Mal Rejimleri Hukuku

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ  5

İÇİNDEKİLER 9

KAYNAKÇA 73

KISALTMALAR 77

GİRİŞ 79

BİRİNCİ BÖLÜM

GENEL HÜKÜMLER 

(TMK. m. 202-217) 

& 1. MAL REJİMİ KAVRAMI 83

I. MAL REJİMİNİN TANIMI84

II. MAL REJİMİNİN DÜZENLENME BİÇİMİ84

III. MAL REJİMİNİN BELİRLENME BİÇİMİ86

A- Yürürlük Tarihinde Boşanma/İptal Davası Olmayanlar 87

1- Bir Yıllık Sözleşme Süresi Vardı 87

a. Yeni Mal Rejimi Belirlenebilirdi 87

b.  Rejimin Başlangıcı Evlenme Tarihine Çekilebilirdi 88

2- Bir Yıl İçinde Sözleşme Yapılması 88

a.  Seçilen Rejimin Başlangıcı Yürürlük Tarihi Olabilir 89

b.  Seçilen Rejimin Başlangıcı Yürürlük Tarihi Sonrası 

Olabilir 89

c.  Bir Yıl İçinde Eş Ölürse Kural Rejim Uygulanır 89

3-  Bir Yıl İçinde Sözleşme Yapılmaması 89

a. Önceki Rejimin Yasal Mal Rejimi Olması 90

b.  Önceki Rejimin Seçilebilir Mal Rejimi Olması 90

B- Yürürlük Tarihinde Boşanma/İptal Davası Olanlar 90

1- Boşanma/İptal Davası Kabul Edilenler 90

2- Boşanma/İptal Davası Kabul Edilmeyenler 91

a.  Bir Yıllık Sözleşme Süresi Uygulanır 91

aa. Yeni Mal Rejimini Belirleme 91

bb. Rejimin Başlangıcını Evlenme Tarihine Çekebilme 91

b.  Bir Yıl İçinde Sözleşme Yapılması 92

aa. Seçilen Rejimin Başlangıcı Yürürlük Tarihi Olabilir 92

bb.  Seçilen Rejimin Başlangıcı Yürürlük Tarihi Sonrası Olabilir 92

cc.  Bir Yıl İçinde Eş Ölürse Kural Rejim Uygulanır 93

c.  Bir Yıl İçinde Sözleşme Yapılmaması 93

aa.  Önceki Rejimin Yasal Mal Rejimi Olması 93

bb. Önceki Rejimin Seçilebilir Mal Rejimi Olması 93

3- Boşanma Davası Sürerken Ölenler 93

IV. MAL REJİMİNİN UYGULAMA ALANI94

A-  Uygulanacak Statüler 94

1-  Evlilik Hukuken Kurulmuşsa Uygulanır 94

2-  Batıl Evliliklerde Uygulanır 94

3-  Gaiplik Kararı Olsa da Uygulanır 94

4-  Ayrılık Kararı Olsa da Uygulanır 95

5-  Ayrı Konut Edinme Kararı Olsa da Uygulanır 95

6-  Ayrı Yaşama Hakkı Bulunsa da Uygulanır 95

7-  Evlilik Tescil Edilmese de Uygulanır 95

8-  Ayrı Evde Yaşamalı Aile Modelinde Uygulanır 96

9-  Boşanma Davası Devam Ederken de Uygulanır 96

B-  Uygulanmayacak Statüler 96

1-  Yok Evliliklerde Uygulanmaz 96

2-  Nişanlılıkta Uygulanmaz 97

3-  Evlilik Benzeri Yaşam Modellerinde Uygulanmaz 97

a. Common Law Evlilik 97

b. Kayıtsız Hayat Ortaklığı 97

aa. Özellikleri 98

aaa. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan 

Kurulur 98

bbb. Evlenme Niyetine Gerek Yoktur 98

ccc. Evliliğin Tüm Yükümlülükleri Yerine Getirilir 98

ddd. Belirli Şekilde Süreklilik Taşır 99

eee. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan 

Sona Erer 99

bb. Çeşitleri 99

aaa.  Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı 99

bbb.  Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı 99

c.  Kayıtlı Hayat Ortaklığı 99

aa.  Özellikleri 100

aaa.  Resmi Sicile Kayıt veya Tescille Kurulur 100

bbb.  Kanun Tarafından Düzenlenen Hak ve Yükümlülükler Doğurur 100

ccc.  Boşanma Söz konusu Değildir 100

bb.  Çeşitleri 100

aaa.  Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı 101

bbb.  Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı 101

d.  Homoparental Aile 101

e.  Tek Ebeveynli Aile 101

f.  Boşanma Sonrası Hayat Arkadaşlığı 102

g.  Eş Cinsel Evlilik 102

4-  Dini Nikahlı İlişkide Uygulanmaz 102

5-  Evlilik Sonrası İlişkide Uygulanmaz 103

6-  Duygusal İlişkilerde (Flört) Uygulanmaz 103

& 2.  MAL REJİMİNDE SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ 104

I. MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN ÖZELLİĞİ104

A-  Şarta Bağlı Sözleşme 104

B-  Muvazaalı Sözleşme 104

C-  Kademeli Sözleşme 104

D-  Geçmişe Etkili Sözleşme 105

II. MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN TİPİNDE SINIRLAMA 

(TMK. m. 203)106

A-  Seçilebilir Üç Mal Rejimi Vardır (Kapalı Sayı İlkesi) 107

B-  Seçilebilir Mal Rejiminin Sınırları Değiştirilemez 

(Tipe Bağlılık İlkesi) 107

C-  Yeni Bir Mal Rejimi Yaratılamaz.(Özel Rejim Yaratamama İlkesi) 108

III. MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN BİÇİMİNDE SINIRLAMA

  (TMK. m. 205) 108

A- Mal Rejimi Sözleşmesinin Şekli 109

1- Düzenleme Şeklinde Yapılabilir 110

2- Onaylama Şeklinde Yapılabilir 110

3-  Evlenme Başvurusu Sırasında Bildirim 110

a.  Yazılı Olarak Yapılmalıdır 113

b. Evlendirme Memurunun Beyana Davet Zorunluluğu 

Yoktur 113

c.  Bildirimin Yapılmaması Evlendirme İşlemine Engel 

Teşkil Etmez 114

d.  Evlendirme Memuru Bildirimi Reddetme Hakkından Yoksundur 114

e.  Bildirim Evlenme Kütüğüne Yazılır 115

f.  Bildirim Evlenme Dosyasında Saklanır 115

B- Mal Rejimi Sözleşmesinin Tescili ve İlanına Gerek Yoktur 115

IV. MAL REJİMİNDE SÖZLEŞME EHLİYETİ (TMK. m. 204)116

A-  Genel Olarak 116

B-  Tam Ehliyetlilerin Sözleşme Ehliyeti (TMK m. 10) 117

C-  Sınırlı Ehliyetlilerin Sözleşme Ehliyeti (TMK m. 429) 117

D-  Tam Ehliyetsizlerin Sözleşme Ehliyeti (TMK m. 14) 118

E-  Sınırlı Ehliyetsizlerin Sözleşme Ehliyeti (TMK m. 16) 118

1- Ayırt Etme Gücüne Sahip Küçüklerin Sözleşme Ehliyeti 119

a.  Ana ve Baba Velâyeti Birlikte Kullanılıyorsa Sözleşme Ehliyeti 120

b.  Velâyet, Ana ve Babadan Birinde İse Sözleşme Ehliyeti 120

2- Ayırt Etme Gücüne Sahip Kısıtlıların Sözleşme Ehliyeti 120

a.  Mal Rejimi Sözleşmesini Yapacak Olan Kısıtlı Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmalıdır 120

b.  Mal Rejimi Sözleşmesini Kendisi İmzalamalıdır 121

c.  Yasal Temsilcinin İzni Olmalıdır 121

d.  Yasal Temsilcisi Mal Rejimi Sözleşmesini İmzalamalıdır 122

e.  Vesayet Makamından Mal Rejimi Sözleşmeleri Yapılması İçin İzin Alınmış Olmalıdır 122

V. MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN ZAMANI  (TMK. m. 203)123

A-  Nişanlılık Döneminde 123

B-  Evlenme Sırasında 124

C-  Evlenmeden Sonra 124

VI. MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN İPTALİ124

A-  İradeyi Sakatlayan Sebeplerle Mal Rejimi Sözleşmesinin İptali 124

B-  Muvazaa Sebebiyle Mal Rejimi Sözleşmesinin İptali 125

C-  Şekil Şartı Yokluğu Sebebiyle Mal Rejimi Sözleşmesinin İptali 126

D-  Tipe Aykırılık Sebebiyle Mal Rejimi Sözleşmesinin İptali 126

VII. MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN SÜRESİ126

VIII.MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN İÇERİĞİ127

A-  Sözleşmede Yer Alabilecek Düzenlemeler 127

1-  Paylı Mülkiyet Konusu Maldaki Pay Üzerinde Tasarruf 

(TMK m. 223, f. II) 127

2-  Kişisel Mal Statüsü Yaratma (TMK m. 221) 127

a.  Bir Mesleğin İcrası veya İşletmenin Faaliyeti Sebebiyle Doğan Edinilmiş Mallarda (TMK m. 221, f. I) 128

b.  Kişisel Malların Gelirlerinde (TMK m. 221, f. II) 128

3-  Değer Artışından Pay Alımı (TMK m. 227, f. III) 128

4-  Aile Konutunun Kullanımı 128

5-  Birliğin Giderlerine Katılım 129

6-  Artık Değere Katılım (TMK m. 237, f. I) 129

a.  Katılım Türü 129

aa.  Pozitif Artık Değere Katılım 129

bb.  Negatif Artık Değere Katılım 129

b.  Katılım Şekli 130

7-  Katılma Alacağına Mahsuben Aile Konutu Üzerinde Düzenleme (TMK m. 240) 130

8-  Seçilebilir Rejimlerde Düzenleme 130

9-  Faiz ve Güvence Düzenlenebilir (TMK m. 239, f. III) 131

B-  Sözleşmede Yer Alamayacak Düzenlemeler 131

1-  Boşanmanın Fer'î Sonuçları 131

2-  Edinilmiş Mal Statüsü Yaratma 132

& 3.  MAL REJİMİ TÜRLERİ 133

I.KURAL MAL REJİMİ (YASAL MAL REJİMİ) 

(TMK. m. 202 f.I, 218-241)134

II. SEÇİLEBİLİR MAL REJİMLERİ (SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ) 

  (TMK. m. 202 f.II, 242-281) 135

A-  Genel Olarak 135

B- Uygulama Azlığı Nedenleri 135

1- Mal Rejiminin Zahmetli ve Gereksiz Görülmesi 136

2- Mal Rejimi Konusunda Bilgilenmemiş Olmak 136

3- Evlilik Birliğini Örseleme Kaygısı 137

III. OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ (TMK. m. 206-212)137

A-  Genel Olarak 137

1-  Üç Mal Rejiminde Uygulanır 138

2-  Mevcut Mal Rejimini Tasfiye Sonucu Doğar 138

3-  Haktan Önce Vazgeçilemez 138

4-  Diğer Önlemler Yeterli Olmamalıdır 138

B-  Oluşumu 140

1-  Olağanüstü Mal Rejimine Geçilebilecek Haller 140

a.  Eşlerin Dönüştürmesi Davası (TMK. m. 206) 140

b.  Alacaklının Dönüştürme Davası (TMK. m. 210 f.I) 140

c.  Kendiliğinden Dönüşüm (TMK. m. 209) 140

2-  Olağanüstü Mal Rejimine Geçilemeyecek Haller 141

a.  Eşlerin Birlikte Yaşamaya Ara Verilmesi Davasında 

(TMK m. 197 f. II) 141

b.  Boşanma Davasında Geçici Önlem Olarak (TMK m. 169) 145

C-  Sona Ermesi 145

1-  Eşlerin Dönüştürmesi Halinde (TMK m. 208) 146

2-  Alacaklının Dönüştürmesi Halinde (TMK. m. 211) 146

3-  Kendiliğinden Dönüşüm Halinde (TMK. m. 211) 146

& 4.  EŞLERİN DÖNÜŞTÜRME DAVASI  (TMK. m. 206) 148

I. KOŞULLARI149

A-  Eşler Arasında Çekişme Bulunmalıdır 149

B-  Eşlerden Birinin İstemi Bulunmalıdır 149

1-  İstem Usulüne Uygun Dava İle Gerçekleşmelidir 149

2-  İstem Sahibi Eşin Kusurlu Olması Etkili Değildir 150

3-  İstem Boşanma Davası Olmadan Yapılabilir 150

C-  Haklı Sebep Bulunmalıdır 150

1-  Diğer Eşe Ait Malvarlığının Borca Batık Olması

(TMK m. 206, f. II/b. 1) 151

2-  Diğer Eşin Ortaklıktaki Payının Haczedilmiş Olması

(TMK m. 206, f. II/b. 1) 152

3-  Diğer Eşin Menfaatleri Tehlikeye Düşürmüş Olması 

(TMK m. 206, f. II/b. 2) 152

a.  İstemde Bulunanın Menfaatlerini Tehlikeye Düşürme 152

b.  Ortaklığın Menfaatlerini Tehlikeye Düşürme 153

4-  Diğer Eşin, Gereken Rızasını Haklı Bir Sebep Olmadan Esirgemesi (TMK m. 206, f. II/b. 3) 154

5-  Diğer Eşin, İstemde Bulunan Eşe Bilgi Vermekten Kaçınması (TMK m. 206, f. II/b. 4) 154

a.  Malvarlığı Hakkında 155

b.  Geliri Hakkında 155

c.  Borçları Hakkında 155

d.  Ortaklık Malları Hakkında 156

6-  Diğer Eşin Sürekli Olarak Ayırt Etme Gücünden Yoksun Olması (TMK m. 206, f. II/b. 5) 156

a.  Ayırt Etme Gücünden Yoksunluk Sürekli Olmalıdır 156

b.  Dönüştürme İstenmelidir 157

aa.  Eşin İstemi 157

bb.  Yasal Temsilcinin İstemi 158

7-  Diğer Sebepler 158

8-  Haklı Sebep Sayılmayan Haller 159

II. USUL HÜKÜMLERİ159

A-  Görevli Mahkeme 159

B-  Yetkili Mahkeme (TMK. m. 207) 160

C-  Davacı 161

1-  Kural Olarak 161

2-  Yasal Temsilci 161

D-  Davalı 162

E-  Harç 162

F-  Kabul 162

G-  Birlikte Açılan Tasfiye Davası Tefrik Edilmelidir 163

H-  Basit Yargılama Usulü Uygulanmalıdır (HMK m. 316-322) 163

III. SONUÇLARI ( TMK. m. 212, 225 f.II)165

& 5. EŞLERİN DÖNÜŞTÜRME DAVASI İLE OLUŞAN MAL AYRILIĞI REJİMİNİN SONA ERMESİ (TMK m. 208) 166

I. YENİ MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE DÖNÜŞÜMDEN DÖNME 

  (TMK. m. 208 f.I) 166

II. DÖNÜŞTÜRMENİN KALDIRILMASI DAVASI (TMK. m. 208 f.II)167

A-  Koşulları 167

B-  Usul Hükümleri 167

1-  Görevli Mahkeme 167

2-  Yetkili Mahkeme (TMK. m. 207) 168

3-  Davacı   168

a.  Kural Olarak 168

b.  Yasal Temsilci 169

4-  Davalı 169

5-  Basit Yargılama Usulü Uygulanmalıdır (HMK m. 316-322) 169

& 6.  ALACAKLININ DÖNÜŞTÜRME DAVASI (TMK. m. 210 f.I) 170

I. KOŞULLARI170

A-  Eşler Arasında Mal Ortaklığı Rejimi Bulunmalıdır 171

B-  Eşlerden Birine Karşı İcra Takibinde Bulunulmalıdır 171

C-  Alacaklı Haczin Uygulanmasından Zarar Görmelidir  171

II. USUL HÜKÜMLERİ172

A-  Görevli Mahkeme 172

B-  Yetkili Mahkeme (TMK. m. 210 f.III) 172

C-  Davacı 173

1-  Kural Olarak 173

2-  Yasal Temsilci 173

D-  Davalı (TMK. m. 210 f.II) 173

E-  Basit Yargılama Usulü Uygulanmalıdır (HMK m. 316-322) 173

III.  SONUÇLARI (TMK. m. 212, 225 f.II)174

& 7.  ALACAKLININ DÖNÜŞTÜRME DAVASI İLE OLUŞAN 

MAL AYRILIĞI REJİMİNİN SONA ERMESİ (TMK. m. 211) 175

I. YENİ MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE ALACAKLININ DAVASI İLE

  OLUŞAN DÖNÜŞÜMDEN DÖNME (TMK. m. 211 f.II) 175

II. DÖNÜŞTÜRMENİN KALDIRILMASI DAVASI (TMK. m. 211 f.I)176

A-  Koşulları 176

B-  Usul Hükümleri  176

1-  Görevli Mahkeme 176

2-  Yetkili Mahkeme 177

3-  Davacı 178

a.  Kural Olarak 178

b.  Yasal Temsilci 178

4-  Davalı 178

5-  Basit Yargılama Usulü Uygulanmalıdır (HMK m. 316-322) 178

& 8.  KENDİLİĞİNDEN DÖNÜŞÜM (TMK. m. 209) 180

I. GENEL OLARAK180

II. KOŞULLARI180

A-  Mal Ortaklığı Rejimi Bulunmalıdır 180

B-  Eşlerden Birinin İflâsına Karar Verilmiş Olmalıdır 181

C-  Mahkeme Kararına Gerek Yoktur 181

III. SONUÇLARI181

A-  İflâs Edenin Eşi ve Alacaklıları Korunmaktadır 181

B-  Tasfiye Önceki Rejime Göre Yapılacaktır 182

& 9.  KENDİLİĞİNDEN DÖNÜŞÜM İLE OLUŞAN MAL AYRILIĞI REJİMİNİN SONA ERMESİ (TMK. m. 211) 183

I. YENİ MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE KENDİLİĞİNDEN 

  DÖNÜŞÜM İLE OLUŞAN DÖNÜŞÜMDEN DÖNME 

  (TMK. m. 211 f.II) 183

II. DÖNÜŞTÜRMENİN KALDIRILMASI DAVASI (TMK. m. 211 f.I)184

A-  Koşulları 184

B-  Usul Hükümleri  184

1-  Görevli Mahkeme 184

2-  Yetkili Mahkeme 185

3-  Davacı 185

a. Kural Olarak 185

b.  Yasal Temsilci 186

4-  Davalı 186

5- Basit Yargılama Usulü Uygulanmalıdır (HMK m. 316-322) 186

& 10.  ALACAKLILARIN KORUNMASI (TMK. m. 213) 187

I. GENEL OLARAK187

II. UYGULANMASI187

A-  Mal Ortaklığı Rejiminde 188

B-  Katılma Rejiminde 188

& 11. MAL REJİMİNİN TASFİYESİ DAVASINDA GÖREVLİ 

MAHKEME 190 

I. GÖREVİN BELİRLENMESİ VE NİTELİĞİ (HMK m. 1)190

A-  Mahkemelerin Görevi Ancak Kanunla Düzenlenir 190

B-  Göreve İlişkin Kurallar Kamu Düzenindendir 191

C-  Yetki İtirazından Önce Görev İncelenir (HMK m. 117 f. II) 191

D-  Görevsizlik Kararında Görevli Mahkeme Açıklanmalıdır 191

II. DAVA AİLE MAHKEMESİ FAALİYETE GEÇMEDEN ÖNCE 

  AÇILMIŞSA 191 

A-  Aile Mahkemesi Davadan Sonra Karardan Önce 

Faaliyete Geçmişse 191  

1- Devir Kararı Yerine Görevsizlik Kararı Verilemez 192

2-  Devir Kararı Temyiz Edilemez 192

3-  Devredilen Aile Mahkemesi Tarafından Yargılama Sürdürülür 192

B-  Aile Mahkemesi Karardan Sonra Hüküm Kesinleşmeden Önce Faaliyete Geçmişse   192

1- Devir Kararı Verilmelidir 193

2-  Devir Kararı Temyiz Edilemez 193

3-  Devredilen Aile Mahkemesi Tarafından İşlemler Sürdürülür 193

III. DAVA AİLE MAHKEMESİ FAALİYETE GEÇTİKTEN SONRA 

  AÇILMIŞSA 193 

IV. AİLE MAHKEMESİ KURULMAYAN YERLERDE GÖREVLİ 

  MAHKEME (4787 sayılı Kanun m. 4/1) 194

A-  Asliye Hukuk Mahkemesi Görevlidir 194

B-  Aile Mahkemesi Sıfatıyla İncelenecektir 194

V. GÖREVSİZLİK KARARININ SONUÇLARI (HMK m. 20) 195

A-  Kararı Veren Mahkemeye Başvurarak Gönderilme Talep 

Edilmelidir (HMK m. 20 f. I) 195

1-  Taraflardan Biri Başvurabilir 195

2- Karar Kesinleşmiş Olmalıdır195

3- İki Hafta İçinde Başvurulmalıdır 195

a.  Kanun Yoluna Başvurulmayarak Kesinleşmiş İse 

Kesinleştiği Tarihten Süre Başlar 195

b.  Kanun Yoluna Başvurulmuşsa Bu Başvurunun Reddi Kararının Tebliğ Tarihten Süre Başlar 196

4-  Kararı Veren Mahkemeye Başvurulmalıdır 196

B-  Gönderme Başvurusu Yoksa Davanın Açılmamış Sayılmasına 

Karar Verilir (HMK m. 20 f. I) 196

C-  Dosya Kendisine Gönderilen Mahkemece Kendiliğinden Taraflara Davetiye Gönderilir (HMK m. 20 f. II) 196

D-  Verilen Bozma Kararı İle Hüküm Tamamen Ortadan Kalkmış 

Sayılır 197

E-  Bozmaya Uyulduğunda Boşanma Konusunda Yeniden Hüküm Kurulmalıdır 197

F-  Yargı Yeri Belirlenmesi Kararı Bağlayıcıdır (HMK m. 21-23) 197

1-  Yargı Yeri Belirlenmesini Gerektiren Sebepler (HMK m. 21) 197

2-  Yargı Yeri Belirlenmesini İnceleme Yeri (HMK m. 22) 197

3-  Yargı Yeri Belirlenmesini İnceleme Usulü ve Sonucu 

(HMK m. 23) 197

G-  Yargılama Giderlerine Hükmedilir (HMK m. 331 f. II) 198

1-  Gönderme Başvurusu Varsa Yargılama Giderleri 198

2-  Gönderme Başvurusu Yoksa Yargılama Giderleri 198

V. AİLE MAHKEMESİNİN GÖREV KAPSAMI DIŞINDA KALAN

  TASFİYE KONUSU OLMAYAN TALEPLER 198

A-  Genel Olarak 198

1-  Dava Dilekçesinde Yer Alan Tasfiyesi Dışı İstekler Harca Bağlıdır 198

2-  Dava Dilekçesinde Yer Alan Tasfiyesi Dışı İstekler Hakkında Harcın Tamamlanması İçin Süre Verilmelidir 199

3-  Usulüne Uygun Dava Yoksa Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmelidir 199

B-  Aile Mahkemesinin Görevli Olmadığı Talepler 199

1-  Düğün Gideri İstemi 199

2-  Vekil Eliyle Satışa İlişkin İstem 199

3-  İşten Ayrılma Sebebiyle Oluşan Zarar İstemi 199

4-  İnanç Sözleşmesine İlişkin İstem 199

5-  İrade Fesadına Dayalı Tapu Kaydının İptali İle Tescil İstemi 200

6-  Konut Kredisinin Boşanma Dava Tarihinden Sonra Ödediği Kısım Nedeniyle Alacak 200

7-  Mirasbırakan Adına Kayıtlı Araca İlişkin Mülkiyet Tespiti 200

8- Evlilik Öncesi Alacak İstemi 200

9-  Bağkur Prim Borcunu Ödemekten Kaynaklanan Alacak 200

10-  Eşin Borcunu Ödemekten Kaynaklanan Alacak 200

11-  Bağıştan Rücu Sebebine Dayalı Tapu İptal ve Tescil Olmadığı Takdirde Mal Rejiminin Tasfiyesi 200

12-  Muvazaa Sebebiyle Tapu İptali ve Tescil 201

13-  Satış Vaadi Sözleşmesine Dayalı Tapu İptali ve Tescil 201

14-  Eşe Ait Payın Kullanılmasından Kaynaklanan 

Ecrimisil Alacağı  201

15-  Karz Sözleşmesine İlişkin İstem 201

16-  Mal Rejiminin Sona Ermesinden Sonra Edinilen Malvarlığından Doğan Uyuşmazlık 201

17-  Hile ve Aldatma Hukuksal Sebeplerine Dayalı Olarak Açılan Temliki Tasarrufun İptali 202 

18- Çocuğun Mezarı İçin  Harcamadan Kaynaklanan Alacak 202

19- İcra Takibine Dayalı Borca İlişkin Menfi Tespit Davası 202

VI. AİLE MAHKEMESİNİN GÖREV KAPSAMINDA KALAN TASFİYE 

  KONUSU TALEPLER 202

A-  Genel Olarak 202

B-  Aile Mahkemesinin Görevli Olduğu Talepler 202

1- Evlilik Sürerken Satılan Taşınmazın Tapu İptali ve Tescili 202

2-  Ölüm Sebebiyle Rejimin Tasfiyesi 203

3-  Bina Yapımına Katkı 203

4-  Aile Konutunda Katılma Alacağına Dayalı Özgüleme 203

5-  Evlilik Sırasında Oturulan Evin Kirasına Dayalı Alacak 203

6-  Düğünde Takılan Altınlara Dayalı Alacak 203

7-  Davalının Davacının Banka Hesabından  Kendi Hesabına Havalesine Dayalı Alacak 203

 

& 12.  MAL REJİMİNİN TASFİYESİ DAVASINDA YETKİLİ MAHKEME (TMK. m. 214)  204

I. GENEL OLARAK204

A-  Rejimin Ölümle Sona Ermesi Durumunda (TMK. m. 214 b.1) 204

B-  Boşanma Durumunda  205

1-  TKM Dönemi (TKM m. 146) 205

2-  TMK Dönemi (TMK. m. 179, 214 b.2) 206

a.  Boşanma Kararı Veren Mahkeme Yetkilidir 206

b.  Boşanma Davası Sonuçlanmadan Yetkisizlik Kararı Verilemez 207

C-  Evliliğin İptali Durumunda (TMK. m. 156, 160, 214 b.2) 207

D-  Mal Ayrılığına Karar Verilmesi Durumunda (TMK. m. 214 b.2) 208     

E-  Diğer Durumlarda 208 

II. YETKİ KURALININ NİTELİĞİ208

A-  İlk İtiraz Niteliğindedir (HMK m. 116 f. I/a) 208

B-  Kesin Yetki Kuralı Öngörülmemiştir (TMK m. 168) 208

C-  Kendiliğinden Yetkisizlik Kararı Verilemez (HMK m. 19 f. II, IV) 209

D-  Yetki Hakkında Görevli Mahkemece Karar Vermelidir 209

E-  Yabancı Mahkemenin Kararı Tanıma ya da Tenfiz Edilmişse Davalının Yerleşim Yeri Yetkilidir 210

III. YETKİ İTİRAZININ İLERİ SÜRÜLMESİ 

  (HMK m. 19,f. II,  117 f. I, 131)  210

A-  Yetki İtirazının İleri Sürülmesi 210

1-  Süresi 210

a.  Cevap Dilekçesinde İleri Sürülmesi Gerekir (HMK m. 19

f. II, 117 f. I, 127) 210

b.  Cevap Dilekçesi Verilmişse Cevap Süresi Dolmamış Olsa Bile İleri Sürülemez (HMK m. 131) 211

c.  Yetki İtirazı Süresi Hak Düşürücü Süredir 211

aa.  Karşı Tarafın Muvafakatiyle İleri Sürülemez 211

bb.  Islahla İleri Sürülemez 211

d.  Dava Dilekçesinin Tebliğinden Önce Yapılan İtiraz Sonuç Doğurmaz 212

e.  Kanun Yolu Aşamasında İleri Sürülemez 212

aa.  İstinaf Aşamasında İleri Sürülemez 212

bb.  Temyiz Aşamasında İleri Sürülemez 212

2-  Şekli 212

a.  Yetki İtirazında Bulunan Taraf Seçtiği Mahkemeyi Bildirmelidir 212

b.  Yetkili Mahkeme Tek ve Doğru Olarak Gösterilmelidir 212

c.  Sözlü Olarak Yapılamaz 213

3-  Tarafı 213

B-  Yetki İtirazının İleri Sürülmemesi (HMK m. 19 f. IV) 213

IV. YETKİ İTİRAZININ İNCELENMESİ 213

A-  Ön İncelemede Karara Bağlanır (HMK m. 137 f. I) 213

B-  Dava Şartlarından Sonra İncelenir (HMK m. 117 f. II) 214

C-  Ön Sorunlar Gibi İncelenerek Karara Bağlanır (HMK m. 117 f. III, 131, 137 f I, 138, 140 f. I, 163) 214

1-  Cevabını Bildirmesi İçin Diğer Tarafa Tefhim veya Tebliğ Eder (HMK m. 164 f. I) 214

2- Yetki Konusunda Deliller Toplanmalıdır 214

3-  Uyuşmazlık Varsa Hâkim Gerekirse Tarafları Davet Edip Dinledikten Sonra Kararını Verir (HMK m. 164 f. II) 215

4-  Ön Sorun Hakkındaki Karar Taraflara Tefhim veya Tebliğ Edilir (HMK m. 164 f. III) 215

D-  Mahkeme Yetkisizlik Kararında Yetkili Mahkemeyi Gösterir 

(HMK m. 19 f. III) 215

1-  Yetkili Mahkeme  Açıklanmalıdır (HMK m. 19 f. III) 215

2-  İtirazda Gösterilmeyen Mahkeme Yetkili Kabul Edilmemelidir 215

3-  Yabancı Mahkeme Yetkili Kabul Edilmemelidir 216

V. YETKİSİZLİK KARARININ SONUÇLARI (HMK m. 20) 216

A-  Kararı Veren Mahkemeye Başvurarak Gönderilme Talep Edilmelidir (HMK m. 20 f. I) 216

1-  Taraflardan Biri Başvurabilir 216

2-  Karar Kesinleşmiş Olmalıdır 216

3-  İki Hafta İçinde Başvurulmalıdır 216

a.  Kanun Yoluna Başvurulmayarak Kesinleşmiş İse 

Kesinleştiği Tarihten  Süre Başlar 216

b.  Kanun Yoluna Başvurulmuşsa Bu Başvurunun Reddi Kararının Tebliğ Tarihten Süre Başlar 217

4-  Kararı Veren Mahkemeye Başvurulmalıdır 217

B-  Gönderme Başvurusu Yoksa Davanın Açılmamış Sayılmasına 

Karar Verilir (HMK m. 20 f. I) 217

C-  Dosya Kendisine Gönderilen Mahkemece Kendiliğinden Taraflara Davetiye Gönderilir (HMK m. 20 f. II) 217

D-  Yetki İle İlgili Karar Kesinleştikten Sonra Dava Dosyası Kendisine Gönderilen Mahkeme Yetkisizlik Kararı İle Bağlıdır 218

E-  Yargılama Giderlerine Hükmedilir (HMK m. 331 f. II) 218

1-  Gönderme Başvurusu Varsa Yargılama Giderleri 218

2-  Gönderme Başvurusu Yoksa Yargılama Giderleri 218

F-  Yargı Yeri Belirlenmesi Kararı Bağlayıcıdır (HMK m. 21-23) 218

1-  Yargı Yeri Belirlenmesini Gerektiren Sebepler (HMK m. 21) 219

2-  Yargı Yeri Belirlenmesini İnceleme Yeri (HMK m. 22) 219

3-  Yargı Yeri Belirlenmesini İnceleme Usulü ve Sonucu 

(HMK m. 23) 219

& 13.  MALLARIN YÖNETİMİNİN DİĞER EŞE BIRAKILMASI 

(TMK. m. 215) 220

I.GENEL OLARAK MALLARIN YÖNETİMİNİN DEVRİ220

II. MALLARIN YÖNETİMİNİN DİĞER EŞE BIRAKILMASI 221

A.  Malların Yönetiminin Açık Olarak Diğer Eşe Bırakılması 221

1.  Mal Rejimi Sözleşmesi İle Malların Yönetiminin Diğer 

Eşe Bırakılması 222

2.  Bir İş veya Şirket Sözleşmesiyle Malların Yönetiminin Diğer 

Eşe Bırakılması 222

B.  Malların Yönetiminin Örtülü Olarak Diğer Eşe Bırakılması 222

III.MALLARIN YÖNETİMİNİN KENDİLİĞİNDEN DİĞER EŞE 

  GEÇMESİ (TMK m. 185 f. III) 222

IV. MALLARIN YÖNETİMİNİN DİĞER EŞE BIRAKILMASININ 

  SONUÇLARI 223

& 14. ENVANTER YAPILMASI İSTEMİ (TMK. m. 216) 224

I. ENVANTER KAVRAMI224 

II. ENVANTER İSTEMİ225

A-  Eşlerden Biri İsteyebilir 225

B-  Her Mal Rejiminde İstenebilir 225

C-  Evlilik Sırasında Her Zaman İstenebilir 225

D-  İstenemeyeceği Kararlaştırılamaz 226

E-  Belirli Mallara Yönelik de İstenebilir 226

F-  Hem Kendine Hem Diğer Eşe Yönelik İstenebilir 226

III. ENVANTERİN KAPSAMI226

IV. ENVANTERİN YAPILMASI227

A.  Envanter Yapılmasına Katılma Zorunluluğu 227

B.  Envanter Yapılmasında Resmi Senet Düzenlenmelidir 229

V. ENVANTERİN İSPAT GÜCÜ230

& 15.  EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR (TMK. m. 217) 232

I. KURAL OLARAK EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR233

II. BORÇLU EŞİN ÖDEME İÇİN SÜRE İSTEMESİ233

A. Borç Muaccel Olmalıdır 233

B. Borcun Yerine Getirilmesi Evlilik Birliğini Tehlikeye 

Düşürmelidir 234

C.  Ödeme İçin Borçlu Süre İstemelidir 235

III. GÜVENCE VERİLMESİ KARARLAŞTIRILABİLİR235

İKİNCİ BÖLÜM

EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ 

(TMK. m. 218-241)

TEMEL KAVRAMLAR

& 16. GENEL OLARAK 237

I. İSVİÇRE UYGULAMASINDA EDİNİLMİŞ MALLARA 

  KATILMA REJİMİ 239

A.  ZGB Öncesi Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi 239

B.  ZGB Sonrası Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi 239     

1.  İsviçre Medeni Kanununda 1907 Tarihli Yasa İle Kabul Edilen Mal Rejimi 239

2.  İsviçre Medeni Kanununda 1 Ocak 1988’de Yürürlüğe Giren Değişiklik 239

II. Türkiye Uygulamasında Mal Rejimleri240

A.  TKM’de Mal Rejimleri 240

B.  TMK.’da Mal Rejimleri 240

& 17.  KATILMA REJİMİNDE YER ALAN MAL GRUPLARI 243

I. GENEL OLARAK243

II. MAL GRUPLARININ DEĞİŞMEZLİĞİ İLKESİ244

A-  Kural Olarak 244

B-  Kişisel Mal Statüsü Yaratılabilir 244

C-  Edinilmiş Mal Statüsü Yaratılamaz 244

III. MAL GRUBUNA BÜTÜN OLARAK ÖZGÜLEME İLKESİ245

A-  Özgüleme Bütün Olarak Yapılır 245

B-  Eşit Oran Varsa Tercih İlkesi Uygulanır 245

C-  Farklı Oran Varsa Baskını Tercih İlkesi Uygulanır 246

IV. MAL GRUPLARI246

A-  Edinilmiş Mallar  (TMK. m. 219)  246

B-  Kişisel Mallar (TMK. m. 220-221) 248

& 18.  EDİNİLMİŞ MALLAR  ( TMK. m. 219) 249

I. GENEL OLARAK249

A-  Karşılığını Verilerek Elde Edilen Malvarlığı Değerleridir 249

B-  Rejimin Devamı Sırasında Elde Edilen Malvarlığı Değerleridir 249

C-  Para İle Ölçülebilen Malvarlığı Değerleridir 250

D-  Kanunda Örnekleyici Sayım Yapılmıştır (TMK. m. 219) 250

E-  Boşanmanın Eki Tazminat ve Nafakalar Edinilmiş Mal Sayılamaz 250

F-  Mal Rejimine İlişkin Diğer  Hükümler Belirlemede Dikkate Alınmalıdır 250

II. EDİNİLMİŞ MALLAR251

A- Çalışma Karşılığı Edinim (TMK. m. 219 f. II b.1) 251

1-  Genel Olarak 251

2-  Mesleki Faaliyet 253

a.  Çeşitleri 253

aa.  Bağımsız Faaliyet 253

aaa.  Şirketteki Ortaklık Hisse Payları 253

bbb.  Şirket Tasfiye Kararı Almışsa 254

ccc.  Şirket Payının Devri Varsa 254

ddd.  Kâr Payı Ödemesi Yapılmışsa 254

eee.  Kâr Şirkete Yatırım Olarak Kullanılmışsa 255

fff.  Mizana Dayalı Bilanço Varsa 255

ggg.  Endüstriyel Değer Artışı Varsa 255

hhh.  Gelir Ortak İse 255

ııı.  Taşınmaz Şirket Adına Kayıtlı İse 255

iii.  Şirket Kapatılmışsa 256

bb.  Yarı Bağımsız Faaliyet 256

cc.  Bağımlı Faaliyet 256

b.  Şekli 256

aa.  Bedensel Faaliyet 256

bb.  Düşünsel Faaliyet 256

c.  Edinimleri 257

aa.  Maaş 257

bb.  Ücret 257

cc.  Kâr Payı 257

aaa. Ticari Kâr (Dönem Kârı) 258

bbb.  Net Dönem Kârı (Safi Kâr) 258

ccc.  Dağıtılabilir Kâr 258

aaaa.  Geçmiş Yıl Zararı Arındırılmalıdır 258

bbbb.  Vergi ve Benzeri Mali Yükümlülükler Arındırılmalıdır 258

cccc.  Yedek Akçeler Arındırılmalıdır 259

ddd.  Mali Kâr (Vergiye Tabi Kâr) 259

dd.  İkramiye 259

ee.  Kıdem Tazminatı 259

aaa.  Niteliği 259

aaaa.  TKM Dönemi Alınan Kişisel Mal Sayılır 259

bbbb.  TMK Dönemi Alınan Edinilmiş 

Mal Sayılır 260

cccc.  Yayılma Varsa Oranlama Yapılır 260

bbb.  Belirlenmesi 260

aaa. Rejim Sonlandığında Var Olmalıdır 260

bbb.  Belgeler Getirilmelidir 260

ccc.  Gerekirse Bilirkişi İncelemesi 

Yapılmalıdır 260

ff.  Kazanç 260

gg.  Zirai Kazanç 261

hh.  Vizite Ücreti 261

ıı.  Prim 261

ii.  Vekâlet Ücreti 261

jj. Bahşiş 261

kk.  Ölünceye Kadar Bakma Karşılığı 261

ll.  Aylık, Haftalık ve Gündelik 261

mm. Telif Ücreti 261

nn.  Transfer Ücreti 261

oo.  Diğerleri 262

3- Meslek Dışı Faaliyet 262

a.  Olağan Faaliyet 262

aa.  Bilgi Yarışması 262

bb.  Ödüllü Yarışmalar 262

cc.  Diğer Olağan Faaliyetler 263

b.  Olağan Dışı Faaliyet 263

aa.  Emek Gerektiren Faaliyet 263

bb.  Beceri Gerektiren Faaliyet 264

cc.  Yetenek Gerektiren Faaliyet 264

B-  Sosyal Güvenlik ve Yardım Ödemeleri (TMK. m. 219 f. II b.2) 264

1-  Kamu Kurum ve Kuruluşlarından Yapılan Sosyal Güvenlik ve Yardım Ödemeleri 264

a.  Çeşitleri 264

aa.  Sosyal Güvenlik Kurumu Ödemesi 264

bb.  Personel Yardım Sandığı Ödemesi 265

b.  Kaynağı  265

c.  Ödeme Türleri 265

d.  Ödeme Zamanı 266

aa.  Rejim Öncesi Ödeme 266

bb.  Rejim Sırasında Ödeme 266

cc.  Rejim Sonrası Ödeme 266

2-  Özel Kurum ve Kuruluşlardan Yapılan Sosyal Güvenlik ve Yardım Ödemeleri 267

a.  Çeşitleri 267

aa.  Bireysel Emeklilik 267

aaa.  Ödenen Primlerin Ait Olduğu Mal Grubuna Göre Belirlenir 267

aaaa.  Kişisel Mal Grubundan Ödenmişse 267

bbbb.  Edinilmiş Mal Grubundan Ödenmişse 267

bbb.  İspat Edilemiyorsa 268

aaaa.  Hangi Eşin Ödediği İspat Edilemiyorsa 268

bbbb.  Hangi Mal Grubundan Ödediği İspat Edilemiyorsa 268

ccc. İspat Şekli 268

aaaa.  Prim ve Emeklilik Ödeme Belgeleri Getirtilmelidir 268

bbbb.  Gerekiyorsa Bilirkişi İncelemesi Yapılmalıdır 268

bb.  İsteğe Bağlı Sigortalılık 268

cc.  Yaşam Sigortaları 269

dd.  Diğerleri 269

b.  Kaynağı 269

aa.  Edinilmiş Mal Grubu 269

bb.  Kişisel Mal Grubu 269

cc. Baskın Karşılama269

dd.  Eşit Karşılama 269

C-  Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Ödenen Tazminatlar 

(TMK. m. 219 f. II b.3) 270

D-  Kişisel Malların Gelirleri (TMK. m. 219 f. II b.4) 270

1-  Her Türlü Ürün Dahildir 271

a.  Doğal Ürün 272

aa.  Asıl Şeyden Ayrıldığı Tarih Esas Alınır 272

bb.  Rejim Sırasında Elde Edilmelidir 273

cc.  Malvarlığının Devamı İçin Kullanılmamalıdır 273

b.  Hukuki Ürün 273

aa.  Muacceliyet Tarihi Esas Alınır 273

bb.  Rejim Sırasında Elde Edilmelidir 273

2-  Net Miktar Esas Alınmalıdır 274

3-  Edinilmiş Mallara Dahil Olmayacağı Kararlaştırılabilir 

(TMK m. 221 f. II) 274

4-  Tasarruf Edildiği İspatlanmalıdır 274

E- Edinilmiş Malların Yerine Geçen/İkame Değerler 

(TMK. m. 219 f. II b.5) 275

1-  Değer Kayması Yoksa 275

2-  Değer Kayması Varsa 276

a.  Edinilmiş Maldan Karşılanmışsa 276

b.  Kişisel Maldan Karşılanmışsa 276

aa. Yarıdan Az İse

bb.  Yarıdan Çok İse 277

cc.  Yarı Yarıya İse 277

F-  Eşlerin Ahlaki Görevi Yerine Getirmesi, Ailenin Huzuru, Uyumu, Karşılıklı Güvene Dayanarak Yaptığı İşlemle Edinilenler 277

G-  Diğerleri 278

& 19. KANUN GEREĞİ KİŞİSEL MALLAR (TMK. m. 220) 279

I. GENEL OLARAK279

A-  Tasfiyeye Konu Edilemez 279

B-  Tespiti Aile Mahkemesinde Yapılır 280

C-  Mal Ayrılığı Döneminde Alınanlar Kişisel Mal Sayılır 280

II. KANUN GEREĞİ KİŞİSEL MALLAR280

A-  Kişisel Kullanıma Yarayan Eşya (TMK. m. 220 b. 1) 280

B-  Başlangıçta Gelen Malvarlığı  (TMK. m. 220 b. 2) 283

1-  Evlilik Öncesi Edinilen Mallar 284

2- Fiili Birliktelikte Edinilen Mallar285

3-  Nişanlılıkta Edinilen Mallar 285

4-  Ödemesi Evlilik Öncesi Yapılan Mallar 285

C-  Miras Yoluyla Gelen Malvarlığı  (TMK. m. 220 b. 2) 286

1-  Mirasçılığın Doğuş Şekli Etkili Değildir 286

2-  Kazanım Karşılıksız Olmalıdır 287

D-  Karşılıksız Kazanmayla Gelen Malvarlığı (TMK. m. 220 b. 2) 289

1-  Genel Olarak 289

2-  Talih Oyunlarından Gelen 289

a.  Yargıtay Uygulaması 290

aa.  İvazın Ait Olduğu Mal Grubuna  Göre Belirlenir 290

aaa.  Kişisel Mal Grubundan Ödenmişse 290

bbb.  Edinilmiş Mal Grubundan Ödenmişse 290

bb.  İvazı Ödeyen ve Kaynağı İspat Edilemiyorsa 290

aaa.  Hangi Eşin Ödediği İspat Edilemiyorsa 290

bbb.  Hangi Mal Grubundan Ödediği İspat 

Edilemiyorsa 291

cc.  İvaz Ödenmemişse 295

b.  Düşüncemiz 295

3-  Şans Yarışmalarından Gelen 296

4-  Bağışlama İle Gelen 297

a.  Üçüncü Kişilerden Gelen 297

b.  Ana ve Baba Gibi Yakınlardan Gelen 297

aa.  Satış Şeklinde Gelen 297

bb.  Bedel Ödeme Şeklinde Gelen 298

cc. Ölünceye Kadar Bakma Akti  Şeklinde Gelen 298

5-  Yardım İle Gelen 298

6-  Diğer Karşılıksız Kazanımlar 298

a.  Sahipsiz Taşınırı Sahiplenme (TMK m. 767) 298

b. Bulunulan Şeyin Mülkiyetinin Kazanılması

(TMK m. 771, f. I) 299

c.  Karışma veya Birleşme İle Mülkiyetin Kazanılması

(TMK m. 776, f. I-II) 299

d.  Kazandırıcı Zamanaşımı İle Mülkiyetin Kazanılması

(TMK m. 777, f. I) 300

e.  Definenin Mülkiyetinin Kazanılması (TMK m. 772, f. II) 301

f.  Nafaka 301

g.  Sebepsiz Zenginleşme 301

h.  Üçüncü Kişi Lehine Yapılan Sözleşmeler 302

ı.  Çeyiz Yardımı Ödemesi 302

E-  Manevi Tazminat Alacağı  (TMK. m. 220 b. 3) 302

1-  Genel Olarak 302

2-  Kaynağı Önemli Değildir 302

3-  Yükümlüsü Önemli Değildir 302

F-  Kişisel Mal Yerine Geçen/İkame Değerler  (TMK. m. 220 b. 4) 303

1-  Genel Olarak 303

2-  Değer Kayması Yoksa 304

3-  Değer Kayması Varsa 304

a.  Kişisel Maldan Karşılanmışsa 304

b.  Edinilmiş Maldan Karşılanmışsa 304

aa.  Yarıdan Az İse 305

bb.  Yarıdan Çok İse 305

cc.  Yarı Yarıya İse 305

G-  Tazminat veya Toptan Ödemeden Kalan Yaşam Süresini

Karşılayacak Değer (TMK. m. 228 f. II) 306

1-  Kalan Yaşam Süresini Karşılayan Bölüm Kişisel Mal Sayılır 306

2-  Kalan Yaşam Süresini Karşılayan Bölüm Dışı Edinilmiş 

Mal Sayılır 306

3-  Kişisel Mal Edinilmiş Mal Bölümlemesine Örnek 307

& 20.  SÖZLEŞME GEREĞİ KİŞİSEL MALLAR (TMK. m. 221) 309

I. GENEL OLARAK309

II. SÖZLEŞME GEREĞİ KİŞİSEL MALLAR309

A-  Bir Mesleğin İcrası veya İşletmenin Faaliyeti Sebebiyle Doğan Malvarlığı Değerleri (TMK. m. 221 f. I) 310

B-  Kişisel Malların Gelirleri  (TMK. m. 221 f. II) 312

& 21.  KATILMA REJİMİNDE YER ALAN ÖLÇÜ DEĞERLERİ 313

I. GENEL OLARAK313

II. ÖLÇÜ DEĞERLERİ 313

A-  Sürüm Değeri (TMK. m. 232) 313

1-  Tasfiye Anındaki Sürüm Değeri Esas Alınır 314

2-  Sürüm Değeri Bozmadan Önce Belirlenmişse 

Güncelliğini Yitirir 314

B-  Gelir Değeri (TMK. m. 233) 314

1-  Tarımsal İşletme Bulunmalıdır (TMK. m. 233 f I) 315

2-  Özgülenme İsteme Hakkına Sahip Olunmalıdır 

(TMK. m. 233 f I) 315

3-  Değer Artış Payı Alacağı Ya Da Katılma Alacağı Bulunmalıdır (TMK. m. 233 f I, II) 315

C-  Özel Durum Değeri  (TMK. m. 234)  316

1-  Sağ Kalan Eşin Geçim Koşulları 316

2-  Tarımsal İşletmenin Alım Değeri 316

3-  Tarımsal İşletme Kendisine Ait Olan Eşin Yaptığı 

Yatırımlar veya Malî Durumu 316

4- Diğerleri 316

& 22.  KATILMA REJİMİNDE YÖNETİM, YARARLANMA VE TASARRUF (TMK. m. 223 f. I) 317

I. KURAL OLARAK317

A-  Malvarlığını Yönetme Hakkı 317

1-  Yönetim Eşe Bırakılabilir (TMK m. 215) 318

a.  Kural Mal Rejiminde 318

b.  Mal Ayrılığı Rejiminde 318

c.  Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejiminde 318

d.  Mal Ortaklığı Rejiminde 318

2- Yönetim Üçüncü Kişiye Bırakılabilir 318

B-  Malvarlığından Yararlanma Hakkı 318

C-  Malvarlığında Tasarruf Hakkı 319

II. İSTİSNALAR319

A-  Aile Konutu Sınırlaması (TMK. m. 194) 319

B-  Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması (TMK m. 199) 320

C-  Olağanüstü Rejim Uygulaması (TMK. m. 206-212) 321

D-  Envanter İstemi (TMK m. 216) 322

E-  Paylı Mülkiyette Tasarruf Sınırlaması (TMK m. 223 f. II) 323

F-  Katılma Alacağını Zora Düşüren Kazandırma Sınırlaması 

(TMK m. 229) 323

1-  Karşılıksız Kazandırmalar (TMK. m. 229 b.1) 324

2-  Danışıklı Kazandırmalar   (TMK. m. 229 b.2) 324

& 23.  KATILMA REJİMİNDE PAYLI MÜLKİYET KONUSU MALLAR (TMK. m. 223 f.II) 326

I. PAYLI MÜLKİYET KONUSU MALLAR KAVRAMI 

  (TMK. m. 688) 326

II. PAYDA TASARRUF (TMK. m. 223 f.II)326

A-  Kural Olarak Payda Tasarruf 326

B-  Payda Tasarrufta Aksi Kararlaştırılabilir 327

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

KATILMA REJİMİNİN İLKELERİ

& 24. GENEL OLARAK 329

I. REJİME GİRİŞE İLİŞKİN İLKELER329

II. REJİMİN TASFİYESİNE İLİŞKİN İLKELER329

& 25.  REJİM SEÇEBİLME İLKESİ (TMK. m. 202 f. II) 330

I. GENEL OLARAK330

II. REJİM SEÇEBİLME İLKESİNİN SONUÇLARI330

A-  Seçim Yapılmamışsa Kural Rejim Uygulanır 330

B-  Seçim Yapılmışsa Seçilen Rejim Uygulanır 330

1-  Her Zaman Seçim Yapılabilir 331

2-  Eski Rejim Tasfiye Edilir 331

& 26. REJİMİ DEĞİŞTİREBİLME İLKESİ 

(TMK. m. 221, 227 f. III, 237 f. I) 332

I. GENEL OLARAK332

II. ARTIK DEĞERE KATILMA PAYININ DEĞİŞTİRİLMESİ

  (TMK. m. 237 f.I) 332

III. DEĞER ARTIŞINDAN PAY ALMAKLA İLGİLİ DEĞİŞİM

  (TMK. m. 227 f.III) 333

IV. EDİNİLMİŞ MALLARIN KAPSAMINI DARALTMA 

  (TMK. m. 221) 333

A-  Kişisel Malların Gelirlerine İlişkin Daraltma (TMK. m. 221f.II) 334

B-  Meslek İcrası ve İşletme Faaliyeti İçin Gerekli Malvarlığı Değerlerine İlişkin Daraltma (TMK. m. 221f.I) 334

1-  Malvarlığı Kavramı 335

a.  Malvarlığının Tanımı 335

b.  Malvarlığının Unsurları 335

aa.  Malvarlığı Akçalı Değer Taşımalıdır 335

bb.  Malvarlığı Hukuksal Bir Bütün Olmalıdır 335

cc.  Her Kişinin Bir Malvarlığı Vardır 335

2-  Malvarlığı Değerlerine İlişkin Daraltma 335

V. PAYLI MÜLK KONUSU MAL ÜZERİNDEKİ PAYDA TASARRUF

  (TMK. m. 223 f.II) 336

VI. BORÇLARLA İLGİLİ DÜZENLEME YAPILABİLİR 

  (TMK m. 226 f. III) 337

A-  Kural Olarak (TMK m. 226 f. III) 337

B-  Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluk (TMK m. 224) 337

VII. AİLE KONUTU VE EV EŞYASINI ÖZGÜLEME İLE İLGİLİ 

  DÜZENLEME (TMK m. 240 f. I) 338

 

& 27. REJİM SÜRESİNCE EDİNİLENİ PAYLAŞMA İLKESİ 

(TMK. m. 219 f. I, 236 f. I) 340

I. GENEL OLARAK340

II. REJİM SÜRESİNCE EDİNİLENİN PAYLAŞIMI340

A- Rejim Süresi İçinde Edinilen Paylaşılır 342

1-  Edinilmiş Mallar Paylaşılır 343

2-  Kişisel Mallar Paylaşılmaz 343

B-  Rejim Süresi Dışında Edinilen Paylaşılmaz 343

1-  Rejim Öncesi Edinilen Paylaşılmaz 343

2- Rejim Sonrası Edinilen Paylaşılmaz 343

& 28. KARŞILIĞI VERİLENİ PAYLAŞMA İLKESİ (TMK. m. 219 f.I) 345

I. GENEL OLARAK345

II. KARŞILIĞI VERİLEREK EDİNİLENİN PAYLAŞIMI 345

A-  Karşılığı Verilen Paylaşılır 345

B-  Karşılığı Verilmeyen Paylaşılmaz 346

& 29.  İSPAT KOLAYLIĞI İLKESİ (TMK. m. 222) 347

I.  MALIN AİDİYETİNDE İSPAT YÜKÜ VE KARİNE347

A-  Malın Aidiyetinde İspat Yükü (TMK. m. 222 f.II) 347

1-  İddia Eden Kişi İspat Yükü Altındadır 347

2-  Üçüncü Kişi İddia ve İspat Edebilir 348

B-  Malın Aidiyetinde Paylı Mülkiyet Karinesi (TMK. m. 222 f.II) 348

C-  Malın Aidiyetinde İspat Araçları 349

II. MALIN TÜRÜNDE İSPAT YÜKÜ VE KARİNE349

A-  Malın Türünde İspat Yükü 349

B-  Malın Türünde Edinilmiş Mal Karinesi ( TMK. m. 222 f.III) 350

1-  Rejim Süresince Edinilen Malları Kapsar 350

2-  Karinenin Aksi İspatlanabilir 350

a.  İspat Yükü Karinenin Aksini İddia Edene Aittir 350

b.  Yeterli Araştırma Yapılmalıdır 350

c.  Karinenin Aksi İspat Edilememişse Edinilmiş Mal Sayılır 350

d.  Kişisel Mal İddiası Yoksa Karine Geçerlidir 351

& 30.  KURAL OLARAK ALACAK HAKKI TANIMASI İLKESİ 352

I. GENEL OLARAK 352

A-  Aile Konutu ve Ev Eşyası Dışındaki Mallarda Uygulanır 352

B-  Rejim Süresince Edinilen Mallarda Eşler Aynî Hak Sahibi 

Değildir 353

C-  Rejim Süresince Edinilen Mallarda Eşlerin Alacak Hakkı Vardır 353

D-  Talep Dışına Çıkılarak Tapu İptal ve Tescil Kararı Verilemez 353

II. AYNİ TALEP354

A-  Paylı Mülkiyette Ayni Talep (TMK m. 226 f. II) 354

B-  Sağ Eşin Aile Konutuyla İlgili Ayni Talebi (TMK m. 240) 354

C-  Tarımsal İşletme İle İlgili Ayni Talep (TMK. m. 233 f I) 354

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

AİLE KONUTU VE EV EŞYASINA BAĞLI HAKLAR

& 31.  AİLE KONUTU VE EV EŞYASI ÜZERİNDE KATILMA ALACAĞINA BAĞLI HAKLAR (TMK. m.240) 357

I. GENEL OLARAK357

II. KOŞULLARI358

A-  Olumlu Koşullar 358

1-  Katılma Rejimi Bulunmalıdır 358

2-  Evlilik Ölüm İle Son Bulmalıdır 359

a.  Evlilik Sürüyorsa Uygulanmaz 359

b.  Evlilik Ölümle Sonlanmışsa Uygulanır 359

c.  Evlilik Ölüm Dışında Sonlanmışsa Uygulanmaz 359

3-  Sağ Eşin Katılma Alacağı Bulunmalıdır 360

a.  Katılma Alacağı Davası Sonucu Beklenmelidir 360

b.  Katılma Alacağının Miktarı Önemsizdir 360

c.  Mahsup İşlemi Yapılır 360

aa.  Katılma Alacağı Mahsup Edilebilir 360

bb.  Yetmezse Değer Artış Payı Alacağı Mahsup 

Edilebilir 361

cc.  Yetmezse Miras Hakkı Mahsup Edilebilir 361

d.  Katılma Alacağı Yetmezse Bedel Eklenebilir 361

e.  Takas Yapılması Zorunlu Değildir (TMK m. 236 f. I) 362

f.  Katılma Alacağı Kaldırılmamış Olmalıdır 

(TMK m. 236 f. II) 363

g.  Değer Artış Payı Alacağı İçin Açık Düzenleme Bulunmalıdır (TMK m. 240 f. I) 363

h.  Ayni Hakkın Değerinin Belirlenmesi 364 

aa.  Değerin Belirlenmesi Anı 364

bb. Esasa Alınacak Değer 364

cc. Değerin Belirlenme Şekli 364

ı.  Değerin Karşılanması 364

4-  Ölen Eşe Ait Konut ve Ev Eşyası Bulunmalıdır 365

a.  Paylı Mülkiyet Konusu Olmamalıdır 365

b.  Üçüncü Kişinin Payı Bulunmamalıdır 365

c.  Terekede Bulunmalıdır 365

d.  Birlikte Yaşanılan Konut Olmalıdır 365

e.  Eski Yaşantıda Kullanılan Eşya Olmalıdır 366

f.  Mal Grubunun Önemi Yoktur 366

5-  İstem Bulunmalıdır 366

a.  Ölüm Tarihinden İtibaren İstenebilir 367

b.  Katılma Alacağı Ödenene Kadar İstenebilir 367

6- İhtiyaç Bulunmalıdır 367

a.  İhtiyaç İstem Tarihine Göre Belirlenmelidir 367

b.  İhtiyaç Konusunda Deliller Toplanmalıdır 368

c.  İhtiyaç Sonlanmamış Olmalıdır 368

B-  Olumsuz Koşullar (TMK. m. 240,  f.IV) 368

1-  Ölen Eşin Meslek ve Sanatını Yürütecek Altsoyu 

Bulunmamalıdır 368

2-  Tarımsal Taşınmazlara İlişkin Miras Hukuku Hükümleri Engellememeli İdi 369

III. KATILMA ALACAĞINA BAĞLI HAKLAR369

A-  Aile Konutu Üzerinde 369

1-  Kural Olarak (İntifa veya Oturma Hakkı Tanınması)  

(TMK. m. 240 f.I)    369

a.  Hakkın Konusu 370

aa.  İntifa Hakkı 370

bb.  Oturma Hakkı 370

b.  Hakkın Süresi 370

aa.  Hakkın Ömür Boyu Tanınması 370

bb.  Hakkın Süreli Tanınması 370

2- İstisna/Haklı Neden Varsa (Mülkiyet Hakkı Tanınması) 

(TMK. m. 240 f.III)  371

a.  Haklı Sebepler Bulunmalıdır 371

b.  İstem Bulunmalıdır 371

aa.  Sağ Kalan Eşin İstemi 371

bb.  Diğer Yasal Mirasçılarından Birinin İstemi 371

B-  Ev Eşyası Üzerinde (TMK. m. 240 f.II) 371

IV. USUL HÜKÜMLERİ372

A-  Görevli Mahkeme 372 

B-  Yetkili Mahkeme 372

C-  Davacı 372

1-  Kural Olarak 372

2-  Yasal Temsilci 373

D-  Davalı 373

V. BAŞKA DÜZENLEME YAPILABİLİR373

A-  Sınırlandırılabilir 373

B-  Kaldırılabilir 373

C-  Genişletilebilir 374

 

& 32.  AİLE KONUTU VE EV EŞYASI ÜZERİNDE MİRAS HAKKINA BAĞLI HAKLAR (TMK. m. 652) 375

I. GENEL OLARAK375

II. KOŞULLARI375

A-  Olumlu Koşullar 376

1-  Evlilik Ölüm İle Son Bulmalıdır 376

a.  Ölüm 1.1.2002 Öncesi İse 376

b.  Ölüm 1.1.2002 Sonrası İse 376

2-  Sağ Eşin Miras Hakkı Bulunmalıdır 376

a.  Mirasçılık Sıfatı Bulunmalıdır 376

b. Miras Hakkı Belirlenmelidir378

c.  Miras Hakkının Miktarı Önemsizdir 378

d.  Miras Hakkı Yetmezse Bedel Eklenebilir 378

e.  Ayni Hakkın Değerinin Belirlenmesi 379

aa.  Değerin Belirlenmesi Anı 379

bb.  Esasa Alınacak Değer 379

cc.  Değerin Belirlenme Şekli 379

f.  Değerin Karşılanması 379

3-  Konut veya Ev Eşyası Bulunmalıdır 380

a.  Konut ve Ev Eşyası Ölene Ait Olmalıdır 380

b.  Aile Konutu Niteliğinde Çekişme Bulunmamalıdır 380

aa.  Tespit Davası Varsa Sonucu Beklenir 381

bb.  Tespit Davası Yoksa Açılması İçin Mehil Verilmelidir 381

4-  İstem Bulunmalıdır 381

B-  Olumsuz Koşullar (TMK. m.652 f.III) 381

1-  Ölen Eşin Meslek ve Sanatını Yürütecek Altsoyu 

Bulunmamalıdır 381

2-  Tarımsal Taşınmazlara İlişkin Miras Hukuku Hükümleri Engellememeli İdi 381

III. MİRAS HAKKINA BAĞLI HAKLAR382

A-  Kural Olarak (Mülkiyet Hakkı Tanınması) (TMK. m.652 f.I) 382 

B-  İstisna/Haklı Neden Varsa (İntifa Veya Oturma Hakkı Tanınması)  (TMK. m.652 f.II) 382 

1-  Haklı Sebepler Bulunmalıdır 382

2-  İstem Bulunmalıdır 382

a. Sağ Kalan Eşin İstemi383

b.  Diğer Yasal Mirasçılarından Birinin İstemi 383

3-  İntifa Hakkı Tanınabilir 383

4-  Oturma Hakkı Tanınabilir 383

C-  Miras Hakları Bakımından Ayni Hak Talep Edilemeyecek Durumlar (TMK. m.652 f.III) 383

1-  Mirasbırakan Bir Meslek veya Sanat İcra Ediyor Olmalıdır 384

2-  Altsoyundan Biri Aynı Meslek ve Sanatı İcra Etmelidir 384

3-  Gerekli Olan Bölüm Bulunmalıdır 384

4-  Tarımsal Taşınmazlara İlişkin Miras Hukuku Hükümleri 

Saklı İdi 385

IV. USUL HÜKÜMLERİ385

A-  Görevli Mahkeme  385

B-  Yetkili Mahkeme 387

C-  Davacı 387

1-  Kural Olarak 387

2-  Yasal Temsilci 387

D-  Davalı 388

BEŞİNCİ BÖLÜM

KATILMA REJİMİNİN BAŞLANGICI

& 33. KATILMA REJİMİNİN EVLENMEYLE BAŞLAMASI 390

I. TMK. ÖNCESİ EVLİLİKLERDE BAŞLANGIÇ390

A-  Boşanma veya İptal Davası Bulunmayan Eşler Yönünden  390

1-  Kural Olarak  390

a.  1.1.2002 Tarihine Kadar Mal Rejimi 390

b.  1.1.2002 Tarihinden Sonra Mal Rejimi 391

aa.  Mal Rejimi Sözleşmesi Yapmışlarsa 391

bb.  Mal Rejimi Sözleşmesi Yapmamışlarsa 392

2-  Katılma Rejimi Evlenme Tarihinden Başlatılabilir(di) 392

3-  Mal Birliği veya Mal Ortaklığı Rejimi Katılma Rejimine Dönüşürse 393

B-  Boşanma veya İptal Davası Bulunan Eşler Yönünden 393

1-  Dava Kabul Kararı İle Sonuçlanırsa 393

2-  Dava Retle Sonuçlanırsa  394

a.  Kural Olarak 394 

aa.  Eşler Başka Bir Mal Rejimi Seçerlerse 394

bb.  Eşler Başka Bir Mal Rejimi Seçmezlerse 394

b.  Eşler Kural Mal Rejimini Evlenme Tarihinden Başlatabilir 395

c.  Mal Birliği veya Mal Ortaklığı Rejimi Katılma Rejimine Dönüşürse   395                                                    

3-  Dava Sonuçlanmadan Eşlerden Birisi Ölmüş İse 395

II. TMK. SONRASI EVLİLİKLERDE BAŞLANGIÇ396

& 34.  KATILMA REJİMİNİN MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE BAŞLAMASI 397

I. GENEL OLARAK397

II. MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE BAŞLAMA397

A-  Yeni Bir Seçilebilir Rejim Kabul Edilmişse O Mal Rejimi Başlar 397

B-  Yeni Bir Seçilebilir Rejim Kabul Edilmemişse Kural Mal Rejimi Başlar 397

& 35.  KATILMA REJİMİNİN DÖNÜŞTÜRMENİN KALDIRILMASI DAVASI İLE BAŞLAMASI 398

I. GENEL OLARAK398

II. DÖNÜŞTÜRMENİN KALDIRILMASI DAVASI İLE BAŞLAMA 

  (TMK. m. 208 f. II) 398

ALTINCI BÖLÜM

KATILMA REJİMİNİN SONA ERMESİ (TMK. m. 225)

& 36. KATILMA REJİMİNİN EVLİLİK SÜRERKEN SONA ERMESİ  403

I. YENİ BİR MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE (TMK. m. 208 f. I)404

II. OLAĞANÜSTÜ REJİME DÖNÜŞÜM İLE (TMK. m. 206-212)404

A-  Hâkim Kararıyla Dönüşüm (Dönüştürme Davası) 

(TMK. m. 206, 210 f.I, 212, 225 f. II)404

1-  Mevcut Mal Rejiminde Dönüştürme Davası

(TMK. m. 206, 212, 225 f.  II)  405  

2-  Mal Ortaklığında Dönüştürme Davası 

(TMK. m. 210 f. I, 212, 225 f. II) 405

B-  Kendiliğinden Dönüşüm (TMK. m. 209) 405

III. AYRILIK KARARI İLE (TMK. m. 180)406

A-  Sözleşmeyle Kabul Edilmiş Olan Mal Rejimi Kaldırılabilir 406

B-  Ayrılık Kararının Etkisi Hükmün Kesinleşmesiyle Doğar 407

C-  Ayrılık Süresi Dolduğunda Önceki Rejimin Uygulanmasına 

Devam Olunur 407

& 37.  KATILMA REJİMİNİN EVLİLİK SONLANDIĞINDA SONA ERMESİ 409

I. GENEL OLARAK409

II. EVLİLİK SONLANDIĞINDA SONA ERME410

A-  Ölüm Durumunda (TMK. m. 225 f.I) 410

1-  Genel Olarak 410

a.  Boşanma Davası Olmayan Eşin Ölümü Durumunda 410

b.  Boşanma Davası Olan Eşin Ölümü Durumunda 411

2-  Aynı Anda Ölüm Durumunda (TMK m. 29 f. II) 417

B-  Ölüm Benzeri Durumlarda 418

1-  Ölümüne Kesin Gözüyle Bakılıyorsa/Ölüm Karinesi 

(TMK. m.31, 44 f.I) 418

2-  Ölümü Olası İse/Kayıplık (Gaiplik) Kararı (TMK. m.32 f.I) 419

C-  Boşanma  (TMK. m. 225 f. II) 420

1-  Türk Mahkemesinden Verilen Boşanma Kararı 420

2-  Yabancı Mahkemeden Verilen Boşanma Kararı 424

D-  Evlenmenin İptali  (TMK. m. 145-160, 225 f. II ) 425

YEDİNCİ BÖLÜM

KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİ

& 38.  KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİ (TMK. m. 225-241) 427

I. TASFİYE UYGULAMASI427 

A-  Genel Olarak 427 

1-  Eşlerin Bağlı Olduğu Rejime İlişkin Hükümler Uygulanır

(TMK m. 179) 428

2-  Sözleşmeyle Seçilen Rejim Varsa (TMK. m.202 f.II, 242-281) 428

3-  Sözleşmeyle Seçilen Rejim Yoksa 428

a.  Evlilik Tarihinden 01.01.2002 Tarihine Kadar Mal Ayrılığı Rejimi Kuralları Uygulanır 428

b.  01.01.2002 Tarihinden Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihe Kadar Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Kuralları 

Uygulanır 428

B-  743 sayılı Türk Kanunu Medenîsine Göre Tasfiye Uygulaması 428

1-  TKM Döneminde Tasfiye Uygulaması  429

a.  Mal Rejiminin Tasfiyesine İlişkin Düzenleme Yoktur 429

b.  Mal Rejiminin Tasfiyesinde Borçlar Kanunu Genel Hükümleri Uygulanır (TMK m. 5, TBK m. 646) 430

2-  TMK Dönemine Sarkma Varsa Tasfiye Uygulaması  430

C-  4721 sayılı Türk Medenî Kanununa Göre Tasfiye Uygulaması 430

II. TASFİYE ŞEKLİ431

A-  Sözleşme İle 431

1-  Tasfiye Sözleşmesi Yapılabilir 431

2-  Tasfiye Sözleşmesi Konusunda Borçlar Kanunundaki Genel Hükümler Uygulanır 431

3-  Tasfiye Sözleşmesi Emredici Hükümlere Aykırı Yapılamaz 431

B-  Protokol İle 432

1-  Kural Olarak 433

2- Protokol Tasfiyeyi İçerebilir 434

a.  Katılma Alacağını İçerebilir 435

b.  Değer Artış Payı Alacağını İçerebilir 435

c.  Eşya Alacağını İçerebilir 436

d.  Ziynet Alacağını İçerebilir 436

3-  Mahkeme İçi İkrar Dikkate Alınmalıdır 436

C-  Dava İle 436

1-  Dava Usulüne Uygun Şekilde Açılmalıdır 436

a.  Dava ya da Karşı Dava İle İstenebilir 437

b.  Boşanma Davasından Tefrik Edilmelidir 437

c.  Dava, Aile Mahkemesine Açılmalıdır 437

d.  Usulüne Uygun Şekilde İstem Yoksa Kesin Hüküm Oluşturacak Şekilde Ret Kararı Verilemez 437

e.  Kural Olarak Alacak Davası Açılır 437

aa.  Nakdi Alacak Yerine Ayın Talep Edilmişse 437

bb.  Nakdi Alacak Terditli Talep Edilmişse (HMK m. 111) 437

2-  Külli/İki Taraflı Tasfiye  438

a.  Kendiliğinden Yapılamaz 438

b.  Karşı Dava Açılması Gerekir 438

3-  Tereke Tasfiyesi Ayrı Yapılır 439

a.  Tasfiye Sonucunda Belirlenecek Alacak Terekenin Borcu Sayılır 439

b.  Tasfiye Alacağı Miras Paylaşımından Önce Ödenmelidir 439

c.  Tasfiye Alacağı Ödendikten Sonra Kalan Miktar, Mirasçılar Arasında Miras Payları Oranında Paylaşılır 439

d.  Tasfiye Alacağından Bu Sıfatını Kaybetmemiş Tüm Mirasçılar, Üçüncü Kişilere Karşı Sorumludur 439

aa.  Kişisel Olarak Sorumludur (TMK m. 599 f. II) 439

bb.  Müteselsilen Sorumludur (TMK m..641) 440

e.  Tasfiye Alacağından Davacının Da Miras Payı Oranında Sorumlu Olduğu Gözetilerek, Mirasçı Davalılardan 

Tahsiline Karar Verilecek Miktar Hüküm Fıkrasında Gösterilmelidir 440

4-  Mal Rejiminin Sonra Ermesi Anındaki  Durumlarına Göre 

Tasfiye Edilir (TMK. m. 228 f I) 440

a.  Malvarlığı Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihteki Niteliğine Göre Tasfiye Edilir 441

b.  Malvarlığı Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihteki Seviyesine Göre Tasfiye Edilir 441

c.  Malvarlığı Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihteki Aşamasına Göre Tasfiye Edilir 441

III. TASFİYE KONUSU441

A-  Tasfiye Konusu Olan Malvarlığı 441

1-  Rejim Süresince Edinilen Malvarlığı 441

2-  Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihte Var Olan Edinilmiş Mallar (TMK m. 235 f. I) 442

3-  Ayni Taksime Konu Olan Malvarlığı 442

4-  Miras Paylaşım Sözleşmesine Konu Olan Malvarlığı 442

B-  Tasfiye Konusu Olmayan Malvarlığı 442

1-  Evlilik Öncesi Edinilen Malvarlığı 442

a.  Tamamı Evlilik Öncesi Edinilmişse 442

b.  Bir Kısmı Evlilik Öncesi Edinilmişse 443

2-  Mal Rejimi Sonlandıktan Sonra Edinilen Malvarlığı 443

a.  Mal Rejimi Sonlandıktan Sonra Edinilen Malvarlığı Tasfiye Konusu Yapılamaz 443

b.  Mal Rejimi Sonlandıktan Sonra Edinilen Malvarlığı Uyuşmazlığı Aile Mahkemesinde İncelenemez 443 

c.  Mal Rejiminin Sona Ermesinden Sonra Yapılan Ödemelerden Doğan Uyuşmazlıklarda Genel Mahkemeler Görevlidir 444

d.  Mal Rejimi Sonlandığında Ödenmemiş Kredi Borcu Varsa Oranlama Yapılır 444

C-  Tasfiye Konusu Alacaklar 444

1-  Ayni Nitelikte Olanlar 444

a.  Diğer Eşte Olan Malların Geri Alınması 

(TMK m. 226 f. I) 444

b.  Paylı Mülkiyete İlişkin Talep (TMK m. 226 f. II) 445

c.  Tarımsal İşletmeye İlişkin Talep (TMK m. 233) 445

d.  Aile Konutuna İlişkin Talep (TMK m. 240) 445

2-  Nakdi Nitelikte Olanlar 445

a.  Katkı Payı Alacağı  445

b.  Değer Artış Payı Alacağı (TMK m. 227) 446

c.  Katılma Alacağı (TMK m. 231) 446

IV. TASFİYE ZAMANI446

A-  Mal Rejimi Sona Ermelidir 446

1-  Evlilik Sürerken Rejim Sonlanabilir 446

a.  Yeni Bir Mal Rejimi Sözleşmesiyle 447

b.  Olağanüstü Rejime Dönüşüm İle 447

c.  Ayrılık Kararı İle  447

2-  Evlilik Sonlanmakla Rejim Sonlanabilir 447

a.  Ölüm Durumunda 448

b.  Ölüm Benzeri Durumlarda 448

c.  Boşanma 448

aa.  Türk Mahkemesinden Verilince Tasfiye 448

bb.  Yabancı Mahkemeden Verilince Tasfiye 448

aaa.  Tanıma ya da Tenfiz İstenmelidir 449

bbb. Tanıma Tenfiz Kararı Kesinleştiğinde Sonuç Doğurur 450

d.  Evlenmenin İptali 450

B-  İşbirliği Yükümlülüğü Vardır 450

C-  Terekenin Tasfiyesi Daha Sonra Yapılmalıdır 451

1-  Önce Mal Rejiminin Tasfiyesi Yapılır 451

2-  Sonra Terekenin Tasfiyesi Yapılır 451

3-  Hak Sahibi Olma 451

a.  Sağ Eşin Alacağının Fazla Olması 451

b.  Ölen Eşin Alacağının Fazla Olması 452

V. TASFİYE TALEBİ452

A-  Tasfiye Talebi Açık Olmalıdır 452

1-  Alacak Miktarı Gösterilmelidir (HMK m. 119 f. I/d) 452

2-  Duraksama Varsa Açıklama Yaptırılmalıdır (HMK m. 31) 452

3-  Her Bir Malvarlığı İçin Talep Ayrı Gösterilmelidir 453

a.  Her Mal İçin Ayrı Talep Miktarı Gösterilmelidir 453

b.  Gösterilen Miktara Göre Karar Verilir 453

c.  Miktar Gösterilmemişse Eşit Talep Var Kabul Edilir 453

B- Tasfiye Talebinde Dava Yığılması Yapılabilir (HMK m. 110)453

1-  Katılma Alacağı Talep Edilebilir 454

2-  Değer Artış Payı Talep Edilebilir 454

3-  Katkı Payı Talep Edilebilir 454

4-  Eşya Talep Edilebilir 455

5-  Ziynet Talep Edilebilir 455

C-  Tasfiye Talebine Aykırı Karar Verilemez 456

VI. TASFİYE AŞAMALARI456

A-  Malların Geri Alınması (TMK. m. 226 f. I) 456

1-  Her Eş Diğer Eşte Bulunan Mallarını Her Zaman Geri Alabilir 456

a.  Mal Rejimi Sonlanmadan Geri Alabilir 457

b.  Mal Rejimi Sonlandıktan Sonra Geri Alabilir 457

2-  Her Türlü Malını Geri Alabilir 457

a.  Mal Grubunun Önemi Yoktur 457

b.  Mal Çeşidinin Önemi Yoktur 457

3-  Hukuki İlişkiye Göre Geri Alabilir 458

4-  Mal İade Edilmezse Dava İle Geri Alınabilir 458

a.  Ziynet Alacağı Davası 458

b.  Eşya Alacağı Davası 459

c-  Diğer Davalar 459

B-  Artık Değerin Bulunması 459

C-  Katılma Alacağının Belirlenmesi 460

1-  Katılma Alacağı (KA) Davası (TMK. m.231) 460

2-  Değer Artış Payı Alacağı (DAPA) Davası ( TMK. m. 227) 460

D-  Katılma Alacağının İfası 460

VII. PAYLI MÜLKİYETİN TASFİYESİ (TMK. m. 226 f.II)461

A-  Paylı Mülkün Eşlerden Birine Verilmesi 462

B-  Paylı Mülkiyette Yasal Alım Hakkı Koşulları 462

1- Paylı Mülkiyette Yasal Alım Hakkına İlişkin 

İstek Bulunmalıdır 463

2- Kural Mal Rejimi Sona Ermelidir 463

3- Paylı Mülkiyet Konusu Bir Mal Bulunmalıdır 464

4- Üstün Yarar Kanıtlanmalıdır 465

5- Pay Bedeli Ödenmelidir 466

& 39. KATKI PAYI ALACAĞI (KPA) DAVASI  467

I. GENEL OLARAK467

A-  1.1.2002 Öncesi Yapılan Katkı İstenebilir 468

B-  Borçlar Kanunu'nun Genel Hükümleri Uygulanır 468

II. KOŞULLARI468

A-  Evlilik İlişkisi Bulunmalıdır 468

1-  Nişanlılar Arasında Uygulanmaz 469

2-  Evlilik Dışı Birliktelikte Uygulanmaz 469

3-  Evli Olmayanlar Arasında Uygulanmaz 469

B-  Katkı Eşe Yönelik Olmalıdır 469

C-  Katkı Yapılmış Olmalıdır 469

1-  Akçalı Değerle Katkıda Bulunulmalıdır 469

a.  Para İle Katkıda Bulunulmalıdır 470

b.  Para İle Ölçülebilen Değerle Katkıda Bulunulmalıdır 470

2-  Malların Her Biri İçin Aynı Yöntem Uygulanır 470

3-  Niteleme Doğru Olarak Yapılmalıdır 470

4-  Katkının Yapıldığını Kabule İlişkin İlkeler 470

a.  Gelirini Başka Yerde Değerlendirmeyen Eşin Gelirini 

Katkı Olarak Kullandığı Karine Olarak Kabul Edilir 471

b.  Çalışarak, Düzenli ve Sürekli Gelire Sahip Eşin, 

Yapabileceği Tasarruf Oranında Katkıda Bulunduğu 

Karine Olarak Kabul Edilir 471

c.  Alışkanlıklar ve Statüler Harcama Göstergesidir 471

aa.  Eşin Alışkanlıkları Harcama Göstergesidir 471

bb.  Eşin Ekonomik Statüsü Harcama Göstergesidir 471

cc.  Eşin Sosyal Statüleri Harcama Göstergesidir 472

d.  El Değiştirme Yakın Tarihli İse Katkıda Bulunulduğuna Karine Olarak Kabul Edilir 472

5-  Katkının Yapılmadığını Kabule İlişkin İlkeler 472

a.  Katkı Tarihinde Çalıştığını, Gelir Elde Ettiğini

İspatlayamayanın Katkı Yapmadığı Kabul Edilir  472

b.  Fiilen Ayrı Yaşayan Eşin Katkı Yapmadığı Karine Olarak Kabul Edilir 472

c.  İşin Geçici Olması ve Fazla Getirisi Bulunmaması Katkı Yapılmadığına Karine Olarak Kabul Edilir 472

III. DEĞER BELİRLEMESİ473

A-  Hesaplamaya Esas Deliller Toplanmalıdır 473

1- Belgeler Getirtilmelidir 473

a.  Çalışma Sürelerine İlişkin Belgeler 473

b.  Gelirlerine İlişkin Belgeler 473

2-  Belgeler Bulunamıyorsa Yaklaşık Gelir Durumu 

Belirlenmelidir 473

a.  Meslek Kuruluşlarından Sorulmalıdır 473

b.   Bilirkişilerden Sorulmalıdır 474

c.  Tanıklardan Sorulmalıdır 474

3-  Tarafların Gelirleri Araştırılmalıdır 474

B-  Alacağın Döneme Göre Belirlenmesi 474

C-  İkili Değer Belirlenmesi 474

1-  Aynı Taşınmaza 1.1.2002 Öncesi ve Sonrası Yapılan Katkı 474

2-  Bir Taşınmaza 1.1.2002 Öncesi Başka Taşınmaza Sonrası 

Katkı 475

D-  Sabit Katkı Oranının Uygulanmaması 475

E-  Katkının Hesaplanması 475

1-  Önce Katkı Oranı Belirlenmelidir 475

a.  Yapılan Katkı Değeri Belirlenir 476

b.  Katkı Yapılan Malın Katkı Tarihindeki Değeri Belirlenir 476

c.  Eşlerin Gerçekleştirebilecekleri Tasarruf Miktarları 

Belirlenir  476

aa.  Kişisel Harcama Düşürülür 476

bb.  Erkek Eşin Bakım Yükümlülüğü Sebebiyle Yapabileceği Harcama Düşürülür 476

d.  Oranlama İle Katkı Oranı Bulunur 477

e.  Bilimsel Olarak Belirlenemezse Takdir Hakkı Kullanılarak Hakkaniyete Uygun Katkı Oranı Belirlenir 478

f.  İstek Aşılarak Katkı Oranı Belirlenemez 478

2-  Katkı Yapılan Malın Dava Tarihindeki Değeri Belirlenir 479

3-  Dava Tarihi Değerinin Katkı Oranıyla Çarpımı Katkı Payını Gösterir 479

III. USUL HÜKÜMLERİ479

A-  Görevli Mahkeme 479

B-  Yetkili Mahkeme 480

C-  TMK m. 236 f. II Hükmü Uygulanamaz 480

D-  Faiz 480

1-  Dava Boşanma Davasından Sonra Açılmışsa 480

a.  Kural Olarak 480

b. Islah Varsa 480

2-  Dava Boşanma Davasından Önce Açılmışsa 481

3-  Talep Olmadan Verilemez (HMK m. 26 f. I) 481

4-  Ek Karar İstenebilir (HMK m. 305/A) 481

E-  Hüküm  481

1-  Gerekçe Sorunlu İse (TCA m. 141 f. III, HMK m. 27 f. II/c, 

297 f. I/c) 481

a.  Anlaşılamaz Nitelikte İse 481

b.  Çelişkili İse 481

c.  Denetlenmez Nitelikte İse 481

2-  Hüküm Çelişkili İse 482

3-  Taleplerin Her Biri Hakkında Karar Verilmemişse 

(HMK m. 26, 297 f. II) 482

4-  Talep Sonucuna Aykırılık Varsa (HMK m. 26 f. I) 482

a.  Talepten Fazlasına Karar Verilemez 482

b.  Talepten Başka Bir Şeye Karar Verilemez 482

5-  İlamın İcraya Konulması 483

F-  Feragat 483

G- Kabul483

H-  Islah 483

1-  Dava Konusunun Arttırılması 483

2-  Kısmen Islah 484

3-  Dava Islaha Göre Değerlendirilir 484

4-  Tahkikat Bitene Kadar Yapılabilir 484

5-  Asıl Dava Süresinde Açılmışsa Zamanaşımı İleri Sürülemez 484

6-  Fazlaya İlişkin Haklar Saklı Tutulmuşsa 484

7-  Re'sen Mehil Verme Yükümlülüğü Yoktur 484

8-  Birden Fazla Islah Yapılamaz 484

9-  Bölge Adliye Mahkemesinin Kaldırma Kararından Sonra Islah 484

10-  Yargıtayın Bozma Kararından Sonra Islah 485 

I-  Hükmün Tamamlanması (HMK m. 305/A, 306) 485

& 40. DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI (DAPA) DAVASI (TMK. m. 227) 486

I. GENEL OLARAK487

A-  Tanım 488

B-  Özellikleri 488

1-  Katılma Rejimine Özgü Değildir 488

2-  Ayni Hak Niteliğinde Değildir 489

3-  Kendi Malları Arasındaki Değer Kaymasının Karşılığı 

Değildir 489                                                                                       

4-  Boşanmanın Eki Değildir 490

5-  Kendiliğinden Araştırma İlkesi Geçerli Değildir 490

a.  Taraflarca Gösterilen Deliller Toplanır 490

b.  Duraksama Varsa Açıklama İstenir (HMK m. 31) 490

6-  Evlilik Dışı Katkıyı Kapsamaz 490

a.  Nişanlılar Arasında Uygulanmaz 491

b.  Evlilik Dışı Birliktelikte Uygulanmaz 491

c.  Evli Olmayanlar Arasında Uygulanmaz 491

7-  Katkı Yapılan Mal Grubunun Katkıyı İstemeye Etkisi Yoktur 491

a.  Diğer Eşin Kişisel Malına Katkı Yapılabilir 492

b.  Diğer Eşin Edinilmiş Malına Katkı Yapılabilir 492

8-  Katkı Yapan Mal Grubunun Katkıyı İstemeye Etkisi Yoktur 492

a.  Davacının Kişisel Malından Diğer Eşin Malına Katkı Yapılabilir 492

b.  Davacının Edinilmiş Malından Diğer Eşin Malına Katkı Yapılabilir 492

9-  Rejim Süresince Edinilen Bütün Malların Tasfiyesini İçermez 492

10- Belirsiz Alacak Davasıdır 493

11-  Üçüncü Kişiden İstenemez 493

12-  Paylı Mülkiyete veya Tek Başına Mülkiyete Katkı Yapılabilir 493

13- Katkının Miktarı O Malvarlığının Mal Grubunu/Niteliğini Değiştirmez 494

14- Fiilen Ayrı Yaşayan Eşin Katkı Yapmadığı Karine Olarak Kabul Edilmelidir 494

15- Dayanılmayan Vakıa Katkı Olarak Kabul Edilemez 494

16- Katkı Yapılan Malvarlığının Niteliğinin Önemi Yoktur 494

a.  Yıkılacak Nitelikteki Yapıya Katkı Yapılabilir 495

b.  Ruhsatsız Yapıya Katkı Yapılabilir 495

c.  Kaçak Yapıya Katkı Yapılabilir 495

17-  Taşınmazın Üçüncü Kişi Adına Kayıtlı Olması Tasfiyesinden Kaynaklanan Alacak Talebine Engel Değildir 495

18-  TMK m. 236 f. II Hükmü Uygulanamaz 495

II. KOŞULLARI496

A-  İstek Bulunmalıdır 496

1-  İstek Bulunmuyorsa 496

a.  Kesin Hüküm Oluşturacak Şekilde Ret Kararı Verilemez 496

b.  Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmelidir 496

c.  Sadece Nisbi Harç Ödenmesi Geçerli İsteği Göstermez 497

d.  Aşamalarda Verilen Dilekçe İle İstenilemez 497

2-  Bağımsız Dava İle İstenilmişse  497

a.  İstek Müphem İse Açıklama İstenilmelidir (HMK m. 31) 497

b.  Katkı Miktarı İsteği Müphem Olamamalıdır  497

c.  Kısıtlı İçin İzin Verilmiş Olmalıdır 497

d.  Birleşen Dava İçin Karar Verilmelidir 498

e.  Borçlu Eşin Alacaklısı Tespit Davası Açabilir 498

3-  Karşı Dava İle İstenilmişse 498

a.  Süresinde Açılmışsa 498

b.  Süresinde Açılmamışsa 498

4-  Boşanma Davası İle Birlikte İstenilmişse 498

a.  Nisbi Harcın Tamamlanması İçin Mehil Verilmelidir 498

aa.  Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir 499

bb.  Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden 

Kaldırılır 499

aaa.  Harç Yatırılıp Yenilenirse 499

bbb.  Harç Yatırılıp Yenilenmezse 499

b.  Boşanma Davasından Tefrik Edilmelidir 499

c.  Boşanma Davasının Sonucu Beklenmelidir

(HMK m. 30, 165 f. I) 500

aa.  Mal Rejimi Sonlanırsa 500

bb.  Mal Rejimi Sonlanmazsa 500

5-  Boşanma Davasından Önce İstenilmişse 501

6-  Boşanma Davasından Sonra İstenilmişse 501

7-  Boşanmanın Tenfizi Davasından Önce İstenilmişse 501

8-  Boşanmanın Tenfizi Davasından Sonra İstenilmişse 502

9-  Boşanmanın Tenfizi Davası Açılmadığı Anlaşılmışsa 502

B-  Mal Rejimi Sona Ermiş Olmalıdır 502

1-  Sona Erme Sebebi 502

2-  Sona Erme Zamanı 503

a.  Mal Rejimi Dava Tarihinden Önce Sonlanmış Olabilir 503

b.  Mal Rejimi Dava Tarihinden Sonra Sonlanmış Olabilir 503

c.  Mal Rejimi Dava Tarihinden Sonra Sonlanmamış Olabilir 503

C-  Diğer Eşin Malvarlığına Katkı Yapılmalıdır 504

1-  Katkının Niteliği 504

a.  Para İle Katkı 504

aa.  Paranın Kaynağı Belirlenmelidir 505

bb.  Para Konusunda Bilirkişi Raporu Alınmalıdır 505

cc.  Paranın Nominal Değeri Esas Alınmalıdır 505

dd.  Parayı Üçüncü Kişinin Vermesi  505

aaa.   Davacı Adına Verilmesi 505

bbb.  Davacı Adına Verilmemesi 505

ccc.  Bağışlanmış Olması 505

b.  Çalışma İle Katkı 506

aa.  Çalışma Gerçekleşmiş Olmalıdır 506

aaa.  Evlere Temizliğe Gitmek 506

bbb.  Çocuk Bakıcılığı Yapmak 506

ccc.  El İşi Örüp Satmak 506

ddd.  Vitrin Düzenlemesi Yapmak 506

eee.  Giyim Eşyası Satmak 507

fff.  Bahçe İşlerine Gitmek 507

ggg.  Tarım İşlerine Gitmek 507

hhh.  Fabrika İşlerine Gitmek 507

ııı.  Pasta ve Dondurma İmal Etmek 507

iii.  Bedenen Çalışmak 507

jjj.  Kurbanlık Hayvan Besleyerek Satmak 507

kkk.  Biçki ve Dikiş Yapmak 508

bb.  Çalışma Yükümlülüğü Aşar Nitelikte Olmalıdır 508

aaa.  Ev İşinde Çalışma Katkı Değildir 508

bbb.  Eşinin İşine Ara Sıra Yardım Katkı Değildir 508

ccc.  Eşinin İşinde Sürekli Çalışma Katkı Sayılır 509

ddd.  Ev İşi Dışında Çalışma Katkı Sayılır 509

cc.  Ücret Almama Vazgeçme Anlamına Gelmez 509

dd.  Çalışma İspat Edilmiş Olmalıdır 510

aaa.  Belgeler Getirtilmelidir 510

aaaa.  Çalışma Sürelerine İlişkin Belgeler 510

bbbb.  Gelirlerine İlişkin Belgeler 510

bbb.  Belgeler Bulunamıyorsa Yaklaşık Gelir Durumu Belirlenmelidir 510

aaaa.  Meslek Kuruluşlarından Sorulmalıdır 510

bbbb.   Bilirkişilerden Sorulmalıdır 510

c.  Borcun Üstlenilmesi İle Katkı 511

d.  Hizmet Sözleşmesi Yoluyla Katkı 511

2-  Katkının Şekli 511

a.  Mal Edinmeye Katkı 511

b.  Malın İyileştirilmesine Katkı 512

c.  Malın Korunmasına Katkı 512

3-  Katkının Zamanı 513

D-  Katkı Hiç ya da Uygun Bir Karşılık Almaksızın Yapılmalıdır 513

1-  Kural Olarak 513

2-  Uygun Karşılık Alınmışsa 513

3-  Katkı Bağışlama İle Yapılmışsa 514

a.  Bağışlama İradesi Bulunmalıdır 514

aa.  Bağışlama İradesi Açık Olmalıdır 514

aaa.  Kural Olarak 514

bbb.  Eşler Arasında Yapılması Halinde İşlem Doğrudan Bağış Olarak Değerlendirilmemelidir 515

aaaa.  Eşlerin Barışması İçin Devir 515

bbbb.  Eşin Eve Dönmesi İçin Devir 515

cccc.  Boşanma Davasından Vazgeçmesi İçin Devir 515

dddd.  İşlerin Daha Kolay Yürümesi İçin Devir 515

eeee.  Ayrı Şehirlerde Yaşanılması Sebebiyle 

Devir 516

ffff.  Ticari Kaygılar Sebebiyle Devir 516

gggg.  İş Yoğunluğu Sebebiyle Devir 516

bb.  Tarafların İrade Beyanı Kendini Bağlar 516

aaa.  Davacının İrade Beyanı Kendini Bağlar 

(HMK m. 25) 516

bbb.  Davalının İrade Beyanı Kendini Bağlar 

(HMK m. 25) 516

cc.  Taraf Muvazaası İddiasının Belge ile İspatı 

Zorunludur 517

b.  Bağışlama Tamamına ya da Paya İlişkin Olabilir 517

c.  Bağışlama Konusunun Bedelini Bağışlayan Ödemiş 

Olmalıdır 517

d.  Bağışlanan Mal Kişisel Mal Sayılır 517

e.  Bağışlanan Mala Katkı İstenilemez 517

f.  Bağışlanan Malda Koşulları Varsa Bağıştan Dönülebilir 518

4-  Katkı Miras Malı İle Yapılmışsa 518

a.  Tapu Kayıtları Getirilmelidir 518

aa.  Miras Malı Taşınmazın 518

bb.  Dava Konusu Taşınmazın 518

b.  Miras İlişkisi Kayıtları Getirilmelidir 518

aa.  Mirasçılık Belgesi 518

bb.  Nüfus Kayıt Tablosu 518

c.  Değerlendirme Yapılmalıdır 519

aa.  Alım Satım Değerleri 519

bb.  Tarih Aralığı 519

d.  Katkı Oranı Belirlenmelidir 519

e.  Katkı Oranı, Dava Konusu Taşınmazın Tasfiye Tarihindeki Sürüm Değeri İle Çarpılarak Alacak Belirlenmelidir 519

5-  İşlemin Muvazaalı Yapılması 519

E-  Katkı Yapılan Malda Tasfiye Sırasında Değer Artışı Ortaya Çıkmalıdır  519

1-  Değer Artışının Türü 520

a.  Konjonktürel Değer Artışı. 520

b.  Endüstriyel Değer Artışı 520

2-  Değer Artışının Kaynağının Sonuçları 520

a.  Edinilmiş Maldan Diğer Eşin Malına Katkı 520

b.  Kişisel Maldan Diğer Eşin Edinilmiş Malına Katkı 521

c.  Kişisel Maldan Diğer Eşin Kişisel Malına Katkı 521

F-  Değer Artış Payı Alacağından Vazgeçilmemiş Olunmalıdır 521

III. DEĞERİN BELİRLENMESİ522

A-  Genel Olarak  522

1-  Alacağın Döneme Göre Belirlenmesi 522

2-  İkili Değer Belirlenmesi 523

a.  Aynı Taşınmaza 1.1.2002 Öncesi ve Sonrası Yapılan 

Katkı 523

b.  Bir Taşınmaza 1.1.2002 Öncesi Başka Taşınmaza Sonrası Katkı 523

3-  Sabit Katkı Oranının Uygulanmaması 523

4-  Katkının Somut Olarak Kanıtlanması 523

B-  Katkı 1.1.2002 Sonrası Yapılmışsa (= Değer Artış Payı Alacağı Davasında) Değer Belirlemesi 524

1-  Önce Katkı Oranı Belirlenmelidir 524

a.  Yapılan Katkı Değeri Belirlenir 524

b.  Katkı Yapılan Malın Katkı Tarihindeki Değeri Belirlenir 525

c.  Oranlama İle Katkı Oranı Bulunur 525

d.  Bilimsel Olarak Belirlenemezse Takdir Hakkı Kullanılarak Hakkaniyete Uygun Katkı Oranı Belirlenir 525

e.  İstek Aşılarak Katkı Oranı Belirlenemez 525

2-  Katkı Yapılan Malın Tasfiye Anı Değeri Belirlenir 525

3-  Tasfiye Anı Değerinin Katkı Oranıyla Çarpımı Alacak (DAPA) Miktarını Gösterir 526

4- Değer Artış Payı Alacağı Hesaplamasına Örnek 526

C-  Değer Belirlemesinde İspat Araçları 527

1-  Genel Olarak 527

a.  Her Türlü Delil 527

b. Davalının Kabulü 527

2-  Belgelere İlişkin İspat Araçları 528

a.  Eşin Taşınmazının Tapu Kaydı İncelenmelidir 528

b.  Eşler Arasındaki Belgeler İncelenmelidir 528

aa.  Dilekçe 528

bb.  Sözleşme 528

cc.  Diğer Belgeler 528

c.  Eşler Arasındaki Dava Dosyaları İncelenmelidir 529

d.  Eşler Yurt Dışında Çalışıyorsa Yurt Dışı Kayıtları İncelenmelidir 529

e.  Eşlerin Banka Kayıtları İncelenmelidir 529

aa.  Banka Kredisi Araştırılmalıdır 529

aaa.  Kredi Alınması Araştırılmalıdır 529

bbb.  Kredi Ödemesi Araştırılmalıdır 529

bb.  Banka Hesap Hareketleri Araştırılmalıdır 530

aaa.  Gönderilen Para 530

bbb.  Çekilen Para 530

ccc.  Ödenen Para 530

ddd.  Yatırılan Para 530

cc.  Banka Hesap Türü Araştırılmalıdır 531

aaa.  Döviz Hesabı 531

bbb.  Ortak Hesap 531

ccc.  Yatırım Hesabı 531

dd.  Bankaya Verilen Talimatlar İncelenmelidir 531

f.  Eşlerin Kooperatif Kayıtları İncelenmelidir 531

aa.  Üye Olma Tarihi İncelenmelidir 532

bb.  Aidat Ödeme Makbuzları İncelenmelidir 532

cc.  Peşinat Ödeme Makbuzları İncelenmelidir 532

dd.  Payın Satış Tarihi İncelenmelidir 532

ee.  Boşanma Davası Varken Ödeme Düşünülemez 532

g.  Eşin Aracının Trafik Kaydı İncelenmelidir 533

h.  Eşin İşyerinin Vergi Kaydı İncelenmelidir 533

ı.  Eşin İşyerinin Belediye Kaydı İncelenmelidir 533

i.  Eşin Şirket Kayıtları İncelenmelidir 533

j.  Eşin Meslek Odası Kayıtları İncelenmelidir 534

3-  Tespite İlişkin İspat Araçları 534

a.  Katkı Tarihindeki Ekonomik Koşullar Belirlenmelidir 534

aa.  Tarafların Gelirleri Belirlenmelidir 534

bb.  Tarafların Çalıştıkları Süre Belirlenmelidir 534

cc.  Tarafların Çalışmadıkları Süre Belirlenmelidir 535

dd.  Tarafların Yapabileceği Tasarruf Miktarı 

Belirlenmelidir 535

aaa.  Kişisel Özellikleri Belirlenmelidir 

(Maddi Unsur) 535

bbb.  Yaşam Tarzları Belirlenmelidir (Manevi Unsur) 535

ee.  Tarafların Ödeme Yükümlülükleri Belirlenmelidir 535

b.  Katkı Konusunun Niteliği, Miktarı ve Değeri 

Belirlenmelidir 536

c.  Katkı Oranı Uzman Bilirkişi Raporuyla Belirlenmelidir 536

aa.  Bilirkişi Uzman Olmalıdır 536

bb.  Gerekirse Bilirkişi Kurulu Oluşturulmalıdır 536

cc.  Rapor Denetime Elverişli Olmalıdır 536

dd.  Rapor Bilimsel Esaslara Dayalı Olmalıdır 537

ee.  Katkının Dayanakları Gösterilmelidir 537

ff.  Değerlendirme Tarihi Açıklanmalıdır 537

gg. Gerekirse Uzlaştırıcı Rapor Alınmalıdır 537

d.  Katkının Emek Karşılığı Belirlenmelidir 537

aa.  Emek Karşılığını Bilirkişi Belirlemelidir 538

bb.  Emsal İşlerde Verilen Ücret Esas Alınmalıdır 538

e.  Katkı Konusunda Tanık Bilgisi Yeterli Olmalıdır 538

aa.  Ayrıntılı Olmalıdır 538

aaa.  Şekli Açıklanmalıdır 538

bbb.  Niteliği Açıklanmalıdır 538

ccc.  Süresi Açıklanmalıdır 539

ddd.  Sayısı Açıklanmalıdır 539

eee.  Verilişi Açıklanmalıdır 539

bb.  Soyut Olmamalıdır 540

cc.  İnandırıcı Olmalıdır 540

D-  Değer Kaybı Varsa/Verdiğini Alma Garantisi 540

E-  Mal Elden Çıkarılmışsa  541

F-  Birden Fazla Mala Katkı Varsa/Global Hesaplama 541

G-  Aynı Mala Birden Fazla Katkı Varsa 543

IV. YAPILABİLECEK DÜZENLEMELER (TMK. m. 227 f.III)547

A-  Değer Artış Payı Alacağından Vazgeçilebilir 547

B-  Pay Oranı Değiştirilebilir 548

V. ÖZGÜLENMESİ548

A-  Katkıyı Yapana Göre Özgüleme 548

B-  Katkıyı Alana Göre Özgüleme 549

VI. USUL HÜKÜMLERİ549

A-  Görevli Mahkeme 549

1-  1.1.2002 Sonrasında Açılmış Değer Artış Payı Alacağı 

Davasında  550

a.  Aile Mahkemesi Görevlidir 550

b.  Katkı 1.1.2002 Öncesi de Olsa Aile Mahkemesi Görevlidir 550

c.  Aile Mahkemesi Yoksa 550

d.  Aile Mahkemesi Sonra Kurulmuşsa 550

2-  Merci Tayini Kararı Varsa 551

3-  Kesin Hüküm Etkisi 551

a.  Yargıtay Denetiminden Geçmişse 551

b.  Yargıtay Denetiminden Geçmemişse 551

4-  Faiz Alacağında 551

5-  Karar Düzeltme Yolu Kapalıdır 551

B-  Yetkili Mahkeme (TMK. m. 214) 551

1-  Genel Olarak 552

2-  Karar Düzeltme Yolu Kapalıdır 552

C-  Davacı 552

1-  Davacı Eş 552

2-  Davacı Mirasçılar 553

D-  Davalı 554

1-  Davalı Eş 554

2-  Davalı Mirasçılar 554

3-  Üçüncü Kişiden Değer Artış Payı İstenilemez 555

E-  Islah 556

1-  Dava Konusunun Arttırılması 556

2-  Kısmen Islah 556

3-  Dava Islaha Göre Değerlendirilir 556

4-  Tahkikat Bitene Kadar Yapılabilir 556

5-  Asıl Dava Süresinde Açılmışsa Zamanaşımı İleri Sürülemez 556

6-  Fazlaya İlişkin Haklar Saklı Tutulmuşsa 557

7-  Re'sen Mehil Verme Yükümlülüğü Yoktur 557

8-  Birden Fazla Islah Yapılamaz 557

9-  Bölge Adliye Mahkemesinin Kaldırma Kararından Sonra Islah 557

10-  Yargıtay'ın Bozma Kararından Sonra Islah 557 

F-  Faiz 557

1-  Kural Olarak Karar Tarihinden İtibaren Verilir 558

2-  Islah Varsa 558

3-  Faiz Hakkında Çelişki Yaratılmışsa 558

4- Asıl Alacağa Bağlıdır 558

5-  Ek Davadaki Faiz 558

6-  Aile Mahkemesi Görevlidir 559

7-  Faiz Alacağının Kısmen Kabul Edilmesi 559

8-  Bozma Kararı Sonrası Faiz 559

9-  Erteleme Kararı Sonrası Faiz 559

10- Usuli Kazanılmış Hak Varsa 559

11-  Faiz Hakkında Karar Verilmemişse (HMK m. 26, 297 f. II) 559

12-  Talep Olmadan Verilemez (HMK m. 26 f. I) 559

13-  Ek Karar İstenebilir (HMK m. 305/A) 560

G-  Vekâlet Ücreti 560

1-  Kural Olarak 560

2-  Reddedilen Bölüm 560

3-  Feragat  560

4-  Dava Ön Şartı Yoksa 561

5-  İstenmediğinin Açıklanması 561

H-  Kesin Hüküm 561

I-  Birleştirme 562

İ-  Zamanaşımı 562

1- Zamanaşımı Süresi 563

a.  Eşler Arasında Bir Mal Rejimi Sözleşmesi Varsa  564

b.  Eşler Arasında Bir Mal Rejimi Sözleşmesi Yoksa 564

aa.  Bir Yıllık Süre 565

bb.  On Yıllık Süre 565

2-  Doğrudan On Yıllık Süre Kanunun Sistematiğine Aykırıdır 565

3-  Delillerin Eksilmesi Gerçeği 565

4-  Son Uygulama 566

5-  1.1.2002 Öncesi Sonlanan Mal Rejimlerinde Zamanaşımı 567

6-  Evlilik Devam Ediyorsa Zamanaşımı İşlemez 567

7-  İkinci Kez Evlenmişlerse Evli Kaldıkları Dönemde Zamanaşımı İşlemez 567

8-   Zamanaşımı Süresi Tanıma Tenfiz Kararının Kesinleştiği Tarihte Başlar 567

J-  Harç 568

1-  Nisbi Harç Verilmelidir 568

2-  Nisbi Harç Eksik İse Tamamlanması İçin Mehil Verilmelidir 568

a.  Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir 568

b.  Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden Kaldırılır 568

aa.  Harç Yatırılıp Yenilenirse 568

bb.  Harç Yatırılıp Yenilenmezse 569

K-  Feragat 569

1-  Değer Artış Payı Alacağı Davasında Feragat  569

2-  Anlaşmalı Boşanma Davasında Feragat 569

L-  İkrar 570

M-  Hüküm  570

1-  Dava Tahmini Bedelle Açılmışsa 570

2-  İstek Sınırlandırılmışsa (HMK m. 26) 570

3-  Fazlaya İlişkin Haklar Saklı Tutulmuşsa 571

4-  Mirası Reddedenler Varsa 571

5-  Taleplerin Her Biri Hakkında Karar Verilmemişse 

(HMK m. 26, 297 f. II) 571

6-  Gerekçe Sorunlu İse (TCA m. 141 f. III, HMK m. 27 f. II/c, 297 

f. I/c) 571

a.  Anlaşılamaz Nitelikte İse 572

b.  Çelişkili İse 572

c.  Denetlenmez Nitelikte İse 572

7-  Talep Sonucuna Aykırılık Varsa (HMK m. 26 f. I) 572

a.  Talepten Fazlasına Karar Verilemez 572

b.  Talepten Başka Bir Şeye Karar Verilemez 572

N-  Yemin 572

O-  Kabul 572

Ö-  Yabancı Mahkemeden Verilen Kararın Tenfizi 573

P-  İhtiyati Tedbir 573

R-  Yazılı Yargılama Usulü Uygulanır 574

1- Dilekçelerin Karşılıklı Verilmesi Tamamlanmalıdır 574

2-  Dava Konusu Taşınmazların Tapu Kayıt Bilgileri Dosyaya Sunulmalıdır 574

3-  Keşif Gideri Gider Avansından Karşılanmalıdır 574

4-  Delillerin İkamesi İçin Alınacak Avans Gider Avansı İçinde 

Yer Almamalıdır 575

5-  Bilirkişi Raporu Hüküm Kurmaya Yeterli Olmalıdır 575

6-  Kesin Süreler Usulüne Uygun Verilmelidir 575

7-  Kazanılmış Haklar Dikkate Alınmalıdır 575

8-  Taraflarca Getirilme İlkesi Uygulanır (HMK m. 25) 575

S-  Alacağın İcra Takibine Konulması 575

T-  Maddi Hata 576

U-  Yargılama Giderleri 576

1-  Kural Olarak 577

2-  Talep Edilmemişse 577

3-  Dava Mirasçılar Arasında Görülüyorsa 577

Ü-  Hükmün Tamamlanması (HMK m. 305/A, 306) 577

& 41. KATILMA ALACAĞI (KA) DAVASI (TMK. m.231) 578

I. GENEL OLARAK578

A-  Tanımı 578

B-  Özellikleri 579

1-  Katılma Rejimine Özgüdür 579

2-  Ayni Hak Niteliğinde Değildir 579

a.  Şahsi Alacak Hakkı Vardır 580

b.  Borçlu Eşin, Borcu Ayın Olarak Ödeme Hakkı Vardır 580

c.  İstisna Hükümler Vardır 580

aa.  Paylı Mülkiyette Ayni Talep (TMK m. 226 f. II) 580

bb.  Sağ Eşin Aile Konutuyla İlgili Ayni Talebi 

(TMK m. 240) 580

cc.  Tarımsal İşletme İle İlgili Ayni Talep 

(TMK. m. 233 f I) 580

3-  Boşanmanın Eki Değildir 581

4-  Kendiliğinden Uygulama Yapılamaz 581

a.  Kendiliğinden Araştırma Yapılamaz 581

b.  Kendiliğinden Tasfiye Yapılamaz 581

5-  Edinilmiş Malların Toplamına Özgüdür 582

6-  Nispi Hak Niteliğindedir 587

7-  Mirasçılara Geçebilir 587

8-  Alacağın Temliki Yolu İle Üçüncü Kişilere Devredilebilir 587

9-  Mal Rejimi Sonlanmadan Sadece Bir Beklenen Hak Sayılır 587

a.  Hacze Konu Olamaz 587

b.  İflas Masasına Aktif Değer Olarak Kaydedilemez 588

c.  Alacak Olarak Devredilemez 588

10-  Birden Fazla Olabilir 588

11-  Beklenen Hakları İçermez 589

12-  Belirli Malların Özgülenmesi Hakkını Kural Olarak 

Kapsamaz 590

13- Eşlerin Birlikte Yaşamış Olmaları Zorunlu Değildir 590

14- Eşlerin Çalışması ya da Katkısı Zorunlu Değildir 591

15- Belirsiz Alacak Davasıdır 591

II. KOŞULLARI591

A-  İstek Bulunmalıdır 591

1-  İstek Bulunmuyorsa 591

a.  Kesin Hüküm Oluşturacak Şekilde Ret Kararı Verilemez 592

b.  Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmelidir 592

c.  Sadece Nisbi Harç Ödenmesi Geçerli İsteği Göstermez 592

2-  Bağımsız Dava İle İstenilmişse  592

a.  İstek Müphem İse Açıklama İstenilmelidir (HMK m. 31) 592

b.  Katılma Alacağı Miktarı İsteği Müphem Olamamalıdır 593

c.  Kısıtlı İçin İzin Verilmiş Olmalıdır 593

3-  Karşı Dava İle İstenilmişse 593

a.  Süresinde Açılmışsa 594

b.  Süresinde Açılmamışsa 594

4-  Boşanma Davası İle İstenilmişse 594

a.  Nisbi Harcın Tamamlanması İçin Mehil Verilmelidir 594

aa.  Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir 594

bb.  Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden 

Kaldırılır 595

aaa.  Harç Yatırılıp Yenilenirse 595

bbb.  Harç Yatırılıp Yenilenmezse 595

b.  Boşanma Davasından Tefrik Edilmelidir 595

c.  Boşanma Davasının Sonucu Beklenmelidir 

(HMK m. 30, 165 f. I) 596

aa.  Mal Rejimi Sonlanırsa 596

bb.  Mal Rejimi Sonlanmazsa 597

5-  Boşanma Davasından Önce İstenilmişse 597

B-  Mal Rejimi Sona Ermiş Olmalıdır 597

1-  Sona Erme Sebebi 598

2-  Sona Erme Zamanı 598

a.  Mal Rejimi Dava Tarihinden Önce Sonlanmış Olabilir 599

b.  Mal Rejimi Dava Tarihinden Sonra Sonlanmış Olabilir 599

c.  Mal Rejimi Dava Tarihinden Sonra Sonlanmamış Olabilir 599

III. USUL HÜKÜMLERİ599

A-  Görevli Mahkeme 599

1-  Aile Mahkemesi Görevlidir 600

2-  Aile Mahkemesi Yoksa 601

3-  Aile Mahkemesi Sonra Kurulmuşsa 601

4- Merci Tayini Kararı Varsa601

5-  Kesin Hüküm Etkisi 601

a.  Yargıtay Denetiminden Geçmişse 601

b.  Yargıtay Denetiminden Geçmemişse 601

6-  Faiz Alacağında 602

7-  Karar Düzeltme Yolu Kapalıdır 602

B-  Yetkili Mahkeme (TMK. m. 214) 602

1-  Genel Olarak 602

2-  Karar Düzeltme Yolu Kapalıdır 602

C-  Davacı 603

1-  Davacı Eş 603

2-  Davacı Mirasçılar 603

D-  Davalı 606

1-  Davalı Eş 606

2-  Davalı Mirasçılar 606

3-  Üçüncü Kişiler  607

E-  Islah 608

F-  Faiz 608

1-  Talep Olmadan Verilemez (HMK m. 26 f. I) 608

2-  Kural Olarak Karar Tarihinden İtibaren Verilir 608

3- Asıl Alacağa Bağlıdır 608

4-  Ek Davadaki Faiz 609

5-  Aile Mahkemesi Görevlidir 609

6-  Faiz Alacağının Kısmen Kabul Edilmesi 609

7-  Bozma Kararı Sonrası Faiz 609

8-  Erteleme Kararı Sonrası Faiz 609

9-  Faiz Hakkında Çelişki Yaratılmışsa 609

10- Usuli Kazanılmış Hak Varsa 610

11-  Ek Karar İstenebilir (HMK m. 305/A) 610

G-  Vekâlet Ücreti 610

1-  Kural Olarak 610

2-  Reddedilen Bölüm 610

3-  Dava Ön Şartının Gerçekleşmemesi 610

4-  İstenmediğinin Açıklanması 611

5-  Feragat Varsa 611

H-  Kesin Hüküm 611

I-  Birleştirme 611

İ-  Zamanaşımı 611

1-  Zamanaşımı Süresi 612

a.  Eşler Arasında Bir Mal Rejimi Sözleşmesi Varsa  613

b.  Eşler Arasında Bir Mal Rejimi Sözleşmesi Yoksa 614

aa.  Bir Yıllık Süre 614

aaa.  Başlangıcı 614

bbb.  Kapsamı 615

bb.  On Yıllık Süre 616

2-  Doğrudan On Yıllık Süre Kanunun Sistematiğine Aykırıdır 616

a.  Boşanma Sebebiyle Açılacak Davalara Yönelik Düzenlemeye Aykırılık 617

b.  Eksik Katılma Alacağına İlişkin Düzenlemeye Aykırılık 618

3-  Delillerin Eksilmesi Gerçeği 618

4-  Son Uygulama 619

5-  Evlilik Devam Ediyorsa Zamanaşımı İşlemez 620

6-  İkinci Kez Evlenmişlerse Evli Kaldıkları Dönemde Zamanaşımı İşlemez 620

7-   Zamanaşımı Süresi Tanıma Tenfiz Kararının Kesinleştiği Tarihte Başlar 621

J-  Harç  621

1-  Nisbi Harç Verilmelidir 621

2-  Nisbi Harç Eksik İse Tamamlanması İçin Mehil Verilmelidir 621

a.  Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir 622

b.  Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden Kaldırılır 622

aa.  Harç Yatırılıp Yenilenirse 622

bb.  Harç Yatırılıp Yenilenmezse 622

K-  Feragat 622

1-  Katılma Alacağı Davasında Feragat 622 

a.  Hüküm Kesinleşinceye Kadar Yapılabilir 623

b.  Davacının Mirasçıları Feragat Edebilir 623

c.  Harç Doğru Alınmalıdır 623

d.  Doğmamış Haktan Feragat Edilemez 623

e.  Hak Tamamen Düşer 623

f.  Açık, Anlaşılır ve Tereddütsüz Olmalıdır 623

g.  Tapu İptal Davasından Feragat Tasfiye Talebine Engel Değildir 624

h.  Yargılamanın İadesi İstenebilir 624

2-  Anlaşmalı Boşanma Davasında Feragat 624

a.  Boşanmanın Eki Niteliğindeki İstemlere İlişkin Açıklama Katılma Alacağını Kapsamaz 624

b.  “Tarafların Mal Talepleri Yoktur” Şeklindeki İfade Katılma Alacağından Feragati Kapsar 625

c.  Anlaşmalı Boşanma Davalarında  Katılma Alacağından Feragat İçin Açık Bir Beyan Bulunmalıdır 625

d.  Tasdik Edilmeyen Protokolde Yer Alan Feragat Yok Hükmündedir 625

L-  Hüküm  625

1-  Dava Tahmini Bedelle Açılmışsa 625

2-  İstek Sınırlandırılmışsa (HMK m. 26) 626

3-  Fazlaya İlişkin Haklar Saklı Tutulmuşsa 626

4-  Gerekçe Sorunlu İse (TCA m. 141 f. III, HMK m. 27 f. II/c, 297 

f. I/c) 626

a.  Anlaşılamaz Nitelikte İse 626

b.  Çelişkili İse 626

c.  Denetlenmez Nitelikte İse 627

5-  Hüküm Çelişkili İse 627

6-  Taleplerin Her Biri Hakkında Karar Verilmemişse 

(HMK m. 26, 297 f. II) 627

7-  Mirasçı Davalılardan Tahsiline Karar Verilecek Miktar Hüküm Fıkrasında Gösterilmemişse 627

8-  Talep Sonucuna Aykırılık Varsa (HMK m. 26 f. I) 628

a.  Talepten Fazlasına Karar Verilemez 628

b.  Talepten Başka Bir Şeye Karar Verilemez 628

M-  Hesaplama 628

N-  İhtiyati Tedbir 628

O-  Yazılı Yargılama Usulü Uygulanır 629

1- Dilekçelerin Karşılıklı Verilmesi Tamamlanmalıdır 629

2-  Dava Konusu Taşınmazların Tapu Kayıt Bilgileri Dosyaya Sunulmalıdır 630

3-  Keşif Gideri Gider Avansından Karşılanmalıdır 630

4-  Delillerin İkamesi İçin Alınacak Avans Gider Avansı İçinde 

Yer Almamalıdır 630

5-  Bilirkişi Raporu Hüküm Kurmaya Yeterli Olmalıdır 630

6-  Kesin Süreler Usulüne Uygun Verilmelidir 630

7-  Kazanılmış Haklar Dikkate Alınmalıdır 630

8-  Taraflarca Getirilme İlkesi Uygulanır (HMK m. 25) 631

P-  Alacağın İcra Takibine Konulması 631

R-  Maddi Hata 632

S-  Yargılama Giderleri 632

1-  Kural Olarak 632

2-  Talep Edilmemişse 633

3-  Dava Mirasçılar Arasında Görülüyorsa 633

T-  Derdestlik 633

U-  Kabul 633

Ü-  Hükmün Tamamlanması (HMK m. 305/A, 306) 633

& 42. EKSİK KATILMA ALACAĞI (EKA) DAVASI (TMK. m. 241) 635

I. GENEL OLARAK635

A-  Tanımı 635

B-  Özellikleri 635

1-  Düzenleme Emredici Niteliktedir 635

2-  Kazandırma Geçerliliğini Yitirmez 636

3-  Tenkis Hükümlerine Önceliği Vardır 636

4-  Alacağın Nispiliğine İstisna Oluşturur 636

II. KOŞULLARI637

A-  Karşılıksız Bir Kazanım Olmalıdır 637

1-  Eklenecek Değerler Bağlamında Kazandırma Bulunmalıdır 637

2-  Kazandırma Rejim Sonlanmadan Önce Yapılmış Olmalıdır 637

3-  Kazandırma Edinilmiş Mal Grubundan Yapılmış Olmalıdır 638

B-  Katılma Alacağı Karşılanamamış Olmalıdır 638

1-  Eksik Ödeme Bulunmalıdır 638

2-  Süre Verilmişse Beklenmelidir 639

C-  Eksik Miktar İstenmiş Olmalıdır 639

1-  Üçüncü Kişinin Sorumluluğu Sınırlıdır 639

2-  Üçüncü Kişi İşlem Tarafı Olmalıdır 639

3-  Üçüncü Kişi Malı Vermek Zorunda Değildir 639

III. USUL HÜKÜMLERİ639

A-  Görevli Mahkeme 640

1-  Aile Mahkemesi Görevlidir 640

2-  Aile Mahkemesi Yoksa 640

3-  Aile Mahkemesi Sonra Kurulmuşsa 641

4-  Karar Düzeltme Yolu Kapalıdır 641

B-  Yetkili Mahkeme (TMK. m. 214) 641

1-  Genel Olarak 641

2-  Karar Düzeltme Yolu Kapalıdır 642

C-  Davacı 642

1-  Alacaklı Eş  642

2-  Mirasçılar 642

D-  Davalı 643

E-  Islah 643

F-  Faiz 643

G-  Vekâlet Ücreti 644

H-  Kesin Hüküm 644

I-  Birleştirme 644

İ-  Hak Düşürücü Süre (TMK. m. 241  f.II) 644

1-  Bir Yıllık Süre 644

2-  Beş Yıllık Süre 645

J-  Harç  645

1-  Nisbi Harç Verilmelidir 645

2-  Nisbi Harç Eksik İse Tamamlanması İçin Mehil Verilmelidir 645

a.  Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir 646

b.  Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden Kaldırılır 646

aa.  Harç Yatırılıp Yenilenirse 646

bb.  Harç Yatırılıp Yenilenmezse 646

K-  Feragat 646

1-  Eksik Katılma Alacağı Davasında Feragat  647

2-  Anlaşmalı Boşanma Davasında Feragat 647

L-  Uygulanacak Hükümler (TMK. m. 241  f.III) 647

M-  Yargılama Usulü 647

N-  Kabul 648

O-  Hükmün Tamamlanması (HMK m. 305/A, 306) 648

& 43. KATILMA ALACAĞINDA YER ALAN TEMEL KAVRAMLAR 649

I. ARTIK DEĞER KAVRAMI (TMK. m. 231)649

A-  Genel Olarak 649

B-  Artık Değerin Özellikleri 650

1-  İki Artık Değer Vardır 650

2-  İki Ayrı Hesaplama Yapılacaktır 650

3-  Artık Değere Katılma Olmayabilir 650

4-  Terekeden Dar Kapsamlıdır 650

5-  Yaratma Yükümlülüğü Yoktur 651

6-  Değer Eksilmesi Göz Önüne Alınmaz (TMK. m. 231 f II) 651

II. DENKLEŞTİRME KAVRAMI (TMK. m. 230)653

A-  Genel Olarak 653

1-  Hukuki Anlamda Borç Değildir 653

2-  Hukuki Anlamda Alacak Değildir 654

3-  Değer Kaymasıyla Oluşan Haksızlığa Engeldir 654

4-  Tasfiyeden Önce İstenilemez 654

5-  Borç, İlişkin Bulunduğu Mal Kesimini Yükümlülük Altına Sokar ( TMK. m. 230 f II) 655

6-  Açıkça Anlaşıyorsa Re'sen Dikkate Alınmalıdır 655

7-  Düzenleme Emredici Niteliktedir 655

B-  Denkleştirme Türleri 655

1-  Kişisel Malda Denkleştirme (KMD) (TMK. m.230) 655

a.  Kişisel Malda Sabit Denkleştirme (KMSD) 

(TMK. m. 230 f I) 656

b.  Kişisel Malda Değişken Denkleştirme (KMDD) 

(TMK. m. 230 f III) 656

2-  Edinilmiş Malda Denkleştirme (EMD) (TMK. m. 230) 657

a.  Edinilmiş Malda Sabit Denkleştirme (EMSD) 

(TMK. m. 230 f I) 657

b.  Edinilmiş Malda Değişken Denkleştirme (EMDD) 

(TMK. m. 230 f III) 658

III. DEĞERLENDİRME ANI KAVRAMI658

A-  Edinilmiş Malları (EM) Değerlendirme Anı (TMK. m. 235 f I) 659

1-  Rejim Sonlandığında Mevcut Edinilmiş Mallar 

(TMK. m. 235 f. I) 659

a.  Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihte Mevcut Olan 

Mal Esas Alınır  659

b.  Mal Rejiminin Sonra Ermesi  Anındaki Niteliğine Göre 

Esas Alınır 660

c.  Tasfiye Anı Değerlerine Göre Esas Alınır 660

d.  Tasfiye Anı Karar Tarihidir 661

e.  Değerlendirme Anı Değiştirilemez 663

f.  Değerlendirme Uzman Bilirkişiler Tarafından 

Yapılmalıdır 663

2-  Rejim Sonlandıktan Sonra Elden Çıkan Edinilmiş Mallar 663

a.  Edinilmiş Mal Yerine Geçen Bir Değer Varsa 664

b.  Edinilmiş Mal İvazlı Elden Çıkarılmışsa 664

c.  Edinilmiş Mal İvazsız Elden Çıkarılmışsa 664

B-  Eklenecek Değerleri (ED) Değerlendirme Anı 

(TMK. m. 235 f. II) 665

C-  Denkleştirme Değerini (EMD/KMD) Değerlendirme Anı 

(TMK m. 230 f III) 665

1-  Tasfiye Zamanındaki Değerine Göre Yapılır 665

2-  Elden Çıkmışsa Hakkaniyete Göre Yapılır 666

D-  Para Dışı Borçları (B) Değerlendirme Anı (TMK m. 224, 235 f. I) 666

E-  Değer Artış Payında (DAP) Değerlendirme Anı (TMK. m. 227 f. I) 666

& 44.  ARTIK DEĞERİN HESAPLANMASI (TMK. m. 231) 668

I. ARTIK DEĞER HESABINDA AKTİF 669

A-  Edinilmiş Mallar (EM) (TMK. m. 219) 669

1-  Hesaba Katılacak Mallar 670

a.  Türü Belirlenmeyen Mallar (Edinilmiş Mal Karinesi) 670

b.  Mal Rejimi Sona Erdiği Anda Var Olan Edinilmiş Mallar (TMK. m. 225 f. I, 228 f I) 670

c.  Kredi İle Alınan Mallar 671

aa.  Kredi Sözleşmesi ve Kredi Borcu Ödeme Tablosu Getirtilmelidir 671

bb.  Kredide Yapılandırma Olup Olmadığı Belirlenmelidir 671

cc.  Geri Ödemelerin İsabet Ettiği Dönem, Miktarı ve 

Taksit Sayısı Esas Alınmalıdır 671 

dd.  Kredinin Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihten Önce Ödenen Taksitleri Edinilmiş Mal, Bu Tarihten Sonra Ödenen Taksitleri Kişisel Mal Sayılmalıdır 672

ee.  Ödenmemiş Kredi Borç Miktarının, Toplam Kredi Borcuna Oranına Göre Belirlenen Kredi Borç Oranının  Toplam Satın Alım Bedeli Karşısındaki Oranına Dönüşümü Yapılmalıdır 672

ff.  Kredi Borcunun Denkleştirmesi Hem Katılma Alacağı Hem De Kalan Kredi Borcu Nedeni İle Yapılamaz 672

gg.  Kredinin Tamamı Rejim İçerisinde Ödenmişse 673

hh. Kredi Borcunun Mal Rejiminin Geçerli Olduğu 

Dönemin Sonrasına Sarkan Ödemeleri Varsa  673

ıı.  Konut Kredisinin Boşanma Dava Tarihinden Sonra Ödenen Kısmının Tahsili İstemi Varsa 673

d.  Kooperatif İle Alınan Mallar 673

aa.  Kooperatife Üye Kaydı ve Ödeme Evrakları İncelenmelidir 673

bb.  Kooperatif Ödemeleri İçin  Bilirkişilerinden Denetime Açık Rapor Alınmalıdır 674

cc.  Evlilik Öncesi ve Sonrası Yapılan Ödemeler Belirlenmelidir 674

dd.  Kooperatif Ödemelerini Yapanlar Belirlenmelidir 674

ee.  Evlilik Öncesi ve Sonrası Yapılan Ödemeler İle Toplam Ödemeye Göre Oranları Tespit Edilerek Karar Verilmesi Gerekir 674

ff.  Mal Rejiminin Tasfiyesinden Kaynaklanan Kooperatif Kaydının İptal ve Tescili İsteğine İlişkin Davalarda Aile Mahkemesi Görevlidir 674

e.  Şirket Değerlemesi Konusu Mallar 675

aa.  Şirket Değerlemesinde Yer Alan Değer Kavramları 675

aaa.  Piyasa Değeri (Makul Piyasa Değeri/

Nakit Değer) 675

bbb.  Tasfiye Değeri (Elden Çıkarma Değeri) 675

ccc.  Defter Değeri (Muhasebe Değeri/

Özvarlık Değeri) 675

ddd.  Net Aktif Değeri (Uyarlanmış Defter Değeri/

Net Varlık Değeri) 676

eee.  Şerefiye Değeri 676

fff.  İşleyen Teşebbüs Değeri 676

ggg.  Hurda Değer 676

bb.  Şirket Değerlemesi İçin Bilirkişi Heyeti 

Oluşturulmalıdır 676

cc.  Şirketin Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihteki Bilanço, Bilgi, Belge ve Verileri İncelenmelidir 677

dd.  Şirketin Serbest Piyasadaki Uygun ve Makul Sürüm Değerleri Tespit Edilmelidir 677

aaa.  İçinde Bulunduğu Sektörün Durumu 677

bbb.  Sermaye Durumu 677

ccc.  Varlık Yapısı 678

ddd.  Likitide Durumu 678

eee.  Gelecekte Yaratacağı Kar Potansiyeli 678

fff.  Geleceğe Yönelik Yapılan Planlamalar 678

ggg.  Kullandığı Teknoloji, Makine Tesisat Durumu 678

hhh.  Üretim Kapasitesi  679

ııı.  Aldığı Sipariş Durumu 679

iii.  Marka Değeri 679

jjj.  Mevcut ve Gelecekteki Tahmini Performansları 679

kkk.  Büyüme Potansiyeli 679

ee.  Değer Artışının Niteliği Belirlenmelidir 679

aaa.  Konjonktürel Artış Varsa 680

bbb.  Endüstriyel Artış Varsa 680

ff.  Şirketin Tasfiye Tarihindeki Değerinin Esas Alınması Gerekir 680

f.  İnşaatı Süren Mallar 681

aa.  İnşaat Süresinin İsabet Ettiği Dönemler 

Belirlenmelidir 681

aaa.  İnşaat 1.1.2002 Öncesi Tamamlanmışsa 681

bbb.  İnşaat 1.1.2002 Sonrası Tamamlanmışsa 681

bb.  Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihte İnşaatın Geldiği Seviye Belirlenmelidir 681

cc.  Bu Seviyedeki Binanın Tasfiye Tarihindeki Sürüm  Değeri Belirlenmelidir 682

dd.  Rejim Sonlandıktan Sonra Süren İnşaat Çalışmaları ve Harcamalar Dikkate Alınmamalıdır 682

ee.  Gerekirse Bilirkişi İncelemesi Yapılmalıdır 682

2-  Hesaba Katılamayacak Mallar 682

a.  Rejim Sonlandıktan Sonra Edinilen Mallar 682

b.  Rejim Sonlandığında Kişisel Mala Dönüşmüş Mallar 683

c.  Rejim Sonlandığında Üçüncü Kişiye Ait Olan Mallar 683

B-  Değer Artış Payı Alacağı  (DAPA) (TMK. m. 227) 685

C-  Eklenecek Değerler (ED) (TMK. m. 229) 685

1-  Kavram 686

a.  Eklenecek Değerlerin Amacı 686

b.  Eklenecek Değerlerin Konusu 686

c.  Eklenecek Değerlerin İleri Sürülmesi 687

2-  Eklenecek Değerleri Eşe Karşı İleri Sürme (TMK. m. 229 f I) 687

a.  Eşin Rızası Olmadan Yapılan Karşılıksız Kazandırmalar (TMK. m. 229 f. I, b.1) 688

aa.  Kazandırma Rejiminin Sona Ermesinden Önceki 

Bir Yıl İçinde Yapılmalıdır 688

bb.  Kazandırma Karşılıksız Olarak Yapılmalıdır 689

cc.  Kazandırma Diğer Eşin Rızası Olmadan Yapılmalıdır 689

dd.  Kazandırma Edinilmiş Mal Grubundan Yapılmalıdır 690

ee.  Kazandırma Olağan Hediye Dışında Yapılmalıdır 691

b.  Eşin Katılma Alacağını Azaltmak Kastıyla Yapılan Devirler (TMK. m. 229 f. I, b.2) 691

aa.  Devir, Mal Rejiminin Devamı Süresince Yapılmalıdır 692

bb.  Devir, Diğer Eşin Katılma Alacağını Azaltmak Kastıyla Yapılmalıdır 692

cc.  Devir Edinilmiş Mal Grubundan Yapılmalıdır 693

3-  Eklenecek Değerleri Üçüncü Kişiye Karşı İleri Sürme 

(TMK. m. 229 f II) 693

a.  İhbar Yapılmalıdır 694

aa.  Katılma Alacaklısı İhbar Edebilir 694

bb.  Ölmüşse Mirasçılara İhbar Yapılır 694

cc.  Devretmiş Olsa da İhbar Yapılır 694

b.  İhbarın Sonuçları 694

aa.  İhbar Yapmanın Sonuçları 694

bb.  İhbar Yapmamanın Sonuçları 695

c.  Üçüncü Kişinin Sorumluluğu 695

d.  İhbar Sonucu Kurulacak Hüküm 695

aa.  İşlemin İptaline Karar Verilemez 695

bb.  İhbar Edilen Sorumlu Tutulamaz 696

cc.  İhbar Edilenle İlgili Tespitle Yetinilmelidir 696

4-  Eklenecek Değerlerin Uygulama Özellikleri 696

a.  İşlemin Geçerliliğini Etkilemez 696

b.  Taraflarca İleri Sürülmelidir 697

c.  Açıkça Anlaşılanlar Dikkate Alınır 697

d.  Dürüstlük Kuralına Aykırı İstekler Dikkate Alınamaz 697

e.  Tasfiye Sırasında İleri Sürülebilir 697

D-  Kişisel Malda Denkleştirme(KMD) (TMK. m.230) 698

1-  Kişisel Malda Sabit Denkleştirme (KMSD) ( TMK. m. 230 f I) 699

2-  Kişisel Malda Değişken Denkleştirme (KMDD) 

(TMK. m. 230 f III) 700

II. ARTIK DEĞER HESABINDA PASİF702

A-  Değer Artış Payı Borcu  (DAPB) (TMK.  m. 227) 702

B-  Edinilmiş Malda Denkleştirme (EMD) (TMK. m. 230) 703

1-  Edinilmiş Malda Sabit Denkleştirme (EMSD) 

(TMK. m. 230 f I) 704

2-  Edinilmiş Malda Değişken Denkleştirme (EMDD) 

(TMK. m. 230 f III) 704

C-  Borçlar (TMK. m.231) 706

1-  Borçların Dökümü Yapılır 706

2-  Borçların İlişkin Olduğu Mal Grubu Belirlenir 706

a.  Borcun Özellikleri Dikkate Alınır 706

aa.  Borcun Sebebi 707

bb.  Borcun Zamanı 707

cc.  Borcun İşlevi 707

dd.  Borcun Konusu 707

b.  Borç İlişkin Olduğu Mal Kesimini Yükümlülük 

Altına Sokar 708

c.  Borcun Aidiyeti Anlaşılamazsa Borcu Denkleştirme Karinesi (TMK. m. 230 f II) Uygulanır 708

3-  Borçların Çıkarılması İşlemi Yapılır 708

a.  Kişisel Mallara İlişkin Borçlar Dikkate Alınmaz 709

b.  Edinilmiş Mallara İlişkin Borçlar Dikkate Alınır 709

III. VARSA ARTIK DEĞER710  

& 45. ARTIK DEĞERE KATILMA 711

I.ARTIK DEĞERE KATILMANIN ÖZELLİKLERİ711 

A- Kader Birliği ve Hayat Ortaklığı Esasına Dayalıdır711

B-  Paylaşma Değil Katılma Söz Konusudur 712

C-  Ayni Paylaşım Yoktur 712

II. ARTIK DEĞERE KATILMA TÜRLERİ713

A-  Kanuna Göre Katılma 713

1-  Eşit Katılma Kuralı (TMK. m. 236 f.I) 713

2-  Zina veya Hayata Kast Nedeniyle Boşanmada Katılma

(TMK.  m. 236 f.II) 714

a.  Kavram 715

b.  Usul 716

aa.  Boşanma Kararı Bulunmalıdır. (TMK. m. 161, 162) 716

aaa.  Zina Sebebiyle Boşanma Kararında Uygulanır 716

bbb.  Hayata Kast Sebebiyle Boşanma Kararında Uygulanır 716

ccc.  Diğer Boşanma Kararlarında Uygulanmaz 716

bb.  Boşanma Davası Sürmekte İse    717

cc.  Boşanma Davası Sırasında Eşlerden Biri Ölmüşse 

(TMK. m. 181 f.II) 717 

dd.  Boşanma Davası Açılmamışsa  717

c.  Pay Oranının Azaltılması ya da Kaldırılması 718

d.  TKM Dönemi Tasfiyesinde Uygulanmaz 720

B-  Sözleşmeye Göre Katılma (TMK. m. 237) 720

1-  Genel Olarak  720

a.  Paylaşım Şeklinin Değiştirilmesi 720

aa.  Pozitif Aktif Değere Katılım 720

bb.  Negatif Aktif Değere Katılım 720

b.  Paylaşım Oranının Değiştirilmesi (TMK. m. 237 f.I) 721

c.  Saklı Payın Zedelenmesi (TMK. m. 237 f.II) 721

2-  İptal, Boşanma veya Mahkeme Kararıyla Mal Ayrılığında 

(TMK. m. 238) Artık Değere Katılma 722

& 46.  ALACAKLARIN TAKAS EDİLMESİ VE ÖDENMESİ 724

I. ALACAKLARIN TAKAS EDİLMESİ (TMK. m. 236 f.I)724

A-  Karşılıklı Alacaklar Takas Edilir 724

B-  Her Türlü Alacak Takas Edilir 724

1-  Alacağın Aynı Neviden Olması Zorunlu Değildir 724

2-  Başka Bir Mal Rejiminin Tasfiyesi Davasının Konusu Olması Takas Def'inin Yapılmasına Engel Değildir 725

3-  Tasfiye Konusu Olmayan Alacaklar Takas Edilebilir 725

C-  Takas Usulüne Uygun Şekilde İleri Sürülmelidir 725

1-  Def'i Olarak İleri Sürülebilir 725

a.  Aynı Dava İçerisinde Def'i Olarak İleri Sürülebilir 725

b.  Harca Tabi Olmadan Def'i Olarak İleri Sürülebilir 726

2-  Kendiliğinden Dikkate Alınamaz 726

3-  Dava Açarak İleri Sürülebilir 726

a.  Karşı Dava Açarak 726

b.  Ayrı Dava Açarak 726

4-  Davalı Tarafından İleri Sürülebilir 726

a.  Açıkça İleri Sürülmelidir 726

b.  Dilekçelerin Karşılıklı Verilme Süresi İçinde İleri Sürülmelidir 727

c.  Dilekçelerin Karşılıklı Verilme Süresinden Sonra İleri Sürülebilir 727

aa.  Davacının Rızasıyla İleri Sürülebilir 727

aaa.  Davacının Açık Rızasıyla İleri Sürülebilir 727

bbb.  Davacının Örtülü Rızasıyla İleri Sürülebilir 727

bb.  Islah İle İleri Sürülebilir 727

cc.  Ön İnceleme Duruşmasına Davacı Mazeretsiz Gelmezse İleri Sürülebilir 727

5-  Alacaklardan Biri Çekişmeli Olsa Bile Takas İleri Sürülebilir 727

6-  Karşı Alacak Miktarının Takas Talep Tarihinde Belirlenmemiş Olması Kabul Edilmesine Engel Değildir 728

D-   Davacının Alacağı Esas Alınarak Karar Verilir 728

1-  Davacının Alacağından Fazlasına Karar Verilemez 728

2-  Davacının Alacağından Fazlası Alacak Miktarı İçin 

Karşı Dava ya da Ayrı Dava Açılmışsa Fazla Alacak 

Miktarı Hakkında Hüküm Kurulabilir 728

II. ALACAKLARIN ÖDENMESİ (TMK. m. 239)728

 A.  Nakit veya Ayın Olarak Yapılabilir (TMK. m. 239 f.I) 729

1-  Ödeme Şeklini Borçlu Belirleyebilir 729

2-  Ödeme Şekline Kural Olarak İtiraz Edilemez 729

a.  Ayni Ödeme Konusu Malın Değeri Az İse 729

b.  Ayni Ödeme Konusu Malın Değeri Fazla İse 729

3-  Ödeme Şekli Ayın ya da Para Olabilir 729

a.  Para Olabilir 730

b.  Ayın Olabilir 730

4-  Ödeme Şekli Dava Sonuçlanıncaya Kadar İleri Sürülebilir 730

B.  Ekonomik Bütünlük Korunmalıdır. (TMK. m. 239 f.I) 730

C.  Ödemelerin Ertelenmesi İstenebilir (TMK. m. 239 f.II) 731

1-  Ciddi Güçlük Doğmalıdır 731

2-  İstek Bulunmalıdır 732

3-  Uygun Süre Ertelenme Yapılmalıdır 732

D. Faiz (TMK. m. 239 f III) 732

1-  Faizin Başlangıcı 732

a.  Katkı Payı Alacağında Faiz 732

b.  Değer Artış Payı Alacağında Faiz 733

c.  Katılma Alacağında Faiz 733

2-  Faizin Aksi Kararlaştırılabilir 733

E.  Güvence (TMK. m. 239 f III) 733

SEKİZİNCİ BÖLÜM

SEÇİLEBİLİR MAL REJİMLERİ 

(TMK. m. 242-281)

& 47. MAL AYRILIĞI REJİMİ ( TMK. m. 242-243)  736

I. MAL AYRILIĞI REJİMİNİN ÖZELLİKLERİ736

A-  Eşlerin Kendi Malvarlığı Üzerindeki Hakları Korunur 736

B-  Beklenen Hak Doğurmaz 737

C-  Fiilen Tasfiye Yapılır 737

II. MAL AYRILIĞI REJİMİNİN SEÇİLMESİ (TMK. m. 203-205)737

III. MAL AYRILIĞI REJİMİNİN OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ OLARAK 

  YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ (TMK. m. 206-212) 738

IV. YÖNETİM, YARARLANMA VE TASARRUF (TMK. m. 242)738

V. DİĞER HÜKÜMLER (TMK. m. 243)740

A-  Kanıtlama 741

B-  Borçlardan Sorumluluk 741

C-  Paylı mülkün Özgülenmesi 742

& 48.  PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİ (TMK. m. 244-255) 744

I. YÖNETİM, YARARLANMA VE TASARRUF (TMK. m. 244-245)745

A.  Genel Olarak (TMK. m. 244) 745

B.    İspat (TMK. m. 245) 746

II. BORÇLARDAN SORUMLULUK (TMK. m. 246)747

III. MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ VE TASFİYE (TMK. m. 247-255)748

A.  Sona Erme Anı (TMK. m. 247) 748

B.  Malların Geri Alınması ve Paylı Malın Verilmesi

 (TMK. m. 248-249) 748

1.  Genel Olarak (TMK. m. 248) 749

2.  Katkıdan Doğan Hak (TMK. m. 249) 749

C.  Aileye Özgülenen Mallar ( TMK. m. 250-253) 751

1.  Kural ( TMK. m. 250) 752

a.  Paylaşma Konusu Mallar (TMK. m. 250 f. I) 752

aa.  Ailenin Ortak Kullanım ve Yararlanmasına 

Özgülenmiş Mallar (veya Yerine Geçen Değerler) 753

bb.  Ailenin Ekonomik Geleceğini Güvence Altına Almaya Yönelik Yatırımlar (veya Yerine Geçen Değerler) 753

b.  Paylaşma Dışı Mallar (TMK. m. 250 f. II) 754

aa.  Manevî Tazminat Alacakları 754

bb.  Miras Yoluyla Edinilen Mallar 754

cc.  Sağlararası veya Ölüme Bağlı Tasarruflarla Edinilen Mallar (Karşılıksız Kazandırmada Bulunanın Açık İradesinden Aksi Anlaşılmadıkça) 755

2.  Paylaşmaya Aykırı Davranışlar (TMK. m. 251) 755

3.  Paylaştırma İsteminin Reddi (TMK. m. 252) 756

4.  Paylaştırma Yöntemi (TMK. m. 253) 758

D.  Aile Konutu Ve Ev Eşyası (TMK. m. 254-255) 759

1.  İptal veya Boşanma Hâlinde (TMK. m. 254) 759

2.  Ölüm Hâlinde (TMK. m. 255) 760

a.  Kural Olarak (Mülkiyet Hakkı Tanınması) 

(TMK. m.255  f.I) 761

b.  İstisna/Haklı Neden Varsa (İntifa veya Oturma Hakkı Tanınması) (TMK. m.255  f.II) 761

c.   Ayni Hak Talep Edilemeyecek Durumlar 

(TMK. m.255 f.III) 762

& 49. MAL ORTAKLIĞI REJİMİ (TMK. m. 256-281)  763

I. MÜLKİYET (TMK. m. 256-261)768

A.  Kapsamı (TMK. m. 256) 768

B. Ortaklık Malları  (TMK. m. 257-259) 769

1.  Genel Mal Ortaklığı (TMK. m. 257) 773

2. Sınırlı Mal Ortaklığı (TMK. m. 258-259) 773

a.  Edinilmiş Mallarda Ortaklık (TMK. m. 258) 773

b.  Diğer Mal Ortaklıkları (TMK. m. 259) 774

C.  Kişisel Mallar (TMK. m. 260) 774

D.  İspat (TMK. m. 261) 774

II.YÖNETİM VE TASARRUF (TMK. m. 262-267)775

A.  Ortaklık Mallarında (TMK. m. 262-266) 775

1.  Olağan Yönetim (TMK. m. 262) 775

2.  Olağanüstü Yönetim (TMK. m. 263) 775

3.  Ortaklık Malları İle Meslek veya Sanat İcrası (TMK. m. 264) 776

4.  Mirasın Kabulü veya Reddi (TMK. m. 265) 776

5.  Sorumluluk ve Yönetim Giderleri (TMK. m. 266) 776

B.  Kişisel Mallar (TMK. m. 267) 777

III.ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUK (TMK. m. 268-269)777

A. Ortaklık Borçları (TMK. m. 268) 777

B. Kişisel Borçlar (TMK. m. 269) 778

IV. EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR (TMK. m. 270)778

V. MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ VE TASFİYE (TMK. m. 271-281)779

A.  Sona Erme Anı (TMK. m. 271) 779

B.  Kişisel Mala Ekleme (TMK. m. 272) 779

C.  Kişisel Mal İle Ortaklık Malı Arasındaki Denkleştirme 

(TMK. m. 273) 780

D.  Değer Artış Payı (DAP) (TMK. m. 274) 780

E.  Değer Belirlenmesi (TMK. m. 275) 781

F. Paylaşma (TMK. m. 276-277) 782

1.  Ölüm veya Diğer Bir Mal Rejiminin Kabulü Hâlinde

(TMK. m. 276) 782

2.  Diğer Hâllerde (TMK. m. 277) 782

G.  Paylaşma Usulü (TMK. m. 278-281) 783

1.  Kişisel Mallar (TMK. m. 278) 783

2.  Aile Konutu ve Ev Eşyası (TMK. m. 279) 783

a.  Kural Olarak (Mülkiyet Hakkı Tanınması) 

(TMK. m.279  f.I)  783

b.  İstisna/Haklı Neden Varsa (İntifa veya Oturma Hakkı Tanınması) (TMK. m.279  f.II) 784

c.   Rejim Ölüm Dışındaki Nedenle Son Bulmuşsa 

(TMK. m.279  f.III) 784

3.  Diğer Malvarlığı Değerleri (TMK. m. 280) 784

4. Diğer Paylaşma Kuralları (TMK. m. 281) 785

DOKUZUNCU BÖLÜM

MAL REJİMLERİNDE 

MİLLETLERARASI UYUŞMAZLIKLAR 

& 50.  MAL REJİMİNDE BAĞLAMA KURALI, UYGULANACAK STATÜ VE VASIFLANDIRMA 787

I.BAĞLAMA KAVRAMI787

A- Bağlama Konusu 787

B- Bağlama Noktası 787

1- Vatandaşlık/Milli Hukuk (lex patriae) 788

2-  Yerleşim Yeri /İkametgahın Bulunduğu Ülke Hukuku 

(lex domicilii) 788

3-  Mutad Mesken/ Mutad Meskenin Bulunduğu Ülke Hukuku 

(lex residentiae) 789

a.  Mutad Meskenin Tanımı 789

b.  Mutad Meskenin Bağlama Noktası Olarak Özellikleri 789

aa.  Gerçek Durumu Göstermesi 789

bb.  Fiili Durumu Göstermesi 790

cc.  Düzenli ve Devamlı Oturulan Yeri Göstermesi 790

dd.  Hayat İlişkisinin Merkezini Göstermesi 790

ee.  Sosyal Çevreyi Göstermesi 790

c.  Mutad Meskenin Bağlama Noktası Olarak Uygulandığı İlişkiler 790

4-  Davaya Bakan Hakimin Hukuku (lex fori) 791

5-  İşlemin Yapıldığı Yer Hukuku (locus regit actum) 791

6-  Seçilen Hukuk 791

C-  Bağlama Şekli 791

1-  Tek Basamaklı Bağlama 792

2-  Çok Basamaklı Bağlama 792

3-  Seçenekli Bağlama 792

II. MAL REJİMİNDE BAĞLAMA KURALI 792

A-  Eşler Yetkili Hukuku Belirlemişse (MÖHUK m. 15, f. I) 793

1-  Belirlemenin Zamanı 793

2-  Belirlemenin Şekli 793

3-  Belirlemenin Sınırları 793

4-  Belirlemenin Sonuçları 793

B-  Eşler Yetkili Hukuku Belirlememişse (MÖHUK m. 15, f. I) 794

C-  Eşler Evlenmeden Sonra Yeni Bir Müşterek Hukuka Sahip Olmuşsa (MÖHUK m. 15, f. III) 794

D-  Eşlerin Taşınmaz Malları Tasfiye Edilecekse 

(MÖHUK m. 15, f. II) 795

III. VASIFLANDIRMA KAVRAMI795

A-  Genel Olarak 795

B-  Bağlama Konusunda Vasıf İhtilafı 796

1-  Vasıf İhtilafının Sebepleri 796

a.  Sistem Farklılığı  796

aa.  İç ve Yabancı Maddi Hukuk Farklılığı 796

bb. Milletlerarası Özel Hukuk Kuralı ile İç Maddi Hukuk Farklılığı 797

b.  Bağlama Kuralının Yokluğu 797

2-  Vasıf İhtilafının Çözümü 797

a.  Lex Fori'ye Göre Çözüm 797

b.  Lex Causae'ya Göre Çözüm 798

c.  Milletlerarası Özel Hukuk Adaletine Göre Çözüm 799

d.  Karma Çözüm 799

C-  Bağlama Noktasında Vasıf İhtilafı 799

1-  Genel Olarak 799

2-  Vasıf İhtilafının Çözümü 799

3-  Lex Fori Çözümün İstisnaları 799

a.  Vatandaşlığın Vasıflandırılması 799

b.  Atıf Halinde Vasıflandırma 800

IV. MAL REJİMİNDE UYGULANACAK STATÜ VE 

  VASIFLANDIRMA 800

A-  Mal Rejiminin Geçerliliği  800

B-  Mal Rejiminin Seçilmesi 800

C-  Mal Rejiminin Dönüştürülmesi 800

D-  Mal Rejiminde Yönetme, Yararlanma ve Tasarruf 801

E-  Diğer Hallerde Statünün Uygulanabilirliği 801

1-  Evlilik Dışı Birliktelik 801

a.  Kayıtlı Olmayan Hayat Ortaklığı 801

b.  Kayıtlı Hayat Ortaklığı 801

2-  Farklılıkları Olanların Evlenmeleri 802

a.  Farklı Dinde Olanların Evlenmeleri 802

b.  Farklı Mezhepte Olanların Evlenmeleri 802

c.  Farklı Irkta Olanların Evlenmeleri 802

d.  Farklı Dilde Olanların Evlenmeleri 803

e.  Farklı Renkte Olanların Evlenmeleri 803

3-  Aynı Cinsten Olanların Evlenmeleri 803

4-  Cinsiyet Değiştirmiş Olanların Evlenmeleri 804

5-  Çocuk Yaşta Olanların Evlenmeleri 805

6-  Birden Çok Kadın veya Erkekle Evlenme 805

7-  Muvazaalı Evlenme 806

& 51.  MAL REJİMLERİNE İLİŞKİN DAVALARDA MİLLETLERARASI YETKİ  807

I. GENEL OLARAK807

A-  Kavram 808

1-  Ülke İçi Yetki/İç Yetki 809

2-  Milletlerarası Yetki 809

B-  İç Hukuk Kuralıdır 809

C-  Dava Şartı Değildir 810

D-  Kanunla Düzenlenir 810

E-  Karma Niteliktedir 810

F-  Türk Hukukunun Uygulanması Şartına Bağlı Değildir 810

II. MİLLETLERARASI GENEL YETKİ KURALI (MÖHUK m. 40)811

A-  İç Hukukun Yetki Kuralları Geçerlidir 811

1-  İç Hukukta Genel Yetkili Mahkeme

(MÖHUK m. 40, HMK m. 6) 811

a.  Genel Olarak (HMK m. 6) 811

aa.  Vasıflandırma 812

bb.  Nüfusa Kayıtlı Olunan Yer 812

cc.  Muhtarlık belgesi 812

dd.  Varsayılan Yerleşim Yeri 812

ee.  Kurumlarda Bulunulan Yer 813

ff.  Adres Beyan Formu 813

gg.  İkamet Tezkeresi 813

hh.  Geçici İkamet İzni 814

ıı.  Yabancılar Kütüğü 814

b.  Davalının Birden Fazla Olması Hâlinde Yetki 

(HMK m. 7) 815

aa.  Davalılardan Birinin Yerleşim Yeri Mahkemesinde 

Dava Açılabilir 815

bb.  Kanunda, Ortak Yetkiyi Taşıyan Bir Mahkeme Belirtilmişse Davaya O Yer Mahkemesinde Bakılır 815

cc.  Davalılardan Birini Sırf Kendi Yerleşim Yeri Mahkemesinden Başka Bir Mahkemeye Getirmek Amacı Bulunmamalıdır 815

c.  Bir Yerde Geçici Olarak Oturanlara Karşı Açılacak Davalarda Yetki (HMK m. 8) 815

aa.  Geçici Olarak Oturana Karşı Açılacak Alacak veya Taşınır Mal Davası Bulunmalıdır 815

bb.  Geçici Olarak Oturanların Orada Bulunmaları Uzunca 

Bir Süre Devam Edebilecek Olmalıdır 816

d.  Türkiye’de Yerleşim Yerinin Bulunmaması Hâlinde Yetki (HMK m. 9) 816

aa.  Genel Yetkili Mahkeme, Davalının Türkiye’deki Mutad Meskeninin Bulunduğu Yer Mahkemesidir 816

bb.  Özel Yetki Hâlleri Saklı Olarak Malvarlığı Haklarına İlişkin Dava, Uyuşmazlık Konusu Malvarlığı Unsurunun Bulunduğu Yerde de Açılabilir 816

2-  İç Hukukta Özel Yetkili Mahkemeler 816

a.  Genel Olarak 817

b.  Mal Ayrılığına Dönüştürme Davasında Yetkili Mahkeme (TMK m. 207) 817

c.  Mal Rejiminin Tasfiyesi Davasında Yetkili Mahkeme 

(TMK m. 214) 817

aa.  Rejimin Ölümle Sona Ermesi Durumunda 

(TMK. m. 214 b.1) 818

bb.  Boşanma Durumunda  819

aaa.  TKM Dönemi (TKM m. 146) 819

bbb.  TMK Dönemi (TMK. m. 179, 214 b.2) 821

aaaa.  Boşanma Kararı Veren Mahkeme 

Yetkilidir 821

bbbb.  Boşanma Davası Sonuçlanmadan Yetkisizlik Kararı Verilemez 822

cc.  Evliliğin İptali Durumunda 

(TMK. m. 156, 160, 214 b.2) 823

dd.  Mal Ayrılığına Karar Verilmesi Durumunda 

(TMK. m. 214 b.2) 823       

 ee.  Diğer Durumlarda  824

B-  Genel Yetki Kuralına Konu Dava Niteliği 824 

III. MİLLETLERARASI ÖZEL YETKİ KURALLARI 

  (MÖHUK m. 41-46) 824

EKLER

KAVRAM DİZİNİ 825

ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN YAŞAM ÖYKÜSÜ 883

ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN ÇALIŞMALARINDAN “BİR KISMI” 885