Osmanlı İcra Hukuku
Dr. Öğr. Üyesi İbrahim ÜLKER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ. 5
İÇİNDEKİLER 7
KISALTMALAR . 11
GİRİŞ . 13
Birinci Bölüm
İCRA HUKUKUNUN TANIMI
İcra Hukukunun Tanımı ve Temel Kavramlar 21
Tanımı 21
Cebri İcra Çeşitleri . 23
Cüz’i İcra . 23
Külli İcra 23
Borç, Borçlu ve Alacaklı Kavramları 24
Borcun Unsurları . 25
Alacaklı . 25
Borçlu . 25
Borcun Konusu (Edim) 26
Borcun Kaynakları . 26
Tek Taraflı Hukuki İşlem . 27
Akitler . 28
Haksız Fiiller 29
Sebepsiz Zenginleşme. 30
Kanun 30
İkinci Bölüm
OSMANLI KLASİK DÖNEM İCRA HUKUKU
Osmanlı Klasik Dönem İcra Hukuku Teorisi: İslam İcra Hukuku . 33
İslam Tarihinde İcra Hukuku 35
Hz. Peygamber Döneminde İcra Hukuku 35
Dört Halife Döneminde İcra Hukuku 40
Emeviler ve Abbasiler Döneminde İcra Hukuku . 42
İslam Hukuk Sistemi İçinde İcra Hukukunun Yeri 43
8 İçindekiler
İslam İcra Hukuku Yaklaşımları 46
Ödeme Gücü Olan Borçluya Yönelik Uygulanacak Müeyyideler. 46
Borçlunun Hem Mal Varlığını Hem Şahsını Hedef Alan İcra
Anlayışı . 47
Borçlunun Şahsını Hedef Alan İcra Anlayışı 49
Borçlunun Mal Varlığını Hedef Alan İcra Anlayışı . 50
Ödeme Gücü Olmayan Borçluya Yönelik Uygulanacak Müeyyideler 51
Osmanlı Klasik Dönemi İcra Hukuku Uygulaması 53
Osmanlı Klasik Dönem İcra Organları 54
Devlet Başkanı (Padişah). 56
Divan-ı Hümayun. 57
Çavuşbaşılık. 59
Kazasker 61
Cemaat Mahkemeleri . 64
Kadılık 67
Muhtesip. 70
Şikâyet . 72
İcra Takibinin Tarafları 73
Takip Talebi 74
Sulh 75
Alacağın Tahsiline Yönelik İşlemler 78
İhtar (Tenbih) 78
Borç için Hapis. 79
Rehnin Paraya Çevrilmesi 84
Haciz 88
Kamu Alacaklarının Tahsili 94
İflas 96
İflas Yargılaması 96
Osmanlı Klasik Dönem İflas Uygulaması . 97
Üçüncü Bölüm
TANZİMAT DÖNEMİ İCRA HUKUKU
Genel Bilgiler.101
Tanzimat Döneminde İcra Alanında Yapılan Düzenlemeler .102
İcra Cemiyeti 105
İcra Cemiyeti’nin Kurulması 105
İçindekiler 9
İcra Cemiyetinin Görevine İlişkin Yeni Düzenleme . 108
1876 Tarihli Zeyl ile Getirilen Yeni Düzenlemeler. 110
Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye’de Yapılan Düzenleme 113
1879 İcra Kanunu Dönemi. 115
Kanunla Getirilen Yenilikler 117
İcra İşlemlerinde Yetki 118
İcra Teşkilatı 119
İcra İşlemlerinin Yürütülmesi 121
İcra Daireleri . 127
İcranın Şartları 130
İcra Dairesine Başvuru 132
Dairece Yapılacak İşlemler 137
Borçlunun Hapsi . 138
Haciz ve Satış İşlemleri . 145
Üçüncü Kişi Elindeki Malın Haczi 147
Borçlunun Elindeki Menkul Haczi 149
Haciz Edilen Malların Zapt ve Satışı . 151
Haczedilemeyecek Mallar 152
Rehinli Malın Satışı. 159
Borçluya Tanınacak Süre 160
Hacizli Malların Satış İşlemleri . 161
Harç ve Masraflar. 167
Hacizde Sıra ve Rüçhanlı Haklar. 169
Kanunun Uygulanması 172
1914 Tarihli İcra Kanunu Dönemi 172
Genel Hükümler 174
İcranın Geciktirilmesi . 177
Takibe Konu İlam ve Evraklar. 179
İcra Teşkilatı 181
İcra Reisi. 181
İcra Çalışanları 182
İcranın Şartları 187
İlamın Tebliği 188
İnfazı İçin Kesinleşmesi Gereken Kararlar 191
İcranın Ertelenmesi 193
Muvakkat İcra 195
10 İçindekiler
Borçlunun Ölümü . 196
İcranın İadesi 199
Borcun İcra Dairesine Ödenmesi 202
Tarafların Anlaştığı Defi 203
İcra Usulü 204
İcra Dairesine Başvuru 204
İhbarname Düzenlenmesi ve Tebliği 205
İlanen Tebligat 208
Cebri İcra. 210
Belirli Bir Şeyin Teslimini İçeren İlamlar . 211
Belirli Bir Şeyin Yapılmasını Emreden İlamlar. 213
Belirli Bir Meblağın Tahsilini İçeren İlamlar 214
Borçlunun Menkul ve Gayrimenkul Mallarının Haczi . 214
Menkul Malların Haczi ve Satışı 216
Üçüncü Kişinin İstihkak İddiası . 224
Hacizli Malların Satışı 229
Haczedilemeyen Mallar 234
Borçlunun 3. Şahıs Nezdindeki Para Mal ve Eşyasının Haczi 236
Hisse ve Tahvil Senetlerinin Haczi 239
Memurların Maaşlarının Haczi ve Tevkifi . 241
Gayrimenkul Malların Haczi ve Satışı . 245
Elde Edilen Paranın Taksim Şekli. 265
Rüçhan Hakkı ve Dereceleri 269
Borçlunun Hapsi 273
Hapsi Caiz Olmayanlar 280
Hapis İle İlgili İstatistiki Veri 282
Dosyanın İşlemden Kaldırılması 283
1914 İcra Kanununda Cumhuriyet Döneminde Yapılan Değişiklikler 283
KAYNAKLAR.287
Ek 1: İstanbul İcra Dairesinin Son Üç Senelik Hapis Muamelatı Hakkında
İstatistik 303
EK 2: 2. Abdülhamid Döneminden İki Belge 304