Otomotiv Sektöründeki Dağıtım Sözleşmelerinden Kaynaklanan Hukuki İlişkilerin Rekabet Hukuku Düzenlemeleri Açısından İncelenmesi
Dr. Özge AY
- Genel Olarak Dağıtım Sözleşmesi
- Otomotiv Sektöründeki Dağıtım Sözleşmelerine İlişkin Rekabet Hukuku Düzenlemeleri
- Otomotiv Sektöründeki Dağıtım Sözleşmelerinin Türk Rekabet Hukuku Açısından İncelenmesi
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK DAĞITIM SÖZLEŞMESİ
§1. DAĞITIM KAVRAMI VE DAĞITIM SÖZLEŞMESİ ÇEŞİTLERİ
I. DAĞITIM KAVRAMI VE TERMİNOLOJİ
A. Dağıtım Kavramı ve Dağıtım İlişkisinin Tarafları
B. Dar ve Geniş Anlamda Dağıtım Kavramları
II. DAĞITIM SÖZLEŞMESİ ÇEŞİTLERİ VE BU SÖZLEŞMELERİN BİRBİRİYLE KIYASLANMASI
A. Dağıtım Sözleşmesi Çeşitleri
1. Basit Dağıtım Sözleşmeleri
2. Münhasır Dağıtım Sözleşmeleri ve Tek Satıcılık Sözleşmesi
3. Seçici Dağıtım Sözleşmeleri
4. Franchise Sözleşmeleri
B. Dağıtım Sözleşmelerinin Birbiriyle Kıyaslanması
1. Sağlayıcı ve Dağıtıcının İlişkilerinin Yoğunluğuna Göre
2. Sağlayıcının Fikri ve Sınai Unsurlarının Kullanımına Göre
§2. DAĞITIM SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, HUKUKİ NİTELİĞİ VE ÖZELLİKLERİ
I. DAĞITIM SÖZLEŞMESİNİN TANIMI
II. DAĞITIM SÖZLEŞMESİNİN ÖZELLİKLERİ
A. Çerçeve Sözleşme Niteliğinde Olması
B. Sürekli Borç İlişkisi Doğuran Bir Sözleşme Olması
C. Dağıtıcının Kendi Nam ve Hesabına Hareket Etmesi
III. DAĞITIM SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ
A. Genel Olarak
B. Sözleşmenin Hukuki Niteliğinin Tespiti
IV. DAĞITIM SÖZLEŞMESİNE UYGULANACAK HÜKÜMLER
V. DAĞITIM SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ
§3. OTOMOTİV SEKTÖRÜNÜN GENEL GÖRÜNÜMÜ VE OTOMOTİV DAĞITIM SÖZLEŞMELERİ
I. OTOMOTİV SEKTÖRÜNÜN GENEL YAPISI
A. Motorlu Araç ve Yedek Parça Üretim Faaliyetleri
B. Motorlu Araç Dağıtım Faaliyetleri
C. Motorlu Araç Satış Sonrası Hizmetleri
D. Motorlu Araçların Yedek Parçalarının Dağıtım Faaliyetleri
II. OTOMOTİV SEKTÖRÜNDEKİ DAĞITIM SÖZLEŞMELERİNİN VE OTOMOTİV DAĞITIM FAALİYETİNİN ÖZELLİKLERİ
İKİNCİ BÖLÜM
OTOMOTİV SEKTÖRÜNDEKİ DAĞITIM SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN REKABET HUKUKU DÜZENLEMELERİ
§1. GENEL OLARAK
I. REKABET İHLALLERİ
A. Rekabete Aykırı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar
1. Teşebbüs ve Teşebbüs Birliği Kavramları
2. Anlaşma ve Uyumlu Eylem Kavramları
3. Rekabet İhlallerinde Rekabeti Sınırlayıcı Amaç ya da Etki
4. Yatay ve Dikey Anlaşma Ayrımı
B. Hakim Durumun Kötüye Kullanılması
1. Kavram
2. Hakim Durumun Tespiti
C. Yoğunlaşmaların Denetlenmesi
II. MUAFİYET REJİMİ
§2. AVRUPA BİRLİĞİ'NDE OTOMOTİV SEKTÖRÜNDEKİ DAĞITIM SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN REKABET HUKUKU DÜZENLEMELERİ
I. GENEL BİLGİ
II. İLGİLİ MEVZUAT
A. Genel Olarak
B. İlgili Tüzükler
1. AB Komisyonunun 123/85 Sayılı Tüzüğü
2. AB Komisyonunun 1475/95 Sayılı Tüzüğü
3. AB Komisyonunun 1400/2002 Sayılı Tüzüğü
4. AB Komisyonunun 330/2010 Sayılı Dikey Anlaşmalar Tüzüğü ile 461/2010 sayılı Motorlu Taşıtlar Tüzüğü
§3. TÜRKİYE'DE OTOMOTİV SEKTÖRÜNDEKİ DAĞITIM SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN REKABET HUKUKU DÜZENLEMELERİ
I. GENEL BİLGİ
II. İLGİLİ TEBLİĞLER
A. 1998/3 Sayılı Motorlu Taşıtlar Grup Muafiyeti Tebliği
B. 2005/4 Sayılı Motorlu Taşıtlar Grup Muafiyeti Tebliği
C. 2017/3 sayılı Motorlu Taşıtlar Grup Muafiyeti Tebliği
1. Motorlu Taşıtlar Sektör Raporu'nda Yer Alan Temel Tespitler ve Yeni Tebliğ Hazırlıkları
2. Genel Olarak 2017/3 sayılı Motorlu Taşıtlar Grup Muafiyeti Tebliği
D. 2017/3 sayılı Tebliğ Hükümlerinin Detaylı Olarak İncelenmesi
1. Metodoloji
2. 2017/3 sayılı Tebliğ'in Kapsamı
3. Grup Muafiyetinin Genel Koşulları
4. Anlaşmayı Grup Muafiyeti Dışına Çıkaran Ağır Sınırlamalar
5. Grup Muafiyetinden Yararlanamayan Özel Hükümler
6. Seçici Dağıtım Sisteminde Dağıtım Ağına Kabul Kriterleri
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
OTOMOTİV SEKTÖRÜNDEKİ DAĞITIM SÖZLEŞMELERİNİN TÜRK REKABET HUKUKU AÇISINDAN İNCELENMESİ
§1. REKABET HUKUKUNA AYKIRILIĞIN OTOMOTİV DAĞITIM SÖZLEŞMESİNİN GEÇERLİLİĞİNE ETKİSİ
I. OTOMOTİV DAĞITIM SÖZLEŞMESİNİN REKABET HUKUKUNA AYKIRILIK TEŞKİL ETMESİ
A. 2017/3 Sayılı Tebliğ Uyarınca Muafiyetin Genel Koşullarının Sağlanmaması
1. Sözleşmenin Süresine ilişkin Düzenlemelere ve Feshi İhbar Sürelerine Uyulmaması
2. 2017/3 Sayılı Tebliğ ile Öngörülen Pazar Payı Eşiklerinin Aşılması
B. Anlaşmanın 2017/3 Sayılı Tebliğ ile Öngörülen Ağır Rekabet Sınırlamalarını İçermesi
C. Anlaşmanın 2017/3 Sayılı Tebliğ'in 7. Maddesi ile Öngörülen Rekabet Sınırlamalarını İçermesi
II. REKABETE AYKIRI OTOMOTİV DAĞITIM SÖZLEŞMESİNİN GEÇERSİZLİĞİNİN NİTELİĞİ
III. OTOMOTİV DAĞITIM SÖZLEŞMESİNİN REKABETE AYKIRILIĞI HAKKINDA REKABET KURULU VE MAHKEME KARARLARININ ÇATIŞMASI
A. Geçersiz Sözleşme Hakkında Doğrudan Mahkemeye Başvurulması
B. Geçersiz Sözleşme Hakkında Rekabet Kurulu Nezdinde Devam Eden Bir İnceleme Olması
C. Geçersiz Sözleşme Hakkında Rekabet Kurulu Tarafından Verilmiş Bir Karar Olması
D. Sözleşmenin Geçersizliği Hakkında İdari ve Adli Mahkeme Kararlarının Çatışması
E. Değerlendirme
§2. 2017/3 SAYILI TEBLİĞ'DE YER ALAN HÜKÜMLERİN GENEL İŞLEM ŞARTLARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. GENEL İŞLEM ŞARTLARINA İLİŞKİN HÜKÜMLERİN OTOMOTİV DAĞITIM SÖZLEŞMELERİNE UYGULANMASI
A. Genel İşlem Şartları Kavramı
B. Genel İşlem Şartlarının Ticari Sözleşmelere Uygulanma Alanı
C. Otomotiv Dağıtım Sözleşmeleri ve Genel İşlem Şartları
II. SAĞLAYICININ 2017/3 SAYILI TEBLİĞ HÜKÜMLERİNE UYMA ZORUNLULUĞU VE GENEL İŞLEM ŞARTLARI
§3. ARAÇ VE YEDEK PARÇA DAĞITIMINDA SINAİ MÜLKİYET VE REKABET HUKUKU HÜKÜMLERİNİN ÇATIŞMASI
I. OTOMOTİV SAĞLAYICISININ ARAÇ VE YEDEK PARÇALARIN PARALEL İTHALATINI ENGELLEMESİ
A. Paralel İthalat Kavramı
B. Sağlayıcının Sınai Mülkiyet Haklarını Kullanarak Paralel İthalatı Engellemesi
C. Rekabet Kurulu Kararları Işığında Otomotiv Sektöründe Paralel İthalatın Engellenmesi
II. MOTORLU TAŞIT YEDEK PARÇALARININ PATENT VE TASARIM TESCİLİ İLE KORUNMASINDA REKABET HUKUKUNDAN KAYNAKLANAN SINIRLAMALAR
A. Motorlu Taşıt Yedek Parçalarının Tasarım Olarak Korunması
1. İşlevsel Zorunluluk İçeren (Must Fit) Yedek Parçalar
2. Görsel Zorunluluk İçeren (Must Match) Yedek Parçalar
3. İşlevsel ve Görsel Zorunluluk İçermeyen Yedek Parçalar
4. Görünmeyen Yedek Parça Tasarımları
B. Motorlu Taşıt Yedek Parçalarının Patent Olarak Korunması
C. Yedek Parçalar Üzerindeki Sınai Hakların Korunması ve Rekabet Hukuku
D. Patent ya da Tasarım Koruma Süresi Dolan Yedek Parçanın Parça Üreticisi Tarafından Üretilebilmesi
§4. OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE DAĞITICILAR ARASINDAKİ YATAY İLİŞKİLER YOLUYLA REKABETİN KISITLANMASI
I. OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE BİLGİ DEĞİŞİMİ
A. Bilgi Değişimi Kavramı
1. Bilgi Değişiminin Rekabet İhlali Yaratması
2. Paylaşılan Bilginin Niteliğinin İhlalin Değerlendirilmesine Etkisi
B. Otomotiv Meslek Birlikleri Aracılığıyla Bilgi Değişimi
II. SAĞLAYICININ DAĞITICILAR ARASINDAKİ BİLGİ DEĞİŞİMİNE ETKİSİ
A. Genel Olarak
B. Değerlendirme
III. OTOMOTİV DAĞITICILARI ARASINDAKİ KARTEL ANLAŞMALARI
§5. OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE SATIŞ SONRASINA ÖZGÜ DEĞERLENDİRMELER
I. HAKİM DURUMDAKİ SAĞLAYICININ DAĞITICILARINA EŞİT DAVRANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
A. Satış Sonrası ve Yedek Parça Dağıtım Pazarında Sağlayıcının Hakim Durumu
B. Sağlayıcının Ayrımcılık Yoluyla Hakim Durumunu Kötüye Kullanması
1. RKHK m. 4/e'nin Sağlayıcının Tek Taraflı Davranışlarına Uygulanabilirliği
2. Hakim Durumdaki Sağlayıcının Dağıtıcılarına Eşit Davranma Yükümlülüğü
3. Nitel Seçici Dağıtım Sistemininden Kaynaklanan Eşit Davranma Yükümlülüğü
4. Sağlayıcının Dağıtıcıya Eşit Davranma Yükümlülüğünün Sınırları
II. MARKALI KASKO SİGORTALARININ REKABET HUKUKU AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
A. Markalı Kasko Poliçelerindeki Yetkili Servis Klozlarının RKHK Açısından İncelenmesi
B. Markalı Kasko Poliçesi İle Tüketicilere Sağlanan Menfaatlerin 2017/3 Sayılı Tebliğ Kapsamında Değerlendirilmesi
III. ARAÇLARIN PERİYODİK BAKIMLARININ VE ONARIMLARININ YETKİLİ SERVİSLERDE YAPTIRILMASININ ZORUNLU TUTULMASI VE UZATILMIŞ GARANTİLER
A. Garanti Süresi İçindeki Araçların Garanti Kapsamı Dışında Kalan Ücretli Bakım ve Onarımları
1. 2005/4 sayılı Tebliğ ve Garantinin Kötüye Kullanılması
2. 2017/3 sayılı Tebliğ ve Garantinin Kötüye Kullanılması
B. Garanti Süresi İçindeki Araçların Garanti Kapsamındaki Ücretsiz Bakım ve Onarımları
C. Uzatılmış Garantiler
D. Garanti Süresinin Son Bulmasından Sonraki Ücretli Bakım ve Onarımlar
IV. TEKNİK BİLGİ VE EKİPMAN SAĞLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
A. 2005/4 sayılı Tebliğ ve Teknik Bilgi ve Ekipman Sağlama Yükümlülüğü
B. 2017/3 sayılı Tebliğ ve Teknik Bilgi ve Ekipman Sağlama Yükümlülüğü
SONUÇ
KAYNAKÇA
