Organizasyon Teorileri
"ORGANİZASYON TEORİLERİ
Sebahattin GÜLTEKİN
Hızla değişen, küreselleşen ve oldukça rekabetçi bir hal alan günümüz dünyasında hem özel sektör hem de kamu organizasyonlarını, yapılanmalarını, süreçlerini, davranışlarını, çevreyle ilişkilerini, karar alma mekanizmalarını, iletişimlerini, organizasyonel kültürlerini, değişim ve yenilenmelerini anlamak, pratik ve bilimsel perspektifler gerektirmektedir.
Temel Organizasyon Perspektifleri, Organizasyon Yapısı, Bürokrasi, Hesap verebilirlik, İletişim, Liderlik, İnsan Kaynakları Yönetimi, Performans Yönetimi, Motivasyon, Organizasyonda Karar Verme, Organizasyon Kültürü ve Organizasyonel Değişim konularının tartışıldığı bu eser, organizasyon teorileri konusunda teori ve uygulamada öne çıkan yaklaşımları bilimsel bakış açısıyla sunmaktadır.
Modern zamanların karmaşık yapılı kamu ve özel sektör organizasyonlarının en hayati boyutlarıyla irdelendiği bu çalışmada her bir bölüm, alanında uzman olan ve organizasyon tecrübesi bulunan akademisyenler tarafından kaleme alınmıştır. Bu nedenle, hem lisans ve lisansüstü öğrencilerine hem akademisyenlere hem de günümüz ve geleceğin yöneticilerine önemli katkı sağlayacak temel bir eserdir.
Konu Başlıkları:
Temel Organizasyon Perspektifleri
Organizasyon Yapısı
Bürokrasi
Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik
Organizasyonlarda İletişim
Liderlik
İnsan Kaynakları Yönetimi
Performans Yönetimi
Motivasyon
Organizasyonlarda Karar Verme
Organizasyon Kültürü
Organizasyonel Değişim
İçindekiler
Önsöz 5
Katkıda Bulunanlar 7
GİRİŞ: ORGANİZASYONLAR VE ORGANİZASYON TEORİLERİ 21
Doç. Dr. Sebahattin GÜLTEKİN 21
A. BÖLÜM: ORGANİZASYON YAKLAŞIMLARI VE GELİŞİMİ: TEMEL PERSPEKTİFLER ... 29
Doç. Dr. Sebahattin GÜLTEKİN
Giriş 31
Organizasyon Yaklaşımları 32
Klasik Organizasyon Yaklaşımları 35
Neo-Klasik Organizasyon Yaklaşımları 43
İnsan Kaynakları Yaklaşımı 46
Yapısal Yaklaşımlar 51
Ekonomik Organizasyon Yaklaşımı 53
Güç ve Politika Eksenli Organizasyon Yaklaşımı 56
Organizasyon Kültürü Yaklaşımı 59
Organizasyonlar ve Çevre 64
Sonuç 70
Kaynakça 72
B. BÖLÜM: ORGANİZASYON YAPISI 75
Dr. Sinan ÜLKEMEN Dr. Hüseyin AKDOĞAN
Giriş 77
Klasik Organizasyon Teorisi 78
""İdeal Tip Bürokrasi"" Yaklaşımının Organizasyon Yapısına Etkisi 81
Kamu Örgütleri Yöneticilerinin Görevleri 83
Uzmanlaşma 86
Organizasyon Yapısında Uzmanlaşma ve İşbölümü 86
""Bilimsel Yönetim"" Yaklaşımının Organizasyon Yapısına Etkisi 88
Fonksiyonellik ve Dikey Basamak Uzmanlık Prensibi 89
İcracı (Line) ve Kurmay (Staff) Birimler 90
Uzmanlaşmada Katılığın Dezavantajları 91
Organizasyon Yapısı İçinde Hesap Verebilirlik 92
Uygulamada Organizasyon Yapısının işleyişi: Kamu Organizasyon Yapısının Uygulamada
Kurulması, İşleyişi ve İş Akışı 92
Kamu Organizasyonunun Boyutunun Tayini 96
Diğer Paradigmaların Organizasyon Yapısına Etkisi 97
Sonuç 100
Kaynakça 102
A. BÖLÜM: BÜROKRASİ 105
1. Dr. Sedat KULA Dr. Ahmet GÜLER
Giriş 107
Bürokrasinin Tanımı 108
Bürokrasi Kavramının Tarihsel Gelişimi 109
Bürokratikleşmeye Neden Olan Etmenler 110
Bürokrasi Yaklaşımları 112
Marksist Bürokrasi Kuramı 112
Liberal Bürokrasi Kuramı 113
Elitist Bürokrasi Kuramı 115
Max Weber'in Bürokrasi Kuramı 116
Weber Bürokrasisinin Özellikleri 116
Bürokraside Bürokratlar 117
Bürokrasinin Güçlü ve Zayıf Yanları 119
Bürokrasinin Güçlü Yanları 119
Bürokrasinin Zayıf Yanlan 120
Bürokrasi ve Kamu Politikaları 121
Bürokrasinin Denetimi 124
Weber’in Bürokrasi Kuramına Yapılan Eleştiriler 124
Sonuç 126
Kaynakça 128
B. BÖLÜM: ŞEFFAFLIK VE HESAP VEREBİLİRLİK 131
Doç. Dr. Hasan BÜKER
Giriş 133
Kavramsal Çerçeve 134
Hesap Verebilirlik Kavramı 134
Şeffaflık Kavramı 139
Dürüstlük Kavramı 140
Hesap Verebilirlik ve Organizasyona Faydaları 141
Hesap Verme Süreci ve Unsurları 143
Organizasyon İçinde Hesap Verebilirlik 146
Performans Ölçümü 147
Sürecin Ölçümü 148
Kalitenin Ölçümü 149
Üretkenliğin Ölçümü 149
Sonuçların Ölçümü 150
Çalışan Katılımlı Hesap Verme 151
Çalışanların Denetim ve Gözetimi 152
Organizasyona Bağlılık ve Sosyalleşme 153
Organizasyon Dışına Hesap Verebilirlik 154
Siyasi Hesap Verebilirlik 155
Hukuki Hesap Verebilirlik 156
Yönetsel Hesap Verebilirlik 157
Profesyonel Hesap Verebilirlik 158
Kamusal Hesap Verebilirlik 158
Organizasyon Adına Hesap Verebilirlik: Kim Hesap Verecek? 159
Organizasyon Olarak Hesap Verme 160
Hiyerarşik Hesap Verme 161
Toplu Hesap Verme 162
Bireysel Hesap Verme 162
Yatay ve Dikey Hesap Verebilirlik 163
Sonuç 164
Kaynakça 166
BÖLÜM: İLETİŞİM 171
Dr. İlker PEKGÖZLÜ
Giriş 173
iletişim ve Organizasyonel iletişim Kavramları 174
İletişim 174
Organizasyonel iletişim 175
Organizasyonel İletişimin Amaçları ve Önemi 176
İletişim Engelleri ve Üstesinden Gelme 178
İletişim Engelleri 179
Semantik Problemler ve Kötü ifade Edilen Mesajlar 179
İlgi ve Tutumlar 180
Dikkatsiz Dinleme 180
Fiziksel Dikkat Dağıtıcılar 181
İletimde Kayıp 182
Karışık Mesajlar 182
Değerlendirme Eğilimi 183
Kültürel Farklılıklar 183
Çelişkili Bilgi 183
Geri Bildirimin Olmayışı 184
Fazla iletişim 184
Makam ve Mevki 184
İletişim Engellerinin Üstesinden Gelme 185
iletişim Öncesi Fikirlerin Netleşmesi ve Planlama 186
iletişimde Empati Kurma ve Güvenilir Olma 186
Geri Bildirim 186
İyi bir Dinleyici Olma 187
Uygun ve Anlamlı bir Dil Kullanma 188
iletişimde Amacın Olması 188
Mesajın Zamanlaması 188
Organizasyonel İletişim Yolları 189
Organizasyon İçi İletişim 189
Biçimsel İletişim 189
Yukarıdan Aşağıya Doğru İletişim 190
Aşağıdan Yukarıya Doğru İletişim 191
Yatay İletişim 192
Biçimsel Olmayan iletişim 192
Organizasyon Dışı İletişim 193
Organizasyonel İletişim Araçları 193
Yazılı İletişim Araçları 193
Sözlü İletişim Araçları 194
Sözsüz iletişim Araçları 194
Görsel, İşitsel ve Elektronik İletişim Araçları 195
Örgüt Kuramları Açısından İletişim 197
Klasik Örgüt Teorisi ve iletişim 197
İnsan İlişkileri Teorisi ve İletişim 199
Davranışsal Karar Teorisi ve İletişim 200
Açık Sistemler Teorisi ve İletişim 201
Organizasyonel İletişim ve Teknoloji 202
Sonuç 203
Kaynakça 205
6. BÖLÜM: LİDERLİK 209
Dr. İshak ÇELİK
Giriş 211
Liderlik Kavramı 211
Liderlikle İlgili Konular 213
Liderlik mi Yöneticilik mi Lider-Yöneticilik mi? 213
Liderlik, Güç ve Zorlama 215
Atanmış ya da Kendiliğinden Ortaya Çıkmış Lider 216
Bir Organizasyonda veya Bir Organizasyonun Liderliği 217
Başlıca Liderlik Yaklaşımları 217
Liderlikte Öznitelik Okulu 217
Öznitelik 217
Yetenek Yaklaşımı 220
Liderlikte Durumsal Yaklaşım 222
Direktif liderlik 222
Antrenör tipi liderlik 224
Destekleyici lider 224
Devredici lider 224
Liderlikte Bağlamsal-Koşulsal Yaklaşım 225
Lider-Üye İlişkileri 226
Görev Yapısı 226
Pozisyon Gücü 226
Dönüşümsel ve işlemsel Liderlik Teorileri 228
Dönüşümsel Liderlik Modeli 228
işlemsel Liderlik Faktörleri 231
Liderlik Yapmama Faktörü 232
Diğer Dönüşümsel Liderlik Perspektifleri 232
Dönüşümsel Liderlik Entsrümanı (MLQ) 234
Karizmatik Liderlik 234
Lider-Üye Mübadele Teorisi 235
Liderlik yapımı 236
Yabancı safhası 236
Tanıdık evresi 236
Ortaklık evresi 236
Yol/Patika-Hedef Teorisi (Path -Goal Theory) 238
Lider Davranışları 239
Direktif liderlik 239
Destekleyici liderlik 239
Katılımcı liderlik 239
Başarı-odaklı liderlik 239
Ast Karakteristikleri 240
Görev Karakteristikleri 241
Liderlikte Psikodinamik Yaklaşım 241
Liderlikte Psikodinamik Tarzına Genel Yaklaşımlar 242
Doğum Sırası 243
İşlemsel Analiz 244
Carl Jung ve Kişilik Tipleri 245
Hizmetkâr Liderlik (Servant Leadership) 246
Psikodinamik Yaklaşımın Değerlendirmesi 247
Sonuç 248
Kaynakça 249
7 BÖLÜM: İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ 253
&#