeki Beyan Feragat Sayılamaz . 1426

Butlan Davasındaki Beyan Feragat Sayılamaz . 1426

2- Hüküm Fıkrası . 1427

Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır 1427

Duraksama Yaratılmamalıdır . 1427

Çelişkili Olmamalıdır . 1427

3- İptal  1428

4- Islah . 1428

5- Kesinlik  1429

6- Tavzih  1429

7- Vekâlet Ücreti  1430

CXVI İçindekiler

Boşanma Davası İçinde İstenilmişse . 1430

Bağımsız Dava İle İstenilmişse . 1430

Boşanma Kesinleştikten Sonra İstenilmişse 1430

8- Yabancılık Unsuru  1431

9- Zamanaşımı . 1432

10- Usulî Kazanılmış Hak . 1432

11- Boşanma Hükmü Kesinleşmeden İcra Takibine Konu Edilemez . 1433

12- Kabul . 1433

13- Bozma Sonrası Karar Verme . 1434

14- İhtiyati Tedbir . 1435

15- İhtiyati Haciz . 1435

16- İstinaf İncelemesi  1436

İKİNCİ AYIRIM EŞLERE MANEVÎ TAZMİNAT

40. EŞLERE MANEVÎ TAZMİNAT (TMK m. 174 f. II) 1437

MANEVÎ TAZMİNAT KAVRAMI 1437

A- İŞLEVİ  1437

B- AMACI . 1438

C- KOŞULLARI  1439

MADDÎ KOŞUL: KUSUR . 1440

A- KUSURA İLİŞKİN ESASLAR  1441

1- Usulüne Uygun Olarak Dayanılmayan Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez . 1441

2- Kusurların Neler Olduğu Açıkça Gösterilmelidir  1442

3- Yabancı Mahkeme Kararı Tanıma ya da Tenfiz Edilmişse O Mahkemedeki Kusur Esas Alınacaktır . 1442

Kusur Belirlenmişse 1442

Kusur Belirlenmemişse . 1443

4- Davadan Sonra Gerçekleşen Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez  1443

5- Dayanak Davayı Açan Eş Kusurlu Kabul Edilir . 1443

İçindekiler CXVII

6- Boşanmaya Sebebiyet Vermeyen Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez . 1444

B- MANEVÎ TAZMİNAT İSTEYEN EŞ KUSURSUZ YA DA AZ KUSURLU OLMALIDIR . 1444

1- Kusursuz Eş Manevî Tazminat Alabilir . 1445

2- Az Kusurlu Eş Manevî Tazminat Alabilir  1446

3- Eşit Kusurlu Eş Manevî Tazminat Alamaz  1446

4- Ağır Kusurlu Eş Manevî Tazminat Alamaz . 1447

5- Tam Kusurlu Eş Manevî Tazminat Alamaz . 1447

6- Akıl Hastası Eş Manevî Tazminat Alabilir  1448

C- MANEVÎ TAZMİNAT İSTENEN EŞ DAHA KUSURLU OLMALIDIR . 1448

1- Kesinleşmiş Boşanma Kararı Yoksa  1449

Genel Olarak 1449

Akıl Hastalığından Kısıtlanandan Manevî Tazminat İstenemez . 1449

Akıl Hastalığından Kısıtlanmayandan Manevî Tazminat İstenebilir . 1450

Dava Sebebi Yapılamayan Vakıalardan Dolayı Diğer Taraf Kusurlu Addedilemez . 1450

Kusursuz Eşten Manevî Tazminat İstenemez . 1451

2- Kesinleşmiş Boşanma Kararı Varsa . 1451

Türk Mahkemesinin Gerekçesi 1451

Yabancı Mahkemenin Gerekçesi . 1452

III. MADDÎ KOŞUL: ZARAR UNSURU GERÇEKLEŞMELİDİR  1453

A- KİŞİSEL DEĞERLER ZEDELENMELİDİR  1453

1- Maddî Değerler  1454

2- Manevî Değerler  1454

B- KİŞİSEL DEĞERLERİN AĞIR SURETTE ZEDELENMESİ ŞART DEĞİLDİR . 1455

C- EVLİLİK KURULMADAN OLUŞAN OLAYLARLA ZARAR UNSURU GERÇEKLEŞMEZ . 1456

D- EVLİLİĞİN SONLANMASINDAN SONRA OLUŞAN OLAYLARLA ZARAR UNSURU GERÇEKLEŞMEZ . 1457

MADDÎ KOŞUL: NEDENSELLİK BAĞI GERÇEKLEŞMELİDİR . 1457

CXVIII İçindekiler

A- MANEVÎ ZARAR, BOŞANMAYA SEBEBİYET VEREN OLAYLAR SEBEBİYLE GERÇEKLEŞMELİDİR . 1459

B- MANEVÎ ZARARA SEBEBİYET VEREN EYLEM EŞ TARAFINDAN YAPILMIŞ OLMALIDIR  1459

C- MANEVÎ ZARARA SEBEBİYET VEREN EYLEME EŞİN SEYİRCİ KALMASI YETERLİDİR  1460

MADDÎ KOŞUL: HUKUKA AYKIRILIK GERÇEKLEŞMELİDİR . 1461

A- FİZİKÎ KİŞİLİĞE SALDIRIDA VERİLİR  1462

1- Cinsel İlişki Kurulamadı İse Verilir  1462

Cinsel İlişki Erkek Eşin Kusuru İle Kurulamamalıdır . 1463

Cinsel İlişki Kurulması İçin Makul Süre Geçmiş Olmalıdır . 1463

Cinsel İlişki Kurulmamasında Kadın Eşin Kusuru Olmamalıdır 1464

Cinsel İlişki Kurulmadığı Konusunda Çekişme Bulunmamalıdır. 1464

2- Eşin Hastalığı İle İlgilenilmemişse Verilir  1465

Ameliyatıyla İlgilenmemek . 1466

Tedavisiyle İlgilenmemek . 1466

Rahatsızlığıyla İlgilenmemek 1467

3- Çocuğun Hastalığı İle İlgilenilmemişse Verilir . 1467

4- Kürtaja Zorlama Varsa Verilir  1468

5- Fiziksel Şiddet Uygulanmışsa Verilir  1468

6- Olağandışı Cinsel İlişkiye Zorlama Varsa Verilir . 1469

7- Cinsel İstismar Varsa Verilir . 1470

B- MANEVÎ KİŞİLİĞE SALDIRIDA VERİLİR  1470

1- Sadakatsizlik Varsa Verilir  1470

2- Eşini İstemediğini Söylemişse Verilir . 1471

3- Kovma Varsa Verilir . 1471

4- Hakaret Varsa Verilir  1472

5- Sakatlanmasına Sebep Olduğu Eşini Terk Etmişse Verilir  1473

6- Aşağılanma Varsa Verilir  1473

Ekonomik Aşağılama Varsa Verilir 1473

Fiziksel Aşağılama Varsa Verilir 1474

İçindekiler CXIX

Cinsel Aşağılama Varsa Verilir . 1474

Duygusal Aşağılama Varsa Verilir 1474

Sosyal Aşağılama Varsa Verilir . 1475

7- Güven Sarsıcı Davranışlarda Bulunulmuşsa Verilir . 1476

8- Doğumla İlgilenilmemişse Verilir  1476

9- Tehdit Varsa Verilir . 1477

10- Çocuğun Kendisinden Olmadığını Söylemişse Verilir  1477

11- Kardeş Gibi Gördüğünü Söylemişse Verilir  1478

12- Hamilelikle İlgilenilmemişse Verilir  1478

13- Korkutma Varsa Verilir . 1478

14- Terke Zorlama Varsa Verilir  1479

15- Eşini Sevmediğini Söylemişse Verilir  1479

16- Cinsel Saldırı Şikâyetini Engelleme Varsa Verilir . 1480

17- Eve Girişine İzin Vermeme Varsa Verilir  1480

18- Aşırı Kıskançlık Varsa Verilir . 1480

C- SOSYAL KİŞİLİĞE SALDIRIDA VERİLİR . 1481

1- Beddua Varsa Verilir . 1481

2- İtibara Aykırı Saldırılar Varsa Verilir  1481

İftira Etmek 1481

Suçlamak 1482

Dedikodusunu Çıkarmak 1483

Kaba Şekilde Çağırmak . 1483

3- Ailesine Yönelik Davranışlar Varsa Verilir . 1483

Ailesini İstememe 1483

Ailesiyle Görüşmeyi Engelleme 1484

Hasta Ailesini Ziyareti Engelleme . 1484

4- İcra Takibine Maruz Bırakma Varsa Verilir  1485

5- Düğün Yapılmamışsa Verilir . 1485

6- Bağımlılık Derecesinde Kumar Oynayıp Ailesini Darlığa Düşürmek . 1485

7- Bekâr Arkadaşlarının Evde Yatılı Kalmasına İzin Vermek . 1486

8- Alacaklıların Takibine Maruz Bırakma Varsa Verilir  1486

9- Borçlar Sebebiyle Haciz Gelmesi Varsa Verilir . 1486

CXX İçindekiler

10- Çağdaş Yaşama Biçimine Aykırı Şekilde Giyinmeye Zorlamada Verilir  1487

HUKUKA AYKIRILIK OLUŞMADIĞINDA VERİLMEZ 1487

A- Evlilik Birliği İle İlgili İstekler  1487

1- Barışma Varsa Verilemez  1488

2- Affedilme Varsa Verilemez  1488

3- Hoşgörü Varsa Verilemez . 1488

4- Salt Boşanma Sebebiyle Verilemez . 1489

5- Evlilik Birliği Görevlerini Yerine Getirmemede Verilemez  1489

Evin İhtiyaçlarıyla İlgilenmemek 1490

Ev Kirasını ve Telefon Faturasını Zamanında Ödememek 1490

Evi Sebepsiz Terk Etmek 1491

Eve Bakmamak . 1491

Eve Geç Gelmek . 1491

Eve İhtara Rağmen Dönmemek. 1492

Bağımsız Konut Temin Etmemek . 1492

Birlikte Yaşamadan Kaçınma 1492

ı. Çalışmamak . 1493

Sık İş Değiştirmek . 1493

Mali Yükümlülüklerini Yerine Getirmemek . 1493

6- Olaydan Sonra Uzun Süre Birliktelik Sürmüşse Verilemez  1493

7- Feragat Öncesi Olaylar Sebebiyle Verilemez  1494

8- Aktarılan Olaylar Sebebiyle Verilemez . 1494

Tarafların Aktardığı Olaylar 1494

Tanıkların Aktardığı Olaylar . 1495

B- EVLE İLGİLİ İSTEKLER  1495

1- Bağımsız Konut Açılmamışsa Verilemez 1495

2- Kilit Değiştirerek Eve Almama Sebebiyle Verilemez . 1495

C- DİĞER SEBEPLERLE İLGİLİ İSTEKLER . 1496

1- Dava Sırasındaki Savunmalar Sebebiyle Verilemez . 1496

2- Kumar Oynama Sebebiyle Verilemez . 1498

İçindekiler CXXI

3- Şans Oyunları Oynama Sebebiyle Verilemez  1498

4- Üçüncü Kişilerin Davranışı Sebebiyle Verilemez  1499

5- Dava Açarak Fiili Ayrılığı Başlatmak Sebebiyle Verilemez . 1499

6- Sürekli Alkol Kullanma Sebebiyle Verilemez . 1499

7- Yurtdışına Gelme İşlemlerini Yapmama Sebebiyle Verilemez . 1500

8- Dava Açma Hakkının Kullanılması . 1500

VII. BİÇİMSEL KOŞUL: EVLİLİK BİRLİĞİ BOŞANMA İLE SONA ERMİŞ OLMALIDIR . 1500

VIII. BİÇİMSEL KOŞUL: İSTEK BULUNMALIDIR . 1502

A- İSTEK SÜRESİNDE OLMALIDIR  1502

1- Boşanmadan Önceki Süre  1502

Dilekçelerin Karşılıklı Verilmesi Sırasında 1503

Ön İnceleme Duruşmasında . 1504

7251 sayılı Kanun Öncesinde . 1504

aaa. Karşı Taraf Gelmişse . 1504

bbb. Karşı Taraf Gelmemişse . 1504

7251 sayılı Kanun Sonrasında 1505

Tahkikat Aşamasında . 1505

Sözlü Yargılama Aşamasında 1506

2- Boşanmadan Sonraki Süre (TMK m. 178) . 1507

3- Tenfizden Sonraki Süre  1509

B- İSTEK BELİRSİZ OLMAMALIDIR  1510

1- İsteğin Türünde Belirsizlik . 1511

2- İstek Konusu Para Biriminde Belirsizlik  1512

3- İstek Miktarında Belirsizlik . 1512

4- İstek Anlatım Biçimi İle Anlaşılıyorsa . 1512

C- İSTEK ARTIRILAMAZ  1513

D- İSTEK YOK İSE VERİLEMEZ  1515

E- İSTENMEDİĞİ AÇIKLANMIŞSA VERİLEMEZ . 1515

F- İSTEK AŞILAMAZ. 1516

G- İSTEK KARARA BAĞLANMALIDIR  1517

CXXII İçindekiler

H- İSTEK ANLAŞMALI BOŞANMADAN SONRA YAPILAMAZ . 1517

1- Türk Mahkemesinde Anlaşmalı Boşanma . 1517

2- Yabancı Mahkemede Anlaşmalı Boşanma  1519

I- İSTEK TARAFLAR İÇİN YAPILABİLİR  1520

İ- İSTEK KOŞULLARI VARSA MİRASÇILARA İNTİKAL EDEBİLİR  1520

J- İSTEK AYRI DAVA İLE GERÇEKLEŞEBİLİR  1521

1- Karşı Dava İle İstek Gerçekleşebilir  1522

2- Bağımsız Dava İle İstek Gerçekleşebilir . 1522

K- İSTEK BOŞANMADAN BAĞIMSIZ YAPILABİLİR  1522

L- İSTEK ERKEK EŞ YA DA KADIN EŞ TARAFINDAN YAPILABİLİR 1523

M- İSTEK ÜÇÜNCÜ KİŞİYE KARŞI YAPILAMAZ  1523

BOŞANMANIN EKİ OLMAYAN MANEVÎ TAZMİNAT İSTEKLERİ 1523

A- ORTAK ÇOCUĞUN BOZULAN RUHSAL DURUMU İÇİN İSTEK . 1523

B- EVLİLİK GERÇEKLEŞMEDİĞİ İÇİN YAPILAN İSTEK . 1524

C- ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI ENGELLENDİĞİ İÇİN İSTEK  1524

D- KAYIN HISIMLARININ EYLEMLERİ İÇİN İSTEK . 1525

E- ÜÇÜNCÜ KİŞİDEN İSTEK . 1525

F- RESMİ EVLİLİK BULUNMADAN YAPILAN İSTEK  1530

G- BOŞANMA DAVASI BULUNMADAN YAPILAN İSTEK . 1530

MANEVÎ TAZMİNAT KARARININ KAPSAMI . 1531

A- MANEVÎ TAZMİNATIN MİKTARI  1531

1- Kişilik Haklarına Yapılan Saldırının Niteliği Nazara Alınmalıdır  1533

2- Tarafların Ekonomik Durumu Nazara Alınmalıdır . 1533

3- Tarafların Sosyal Durumu Nazara Alınmalıdır . 1534

4- Zenginleşme Aracı Olmaması Nazara Alınmalıdır . 1534

5- Kusur Dağılımı Nazara Alınmalıdır  1535

6- Varsa Bozma Kararının Amacı Dikkate Alınmalıdır  1536

B- MANEVÎ TAZMİNATIN ÖDENME BİÇİMİ  1536

İçindekiler CXXIII

1- Manevî Tazminat Toptan Ödenebilir . 1536

2- Manevî Tazminat İrat Biçiminde Ödenemez . 1537

3- Manevî Tazminat Para Olarak Ödenebilir  1537

4- Manevî Tazminat Ayın Olarak Ödenemez . 1538

5- Manevî Tazminat Anlaşma Yoksa Yabancı Para Olarak Ödenemez  1538

6- Manevî Tazminat Taksitle Ödenemez  1538

C- MANEVÎ TAZMİNATTA İNDİRİM SEBEBİ  1539

D- MANEVÎ TAZMİNATTA FAİZ  1539

1- Manevî Tazminatta Faiz İsteği Hakkında Karar Verilmelidir  1539

2- Manevî Tazminatta İstek Yoksa Faiz Verilemez . 1540

3- Manevî Tazminatta Faiz İsteğinin Zamanı . 1541

4- Manevî Tazminatta Faizin Başlangıcı  1541

5- Manevî Tazminatta Faizin Türü . 1542

6- Manevî Tazminatta Kesinleşme Varsa Faiz Verilemez 1543

USUL HÜKÜMLERİ 1543

A- GÖREVLİ MAHKEME  1543

1- Boşanmanın Eki Niteliğindeki Davada  1543

2- Boşanmanın Eki Niteliğinde Olmayan Davada  1544

Taraflar Arasında Evlilik Varsa . 1544

Taraflar Arasında Evlilik Yoksa 1545

3- Boşanma Kesinleştikten Sonra Açılan Davada  1545

Boşanmaya Sebebiyet Veren Vakıa Sebebiyle . 1545

Boşanmaya Sebebiyet Vermeyen Vakıa Sebebiyle 1546

4- Borçlu Olmadığının Tespitinde  1547

B- YETKİLİ MAHKEME  1547

C- HARÇ  1548

1- Manevî Tazminat İstemi TMK. m. 174 f. II Kapsamında İse Harç  1548

Boşanma Davası İçinde İstenilmişse 1548

Bağımsız Dava İle İstenilmişse 1548

Boşanma Kesinleştikten Sonra İstenilmişse . 1549

CXXIV İçindekiler

2- Manevî Tazminat İstemi TMK. m. 174 f. II Kapsamında Değil İse Harç . 1549

3- Yabancı Mahkeme Kararı Tenfiz Edilmişse Harç . 1550

4- Boşanma Hükmü Kesinleşmişse Harç . 1550

D- DİĞER USUL HÜKÜMLERİ  1551

1- Feragat  1551

Dava Dilekçesinde Feragat Edilebilir 1551

Karardan Önce Feragat Edilebilir 1552

Kanun Yolu Aşamasında Feragat Edilebilir 1552

Onaylanmayan Protokoldeki Beyan Feragat Sayılamaz 1553

Sözleşmeyle Önceden Feragat Yapılamaz. 1554

Butlan Davasındaki Beyan Feragat Sayılamaz 1554

2- Hüküm Fıkrası . 1554

Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır 1555

Duraksama Yaratılmamalıdır 1555

Çelişkili Olmamalıdır 1555

3- İptal . 1556

4- Islah . 1556

5- Kesin Hüküm  1557

6- Kanıtlama  1558

7- Tavzih . 1558

8- Vekâlet Ücreti . 1559

Boşanma Davası İçinde İstenilmişse . 1559

Bağımsız Dava İle İstenilmişse . 1560

Boşanma Kesinleştikten Sonra İstenilmişse 1560

9- Yabancılık Unsuru  1560

10- İsteyen Ölmüşse  1561

11- Zamanaşımı . 1562

12- Usulî Kazanılmış Hak . 1562

13- Boşanma Hükmü Kesinleşmeden İcra Takibine Konu Edilemez . 1563

14- Kabul . 1563

İçindekiler CXXV

15- Bozma Sonrası Karar Verme . 1564

16- İhtiyati Tedbir  1564

17- İhtiyati Haciz 1565

18- İstinaf İncelemesi . 1565

KAVRAM DİZİNİ  1567

ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN YAŞAM ÖYKÜSÜ . 1573