Pay Alım Teklifi_{Finans Hukuku Açısından Bir İnceleme}

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ V
KISALTMALAR VII
GİRİŞ 1

BÖLÜM 1
MUKAYESELİ HUKUK AÇISINDAN PAY ALIM TEKLİFİ

A - AVRUPA BİRLİĞİ DÜZENLEME VE UYGULAMASI 11
I - Alım Tekliflerine İlişkin Hukuksal Düzenleme 11
1) Giriş 11
2) Tanımlamalar 14
3) Direktifin Kapsamı 15
4) Direktif’in Genel İlkeleri 16
5) Düzenleyici / Denetleyici Otorite ve Uygulanacak Hukuk 19
6) Kabul İçin Verilecek Süre 20
7) Kamuya Açıklama 21
8) Alım Teklifi İle İlgili Bilgi 21
9) Hedef Şirketin Yönetim Kurulunun Yükümlülükleri 22
10) Breakthrough Rule (Etkisizleştirme Kuralı) 23
11) Seçimlik Ve Karşılıklılık Kuralları 25
12) Azınlık Pay Sahiplerinin Korunması ve Zorunlu Alım Teklifi 26
13) Alım Teklifi Sonrası-I: Ortaklıktan Çıkarma Hakkı 29
14) Alım Teklifi Sonrası-II: Satma Hakkı 31
15) Yaptırımlar 31
16) Üye Devletlerin Düzenlemesine Bırakılan Konular 31
II - AB Düzenlemelerinin Üye Ülkelerde Uygulanması 32
B- BİRLEŞİK KRALLIK’DA PAY ALIM TEKLİFİ HUKUKU 40
I - Giriş 40
II - The Code’un Genel İlkeleri 41
III - The Code’un Kapsamı yada Tabi Olan Şirketler, İşlemler ve Kişiler 44
IV - The Code’un Uygulanması 46
1) The Panel’in Dayatım Gücü 46
2) The Panel’in Yargısal Denetimi 49
V - Pay Alım Teklifi Yapılma Aşamasına Giden Yol 52
1) Giriş 52
2) Duyuru Yapılması Gereği 53
3) Olası Pay Alım Teklifi Duyurusu 54
4) Kesin Pay Alım Teklifinin Duyurusu 55
5) Teklif Döneminde İçsel Bilgi ve İşlem Yapma Sınırlamaları 55
6) Pay Alım Teklifi ve Koşul Koyma 56
a) Kabul Koşulu 57
b) Düzenleyici Otorite İzinleri 57
c) Diğer Koşullar 58
VI - Pay Alım Teklifi 58
1) Gönüllü Pay Alım Teklifi 59
a) Tüm Paylara ve Pay Sahiplerine Teklif Yapılması 59
b) Gönüllü Pay Alım Teklifinde Fiyat ve Bedel 59
c) Birlikte Hareket Etme 61
2) Zorunlu Pay Alım Teklifi 62
a) Zorunlu Pay Alım Teklifinin Doğuşu 63
b) Teklifte Bulunma Yükümü Doğuran Eşikler 63
c) Birlikte Hareket Eden Bir Grubun Üyelerince Paylardaki Hakların İktisap  
    Edilmesi 64
d) Kısmi Blok Satışlar 65
e) Zincir İlkesi 66
f) Zorunlu Pay Alım Teklifinin Koşulları 66
g) Zorunlu Pay Alım Teklifinde Bedel ve Fiyat 67
h) Zorunlu Pay Alım Teklifi Yükümünden Kaçınma 68
VII - Zaman ve Süreler 70
1) En Az Teklif Süresi ya da Dönemi 70
2) 60 Gün Kuralı ve Uzatmama Açıklamaları 71
3) Geri Çekme Hakları 72
4) Rekabetçi Teklifler 73
5) Uzatılmış Teklif Dönemi 73
6) Kapanış Sonrası Tarihler 74
VIII - Kamuya Açıklama ve Bilgi 74
1) Bilginin Doğruluğu ve Güvenilirliği 74
2) 39’uncu Günden Sonra Hedef Şirket Açıklamaları 76
3) Bilgi Eşitliği 76
4) Teklif Dökümanında Verilecek Bilgi 76
5) Hedef Şirket Yönetim Kurulunun Tavsiyeleri 77
IX - Pasif Kalma Kuralı 77
C - AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ’NDE PAY ALIM TEKLİFİ HUKUKU 80
I - Federal Düzenlemeler 80
1) Erken Uyarı Alımlarının Açıklanması yada § 13(d)) 81
2) Alım Teklifine İlişkin Kurallar 84
a) Alım Teklifinin Tanımı 85
b) Alım Teklifinin Başlangıcı 89
c) Kamuya Açıklama 90
d) Teklif Süresi 91
e) Vazgeçme Hakkı 92
f) Alım Teklifi ve Oransallık 93
g) Eşit İşlem ve En İyi Fiyat Kuralı 94
h) Ödeme Biçimi 94
ı) Teklif Sahibinin Alım Teklifi Dışında Alımları 95
i) Açığa Kabul (Short Tenders) 96
j) İkili Alım Teklifleri (Two-Tiered Tender Offers) 96
k) Küçük Alım Teklifleri (Mini Tender Offers) 97
l) Rekabetçi Alım Teklifleri 97
m) Şirketin Kendi Payları İçin Alım Teklif Yapması (Self-Tender Offers) 97
n) Borçlanma Araçları İçin Alım Teklifi 98
o) Hedef Şirket Yönetim Kurulunun Yükümlülükleri 99
3) Diğer Düzenleyici Kurallar 100
a) Public Utility Holding Company Act (PUHCA) 101
b) Committee on Foreign Investment in The United States (CFIUS) 102
c)  Rekabet Hukuku Kuralları 101
II- Eyalet Düzenlemeleri 108
1) Ele Geçirme Karşıtı Eyalet Yasaları 108
a) İlk Nesil (First-generation) Yasalar 109
b) İkinci Nesil (Second-generation) Yasalar 111
c) Üçüncü Nesil  (Third-eneration) Yasalar 116
d)  Delaware Ele Geçirme Yasası 117
2) Savunma Önlemleri 121
a) Şirket Esas Sözleşmesine Dayalı Savunma Önlemleri 123
i) Yönetim Kurulunun Yapısı 124
ii) Ağırlaştırılmış Nisap 125
iii) Adil Fiyat 126
iv) Farklı Pay Grupları Yaratılması 127
b) Poison Pills 128
i) İlk-Nesil Poison Pills: Preferred Stock Plans 129
ii) İkinci Nesil Poison Pills: Flip-Over Pills 130
iii) Üçüncü Nesil Poison Pills: Flip-in Pills 130
iv) Bazı Yeni Nesil Poison Pills 131
v) Poison Pills’in Hukuksal Geçerliği 132
c) Diğer Savunma Yöntemleri 133
i) Erken Uyarı sistemleri: Pay Sahipliği İle Alım-Satım Kalıplarının Gözetimi 133
ii) Sermaye Yapısını Değiştirme Önlemleri 133
iii) Kendi Paylarını Satın Alma 133
iv) Greenmail 134
v) Standstill Anlaşmaları 135
vi) No Shop, No Talk Anlaşmaları 136
vii) White Knights 136
viii) White Squire 137
ix) Lock-ups Anlaşması 137
x) Pac-Man Defense 138
xi) Sadece Hayır Demek - Just Say No 139
xii) Savunma Yöntemi Olarak Dava Açma (Litigation) 139
3) Hedef Şirket Yönetim Kurulunun Savunma Önlemleri Nedeniyle Hukuksal      
    Sorumluluğu 140
a) Şirket Yöneticilerinin Güvene Dayalı Yükümleri - Fiducary Duties 140
b)  “Business Judgement Rule” 142
c) Yönetim Kurulunun Görevleri ve Savunma Önlemleri Konusunda Bazı Yargı  
     Kararları 147
i) Chef v. Mathes Kararı: Savunma Önlemlerinin Yargısal İncelemesinde  
    Geleneksel Yaklaşım 148
ii) Smith v. Van Gorkom Kararı: Güven Yükümü ve Yönetim Kurulu  
     İşlemlerine Karşı Yasal Yollar 149
iii) Unocal v. Mesa Petroleum: Savunma Önlemlerinin Yargısal İnceleme  
     Standartları 152
iv) Revlon v. MacAndrews and Forbes Holdings:  Satış Değerinin Ençoklaştırılması 154
v) Paramount Kararları:  Unocal ve Revlon’un Uygulanmması 156
III - Alım Teklifleri ve Hukuki Sorumluluk 162
1) 13(d)’ye aykırılıklar 162
2) İçerden Öğrenenler Ticareti 164
3) Hileli /Yanıltıcı İşlemler 167

BÖLÜM 2
TÜRK SERMAYE PİYASASI HUKUKU’NDA  PAY ALIM TEKLİFİ

A– TARİHSEL GELİŞİM 173
B – PAY SAHİPLİĞİNDEKİ DEĞİŞİMLER VE KAMUYA AÇIKLAMA 176
C- PAY ALIM TEKLİFİNİN GENEL İLKE VE KURALLARI 182
I - Pay Alım Teklifinin Tanımı 182
II - Pay Alım Teklifinin Genel İlkeleri 185
1) Pay Sahiplerinin Korunması İlkesinin Benimsenmesi 186
2) Eşit İşlem İlkesi”nin Kabul Edilmesi 188
3) Şirket Çıkarlarının Korunması 188
4) Pay Alım Teklifi İçin Gerekli Olan Mali Kaynağın Sağlanmasının Şart  
    Koşulmuş Olması 189
5) Hedef Şirketin Pay Sahiplerinin Karar Almalarını Sağlayacak Yeterli  
   Bilgi Açıklanmasının Öngörülmesi 189
6) Hedef Şirketin Pay Sahiplerinin Pay Alım Teklifine Cevap Vermeleri İçin      
    Yeterli Süre Tanınması ve Bu Sürelerin Açıklanmasının Öngörülmesi 190
7) Pay Alım Teklifi Bedelini Ödeme Biçimi İle İlgili Temel Hususların  
    Belirlenmiş Olması 190
8) Piyasa Dolandırıcılığı ve Bilgi Suistimalini Önleyici Kuralların Varlığı 191
9) Kurallara Uyumun Sağlanması İçin Yaptırımlar ve Yetkili Otoritenin  
    Belirlenmiş Olması 191
III - Kamuya Açıklama 192
IV- Pay Alım Teklifi Bilgi Formu 193
V – Aracılık Sözleşmesi Yapılma Zorunluğu 195
VI - Pay Alım Teklifine İlişkin Diğer Kamu Kurumlarının Görüşleri 196
VII - Pay Alım Teklifinin Durdurulması veya Yasaklanması 197
VIII-   Birlikte Hareket Etme ve Birlikte Hareket Eden Kişiler 198
1) Genel Olarak 198
2) Bir Davranış ve Eylem Biçimi Olarak Birlikte Hareketin Nitelik ve  
   Özellikleri 208
3) Birlikte Hareket Etme ve Zorunlu Pay Alım Teklifi Yapmakla Yükümlü  
    Kişi 213
4) Uygulamada Birlikte Hareket Eden Kişiler ve Pay Alım Yükümü 215
D – GÖNÜLLÜ PAY ALIM TEKLİFİ 217
I -  Pay Alım Teklifinde Bulunan 218
II - Hedef Ortaklık ya da Şirket 218
III - Pay Alım Teklifinin Yapılabileceği Menkul Kıymetler ya da Paylar 220
IV - SPKr.’na Başvuru Yapılması 221
V - Pay Alım Teklifi Fiyatı ve Fiyat Değişiklikleri 222
VI - Yönetim Kurulu Raporu 224
VII - Pay Alım Teklifine Başlanma ve Teklif Süresi 224
VIII - Pay Alımının Sonuçlanması 225
IX - Rekabetçi Teklifler 226
E – ZORUNLU PAY ALIM TEKLİFİ YÜKÜMÜNE GENEL  BAKIŞ 227
I - Giriş 227
II- Zorunlu Pay Alımı Teklifinin Niteliği 228
1) Yönetim Kontrolünü Sağlayan Payları İktisap Edenlar Açısından Zorunlu  
    Pay Alım Teklifi 228
2) Diğer Pay Sahipleri Açısından Zorunlu Pay Alım Teklifi 229
III- Zorunlu Pay Alımı Teklifi Yapma Yükümünün Varlık Nedeni 230
1) Azlık Pay Sahiplerinin Korunması 231
2) Eşit İşlem İlkesinin Gerçekleştirilmesi 232
3) Düzenleyici Alanın Sahipliği 233
IV- Zorunlu Pay Alımı Teklifi Yapma Yükümü İle İlgili Bazı Konular 233
1) Tek Borç Kuralı 233
2) Şirket Esas Sözleşmesi ve Zorunlu Pay Alım Teklifi Yükümü 235
3) Zorunlu Pay Alım Teklifi Yükümü Kurallarının Yorumlanması 236
4)  Zorunlu Pay Alım Teklifine  Katılınmayacağını Taahhüt Etme 238
5)  Zorunlu Pay Alım Yükümünün Doğumu 239
6) Yurdışındaki Borsalarda  İşlem Gören Paylar 240
F – ÖNEMLİ NİTELİKTEKİ İŞLEMLER VE PAY ALIM TEKLİFİ ZORUNLUĞU 242
I - Önemli Nitelikteki İşlemler 242
1) Önemli Oldukları Kabul Edilen İşlemler 243
2) Önemli Nitelikteki İşlemlerin Kararlaştırılması 244
3) Ayrılma Hakkının Doğmadığı Önemli Nitelikteki İşlemler 246
II -  Zorunlu Pay Alım Teklifi Gerektiren Önemli Nitelikteki İşlemler 247
III - Önemli Nitelikteki İşlemlerde Zorunlu Pay Alım Teklifinde Bulunma  
       Yükümü Sahibi 249
IV - Önemli Nitelikte Bir İşlem Olarak Genel Kurul Kararının İmtiyaz  
       Öngörmesi veya Mevcut imtiyazların Kapsam veya Konusunu  
       Değiştirmesi Halinde Zorunlu Pay Alım Teklifi 251
V - Önemli Nitelikte Bir İşlem Olarak Borsa Kotundan Çıkma ve Zorunlu Pay  
      Alım Teklifi 255
VI - Önemli Nitelikte Bir İşlem Olarak Birleşme, Bölünme, Tür Değiştirme,  
        Sona Erme Kararı ve Zorunlu Pay Alım Teklifi 262
VII - Önemli Nitelikteki İşlemler Nedeniyle Yapılan Zorunlu Pay Alım  
         Teklifinin Yöneldiği Pay Sahipleri 265
VIII - Önemli Nitelikteki İşlemler Nedeniyle Yapılan Zorunlu Pay Alım  
          Teklifinde Fiyatın Tespiti 267
1) Payları Borsada İşlem Gören Şirketler: 268
2) Payları Borsada İşlem Görmeyen Şirketler: 269
3) Fiyat Tespiti İle İlgili Bazı Konular 269
IX -  Önemli Nitelikteki İşlemler Nedeniyle Yapılan Zorunlu Pay Alım  
        Teklifinde Pay Alım Teklifinin Uygulanma Süreci 270
X - Önemli Nitelikteki İşlemler Nedeniyle Zorunlu Pay Alım Teklifinde  
      Bulunma ile Ayrılma Hakkı Arasındaki İlişki 272
G – YÖNETİM KONTROLÜ NEDENİYLE ZORUNLU PAY ALIM TEKLİFİ  
       YAPILMASI 276
I - Yönetim Kontrolü Nedeniyle Zorunlu Pay Alım Teklifinin Doğumu 276
II -  Yönetim ve Kontrolü Sağlayan Pay ve Oy Haklarının İktisabı 276
1) Pay ve Oy Hakları 277
2)  Pay ve Oy Haklarının İktisabının Biçim ve Yöntemleri 280
3)   Tek Başına veya  Birlikte  Hareket Ettiği Kişiler İle İktisap Etmek 293
4) Pay ve Oy Hakkını İktisap Etmiş Olmak 294
III - Yönetim Kontrolünün Elde Edilmesi Nedeniyle Yapılan Zorunlu Pay Alım  
        Teklifinin Yöneldiği Pay Sahipleri 297
IV - Yönetim Kontrolünün Elde Edilmesi  Halleri 299
1) Yönetim Kontrolünün Elde Edildiği Kabul Edilen Haller 299
i) Oransal Güç -  Oy Hakkının % 50’sinden Daha Fazlasına Sahip Olmak 301
ii)  İmtiyaz Gücü - Yönetim Kurulunun Üye Sayısının Salt Çoğunluğunu Seçme  
     veya Yönetim Kurulunun Seçimi İçin Genel Kurulda Aday Gösterme Hakkı  
    Veren İmtiyazlı Paylara Sahip Olmak 309
iii) Sözleşmesel Hak - Yönetim Kontrolünün Ortaklararası  Özel Yazılı  
     Anlaşma İle  Elde Edilmesi 314
2) Yönetim Kontrolünün Elde Edilemediği Haller 322
H - PAY ALIM TEKLİFİNDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN  
      DOĞMAMASI HALLERİ 324
I -  Giriş 324
II - Pay Alım Yükümlülüğünün Doğmayacağı Haller 326
1) Yönetim Kontrolünün Gönüllü Pay Alım Teklifi Sonrası Elde Edilmesi 326
2) Pay Sahiplerine Ayrılma Hakkı Verilmesi 327
3) Pay Oranının Yeniden Yükselmesi 329
4) Aynı Grup İçnde Yapılan Devirler. 329
5) Yönetim Kontrolünün  Paylaşılması. 330
III -  Bazı Tartışmalı Konular 342
I - YÖNETİM KONTROLÜ NEDENİYLE DOĞAN ZORUNLU PAY ALIM TEKLİFİ YÜKÜMÜNDEN MUAFİYET 345
I - Giriş 345
II - Zorunlu Pay Alım Teklifinden Muafiyet Nedenleri 351
1) Finansal Yapılanma Nedeniyle: 352
2) Pay Alım Teklifi Zorunluğu Yaratan Payların Elden Çıkarılmış Olması veya Çıkarılması Tahhüdü 355
3) Ana Ortaklıktaki Yönetim Kontrolü Değişkliğinin Amacı Nedeniyle: 356
4) Özelleştirme 356
5) Birleşme Amaçlı Ortaklığının Taraf Olduğu Birleşme İşleminden  
    Kaynaklanan Yönetim Kontrol Değişikliği 358
III -   Zorunlu Pay Alım Teklifinden Muafiyet Süreci 359
J – ZORUNLU PAY ALIM TEKLİFİ FİYATI 360
I- Giriş 360
II - Fiyat Teklifinin En Az Düzeyinin Belirlenmesinde Kullanılacak Yöntemler 363
1) Payları Borsada İşlem Gören Şirketlerde Zorunlu Pay Alım Teklifi Fiyatı 364
2) Yönetim Kontrolünde Dolaylı Değişiklik Durumunda Zorunlu Pay Alım  
    Teklifi Fiyatı 365
3) Pay Alım Teklifi Zorunluğu Doğuran Pay Grubu Dışındaki Pay Grupları  
    İçin Pay Alım Teklifi Fiyatı 365
4) Borsada İşlem Görmeyen Şirketlerde Zorunlu Pay Alım Teklifi Fiyatı 366
III - Fiyatın Belirlenmesi İle İlgili Diğer Hususlar 367
1) Fiyat Eşitliğinin Sağlanması 367
2) Fiyatın Belirlenmesinde Faiz ve Kur Meseleleri 368
K – DİĞER NEDENLERDEN KAYNAKLANAN ZORUNLU PAY ALIM  
       TEKLİFİ 369
I - İmtiyazlı Şirketler ve Bankalar 369
II - Yatırım Ortaklığı Niteliğinin Değiştirilme Ya Da Yitirilmesi Halinde 371
III - Fiyat Eşitliğinin Sağlanması Amacıyla Yapılan Ek Zorunlu Pay Alım  
       Teklifi 372
IV - Halka Açık Ortaklık Statüsünden Çıkarılma Nedeniyle Zorunlu Pay Alım  
       Teklifi 372
L - SERMAYE PİYASASI KURULU KARARLARINA KARŞI YARGI YOLU 374
a)  İkincil Düzenlemelere Karşı Yargı Yolu 376
b)  Özel Nitelikli Kararlar 380
M – ZORUNLU PAY ALIM TEKLİFİ VE HUKUKSAL DAYATIM MESELESİ 381
I - Kamu Hukukuna Dayanan Hukuksal Dayatımlar 381
1) Pay Alım Teklifinin Yasaklanması veya Durdurulması 381
2) Oy Haklarının Donması 382
i) Giriş 382
ii) Kime Ait Payların ve Hangi Payların Oy Hakkının Donacağı 385
iii) Oy Haklarının Donması Kavramı ve Kapsamı 385
iv) Donma Kararının Verilmesi 388
v) Donma Anı ve Donmanın Çözülmesi 388
vi) Genel Kurul Kurul Toplantısına Oy Hakkı Donan Payların Katılımı ve  
      Karar Alınması 396
vii) Oy Haklarının Donması Etkili Bir Mekanizma Sayılabilir mi ? 397
3) Gecikme Faizi mi Yoksa Fiyat Belirleme Yöntemi mi? 398
4) İdari Para Cezası Uygulanması 400
i) Özel Nitelikli İdari Para Cezası 401
ii) Genel İdari Para Cezası 401
5) Suç Duyurusunda Bulunma 402
II - Özel Hukuktan Kaynaklanan Hukuksal Dayatımlar 402
1) Giriş 402
2) İleriye Sürülebilecek  Talep Haklarına  Genel Bakış 405
3) Aynen İfa Davası 408
i) Muaccel Bir Borcun Olması 415
ii) Borcun İfasının Mümkün Olması 410
iii) Borcun Yerine Getirilmemesi veya   Temerrüt 412
iv) Aktif Husumet Ehliyeti 413
v) Aynen İfa Davasının Sonuçları 414
4) Haksız Fiil Tazminatı 418
5) Gecikme Tazminatı ve Temerrüt Faizi 420
N) BAZI  DÜŞÜNCELER 422
TABLOLAR 425
Tablo: 1 427
Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Sermaye Piyasası Kurulu’na  Yapılan Pay Alım Teklifinde Bulunma ve Pay Alım Teklifinden Muafiyet Başvurusu ile  SPKr. Tarafından Alınan Kararlar
Tablo: 2 428
SPKr. Tarafından Alınan ve Haftalık Bültende Yer Alan Pay Alım Teklifi İle İlgili Kararların Detayı
Tablo: 3 429
SPKr. Tarafından Alınan   Kararlarda Zorunlu Pay Alım Teklifinden  Muafiyet Nedenleri
EKLER 431
EK:1 Gönüllü Pay Alım Teklifi Yapilan Şirketler İle Pay Sahipliğinde/Yönetim ve Kontrolünde Meydana Gelen Değişim Nedeniyle Zorunlu Pay Alim Teklifi Yapılan veya Zorunlu Pay Alım Teklifinden Muafiyet Verilen Şirketler ve Bunlarla İlgili Kararlarin Yer Aldiği SPKr. Haftalık Bülten Endeksi   (1997- 2017) 433
EK : 2 Pay Alım Teklifi İle İlgili Olarak Yaşanan Bazı Önemli Uyuşmazlıklar 447
KAYNAKLAR 489