Islah

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 15
Giriş 17
Birinci Bölüm
GENEL OLARAK ISLAH İLE ISLAHIN TARİHSEL OLARAK DÜZENLENİŞİ VE ISLAHIN BAZI KURUMLARDAN FARKLILIKLARI VE BENZERLİKLERİ
§1. TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE ISLAHIN TARİHSEL OLARAK DÜZENLENİŞİ 21
A. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun Yürürlüğe Girdiği Tarihe Kadar Islahın Tarihi Gelişimi 21
B. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nda Bulunan Islaha İlişkin Düzenlemeler 22
C. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ndaki Islaha İlişkin Düzenlemeler ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Getirdiği Yenilikler 24
§2. ISLAH KAVRAMI, ISLAHIN HUKUKİ NİTELİĞİ VE AMACI İLE ISLAHIN ÇEŞİTLİ HUKUK SİSTEMLERİNDE DÜZENLENİŞİ 27
A. Islah Kavramı, Islahın Hukuki Niteliği ve Amacı 27
I. Genel Olarak Islah Kavramı 27
II. Islahın Hukuki Niteliği 29
III. Islahın Amacı 31
B. Islahın Çeşitli Hukuk Sistemlerinde Düzenlenişi 33
I. Kara Avrupası Hukuk Sistemlerinde Islah 33
II. Anglo–Amerikan Hukuk Sistemlerinde Islah 36
1. İngiliz Hukuku’nda Islah 36
2. Amerikan Hukuku’nda Islah 39
§3. ISLAHIN BENZER KURUMLARDAN FARKLARI VE BU KURUMLARLA BENZERLİKLERİ 41
A. Maddi Hataların Düzeltilmesi 41
B. Hâkimin Davayı Aydınlatma Yükümlülüğü 44
C. Eski Hale Getirme 46
İkinci Bölüm
İDDİANIN VEYA SAVUNMANIN DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA GENİŞLETİLMESİ YASAĞI
§4. GENEL OLARAK İDDİANIN VEYA SAVUNMANIN DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA GENİŞLETİLMESİ YASAĞI 49
A. İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağının Kapsamı 49
B. İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağının Uygulanmadığı Davalar 51
C. İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağının Başlamasından Sonraki Dönemde Yeni Ortaya Çıkan Bir Vakıanın İleri Sürülmesi 52
D. Ön İnceleme Duruşmasında İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağı 54
E. Mevcut Bir Hayat Olayı Kapsamında İleri Sürülen Yeni Vakıaların İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağı Kapsamında Değerlendirilmesi 55
F. İcra ve İflas Hukukunda İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağı 56
G. Kanun Yolu İncelemelerinde İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağı 59
H. Davaya Hiç Cevap Vermemiş Olan Davalının İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağı Kapsamında Durumu 61
J. İtiraz ve Def’ilerin İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağı Kapsamında Değerlendirilmesi 62
I. Talebin Daraltılmasının İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağı Kapsamında Değerlendirilmesi 66
K. İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağının İstisnaları 66
§5. YAZILI VE BASİT YARGILAMA USULÜNDE İDDİANIN VEYA SAVUNMANIN DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA GENİŞLETİLMESİ YASAĞI 69
A. Yazılı Yargılama Usulünde İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağı 69
B. Basit Yargılama Usulünde İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağı 71
§6. TAHKİM VE İDARİ YARGILAMA USULÜNDE İDDİANIN VEYA SAVUNMANIN DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA GENİŞLETİLMESİ YASAĞI 74
A. Tahkim Yargılamasında İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağı 74
B. İdari Yargılama Usulünde İddianın veya Savunmanın Değiştirilmesi veya Genişletilmesi Yasağı 77
Üçüncü Bölüm
USUL İŞLEMLERİ, ISLAHIN ŞARTLARI VE ÇEŞİTLERİ
§7. GENEL OLARAK USUL İŞLEMLERİ 81
A. Kavram Olarak Usul İşlemleri ve Usul İşlemlerinin Çeşitleri 81
B. Taraf Usul İşlemleri 83
§8. ISLAHIN ŞARTLARI 90
A. Islaha Elverişli Bir İşlemin Bulunması 90
B. Islahın Taraflarca İstenmesi 93
C. Islaha Bir Kez Başvurma Hakkı 100
I. Genel Olarak Islaha Bir Kez Başvurma Hakkı 100
II. Davaların Yığılmasında Islaha Başvurma Hakkı 104
III. Davaların Birleştirilmesinde Islaha Başvurma Hakkı 104
IV. Terditli Davalarda Islaha Başvurma Hakkı 105
V. Yargılamanın Yenilenmesinde Islaha Başvurma Hakkı 106
VI. Karşı Davada Islaha Başvurma Hakkı 107
VII. İhtiyari ve Mecburi Dava Arkadaşlığında Islaha Başvurma Hakkı 107
VIII. Fer’i Müdahalede Islaha Başvurma Hakkı 108
IX. Davanın İhbarında Islaha Başvurma Hakkı 110
X. Asli Müdahalede Islaha Başvurma Hakkı 112
D. Islaha Başvurma Süresi ve Hükmün Bozulmasından Sonra Islah 113
I. Islaha Başvurabilme Süresi 113
II. Hükmün Bozulmasından Sonra Islah 113
III. Adalet Bakanlığı’nın HMK Değişikliğine İlişkin Kanun Tasarı Taslağı Kapsamında Bozmadan Sonra Islahın Yapılabilip Yapılamayacağı Sorunu 121
E. Islah Hakkını Kullananın Karşı Tarafın Uğradığı veya Uğrayabileceği Zararları ve Mahkeme Masraflarını Yatırma Şartı 133
I. Islah Sebebi ile Geçersiz Hale Gelen İşlemler İçin Yapılan Yargılama Giderleri 134
II. Islah Sebebi ile Karşı Tarafın Uğradığı ve Uğrayabileceği Zararlar 136
III. Teminatın Yatırılma Zamanı ve Sonuçları 138
§9. ISLAHIN ÇEŞİTLERİ 142
A. Tamamen (Kâmilen) Islah 142
B. Kısmi Islah 148
Dördüncü Bölüm
ISLAH YOLUYLA YAPILABİLEN İŞLEMLER, ISLAHI GEREKTİRMEYEN VE ISLAH YAPILAMAYACAK ÖZEL BAZI DURUMLAR
§10. ISLAH YOLUYLA YAPILABİLEN İŞLEMLER 153
A. Dava Sebebinin Değiştirilmesi 153
I. Davanın Sebebi Kavramı 153
II. Dava Sebebinin Islahı 155
B. Talep Sonucunun Değiştirilmesi 158
I. Talep Sonucu (Netice–i Talep) Kavramı 158
II. Talep Sonucunun Islahı 159
III. Talep Sonucunun (Netice–i Talebin) Artırılması 167
§11. ISLAHI GEREKTİRMEYEN DURUMLAR 169
A. Davanın Taraflarında Değişiklik Yapılması ve Islah Yoluyla Tarafta Değişiklik Yapılabilip Yapılamayacağı Sorunu 169
I. Taraf Kavramı ve Genel Olarak Taraf Değişikliği 169
II. Tarafta Değişiklik Yapılabilecek Durumlar ve Şartları 172
III. Islah Yoluyla Tarafın Değiştirilebilme Sorunu 176
B. Maddi Hataların Düzeltilmesi 180
C. Talep Sonucunun Azaltılması 182
D. Kendiliğinden Araştırma İlkesinin Uygulandığı Davalar 183
E. Hukuki Sebebin Değiştirilmesi 185
F. Menfi Tespit ve İstirdat Davalarındaki Özel Durum 186
G. Tasarrufun İptali Davasındaki Özel Durum 191
H. Tenkis Davasında Talep Sonucunun Artırılması 192
I. Islah Yoluyla Yeni Ortaya Çıkmış Vakıaların İleri Sürülmesi 193
J. İtirazın İptali Davasındaki Özel Durum 194
K. Sonradan Delil Gösterilmesinin Islah Yoluyla Mümkün Olup Olamayacağı Sorunu 198
§12. ISLAH YAPILAMAYACAK ÖZEL BAZI DURUMLAR 200
A. Islah ile Karşı Dava Açılamaması 200
B. İkinci Tanık Listesi Verilememesi 202
C. Islah Yoluyla İlk İtirazların İleri Sürülebilip Sürülemeyeceği Sorunu 207
D. Manevi Tazminat Miktarının Islah Yoluyla Artırılabilip Artırılamayacağı Sorunu 208
E. Seçimlik Hakkın Kullanılması 212
F. İcra Mahkemelerinde Yapılan Yargılamalarda Islahın Uygulanabilip Uygulanamayacağı Sorunu 217
I. Şikâyet Yargılamasında Islahın Uygulanabilip Uygulanamayacağı Sorunu 217
II. Kambiyo Senetlerine Mahsus Takip Yolunda Borca ya da İmzaya Yönelik İtiraza İlişkin Yargılamada Islahın Uygulanabilip Uygulanamayacağı Sorunu 220
III. İtirazın Kaldırılmasına İlişkin Yargılamada Islahın Uygulanabilip Uygulanamayacağı Sorunu 221
IV. Hacizde İstihkak Davalarına İlişkin Yargılamada Islahın Uygulanabilip Uygulanamayacağı Sorunu 223
G. Kanun Yollarında Islaha Başvurulamaması 224
Beşinci Bölüm
İDARİ YARGILAMA USULÜ VE TAHKİMDE ISLAH, ISLAHIN BELİRSİZ ALACAK DAVASIYLA İLİŞKİSİ VE ISLAHIN SONUÇLARI
§13. İDARİ YARGILAMA USULÜ İLE TAHKİMDE ISLAH 227
A. İdari Yargılama Usulünde Islah 227
B. Hakem Yargılamasında Islah 232
I. İç Tahkimde Islah 232
II. Milletlerarası Tahkimde Islah 234
§14. BELİRSİZ ALACAK DAVASI VE BELİRSİZ ALACAK DAVASININ ISLAH İLE İLİŞKİSİ 234
A. Belirsiz Alacak Davasının Hukuki Niteliği 234
I. Türk Hukuk Sisteminde Talep Sonucunun Belirli Olma Zorunluluğu 234
II. Belirsiz Alacak Davasının Tanımı ve Hukuki Niteliği 238
III. Belirsiz Alacak Davasının Amacı ve Kapsamı 240
IV. Belirsiz Alacak Davasının Şartları 241
B. Belirsiz Alacak Davasının Kısmi Dava ile Karşılaştırılması 242
C. Belirsiz Alacak Davasının Islah ile Bağlantısı 247
D. Adalet Bakanlığı’nın HMK Değişikliğine İlişkin Kanun Tasarı Taslağı Kapsamında Belirsiz Alacak Davasının İncelenmesi 251
§15. ISLAHIN SONUÇLARI 261
A. Usul Hukuku Bakımından Islahın Sonuçları 261
I. Genel Olarak Usul Hukuku Bakımından Islahın Sonuçları 261
II. Islah Sonrası Eski İşlemlerin Durumu ve Sonuçları 263
III. Tamamen Islah ve Kısmi Islah Açısından Sonuçları 263
1. Tamamen Islah Açısından Sonuçları 263
2. Kısmi Islah Açısından Sonuçları 265
IV. Islah ile Önceki İşlemlerin Sonuçlarında Oluşan Durum 266
V. Islahtan Sonra Yapılması Gereken İşlemlerin Yapılmamasının Sonuçları 268
VI. Faizin Islah ile Talep Edilebilip Edilemeyeceği Sorunu ve Islahın Faiz İle İlgili Sonuçları 270
1. Genel Olarak Faiz Kavramı 270
2. Faizin Islah ile Talep Edilebilip Edilemeyeceği Sorunu 271
B. Islah Hakkının Kullanılmasının Maddi Hukuk Bakımından Sonuçları 277
I. Islah Hakkının Kullanılmasının Genel Olarak Maddi Hukuk Açısından Sonuçları 277
II. Islah Hakkının Kullanılmasının Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süre Bakımından Sonuçları 279
1. Tamamen Islah Bakımından Sonuçları 279
2. Kısmi Islah Bakımından Sonuçları 280
C. Islah Hakkı Kullanıldıktan Sonra Islahtan Vazgeçme 282
D. Kötü Niyetli Islah ve Sonuçları 284
I. Kötü Niyetli Islah 284
II. Kötü Niyetli Islahın Sonuçları 286
Sonuç 289
Kaynakça 301
Kavramlar Dizini 321