Açıklamalı - İçtihatlıTasarrufun İptali Davası ile Muvazaa Davası ve Karşılaştırılması
Dr. Orhan EROĞLU
- | Tasarrufun İptali Davaları |
- | Muvazaa Davaları |
- | Tasarrufun İptali Davaları ile Muvazaa Davalarının Karşılaştırılması |
- | Aciz Vesikası |
- | İflasta Tasarrufun İptali Davaları |
- | 6183 sayılı Kanundan Kaynaklanan Tasarrufun İptali Davaları |
- | Muvazaa Davalarında İİK m. 283 |
- | 1'in Kıyasen Uygulanması |
- | Tasarrufun İptali Davalarının Cezai Sonuçları |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 13
Giriş 17
Birinci Bölüm
TASARRUFUN İPTALİ DAVALARI
§1. GENEL OLARAK TASARRUFUN İPTALİ DAVALARI, TASARRUFUN İPTALİ DAVALARININ AMACI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 19
A. Kavram Olarak Tasarrufun İptali Davaları 19
B. Tasarrufun İptali Davalarının Tarihsel Gelişimi 22
C. Tasarrufun İptali Davalarının Türk Hukuk Sistemindeki Görünümü 24
D. Tasarrufun İptali Davalarının Konusu ve Amacı 25
I. Tasarrufun İptali Davalarının Konusu 25
II. Tasarrufun İptali Davalarının Amacı 28
E. Tasarrufun İptali Davalarının Hukuki Niteliği 31
§2. TASARRUFUN İPTALİ DAVALARINDA TASARRUF KAVRAMI VE YAPILAN TASARRUFUN ALACAKLIYA ZARAR VERMESİ 36
A. Tasarrufun İptali Davalarında Tasarruf Kavramı 36
I. Genel Olarak 36
II. Hukuki Fiil Kavramı 39
B. Tasarrufun İptali Davasına Konu Olmayan Tasarruflar 47
I. Borçlandırıcı İşlemler 47
II. Takip Hukuku Bakımından Hükümsüz Olan İşlemler 49
III. Muhasebe İşlemleri 50
IV. Maddi Hukuk Bakımından Batıl Olan İşlemler 50
V. Borçlunun Bir Kazanç İmkânını Değerlendirmemesi 52
VI. Haczi Kabil Olmayan Malların Devri 52
VII. Cebri İcra Yoluyla Yapılan Satışlar 53
VIII. Kişiler ve Aile Hukukuna İlişkin İşlemler 55
IX. Borçlunun Taraf Olmadığı İşlemler 56
X. Mahkeme Kararları 57
XI. Borçlunun Ticari Plakası ve Hattının Satışı 58
C. Tasarrufun Alacaklıya Zarar Vermesi 59
I. Genel Olarak 59
II. Takibe Konu Alacağın Gerçek Bir Alacak Olması ve Alacağın Kesinleşmiş Olması 59
III. İptale Konu Tasarrufun Haczi Kabil Bir Mal Varlığına İlişkin Olması 64
IV. Tasarrufun Takibe Konu Alacaktan Önce veya Sonra Yapılması Durumu 68
V. Borçlu Aleyhinde Başlatılmış Bir İcra Takibinin Bulunması ve Bu İcra Takibinin Kesinleşmiş Olması 75
VI. Alacaklının Tasarruftan Zarar Gördüğünün İspatı ve Aciz Vesikası 80
a. Alacaklının Tasarruftan Zarar Gördüğünün İspatı 80
b. Aciz Vesikası (Dava şartı) 81
i. Geçici (Muvakkat) Aciz Vesikası 94
ii. Kesin Aciz Vesikası 99
§3. TASARRUFUN İPTALİ DAVALARINDA GÖREV, YETKİ VE YARGILAMA USULÜ 100
A. Tasarrufun İptali Davasının Tarafları 103
I. Tasarrufun İptali Davalarında Davacı 104
a. İflâs Dışı Tasarrufun İptali Davalarında Davacı 104
b. İflâs İçi Tasarrufun İptali Davalarında Davacı 105
II. Tasarrufun İptali Davalarında Davalılar 108
B. Tasarrufun İptali Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme 112
I. Tasarrufun İptali Davalarında Yetki 112
II. Tasarrufun İptali Davalarında Görev 117
III. Dava Şartı Olarak Arabuluculuğun Tasarrufun İptali Davalarında Uygulanabilip Uygulanamayacağı Hususu 121
IV. Yargılama Usulü 122
C. Tasarrufun İptali Davalarında Süreler 129
I. Genel Olarak 129
II. İptal Sebepleri Yönünden Süreler 132
a. Bağışlamalar ve İvazsız Tasarrufların İptalinde Dava Açma Süresi (İİK m. 278) 132
b. Borçlunun Aciz Halinde İken Yaptığı Tasarruflarının İptaline İlişkin Dava Açma Süresi (İİK m. 279) 134
c. Alacaklılara Zarar Verme Kastı ile Yapılan Tasarruflarda Dava Açma Süresi
(İİK m. 280) 136
§4. TASARRUFUN İPTALİ DAVASINA KONU OLAN TASARRUFLAR 139
A. Genel Olarak 139
B. Bağışlama ve İvazsız Tasarruflar 141
I. Bağışlama 143
II. Kanunda Belirtilen Kişiler Arasında Yapılmasından Dolayı Bağışlama Sayılan Tasarruflar 149
III. Değerinin Altında Satış Olarak Gösterilen Tasarruflar (İİK m. 278/3–2) 152
IV. Kaydı Hayat Şartıyla İrat veya İntifa Hakkı Tesis Edilen Sözleşmeler ile Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmeleri (İİK m. 278/3–3) 157
C. Aciz Halinde Yapılan Tasarruflardan Dolayı İptal (İİK m. 279) 158
I. Borçlunun Teminat Göstermeyi Evvelce Taahhüt Etmiş Olduğu Haller Ayrık Olmak Üzere, Borçlu Tarafından Mevcut Bir Borcu Güvence Altına Almak Üzere Yapılan Rehinler (İİK m.279/1) 160
II. Borçlunun Para veya Mutad Ödeme Vasıtalarından Başka Bir Şekilde Yaptığı Ödemeler (İİK m. 279/2) 164
III. Vadesi Gelmemiş Bir Borç İçin Yapılan Ödemeler (İİK m. 279/3) 166
IV. Kişisel Hakların Kuvvetlendirilmesi İçin Tapuya Verilen Şerhler (İİK m. 279/4) 167
D. Zarar Verme Kastından Dolayı İptal (İİK m. 280) 169
I. Genel Olarak 169
II. Zarar Verme Kastından Dolayı Tasarrufun İptali Davası Açılabilmesinin Şartları 170
a. Borçlunun Borçlarını Ödeme Kabiliyetini Kaybetmiş Olması 170
b. Borçlunun Zarar Verme Kastı ile Hareket Etmesi 172
c. Borçlunun Yakın Akraba ve Hısımları ile Tasarrufları 174
d. Borçlunun Ticari İşletmesini veya İşyerindeki Mallarını Devretmesi 176
III. Malı Alan Üçüncü Kişinin Kötü Niyetli Olması 179
IV. Davanın Süresinde Açılmış Olması 182
E. Tasarrufun İptali Davalarında İspat Sorunu 183
§5. İFLÂSTA TASARRUFUN İPTALİ DAVALARI 183
§6. 6183 SAYILI KANUNDAN KAYNAKLANAN TASARRUFUN İPTALİ DAVALARI 188
A. Tanımı, Amacı ve Hukuki Niteliği 188
B. Görev, Yetki, Davanın Tarafları ve Yargılama Usulü 189
C. Davanın Koşulları 192
D. Tasarrufun İptali Davasına Konu Tasarruflar 194
I. Karşılıksız Tasarrufların İptali 194
II. Borçlunun Borca Batık Durumda Yaptığı Tasarrufların İptali 195
III. Kamu veya Kurum Alacağının Tahsiline Olanak Vermemek Amacıyla Yapılan Tasarrufların İptali 195
IV. Yargılama Neticesinde Verilecek Olan Karar ve Kararın İfası 195
§7. TASARRUFUN İPTALİ DAVALARINDA İPTALİN SONUÇLARI VE DİĞER HÜKÜMLER 196
A. Hacizdeki Tasarrufun İptali Davalarının Sonuçları 196
B. İflâsta Açılan Tasarrufun İptali Davalarının Sonuçları 204
C. Tasarrufun İptali Davalarında Yargılama Giderleri 205
D. Tasarrufun İptali Davalarında Yargılama Usulü ve Kanun Yolu 208
I. Tasarrufun İptali Davalarında Yargılama Usulü 208
II. Tasarrufun İptali Davalarında Kanun Yolu 209
E. Geri Vermenin Kapsamı 209
I. Hacizde 209
II. İflâsta 213
İkinci Bölüm
MUVAZAA VE MUVAZAA DAVALARI
§8. GENEL OLARAK MUVAZAA 215
A. Roma Hukukundan Günümüze Muvazaanın Gelişimi 215
B. Muvazaanın Tanımı ve Unsurları 217
I. Tanımı 217
II. Muvazaanın Unsurları 219
a. Görünürdeki İşlem 220
b. Muvazaa Anlaşması 222
c. Aldatma Kastı 224
d. Gizli İşlem 226
C. Muvazaanın Türleri 227
I. Mutlak Muvazaa 228
II. Nispi Muvazaa 229
D. Muvazaaya Konu İşlem Çeşitleri 230
I. Sözleşmede Muvazaa 230
II. Sözleşmenin Konusunda ve Şartlarında Yapılan Muvazaa 231
III. Tarafların Kişiliğinde Yapılan Muvazaa 232
E. Muvazaanın Hüküm ve Sonuçları 234
I. Görünürdeki İşlem Bakımından 234
II. Gizli İşlem Bakımından 236
§9. MUVAZAAYA KONU İŞLEMLER 238
A. Genel Olarak 238
B. Tek Taraflı Hukuki İşlemlerde Muvazaa 238
C. Muvazaanın Görülebileceği Durumlar 241
I. Önalım (Şufa) Davalarında Muvazaa 241
a. Önalım (Şufa) Davalarında Sözleşmede Muvazaa İddiası 241
b. Bedelde Muvazaa 243
II. Kredi Sözleşmelerinde Muvazaa 245
III. Satış Vaadi Sözleşmelerinde Muvazaa 245
IV. Tüketim Ödüncü (Karz) Sözleşmelerinde Muvazaa 246
V. Muris Muvazaası 246
VI. Ortaklığın Giderilmesi Davalarında Muvazaa 247
VII. Paylı Mülkiyette Muvazaa 247
VIII. Kiracıyı Tahliye Etmek İçin Kiralananın Muvazaalı Olarak Bir Başkasına Devredilmesi 247
X. İİK m. 278’deki Sebeplerin Birer Muvazaa Olarak Kabul Edilip Edilemeyeceği Hususu 248
D. Muvazaanın Mümkün Olmadığı İşlemler 249
§ 10. MUVAZAANIN İLERİ SÜRÜLMESİ VE İSPATI 250
A. Taraflar Yönünden 251
B. Üçüncü Kişiler Yönünden 253
§11. MUVAZAA DAVALARINDA GÖREV YETKİ VE YARGILAMA USULÜ 256
A. Muvazaa Davalarının Tarafları 256
I. Davacı 256
II. Davalı 257
III. Üçüncü Kişi (Davacı Olarak) 257
B. Muvazaa Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme 257
C. Muvazaa Davalarında Zamanaşımı 258
D. İİK m. 120 Hükmü Gereğince Yetki Alınarak Muvazaa Davası Açılması 259
Üçüncü Bölüm
TASARRUFUN İPTALİ İLE
MUVAZAA DAVALARININ KARŞILAŞTIRILMASI,
MUVAZAA DAVALARINDA İİK M. 283/1’İN
KIYASEN UYGULANMASI VE TASARRUFUN İPTALİ DAVASININ CEZAİ SONUÇLARI
§12. TASARRUFUN İPTALİ DAVALARI İLE MUVAZAA DAVALARININ KARŞILAŞTIRILMASI 261
A. Genel Olarak Tasarrufun İptali Davaları İle Muvazaa Davalarının Benzerlikleri ve Farklılıkları 261
B. Tasarrufun İptali Davaları İle Muvazaa Davalarının Konu Bakımından Karşılaştırılması 269
C. Tasarrufun İptali Davası İle Muvazaa Davasının Görev ve Yetki Açısından Karşılaştırılması 272
D. Tasarrufun İptali Davası İle Muvazaa Davasının İspat Usulü ve Karineler Açısından Karşılaştırılması 273
E. Tasarrufun İptali Davaları İle Muvazaa Davalarının Davanın Sonunda Verilecek Kararlar Açısından Karşılaştırılması 275
F. Tasarrufun İptali Davaları İle Muvazaa Davalarının Hak Düşürücü Süre ve Zamanaşımı Açısından Karşılaştırılması 276
§13. MUVAZAA DAVALARINDA İİK M. 283/1’İN KIYASEN UYGULANMASI 277
A. İİK m. 283/1’in Kıyasen Uygulandığı Davalar 277
§14. TASARRUFUN İPTALİ DAVASININ CEZAİ SONUÇLARI 286
Sonuç 293
Kaynakça 321
Kavramlar Dizini 335