Ömer Uğur GENÇCAN ( Yargıtay 2. Hukuk Daire Başkanı )

 

ÇİNDEKİLER

 

ÖNSÖZ YERİNE 5

İÇİNDEKİLER 9

KAYNAKÇA 53

KISALTMALAR 59

BİRİNCİ KISIM

VELÂYETE GENEL BAKIŞ

& 1. VELÂYET KAVRAMI 

I.  VELÂYETİN TANIMI 61

II.  VELÂYETİN KARŞILAŞTIRMASI 61

A- Vesayet Kavramı 62

B- Vesayet Karşılaştırması 62

1- Kuruluşu  62

2-  Kaynağı 66

3-  Konusu Kişiler 66

4-  Hakkı Kullanacak Kişiler 67

5-  Hakkın Kapsamı 69

6-  Giderlerin Kaynağı 72

7-  Malları Kullanma Hakkı 72

8-  Hesap Verme 74

9-  Temsil Etme 75

10-  Mahkeme Kontrolü 75

11-  Görüş Alma 76

12-  Ücret Alma 76

13-  Gelir Fazlası 77

14-  Görevden Ayrılma 77

15-  Görevin Süresi 78

16-  Yerleşim Yeri 78 

& 2. ÇOCUĞUN VELÂYETİNE İLİŞKİN GENEL İLKELER

I. VELÂYETTE KAMU DÜZENİ İLKESİ 81 

A- Velâyet Düzenlemesi  81

1- Velâyetin Düzenlenmesi Zorunludur 81

2- Velâyette Kendiliğinden Düzenleme Yapılır 82

3- Velâyet Askıda Bırakılamaz 83

4- Velâyette Kendiliğinden Araştırma Yapılır 83

5- Velâyet Yargılamanın Her Aşamasında Dikkate Alınır 84

6- Velâyet Düzenlenmesi Talep Edilmesi Taraf Sıfatı

Kazandırmaz 85

7- Velâyete İlişkin Kararlar Kesinleşmedikçe İnfaz Edilemez 85

8- Velâyet Kararın İnfazını Engelleyici Nitelikte Hüküm

Kurulamaz 85

9- Velâyete İlişkin Her Aşamada Delil Sunulabilir 86

10- Velâyet Ek Karar İle Düzenlenemez 87

11- Velâyet Hakkına Sahip Olanın Kabul Açıklaması 

Sonuç Doğurmaz 87

B- Velâyetin İhbarı 88

C- Velâyetin Verilmesi 88

1- Velâyet Eşlerden Birine Verilebilir 88

2- Velâyet Ana ve Baba Dışında Kimseye Tevdi Olunamaz 89

3- Velâyetin Verilmesi Kural Değildir 91

4- Velâyet Vesayet Kaldırılmadan İstenilemez 92

Ç- Velâyette Çocuğun Üstün Yararı 92

1- Sağlık Bakımından Üstün Yararı 92

2- Eğitim Bakımından Üstün Yararı 94

3- Ahlak Bakımından Üstün Yararı 94

4- Yaşı Bakımından Üstün Yararı 95

5- Güvenlik Bakımından Üstün Yararı 96

D- Velâyetin Hükmü 97

1- Velâyet Kesin Hüküm Oluşturmaz 97

2- Velâyet İçin Resmi Siciller Kanıt Oluşturur 97

3- Velâyeti Koruma Kararı Kaldırmaz 98

4- Velâyet Kullanılması Sınırlanamaz 98

II.  VELÂYETTE BÜTÜNCÜLLÜK İLKESİ 99 

A- Kademeli Verilemez 99

B- Parçalı Verilemez 99

C- Koşullu Verilemez 99

Ç- Başkasına Verilemez 100

III.  VELÂYETTE GÜVENLİK İLKESİ 101

A- Çocuğun Bedenî Güvenliği 101

B- Çocuğun Fikrî Güvenliği 101

C- Çocuğun Ahlakî Güvenliği 101

Ç- Çocuğun Sosyal Güvenliği 102

IV.  VELÂYETTE UYGULANACAK HUKUK İLKESİ 102

V.  VELÂYETTE İLGİLİLERİN DİNLENMESİ İLKESİ 103

A- Olanak Buldukça Ana ve Baba Dinlenmelidir 103

B- Yeterli İdrak Gücüne Sahip Çocuk Dinlenmelidir 104

1- Çocuğun Görüşü Alınmalıdır 104

2- Çocuğun İsteğine Öncelik Verilmelidir 109

3- Çocuğun İsteği Çıkarına Uygun Olmalıdır 112

C- Uzman Bilirkişilerden Görüş Alınmalıdır 113

Ç- Vasinin ve Vesayet Makamının Düşüncesi Alınmalıdır 115

VI.  VELÂYETTE ONAY İLE ANLAŞMA İLKESİ 116

VII.   VELÂYETTE ÜVEY ÇOCUĞA DESTEK İLKESİ 116

A- Üvey Çocuğa Özen ve İlgi Gösterme Yükümlülüğü

(TMK. m. 338 f. I) 116

B- Üvey Çocuğa Uygun Bir Şekilde Yardımcı Olma Yükümlülüğü (TMK. m. 338 f. II) 117

C- Üvey Çocuğa İhtiyaçları İçin Onu Temsil (TMK. m. 338 f. II) 117

VIII. VELÂYETTE SOSYALLİK  İLKESİ 117

A- Din veya Mezhep 117

B- Değer Yargıları 119

IX.  VELÂYETTE ÇEVRESELLİK  İLKESİ 119

A- Alıştığı Ortamı Değiştirmeme 119

B- Kardeşlerin Ayrılmaması 122

C- Fiziki Çevrenin Etkisi 125

X.  VELÂYETTE POZİTİF HUKUKA DAYANMA İLKESİ 126

A- Boşanmadaki Kusur 126

B- Soybağı İlişkisi 127

1- Çocukla Soybağı İlişkisi Yoksa 127

2- Çocukla Soybağı Sorunu Varsa 128

a. Çocukla Ana ve Baba Yönünden Soybağı Sorunu Varsa 128

b. Çocukla Ana Yönünden Soybağı Sorunu Varsa 129

c. Çocukla  Baba Yönünden Soybağı Sorunu Varsa 129

C- Boşanma Protokolü Varsa 131

Ç- Çocuk İçin Koruma Kararı Varsa 131

D- Evlâtlık Olarak Verilme 134

İKİNCİ KISIM

ÇOCUĞUN VELÂYET ALTINDA OLMASI HALLERİ

& 3. ERGİN OLMAYAN ÇOCUKLARDA  VELÂYET (TMK m. 335 f. I)

I.  ASIL OLAN ERGİN OLMAYAN ÇOCUĞUN ANA VE

  BABASININ VELÂYETİ ALTINDA OLMASIDIR 135

A- Aile Mahkemesi Velayet Konusunda Karar Vermeden

Vesayet İstemi İncelenemez 136

1- Çocuk Vesayet Altında İken Velâyet İstemi 136

a. Vesayetin Kaldırılması Davası Varsa 136

b. Vesayetin Kaldırılması Davası Yoksa 136

c. İstem Vesayetin Kaldırılmasını İçeriyorsa 137

2- Çocuk Velâyet Altında İken Vesayet İstemi 139

a. Velâyet Hakkı Kaldırıldığında Velâyetten Yoksun

Kalınıyorsa 139

b. Velâyet Hakkı Kaldırıldığında Velâyetten Yoksun Kalınmıyorsa 140

B- Vesayet Makamı Velâyetin Verilmesi Karara Bağlanmadan

Vesayet Kararı Veremez 140

1- Velâyetin Düzenlenmesi Davası Varsa 140 

2- Velâyetin Kaldırılması Davası Varsa 141

3- Velâyetin Düzenlenmesi ve Kaldırılması Davası Yoksa 141

II. YASAL SEBEP OLMADIKÇA VELÂYET ANA VE

  BABADAN ALINAMAZ 143

& 4. KISITLANAN ERGİN ÇOCUKLARDA VELÂYET

(TMK m. 335 f. II, 419 f. III)

I. KISITLANAN ERGİN ÇOCUKLAR KURAL OLARAK

  VELÂYET ALTINDA BIRAKILIR 145

A- Daha Önce Alınmış Kısıtlama Kararı Bulunmamalıdır 145

B- Kısıtlama Kararı Verilmelidir 146

C- Kısıtlanan Ergin Çocuklar Kural Olarak Ana ve Babanın

Velâyet Altında Bırakılır 146

II. KISITLANAN ERGİN ÇOCUKLARA UYGULANACAK

  HÜKÜMLER 147

A- Yargıtay’a Göre Velayet Hükümleri Uygulanır 147

B- Düşüncemize Göre Vesayet Hükümleri Uygulanır 155

 

ÜÇÜNCÜ KISIM

ÇOCUĞUN ANA BABASI EVLİ İSE VELÂYET 

& 5. VELÂYETİN BİRLİKTE KULLANILMASI (TMK m. 336 f. I)

I.  VELÂYET EVLENMEYLE KENDİLİĞİNDEN KAZANILIR 155

II. VELÂYET RIZAYA DAYANILARAK KULLANILABİLİR 157

& 6. VELÂYETİN EŞLERDEN BİRİNE VERİLMESİ/ VELÂYETİN TEVDİİ 

I.  VELÂYETİN EŞLERDEN BİRİNE VERİLMESİ SEBEPLERİ 158

A- Ortak Hayata Son Verilmesi (TMK m. 336 f. II) 158

1- Ayrı Yaşama İzne Bağlı Değildir (TMK m. 197 f. I) 158

2- Velâyet Hakkını Ortadan Kaldırmaz  (TMK m. 336 f. I) 158

3- Velâyet Eşlerden Birine Tevdi Edilebilir (TMK m. 336 f. II) 158

4- Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Göre Verilir 159

B- Ayrılık Hâlinin Gerçekleşmesi (TMK m. 336 f. II) 160

1- Ayrılık Hâli İçin Karar Gereklidir (TMK m. 170) 160

2- Velâyet Hakkını Ortadan Kaldırmaz  (TMK m. 336 f. I) 161

3- Velâyet Eşlerden Birine Tevdi Edilebilir (TMK m. 336 f. II) 161

4- Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Göre Verilir 161

C- Ana ve Babadan Birinin Ölümü (TMK m. 336 f. III) 161

Ç- Ana ve Babadan Birinin Gaipliğine Karar Verilmesi 162

D- Boşanma (TMK m. 336 f. III) 162

1- Velâyet Çocuk Kendisine Bırakılan Tarafa Aittir

(TMK m. 336 f. III) 162

2- Velâyeti Bir Tarafa Verme Emredici Düzenlemedir 163

3- Velâyeti Birlikte Kullanma Kararlaştırılamaz 164

4- Velâyeti Birlikte Kullanma Bölümü Tenfiz Edilemez 164

5- Velâyet Hakkı Sahibinin Ölümünde Velâyet Açık Kalır 164

a. Velâyet Kendiliğinden Sağ Eşe Geçmez 164

b. Velâyetin Sağ Eşe Verilmesi Çocuğun Menfaatine İse 165

c. Velâyetin Sağ Eşe Verilmesi Sakıncalı İse 165

6- Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Göre Verilir 166

7- Velâyet Kısıtlanan Ana Babaya Verilemez 166

E- Evliliğin Butlanına Karar Verilmesi (TMK m. 157 f. II) 167

1- Velâyet İçin Boşanmaya İlişkin Hükümler Uygulanır 167

2- Velâyet Hakkı Sahibinin Ölümünde Velâyet Açık Kalır 167

II. VELÂYETİN EŞLERDEN BİRİNE VERİLMESİ USULÜ 167

A- Genel Olarak 167

B- Usul Hükümleri 167

1- Görevli Mahkeme 167

2- Yetkili Mahkeme 168

3- Davacı 168

4- Davalı 168

5- Uzman Görüşü Alınması 168

6- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir 169

7- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır 171

8- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır 171

9- Dava Adli Tatilde Görülebilir 171

10- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması 171

11- Alıştığı Ortam Dikkate Alınmalıdır 172

12- Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Davası Beklenmelidir 173

13- Davanın Konusuz Kalması 174

14- Ceza Davasının Etkisi 174

15- Hüküm Fıkrası 175

a. Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır 175

b. Duraksama Yaratmamalıdır 175

c. Çelişkili Olmamalıdır 176

ç. Müfredat Defteri Düzenlenmelidir 177

16- Tüzük Hükümleri 177

17- Vekalet Ücreti 178

18- Yabancılık Unsuru 178

19- Harç 181

a. Boşanma Kararından Önce İstenmesinde Harç 181

b. Boşanma Kararından Sonra İstenmesinde Harç 181

20- Tavzih 181

21- Delillerin Toplanması 181

22- Feragat  182

a. Karardan Önce Feragat Edilebilir 182

b. Temyiz Aşamasında Feragat Edilebilir 182

c. Karar Düzeltme Aşamasında Feragat Edilebilir 182

23- Re’sen İnceleme 183

24- Bekletici Sorun 183

& 7. VELÂYETİN GEÇİCİ OLARAK/TEDBİREN VERİLMESİ

(TMK m. 197 f. IV, 336 f. II)

I.  GENEL OLARAK 185

A- Taraf Teşkili Yapılarak Karar Verilebilir 186

B- Deliller Her Aşamada Dikkate Alınır 187

C- Teslim Koşulları Gerçekleşmelidir 187

II. VELÂYETİN GEÇİCİ OLARAK/TEDBİREN VERİLMESİNDE

  USUL HÜKÜMLERİ 189

A- Görevli Mahkeme 189

B- Yetkili Mahkeme 189

C- Taraf Teşkili 190

Ç- Yargılama Usulü 190

D- Kişisel İlişki Kurulması 190

E- Boşanma Davasının Etkisi 191

1- Boşanma Davası Açılmışsa 191

2- Boşanma Kararı Kesinleşmemişse 191

F- Tedbir Nafakası Verilmesi 192

G- Kişisel İlişki Kurulması 192

DÖRDÜNCÜ KISIM

ÇOCUĞUN ANA BABASI EVLİ DEĞİL İSE VELÂYET 

& 8. ANA VE BABA EVLİ DEĞİLSE VELAYET (TMK. m. 337)

I. KURAL: VELÂYET ANAYA AİTTİR (TMK. m. 337 f. I) 193

A- Doğumla Kendiliğinden Kazanılır 193

1- Velayetin Anadan Alınma İsteği Yoksa 193

2- Velayetin Anadan Alınma İsteği Varsa 194

a. Velayetin Anadan Alınma Sebebi Yoksa 194

b. Velayetin Anadan Alınma Sebebi Varsa 195

c. Velayet Düzenlemesi İstenen Çocuk Ortak Çocuk Değilse 195

B- Çocuğun Teslimini İsteyebilir 195

II. İSTİSNA: VASİ ATANMASI VEYA VELÂYETİN BABAYA

  VERİLMESİ (TMK. m. 337 f. II) 196

A- Ana Küçükse 196

B- Ana Kısıtlı İse 196

C- Ana Ölmüşse 196

Ç- Anadan Velâyet Alınmışsa 197

BEŞİNCİ KISIM

ÇOCUĞUN STATÜSÜ

& 9. ÇOCUĞUN STATÜSÜ 

I.  ÇOCUĞUN EĞİTİMİ 199

A- Çocuğun Genel ve Mesleki Eğitimi (TMK. m. 340) 199

B- Çocuğun Dini Eğitimi (TMK. m. 341) 200

II. ÇOCUĞUN TEMSİL EDİLMESİ (TMK. m. 342) 200

III.  ÇOCUĞUN FİİL EHLİYETİ (TMK. m. 343) 200

IV. ÇOCUĞUN AİLEYİ TEMSİL ETMESİ (TMK. m. 344) 200

V.  ÇOCUK İLE ANA VE BABA ARASINDAKİ HUKUKİ

  İŞLEMLER (TMK. m. 345) 201

VI. ÇOCUĞUN YERLEŞİM YERİ 201

A- Kısıtlanmamış Çocuğun Yerleşim Yeri 201

1- Evlilik İçi Doğan Çocuğun Yerleşim Yeri 201

a. Evlilik Sürerken Çocuğun Yerleşim Yeri 201

aa. Ana Babanın Ortak Yerleşim Yeri Varsa

(TMK. m. 21 f. I) 201

bb. Ana Babanın Ortak Yerleşim Yeri Yoksa

(TMK. m. 21 f. I) 201

cc. Diğer Hallerde (TMK. m. 21 f. I) 202

b. Evlilik Sonlandığında Çocuğun Yerleşim Yeri 202

2- Evlilik Dışı Doğan Çocuğun Yerleşim Yeri 202

B- Kısıtlanmış Çocuğun Yerleşim Yeri 202

1- Ergin İken Kısıtlanmış Çocuğun Yerleşim Yeri

(TMK. m. 335 f. II) 203

2- Ergin Değil İken Kısıtlanmış Çocuğun Yerleşim Yeri 203

C- Yerleşim Yeri Tespit Konusu Yapılamaz 203

ALTINCI KISIM

ÇOCUĞUN KİMLİĞİ

& 10. ÇOCUĞUN ÖZADI (TMK m. 339 f. V)

I. AD KAVRAMI 205

A- Taşınması Zorunlu Adlar 205

1- Özad 205

2- Soyadı 205

B- Taşınması Zorunlu Olmayan Adlar 206

1- Takma Ad 206

2- Lakap 206

II. ÖZADIN KAZANILMASI 206

A- Soybağı Kurulmamış Çocuğun Özadını Kazanması 206

1- Baba İle Soybağı Kurulmamış Çocuğun Özadı 206

2- Hem Baba Hem Ana İle Soybağı Kurulmamış

Çocuğun Özadı 207

3- Soybağı Reddedilen Çocuğun Özadı 207

B- Soybağı Kurulmuş Çocuğun Özadını Kazanması 207

1- Ana ve Baba Evli İse Çocuğun Özadı (TMK m. 339 f. V) 208

a. Evlilik Devam Ederken Doğan Çocuğun Özadı

(TMK m. 285 f. I) 208

b. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün İçinde Doğan Çocuğun Özadı (TMK m. 285 f. I) 209

c. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün

Geçtikten Sonra Doğan Çocuğun Özadı

(TMK m. 285 f. II) 209

d. Sonradan Evlenmeyle Soybağı Kurulan Çocuğun Özadı (TMK m. 292) 209

e. Ana ve Babadan Biri Ölen Çocuğun Özadı 209

f. Ana ve Babadan Birinin Gaipliğine Karar Verilen

Çocuğun Özadı (TMK m. 285 f. III) 210

g. Ana ve Babasından Birinin Ayırt Etme Gücünü Yitirdiği Çocuğun Özadı 210

2- Ana ve Baba Evli Değilse Çocuğun Özadı 210

a. Tanınan Çocuğun Özadı 211

b. Babalığa Hüküm Kararı Alınan Çocuğun Özadı 211

c. Özel Kanuna Göre Kurulumda Çocuğun Özadı 211

3- Evlâtlığın Özadı (TMK m. 314 f. III) 211

& 11. ÇOCUĞUN SOYADI (TMK m. 321)

I.  SOYADI KAVRAMI 212

A- Soyadı Tanımı 212

B- Soyadının Kullanılması 212

1- Kullanma Şekli 212

2- Kullanma Zorunluluğu 212

3- Kullanılamayan Soyadları 213

II.  SOYBAĞI KURULMAMIŞ ÇOCUĞUN SOYADI 213

A- Baba İle Soybağı Kurulmamışsa 213

B- Hem Baba Hem Ana İle Soybağı Kurulmamışsa

(5490 SK m. 19 f. III) 213

C- Soybağı Reddedilen Çocuk 214

III.  SOYBAĞI KURULMUŞ ÇOCUĞUN SOYADI 214

A- Ana ve Baba Evli İse 214

1- Kural: Ailenin (Kocanın/Babanın) Soyadını Taşır

(TMK m. 321 c. 1) 214

a. Evlilik Devam Ederken Doğan Çocuğun Soyadı

(TMK m. 285 f. I) 215

b. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün İçinde Doğan Çocuğun Soyadı (TMK m. 285 f. I) 215

c. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün Geçtikten Sonra Doğan Çocuğun Soyadı (TMK m. 285 f. II) 216

d. Kocanın Gaipliğine Karar Verilmesi Hâlinde

Çocuğun Soyadı (TMK m. 285 f. III) 216

e. Sonradan Evlenmeyle Soybağı Kurulan Çocuğun Soyadı (TMK m. 292) 217

2- İstisna: Ailenin (Kocanın/Babanın) Soyadını Taşıyamamak 217

a. Evlât Edinilme Sebebiyle  217

b. Babasının Soyadının Değişmesi Sebebiyle 217

aa. Babanın Soyadının Evlât Edinilmesi Sebebiyle Değişmesi (TMK m. 314 f. III) 218

bb. Babanın Soyadının Haklı Sebeple Değişmesi

(TMK m. 27 f. I) 218

c. Kadının Evlenmesi Sebebiyle (TMK m. 187 c. 1) 218

B- Ana ve Baba Evli Değilse 218

1- Tanınan Çocuklar (5490 SK m. 28 f. IV) 221

a. 29.4.2006 Öncesi Tanınan Çocuklar

(5490 SK m. Geçici Madde. 5)  221

b. 29.4.2006 Sonrası Tanınan Çocuklar (NHKUİY m. 109) 222

2- Babalığa Hüküm Kararı Alınan Çocuk 222

a.  29.4.2006 Öncesi Babalığa Hüküm Kararı Alınan

Çocuklar (5490 SK m. Geçici Madde. 5)  222

b.  29.4.2006 Sonrası Babalığa Hüküm Kararı Alınan

Çocuklar (NHKUİY m. 103) 226

IV.  ÇOCUĞUN SOYADININ DEĞİŞTİRİLMESİ 226

& 12. ADIN DEĞİŞTİRİLMESİ VE İTİRAZ

I.  ADIN DEĞİŞTİRİLMESİ 227

A- Haklı Sebepler Bulunmalıdır (TMK m. 27 f. I) 227

1- Başka Adla Tanınıyor Olmak 227

2- Kötü Şöhreti Çağrıştırıyor Olmak 228

3- Küçültücü Olmak 228

4- Ekonomik Zorunluluk Olmak 229

5- Dini Değiştirmiş Olmak 229

6- Uyruğu Değiştirmiş Olmak 229

7- Diğer Sebepler 229

B- Mahkeme Kararı Bulunmalıdır (TMK m. 27 f. I) 229

C- Adın Değiştirilmesi Usulü 230

1- Görevli Mahkeme 230

2- Yetkili Mahkeme 230

3- Davacı 230

a. Hak Sahibi Kişi 230

aa. Tam Ehliyetli Olması 230

bb. Sınırlı Ehliyetli Olması 230

cc. Sınırlı Ehliyetsiz Olması 231

çç. Tam Ehliyetsiz Olması 231

b. Cumhuriyet Savcısı 231

4- Davalı 231

5- Dava Süresi 233

Ç- Adın Değiştirilmesinin Sonuçları 233

1- Adın Değiştirildiği İlân Olunur (TMK m. 27 f. II) 233

2- Adın Değiştirildiği Nüfus Siciline Kayıt Olunur

(TMK m. 27 f. II) 233

3- Ad Değişmekle Kişisel Durum Değişmez (TMK m. 27 f. III) 233

II. ADIN DEĞİŞTİRİLMESİNE İTİRAZ (TMK m. 27 f. IV) 234

A- Adın Değiştirilmesinden Zarar Görülmüş Olmalıdır 234

B- Mahkeme Kararı Bulunmalıdır 234

C- Adın Değiştirilmesine İtiraz Usulü 234

1- Görevli Mahkeme 234

2- Yetkili Mahkeme 234

3- Davacı 234

4- Davalı 234

5- Dava Süresi 235

Ç- İtirazın Kabulünün Sonuçları 235

1- Adın Değiştirildiği İlân Olunur 235

2- Adın Değiştirildiği Nüfus Siciline Kayıt Olunur  235

3- Ad Değişmekle Kişisel Durum Değişmez 235

YEDİNCİ KISIM

ÇOCUK İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜKLER

& 13. ÇOCUK İLE KARŞILIKLI YÜKÜMLÜLÜKLER (TMK m. 322)

I.  YARDIM ETME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 237

A- Maddî Yardım Yükümlülüğü 237

B- Manevî Yardım Yükümlülüğü 237

II.  SAYGI GÖSTERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 238

III.  ANLAYIŞ GÖSTERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 238

IV.  AİLENİN ONURUNU GÖZETME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 238

& 14. ÇOCUĞA YÖNELİK YÜKÜMLÜLÜKLER (TMK. m. 339)

I.  GENEL OLARAK 239

II.  ÇOCUĞA YÖNELİK YÜKÜMLÜLÜKLERİN KONUSU 239

A- Ana Babanın Bakım ve Eğitim İçin Karar Alıp Uygulama Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. I) 239

B- Ana Babanın Sözünü Dinleme Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. II) 240

C- Ana Babanın Çocuğa Hayatını Düzenleme Olanağı Tanıma Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. III) 241

Ç- Ana Babanın Çocuğun Düşüncesini Göz Önünde

Tutma Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. III) 241

D- Ana Babanın Rızası Dışında Evi Terk Etmeme Yükümlülüğü

(TMK. m. 339 f. IV) 241

E- Ana Babadan Yasal Sebep Olmaksızın Almama Yükümlülüğü

(TMK. m. 339 f. IV) 241

F- Ana Babanın Çocuğun Adını Koyma Yükümlülüğü

(TMK. m. 339 f. V) 242

SEKİZİNCİ KISIM

ÇOCUK İLE KİŞİSEL İLİŞKİ

& 15.KİŞİSEL İLİŞKİNİN  ANA VE BABA İLE KURULMASI DAVASI (TMK m. 323-324)

I.  ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİ HALLERİ (TMK m. 323) 243

A- Velâyeti Altında Bulunmayan Çocuk İle Kişisel İlişki 243

1- Çocuk Başkasının Velâyeti Altında Bulunuyorsa 243

2- Çocuk Vesayet Altında Bulunuyorsa 243

B- Velâyeti Kendisine Bırakılmayan Çocuk İle Kişisel İlişki 244

1- Boşanma Sebebiyle (TMK m. 336 f. III) 244

2- Ayrılık Kararı Sebebiyle (TMK m. 182) 245

3- Evliliğin Butlanına Karar Verilmesi Sebebiyle

(TMK m. 157 f. II) 246

4- Velâyetin Geçici Olarak/Tedbiren Verilmesi Sebebiyle

(TMK m. 336 f. II) 247

5- Velâyetin Kaldırılması Sebebiyle (TMK m. 348) 247

6- Velayetin Değiştirilmesi Sebebiyle (TMK. m. 349) 248

7- Aile Yanına Yerleştirme Sebebiyle (TMK m. 347 f. I) 248

8- Bir Kuruma Yerleştirme Sebebiyle (TMK m. 347 f. I) 248

9- Ortak Hayata Son Verilmesi Sebebiyle (TMK m. 336 f. II) 249

10- Ayrılık Hâlinin Gerçekleşmesi Sebebiyle (TMK m. 336 f. II) 249

II. ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN SINIRLARI

  (TMK m. 324) 249

A- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi 249

1- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmeyeceğinin Anlaşılması 250

2- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Gireceğinin Anlaşılması 250

B- Hakların Yükümlülüklere Aykırı Olarak Kullanılması 251

1- Diğerinin Çocuk İle Kişisel İlişkisini Zedelemesi 251

2- Çocuğun Eğitilmesini Engellemekten Kaçınmaması 251

3- Çocuğun Yetiştirilmesini Engellemekten Kaçınmaması 252

C- Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi 252

Ç- Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması 252

III. ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİDE ANA BABANIN

  ÖZELLİKLLERİ 253

A- Ana Babanın Yaşam Biçimleri 253

B- Ana Babanın Çalışma Süreleri 254

1- Ana Babanın Çalışma Saatleri Gözetilmelidir 254

2- Ana Babanın Çalışma Günleri Gözetilmelidir 254

3- Ana Babanın İzin Günleri Gözetilmelidir 256

C- Ana Babanın Çocuğa Davranışları 256

Ç- Ana Babanın Yaşadıkları Ortam 257

1- Coğrafi Ortam 257

2- Cezaevi Ortamı 258

D- Ana Babanın Görüşü 260

IV.  ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN YAPTIRIMLARI 260

A- Kişisel İlişki Kurma Hakkının Reddedilmesi 260

B- Kişisel İlişki Kurma Hakkının Sona Erdirilmesi 261

V.  ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN ŞEKLİ 262

A- Kademeli Olmamalıdır 262

B- Seçimlik Olmamalıdır 263

C- Şekli Çocuğa ve Taraflara Bırakılmamalıdır 263

1- Şekli Çocuğa Bırakılmamalıdır 263

2- Şekli Taraflara Bırakılmamalıdır 263

Ç- Aynı Anda Olmamalıdır 265

D- Başkası Gözetiminde Olmamalıdır 266

1- Diğer Eşin Gözetiminde Olmamalıdır 266

2- Üçüncü Kişi Gözetiminde Olmamalıdır 267

a. Öğretmen Gözetiminde 267

b. Memur Gözetiminde 268

c. Uzman Gözetiminde 268

ç. Diğer Kişiler Gözetiminde 269

3- Kişisel İlişki Gözetim Altında Yapılacaksa Gerekçesi

Bulunmalıdır 269

E- Makul Olmalıdır 270

1- Kişisel İlişki Süresi Kısa Olmamalıdır 270

2- Kişisel İlişki Süresi Uzun Olmamalıdır 271

F- Teslim Yeri Sınırlandırılmamalıdır 271

G- Hazır Etme Dışında Başka Bir Yükümlülük 

Altına Sokulmamalıdır 272

VI. ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI

  DAVASINDA USUL HÜKÜMLERİ 273

A- Görevli Mahkeme 273

B- Yetkili Mahkeme 274

1- Çocuğun Oturduğu Yer Mahkemesi (TMK m. 326 f. I) 274

2- Boşanmaya İlişkin Yetkili Mahkemeler (TMK m. 326 f. II) 275

3- Evlilik Birliğinin Korunmasına İlişkin Yetkili Mahkemeler

(TMK m. 326 f. II) 275

C- Davacı 275

Ç- Davalı 275

D- İnceleme Usulü 275

1- Harç 275

a.  Boşanma Kararından Önce İstenmesinde Harç 275

b.  Boşanma Kararından Sonra İstenmesinde Harç 276

2- Hüküm Fıkrası 276

a.  Kişisel İlişki Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır 276

b.  Kişisel İlişki Duraksama Yaratılmamalıdır 277

c.  Kişisel İlişki Çelişkili Olmamalıdır 277

3-  Islah 278

4-  Tavzih 278

5-  Vekalet Ücreti 278

a. Ek Niteliğindeki İstemler 278

b. Bağımsız İstemler 279

6-  Yabancılık Unsuru 280

7- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir 280

8- Gerekirse Uzman Görüşü Alınmalıdır 281

9- İlgili Dosyalar Birleştirilmelidir 282

10- Ceza Davasının Etkisi Dikkate Alınmalıdır 282

11- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır 283

12- Yargıtay’da Murafaa İstenemez 283

13- Yargılama Giderleri 283

14- Delil Bildirme Hakkı Tanınmalıdır 284

15- Usulüne Uygun Dava Bulunmalıdır 284

16- Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz 284

17- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir 284

18- Taraf Teşkili Yapılmalıdır 284

& 16.KİŞİSEL İLİŞKİNİN  ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KURULMASI DAVASI (TMK m. 325)

I.  ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN KOŞULLARI

  (TMK m. 325 f. I) 286

A- Olağanüstü Hâllerin Bulunması 286

1- Ana Babanın Ölmüş Olması 286

2- Ana Baba İle Husumet Bulunması 287

3- Diğer Hâller 288

B- Çocuğun Menfaatine Uygun Düşmesi 288

C- Velayet Görevini Gereği Gibi Yerine Getirmeye Engel Olmaması 289

II.  KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASINI İSTEME HAKKI OLAN 

  KİŞİLER (TMK m. 325 f. I) 290

A- Hısımlar İle Kişisel İlişki 290

1- Büyük Ana, Büyük Baba İle Kişisel İlişki 290

2- Amca, Dayı, Hala, Teyze İle Kişisel İlişki 293

a. Amca İle Kişisel İlişki 293

b. Dayı İle Kişisel İlişki 293

c. Hala İle Kişisel İlişki 294

ç. Teyze İle Kişisel İlişki 294

3- Diğer Hısımlar İle Kişisel İlişki 295

B- Diğer Kişiler İle Kişisel İlişki 295

III. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN SINIRLARI

  (TMK m. 325 f. II) 295

A- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi 295

B- Hakların Yükümlülüklere Aykırı Olarak Kullanılması 296

1- Diğerinin Çocuk İle Kişisel İlişkisini Zedelemesi 296

2- Çocuğun Eğitilmesini Engellemekten Kaçınmaması 296

3- Çocuğun Yetiştirilmesini Engellemekten Kaçınmaması 297

C- Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi 297

Ç- Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması 297

IV.  ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN ŞEKLİ 297

A- Kademeli Olmamalıdır 297

B- Seçimlik Olmamalıdır 298

C- Şekli Çocuğa ve Taraflara Bırakılmamalıdır 298

1- Şekli Çocuğa Bırakılmamalıdır 298

2- Şekli Taraflara Bırakılmamalıdır 298

Ç- Aynı Anda Olmamalıdır 299

D- Başkası Gözetiminde Olmamalıdır  299

1- Ana Baba Gözetiminde Olmamalıdır 300

2- Üçüncü Kişi Gözetiminde Olmamalıdır 301

a. Öğretmen Gözetiminde 302

b. Memur Gözetiminde 302

c. Uzman Gözetiminde 302

ç. Diğer Kişiler Gözetiminde 302

E- Makul Olmalıdır 303

1- Kişisel İlişki Süresi Kısa Olmamalıdır 303

2- Kişisel İlişki Süresi Uzun Olmamalıdır 304

3- Ana ve Babaya Tanınan Genişlikte Olmamalıdır 305

V.  ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİDE ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN 

  ÖZELLİKLERİ 305

A- Yaşam Biçimleri 306

B- Çalışma Süreleri 306

1- Çalışma Saatleri Gözetilmelidir 306

2- Çalışma Günleri Gözetilmelidir 306

3- İzin Günleri Gözetilmelidir 306

C-  Çocuğa Davranışları 307

Ç-  Yaşadıkları Ortam 307

VI.  ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI 

  DAVASINDA USUL HÜKÜMLERİ 307

A- Görevli Mahkeme 307

B- Yetkili Mahkeme 308

1- Çocuğun Oturduğu Yer Mahkemesi (TMK m. 326 f. I) 308

2- Boşanmaya İlişkin Yetkili Mahkemeler (TMK m. 326 f. II) 308

3- Evlilik Birliğinin Korunmasına İlişkin Yetkili Mahkemeler

(TMK m. 326 f. II) 308

C- Davacı 308

Ç- Davalı 309

1- Velayet Birlikte Kullanılıyorsa 309

2- Velayet Ana ya da Baba Tarafından Kullanılıyorsa 310

3- Çocuk Vesayet Altında İse 311

D- İnceleme Usulü 311

1-  Harç 311

2-  Hüküm Fıkrası 311

a.  Kişisel İlişki Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır 311

b.  Kişisel İlişki Duraksama Yaratılmamalıdır 311

c.  Kişisel İlişki Çelişkili Olmamalıdır 312

3-  Islah 312

4-  Tavzih 312

5-  Vekalet Ücreti 312

6- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir 314

7- Gerekirse Uzman Görüşü Alınmalıdır 314

8-  İlgili Dosyalar Birleştirilmelidir 316

9-  Yargıtay’da Murafaa İstenemez 316

10- Yargılama Giderleri 317

11- Ceza Davasının Etkisi Dikkate Alınmalıdır 317

12- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır 317

13- Delil Bildirme Hakkı Tanınmalıdır 317

14- Usulüne Uygun Dava Bulunmalıdır 317

15- Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz 318

16- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir 318

17- Taraf Teşkili Yapılmalıdır 318

& 17. KİŞİSEL İLİŞKİNİN TEDBİREN/GEÇİCİ KURULMASI

I.  KOŞULLARI GERÇEKLEŞMELİDİR 319

II.  KİŞİSEL İLİŞKİNİN TEDBİREN/GEÇİCİ KURULMASI

  USULÜ 319

A- Görevli Mahkeme  319

B- Yetkili Mahkeme 320

C- İncelenme Şekli 320

1- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır 320

a.  Bağımsız Dava İle İstenilebilir 320

b.  Başka Dava İçinde İstenilebilir 321

aa. Dava Süresince Geçerlidir 321

bb. Esas Hükümle Birlikte Temyiz Edilebilir 321

2- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır 323

3- Dava Adli Tatilde Görülebilir 323

4- Her Zaman İstenebilir 323

5- Evrak Üzerinde Karar Verilemez 323

6- Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz 323

7- Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez 323

8- Yaşam Alanları İncelenmelidir 324

9- Uzman Görüşü Alınmalıdır 324

a. Taraflarla Görüşülmelidir 324

b. Çocukla Görüşülmelidir 324

10- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir 324

a. Çocuğun Tercihi  324

b. İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları 324

11- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir 324

12- Kendiliğinden Delil Toplanabilir 324

13- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir 325

14- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır 325

15- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır 325

16- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması 325

17- Taraflara Mükellefiyet Yüklenilmemelidir 325

18- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir 325

& 18. KİŞİSEL İLİŞKİNİN  DEĞİŞTİRİLMESİ

I.  KOŞULLARI GERÇEKLEŞMELİDİR 326

II.  DEĞİŞTİRİLME ŞEKLİ 328

A- Kişisel İlişki Daraltılabilir 328

B- Kişisel İlişki Genişletilebilir 328

III.  KİŞİSEL İLİŞKİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ USULÜ 329

A- Görevli Mahkeme 329 

B- Yetkili Mahkeme 329

C- İncelenme Şekli 330

1- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır 330

2- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır 331

3- Dava Adli Tatilde Görülebilir 331

4- Her Zaman İstenebilir 331

5- Evrak Üzerinde Karar Verilemez 332

6- Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz 333

7- Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez 333

8- Yaşam Alanları İncelenmelidir 333

9- Uzman Görüşü Alınmalıdır 333

a. Taraflarla Görüşülmelidir 333

b. Çocukla Görüşülmelidir 333

10- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir 333

a. Çocuğun Tercihi  334

b. İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları 334

11- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir 334

12- Kendiliğinden Delil Toplanabilir 334

13- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir 334

14- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır 334

15- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır 334

16- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması 334

17- Taraflara Mükellefiyet Yüklenilmemelidir 335

18- Yargılama Giderine Hükmedilmelidir 335

19- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir 335

20- Temyiz İncelemesinin Duruşmalı Yapılacağına Dair 

Hüküm Yoktur 335

& 19. KİŞİSEL İLİŞKİNİN  KALDIRILMASI

I.  KOŞULLARI GERÇEKLEŞMELİDİR 336

A- Çocuk ile Kişisel İlişkinin Zedelenmesi 336

B- Çocuğun Eğitilmesi ve Yetiştirilmesinin Engellenmesi 336

C- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi  336

Ç- Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi 337

D- Çocuğun Sağlığının Tehlikeye Girmesi 337

E- Çocuğun Güvenliğinin Tehlikeye Girmesi 337

F- Çocuğun Ahlakının Tehlikeye Girmesi 338

G- Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması 338

II.  KİŞİSEL İLİŞKİNİN KALDIRILMASI USULÜ 339

A- Görevli Mahkeme  339

B- Yetkili Mahkeme 339

C- İncelenme Şekli 340

1- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır 340

2- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır 340

3- Dava Adli Tatilde Görülebilir 340

4- Her Zaman İstenebilir 340

5- Evrak Üzerinde Karar Verilemez 340

6- Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz 341

7- Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez 341

8- Yaşam Alanları İncelenmelidir 341

9- Uzman Görüşü Alınmalıdır 342

a. Taraflarla Görüşülmelidir 342

b. Çocukla Görüşülmelidir 342

10- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir 342

a. Çocuğun Tercihi 342

b. İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları 342

11- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir 342

12- Kendiliğinden Delil Toplanabilir 343

13- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir 343

14- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır 343

15- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır 343

16- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması 343

17- Taraflara Mükellefiyet Yüklenilmemelidir 344

18- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir 344

19- Gerek Bulunmadıkça İstek Aşılmamalıdır 344

DOKUZUNCU KISIM

ÇOCUĞUN GİDERLERİNİN KARŞILANMASI  

& 20. ÇOCUĞUN BAKIM VE EĞİTİM GİDERLERİNİ KARŞILAMA

 (TMK m. 327-334)

I.  KAPSAMI (TMK m. 327) 345

A- Ana ya da Babanın Haklılığı Aranmamalıdır 345

B- Soybağı İlişkisi Bulunmalıdır 346

C- Çocuğun Mallarından Sarfedebilme Mümkündür

(TMK m. 327 f. II) 346

1- Ana ve Baba Yoksul Olmalıdır 346

2- Çocuğun Özel Durumu Olağanüstü Harcamalar Yapılmasını Gerektirmelidir 347

3- Olağan Dışı Herhangi Bir Sebebin Varlığı Bulunmalıdır 347

4- Hâkimin izni Alınmalıdır 347

Ç- Korunma Kararı Yükümlülüğü Sonlandırmaz 347

II. ANA VE BABANIN BAKIM BORCUNUN SÜRESİ

  (TMK m. 328) 347

A- Kural Olarak  (TMK m. 328 f. I) 347

B- Çocuk Ergin Olduğu Halde Eğitimi Devam Ediyorsa

(TMK m. 328 f. II) Eğitim Nafakası Verilmesi 348

III. MİKTARI 348

A- Ölçüt (TMK m. 330 f. I) 348

1- Çocuk Açısından Ölçüt 348

2- Ana ve Baba Açısından Ölçüt 348

B- Ödeme Şekli 349

1- Her Ay Peşin Ödeme (TMK m. 330 f. II) 349

2- İstek Varsa Gelecek Yıllardaki Miktarı Belirleme

(TMK m. 330 f. III) 349

C- Durumun Değişmesi (TMK m. 331) 349

IV. USUL HÜKÜMLERİ (TMK m. 329) 350

A- Görevli Mahkeme 350

B- Yetkili Mahkeme 351

C- Dava Açabilecekler 351

1- Küçüğe Fiilen Bakan Ana ve Baba 351

a. Ana ve Baba Evli Değilse 352

b. Ana ve Baba Evli İse 352

2- Kayyım 353

3- Vasi 353

4- Ayırt Etme Gücüne Sahip Olan Küçük 354

Ç- Vekalet Ücreti 354

V. GEÇİCİ ÖNLEMLERİN ALINMASI (TMK m. 332-334) 355

A- Dava Süresince Önlem Alınması (TMK m. 332 f. I) 355

B- Soybağının Tespit Edilmesi (TMK m. 332 f. II) 355

1- Nafakanın Depo Edilmesi 356

2- Nafakanın Geçici Ödenmesi 356

C- Babalık Davasıyla Birlikte Nafaka İstenmesi (TMK m. 333) 356

VI. GÜVENCE VERİLMESİ (TMK m. 334) 356

A- Aynî ve Kişisel Güvence 357

B- Diğer Güvenceler 357

& 21. YARDIM NAFAKASI (TMK m. 364-365)

I.  YARDIM NAFAKASI KAVRAMI 358

II.  YARDIM NAFAKASI KOŞULLARI 359

A- Usulüne Uygun Dava Açılmış Olmalıdır 360

1- Mirasçılıktaki Sıra Göz Önünde Tutulmalıdır 360

2- Nafaka Alacaklısına Bakmakta Olan Kurum Dava Açılabilir 361

3- Kurum, Masraflarını Nafaka Yükümlüsü Hısımlardan

İsteyebilir 361

B- Yardım Edilmediği Takdirde Yoksulluğa Düşülecek Olmalıdır 361

1- Eğitimine Devam Eden Ergin Çocuk İsteyebilir 361

a.  Öğrencinin Yeterli Geliri Bulunmamalıdır 362

b.  Bakım Borcu Beklenilebilecek Süre Geçerlidir 362

c.  Öğrenim Durumu Tespit Edilmelidir 363

ç.  Devam Mecburiyetinin Yokluğu Engel Değildir 363

2-  Yüksek Lisans Yapan Ergin Çocuk İsteyebilir 363

3-  Üniversite Sınavına Hazırlanan Ergin Çocuk İsteyebilir 363

C- Hısımlık İlişkisi Bulunmalıdır (TMK m. 364 f. I) 365

1- Üstsoy Yardım Nafakası Alabilir 365

2- Altsoy Yardım Nafakası Alabilir 365

3- Kardeşler Yardım Nafakası Alabilir 365

Ç- Refah İçinde Olan Kardeş Nafaka Yükümlüsüdür

(TMK m. 364 f. II) 366

D- İstek Doğru Olarak Nitelendirilmelidir 366

III. YARDIM NAFAKASI KARARININ KAPSAMI 367

A-  Dava Tarihinden İtibaren Verilmelidir 367

B-  Ucu Açık Olarak Verilmelidir 368

IV.  YARDIM NAFAKASI MİKTARI 368

A-  Miktarın Belirlenmesi  368

1- Gelirin Araştırılması 368

2- Gelirin Değerlendirilmesi 369

3- Bilirkişi İncelemesi 369

4-  Çocuğun Özel Durumu 370

B- Miktarının Değiştirilmesi 370

1-  İndirilmesi 370

2-  Artırılması 370

3-  Kaldırılması 370

C- Miktarının Ödenmesi  371

1- Biçimi 371

a. İrat Biçiminde Ödenmesi 371

b. Toptan Ödenmesi 371

2- Türü 371

a. Türk Parası Olarak 371

b. Ayın Olarak 372

Ç- Miktarın Gelecek Yıllara Yönelik Kararlaştırılması 372

V.  YARDIM NAFAKASI DAVASINDA YARGILAMA USULÜ 372

A- Genel Olarak 372

B- Usul Hükümleri 372

1- Görevli Mahkeme 372

2- Yetkili Mahkeme 373

3- Taraflar 373

4- Harç 373

5- Hüküm Fıkrası 373

a.  Kime Verildiği Belli Olmalıdır 374

b.  Ne Miktar Verildiği Belli Olmalıdır 374

c.  Kısa Kararda Verildi Gerekçeli kararda Yazılmadı İse 374

ç.  Kısa Kararla Gerekçeli Karar Arasında

Çelişki Olmamalıdır 374

6- Feragat 374

7- Tavzih 374

8- Vekalet Ücreti 375

9- Zamanaşımı 375

10- Kesin Hüküm 375

11- Islah 375

12- Temyiz 375

13- Karar Düzeltme 376

15- İcrası Geri Bırakılamaz 376

16- Yargılama Giderleri 376

17- Adli Tatilde Görülebilir 376

ONUNCU KISIM

ÇOCUĞUN 4721 SAYILI

TÜRK MEDENÎ KANUNUNA GÖRE KORUNMASI 

& 22. ÇOCUĞU KORUMA İLKE VE SEBEPLERİ (TMK. m. 346-351)

I.  ÇOCUĞU KORUMA İLKELERİ 379

A- Çocuğun Yararının Üstünlüğü İlkesi 379

B- Eksikliği Giderme İlkesi 380

C- Denklik İlkesi 380

Ç- Zorunlu Kalma İlkesi 381

D- Gelişimini Engellememe İlkesi 381

1- Bedeni Gelişimini Engellememe İlkesi 381

2- Fikri Gelişimini Engellememe İlkesi 382

3- Ahlaki Gelişimini Engellememe İlkesi 384

II. ÇOCUĞU KORUMA SEBEPLERİ 384

& 23. ÇOCUĞU KORUMA ÖNLEMLERİ 

I.  GENEL OLARAK 385

II.  BASİT KORUMA ÖNLEMİ (TMK. m. 346) 385

A-  Koşulları 385

1-  Çocuğun Menfaati ve Gelişmesi Tehlikeye Düşmüş Olmalıdır 386

2-  Ana ve Baba Tehlikeye  Çare Bulamamış Olmalıdır 386

3-  Ana ve Babanın Tehlikeye  Güçleri Yetmemiş Olmalıdır 386

B-  Konusu 386

III.  NİTELİKLİ KORUMA ÖNLEMİ (TMK. m. 347-348) 387

& 24. ÇOCUĞUN YERLEŞTİRİLMESİ (TMK. m. 347)

I.  GENEL OLARAK 388

II.  ÇOCUĞUN YERLEŞTİRİLMESİ 389

A. Aile Yanına Yerleştirme 389

B. Kuruma Yerleştirme 390

& 25. VELAYETİN KALDIRILMASI (TMK. m. 348)

I.  GENEL OLARAK 392

II.  VELAYETİN KALDIRILMASI SEBEPLERİ 392

A- Ana ve Babanın Deneyimsizliği 393

B- Ana ve Babanın Hastalığı 393

C- Ana ve Babanın Başka Bir Yerde Bulunması 393

Ç- Ana ve Babanın Çocuğa Yeterli İlgiyi Göstermemesi 395

D- Ana ve Babanın Çocuğa Karşı Yükümlülüklerini

Ağır Biçimde Savsaklaması 395

E- Gereklilik Varsa Velâyete Sahip Ana veya

Babanın Yeniden Evlenmesinde (TMK. m. 349) 398

F- Ana ve Babanın Benzeri Sebeple Velâyet Görevini Gereği Gibi Yerine Getirememesi 398

1-  Tutukluluk Sebebiyle 399

2-  Gözaltında Bulunma Sebebiyle 400

3-  Savaş Esirliği Sebebiyle 400

4-  Uyuşturucu Kullanma Sebebiyle 400

5-  Diğer Sebeplerle 400

III. VELAYETİN KALDIRILMASI USULÜ 400

A- Görevli Mahkeme 400

B- Yetkili Mahkeme 401

C- Davacı 402

Ç- Davalı 403

D- İncelenme Şekli 405

1- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır 405

2- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır 406

3- Dava Adli Tatilde Görülebilir 406

4- Anlaşmalı Boşanmadan Sonra İstenebilir 407

5- Evrak Üzerinde Karar Verilemez 407

6-  Basit Yargılama Usulü Uygulanır 407

7-  Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez 409

8- Yaşam Alanları İncelenmelidir 409

9- Kesinleşmedikçe İnfaz Edilemez 409

10- Uzman Görüşü Alınmalıdır 409

a. Taraflarla Görüşülmelidir 410

b. Çocukla Görüşülmelidir 410

11- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir 410

a. Çocuğun Tercihi 411

b. İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları 411

12- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir 411

13- Kendiliğinden Delil Toplanabilir 411

14- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir 412

15- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır 412

16- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır 412

17- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması 412

18- Velayetin Değiştirilmesi Koşullarının Gerçekleşmesi 412

19- Öncelikle İncelenmelidir 413

20- Vasi Atanması İstemi Görevli Mahkemede İncelenir 413

21- Davanın Konusuz Kalması 414

E- Yargılamanın İadesi 414

F- Yargılama Gideri 415

G- Yabancı Unsurlu Davalar 415

IV. VELAYETİN KALDIRILMASININ SONUÇLARI 416

A-  Bakım ve Eğitim Giderlerini Karşılama Yükümlülükleri 

Devam Eder (TMK. m. 350) 416

B-  Çocuğa Bir Vasi Atanır 416

C- Kural Olarak Mevcut ve Doğacak Bütün Çocukları Kapsar 417

D- Engel Yoksa Kişisel İlişki Kurulur 417

& 26. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ (TMK. m. 349)

I.  GENEL OLARAK 418

A- Gelişen Koşullar Değişimi Gerektirmelidir 418

B- Çocuğun Üstün Yararı Öncelikli Olmalıdır 420

II.  VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ SEBEPLERİ 421

A- Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasının Engellenmesi Sebebiyle

Değişiklik 421

B- Çocuğun Fiilen Velayet Hakkı Olmayan Ana ya da Babada

Bırakılması Sebebiyle Değişiklik 423

1- Anada Bırakılması 423

2- Babada Bırakılması 424

C- Çocuğun Fiilen Üçüncü Kişi Yanında Bırakılması Sebebiyle

Değişiklik 427

Ç- Çocuğun Menfaatinin Gerektirdiği Diğer Hâller Sebebiyle

Değişiklik 429

1- Sağlık Sebebiyle Değişiklik 429

2- Eğitim Sebebiyle Değişiklik 430

3- Ahlak Sebebiyle Değişiklik 430

4- Güvenlik Sebebiyle Değişiklik 430

D- Çocuğun Velayetinde Yeniden Evlenme Sebebiyle Değişiklik 431

E- Çocuğun Velayetinde Başka Yere Gitme Sebebiyle Değişiklik 433

F- Çocuğun Velayetinde Ölüm Sebebiyle Değişiklik 434

G- Çocukla İlgili Velayet Görevinin Kullanılmasının Engellenmesi Sebebiyle Değişiklik 435

III. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİNİ GEREKTİRMEYEN

  HALLER 436

A- Ekonomik Durumun Kötülüğü Sebep Değildir 436

B- Sosyal Statü Eksikliği Sebep Değildir 436

C- Ara Sıra İçki Alınması Sebep Değildir 437

IV.  VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ USULÜ 437

A- Görevli Mahkeme 437

B- Yetkili Mahkeme 438

C- Davacı 442

Ç- Davalı 442

D- İncelenme Şekli 442

1- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır 443

2- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır 443

3- Dava Adli Tatilde Görülebilir 443

4- Anlaşmalı Boşanmadan Sonra İstenebilir 444

5- Evrak Üzerinde Karar Verilemez 445

6- Basit Yargılama Usulü Uygulanır 446

7- Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez 448

8- Yaşam Alanları İncelenmelidir 449

9- Kesinleşmedikçe İnfaz Edilemez 450

10- Uzman Görüşü Alınmalıdır 450

a. Taraflarla Görüşülmelidir 452

b. Çocukla Görüşülmelidir 453

11- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir 454

a. Çocuğun Tercihi  455

b. İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları 456

12- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir 457

13- Kendiliğinden Delil Toplanabilir 458

14- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir 459

15- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır 459

16- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır 460

17- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması 461

18- Davanın Konusuz Kalması 461

E- Yargılamanın İadesi 461

F- Yargılama Gideri 462

 V. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİNİN SONUÇLARI 462

A- Kişisel İlişki Düzenlenir 462

B- İştirak Nafakası Verilir 463

& 27. DURUMUN DEĞİŞMESİ (TMK. m. 351)

I.  DURUMUN DEĞİŞMESİ ÖNLEMİN UYARLANMASINI 

  GEREKTİRİR 464

II.  SEBEP ORTADAN KALKMIŞSA VELÂYET GERİ VERİLİR 465

A- Hâkim Velâyeti İstem Üzerine Geri Verebilir 466

B- Hâkim Velâyeti Re’sen Geri Verebilir 466

& 28. ÇOCUKLARA UZMAN YARDIMI

I.  GENEL OLARAK 467 

II.  AİLE MAHKEMELERİNDE BULUNAN UZMANLAR 467

  III.  UZMANLARIN ATANMASI 468

IV.  UZMANLARIN GÖREV ÇERÇEVESİ 469

A-  Velâyet Konusunda Görüşleri Alınmalıdır 469

1-  Velâyetin Verilmesi Konusunda 469

2- Velâyetin Kaldırılması Konusunda 474

B-  Kişisel İlişki Konusunda Görüşleri Alınmalıdır 474

1- Kişisel İlişki Kurulup Kurulmayacağı Konusunda 475

a. Ana ile Kişisel İlişkide Duraksama Varsa 475

b.  Baba ile Kişisel İlişkide Duraksama Varsa 476

c.  Büyük Ana ve Büyük Baba ile Kişisel İlişkide

Duraksama Varsa 477

2- Kişisel İlişkinin Süresi Konusunda 477

C-  Ayrılık Kararı Konusunda Görüşleri Alınmalıdır 478

Ç-  Evlilik Birliğinin Devamında Korunmaya Değer Yarar 

Konusunda Görüşleri Alınmalıdır 478

D-  Diğer Konularda Görüşleri Alınmalıdır 479

V. UZMAN GÖRÜŞÜ ALINMASI ZORUNLU DEĞİLDİR 480

VI. UZMANLARIN GÖRÜŞÜ TAKDİRİ DELİLDİR 481

A-  Uzman Raporuna Uyulabilir 481

B-  Uzman Raporuna Uyulmayabilir 482

VII.  UZMAN RAPORUNUN KAPSAMI 482

VIII.  UZMANLARIN ÜCRETİ 484

IX.  UZMANLARIN ÖZELLİKLERİ 484

A-  Psikolog 484

B-  Pedagog 485

C-  Sosyal Çalışmacı 485

X.  UZMANLARIN REDDİ 486

XI.  UZMANLARIN SORUNLARI 486

A-  Mesai Odası Sorunu 487

B-  Görüşme Odası Sorunu 487

C-  İletişim Sorunu 488

Ç-  Bilgilendirme Sorunu 488

D-  Statü Sorunu 488

E-  Malzeme Sorunu 488

F-  Harcırah Sorunu 488

G-  Araç Sorunu 489

XII. UZMANLAR HAKKINDAKİ DÜŞÜNCEMİZ 489

& 29. ÇOCUĞUN DENKLEŞTİRME ALACAĞI

I.  DENKLEŞTİRME ALACAĞININ KOŞULLARI 490

A-  Alacaklı Altsoy Olmalıdır 490

B-  Alacaklı Ergin Olmalıdır 490

C-  Alacaklı Birlikte Yaşamalıdır 490

Ç-  Alacaklı Özgülemede Bulunmalıdır 491

D-  Alacaklı Karşılıksız Özgülemede Bulunmamalıdır 491

II.  DENKLEŞTİRME ALACAĞININ BELİRLENMESİ 491

A- Kural Olarak: Tarafların Anlaşması İle Belirlenir 491

B- Uyuşmazlık Hâlinde Hâkim Tarafından Belirlenir 491

1- Bedelin Miktarını Belirleme 492

2- Bedelin Güvence Altına Alınmasını Belirleme 492

3- Bedelin Ödeme Şeklini Belirleme 492

III.  YARGILAMA USULÜ 492

 

ONBİRİNCİ KISIM

ÇOCUĞUN ÖZEL KANUNLARA GÖRE KORUNMASI 

& 30. ÇOCUĞUN 2828 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI

I.  GENEL OLARAK 495

II.  KORUMA KAPSAMINDA BULUNANLAR 496

A- Korunmaya İhtiyacı Olan Çocuk 496

1- Ana veya Babasız Çocuk 496

2- Ana ve Babasız Çocuk 497

3- Ana veya Babası Belli Olmayan Çocuk 497

4- Ana ve Babası Belli Olmayan Çocuk 498

5- Ana veya Babası Tarafından Terkedilen Çocuk 498

6- Ana ve Babası Tarafından Terk Edilen Çocuk 499

7- Ana veya Babası Tarafından İhmal Edilen Çocuk 499

B- Engelli 500

C- Bakıma İhtiyacı Olan Engelli 501

Ç- İhtiyacı Olan Yaşlı 501

III.  KORUNACAKLARI TESPİT VE İNCELEME İLE

  GÖREVLİ KURUM 501

IV.  KORUMANIN KURULUŞLARDA YERİNE GETİRİLMESİ 502 

A- Kuruluş Modelleri 502

1- Koğuş Tipi Bakım Modeli 502

2- Ev Tipi Bakım Modeli 503

a. Çocuk Evleri 503

b. Sevgi Evleri 503

B- Sosyal Hizmet Kuruluşları 503

1- Çocuk Yuvaları 503

2- Yetiştirme Yurtları 504

3- Kreş ve Gündüz Bakımevleri 506

4- Huzurevleri 507

5- Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri 507

6- Çocuk Destek Merkezleri  507

7- Kadın veya Erkek Konukevleri 508

8- Toplum veya Aile Danışma Merkezleri 508

9- Aktif Yaşam Merkezi  508

10- Çok Amaçlı Sosyal Hizmet Kuruluşları 508

11- Çocuk Evleri 509

C- Korunma Kararı Verilmesi Davası 509

1- Görevli Mahkeme 509

2- Yetkili Mahkeme 511

3- Taraflar 511

a. Davacı 511

b. Davalı 511

aa.  Kuruma Yöneltilmelidir 511

bb.  Yasal Temsilciye Yöneltilmelidir 512

4- Yargılama Usulü 513

Ç- Korunma Kararı Acil Hallerde Beklenmeyebilir 514

1- Zorunluluk Bulunmalıdır 515

2- Mahalli Mülki Amirin Onayı Alınmalıdır 515

3- Korunma Altına Alınmalıdır 515

a. Kuruluşlarda 515

b. Aile Yanında 515

4- Daha Sonra Korunma Kararı Alınmalıdır 515

D- Korunma Kararının Sonuçları 516

1- Ayrıcalık Hakkı 516

a.  Devir Ayrıcalığı 516

b.  Temlik Ayrıcalığı 516

c.  Haciz Ayrıcalığı 516

2- Dava Açma Hakkı 516

3- Evlenme Yardımı Hakkı 517

4- Mirasın Kuruma Geçmesi Hakkı 517

5- Çocuğu Temsil Hakkı 517

6- Tespit Hakkı 520

E- Korunmanın Süresi 523

1- Ergin Oluncaya Kadar Uygulanır 523

2- Ergin Olmadan Kaldırılabilir 523

3- Ergin Olduktan Sonra Sürdürülebilir 524

a. Çocuğun Statüsü Uygun Olmalıdır 524

aa. Öğrenime Devam Eden Çocuklar 524

bb. Öğrenime Devam Etmeyen Çocuklar 524

cc. Bedensel, Zihinsel ve Ruhsal Özürlü Çocuklar 525

b. Çocuğun Rızası Olmalıdır 525

c. Mahkeme Kararı Bulunmalıdır 525

F- Korunma Kararının Kaldırılması Davası 526

1- Korunma Kararının Kaldırılmasında Görevli Mahkeme 526

a.  2828 Sayılı Kanuna Göre Alınan Korunma Kararının

Kaldırılması 526

b.  6972 Sayılı Kanuna Göre Alınan Korunma Kararının Kaldırılması 528

2- Korunma Kararının Kaldırılmasında Yetkili Mahkeme 529

3- Korunma Kararının Kaldırılmasında Taraflar 530

a. Davacı 530

b. Davalı 530

aa. Kuruma Yöneltilmelidir 530

bb.  Yasal Temsilciye Yöneltilmelidir 530

aaa. Ergin Olmayan Çocuk 531

bbb. Ergin Olan Çocuk 532

4- Korunma Kararının Kaldırılmasında Yargılama Usulü 532

5- Korunma Kararının Kaldırılmasının Sonuçları 534

V. KORUNMANIN KORUYUCU AİLEDE YERİNE

  GETİRİLMESİ 534 

A- Koruyucu Aile Kurumu 535

1- Koruyucu Ailenin Yükümlülükleri 536

2- Koruyucu Ailenin Denetimi 538

3- Koruyucu Aileye Yapılacak Ödemeler 538

a.  Genel Olarak  538

b.  Geçici koruyucu ailelere yapılacak ödemeler 539

c.  Eğitim, kurs, servis, harçlık ve diğer giderler 540

ç.  Sağlık giderleri 541

4- Koruyucu Aile Görevinin Süresi 541

5- Koruyucu Ana-Baba Veli Sıfatını Taşımaz 541

B- Sorumlu Birim 542

C- Çocuğun Statüsü 543

1- Mahkeme Kararı Şekli 543

a. Korunma Kararı 543

b. Acil Korunma Kararı 543

c. Bakım Tedbiri Kararı 543

2- Mülki Amir İşlem Şekli  543

a. Acil Korunma Kararı Alınan Çocuk 543

b. Bakım Onayı Verilen Çocuk 544

3- Mahkeme Kararına Konu Çocuklar 544

a.  SHK m. 3, f. I/b bendinde Yer Alan Çocuklar 544

b.  SHK m. 22 hükmünde Yer Alan Çocuklar 544

c.  SHK m. 24 hükmünde Yer Alan Çocuklar 544

ç.  ÇKK m. 3, f. I/a bendinde Yer Alan Çocuklar 545

d.  ÇKK m. 5, f. I/c bendinde Yer Alan Çocuklar 545

e.  ÇKK m. 9 hükmünde Yer Alan Çocuklar 545

4- Seçim Şekli 546

5- Uygun Koruyucu Aile İle Eşleştirme 546

6- Öz Ailesine İzinli Verilme 547

Ç- Koruyucu Ailenin Statüsü 547

1-  Koruyucu Ailenin Seçimi 547

2-  Koruyucu Ailenin Eğitimi 549

3-  Koruyucu Ailenin Çocukla Birlikte Seyahat Etmesi 550

4-  Koruyucu Ailenin Yerleşim Yeri Değişikliği 550

D- Komisyon ve Koruyucu Aile Biriminin Statüsü 551

1- Komisyonun Statüsü 551

a. Komisyon Kuruluş ve İşleyiş Esasları 551

b. Komisyonun Görevleri 551

2- Koruyucu Aile Biriminin Statüsü 552

E- Çocuğun Yerleştirilmesi Usulü 552

1-  Araştırma ve İnceleme 552

2-  İşlemlere İtiraz 553

3-  Çocuğun Yerleştirilme Şekli 553

a.  Uyum Süreci Beklenir 553

b.  Sözleşme İmzalanır 554

c.  Uygun Sayıda Yerleştirme Yapılır 554

ç.  Koruyucu Aile Kimlik Kartı Verilir 555

4- İzleme İşlemi 555

a. İzleme Esasları 555

b. Koruyucu Aile ve Çocuğun İzlenmesi Süreci 556

c. Çocuğun Öz Ailesinin İzlenmesi Süreci 556

ç. Çocuğun Geçmiş Yaşantısından Diğer Kişilerle Görüşmelerinin İzlenmesi Süreci 557

F- Hizmetin Sonlandırılması 557

1-  Çocuğun Geri Alınması 557

2-  Geri Alınan Çocuğun Yararlanacağı Hizmet 558

3-  Koruyucu Aile Statüsünün İptali 559

4-  Suç Duyurusunda Bulunma 559

VI.  BENZER KURUMLARLA KARŞILAŞTIRMA 559

A- Evlat Edinme Kurumu 560

1- Yararları 562

a. Sosyal Devletin Zaafiyetini Giderme 562

aa. Tarihçe 562

aaa. Darüşşafaka (Şefkat Evi) 562

bbb. Darülaceze (Düşkünler Evi) 562

ccc. Darüleytam (Yetimhane) 562

ççç. Himaye-i Etfal Cemiyeti (Çocuk Esirgeme Kurumu) 562

bb. Günümüzde Sosyal Yardım 563

b. Evlat Özlemini Giderme 563

c. Bakıma Gereksinimi Olanların Güvenliğini Sağlama 564

2- Sakıncaları 564

a. Miras Payının Azalması 564

b. Miras Kaçırma Olanağının Verilmesi 564

c. Mirasın Ele Geçirilmesine Olanak Sağlaması 565

ç. Evlatlığın Emeğinin Kullanılması 565

B- Benzeri Kavramlar/Kurumlar 565

1- Manevi Evlat 565

a. İslam’dan Önce 565

b. İslamdan Sonra 566

2- Besleme (Yanaşma/Ahretlik) 566

& 31. ÇOCUĞUN 5395 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI

I. GENEL OLARAK 567

II. KORUMA KAPSAMINDA BULUNANLAR 569

A- Korunma İhtiyacı Olan Çocuk 570

B- Suça Sürüklenen Çocuk 570

III.  KORUMADA YER ALAN KİŞİ VE KURUMLAR 571

A- Mahkemeler 571

1- Çocuk Mahkemeleri 571

2- Çocuk Ağır Ceza Mahkemeleri 572

B- Resmî veya Özel Kurumlar 572

C- Sosyal Çalışma Görevlisi 572

IV. KORUYUCU VE DESTEKLEYİCİ TEDBİRLER 573

A- Tedbirin Türü 573

1- Olağan Tedbir Kararları 573

a. Danışmanlık Tedbiri 573

b. Eğitim Tedbiri 574

c. Bakım Tedbiri 574

ç. Sağlık Tedbiri 576

d. Barınma Tedbiri 578

e. Diğer Tedbirler 578

2- Acil Korunma Tedbiri 578

a. Acil Bir Durum Bulunmalıdır 579

b. Acil Korunma Kararı Süresi 579

c. Sosyal İnceleme Yapılmalıdır 579

aa. Tedbir Kararı Alınması Gerektiği Anlaşılırsa 579

bb. Tedbir Kararı Alınmaması Gerektiği Anlaşılırsa 579

ç. Çocuk Hâkimine Müracaat Edilmelidir 579

B- Tedbirin Süresi 580

C- Tedbirin Şekli 580

Ç- Tedbirin Değiştirilmesi 581

D- Tedbirin Kaldırılması 581

E- Tedbir Giderleri 582

V. YARGILAMA USULÜ 582

A- Görevli Mahkeme 583

B- Yetkili Mahkeme 587

C- Davacı 587

1- İstem Üzerine 587

2- Re'sen 588

Ç- Davalı 588

1- Kuruma Yöneltilmelidir 588

2- Yasal Temsilciye Yöneltilmelidir 588

D- Kuruma Başvuru 590

1- Bildirim Yükümlülüğü 591

2- Araştırma Yükümlülüğü 591

3- Başvuru Hakkı 591

E- Kural Olarak Duruşma Yapılmaksızın Tedbir Kararı Verilemez 591

F- Yargılama Giderleri 592

G- Kanun Yolu 593

1- Çocuk Mahkemesinden Verilen Kararlar 593

2- Aile Mahkemesinden Verilen Kararlar 594

3- Aile Mahkemesi Sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesinden

Verilen Kararlar 594

& 32. ÇOCUĞUN 6284 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI

I.  GENEL OLARAK 595

A- Amaç 595

B- Temel İlkeler 596

1- Pozitif Hukuk Esas Alınır 596

2- Adil, Etkili ve Süratli Bir Usul İzlenir 596

3- İnsan Onuruna Yaraşır Davranılır  597

4- Tedbirler Ayrımcılık Olarak Yorumlanamaz 597

5- Herkes İhbar Edebilir 597

C- Kavramlar 597

1- Şiddet 597

2- Ev İçi Şiddet 597

3- Kadına Yönelik Şiddet 598

4- Şiddet Uygulayan 598

5- Şiddet Mağduru 598

6- Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri 598

7- Tedbir Kararı 598

II.  İDARE TARAFINDAN VERİLECEK KORUYUCU TEDBİR 

  KARARLARI 599

A- Mülkî Amir Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları 599

1- Uygun Barınma Yeri Sağlanması 599

2- Geçici Maddi Yardım Yapılması 599

3- Rehberlik ve Danışmanlık Hizmeti Verilmesi 599

4- Geçici Koruma Altına Alınması 599

5- Kreş İmkânının Sağlanması 600

6- Uygun Görülecek Benzer Tedbirler 600

B- Kolluk Amirlerince Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları 600

1- Koruyucu Tedbir Kararlarının Konusu 600

a. Uygun Barınma Yeri Sağlanması 600

b. Geçici Koruma Altına Alınması 601

2- Koruyucu Tedbir Kararlarının Sonuçları 601

III.  HÂKİM TARAFINDAN VERİLECEK TEDBİR KARARLARI 601

A- Hâkim Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları 601

1- İşyerinin değiştirilmesi 601

2- Ayrı Yerleşim Yeri Belirlenmesi 601

3- Aile Konutu Şerhi Konulması 602

4- Kimlik ve İlgili Diğer Bilgi ve Belgelerinin Değiştirilmesi 603

B- Hâkim Tarafından Verilecek Önleyici Tedbir Kararları 603

1- Söz ve Davranışlarda Bulunmaması 604

2- Uzaklaştırılması 604

3- Müşterek Konutun Tahsis Edilmesi 604

4- Kişisel İlişkisinin Düzenlenmesi 604

a. Refakatçi Eşliğinde Yapılması  604

b. Sınırlanması 605

c. Kaldırılması 605

5- Yaklaşmaması 605

a. Mekana Yaklaşmama 605

aa. Konuta Yaklaşmama 605

bb. Okula Yaklaşmama 606

cc. İşyerine Yaklaşmama 606

b. Kişiye Yaklaşmama 607

aa. Yakınlarına Yaklaşmama 607

bb. Tanıklarına Yaklaşmama 607

cc. Çocuklarına Yaklaşmama 607

6- Eşyalarına Zarar Vermemesi 608

a. Şahsi Eşyalarına Zarar Vermemesi 608

b. Ev Eşyalarına Zarar Vermemesi 609

7- Rahatsız Etmemesi 609

a. İletişim Araçlarıyla Rahatsız Etmemesi 609

b. Sair Surette Rahatsız Etmemesi 609

8- Silahları Teslim Etmesi 609

a. Silahı Kolluğa Teslim Etmesi 609

b. Silahı Kurumuna Teslim Etmesi 610

9- Alkol ya da Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Engellenmesi 610

a. Kullanmaması 610

b. Yaklaşmaması 610

c. Muayene Ve Tedavisinin Sağlanması 610

10- Sağlık Kuruluşuna Başvurunun Sağlanması 611

C- Ek Tedbirlerin Alınması 611

1-  Çocuk Koruma Kanununda Yer Alan Koruyucu ve

Destekleyici Tedbirler 611

2-  4721 Sayılı Kanunda Yer Alan Koruyucu ve

Destekleyici Tedbirler 612

a. Velayet 612

b. Kayyım 612

c. Nafaka 613

ç. Kişisel İlişki Kurulması 614

IV. YARGILAMA USULÜ 614

A- Görevli Mahkeme 614

B- Yetkili Mahkeme 614

C- Harç Alınmamalıdır 615

Ç- Bakanlık Katılabilir 615

D- Tedbir Kararı Usulüne Uygun Olmalıdır 616

1- Tedbir Kararının Verilmesi 616

a. Talep ya da Başvuru Bulunmalıdır 616

b. En Çok Altı Ay İçin Verilebilir 616

c. Delil veya Belge Aranmaz. 617

ç. Kusur Araştırması Yapılmaz 617

d. Geciktirilmeksizin Verilir 617

e. Kişisel Eşya ve Belgelerin Teslimi Sağlanabilir 617

f. Adli Tatilde Verilebilir 618

2-  Tedbir Kararının Tebliği 618

a. İlgilisine Yapılır 618

aa. Korunan Kişiye Tebliğ 618

bb. Şiddet Uygulayana Tebliğ 618

b. Zorlama Hapsinin Uygulanacağı İhtarı Yapılır 618

3- Tedbir Kararlarında Gizlilik 619

4- Tedbir Kararına İtiraz 619

a. İtiraz Edebilenler 619

b. İtiraz Süresi 619

c. İtiraz Yeri 619

ç. İtirazı Karara Bağlama Süresi 619

d. İtiraz Üzerine Verilen Kararın Niteliği 620

5- Tedbir Kararlarının Bildirimi 620

6- Tedbir Kararlarının Uygulanması 620

a. Görevli ve Yetkili Birim 620

b. Barınma İmkânı Sağlanması 621

c. Tefhim veya Tebliğ Edilmeme Uygulanmaya

Engel Teşkil Etmez 621

ç. İşyerinin Değiştirilmesi Yönündeki Tedbir Kararının Uygulanması 621

d. Teknik Yöntemlerle Takip Yapılması 621

7- Tedbir Kararlarına Aykırılık 621

8- Tedbir Kararlarının Etkisi  622

& 33. ÇOCUĞUN 4787 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI

I.  GENEL OLARAK  623

II.  USUL HÜKÜMLERİ  623

A-  Hüküm Bulunan Haller 623

1-  Eşlerin Sorunlarını Belirlemek 623

2-  Çocukların Sorunlarını Belirlemek 624

3-  Sorunların Sulh Yoluyla Çözümünü Teşvik Etmek 624

4-  Gerektiğinde Uzmanlardan Yararlanmak 624

B-  Hüküm Bulunmayan Haller 624

III.  ÖNLEMLER 624

A- Yetişkinler Hakkında  624

1-  Eşleri Uyarma 625

2-  Eşleri Uzlaştırma  625

3-  Ailenin Ekonomik Varlığına İlişkin Önlemleri Alma 625

4-  Akçalı Yükümlülüklere İlişkin Önlemleri Alma 625

5-  Yerleştirme 625

a.  Resmî Sağlık Kurumlarına Yerleştirme 625

b.  Özel Sağlık Kurumlarına Yerleştirme 625

c.  Sosyal Hizmet Kurumlarına Yerleştirme 625

ç.  Huzur Evlerine Yerleştirme 626

d.  Benzeri Yerlere Yerleştirme 626

6-  Meslek Edinme Kursuna Verme 626

7-  Eğitim Kurumuna Verme 626

B-  Küçükler Hakkında 626

1-  Nafaka Yükümlülüğü Konusunda Önlem Alma 626

2-  Çocuk Mallarının Yönetimi ve Korunmasına İlişkin

Önlemleri Alma   627

3-  Yerleştirme 627

a.  Bedensel ve Zihinsel Gelişmesi Tehlikede Olan 

Küçüğü Yerleştirme 627

aa.  Aile Yanına Yerleştirme 627

bb.  Resmî Sağlık Kurumuna Yerleştirme 627

cc.  Özel Sağlık Kurumuna Yerleştirme 627

çç.  Eğitimi Güç Çocuklara Mahsus Kuruma Yerleştirme 627

b.  Manen Terk Edilmiş Halde Kalan Küçüğü Yerleştirme 627

aa.  Aile Yanına Yerleştirme 627

bb.  Resmî Sağlık Kurumuna Yerleştirme 628

cc.  Özel Sağlık Kurumuna Yerleştirme 628

çç.  Eğitimi Güç Çocuklara Mahsus Kuruma Yerleştirme 628

c.  İşyerlerine Yerleştirme 628

ç.  Meslek Sahibi Birinin Yanına Yerleştirme 628

& 34. ÇOCUĞUN 5717 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI

I.  GENEL OLARAK 629

II.  KANUNUN KAPSAMI 630

A- Amaç 630

B- Konusu ve Şahsî Uygulama Alanı 630

C- Tedbir Niteliği 631

Ç-  Uygulama Alanında Yer Alan Kavramlar 632

1-  Merkezî Makam 632

2-  Başvuru sahibi 632

3-  Çocuk 632

4-  Velâyet hakkı 633

5-  Şahsî ilişki kurma hakkı 633

6-  Sözleşme 633

7-  Genel Müdürlük 633

8-  Uzmanlar 634

9-  Mahkeme 634

III.  MERKEZÎ MAKAMIN ALACAĞI TEDBİRLER 634

A-  Mahallî Cumhuriyet Başsavcılıklarının Aracılığı 634

B-  Merkezî Makamın Görevleri 634

1-  Çocuğun Bulunduğu Yeri Tespit Etmek 635

2-  Yeni Tehlikeleri veya Zararları Önlemek 635

3-  Rıza İle İade veya Sulh Yoluyla Bir Çözümü Araştırmak 635

4-  Çözüm Sağlanamamışsa Dava Açmak 635

5-  Uygulamada Kolaylık Sağlamak 635

IV.  USÛL  HÜKÜMLERİ 635

A-  Görevli Mahkeme  636

B-  Yetkili Mahkeme 636

1-  Çocuğun Halen Oturduğu Yer Mahkemesi 636

2-  Koruma Altına Alındığı Yer Mahkemesi 636

C-  Başvuru Usûlü 636

Ç-  Dava Açma Usûlü 637

D-  Davalı 637

E-  Sulh Yoluyla Çözüm 637

F-  Yargılama Usûlü 638

1-  Davaname Taraflara Tebliğ Olunur 639

2-  Dava Mahalli Cumhuriyet Başsavcılığı Huzuru İle Görülür 640

3- Basit Yargılama Usulü Uygulanır 642

4- Adlî Tatilde Görülür 643

5-  Diğer Davalar Ayrılmalıdır 644

6-  Velayet Davası Bekletilir 644

7-  Geçici Koruma Tedbirleri Alınır 647

8-  Davadan Feragat Edilebilir 648

9-  Gerekirse Uzman Raporu Alınır 649

G- Kanun Yolu 650

V.  İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN OLUŞMASI 651

A- Taraf Devletler Arasında Uygulanır 651

B- Yürürlük Sonrası Olaylarda Uygulanır 652

C- Mutat Meskeni Taraf Devletlerden Birinde Bulunan Çocuklara Uygulanır 653

Ç- İade Yükümlülüğü Çocuk 16 Yaşına Geldiğinde Sona Erer 653

D- İade Davası Bir Yıl İçinde Açılmalıdır 653

E- Velâyet Hakkı İhlâl Edilmiş Olmalıdır 655

1-  Velâyet Hakkı Bulunmayan Taraf İstekte Bulunamaz 655

2-  Alıkoyma Kanuna Aykırı Olmalıdır 655

3-  Mutad Meskeninin Bulunduğu Ülkeden Alınmış Velayet veya Kişisel İlişki Kurma Kararı Gerekmez 657

4-  Ceza Hükümleri Saklıdır 658

VI. İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN SONLANMASI 658

A- Çocuğun Yeni Çevresine Uyum Sağlaması 659

B- Velayet Hakkının Fiilen Kullanılmaması 659

C- Velayet Hakkı Sahibinin İzni 660

Ç- Velayet Hakkı Sahibinin Sonradan Kabul Etmesi 660

D- Çocuk İçin Ciddi Riskin Bulunması 660

1- Fiziki Risk 661

2- Psikolojik Risk 662

3- Katlanılamayacak Risk 666

a. Davacının Aile İçi Şiddeti 667

b. Davacının Cinsel İstismarı 667

c. Davacının Sakıncalı İşte Çalıştıracak Olması 668

ç. Davacının Sağlığının Bozulması 668

d. Davacının Mutat Meskenden Ayrılması 668

e. Diğer Katlanılamayacak Riskler 668

E- Çocuğun İsteği 669

F- İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklere Yönelik İlkelerimiz 670

VII.  İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ ENGELLEMEYEN HALLER 670

A- Çocuğun Ana Bakım ve Şefkatine Muhtaç Olması 671

B- Boşanma Davasının Reddedilmiş Olması 671

C- Korumaya İlişkin Karar Verilmiş Olması 672

Ç- Korumaya İlişkin Dava Açılmış Olması 673

VIII.  KARARLARIN YERİNE GETİRİLMESİ 673

A- İcra Emri Tebliğ Etmeksizin Yerine Getirilir 673

B- İcra Müdürlüğünün Yetkisi 674

C- Kolluk Kuvvetlerinin Görevleri 674

Ç- Koruma Tedbirlerinin Yerine Getirilmesi 674

D- İcranın Ertelenmesi 675

E- Çocuğun Teslimi 675

F- Çocuğun Yerinin Değiştirilmemesi 675

G- Yaptırım 676

Ğ- Çocuğun Giderleri 676

H- Yargılama Masrafları 677

I- Adlî Yardım 678

ONİKİNCİ KISIM

ÇOCUK MALLARI

& 35. ÇOCUK MALLARI  

I. ÇOCUK MALLARINDA YÖNETİM 679

A- Genel Olarak (TMK m. 352) 679

1- Ana ve Baba Çocuğun Mallarını Yönetme Hakkına Sahiptir 679

2- Ana ve Baba Çocuğun Mallarını Yönetme ile Yükümlüdür 679 

3- Yönetme Yükümlülüğü Yerine Getirilmezse Hâkim Müdahale Eder 680

4-  Ana ve Baba Çocuğun Malları İçin Kural Olarak Hesap ve Güvence Vermezler 680  

5- Yargılama Usulü 681

B- Evlilik Sona Erince (TMK m. 353) 682

1- Müfredat Defteri Verme Zorunluluğu 682

2- Değişiklikleri Bildirme Zorunluluğu 684

a.  Malvarlığında Gerçekleşen Önemli Değişiklikleri

Bildirme 685

b.  Yatırımlarda Gerçekleşen Önemli Değişiklikleri

Bildirme 685

II.  ÇOCUK MALLARINDA KULLANMA HAKKI (TMK m. 354) 685

A-  Genel Olarak Kullanma Hakkı 685

B-  Velayet Kaldırıldığında Kullanma Hakkı 686

C-  Velayet Verilen Ölürse Kullanma Hakkı 686

III.  ÇOCUK MALLARINDA GELİRLERİN SARFI (TMK m. 355) 687

A- Çocuk Mallarının Gelirlerini Sarf Şekli 687

1-  Öncelikle Çocuğun Bakımı, Yetiştirilmesi ve Eğitimi İçin Sarfedilir 687

2-  Hakkaniyete Uyduğu Ölçüde Aile İhtiyaçları İçin Sarfedilir 687

B-  Çocuk Mallarında Gelir Fazlası Bulunması 687

IV.  ÇOCUK MALLARININ KISMEN SARFI (TMK m. 356) 688

A- Genel Olarak 688

1- Olağan İhtiyaçlar Gerektirdiği Ölçüde Kullanılabilir 688

2- Belirli Edimlerde Kullanılabilir 689

a. Sermaye Biçiminde Ödemeler 689

b. Tazminatlar 690

c. Benzeri Edimler 690

3- Çocuk Mallarının Sarfının Kapsamı 690

B-  Çocuğun Diğer Mallarına Başvurma Yetkisi Tanıma 690

1-  Zorunluluk Bulunmalıdır 690

2-  Miktarı Hâkim Belirlemelidir 691

C- Yargılama Usulü 693

V.  ÇOCUĞUN SERBEST MALLARI 694 

A- Kazandırmalar (TMK m. 357) 695

1-  Çocuğa Yapılan Kazandırmaların Konusu 695

2-  Kazandırmaların Gelirlerini Ana ve Babanın

Kendi Menfaatlerine Sarfedememesi Kuralı 695

3-  Kazandırma Üzerinde Ana ve Babanın Yönetim Hakkı 695

a.  Kural Olarak 695

b.  Kazandırma Sırasında Aksi Düzenlenebilir 695

B-  Saklı Pay (TMK m. 358) 696

1-  Saklı Pay, Ana ve Babanın Yönetimi Dışında Bırakılabilir 696

2- Saklı Payın Yönetimi Üçüncü Kişiye Bırakılabilir 696

a. Ölüme Bağlı Tasarruf Yoluyla Yapılabilir 696

b. Üçüncü Kişinin Hesap Vermesi Öngörülebilir 696

C- Meslek veya Sanat İçin Verilen Mal ve Kişisel Kazanç

(TMK m. 359) 696

1-  Çocuğun Yönetim Ve Yararlanma Hakkının Konusu 696

a.  Meslek veya Sanat İle Uğraşması İçin Kendi Malından Verilen Kısım 696

b. Kendi Kişisel Kazancı 697

2- Çocuktan Katkıda Bulunması İstenebilir 697

VI.  ÇOCUK MALLARININ KORUNMASI 697

A-  Önlemler (TMK m. 360) 697

1-  Çocuğun Mallarının  Korunması İçin Önlem Koşulu 697

2-  Çocuğun Mallarının  Korunması İçin Önlem Konusu 698

a. Malların Yönetimi Konusunda Talimat Verilebilir 699

b. Malların Tevdi Edilmesine Karar Verilebilir 699

c. Güvence Gösterilmesine Karar Verilebilir 699

ç. Diğer Uygun Önlemler Alınabilir 699

B-  Yönetimin Ana ve Babadan Alınması (TMK m. 361) 699

1-  Yönetimi Ana ve Babaya Ait Olan Çocuk Mallarının

Tehlikeye Düşmesi 700

2-  Yönetimi Ana ve Babaya Ait Olmayan Çocuk Mallarının Tehlikeye Düşmesi 700

3-  Çocuk Mallarının Gelirlerinin veya Ayrılmış Miktarların 

Uygun Sarfedilemeyeceği Kuşkusu 700

4-  Yargılama Usulü 700

C- Çocuk Mallarının Korunmasında Usul Hükümleri 701

1-  Görevli Mahkeme 701

2-  Yetkili Mahkeme 702

3-  Davacı 703

4-  Davalı 703

5-  Yargılama Usulü 703

VII.  ÇOCUK MALLARINDA YÖNETİMİN SONA ERMESİ 704

A- Ana ve Babanın Velâyetleri Sona Erince Malların Devri 704

1- Malların Ergin Çocuğa Devri 705

2- Malların Vasisine Devri 705

B- Ana ve Babanın Yönetim Hakları Sona Erince Malların Devri 705

C- Ana ve Babanın Sorumluluğu (TMK m. 363) 705

1- Vekil Gibi Sorumludurlar 705

2- Sorumluluğun Kapsamı 707

a.  Dürüstlük Kuralına Uygun Olarak Yapılan Devirlerde Sorumluluk 707

b.  Kanuna Uygun Olarak Yapılan Harcamalarda

Sorumluluk 707

3-  Yargılama Usulü 707

İÇİNDEKİLER

 

ÖNSÖZ YERİNE................................................................................................................... 5

İÇİNDEKİLER....................................................................................................................... 9

KAYNAKÇA......................................................................................................................... 53

KISALTMALAR................................................................................................................. 59

BİRİNCİ KISIM
VELÂYETE GENEL BAKIŞ

& 1.  VELÂYET KAVRAMI

            I.   VELÂYETİN TANIMI..................................................................................... 61

           II.   VELÂYETİN KARŞILAŞTIRMASI............................................................. 61

A-.. Vesayet Kavramı........................................................................................ 62

B-.. Vesayet Karşılaştırması............................................................................. 62

1-... Kuruluşu ................................................................................................ 62

2- .. Kaynağı................................................................................................. 66

3- .. Konusu Kişiler....................................................................................... 66

4- .. Hakkı Kullanacak Kişiler................................................................... 67

5- .. Hakkın Kapsamı................................................................................. 69

6- .. Giderlerin Kaynağı............................................................................... 72

7- .. Malları Kullanma Hakkı.................................................................... 72

8- .. Hesap Verme........................................................................................ 74

9- .. Temsil Etme.......................................................................................... 75

10- .................................................................................. Mahkeme Kontrolü     75

11- ................................................................................................ Görüş Alma     76

12- ................................................................................................. Ücret Alma     76

13- ................................................................................................ Gelir Fazlası     77

14- .................................................................................... Görevden Ayrılma     77

15- ............................................................................................ Görevin Süresi     78

16- .............................................................................................. Yerleşim Yeri     78

& 2.  ÇOCUĞUN VELÂYETİNE İLİŞKİN GENEL İLKELER

            I.   VELÂYETTE KAMU DÜZENİ İLKESİ..................................................... 81

A-.. Velâyet Düzenlemesi ................................................................................. 81

1-... Velâyetin Düzenlenmesi Zorunludur................................................ 81

2-... Velâyette Kendiliğinden Düzenleme Yapılır................................... 82

3-... Velâyet Askıda Bırakılamaz............................................................. 83

4-... Velâyette Kendiliğinden Araştırma Yapılır..................................... 83

5-... Velâyet Yargılamanın Her Aşamasında Dikkate Alınır.............. 84

6-... Velâyet Düzenlenmesi Talep Edilmesi Taraf Sıfatı
Kazandırmaz........................................................................................ 85

7-... Velâyete İlişkin Kararlar Kesinleşmedikçe İnfaz Edilemez......... 85

8-... Velâyet Kararın İnfazını Engelleyici Nitelikte Hüküm
Kurulamaz............................................................................................. 85

9-... Velâyete İlişkin Her Aşamada Delil Sunulabilir............................. 86

10- Velâyet Ek Karar İle Düzenlenemez................................................ 87

11- Velâyet Hakkına Sahip Olanın Kabul Açıklaması 
Sonuç Doğurmaz.................................................................................. 87

B-.. Velâyetin İhbarı........................................................................................... 88

C-.. Velâyetin Verilmesi..................................................................................... 88

1-... Velâyet Eşlerden Birine Verilebilir..................................................... 88

2-... Velâyet Ana ve Baba Dışında Kimseye Tevdi Olunamaz........... 89

3-... Velâyetin Verilmesi Kural Değildir.................................................... 91

4-... Velâyet Vesayet Kaldırılmadan İstenilemez.................................. 92

Ç-.. Velâyette Çocuğun Üstün Yararı............................................................. 92

1-... Sağlık Bakımından Üstün Yararı..................................................... 92

2-... Eğitim Bakımından Üstün Yararı..................................................... 94

3-... Ahlak Bakımından Üstün Yararı..................................................... 94

4-... Yaşı Bakımından Üstün Yararı........................................................ 95

5-... Güvenlik Bakımından Üstün Yararı................................................ 96

D-.. Velâyetin Hükmü........................................................................................ 97

1-... Velâyet Kesin Hüküm Oluşturmaz................................................... 97

2-... Velâyet İçin Resmi Siciller Kanıt Oluşturur..................................... 97

3-... Velâyeti Koruma Kararı Kaldırmaz................................................. 98

4-... Velâyet Kullanılması Sınırlanamaz................................................. 98

           II.   VELÂYETTE BÜTÜNCÜLLÜK İLKESİ................................................... 99

A-.. Kademeli Verilemez.................................................................................... 99

B-.. Parçalı Verilemez......................................................................................... 99

C-.. Koşullu Verilemez........................................................................................ 99

Ç-.. Başkasına Verilemez................................................................................ 100

         III.   VELÂYETTE GÜVENLİK İLKESİ.......................................................... 101

A-.. Çocuğun Bedenî Güvenliği...................................................................... 101

B-.. Çocuğun Fikrî Güvenliği.......................................................................... 101

C-.. Çocuğun Ahlakî Güvenliği...................................................................... 101

Ç-.. Çocuğun Sosyal Güvenliği....................................................................... 102

         IV.   VELÂYETTE UYGULANACAK HUKUK İLKESİ............................... 102

           V.   VELÂYETTE İLGİLİLERİN DİNLENMESİ İLKESİ......................... 103

A-.. Olanak Buldukça Ana ve Baba Dinlenmelidir.................................... 103

B-.. Yeterli İdrak Gücüne Sahip Çocuk Dinlenmelidir............................... 104

1-... Çocuğun Görüşü Alınmalıdır.......................................................... 104

2-... Çocuğun İsteğine Öncelik Verilmelidir........................................... 109

3-... Çocuğun İsteği Çıkarına Uygun Olmalıdır................................... 112

C-.. Uzman Bilirkişilerden Görüş Alınmalıdır.............................................. 113

Ç-.. Vasinin ve Vesayet Makamının Düşüncesi Alınmalıdır................... 115

         VI.   VELÂYETTE ONAY İLE ANLAŞMA İLKESİ...................................... 116

        VII.  VELÂYETTE ÜVEY ÇOCUĞA DESTEK İLKESİ............................... 116

A-.. Üvey Çocuğa Özen ve İlgi Gösterme Yükümlülüğü
(TMK. m. 338 f. I)..................................................................................... 116

B-.. Üvey Çocuğa Uygun Bir Şekilde Yardımcı Olma Yükümlülüğü (TMK. m. 338 f. II)              117

C-.. Üvey Çocuğa İhtiyaçları İçin Onu Temsil (TMK. m. 338 f. II)........ 117

      VIII.   VELÂYETTE SOSYALLİK  İLKESİ........................................................ 117

A-.. Din veya Mezhep...................................................................................... 117

B-.. Değer Yargıları........................................................................................... 119

         IX.   VELÂYETTE ÇEVRESELLİK  İLKESİ................................................. 119

A-.. Alıştığı Ortamı Değiştirmeme................................................................. 119

B-.. Kardeşlerin Ayrılmaması......................................................................... 122

C-.. Fiziki Çevrenin Etkisi................................................................................ 125

           X.   VELÂYETTE POZİTİF HUKUKA DAYANMA İLKESİ..................... 126

A-.. Boşanmadaki Kusur................................................................................. 126

B-.. Soybağı İlişkisi........................................................................................... 127

1-... Çocukla Soybağı İlişkisi Yoksa...................................................... 127

2-... Çocukla Soybağı Sorunu Varsa...................................................... 128

a.... Çocukla Ana ve Baba Yönünden Soybağı Sorunu Varsa. 128

b.... Çocukla Ana Yönünden Soybağı Sorunu Varsa................. 129

c..... Çocukla  Baba Yönünden Soybağı Sorunu Varsa.............. 129

C-.. Boşanma Protokolü Varsa...................................................................... 131

Ç-.. Çocuk İçin Koruma Kararı Varsa.......................................................... 131

D-.. Evlâtlık Olarak Verilme........................................................................... 134

İKİNCİ KISIM
ÇOCUĞUN VELÂYET ALTINDA OLMASI HALLERİ

& 3.  ERGİN OLMAYAN ÇOCUKLARDA  VELÂYET (TMK m. 335 f. I)

            I.   ASIL OLAN ERGİN OLMAYAN ÇOCUĞUN ANA VE
                  BABASININ VELÂYETİ ALTINDA OLMASIDIR................................ 135

A-.. Aile Mahkemesi Velayet Konusunda Karar Vermeden
Vesayet İstemi İncelenemez................................................................... 136

1-... Çocuk Vesayet Altında İken Velâyet İstemi................................ 136

a.... Vesayetin Kaldırılması Davası Varsa.................................... 136

b.... Vesayetin Kaldırılması Davası Yoksa................................... 136

c..... İstem Vesayetin Kaldırılmasını İçeriyorsa........................... 137

2-... Çocuk Velâyet Altında İken Vesayet İstemi................................ 139

a.... Velâyet Hakkı Kaldırıldığında Velâyetten Yoksun
Kalınıyorsa.................................................................................. 139

b.... Velâyet Hakkı Kaldırıldığında Velâyetten Yoksun Kalınmıyorsa               140

B-.. Vesayet Makamı Velâyetin Verilmesi Karara Bağlanmadan
Vesayet Kararı Veremez.......................................................................... 140

1-... Velâyetin Düzenlenmesi Davası Varsa......................................... 140

2-... Velâyetin Kaldırılması Davası Varsa............................................ 141

3-... Velâyetin Düzenlenmesi ve Kaldırılması Davası Yoksa........... 141

           II.   YASAL SEBEP OLMADIKÇA VELÂYET ANA VE
                  BABADAN ALINAMAZ................................................................................ 143

& 4.  KISITLANAN ERGİN ÇOCUKLARDA VELÂYET
(TMK m. 335 f. II, 419 f. III)

            I.   KISITLANAN ERGİN ÇOCUKLAR KURAL OLARAK
                  VELÂYET ALTINDA BIRAKILIR............................................................ 145

A-.. Daha Önce Alınmış Kısıtlama Kararı Bulunmamalıdır................... 145

B-.. Kısıtlama Kararı Verilmelidir.................................................................. 146

C-.. Kısıtlanan Ergin Çocuklar Kural Olarak Ana ve Babanın
Velâyet Altında Bırakılır......................................................................... 146

           II.   KISITLANAN ERGİN ÇOCUKLARA UYGULANACAK
                  HÜKÜMLER.................................................................................................... 147

A-.. Yargıtay’a Göre Velayet Hükümleri Uygulanır.................................. 147

B-.. Düşüncemize Göre Vesayet Hükümleri Uygulanır............................. 155

 

ÜÇÜNCÜ KISIM
ÇOCUĞUN ANA BABASI EVLİ İSE VELÂYET

& 5.  VELÂYETİN BİRLİKTE KULLANILMASI (TMK m. 336 f. I)

            I.   VELÂYET EVLENMEYLE KENDİLİĞİNDEN KAZANILIR.......... 155

           II.   VELÂYET RIZAYA DAYANILARAK KULLANILABİLİR............... 157

& 6. VELÂYETİN EŞLERDEN BİRİNE VERİLMESİ/ VELÂYETİN TEVDİİ

            I.   VELÂYETİN EŞLERDEN BİRİNE VERİLMESİ SEBEPLERİ........ 158

A- Ortak Hayata Son Verilmesi (TMK m. 336 f. II).................................. 158

1-... Ayrı Yaşama İzne Bağlı Değildir (TMK m. 197 f. I)................... 158

2-... Velâyet Hakkını Ortadan Kaldırmaz  (TMK m. 336 f. I).......... 158

3-... Velâyet Eşlerden Birine Tevdi Edilebilir (TMK m. 336 f. II)...... 158

4-... Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Göre Verilir............................. 159

B-.. Ayrılık Hâlinin Gerçekleşmesi (TMK m. 336 f. II)............................. 160

1-... Ayrılık Hâli İçin Karar Gereklidir (TMK m. 170)......................... 160

2-... Velâyet Hakkını Ortadan Kaldırmaz  (TMK m. 336 f. I).......... 161

3-... Velâyet Eşlerden Birine Tevdi Edilebilir (TMK m. 336 f. II)...... 161

4-... Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Göre Verilir............................. 161

C-.. Ana ve Babadan Birinin Ölümü (TMK m. 336 f. III)........................ 161

Ç-.. Ana ve Babadan Birinin Gaipliğine Karar Verilmesi.......................... 162

D-.. Boşanma (TMK m. 336 f. III)................................................................ 162

1-... Velâyet Çocuk Kendisine Bırakılan Tarafa Aittir
(TMK m. 336 f. III)........................................................................... 162

2-... Velâyeti Bir Tarafa Verme Emredici Düzenlemedir.................... 163

3-... Velâyeti Birlikte Kullanma Kararlaştırılamaz.............................. 164

4-... Velâyeti Birlikte Kullanma Bölümü Tenfiz Edilemez................. 164

5-... Velâyet Hakkı Sahibinin Ölümünde Velâyet Açık Kalır........... 164

a.... Velâyet Kendiliğinden Sağ Eşe Geçmez................................. 164

b.... Velâyetin Sağ Eşe Verilmesi Çocuğun Menfaatine İse....... 165

c..... Velâyetin Sağ Eşe Verilmesi Sakıncalı İse............................ 165

6-... Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Göre Verilir............................. 166

7-... Velâyet Kısıtlanan Ana Babaya Verilemez................................. 166

E-... Evliliğin Butlanına Karar Verilmesi (TMK m. 157 f. II).................... 167

1-... Velâyet İçin Boşanmaya İlişkin Hükümler Uygulanır............... 167

2-... Velâyet Hakkı Sahibinin Ölümünde Velâyet Açık Kalır........... 167

           II.   VELÂYETİN EŞLERDEN BİRİNE VERİLMESİ USULÜ.................. 167

A-.. Genel Olarak.............................................................................................. 167

B-.. Usul Hükümleri.......................................................................................... 167

1-... Görevli Mahkeme.............................................................................. 167

2-... Yetkili Mahkeme............................................................................... 168

3-... Davacı................................................................................................. 168

4-... Davalı.................................................................................................. 168

5-... Uzman Görüşü Alınması.................................................................. 168

6-... İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir........................................... 169

7-... Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır.................................................. 171

8-... Birlikte İstekler Harca Bağlıdır....................................................... 171

9-... Dava Adli Tatilde Görülebilir........................................................... 171

10- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması......................................... 171

11- Alıştığı Ortam Dikkate Alınmalıdır................................................ 172

12- Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Davası Beklenmelidir.................. 173

13- Davanın Konusuz Kalması............................................................. 174

14- Ceza Davasının Etkisi...................................................................... 174

15- Hüküm Fıkrası................................................................................... 175

a.... Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır........................................... 175

b.... Duraksama Yaratmamalıdır................................................... 175

c..... Çelişkili Olmamalıdır................................................................. 176

ç..... Müfredat Defteri Düzenlenmelidir.......................................... 177

16- Tüzük Hükümleri............................................................................... 177

17- Vekalet Ücreti..................................................................................... 178

18- Yabancılık Unsuru............................................................................ 178

19- Harç...................................................................................................... 181

a.... Boşanma Kararından Önce İstenmesinde Harç.................. 181

b.... Boşanma Kararından Sonra İstenmesinde Harç................. 181

20- Tavzih.................................................................................................. 181

21- Delillerin Toplanması........................................................................ 181

22- Feragat ................................................................................................ 182

a.... Karardan Önce Feragat Edilebilir............................................ 182

b.... Temyiz Aşamasında Feragat Edilebilir.................................. 182

c..... Karar Düzeltme Aşamasında Feragat Edilebilir................... 182

23- Re’sen İnceleme................................................................................. 183

24- Bekletici Sorun................................................................................... 183

& 7. VELÂYETİN GEÇİCİ OLARAK/TEDBİREN VERİLMESİ
(TMK m. 197 f. IV, 336 f. II)

            I.   GENEL OLARAK........................................................................................... 185

A-.. Taraf Teşkili Yapılarak Karar Verilebilir.............................................. 186

B-.. Deliller Her Aşamada Dikkate Alınır..................................................... 187

C-.. Teslim Koşulları Gerçekleşmelidir.......................................................... 187

           II.   VELÂYETİN GEÇİCİ OLARAK/TEDBİREN VERİLMESİNDE
                  USUL HÜKÜMLERİ...................................................................................... 189

A-.. Görevli Mahkeme..................................................................................... 189

B-.. Yetkili Mahkeme....................................................................................... 189

C-.. Taraf Teşkili............................................................................................... 190

Ç-.. Yargılama Usulü....................................................................................... 190

D-.. Kişisel İlişki Kurulması............................................................................. 190

E-... Boşanma Davasının Etkisi..................................................................... 191

1-... Boşanma Davası Açılmışsa............................................................ 191

2-... Boşanma Kararı Kesinleşmemişse................................................. 191

F-... Tedbir Nafakası Verilmesi....................................................................... 192

G-.. Kişisel İlişki Kurulması............................................................................. 192

DÖRDÜNCÜ KISIM
ÇOCUĞUN ANA BABASI EVLİ DEĞİL İSE VELÂYET

& 8. ANA VE BABA EVLİ DEĞİLSE VELAYET (TMK. m. 337)

            I.   KURAL: VELÂYET ANAYA AİTTİR (TMK. m. 337 f. I).................... 193

A-.. Doğumla Kendiliğinden Kazanılır.......................................................... 193

1-... Velayetin Anadan Alınma İsteği Yoksa........................................ 193

2-... Velayetin Anadan Alınma İsteği Varsa......................................... 194

a.. Velayetin Anadan Alınma Sebebi Yoksa................................ 194

b.. Velayetin Anadan Alınma Sebebi Varsa................................. 195

c.. Velayet Düzenlemesi İstenen Çocuk Ortak Çocuk Değilse.. 195

B-.. Çocuğun Teslimini İsteyebilir.......................................................... 195

           II.   İSTİSNA: VASİ ATANMASI VEYA VELÂYETİN BABAYA
                  VERİLMESİ (TMK. m. 337 f. II)................................................................ 196

A-.. Ana Küçükse.............................................................................................. 196

B-.. Ana Kısıtlı İse............................................................................................ 196

C-.. Ana Ölmüşse.............................................................................................. 196

Ç-.. Anadan Velâyet Alınmışsa..................................................................... 197

BEŞİNCİ KISIM
ÇOCUĞUN STATÜSÜ

& 9.  ÇOCUĞUN STATÜSÜ

            I.   ÇOCUĞUN EĞİTİMİ..................................................................................... 199

A-.. Çocuğun Genel ve Mesleki Eğitimi (TMK. m. 340)............................ 199

B-.. Çocuğun Dini Eğitimi (TMK. m. 341).................................................... 200

           II.   ÇOCUĞUN TEMSİL EDİLMESİ (TMK. m. 342)................................... 200

         III.   ÇOCUĞUN FİİL EHLİYETİ (TMK. m. 343)........................................... 200

         IV.   ÇOCUĞUN AİLEYİ TEMSİL ETMESİ (TMK. m. 344)....................... 200

           V.   ÇOCUK İLE ANA VE BABA ARASINDAKİ HUKUKİ
                  İŞLEMLER (TMK. m. 345).......................................................................... 201

         VI.   ÇOCUĞUN YERLEŞİM YERİ.................................................................... 201

A-.. Kısıtlanmamış Çocuğun Yerleşim Yeri................................................. 201

1-... Evlilik İçi Doğan Çocuğun Yerleşim Yeri...................................... 201

a.... Evlilik Sürerken Çocuğun Yerleşim Yeri................................ 201

aa.. Ana Babanın Ortak Yerleşim Yeri Varsa
(TMK. m. 21 f. I)................................................................ 201

bb.. Ana Babanın Ortak Yerleşim Yeri Yoksa
(TMK. m. 21 f. I)................................................................ 201

cc... Diğer Hallerde (TMK. m. 21 f. I)...................................... 202

b.... Evlilik Sonlandığında Çocuğun Yerleşim Yeri...................... 202

2-... Evlilik Dışı Doğan Çocuğun Yerleşim Yeri.................................... 202

B-.. Kısıtlanmış Çocuğun Yerleşim Yeri....................................................... 202

1-... Ergin İken Kısıtlanmış Çocuğun Yerleşim Yeri
(TMK. m. 335 f. II)............................................................................ 203

2-... Ergin Değil İken Kısıtlanmış Çocuğun Yerleşim Yeri.................. 203

C-.. Yerleşim Yeri Tespit Konusu Yapılamaz.............................................. 203

ALTINCI KISIM
ÇOCUĞUN KİMLİĞİ

& 10. ÇOCUĞUN ÖZADI (TMK m. 339 f. V)

            I.   AD KAVRAMI.................................................................................................. 205

A-.. Taşınması Zorunlu Adlar........................................................................ 205

1-... Özad..................................................................................................... 205

2-... Soyadı.................................................................................................. 205

B-.. Taşınması Zorunlu Olmayan Adlar...................................................... 206

1-... Takma Ad........................................................................................... 206

2-... Lakap................................................................................................... 206

           II.   ÖZADIN KAZANILMASI............................................................................. 206

A-.. Soybağı Kurulmamış Çocuğun Özadını Kazanması........................ 206

1-... Baba İle Soybağı Kurulmamış Çocuğun Özadı.......................... 206

2-... Hem Baba Hem Ana İle Soybağı Kurulmamış
Çocuğun Özadı.................................................................................. 207

3-... Soybağı Reddedilen Çocuğun Özadı............................................. 207

B-.. Soybağı Kurulmuş Çocuğun Özadını Kazanması............................. 207

1-... Ana ve Baba Evli İse Çocuğun Özadı (TMK m. 339 f. V)........ 208

a.... Evlilik Devam Ederken Doğan Çocuğun Özadı
(TMK m. 285 f. I)....................................................................... 208

b.... Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün İçinde Doğan Çocuğun Özadı (TMK m. 285 f. I) 209

c..... Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün
Geçtikten Sonra Doğan Çocuğun Özadı
(TMK m. 285 f. II)..................................................................... 209

d.... Sonradan Evlenmeyle Soybağı Kurulan Çocuğun Özadı (TMK m. 292)    209

e..... Ana ve Babadan Biri Ölen Çocuğun Özadı.......................... 209

f..... Ana ve Babadan Birinin Gaipliğine Karar Verilen
Çocuğun Özadı (TMK m. 285 f. III)...................................... 210

g..... Ana ve Babasından Birinin Ayırt Etme Gücünü Yitirdiği Çocuğun Özadı  210                       

2-... Ana ve Baba Evli Değilse Çocuğun Özadı.................................... 210

a.... Tanınan Çocuğun Özadı.......................................................... 211

b.... Babalığa Hüküm Kararı Alınan Çocuğun Özadı................ 211

c..... Özel Kanuna Göre Kurulumda Çocuğun Özadı................... 211

3-... Evlâtlığın Özadı (TMK m. 314 f. III)............................................ 211

& 11. ÇOCUĞUN SOYADI (TMK m. 321)

            I.   SOYADI KAVRAMI....................................................................................... 212

A-.. Soyadı Tanımı.......................................................................................... 212

B-.. Soyadının Kullanılması........................................................................... 212

1-... Kullanma Şekli................................................................................... 212

2-... Kullanma Zorunluluğu...................................................................... 212

3-... Kullanılamayan Soyadları.............................................................. 213

           II.   SOYBAĞI KURULMAMIŞ ÇOCUĞUN SOYADI................................... 213

A-.. Baba İle Soybağı Kurulmamışsa........................................................... 213

B-.. Hem Baba Hem Ana İle Soybağı Kurulmamışsa
(5490 SK m. 19 f. III)............................................................................... 213

C-.. Soybağı Reddedilen Çocuk..................................................................... 214

         III.   SOYBAĞI KURULMUŞ ÇOCUĞUN SOYADI........................................ 214

A-.. Ana ve Baba Evli İse................................................................................ 214

1-... Kural: Ailenin (Kocanın/Babanın) Soyadını Taşır
(TMK m. 321 c. 1)............................................................................. 214

a.... Evlilik Devam Ederken Doğan Çocuğun Soyadı
(TMK m. 285 f. I)....................................................................... 215

b.... Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün İçinde Doğan Çocuğun Soyadı (TMK m. 285 f. I)              215

c..... Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün Geçtikten Sonra Doğan Çocuğun Soyadı (TMK m. 285 f. II)....................................................................................................... 216

d.... Kocanın Gaipliğine Karar Verilmesi Hâlinde
Çocuğun Soyadı (TMK m. 285 f. III).................................... 216

e..... Sonradan Evlenmeyle Soybağı Kurulan Çocuğun Soyadı (TMK m. 292)  217

2-... İstisna: Ailenin (Kocanın/Babanın) Soyadını Taşıyamamak. 217

a.... Evlât Edinilme Sebebiyle ......................................................... 217

b.... Babasının Soyadının Değişmesi Sebebiyle........................... 217

aa.. Babanın Soyadının Evlât Edinilmesi Sebebiyle Değişmesi (TMK m. 314 f. III)               218

bb.. Babanın Soyadının Haklı Sebeple Değişmesi
(TMK m. 27 f. I)................................................................. 218

c..... Kadının Evlenmesi Sebebiyle (TMK m. 187 c. 1)................ 218

B-.. Ana ve Baba Evli Değilse........................................................................ 218

1-... Tanınan Çocuklar (5490 SK m. 28 f. IV)..................................... 221

a.... 29.4.2006 Öncesi Tanınan Çocuklar
(5490 SK m. Geçici Madde. 5) ................................................ 221

b.... 29.4.2006 Sonrası Tanınan Çocuklar (NHKUİY m. 109). 222

2-... Babalığa Hüküm Kararı Alınan Çocuk........................................ 222

a. .. 29.4.2006 Öncesi Babalığa Hüküm Kararı Alınan
Çocuklar (5490 SK m. Geçici Madde. 5) .............................. 222

b. .. 29.4.2006 Sonrası Babalığa Hüküm Kararı Alınan
Çocuklar (NHKUİY m. 103).................................................... 226

         IV.   ÇOCUĞUN SOYADININ DEĞİŞTİRİLMESİ......................................... 226

& 12. ADIN DEĞİŞTİRİLMESİ VE İTİRAZ

            I.   ADIN DEĞİŞTİRİLMESİ............................................................................. 227

A-.. Haklı Sebepler Bulunmalıdır (TMK m. 27 f. I)................................... 227

1-... Başka Adla Tanınıyor Olmak......................................................... 227

2-... Kötü Şöhreti Çağrıştırıyor Olmak................................................... 228

3-... Küçültücü Olmak............................................................................... 228

4-... Ekonomik Zorunluluk Olmak......................................................... 229

5-... Dini Değiştirmiş Olmak..................................................................... 229

6-... Uyruğu Değiştirmiş Olmak............................................................... 229

7-... Diğer Sebepler..................................................................................... 229

B-.. Mahkeme Kararı Bulunmalıdır (TMK m. 27 f. I).............................. 229

C-.. Adın Değiştirilmesi Usulü......................................................................... 230

1-... Görevli Mahkeme.............................................................................. 230

2-... Yetkili Mahkeme............................................................................... 230

3-... Davacı................................................................................................. 230

a.... Hak Sahibi Kişi........................................................................... 230

aa.. Tam Ehliyetli Olması......................................................... 230

bb.. Sınırlı Ehliyetli Olması....................................................... 230

cc... Sınırlı Ehliyetsiz Olması.................................................... 231

çç... Tam Ehliyetsiz Olması...................................................... 231

b.... Cumhuriyet Savcısı................................................................... 231

4-... Davalı.................................................................................................. 231

5-... Dava Süresi......................................................................................... 233

Ç-.. Adın Değiştirilmesinin Sonuçları............................................................ 233

1-... Adın Değiştirildiği İlân Olunur (TMK m. 27 f. II)......................... 233

2-... Adın Değiştirildiği Nüfus Siciline Kayıt Olunur
(TMK m. 27 f. II)............................................................................... 233

3-... Ad Değişmekle Kişisel Durum Değişmez (TMK m. 27 f. III)..... 233

           II.   ADIN DEĞİŞTİRİLMESİNE İTİRAZ (TMK m. 27 f. IV).................... 234

A- Adın Değiştirilmesinden Zarar Görülmüş Olmalıdır.............................. 234

B-.. Mahkeme Kararı Bulunmalıdır............................................................. 234

C-.. Adın Değiştirilmesine İtiraz Usulü.......................................................... 234

1-... Görevli Mahkeme.............................................................................. 234

2-... Yetkili Mahkeme............................................................................... 234

3-... Davacı................................................................................................. 234

4-... Davalı.................................................................................................. 234

5-... Dava Süresi......................................................................................... 235

Ç-.. İtirazın Kabulünün Sonuçları................................................................. 235

1-... Adın Değiştirildiği İlân Olunur......................................................... 235

2-... Adın Değiştirildiği Nüfus Siciline Kayıt Olunur ............................ 235

3-... Ad Değişmekle Kişisel Durum Değişmez....................................... 235

YEDİNCİ KISIM
ÇOCUK İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜKLER

& 13. ÇOCUK İLE KARŞILIKLI YÜKÜMLÜLÜKLER (TMK m. 322)

            I.   YARDIM ETME YÜKÜMLÜLÜĞÜ.......................................................... 237

A-.. Maddî Yardım Yükümlülüğü................................................................. 237

B-.. Manevî Yardım Yükümlülüğü............................................................... 237

           II.   SAYGI GÖSTERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ................................................... 238

         III.   ANLAYIŞ GÖSTERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ............................................. 238

         IV.   AİLENİN ONURUNU GÖZETME YÜKÜMLÜLÜĞÜ.......................... 238

& 14. ÇOCUĞA YÖNELİK YÜKÜMLÜLÜKLER (TMK. m. 339)

            I.   GENEL OLARAK........................................................................................... 239

           II.   ÇOCUĞA YÖNELİK YÜKÜMLÜLÜKLERİN KONUSU.................... 239

A-.. Ana Babanın Bakım ve Eğitim İçin Karar Alıp Uygulama Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. I)              239

B-.. Ana Babanın Sözünü Dinleme Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. II). 240

C-.. Ana Babanın Çocuğa Hayatını Düzenleme Olanağı Tanıma Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. III)     241

Ç-.. Ana Babanın Çocuğun Düşüncesini Göz Önünde
Tutma Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. III).......................................... 241

D-.. Ana Babanın Rızası Dışında Evi Terk Etmeme Yükümlülüğü
(TMK. m. 339 f. IV).................................................................................. 241

E-... Ana Babadan Yasal Sebep Olmaksızın Almama Yükümlülüğü
(TMK. m. 339 f. IV).................................................................................. 241

F-... Ana Babanın Çocuğun Adını Koyma Yükümlülüğü
(TMK. m. 339 f. V)................................................................................... 242

SEKİZİNCİ KISIM
ÇOCUK İLE KİŞİSEL İLİŞKİ

& 15.KİŞİSEL İLİŞKİNİN  ANA VE BABA İLE KURULMASI DAVASI (TMK m. 323-324) 

            I.   ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİ HALLERİ (TMK m. 323)...... 243

A-.. Velâyeti Altında Bulunmayan Çocuk İle Kişisel İlişki....................... 243

1-... Çocuk Başkasının Velâyeti Altında Bulunuyorsa...................... 243

2-... Çocuk Vesayet Altında Bulunuyorsa............................................ 243

B-.. Velâyeti Kendisine Bırakılmayan Çocuk İle Kişisel İlişki................. 244

1-... Boşanma Sebebiyle (TMK m. 336 f. III)...................................... 244

2-... Ayrılık Kararı Sebebiyle (TMK m. 182)........................................ 245

3-... Evliliğin Butlanına Karar Verilmesi Sebebiyle
(TMK m. 157 f. II)............................................................................. 246

4-... Velâyetin Geçici Olarak/Tedbiren Verilmesi Sebebiyle
(TMK m. 336 f. II)............................................................................. 247

5-... Velâyetin Kaldırılması Sebebiyle (TMK m. 348)........................ 247

6-... Velayetin Değiştirilmesi Sebebiyle (TMK. m. 349)...................... 248

7-... Aile Yanına Yerleştirme Sebebiyle (TMK m. 347 f. I)................ 248

8-... Bir Kuruma Yerleştirme Sebebiyle (TMK m. 347 f. I)................ 248

9-... Ortak Hayata Son Verilmesi Sebebiyle (TMK m. 336 f. II)...... 249

10- Ayrılık Hâlinin Gerçekleşmesi Sebebiyle (TMK m. 336 f. II).... 249

           II.   ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN SINIRLARI
                  (TMK m. 324)................................................................................................... 249

A-.. Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi............................................... 249

1-... Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmeyeceğinin Anlaşılması.. 250

2-... Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Gireceğinin Anlaşılması.......... 250

B-.. Hakların Yükümlülüklere Aykırı Olarak Kullanılması..................... 251

1-... Diğerinin Çocuk İle Kişisel İlişkisini Zedelemesi........................... 251

2-... Çocuğun Eğitilmesini Engellemekten Kaçınmaması.................. 251

3-... Çocuğun Yetiştirilmesini Engellemekten Kaçınmaması............ 252

C-.. Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi................................................ 252

Ç-.. Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması...................................................... 252

         III.   ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİDE ANA BABANIN
                  ÖZELLİKLLERİ............................................................................................ 253

A-.. Ana Babanın Yaşam Biçimleri.............................................................. 253

B-.. Ana Babanın Çalışma Süreleri............................................................... 254

1-... Ana Babanın Çalışma Saatleri Gözetilmelidir............................. 254

2-... Ana Babanın Çalışma Günleri Gözetilmelidir.............................. 254

3-... Ana Babanın İzin Günleri Gözetilmelidir...................................... 256

C-.. Ana Babanın Çocuğa Davranışları....................................................... 256

Ç-.. Ana Babanın Yaşadıkları Ortam.......................................................... 257

1-... Coğrafi Ortam.................................................................................... 257

2-... Cezaevi Ortamı.................................................................................. 258

D-.. Ana Babanın Görüşü............................................................................... 260

         IV.   ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN YAPTIRIMLARI.............. 260

A-.. Kişisel İlişki Kurma Hakkının Reddedilmesi....................................... 260

B-.. Kişisel İlişki Kurma Hakkının Sona Erdirilmesi.................................. 261

           V.   ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN ŞEKLİ................................. 262

A-.. Kademeli Olmamalıdır............................................................................ 262

B-.. Seçimlik Olmamalıdır.............................................................................. 263

C-.. Şekli Çocuğa ve Taraflara Bırakılmamalıdır...................................... 263

1-... Şekli Çocuğa Bırakılmamalıdır...................................................... 263

2-... Şekli Taraflara Bırakılmamalıdır................................................... 263

Ç-.. Aynı Anda Olmamalıdır.......................................................................... 265

D-.. Başkası Gözetiminde Olmamalıdır....................................................... 266

1-... Diğer Eşin Gözetiminde Olmamalıdır............................................ 266

2-... Üçüncü Kişi Gözetiminde Olmamalıdır......................................... 267

a.... Öğretmen Gözetiminde............................................................. 267

b.... Memur Gözetiminde.................................................................. 268

c..... Uzman Gözetiminde.................................................................. 268

ç..... Diğer Kişiler Gözetiminde.......................................................... 269

3-... Kişisel İlişki Gözetim Altında Yapılacaksa Gerekçesi
Bulunmalıdır...................................................................................... 269

E-... Makul Olmalıdır........................................................................................ 270

1-... Kişisel İlişki Süresi Kısa Olmamalıdır............................................ 270

2-... Kişisel İlişki Süresi Uzun Olmamalıdır........................................... 271

F-... Teslim Yeri Sınırlandırılmamalıdır........................................................ 271

G-.. Hazır Etme Dışında Başka Bir Yükümlülük 
Altına Sokulmamalıdır............................................................................ 272

         VI.   ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI
                  DAVASINDA USUL HÜKÜMLERİ............................................................ 273

A-.. Görevli Mahkeme..................................................................................... 273

B-.. Yetkili Mahkeme....................................................................................... 274

1-... Çocuğun Oturduğu Yer Mahkemesi (TMK m. 326 f. I)............. 274

2-... Boşanmaya İlişkin Yetkili Mahkemeler (TMK m. 326 f. II)..... 275

3-... Evlilik Birliğinin Korunmasına İlişkin Yetkili Mahkemeler
(TMK m. 326 f. II)............................................................................. 275

C-.. Davacı......................................................................................................... 275

Ç-.. Davalı.......................................................................................................... 275

D-.. İnceleme Usulü.......................................................................................... 275

1-... Harç...................................................................................................... 275

a. .. Boşanma Kararından Önce İstenmesinde Harç.................. 275

b. .. Boşanma Kararından Sonra İstenmesinde Harç................. 276

2-... Hüküm Fıkrası................................................................................... 276

a. .. Kişisel İlişki Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır..................... 276

b. .. Kişisel İlişki Duraksama Yaratılmamalıdır........................... 277

c. ... Kişisel İlişki Çelişkili Olmamalıdır........................................... 277

3- .. Islah...................................................................................................... 278

4- .. Tavzih.................................................................................................. 278

5- .. Vekalet Ücreti..................................................................................... 278

a.... Ek Niteliğindeki İstemler........................................................... 278

b.... Bağımsız İstemler...................................................................... 279

6- .. Yabancılık Unsuru............................................................................ 280

7-... İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir........................................... 280

8-... Gerekirse Uzman Görüşü Alınmalıdır............................................ 281

9-... İlgili Dosyalar Birleştirilmelidir......................................................... 282

10- Ceza Davasının Etkisi Dikkate Alınmalıdır................................. 282

11- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır..................................................... 283

12- Yargıtay’da Murafaa İstenemez.................................................... 283

13- Yargılama Giderleri........................................................................... 283

14- Delil Bildirme Hakkı Tanınmalıdır................................................ 284

15- Usulüne Uygun Dava Bulunmalıdır............................................... 284

16- Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz............................................. 284

17- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir........................................................... 284

18- Taraf Teşkili Yapılmalıdır............................................................... 284                    

& 16.KİŞİSEL İLİŞKİNİN  ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KURULMASI DAVASI (TMK m. 325)

            I.   ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN KOŞULLARI
                  (TMK m. 325 f. I)............................................................................................. 286

A-.. Olağanüstü Hâllerin Bulunması............................................................. 286

1-... Ana Babanın Ölmüş Olması........................................................... 286

2-... Ana Baba İle Husumet Bulunması................................................ 287

3-... Diğer Hâller......................................................................................... 288

B-.. Çocuğun Menfaatine Uygun Düşmesi.................................................. 288

C-.. Velayet Görevini Gereği Gibi Yerine Getirmeye Engel Olmaması.... 289

           II.   KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASINI İSTEME HAKKI OLAN 
                  KİŞİLER (TMK m. 325 f. I).......................................................................... 290

A-.. Hısımlar İle Kişisel İlişki.......................................................................... 290

1-... Büyük Ana, Büyük Baba İle Kişisel İlişki..................................... 290

2-... Amca, Dayı, Hala, Teyze İle Kişisel İlişki..................................... 293

a.... Amca İle Kişisel İlişki................................................................ 293

b.... Dayı İle Kişisel İlişki.................................................................. 293

c..... Hala İle Kişisel İlişki.................................................................. 294

ç..... Teyze İle Kişisel İlişki................................................................ 294

3-... Diğer Hısımlar İle Kişisel İlişki......................................................... 295

B-.. Diğer Kişiler İle Kişisel İlişki..................................................................... 295

         III.   ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN SINIRLARI
                  (TMK m. 325 f. II)........................................................................................... 295                    

A-.. Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi............................................... 295

B-.. Hakların Yükümlülüklere Aykırı Olarak Kullanılması..................... 296

1-... Diğerinin Çocuk İle Kişisel İlişkisini Zedelemesi........................... 296

2-... Çocuğun Eğitilmesini Engellemekten Kaçınmaması.................. 296

3-... Çocuğun Yetiştirilmesini Engellemekten Kaçınmaması............ 297

C-.. Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi................................................ 297

Ç-.. Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması...................................................... 297

         IV.   ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİNİN ŞEKLİ............................ 297

A-.. Kademeli Olmamalıdır............................................................................ 297

B-.. Seçimlik Olmamalıdır.............................................................................. 298

C-.. Şekli Çocuğa ve Taraflara Bırakılmamalıdır...................................... 298

1-... Şekli Çocuğa Bırakılmamalıdır...................................................... 298

2-... Şekli Taraflara Bırakılmamalıdır................................................... 298

Ç-.. Aynı Anda Olmamalıdır.......................................................................... 299

D-.. Başkası Gözetiminde Olmamalıdır ...................................................... 299

1-... Ana Baba Gözetiminde Olmamalıdır............................................ 300

2-... Üçüncü Kişi Gözetiminde Olmamalıdır......................................... 301

a.... Öğretmen Gözetiminde............................................................. 302

b.... Memur Gözetiminde.................................................................. 302

c..... Uzman Gözetiminde.................................................................. 302

ç..... Diğer Kişiler Gözetiminde.......................................................... 302

E-... Makul Olmalıdır........................................................................................ 303

1-... Kişisel İlişki Süresi Kısa Olmamalıdır............................................ 303

2-... Kişisel İlişki Süresi Uzun Olmamalıdır........................................... 304

3-... Ana ve Babaya Tanınan Genişlikte Olmamalıdır...................... 305

           V.   ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİDE ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN 
                  ÖZELLİKLERİ............................................................................................... 305

A-.. Yaşam Biçimleri........................................................................................ 306

B-.. Çalışma Süreleri........................................................................................ 306

1-... Çalışma Saatleri Gözetilmelidir....................................................... 306

2-... Çalışma Günleri Gözetilmelidir....................................................... 306

3-... İzin Günleri Gözetilmelidir................................................................ 306

C- . Çocuğa Davranışları................................................................................ 307

Ç- . Yaşadıkları Ortam.................................................................................... 307

         VI.   ÜÇÜNCÜ KİŞİLERLE KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI 
                  DAVASINDA USUL HÜKÜMLERİ............................................................ 307

A-.. Görevli Mahkeme..................................................................................... 307

B-.. Yetkili Mahkeme....................................................................................... 308

1-... Çocuğun Oturduğu Yer Mahkemesi (TMK m. 326 f. I)............. 308

2-... Boşanmaya İlişkin Yetkili Mahkemeler (TMK m. 326 f. II)..... 308

3-... Evlilik Birliğinin Korunmasına İlişkin Yetkili Mahkemeler
(TMK m. 326 f. II)............................................................................. 308

C-.. Davacı......................................................................................................... 308

Ç-.. Davalı.......................................................................................................... 309

1-... Velayet Birlikte Kullanılıyorsa........................................................ 309

2-... Velayet Ana ya da Baba Tarafından Kullanılıyorsa................. 310

3-... Çocuk Vesayet Altında İse.............................................................. 311

D-.. İnceleme Usulü.......................................................................................... 311

1- .. Harç...................................................................................................... 311

2- .. Hüküm Fıkrası................................................................................... 311

a. .. Kişisel İlişki Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır..................... 311

b. .. Kişisel İlişki Duraksama Yaratılmamalıdır........................... 311

c. ... Kişisel İlişki Çelişkili Olmamalıdır........................................... 312

3- .. Islah...................................................................................................... 312

4- .. Tavzih.................................................................................................. 312

5- .. Vekalet Ücreti..................................................................................... 312

6-... İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir........................................... 314

7-... Gerekirse Uzman Görüşü Alınmalıdır............................................ 314

8-... İlgili Dosyalar Birleştirilmelidir........................................................ 316

9- .. Yargıtay’da Murafaa İstenemez.................................................... 316

10- Yargılama Giderleri........................................................................... 317

11- Ceza Davasının Etkisi Dikkate Alınmalıdır................................. 317

12- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır..................................................... 317

13- Delil Bildirme Hakkı Tanınmalıdır................................................ 317

14- Usulüne Uygun Dava Bulunmalıdır............................................... 317

15- Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz............................................. 318

16- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir........................................................... 318

17- Taraf Teşkili Yapılmalıdır............................................................... 318                                    

& 17. KİŞİSEL İLİŞKİNİN TEDBİREN/GEÇİCİ KURULMASI

            I.   KOŞULLARI GERÇEKLEŞMELİDİR..................................................... 319

           II.   KİŞİSEL İLİŞKİNİN TEDBİREN/GEÇİCİ KURULMASI
                  USULÜ............................................................................................................... 319

A-.. Görevli Mahkeme .................................................................................... 319

B-.. Yetkili Mahkeme....................................................................................... 320

C-.. İncelenme Şekli......................................................................................... 320

1-... Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır.................................................. 320

a. .. Bağımsız Dava İle İstenilebilir................................................ 320

b. .. Başka Dava İçinde İstenilebilir............................................... 321

aa.. Dava Süresince Geçerlidir................................................. 321

bb.. Esas Hükümle Birlikte Temyiz Edilebilir........................ 321

2-... Birlikte İstekler Harca Bağlıdır....................................................... 323

3-... Dava Adli Tatilde Görülebilir........................................................... 323

4-... Her Zaman İstenebilir....................................................................... 323

5-... Evrak Üzerinde Karar Verilemez.................................................... 323

6-... Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz............................................. 323

7-... Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez..... 323

8-... Yaşam Alanları İncelenmelidir....................................................... 324

9-... Uzman Görüşü Alınmalıdır............................................................. 324

a.... Taraflarla Görüşülmelidir......................................................... 324

b.... Çocukla Görüşülmelidir............................................................ 324

10- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir........................................... 324

a.... Çocuğun Tercihi ........................................................................ 324

b.... İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları.... 324

11- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir........................ 324

12- Kendiliğinden Delil Toplanabilir...................................................... 324

13- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir.................................. 325

14- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır.......................................... 325

15- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır..................................................... 325

16- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması......................................... 325

17- Taraflara Mükellefiyet Yüklenilmemelidir................................... 325

18- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir........................................................... 325

& 18. KİŞİSEL İLİŞKİNİN  DEĞİŞTİRİLMESİ

            I.   KOŞULLARI GERÇEKLEŞMELİDİR..................................................... 326

           II.   DEĞİŞTİRİLME ŞEKLİ............................................................................... 328

A-.. Kişisel İlişki Daraltılabilir......................................................................... 328

B-.. Kişisel İlişki Genişletilebilir....................................................................... 328

         III.   KİŞİSEL İLİŞKİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ USULÜ................................. 329

A-.. Görevli Mahkeme..................................................................................... 329

B-.. Yetkili Mahkeme....................................................................................... 329

C-.. İncelenme Şekli......................................................................................... 330

1-... Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır.................................................. 330

2-... Birlikte İstekler Harca Bağlıdır....................................................... 331

3-... Dava Adli Tatilde Görülebilir........................................................... 331

4-... Her Zaman İstenebilir....................................................................... 331

5-... Evrak Üzerinde Karar Verilemez.................................................... 332

6-... Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz............................................. 333

7-... Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez..... 333

8-... Yaşam Alanları İncelenmelidir....................................................... 333

9-... Uzman Görüşü Alınmalıdır............................................................. 333

a.... Taraflarla Görüşülmelidir......................................................... 333

b.... Çocukla Görüşülmelidir............................................................ 333

10- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir........................................... 333

a.... Çocuğun Tercihi ........................................................................ 334

b.... İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları.... 334

11- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir........................ 334

12- Kendiliğinden Delil Toplanabilir...................................................... 334

13- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir.................................. 334

14- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır.......................................... 334

15- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır..................................................... 334

16- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması......................................... 334

17- Taraflara Mükellefiyet Yüklenilmemelidir................................... 335

18- Yargılama Giderine Hükmedilmelidir............................................ 335

19- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir........................................................... 335

20- Temyiz İncelemesinin Duruşmalı Yapılacağına Dair 
Hüküm Yoktur................................................................................... 335

& 19. KİŞİSEL İLİŞKİNİN  KALDIRILMASI

            I.   KOŞULLARI GERÇEKLEŞMELİDİR..................................................... 336

A-.. Çocuk ile Kişisel İlişkinin Zedelenmesi.................................................. 336

B-.. Çocuğun Eğitilmesi ve Yetiştirilmesinin Engellenmesi........................ 336

C-.. Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi .............................................. 336

Ç-.. Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi................................................ 337

D-.. Çocuğun Sağlığının Tehlikeye Girmesi................................................. 337

E-... Çocuğun Güvenliğinin Tehlikeye Girmesi............................................. 337

F-... Çocuğun Ahlakının Tehlikeye Girmesi................................................. 338

G-.. Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması...................................................... 338

           II.   KİŞİSEL İLİŞKİNİN KALDIRILMASI USULÜ..................................... 339

A-.. Görevli Mahkeme .................................................................................... 339

B-.. Yetkili Mahkeme....................................................................................... 339

C-.. İncelenme Şekli......................................................................................... 340

1-... Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır.................................................. 340

2-... Birlikte İstekler Harca Bağlıdır....................................................... 340

3-... Dava Adli Tatilde Görülebilir........................................................... 340

4-... Her Zaman İstenebilir....................................................................... 340

5-... Evrak Üzerinde Karar Verilemez.................................................... 340

6-... Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz............................................. 341

7-... Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez..... 341

8-... Yaşam Alanları İncelenmelidir....................................................... 341

9-... Uzman Görüşü Alınmalıdır............................................................. 342

a.... Taraflarla Görüşülmelidir......................................................... 342

b.... Çocukla Görüşülmelidir............................................................ 342

10- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir........................................... 342

a.... Çocuğun Tercihi......................................................................... 342

b.... İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları.... 342

11- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir........................ 342

12- Kendiliğinden Delil Toplanabilir...................................................... 343

13- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir.................................. 343

14- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır.......................................... 343

15- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır..................................................... 343

16- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması......................................... 343

17- Taraflara Mükellefiyet Yüklenilmemelidir................................... 344

18- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir........................................................... 344

19- Gerek Bulunmadıkça İstek Aşılmamalıdır.................................. 344

DOKUZUNCU KISIM
ÇOCUĞUN GİDERLERİNİN KARŞILANMASI 

& 20. ÇOCUĞUN BAKIM VE EĞİTİM GİDERLERİNİ KARŞILAMA
 (TMK m. 327-334)

            I.   KAPSAMI (TMK m. 327).............................................................................. 345

A-.. Ana ya da Babanın Haklılığı Aranmamalıdır.................................... 345

B-.. Soybağı İlişkisi Bulunmalıdır................................................................. 346

C-.. Çocuğun Mallarından Sarfedebilme Mümkündür
(TMK m. 327 f. II).................................................................................... 346

1-... Ana ve Baba Yoksul Olmalıdır....................................................... 346

2-... Çocuğun Özel Durumu Olağanüstü Harcamalar Yapılmasını Gerektirmelidir  347

3-... Olağan Dışı Herhangi Bir Sebebin Varlığı Bulunmalıdır........... 347

4-... Hâkimin izni Alınmalıdır................................................................. 347

Ç-.. Korunma Kararı Yükümlülüğü Sonlandırmaz.................................... 347

           II.   ANA VE BABANIN BAKIM BORCUNUN SÜRESİ
                  (TMK m. 328)................................................................................................... 347

A-.. Kural Olarak  (TMK m. 328 f. I)............................................................ 347

B-.. Çocuk Ergin Olduğu Halde Eğitimi Devam Ediyorsa
(TMK m. 328 f. II) Eğitim Nafakası Verilmesi.................................... 348

         III.   MİKTARI.......................................................................................................... 348

A-.. Ölçüt (TMK m. 330 f. I)........................................................................... 348

1-... Çocuk Açısından Ölçüt.................................................................... 348

2-... Ana ve Baba Açısından Ölçüt........................................................ 348

B-.. Ödeme Şekli............................................................................................... 349

1-... Her Ay Peşin Ödeme (TMK m. 330 f. II)...................................... 349

2-... İstek Varsa Gelecek Yıllardaki Miktarı Belirleme
(TMK m. 330 f. III)........................................................................... 349

C-.. Durumun Değişmesi (TMK m. 331)....................................................... 349

         IV.   USUL HÜKÜMLERİ (TMK m. 329).......................................................... 350

A-.. Görevli Mahkeme..................................................................................... 350

B-.. Yetkili Mahkeme....................................................................................... 351

C-.. Dava Açabilecekler................................................................................... 351

1-... Küçüğe Fiilen Bakan Ana ve Baba................................................ 351

a.... Ana ve Baba Evli Değilse......................................................... 352

b.... Ana ve Baba Evli İse................................................................. 352

2-... Kayyım................................................................................................ 353

3-... Vasi....................................................................................................... 353

4-... Ayırt Etme Gücüne Sahip Olan Küçük.......................................... 354

Ç-.. Vekalet Ücreti............................................................................................ 354

           V.   GEÇİCİ ÖNLEMLERİN ALINMASI (TMK m. 332-334).................... 355

A-.. Dava Süresince Önlem Alınması (TMK m. 332 f. I).......................... 355

B-.. Soybağının Tespit Edilmesi (TMK m. 332 f. II).................................. 355

1-... Nafakanın Depo Edilmesi................................................................ 356

2-... Nafakanın Geçici Ödenmesi............................................................ 356

C-.. Babalık Davasıyla Birlikte Nafaka İstenmesi (TMK m. 333)......... 356

         VI.   GÜVENCE VERİLMESİ (TMK m. 334)................................................... 356

A-.. Aynî ve Kişisel Güvence.......................................................................... 357

B-.. Diğer Güvenceler....................................................................................... 357

& 21. YARDIM NAFAKASI (TMK m. 364-365)

            I.   YARDIM NAFAKASI KAVRAMI............................................................... 358

           II.   YARDIM NAFAKASI KOŞULLARI.......................................................... 359

A-.. Usulüne Uygun Dava Açılmış Olmalıdır.............................................. 360

1-... Mirasçılıktaki Sıra Göz Önünde Tutulmalıdır............................. 360

2-... Nafaka Alacaklısına Bakmakta Olan Kurum Dava Açılabilir 361

3-... Kurum, Masraflarını Nafaka Yükümlüsü Hısımlardan
İsteyebilir............................................................................................. 361

B-.. Yardım Edilmediği Takdirde Yoksulluğa Düşülecek Olmalıdır....... 361

1-... Eğitimine Devam Eden Ergin Çocuk İsteyebilir........................... 361

a. .. Öğrencinin Yeterli Geliri Bulunmamalıdır............................. 362

b. .. Bakım Borcu Beklenilebilecek Süre Geçerlidir..................... 362

c. ... Öğrenim Durumu Tespit Edilmelidir....................................... 363

ç. ... Devam Mecburiyetinin Yokluğu Engel Değildir................... 363

2- .. Yüksek Lisans Yapan Ergin Çocuk İsteyebilir............................. 363

3- .. Üniversite Sınavına Hazırlanan Ergin Çocuk İsteyebilir........... 363

C-.. Hısımlık İlişkisi Bulunmalıdır (TMK m. 364 f. I)............................... 365

1-... Üstsoy Yardım Nafakası Alabilir................................................... 365

2-... Altsoy Yardım Nafakası Alabilir.................................................... 365

3-... Kardeşler Yardım Nafakası Alabilir............................................... 365

Ç-.. Refah İçinde Olan Kardeş Nafaka Yükümlüsüdür
(TMK m. 364 f. II).................................................................................... 366

D-.. İstek Doğru Olarak Nitelendirilmelidir................................................... 366

         III.   YARDIM NAFAKASI KARARININ KAPSAMI...................................... 367

A- . Dava Tarihinden İtibaren Verilmelidir.................................................. 367

B- . Ucu Açık Olarak Verilmelidir.................................................................. 368

         IV.   YARDIM NAFAKASI MİKTARI................................................................ 368

A- . Miktarın Belirlenmesi .............................................................................. 368

1-... Gelirin Araştırılması.......................................................................... 368

2-... Gelirin Değerlendirilmesi................................................................... 369

3-... Bilirkişi İncelemesi............................................................................. 369

4-... Çocuğun Özel Durumu.................................................................... 370

B-.. Miktarının Değiştirilmesi.......................................................................... 370

1- .. İndirilmesi............................................................................................ 370

2- .. Artırılması........................................................................................... 370

3- .. Kaldırılması........................................................................................ 370

C-.. Miktarının Ödenmesi .............................................................................. 371

1-... Biçimi................................................................................................... 371

a.... İrat Biçiminde Ödenmesi.......................................................... 371

b.... Toptan Ödenmesi....................................................................... 371

2-... Türü...................................................................................................... 371

a.... Türk Parası Olarak..................................................................... 371

b.... Ayın Olarak................................................................................. 372

Ç-.. Miktarın Gelecek Yıllara Yönelik Kararlaştırılması........................... 372

           V.   YARDIM NAFAKASI DAVASINDA YARGILAMA USULÜ................ 372

A-.. Genel Olarak.............................................................................................. 372

B-.. Usul Hükümleri.......................................................................................... 372

1-... Görevli Mahkeme.............................................................................. 372

2-... Yetkili Mahkeme............................................................................... 373

3-... Taraflar................................................................................................ 373

4-... Harç...................................................................................................... 373

5-... Hüküm Fıkrası................................................................................... 373

a. .. Kime Verildiği Belli Olmalıdır.................................................. 374

b. .. Ne Miktar Verildiği Belli Olmalıdır.......................................... 374

c. ... Kısa Kararda Verildi Gerekçeli kararda Yazılmadı İse...... 374

ç. ... Kısa Kararla Gerekçeli Karar Arasında
Çelişki Olmamalıdır................................................................... 374

6-... Feragat................................................................................................. 374

7-... Tavzih.................................................................................................. 374

8-... Vekalet Ücreti..................................................................................... 375

9-... Zamanaşımı....................................................................................... 375

10- Kesin Hüküm...................................................................................... 375

11- Islah...................................................................................................... 375

12- Temyiz................................................................................................. 375

13- Karar Düzeltme.................................................................................. 376

15- İcrası Geri Bırakılamaz.................................................................... 376

16- Yargılama Giderleri........................................................................... 376

17- Adli Tatilde Görülebilir...................................................................... 376

ONUNCU KISIM
ÇOCUĞUN 4721 SAYILI
TÜRK MEDENÎ KANUNUNA GÖRE KORUNMASI

& 22. ÇOCUĞU KORUMA İLKE VE SEBEPLERİ (TMK. m. 346-351)

            I.   ÇOCUĞU KORUMA İLKELERİ................................................................ 379

A-.. Çocuğun Yararının Üstünlüğü İlkesi..................................................... 379

B-.. Eksikliği Giderme İlkesi............................................................................ 380

C-.. Denklik İlkesi............................................................................................. 380

Ç-.. Zorunlu Kalma İlkesi................................................................................ 381

D-.. Gelişimini Engellememe İlkesi................................................................ 381

1-... Bedeni Gelişimini Engellememe İlkesi........................................... 381

2-... Fikri Gelişimini Engellememe İlkesi................................................ 382

3-... Ahlaki Gelişimini Engellememe İlkesi............................................ 384

           II.   ÇOCUĞU KORUMA SEBEPLERİ............................................................. 384

& 23. ÇOCUĞU KORUMA ÖNLEMLERİ

            I.   GENEL OLARAK........................................................................................... 385

           II.   BASİT KORUMA ÖNLEMİ (TMK. m. 346)............................................ 385

A- . Koşulları...................................................................................................... 385

1- .. Çocuğun Menfaati ve Gelişmesi Tehlikeye Düşmüş Olmalıdır 386

2- .. Ana ve Baba Tehlikeye  Çare Bulamamış Olmalıdır................. 386

3- .. Ana ve Babanın Tehlikeye  Güçleri Yetmemiş Olmalıdır.......... 386

B- . Konusu........................................................................................................ 386

         III.   NİTELİKLİ KORUMA ÖNLEMİ (TMK. m. 347-348).......................... 387

& 24. ÇOCUĞUN YERLEŞTİRİLMESİ (TMK. m. 347)

            I.   GENEL OLARAK........................................................................................... 388

           II.   ÇOCUĞUN YERLEŞTİRİLMESİ.............................................................. 389

A. Aile Yanına Yerleştirme.............................................................................. 389

B.... Kuruma Yerleştirme.................................................................................. 390

& 25. VELAYETİN KALDIRILMASI (TMK. m. 348)

            I.   GENEL OLARAK........................................................................................... 392

           II.   VELAYETİN KALDIRILMASI SEBEPLERİ......................................... 392

A-.. Ana ve Babanın Deneyimsizliği............................................................. 393

B-.. Ana ve Babanın Hastalığı...................................................................... 393

C-.. Ana ve Babanın Başka Bir Yerde Bulunması.................................... 393

Ç-.. Ana ve Babanın Çocuğa Yeterli İlgiyi Göstermemesi........................ 395

D-.. Ana ve Babanın Çocuğa Karşı Yükümlülüklerini
Ağır Biçimde Savsaklaması.................................................................... 395

E-... Gereklilik Varsa Velâyete Sahip Ana veya
Babanın Yeniden Evlenmesinde (TMK. m. 349)................................ 398

F-... Ana ve Babanın Benzeri Sebeple Velâyet Görevini Gereği Gibi Yerine Getirememesi             398

1- .. Tutukluluk Sebebiyle........................................................................ 399

2- .. Gözaltında Bulunma Sebebiyle...................................................... 400

3- .. Savaş Esirliği Sebebiyle..................................................................... 400

4- .. Uyuşturucu Kullanma Sebebiyle.................................................... 400

5- .. Diğer Sebeplerle.................................................................................. 400

         III.   VELAYETİN KALDIRILMASI USULÜ................................................... 400

A-.. Görevli Mahkeme..................................................................................... 400

B-.. Yetkili Mahkeme....................................................................................... 401

C-.. Davacı......................................................................................................... 402

Ç-.. Davalı.......................................................................................................... 403

D-.. İncelenme Şekli......................................................................................... 405

1-... Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır.................................................. 405

2-... Birlikte İstekler Harca Bağlıdır....................................................... 406

3-... Dava Adli Tatilde Görülebilir........................................................... 406

4-... Anlaşmalı Boşanmadan Sonra İstenebilir.................................... 407

5-... Evrak Üzerinde Karar Verilemez.................................................... 407

6- .. Basit Yargılama Usulü Uygulanır................................................... 407

7- .. Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez..... 409

8-... Yaşam Alanları İncelenmelidir....................................................... 409

9-... Kesinleşmedikçe İnfaz Edilemez.................................................... 409

10- Uzman Görüşü Alınmalıdır............................................................. 409

a.... Taraflarla Görüşülmelidir......................................................... 410

b.... Çocukla Görüşülmelidir............................................................ 410

11- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir........................................... 410

a.... Çocuğun Tercihi......................................................................... 411

b.... İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları.... 411

12- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir........................ 411

13- Kendiliğinden Delil Toplanabilir...................................................... 411

14- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir.................................. 412

15- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır.......................................... 412

16- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır..................................................... 412

17- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması......................................... 412

18- Velayetin Değiştirilmesi Koşullarının Gerçekleşmesi................... 412

19- Öncelikle İncelenmelidir................................................................... 413

20- Vasi Atanması İstemi Görevli Mahkemede İncelenir................. 413

21- Davanın Konusuz Kalması............................................................. 414

E-... Yargılamanın İadesi................................................................................. 414

F-... Yargılama Gideri....................................................................................... 415

G-.. Yabancı Unsurlu Davalar........................................................................ 415

         IV.   VELAYETİN KALDIRILMASININ SONUÇLARI................................ 416

A- . Bakım ve Eğitim Giderlerini Karşılama Yükümlülükleri 
Devam Eder (TMK. m. 350)................................................................... 416

B- . Çocuğa Bir Vasi Atanır............................................................................ 416

C-.. Kural Olarak Mevcut ve Doğacak Bütün Çocukları Kapsar............ 417

D-.. Engel Yoksa Kişisel İlişki Kurulur........................................................... 417

& 26. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ (TMK. m. 349)

            I.   GENEL OLARAK........................................................................................... 418

A-.. Gelişen Koşullar Değişimi Gerektirmelidir............................................. 418

B-.. Çocuğun Üstün Yararı Öncelikli Olmalıdır.......................................... 420

           II.   VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ SEBEPLERİ..................................... 421

A-.. Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasının Engellenmesi Sebebiyle
Değişiklik..................................................................................................... 421

B-.. Çocuğun Fiilen Velayet Hakkı Olmayan Ana ya da Babada
Bırakılması Sebebiyle Değişiklik............................................................ 423

1-... Anada Bırakılması............................................................................ 423

2-... Babada Bırakılması......................................................................... 424

C-.. Çocuğun Fiilen Üçüncü Kişi Yanında Bırakılması Sebebiyle
Değişiklik..................................................................................................... 427

Ç-.. Çocuğun Menfaatinin Gerektirdiği Diğer Hâller Sebebiyle
Değişiklik..................................................................................................... 429

1-... Sağlık Sebebiyle Değişiklik............................................................... 429

2-... Eğitim Sebebiyle Değişiklik.............................................................. 430

3-... Ahlak Sebebiyle Değişiklik............................................................... 430

4-... Güvenlik Sebebiyle Değişiklik.......................................................... 430

D-.. Çocuğun Velayetinde Yeniden Evlenme Sebebiyle Değişiklik......... 431

E-... Çocuğun Velayetinde Başka Yere Gitme Sebebiyle Değişiklik........ 433

F-... Çocuğun Velayetinde Ölüm Sebebiyle Değişiklik............................... 434

G-.. Çocukla İlgili Velayet Görevinin Kullanılmasının Engellenmesi Sebebiyle Değişiklik             435

         III.   VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİNİ GEREKTİRMEYEN
                  HALLER........................................................................................................... 436

A-.. Ekonomik Durumun Kötülüğü Sebep Değildir.................................... 436

B-.. Sosyal Statü Eksikliği Sebep Değildir..................................................... 436

C-.. Ara Sıra İçki Alınması Sebep Değildir................................................... 437

         IV.   VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ USULÜ............................................... 437

A-.. Görevli Mahkeme..................................................................................... 437

B-.. Yetkili Mahkeme....................................................................................... 438

C-.. Davacı......................................................................................................... 442

Ç-.. Davalı.......................................................................................................... 442

D-.. İncelenme Şekli......................................................................................... 442

1-... Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır.................................................. 443

2-... Birlikte İstekler Harca Bağlıdır....................................................... 443

3-... Dava Adli Tatilde Görülebilir........................................................... 443

4-... Anlaşmalı Boşanmadan Sonra İstenebilir.................................... 444

5-... Evrak Üzerinde Karar Verilemez.................................................... 445

6-... Basit Yargılama Usulü Uygulanır................................................... 446

7-... Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez..... 448

8-... Yaşam Alanları İncelenmelidir....................................................... 449

9-... Kesinleşmedikçe İnfaz Edilemez.................................................... 450

10- Uzman Görüşü Alınmalıdır............................................................. 450

a.... Taraflarla Görüşülmelidir......................................................... 452

b.... Çocukla Görüşülmelidir............................................................ 453

11- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir........................................... 454

a.... Çocuğun Tercihi ........................................................................ 455

b.... İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları.... 456

12- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir........................ 457

13- Kendiliğinden Delil Toplanabilir...................................................... 458

14- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir.................................. 459

15- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır.......................................... 459

16- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır..................................................... 460

17- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması......................................... 461

18- Davanın Konusuz Kalması............................................................. 461

E-... Yargılamanın İadesi................................................................................. 461

F-... Yargılama Gideri....................................................................................... 462

           V.   VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİNİN SONUÇLARI............................ 462

A-.. Kişisel İlişki Düzenlenir............................................................................. 462

B-.. İştirak Nafakası Verilir............................................................................. 463

& 27. DURUMUN DEĞİŞMESİ (TMK. m. 351)

            I.   DURUMUN DEĞİŞMESİ ÖNLEMİN UYARLANMASINI 
                  GEREKTİRİR.................................................................................................. 464

           II.   SEBEP ORTADAN KALKMIŞSA VELÂYET GERİ VERİLİR......... 465

A-.. Hâkim Velâyeti İstem Üzerine Geri Verebilir....................................... 466

B-.. Hâkim Velâyeti Re’sen Geri Verebilir.................................................... 466

& 28. ÇOCUKLARA UZMAN YARDIMI

            I.   GENEL OLARAK........................................................................................... 467

           II.   AİLE MAHKEMELERİNDE BULUNAN UZMANLAR....................... 467

         III.   UZMANLARIN ATANMASI........................................................................ 468

         IV.   UZMANLARIN GÖREV ÇERÇEVESİ..................................................... 469

A- . Velâyet Konusunda Görüşleri Alınmalıdır........................................... 469

1- .. Velâyetin Verilmesi Konusunda...................................................... 469

2-... Velâyetin Kaldırılması Konusunda................................................ 474

B- . Kişisel İlişki Konusunda Görüşleri Alınmalıdır.................................... 474

1-... Kişisel İlişki Kurulup Kurulmayacağı Konusunda....................... 475

a.... Ana ile Kişisel İlişkide Duraksama Varsa.............................. 475

b. .. Baba ile Kişisel İlişkide Duraksama Varsa............................ 476

c. ... Büyük Ana ve Büyük Baba ile Kişisel İlişkide
Duraksama Varsa...................................................................... 477

2-... Kişisel İlişkinin Süresi Konusunda.................................................. 477

C- . Ayrılık Kararı Konusunda Görüşleri Alınmalıdır................................ 478

Ç- . Evlilik Birliğinin Devamında Korunmaya Değer Yarar 
Konusunda Görüşleri Alınmalıdır.......................................................... 478

D- . Diğer Konularda Görüşleri Alınmalıdır................................................. 479

           V.   UZMAN GÖRÜŞÜ ALINMASI ZORUNLU DEĞİLDİR....................... 480

         VI.   UZMANLARIN GÖRÜŞÜ TAKDİRİ DELİLDİR................................... 481

A- . Uzman Raporuna Uyulabilir................................................................... 481

B- . Uzman Raporuna Uyulmayabilir.......................................................... 482

        VII.   UZMAN RAPORUNUN KAPSAMI............................................................. 482

      VIII.   UZMANLARIN ÜCRETİ.............................................................................. 484

         IX.   UZMANLARIN ÖZELLİKLERİ................................................................ 484

A- . Psikolog....................................................................................................... 484

B- . Pedagog....................................................................................................... 485

C- . Sosyal Çalışmacı...................................................................................... 485

           X.   UZMANLARIN REDDİ................................................................................. 486

         XI.   UZMANLARIN SORUNLARI...................................................................... 486

A- . Mesai Odası Sorunu................................................................................. 487

B- . Görüşme Odası Sorunu............................................................................ 487

C- . İletişim Sorunu........................................................................................... 488    

Ç- . Bilgilendirme Sorunu................................................................................ 488

D- . Statü Sorunu.............................................................................................. 488

E- .. Malzeme Sorunu....................................................................................... 488

F- .. Harcırah Sorunu........................................................................................ 488

G- . Araç Sorunu............................................................................................... 489

       XII.   UZMANLAR HAKKINDAKİ DÜŞÜNCEMİZ......................................... 489

& 29. ÇOCUĞUN DENKLEŞTİRME ALACAĞI

            I.   DENKLEŞTİRME ALACAĞININ KOŞULLARI................................... 490

A- . Alacaklı Altsoy Olmalıdır........................................................................ 490

B- . Alacaklı Ergin Olmalıdır.......................................................................... 490

C- . Alacaklı Birlikte Yaşamalıdır................................................................. 490

Ç- . Alacaklı Özgülemede Bulunmalıdır...................................................... 491

D- . Alacaklı Karşılıksız Özgülemede Bulunmamalıdır............................ 491

           II.   DENKLEŞTİRME ALACAĞININ BELİRLENMESİ........................... 491

A-.. Kural Olarak: Tarafların Anlaşması İle Belirlenir............................... 491

B-.. Uyuşmazlık Hâlinde Hâkim Tarafından Belirlenir............................ 491

1-... Bedelin Miktarını Belirleme............................................................. 492

2-... Bedelin Güvence Altına Alınmasını Belirleme............................ 492

3-... Bedelin Ödeme Şeklini Belirleme.................................................... 492

         III.   YARGILAMA USULÜ................................................................................... 492

 

ONBİRİNCİ KISIM
ÇOCUĞUN ÖZEL KANUNLARA GÖRE KORUNMASI

& 30. ÇOCUĞUN 2828 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI

            I.   GENEL OLARAK........................................................................................... 495

           II.   KORUMA KAPSAMINDA BULUNANLAR............................................. 496

A-.. Korunmaya İhtiyacı Olan Çocuk.......................................................... 496

1-... Ana veya Babasız Çocuk................................................................ 496

2-... Ana ve Babasız Çocuk..................................................................... 497

3-... Ana veya Babası Belli Olmayan Çocuk....................................... 497

4-... Ana ve Babası Belli Olmayan Çocuk............................................ 498

5-... Ana veya Babası Tarafından Terkedilen Çocuk........................ 498

6-... Ana ve Babası Tarafından Terk Edilen Çocuk........................... 499

7-... Ana veya Babası Tarafından İhmal Edilen Çocuk.................... 499

B-.. Engelli.......................................................................................................... 500

C-.. Bakıma İhtiyacı Olan Engelli................................................................. 501

Ç-.. İhtiyacı Olan Yaşlı.................................................................................... 501

         III.   KORUNACAKLARI TESPİT VE İNCELEME İLE
                  GÖREVLİ KURUM........................................................................................ 501

         IV.   KORUMANIN KURULUŞLARDA YERİNE GETİRİLMESİ............. 502

A-.. Kuruluş Modelleri...................................................................................... 502

1-... Koğuş Tipi Bakım Modeli................................................................ 502

2-... Ev Tipi Bakım Modeli...................................................................... 503

a.... Çocuk Evleri................................................................................ 503

b.... Sevgi Evleri.................................................................................. 503

B-.. Sosyal Hizmet Kuruluşları....................................................................... 503

1-... Çocuk Yuvaları.................................................................................. 503

2-... Yetiştirme Yurtları............................................................................. 504

3-... Kreş ve Gündüz Bakımevleri........................................................... 506

4-... Huzurevleri.......................................................................................... 507

5-... Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri............................................ 507

6-... Çocuk Destek Merkezleri ................................................................ 507

7-... Kadın veya Erkek Konukevleri....................................................... 508

8-... Toplum veya Aile Danışma Merkezleri......................................... 508

9-... Aktif Yaşam Merkezi ....................................................................... 508

10- Çok Amaçlı Sosyal Hizmet Kuruluşları........................................ 508

11- Çocuk Evleri....................................................................................... 509

C-.. Korunma Kararı Verilmesi Davası........................................................ 509

1-... Görevli Mahkeme.............................................................................. 509

2-... Yetkili Mahkeme............................................................................... 511

3-... Taraflar................................................................................................ 511

a.... Davacı.......................................................................................... 511

b.... Davalı........................................................................................... 511

aa. Kuruma Yöneltilmelidir..................................................... 511

bb. Yasal Temsilciye Yöneltilmelidir..................................... 512

4-... Yargılama Usulü................................................................................ 513

Ç-.. Korunma Kararı Acil Hallerde Beklenmeyebilir................................. 514

1-... Zorunluluk Bulunmalıdır................................................................. 515

2-... Mahalli Mülki Amirin Onayı Alınmalıdır..................................... 515

3-... Korunma Altına Alınmalıdır........................................................... 515

a.... Kuruluşlarda................................................................................ 515

b.... Aile Yanında............................................................................... 515

4-... Daha Sonra Korunma Kararı Alınmalıdır.................................... 515

D-.. Korunma Kararının Sonuçları................................................................ 516

1-... Ayrıcalık Hakkı................................................................................. 516

a. .. Devir Ayrıcalığı.......................................................................... 516

b. .. Temlik Ayrıcalığı....................................................................... 516

c. ... Haciz Ayrıcalığı......................................................................... 516

2-... Dava Açma Hakkı............................................................................ 516

3-... Evlenme Yardımı Hakkı.................................................................. 517

4-... Mirasın Kuruma Geçmesi Hakkı.................................................... 517

5-... Çocuğu Temsil Hakkı....................................................................... 517

6-... Tespit Hakkı....................................................................................... 520

E-... Korunmanın Süresi................................................................................... 523

1-... Ergin Oluncaya Kadar Uygulanır................................................... 523

2-... Ergin Olmadan Kaldırılabilir............................................................ 523

3-... Ergin Olduktan Sonra Sürdürülebilir............................................... 524

a.... Çocuğun Statüsü Uygun Olmalıdır......................................... 524

aa.. Öğrenime Devam Eden Çocuklar.................................... 524

bb.. Öğrenime Devam Etmeyen Çocuklar............................. 524

cc... Bedensel, Zihinsel ve Ruhsal Özürlü Çocuklar............. 525

b.... Çocuğun Rızası Olmalıdır........................................................ 525

c..... Mahkeme Kararı Bulunmalıdır.............................................. 525

F-... Korunma Kararının Kaldırılması Davası............................................ 526

1-... Korunma Kararının Kaldırılmasında Görevli Mahkeme.......... 526

a. .. 2828 Sayılı Kanuna Göre Alınan Korunma Kararının
Kaldırılması................................................................................ 526

b. .. 6972 Sayılı Kanuna Göre Alınan Korunma Kararının Kaldırılması            528

2-... Korunma Kararının Kaldırılmasında Yetkili Mahkeme............ 529

3-... Korunma Kararının Kaldırılmasında Taraflar............................ 530

a.... Davacı.......................................................................................... 530

b.... Davalı........................................................................................... 530

aa.. Kuruma Yöneltilmelidir..................................................... 530

bb. Yasal Temsilciye Yöneltilmelidir..................................... 530

aaa.. Ergin Olmayan Çocuk............................................. 531

bbb.. Ergin Olan Çocuk..................................................... 532

4-... Korunma Kararının Kaldırılmasında Yargılama Usulü............ 532

5-... Korunma Kararının Kaldırılmasının Sonuçları........................... 534

           V.   KORUNMANIN KORUYUCU AİLEDE YERİNE
                  GETİRİLMESİ................................................................................................ 534

A-.. Koruyucu Aile Kurumu............................................................................ 535

1-... Koruyucu Ailenin Yükümlülükleri.................................................. 536

2-... Koruyucu Ailenin Denetimi.............................................................. 538

3-... Koruyucu Aileye Yapılacak Ödemeler.......................................... 538

a. .. Genel Olarak .............................................................................. 538

b. .. Geçici koruyucu ailelere yapılacak ödemeler....................... 539

c. ... Eğitim, kurs, servis, harçlık ve diğer giderler.......................... 540

ç. ... Sağlık giderleri............................................................................. 541

4-... Koruyucu Aile Görevinin Süresi...................................................... 541

5-... Koruyucu Ana-Baba Veli Sıfatını Taşımaz................................. 541

B-.. Sorumlu Birim............................................................................................ 542                    

C-.. Çocuğun Statüsü....................................................................................... 543

1-... Mahkeme Kararı Şekli...................................................................... 543

a.... Korunma Kararı......................................................................... 543

b.... Acil Korunma Kararı................................................................. 543

c..... Bakım Tedbiri Kararı................................................................ 543

2-... Mülki Amir İşlem Şekli .................................................................... 543

a.... Acil Korunma Kararı Alınan Çocuk....................................... 543

b.... Bakım Onayı Verilen Çocuk................................................... 544

3-... Mahkeme Kararına Konu Çocuklar.............................................. 544

a. .. SHK m. 3, f. I/b bendinde Yer Alan Çocuklar...................... 544

b. .. SHK m. 22 hükmünde Yer Alan Çocuklar............................ 544

c. ... SHK m. 24 hükmünde Yer Alan Çocuklar............................ 544

ç. ... ÇKK m. 3, f. I/a bendinde Yer Alan Çocuklar...................... 545

d. .. ÇKK m. 5, f. I/c bendinde Yer Alan Çocuklar...................... 545

e. ... ÇKK m. 9 hükmünde Yer Alan Çocuklar.............................. 545    

4-... Seçim Şekli.......................................................................................... 546

5-... Uygun Koruyucu Aile İle Eşleştirme............................................... 546

6-... Öz Ailesine İzinli Verilme.................................................................. 547

Ç-.. Koruyucu Ailenin Statüsü........................................................................ 547

1- .. Koruyucu Ailenin Seçimi.................................................................. 547

2- .. Koruyucu Ailenin Eğitimi................................................................. 549

3- .. Koruyucu Ailenin Çocukla Birlikte Seyahat Etmesi................... 550

4- .. Koruyucu Ailenin Yerleşim Yeri Değişikliği................................... 550

D-.. Komisyon ve Koruyucu Aile Biriminin Statüsü................................... 551

1-... Komisyonun Statüsü......................................................................... 551

a.... Komisyon Kuruluş ve İşleyiş Esasları.................................... 551

b.... Komisyonun Görevleri.............................................................. 551

2-... Koruyucu Aile Biriminin Statüsü.................................................... 552

E-... Çocuğun Yerleştirilmesi Usulü................................................................ 552

1- .. Araştırma ve İnceleme..................................................................... 552

2-... İşlemlere İtiraz................................................................................... 553

3- .. Çocuğun Yerleştirilme Şekli............................................................. 553

a. .. Uyum Süreci Beklenir................................................................ 553

b. .. Sözleşme İmzalanır................................................................... 554

c. ... Uygun Sayıda Yerleştirme Yapılır.......................................... 554

ç. ... Koruyucu Aile Kimlik Kartı Verilir.......................................... 555

4-... İzleme İşlemi...................................................................................... 555

a.... İzleme Esasları........................................................................... 555

b.... Koruyucu Aile ve Çocuğun İzlenmesi Süreci........................ 556

c..... Çocuğun Öz Ailesinin İzlenmesi Süreci.................................. 556

ç..... Çocuğun Geçmiş Yaşantısından Diğer Kişilerle Görüşmelerinin İzlenmesi Süreci     557

F-... Hizmetin Sonlandırılması....................................................................... 557

1- .. Çocuğun Geri Alınması.................................................................... 557

2- .. Geri Alınan Çocuğun Yararlanacağı Hizmet............................... 558

3- .. Koruyucu Aile Statüsünün İptali.................................................... 559

4- .. Suç Duyurusunda Bulunma............................................................ 559

         VI.   BENZER KURUMLARLA KARŞILAŞTIRMA...................................... 559

A-.. Evlat Edinme Kurumu............................................................................. 560

1-... Yararları.............................................................................................. 562

a.... Sosyal Devletin Zaafiyetini Giderme...................................... 562

aa.. Tarihçe.................................................................................. 562

aaa.. Darüşşafaka (Şefkat Evi)....................................... 562

bbb.. Darülaceze (Düşkünler Evi).................................... 562

ccc... Darüleytam (Yetimhane)........................................ 562

ççç... Himaye-i Etfal Cemiyeti (Çocuk Esirgeme Kurumu)     562

bb.. Günümüzde Sosyal Yardım............................................. 563

b.... Evlat Özlemini Giderme............................................................ 563

c..... Bakıma Gereksinimi Olanların Güvenliğini Sağlama......... 564

2-... Sakıncaları.......................................................................................... 564

a.... Miras Payının Azalması........................................................... 564

b.... Miras Kaçırma Olanağının Verilmesi..................................... 564

c..... Mirasın Ele Geçirilmesine Olanak Sağlaması....................... 565

ç..... Evlatlığın Emeğinin Kullanılması........................................... 565

B-.. Benzeri Kavramlar/Kurumlar................................................................. 565

1-... Manevi Evlat...................................................................................... 565

a.... İslam’dan Önce.......................................................................... 565

b.... İslamdan Sonra.......................................................................... 566

2-... Besleme (Yanaşma/Ahretlik).......................................................... 566

& 31. ÇOCUĞUN 5395 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI

            I.   GENEL OLARAK........................................................................................... 567

           II.   KORUMA KAPSAMINDA BULUNANLAR............................................. 569

A-.. Korunma İhtiyacı Olan Çocuk............................................................... 570

B-.. Suça Sürüklenen Çocuk........................................................................... 570

         III.   KORUMADA YER ALAN KİŞİ VE KURUMLAR.................................. 571

A-.. Mahkemeler............................................................................................... 571

1-... Çocuk Mahkemeleri.......................................................................... 571

2-... Çocuk Ağır Ceza Mahkemeleri....................................................... 572

B-.. Resmî veya Özel Kurumlar..................................................................... 572

C-.. Sosyal Çalışma Görevlisi......................................................................... 572

         IV.   KORUYUCU VE DESTEKLEYİCİ TEDBİRLER................................. 573

A-.. Tedbirin Türü............................................................................................. 573

1-... Olağan Tedbir Kararları.................................................................... 573

a.... Danışmanlık Tedbiri.................................................................. 573    

b.... Eğitim Tedbiri.............................................................................. 574

c..... Bakım Tedbiri............................................................................. 574

ç..... Sağlık Tedbiri.............................................................................. 576

d.... Barınma Tedbiri......................................................................... 578

e..... Diğer Tedbirler............................................................................. 578

2-... Acil Korunma Tedbiri........................................................................ 578

a.... Acil Bir Durum Bulunmalıdır................................................... 579

b.... Acil Korunma Kararı Süresi..................................................... 579

c..... Sosyal İnceleme Yapılmalıdır................................................. 579

aa.. Tedbir Kararı Alınması Gerektiği Anlaşılırsa................ 579

bb.. Tedbir Kararı Alınmaması Gerektiği Anlaşılırsa.......... 579

ç..... Çocuk Hâkimine Müracaat Edilmelidir................................. 579

B-.. Tedbirin Süresi........................................................................................... 580

C-.. Tedbirin Şekli............................................................................................. 580

Ç-.. Tedbirin Değiştirilmesi.............................................................................. 581

D-.. Tedbirin Kaldırılması............................................................................... 581

E-... Tedbir Giderleri.......................................................................................... 582

           V.   YARGILAMA USULÜ................................................................................... 582

A-.. Görevli Mahkeme..................................................................................... 583

B-.. Yetkili Mahkeme....................................................................................... 587

C-.. Davacı......................................................................................................... 587

1-... İstem Üzerine...................................................................................... 587

2-... Re'sen................................................................................................... 588

Ç-.. Davalı.......................................................................................................... 588

1-... Kuruma Yöneltilmelidir.................................................................... 588

2-... Yasal Temsilciye Yöneltilmelidir..................................................... 588

D-.. Kuruma Başvuru....................................................................................... 590

1-... Bildirim Yükümlülüğü....................................................................... 591

2-... Araştırma Yükümlülüğü................................................................... 591

3-... Başvuru Hakkı................................................................................... 591

E-... Kural Olarak Duruşma Yapılmaksızın Tedbir Kararı Verilemez..... 591

F-... Yargılama Giderleri................................................................................... 592

G-.. Kanun Yolu................................................................................................ 593

1-... Çocuk Mahkemesinden Verilen Kararlar...................................... 593

2-... Aile Mahkemesinden Verilen Kararlar........................................... 594

3-... Aile Mahkemesi Sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesinden
Verilen Kararlar.................................................................................. 594

& 32. ÇOCUĞUN 6284 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI

            I.   GENEL OLARAK............................................................. 595

A-.. Amaç........................................................................................................... 595

B-.. Temel İlkeler.............................................................................................. 596

1-... Pozitif Hukuk Esas Alınır................................................................. 596

2-... Adil, Etkili ve Süratli Bir Usul İzlenir.............................................. 596

3-... İnsan Onuruna Yaraşır Davranılır ................................................ 597

4-... Tedbirler Ayrımcılık Olarak Yorumlanamaz............................... 597

5-... Herkes İhbar Edebilir........................................................................ 597

C-.. Kavramlar.................................................................................................. 597

1-... Şiddet................................................................................................... 597

2-... Ev İçi Şiddet........................................................................................ 597

3-... Kadına Yönelik Şiddet...................................................................... 598

4-... Şiddet Uygulayan.............................................................................. 598

5-... Şiddet Mağduru.................................................................................. 598

6-... Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri.............................................. 598

7-... Tedbir Kararı...................................................................................... 598

           II.   İDARE TARAFINDAN VERİLECEK KORUYUCU TEDBİR 
                  KARARLARI.................................................................................................... 599

A-.. Mülkî Amir Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları........ 599

1-... Uygun Barınma Yeri Sağlanması................................................... 599

2-... Geçici Maddi Yardım Yapılması.................................................... 599

3-... Rehberlik ve Danışmanlık Hizmeti Verilmesi.............................. 599

4-... Geçici Koruma Altına Alınması...................................................... 599

5-... Kreş İmkânının Sağlanması............................................................ 600

6-... Uygun Görülecek Benzer Tedbirler................................................. 600

B-.. Kolluk Amirlerince Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları.................. 600

1-... Koruyucu Tedbir Kararlarının Konusu.......................................... 600

a.... Uygun Barınma Yeri Sağlanması........................................... 600

b.... Geçici Koruma Altına Alınması.............................................. 601

2-... Koruyucu Tedbir Kararlarının Sonuçları...................................... 601

         III.   HÂKİM TARAFINDAN VERİLECEK TEDBİR KARARLARI......... 601

A-.. Hâkim Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları................. 601

1-... İşyerinin değiştirilmesi....................................................................... 601

2-... Ayrı Yerleşim Yeri Belirlenmesi....................................................... 601

3-... Aile Konutu Şerhi Konulması.......................................................... 602

4-... Kimlik ve İlgili Diğer Bilgi ve Belgelerinin Değiştirilmesi............. 603

B-.. Hâkim Tarafından Verilecek Önleyici Tedbir Kararları.................... 603

1-... Söz ve Davranışlarda Bulunmaması............................................. 604

2-... Uzaklaştırılması................................................................................. 604

3-... Müşterek Konutun Tahsis Edilmesi................................................ 604

4-... Kişisel İlişkisinin Düzenlenmesi....................................................... 604

a.... Refakatçi Eşliğinde Yapılması ............................................... 604

b.... Sınırlanması................................................................................ 605

c..... Kaldırılması................................................................................ 605

5-... Yaklaşmaması................................................................................... 605

a.... Mekana Yaklaşmama.............................................................. 605

aa.. Konuta Yaklaşmama........................................................ 605

bb.. Okula Yaklaşmama........................................................... 606

cc... İşyerine Yaklaşmama....................................................... 606

b.... Kişiye Yaklaşmama.................................................................. 607

aa.. Yakınlarına Yaklaşmama................................................ 607

bb.. Tanıklarına Yaklaşmama................................................ 607

cc... Çocuklarına Yaklaşmama............................................... 607

6-... Eşyalarına Zarar Vermemesi........................................................... 608

a.... Şahsi Eşyalarına Zarar Vermemesi........................................ 608

b.... Ev Eşyalarına Zarar Vermemesi............................................. 609

7-... Rahatsız Etmemesi........................................................................... 609

a.... İletişim Araçlarıyla Rahatsız Etmemesi................................ 609

b.... Sair Surette Rahatsız Etmemesi.............................................. 609

8-... Silahları Teslim Etmesi..................................................................... 609

a.... Silahı Kolluğa Teslim Etmesi................................................... 609

b.... Silahı Kurumuna Teslim Etmesi.............................................. 610

9-... Alkol ya da Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Engellenmesi.... 610

a.... Kullanmaması............................................................................ 610

b.... Yaklaşmaması........................................................................... 610

c..... Muayene Ve Tedavisinin Sağlanması................................... 610

10- Sağlık Kuruluşuna Başvurunun Sağlanması................................ 611

C-.. Ek Tedbirlerin Alınması........................................................................... 611

1- .. Çocuk Koruma Kanununda Yer Alan Koruyucu ve
Destekleyici Tedbirler........................................................................ 611

2- .. 4721 Sayılı Kanunda Yer Alan Koruyucu ve
Destekleyici Tedbirler........................................................................ 612

a.... Velayet......................................................................................... 612

b.... Kayyım........................................................................................ 612

c..... Nafaka......................................................................................... 613

ç..... Kişisel İlişki Kurulması.............................................................. 614

         IV.   YARGILAMA USULÜ................................................................................... 614

A-.. Görevli Mahkeme..................................................................................... 614

B-.. Yetkili Mahkeme....................................................................................... 614

C-.. Harç Alınmamalıdır................................................................................. 615

Ç-.. Bakanlık Katılabilir.................................................................................. 615

D-.. Tedbir Kararı Usulüne Uygun Olmalıdır............................................... 616

1-... Tedbir Kararının Verilmesi............................................................... 616

a.... Talep ya da Başvuru Bulunmalıdır........................................ 616

b.... En Çok Altı Ay İçin Verilebilir................................................. 616

c..... Delil veya Belge Aranmaz........................................................ 617

ç..... Kusur Araştırması Yapılmaz................................................... 617

d.... Geciktirilmeksizin Verilir........................................................... 617

e..... Kişisel Eşya ve Belgelerin Teslimi Sağlanabilir..................... 617

f..... Adli Tatilde Verilebilir................................................................ 618

2- .. Tedbir Kararının Tebliği................................................................... 618

a.... İlgilisine Yapılır........................................................................... 618

aa.. Korunan Kişiye Tebliğ....................................................... 618

bb.. Şiddet Uygulayana Tebliğ................................................. 618

b.... Zorlama Hapsinin Uygulanacağı İhtarı Yapılır................... 618

3-... Tedbir Kararlarında Gizlilik............................................................. 619

4-... Tedbir Kararına İtiraz....................................................................... 619

a.... İtiraz Edebilenler........................................................................ 619

b.... İtiraz Süresi.................................................................................. 619

c..... İtiraz Yeri..................................................................................... 619

ç..... İtirazı Karara Bağlama Süresi................................................. 619

d.... İtiraz Üzerine Verilen Kararın Niteliği..................................... 620

5-... Tedbir Kararlarının Bildirimi........................................................... 620

6-... Tedbir Kararlarının Uygulanması.................................................. 620

a.... Görevli ve Yetkili Birim............................................................. 620

b.... Barınma İmkânı Sağlanması.................................................. 621

c..... Tefhim veya Tebliğ Edilmeme Uygulanmaya
Engel Teşkil Etmez..................................................................... 621

ç..... İşyerinin Değiştirilmesi Yönündeki Tedbir Kararının Uygulanması              621

d.... Teknik Yöntemlerle Takip Yapılması.................................... 621

7-... Tedbir Kararlarına Aykırılık............................................................ 621

8-... Tedbir Kararlarının Etkisi ................................................................ 622

& 33. ÇOCUĞUN 4787 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI

            I.   GENEL OLARAK ............................................................ 623

        II. USUL HÜKÜMLERİ ....................................................... 623

A- . Hüküm Bulunan Haller........................................................................... 623

1- .. Eşlerin Sorunlarını Belirlemek......................................................... 623

2- .. Çocukların Sorunlarını Belirlemek................................................. 624

3- .. Sorunların Sulh Yoluyla Çözümünü Teşvik Etmek.................... 624

4- .. Gerektiğinde Uzmanlardan Yararlanmak..................................... 624

B- . Hüküm Bulunmayan Haller................................................................... 624

         III.   ÖNLEMLER.................................................................................................... 624

A-.. Yetişkinler Hakkında .............................................................................. 624

1- .. Eşleri Uyarma..................................................................................... 625

2- .. Eşleri Uzlaştırma ............................................................................... 625

3- .. Ailenin Ekonomik Varlığına İlişkin Önlemleri Alma................... 625

4- .. Akçalı Yükümlülüklere İlişkin Önlemleri Alma........................... 625

5- .. Yerleştirme.......................................................................................... 625

a. .. Resmî Sağlık Kurumlarına Yerleştirme................................. 625

b. .. Özel Sağlık Kurumlarına Yerleştirme..................................... 625

c. ... Sosyal Hizmet Kurumlarına Yerleştirme............................... 625

ç. ... Huzur Evlerine Yerleştirme....................................................... 626

d. .. Benzeri Yerlere Yerleştirme...................................................... 626

6- .. Meslek Edinme Kursuna Verme..................................................... 626

7- .. Eğitim Kurumuna Verme................................................................. 626

B- . Küçükler Hakkında.................................................................................. 626

1- .. Nafaka Yükümlülüğü Konusunda Önlem Alma......................... 626

2- .. Çocuk Mallarının Yönetimi ve Korunmasına İlişkin
Önlemleri Alma  ................................................................................ 627

3- .. Yerleştirme.......................................................................................... 627

a. .. Bedensel ve Zihinsel Gelişmesi Tehlikede Olan 
Küçüğü Yerleştirme.................................................................... 627

aa. Aile Yanına Yerleştirme.................................................... 627

bb. Resmî Sağlık Kurumuna Yerleştirme............................. 627

cc. . Özel Sağlık Kurumuna Yerleştirme................................. 627

çç. . Eğitimi Güç Çocuklara Mahsus Kuruma Yerleştirme.. 627

b. .. Manen Terk Edilmiş Halde Kalan Küçüğü Yerleştirme...... 627

aa. Aile Yanına Yerleştirme.................................................... 627

bb. Resmî Sağlık Kurumuna Yerleştirme............................. 628

cc. . Özel Sağlık Kurumuna Yerleştirme................................. 628

çç. . Eğitimi Güç Çocuklara Mahsus Kuruma Yerleştirme.. 628

c. ... İşyerlerine Yerleştirme............................................................... 628

ç. ... Meslek Sahibi Birinin Yanına Yerleştirme............................. 628

& 34. ÇOCUĞUN 5717 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI

            I.   GENEL OLARAK........................................................................................... 629

           II.   KANUNUN KAPSAMI................................................................................... 630

A-. Amaç............................................................................. 630

B-. Konusu ve Şahsî Uygulama Alanı......................................................... 630

C-.. Tedbir Niteliği............................................................................................. 631

Ç- . Uygulama Alanında Yer Alan Kavramlar........................................... 632

1- .. Merkezî Makam................................................................................ 632

2- .. Başvuru sahibi.................................................................................... 632

3- .. Çocuk................................................................................................... 632

4- .. Velâyet hakkı..................................................................................... 633

5- .. Şahsî ilişki kurma hakkı................................................................... 633

6- .. Sözleşme.............................................................................................. 633

7- .. Genel Müdürlük................................................................................. 633

8- .. Uzmanlar............................................................................................. 634

9- .. Mahkeme............................................................................................ 634

         III.   MERKEZÎ MAKAMIN ALACAĞI TEDBİRLER.................................. 634

A- . Mahallî Cumhuriyet Başsavcılıklarının Aracılığı.............................. 634

B- . Merkezî Makamın Görevleri.................................................................. 634

1- .. Çocuğun Bulunduğu Yeri Tespit Etmek........................................ 635

2- .. Yeni Tehlikeleri veya Zararları Önlemek...................................... 635

3- .. Rıza İle İade veya Sulh Yoluyla Bir Çözümü Araştırmak........ 635

4- .. Çözüm Sağlanamamışsa Dava Açmak........................................ 635

5- .. Uygulamada Kolaylık Sağlamak................................................... 635

         IV.   USÛL  HÜKÜMLERİ..................................................................................... 635

A- . Görevli Mahkeme .................................................................................... 636

B- . Yetkili Mahkeme....................................................................................... 636

1- .. Çocuğun Halen Oturduğu Yer Mahkemesi................................... 636

2- .. Koruma Altına Alındığı Yer Mahkemesi...................................... 636

C- Başvuru Usûlü............................................................ 636

Ç- Dava Açma Usûlü...................................................... 637

D- Davalı........................................................................... 637

E- Sulh Yoluyla Çözüm................................................. 637

F- Yargılama Usûlü......................................................... 638

1- Davaname Taraflara Tebliğ Olunur................... 639

2- Dava Mahalli Cumhuriyet Başsavcılığı Huzuru İle Görülür  640

3-. Basit Yargılama Usulü Uygulanır...................... 642

4-. Adlî Tatilde Görülür............................................... 643

5- Diğer Davalar Ayrılmalıdır.................................... 644

6- Velayet Davası Bekletilir...................................... 644

7- Geçici Koruma Tedbirleri Alınır........................... 647

8- Davadan Feragat Edilebilir................................. 648

9- Gerekirse Uzman Raporu Alınır......................... 649

G-.. Kanun Yolu................................................................................................ 650

           V.   İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN OLUŞMASI............................................... 651

A-. Taraf Devletler Arasında Uygulanır......................... 651

B-. Yürürlük Sonrası Olaylarda Uygulanır................... 652

C-. Mutat Meskeni Taraf Devletlerden Birinde Bulunan Çocuklara Uygulanır               653

Ç-.. İade Yükümlülüğü Çocuk 16 Yaşına Geldiğinde Sona Erer............. 653

D-.. İade Davası Bir Yıl İçinde Açılmalıdır................................................. 653

E-... Velâyet Hakkı İhlâl Edilmiş Olmalıdır...................... 655

1- .. Velâyet Hakkı Bulunmayan Taraf İstekte Bulunamaz............ 655

2- .. Alıkoyma Kanuna Aykırı Olmalıdır.............................................. 655

3- .. Mutad Meskeninin Bulunduğu Ülkeden Alınmış Velayet veya Kişisel İlişki Kurma Kararı Gerekmez       657

4- .. Ceza Hükümleri Saklıdır.................................................................. 658

         VI.   İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN SONLANMASI......................................... 658

A-.. Çocuğun Yeni Çevresine Uyum Sağlaması......................................... 659

B-.. Velayet Hakkının Fiilen Kullanılmaması............................................ 659

C-.. Velayet Hakkı Sahibinin İzni................................................................. 660

Ç-.. Velayet Hakkı Sahibinin Sonradan Kabul Etmesi............................. 660

D-.. Çocuk İçin Ciddi Riskin Bulunması...................................................... 660

1-... Fiziki Risk............................................................................................ 661

2-... Psikolojik Risk.................................................................................... 662

3-... Katlanılamayacak Risk................................................................... 666

a... Davacının Aile İçi Şiddeti............................... 667

b... Davacının Cinsel İstismarı............................. 667

c... Davacının Sakıncalı İşte Çalıştıracak Olması 668

ç... Davacının Sağlığının Bozulması.................. 668

d... Davacının Mutat Meskenden Ayrılması...... 668

e... Diğer Katlanılamayacak Riskler................... 668

E-... Çocuğun İsteği........................................................................................... 669

F-... İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklere Yönelik İlkelerimiz................ 670

        VII.   İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ ENGELLEMEYEN HALLER................ 670

A-.. Çocuğun Ana Bakım ve Şefkatine Muhtaç Olması.......................... 671

B-.. Boşanma Davasının Reddedilmiş Olması........................................... 671

C-.. Korumaya İlişkin Karar Verilmiş Olması............................................. 672

Ç-.. Korumaya İlişkin Dava Açılmış Olması.............................................. 673

      VIII.   KARARLARIN YERİNE GETİRİLMESİ................................................ 673

A-.. İcra Emri Tebliğ Etmeksizin Yerine Getirilir......................................... 673

B-.. İcra Müdürlüğünün Yetkisi..................................................................... 674

C-.. Kolluk Kuvvetlerinin Görevleri............................................................... 674

Ç-.. Koruma Tedbirlerinin Yerine Getirilmesi............................................... 674

D-.. İcranın Ertelenmesi................................................................................... 675

E-... Çocuğun Teslimi........................................................................................ 675

F-... Çocuğun Yerinin Değiştirilmemesi......................................................... 675

G-.. Yaptırım..................................................................................................... 676

Ğ-.. Çocuğun Giderleri...................................................................................... 676

H-.. Yargılama Masrafları.............................................................................. 677

I-.... Adlî Yardım............................................................................................... 678

ONİKİNCİ KISIM
ÇOCUK MALLARI

& 35. ÇOCUK MALLARI 

            I.   ÇOCUK MALLARINDA YÖNETİM......................................................... 679

A-.. Genel Olarak (TMK m. 352)................................................................... 679

1-... Ana ve Baba Çocuğun Mallarını Yönetme Hakkına Sahiptir. 679

2-... Ana ve Baba Çocuğun Mallarını Yönetme ile Yükümlüdür..... 679

3-... Yönetme Yükümlülüğü Yerine Getirilmezse Hâkim Müdahale Eder   680

4- .. Ana ve Baba Çocuğun Malları İçin Kural Olarak Hesap ve Güvence Vermezler             680 

5-... Yargılama Usulü................................................................................ 681

B-.. Evlilik Sona Erince (TMK m. 353)......................................................... 682

1-... Müfredat Defteri Verme Zorunluluğu............................................ 682

2-... Değişiklikleri Bildirme Zorunluluğu................................................. 684

a. .. Malvarlığında Gerçekleşen Önemli Değişiklikleri
Bildirme........................................................................................ 685

b. .. Yatırımlarda Gerçekleşen Önemli Değişiklikleri
Bildirme........................................................................................ 685

           II.   ÇOCUK MALLARINDA KULLANMA HAKKI (TMK m. 354).......... 685

A- . Genel Olarak Kullanma Hakkı............................................................... 685

B- . Velayet Kaldırıldığında Kullanma Hakkı............................................ 686

C- . Velayet Verilen Ölürse Kullanma Hakkı.............................................. 686

         III.   ÇOCUK MALLARINDA GELİRLERİN SARFI (TMK m. 355)......... 687

A-.. Çocuk Mallarının Gelirlerini Sarf Şekli................................................. 687

1- .. Öncelikle Çocuğun Bakımı, Yetiştirilmesi ve Eğitimi İçin Sarfedilir..... 687

2- .. Hakkaniyete Uyduğu Ölçüde Aile İhtiyaçları İçin Sarfedilir..... 687

B- . Çocuk Mallarında Gelir Fazlası Bulunması........................................ 687

         IV.   ÇOCUK MALLARININ KISMEN SARFI (TMK m. 356)..................... 688

A-.. Genel Olarak.............................................................................................. 688

1-... Olağan İhtiyaçlar Gerektirdiği Ölçüde Kullanılabilir................... 688

2-... Belirli Edimlerde Kullanılabilir......................................................... 689

a.... Sermaye Biçiminde Ödemeler................................................. 689

b.... Tazminatlar................................................................................. 690

c..... Benzeri Edimler.......................................................................... 690

3-... Çocuk Mallarının Sarfının Kapsamı............................................. 690

B- . Çocuğun Diğer Mallarına Başvurma Yetkisi Tanıma....................... 690

1- .. Zorunluluk Bulunmalıdır................................................................. 690

2- .. Miktarı Hâkim Belirlemelidir........................................................... 691

C-.. Yargılama Usulü....................................................................................... 693

           V.   ÇOCUĞUN SERBEST MALLARI.............................................................. 694

A-.. Kazandırmalar (TMK m. 357)............................................................... 695

1- .. Çocuğa Yapılan Kazandırmaların Konusu.................................. 695

2- .. Kazandırmaların Gelirlerini Ana ve Babanın
Kendi Menfaatlerine Sarfedememesi Kuralı................................ 695

3- .. Kazandırma Üzerinde Ana ve Babanın Yönetim Hakkı.......... 695

a. .. Kural Olarak................................................................................ 695

b. .. Kazandırma Sırasında Aksi Düzenlenebilir.......................... 695

B- . Saklı Pay (TMK m. 358).......................................................................... 696

1- .. Saklı Pay, Ana ve Babanın Yönetimi Dışında Bırakılabilir...... 696

2-... Saklı Payın Yönetimi Üçüncü Kişiye Bırakılabilir...................... 696

a.... Ölüme Bağlı Tasarruf Yoluyla Yapılabilir............................ 696

b.... Üçüncü Kişinin Hesap Vermesi Öngörülebilir....................... 696

C-.. Meslek veya Sanat İçin Verilen Mal ve Kişisel Kazanç
(TMK m. 359)............................................................................................ 696

1- .. Çocuğun Yönetim Ve Yararlanma Hakkının Konusu............... 696

a. .. Meslek veya Sanat İle Uğraşması İçin Kendi Malından Verilen Kısım       696

b.... Kendi Kişisel Kazancı................................................................ 697

2-... Çocuktan Katkıda Bulunması İstenebilir..................................... 697

         VI.   ÇOCUK MALLARININ KORUNMASI..................................................... 697

A- . Önlemler (TMK m. 360)........................................................................... 697

1- .. Çocuğun Mallarının  Korunması İçin Önlem Koşulu................. 697

2- .. Çocuğun Mallarının  Korunması İçin Önlem Konusu................ 698

a.... Malların Yönetimi Konusunda Talimat Verilebilir.............. 699

b.... Malların Tevdi Edilmesine Karar Verilebilir.......................... 699

c..... Güvence Gösterilmesine Karar Verilebilir.............................. 699

ç..... Diğer Uygun Önlemler Alınabilir.............................................. 699

B- . Yönetimin Ana ve Babadan Alınması (TMK m. 361)...................... 699

1- .. Yönetimi Ana ve Babaya Ait Olan Çocuk Mallarının
Tehlikeye Düşmesi............................................................................. 700

2- .. Yönetimi Ana ve Babaya Ait Olmayan Çocuk Mallarının Tehlikeye Düşmesi 700

3- .. Çocuk Mallarının Gelirlerinin veya Ayrılmış Miktarların 
Uygun Sarfedilemeyeceği Kuşkusu................................................ 700

4- .. Yargılama Usulü................................................................................ 700

C-.. Çocuk Mallarının Korunmasında Usul Hükümleri............................ 701

1- .. Görevli Mahkeme.............................................................................. 701

2- .. Yetkili Mahkeme............................................................................... 702

3- .. Davacı................................................................................................. 703

4- .. Davalı.................................................................................................. 703

5- .. Yargılama Usulü................................................................................ 703

        VII.   ÇOCUK MALLARINDA YÖNETİMİN SONA ERMESİ...................... 704

A-.. Ana ve Babanın Velâyetleri Sona Erince Malların Devri.................. 704

1-... Malların Ergin Çocuğa Devri........................................................... 705

2-... Malların Vasisine Devri.................................................................... 705

B-.. Ana ve Babanın Yönetim Hakları Sona Erince Malların Devri...... 705

C-.. Ana ve Babanın Sorumluluğu (TMK m. 363)..................................... 705

1-... Vekil Gibi Sorumludurlar.................................................................. 705

2-... Sorumluluğun Kapsamı.................................................................... 707

a. .. Dürüstlük Kuralına Uygun Olarak Yapılan Devirlerde Sorumluluk              707

b. .. Kanuna Uygun Olarak Yapılan Harcamalarda
Sorumluluk.................................................................................. 707

3- .. Yargılama Usulü................................................................................ 707