Organ ve Doku Nakli ve Ceza Sorumluluğu

Murat AYDIN

Giriş-1

Birinci Bölüm

Genel Olarak Organ Ve Doku Nakli

I--Kavram Ve Hukuksal Dayanak-3

A--Kavram-3

1--Doku-3

2--Organ-3

3--Organ Alımı Ve Saklanması-4

4--Soğuk, Sıcak Ve Total İskemi Zamanı-5

5--Organ Veya Doku Nakli Transplantasyon -6

6--Verici Bağışlayıcı -9

7--Alıcı-9

8--Organ Ve Doku Bağışı-9

B--Hukuksal Temel Ve Kapsam-10

1--Genel Olarak-10

2--Uluslararası Düzenlemeler-13

Iı--Organ Ve Doku Naklinin Tarihi Gelişimi-14

A--Organ Ve Doku Naklinin Tarihi-14

1--Yirminci Yüzyıldan Önceki Durum-14

2--Yirminci Yüzyıldan Sonraki Durum-16

B--Organ Ve Doku Nakli Hukukunun Tarihi-18

Iıı--Organ Ve Doku Naklinin Ahlaki Ve Dini Boyutu-19

Iv--Organ Ve Doku Nakli Çeşitleri-23

A--Ölülerden Organ Ve Doku Nakli-23

1--Genel Olarak-23

2--Ölülerden Organ Ve Doku Nakli Gerçekleştirilebilmesi İçin Aranan Şartlar-24

A--Ölüm-24

Aa--Ölümün Tarifi Ve Tespiti-24

Aaa--Ölümün Tarifi-25

Bbb--Ölüm Halinin Tespiti-25

1 -Klasik Biyolojik Ölüm Anlayışı-26

2 -Beyin Ölümü Anlayışı-27

A -Kavram-27

B -Beyin Ölümü Teşhisinin Konulması-30

Bb--Şüpheli Ölümlerde Organ Nakli-31

B--Rıza-32

Aa--Genel Olarak-32

Bb--Rıza Şartına İlişkin Uygulanan Sistemler-32

Aaa--Vericinin Onayını Aramayan Sistem-32

Bbb--Vericinin Açık Onayını Arayan Sistem-32

Ccc--Vericinin Zımni Onayını Arayan Sistem İtiraz Modeli -33

Ddd--Kanaatimiz-34

Cc--Türkiye De Rıza Şartının Uygulanması-34

B--Canlılardan Organ Ve Doku Nakli-39

1--Genel Olarak-39

2--Yaşayan Kişilerden Organ Ve Doku Alınabilmesinin Şartları-40

A--Üstün Amaç-45

B--Zararsızlık Ve Elverişlilik-47

C--Vericinin Rızası-48

D--Bilgi Verme Ve Araştırma Yükümlülüğü-51

C--Hayvanlardan Organ Nakli-54



İkinci Bölüm

Bir Tıbbi Müdahale Olarakorgan Ve Doku Nakli

I--Tıbbi Müdahale Kavramı Ve Şartları-57

A--Tıbbi Müdahale Kavramı-57

B--Hukuka Uygun Bir Tıbbi Müdahalenin Şartları-58

1--Tıbbi Müdahalenin Sağlık Personeli Hekim Tarafından Yapılması-58

A--Genel Olarak-58

B--Hekim Olma Şartı-60

C--Uzmanlık Şartı-61

2--Aydınlatma Ve Rıza-63

A--Genel Olarak-63

B--Aydınlatmanın Çeşitleri-68

Aa--Tedavi Güvenlik Aydınlatması-68

Aaa--Kavram-68

Bbb--Teşhise Yönelik Aydınlatma-70

Bb--Karar Otonomi Aydınlatması-70

Aaa--Genel Olarak-70

Bbb--Teşhis Aydınlatması-70

Ccc--Süreç Aydınlatması-71

Ddd--Alternatifler Konusunda Aydınlatma-73

Cc--Riziko Aydınlatması-73

C--Özel Durumlarda Aydınlatma-76

Aa--Masraflar Ve Ekonomik Zorunluluklar-76

Bb--Kalite Aydınlatması-76

D--Aydınlatma Yapmakla Yükümlü Olan Kişiler-77

E--Aydınlatılacak Kişi-78

F--Aydınlatma Zamanı-80

G--Aydınlatmanın Şekli-81

H--Aydınlatmanın Kapsamı-83

I--Aydınlatma Yapılmasının Gerekmediği Haller-84

Aa--Aydınlatmadan Vazgeçme-84

Bb--Hastanın Bilgisinin Bulunması-84

Cc--Aydınlatmanın Hasta Üzerinde Olumsuz Etki Yapma Olasılığının Bulunması-85

Dd--Acil Haller-85

J--Aydınlatmanın Geri Alınması, Düzeltilmesi-86

K--Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlalinin Sonuçları-86

L--Rıza-86

Aa--Genel Olarak-88

Bb--Rızanın Açıklanması-89

Cc--Rıza Verme Ehliyeti-93

Aaa--Genel Olarak-93

Bbb--Çocukların Rıza Ehliyetinin Belirlenmesi-95

Ccc--Kanuni Temsilcinin Tıbbi Müdahaleye Rıza Göstermemesi-101

Dd--Rızanın Kapsamı-104

Ee--Rızanın Varlığına Rağmen Tıbbi Müdahalenin Hukuka Aykırı Olması-106

Gg--Varsayılan Rıza-107

Aaa--Genel Olarak-107

Bbb--Daha Önce Yapılan İrade Açıklamaları-109

Hh--Rızayı Sakatlayan Haller-110

M--Aydınlatma Ve Rıza Konusunda Yanılgı Ve Bu Yanılgının Sonuçları-112

3--Tıp Biliminin Verilerine Göre Zorunlu Ve Bu Verilere Uygun Tıbbi Müdahale-113

A--Endikasyon Tıbbi Müdahalenin Zorunlu Olması -113

B--Özenli Tıbbi Müdahale-114



Üçüncü Bölüm

Organ Ve Doku Naklinin Ve Ticaretinincezalandırılabilirliği

I--Genel Olarak-117

Iı--5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Ndan Önceki Dönemde Organ Ve Doku Naklinin Ve Ticaretinin Cezalandırılabilirliği-122

A--Organ Ve Doku Alma-122

1--Amaç Bakımından Kanuna Aykırılık-122

2--Vericinin Amacı Yönünden Kanuna Aykırılık-123

3--Alınması Yasak Olan Organ Ve Dokular Yönünden Kanuna Aykırılık-123

4--İlgilinin Rızası Açısından Kanuna Aykırılık-124

5--Ölüm Halini Tespit Yönünden Kanuna Aykırılık-125

6--Tıbbi Gereklilikler Yönünden Kanuna Aykırılık-125

B--Organ Ve Doku Aşılama-126

C--Organ Ve Doku Saklama-127

D--Organ Ve Doku Alımı Ve Satımı-127

Iıı--5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Hükümlerine Göre Organ Ve Doku Naklinin Ve Ticaretinin Cezalandırılabilirliği-127

A--Genel Olarak-127

B--Korunan Hukuksal Yarar-128

C--Fail Ve Mağdur-129

D--Maddi Unsur-131

E--Manevi Unsur-134

F--Hukuka Aykırılık Unsuru-136

G--Nitelikli Haller-141

H--Suçun Özel Görünüş Şekilleri-142

1--Teşebbüs-142

2--İştirak-143

3--İçtima-146

A--Genel Olarak-146

B--Birden Fazla Organ Ve/Veya Doku Alınması-149

C--Yaralama Ve Kasten Öldürme Suçları İle İlişki-150

İ--Yaptırım-151

J--Muhakeme-153

Sonuç-155

Organ Ve Doku Alınması, Saklanması Ve Nakli Hakkında Kanun-163

Organ Ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği-167

Organ, Doku, Hücre Nakli Hizmetleri Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı-179

Kaynakça-195