Osmanlı Ceza Hukukunda Meşru Müdafaa
Gökcan YAMAN
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
KISALTMALAR . 9
GİRİŞ .11
BİRİNCİ BÖLÜM
OSMANLI CEZA HUKUKU TEORİSİNDE MEŞRU MÜDAFAA
MEŞRU MÜDAFAA KAVRAMI.15
MEŞRU MÜDAFAANIN HUKUKÎ DAYANAKLARI 21
2.1. Şer’î Hukuk Kaynaklarında Meşru Müdafaa. 23
2.1.1. Kur’an-ı Kerim’de Meşru Müdafaa 23
2.1.2. Hz. Peygamber’in Hadislerinde Meşru Müdafaa. 25
2.1.3. Sahabe Uygulamasında Meşru Müdafaa. 27
2.1.4. Fıkıh Kitaplarında Meşru Müdafaa 28
2.1.5. Fetva Mecmualarında Meşru Müdafaa. 34
2.2. Örfî Hukuk Kaynaklarında Meşru Müdafaa 40
2.2.1. Klasik Dönem Kanunnamelerinde Meşru Müdafaa. 40
2.2.2. Tanzimat Dönemi Kanunnamelerinde Meşru Müdafaa 43
MEŞRU MÜDAFAANIN SUÇ GENEL TEORİSİNDEKİ YERİ.63
3.1. İslâm Hukuku 64
3.2. Tanzimat Dönemi Osmanlı Ceza Hukuku . 68
MEŞRU MÜDAFAANIN BENZER/İLGİLİ HUKUKÎ MÜESSESELERLE
MUKAYESESİ .71
4.1. Zaruret Hâli 71
4.2. Haksız Tahrik 74
4.3. Bilmukabele Vuku Bulan Kasten Öldürme ve Yaralama Fiilleri 77
4.4. Genel Meşru Müdafaa (Emr Bi’l-Maruf Nehy Ani’l-Münker) . 82
4.5. Zina Suçuna Karşı Meşru Müdafaa (Zina Hâlinde Öldürme) 85
8 İçindekiler
MEŞRU MÜDAFAANIN ŞARTLARI, ÜÇÜNCÜ KİŞİ LEHİNE MEŞRU
MÜDAFAA VE MEŞRU MÜDAFAADA SINIRIN AŞILMASI 87
5.1. Meşru Müdafaanın Şartları.88
5.1.1. Saldırıya İlişkin Şartlar 89
5.1.1.1. Saldırının Varlığı .89
5.1.1.2. Saldırının Haksız Olması .92
5.1.1.3. Saldırının Hukuken Korunan Bir Değere Yönelik
Olması 98
5.1.1.4. Saldırının Mevcut (Filhâl) Olması101
5.1.2. Müdafaaya İlişkin Şartlar .103
5.1.2.1. Müdafaada Zaruret Bulunması 103
5.1.2.2. Müdafaa ile Saldırının Orantılı Olması107
5.2. Üçüncü Kişi Lehine Meşru Müdafaa .111
5.3. Meşru Müdafaada Sınırın Aşılması .114
İKİNCİ BÖLÜM
OSMANLI CEZA HUKUKU UYGULAMASINDA MEŞRU MÜDAFAA
NEFSE KARŞI SUÇLARDA MEŞRU MÜDAFAA UYGULAMASI .117
1.1. Klasik Dönemde Nefse Karşı Suçlarda Meşru Müdafaa Uygulaması.118
1.2. Tanzimat Döneminde Nefse Karşı Suçlarda Meşru Müdafaa
Uygulaması125
1.2.1. 1840 ve 1851 Ceza Kanunnameleri Dönemi 126
1.2.2. 1858 Ceza Kanunnamesi Dönemi 133
IRZA KARŞI SUÇLARDA MEŞRU MÜDAFAA UYGULAMASI138
2.1. Klasik Dönemde Irza Karşı Suçlarda Meşru Müdafaa Uygulaması 138
2.2. Tanzimat Döneminde Irza Karşı Suçlarda Meşru Müdafaa
Uygulaması140
2.2.1. 1840 ve 1851 Ceza Kanunnameleri Dönemi 140
2.2.2. 1858 Ceza Kanunnamesi Dönemi 143
MALA KARŞI SUÇLARDA MEŞRU MÜDAFAA UYGULAMASI .150
3.1. Klasik Dönemde Mala Karşı Suçlarda Meşru Müdafaa Uygulaması151
3.2. Tanzimat Döneminde Mala Karşı Suçlarda Meşru Müdafaa
Uygulaması152
SONUÇ.153
KAYNAKLAR.159