Önleyici Yakalama ve Durdurma
Onur Şahinkaya
Önleyici yakalama ve durdurma, hukukçunun göz ardı edemeyeceği, giderek önem kazanan, güncel ve dinamik konulardır. Tam bir ceza muhakemesi işlemi ya da kolluk eylemi olarak tanımlanamazlar. Zira oluşum halindedirler. Ne bir ceza muhakemesi işlemi olacak kadar güvenceye sahiptirler ne de salt idari bir eylem olarak tezahür ederler. Ancak mevzuatta ve içtihatta giderek artan önemde yer alırlar ve günlük hayata etki ederler. Özellikle yakalama ve arama koruma tedbirleri açısından, belli hallerde, ikili bir hukuk rejimi doğmaktadır. Dolayısıyla açık, ulaşılabilir ve öngörülebilir bir hukuki çerçeveye oturtulmaları gerekmektedir. Kitapta önleyici yakalama ve durdurma olgularını doğuran tarihsel ve toplumsal koşullar açıklanmaktadır. Bu olguların doktrinde, karşılaştırmalı hukukta, mevzuatta ve içtihatta kapladığı alan irdelenmekte ve olası etkileri tartışılmaktadır. Soruna ilişkin muğlaklığın giderilmesi, temel hukuki ilkelerin saptanması, başvuru yollarının belirlenmesi, ilgili yargı kararlarının derlenip incelenmesi de çalışmanın merkezinde yer alan diğer konulardır.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
KİŞİ ÖZGÜRLÜĞÜ VE GÜVENLİĞİ HAKKI VE İLGİLİ KAVRAMLAR
I. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı
A. Hukukta Kişi Özgürlüğü, Güvenliği ve Haktan Mahrumiyet Kavramları
B. Hakkın Doğuşu, Tarihi Gelişimi
C. Hakkın Uluslararası Belgelerdeki Yeri
D. Hakkın İç Hukuktaki Yeri ve Klasik Yakalama Kurumu
II. Polis Kavramı, Gelişimi ve Polisin Günümüzdeki Fonksiyonu
A. Polis, Düzen ve Detention (Tutma/Alıkoyma) Kavramları
B. Polisin Doğuşu ve Tarihsel Gelişimi
C. Polisin Günümüzdeki Fonksiyonu
III. Polisin Kişi Özgürlüğü Ve Güvenliği Hakkına Müdahalesinde Keyfiliğe İmkan Veren Kavramlar
A. Takdir Yetkisi
B. Re'sen İcra
C. Makul Şüphe, Mesleki Tecrübe, Makul Sebep
İKİNCİ BÖLÜM
HAKİM KARARINA DAYANMAYAN VE ADLİ MERCİ ÖNÜNE ÇIKARMA AMACI GÜTMEYEN POLİS EYLEMLERİ VASITASIYLA KİŞİ ÖZGÜRLÜĞÜ VE GÜVENLİĞİ HAKKINDAN MAHRUM BIRAKILMA HAL VE USULLERİ
I. Yakalama Emrine Dayanan Kolluk Yakalaması (CMK.m.98/1)
II. Ceza Muhakemesi Kanunu'nda Yer Alan, Yakalama Emrine Dayanmayan Kolluk Yakalaması (CMK.m.90/2)
A. Yakalama Emrine Dayanmayan Kolluk Yakalamasının Şartları
B. Yakalama Emrine Dayanmayan Kolluk Yakalaması Karşısında Başvuru Yolları
III. Polis Gözaltısı (CMK.m.91/4)
IV. Önleyici Yakalama ve Durdurma Açısından Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu ile Arama ve Yakalama Yönetmeliklerindeki Hal ve Usuller
A. Önleyici Yakalama Açısından Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu m.13, 17, Mülga.m.18
B. Durdurma Açısından Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu.m.4/A ve Arama Yönetmeliği.m.27
C. İç Hukuktaki Önleyici Yakalama ve Durdurma Hükümlerinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Karşısındaki Hukuki Durumu
D. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkına Önleyici Yakalama ve Durdurma Adı Altında Yapılan Müdahalelere Karşı Başvuru Yolları
V. Polisin "Emre Dayanmayan Yakalama Yetkisi"ni Düzenleyen Ceza Muhakemesi Kanunu Hükmü ile Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu ve Arama Yönetmeliği Hükümleri Arasındaki Temel Farklar
VI. Geleceğe Işık Tutan Üç Mesele ve Sonuç
SONUÇ
KAYNAKÇA
EK 1
EK 2
EK 3
EK 4
EK 5
EK 6
EK 7
EK 8
MAHKEME KARARLARI İNDEKSİ
İSİM VE KAVRAM İNDEKSİ