Paylaşma Davaları ( Ortaklığın Paydaşlığın Giderilmesi )
PAYLAŞMA DAVALRI ( ORTAKLIĞIN PAYDAŞLIĞIN GİDERİLMESİ )
Müslim TUNABOYLU ( Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Onursal Başkanı )
- Usul Hükümleri
- Paylaşma Davanın Konusu, Niteliği ve Sonuçları
- Paylaşma Davalarında Dava Hakkı, Husumet ve Taraf Teşkili
- Paylaşma Davalarında Davanın Açılamayacağı Durumlar
- Bekletici Sorunlar
- Aynen Bölüşme Suretiyle Paydaşlığın Giderilmesi
- Kat Mülkiyeti Kurulması Suretiyle Paylaşma
- Satış Suretiyle Paylaşma ve Takyitli Satış Kararı
- SAtım Sonuda Elde Olunan Paranın Paylaştırılması ve Bütünleyici Parça
- Paylaşma Davalarında Yargılama Giderleri
- Paydaşlıktan Çıkarma Davası
- Konu ile ilgili Bazı Kanun ve Yönetmelikler
GİRİŞ
I. MÜLKİYET KAVRAMI.......................................................................17
II. BİRLİKTE MÜLKİYET.......................................................................17
1. Paylı Mülkiyet...................................................................................17
2. Elbirliği Halindeki Mülkiyet.............................................................18
3. Kat Mülkiyeti.....................................................................................19
a. Genel Olarak..................................................................................19
b. Kat Mülkiyetini Kabul Zorunluğu.................................................20
BİRİNCİ BÖLÜM USUL HÜKÜMLERİ
I. GÖREVLİ MAHKEME........................................................................21
1. Genel Olarak Görev...........................................................................21
2. Paylaşma Davalarında Görevli Mahkemenin Belirlenmesi...............21
3. Görev İtirazı.......................................................................................21
II. YETKİLİ MAHKEME..........................................................................21
1. Genel Olarak Yetki..........................................................................21
2. Yetkili Mahkemenin Belirlenmesi.....................................................22
a. Taşınmaz Mallarda Yetkili Mahkeme.........................................22
b. Taşınır Mallarda Yetkili Mahkeme.............................................22
c. Taşınmaz ve Taşınır Malların Birlikte Dava Konusu Edilmesi Halinde Yetki..............................................................................22
d. Yetki İtirazı.................................................................................23
3. Yargıtay Kararları..............................................................................23
III. USULE İLİŞKİN DİĞER KARARLAR..............................................33
1. Tebligat..............................................................................................33
2. Derdestlik...........................................................................................60
3. Islah...................................................................................................63
4. Feragat...............................................................................................65
5. Kesin Süre..........................................................................................71
6. Sulh....................................................................................................72
7. Maddi Hata........................................................................................77
8. Bilirkişi Raporu..................................................................................78
9. Atiye Bırakma....................................................................................95
10. Mirasçılık Belgesi..............................................................................99
11. Talebin Aşılması..............................................................................103
12. Kısa Karar ile Gerekçeli Karar Arasındaki Çelişkili Bulunması.....105
13. Kesin Hüküm...................................................................................108
14. Hüküm.............................................................................................114
15. Hükümde Zamanaşımı.....................................................................125
16. Tavzih..............................................................................................127
17. Temyiz.............................................................................................130
18. Temyiz İsteminin Zamanaşımı Sebebiyle Reddedilmesi.................133
19. Karar Düzeltme................................................................................134
20. Yargılamanın İadesi.........................................................................137
21. Usulü Kazanılmış Hak.....................................................................138
22. Bozmaya Uyma................................................................................139
23. Yenileme İsteği ve Harç...................................................................141
24. Satış Memurunun Kıymeti Takdir Etme Zorunluluğu.....................142
İKİNCİ BÖLÜM
PAYLAŞMA DAVANIN KONUSU, NİTELİĞİ VE SONUÇLARI
I. DAVANIN KONUSU...........................................................................143
1. Genel Olarak....................................................................................143
2. Taşınmazlar......................................................................................143
a. Tapuya Kayıtlı Taşınmazlar......................................................143
b. Arz Üzerindeki Muhdesat ve Payın Davaya
Konu Edilmesi Hali...................................................................143
3. Sicile Kayıtlı Gemiler......................................................................144
4. Özel Yol Olarak Tapuya Kayıtla Olan Parseller ve Su Mecraları... 144
5. Taşınırlar..........................................................................................144
6. Hazine Arazisi Üzerine İnşa Edilen Gecekonduların Dava Konusu Edilmesi...........................................................................................145
a. Genel Olarak.............................................................................145
b. Gecekondu Vasfındaki Binanın Basit Yapı Olması..................145
7. Telefonun İntifa Hakkı.....................................................................145
8. Tahvil. Tasarruf Bonosu, Markalar..................................................146
9. Para ve Alacaklar.............................................................................146
II. DAVANIN NİTELİĞİ..........................................................................147
1. Genel Olarak....................................................................................147
2. Aynen Paylaşma İsteği Açısından....................................................148
3. Davadan Feragat Yönünden.............................................................148
4. Kesin Hüküm Bakımından...............................................................148
5. Mahkeme Masraflarından Sorumluluk............................................149
III. PAYLAŞMA KARARLARININ SONUÇLARI................................149
1. Genel Olarak....................................................................................149
2. Aynen Bölüşme Kararı....................................................................150
3. Satış Kararı......................................................................................150
4. Yargıtay Kararlan............................................................................150
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM PAYLAŞMA DAVALARINDA DAVA HAKKI,
HUSUMET VE TARAF TEŞKİLİ
I. DAVA HAKKI VE HUSUMET..........................................................193
1. Genel Olarak....................................................................................193
2. Paydaşın Dava Açma Hakkı ve Husumetin Tevcihi........................193
3. Ölü Paydaş Aleyhine Dava Açılması...............................................194
4. Alacaklı Durumunda Olan Gerçek ve Özel Hukuk Tüzelkişilerinin Dava Açmaları ve Husumet.............................................................194
a. Genel Olarak.............................................................................194
b. Kanuni Düzenleme....................................................................195
5. Hâzinenin Dava İkame Etmesi ve Davada Yer Alması...................195
a. Medeni Kanun...........................................................................195
b. Türk Vatandaşlığı Kanunu........................................................195
c. Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkındaki Kanun...........196
d. Mukabele-i Bilmisil Kanunu.....................................................196
6. Belediyelerin Dava Hakkı................................................................197
a. Genel Olarak.............................................................................197
b. Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkındaki Kanun...........197
c. İmar Kanunu.............................................................................198
7. İl Özel İdarelerinin Dava Açması ve Taraf Olması..........................198
8. İflas İdaresinin Dava Açması Hali...................................................198
9. İntifa Hakkı Sahibinin Dava Hakkı..................................................199
II. TARAF TEŞKİLİ.................................................................................199
1. Paydaşların Davada Yer Alma Zorunluluğu....................................199
2. Velinin Küçüğü Temsil Etmesi........................................................199
3. Vasinin Davada Yer Alması............................................................200
4. Kayyımın Davada Yer Alması.........................................................200
5. Yargıtay Kararlan............................................................................201
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM PAYLAŞMA DAVALARINDA DAVANIN AÇILAMAYACAĞI DURUMLAR
I. HUKUKİ BİR TASARRUF SEBEBİYLE DAVANIN AÇILAMAMASI..................................................................................321
1. Paydaşlığın Devamı İçin Sözleşme Yapılmış Olması......................321
2. Tahsis Şeklinin Belirlenmesi...........................................................321
II. KANUNLARDAN DOĞAN SINIRLANDIRMALAR......................322
1. Kat Mülkiyeti Kanunu.....................................................................322
2. Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair
Tarım Reformu Kanununa Göre Devir ve Temlik...........................322
3. Gecekondu Kanunu..........................................................................323
4. Kamulaştırma Kanunu.....................................................................323
5. Paylaşma Sözleşmesi.......................................................................324
6. Kesin Hüküm...................................................................................324
7. Diğer Sebepler.................................................................................325
a. Payın Paylaşma İsteği...............................................................325
b. Bütünleyici Parça......................................................................325
8. Yargıtay Kararlan............................................................................326
BEŞİNCİ BÖLÜM BEKLETİCİ SORUNLAR
I. BEKLETİCİ SORUN...........................................................................391
1. Genel Olarak....................................................................................391
2. Kanuni Düzenleme..........................................................................391
3. Süre ve Sonuçları.............................................................................392
II. BEKLETİCİ MESELE İDDİALARI.................................................392
1. Genel Olarak....................................................................................392
2. Yargıtay’ca Bekletici Mesele Olarak Kabul Edilen Bazı Hususlar.. 392
3. Yargıtay Kararlan............................................................................393
ALTINCI BÖLÜM AYNEN BÖLÜŞME SURETİYLE PAYDAŞLIĞIN GİDERİLMESİ
I. PAYLAŞMAYA İLİŞKİN KANUNİ DÜZENLEME VE
PAYLAŞMA İSTEĞİ...........................................................................479
1. Genel Olarak....................................................................................479
2. Paylaşma İstemi...............................................................................480
II. PAYLAŞTIRMANIN ARAŞTIRILMASI..........................................480
1. Tapu Kayıtlarının Durumu...............................................................480
2. Kayıtların Uygulanması ve Aynen Bölüştürmenin Araştırılması.... 481
a. Hukuki Yönden.........................................................................481
b. Arazinin Özellikleri...................................................................482
c. Taşınmaz Malların Ayrı Ayrı Değerlendirilmesi......................482
d. Bir Kısım Paydaşların Payının Miras Bırakılması....................483
e. İfraz Krokisinin Düzenlenmesi.................................................483
3. Onay Makamı..................................................................................484
a. Taşınmaz Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde Olması... 484
b. Taşınmaz Malın Belediye ve Mücavir Alan Sınırları Dışında Bulunması.................................................................................484
4. İmar Parsellerinde Paylaşma İstemi.................................................485
5. Çiftlik Arazisinin Paylaşılması........................................................485
III. AYNEN BÖLÜŞME KARARI VERİLMESİ....................................485
1. Genel Olarak....................................................................................485
2. İfraz Edilen Parçaların Paydaşlara Tahsisi.......................................486
a. Tarafların Anlaşması.................................................................486
b. Kura Çekilmesi.........................................................................486
3. Aynen Bölüşme Kararı.......................................................................486
4. Yargıtay Kararları...............................................................................486
YEDİNCİ BÖLÜM KAT MÜLKİYETİ KURULMASI SURETİYLE PAYLAŞMA
I. KAT MÜLKİYETİ KAVRAMI..........................................................603
1. Genel Olarak....................................................................................603
2. Kat Mülkiyeti Kabul Zorunluluğu...................................................603
3. Kat Mülkiyetinin Kurulması............................................................604
II. KAT MÜLKİYETİ KURULMASININ TÜRLERİ...........................604
1. Kat Mülkiyetinin İradi Olarak Kurulması........................................604
2. Kat Mülkiyetinin Mahkeme Kararıyla Kurulması...........................605
3. Yargıtay Kararları............................................................................606
SEKİZİNCİ BÖLÜM SATIŞ SURETİYLE PAYLAŞMA VE TAKYİTLİ SATIŞ KARARI
I. PAYLAŞMANIN SATIŞ SURETİYLE GİDERİLMESİ.................687
1. Genel Olarak....................................................................................687
2. Satışın Umum Arasında Yapılmasına Karar Verilmesi...................687
3. Satışın Paydaşlar Arasında Yapılmasına Karar Verilmesi...............688
II. TAKYİTLİ SATIŞ KARARI VERİLMESİ.......................................689
1. Genel Olarak....................................................................................689
2. İrtifak Hakkı.....................................................................................689
3. İntifa Hakkı......................................................................................689
4. İrtifa ile Yükümlü Satım..................................................................689
5. Diğer Takyitler.................................................................................690
6. Yargıtay Kararları............................................................................690
DOKUZUNCU BÖLÜM SATIM SONUNDA ELDE OLUNAN PARANIN PAYLAŞTIRILMASI VE BÜTÜNLEYİCİ PARÇA
I. SATIM PARASININ PAYLAŞTIRILMASI.....................................739
1. Genel Olarak....................................................................................739
2. Paylı Mülkiyet.................................................................................739
3. Paylı ve Elbirliği Halinin Bir Arada Bulunması..............................740
4. Elbirliği Halinde Mülkiyete Satış Parasının Dağıtılması.................740
5. Alacaklının Dava Açması Halinde Satış Parasının Dağıtılması.......741
6. Paydaşlar Arasında Yabancı Uyruklunun Bulunması Halinde Dağıtım............................................................................................741
7. İmar Uygulaması Sonucu Oluşan Parselin Satımında
Bedelin Dağıtımı..............................................................................742
H. BÜTÜNLEYİCİ PARÇA BULUNMASI HALİNDE
PAYLAŞTIRMA..................................................................................742
1. Genel Olarak....................................................................................742
2. Muhdesatın Aidiyeti........................................................................743
a. Muhdesatın Paydaşa Ait Olması...............................................743
b. Muhtesatın Üçüncü Şahıs Tarafından Yapılmış veya
Dikilmiş Olması........................................................................744
3. Yargıtay Kararlan............................................................................744
ONUNCU BÖLÜM PAYLAŞMA DAVALARINDA YARGILAMA GİDERLERİ
I. YARGI HARÇLARI............................................................................877
1. Genel Olarak....................................................................................877
2. Paylaşma Davalarında Alınacak Harç..............................................877
a. Taşınmazın Aynen Bölüşülmesi Halinde Alınacak
Harç Miktarı.................................................................................877
b. Taşınmazın Satılması Halinde Alınacak Harç Miktarı................878
c. Taşınır Malların Dava Konusu Edilmesi Halinde Alınacak Harç .. 878
3. Tarafların Harçtan Sorumluluğu......................................................879
a. Hazine Dışındaki Paydaşların Durumu.....................................879
b. Hâzinenin Durumu....................................................................879
c. 3561 Sayılı Kanun Hükümleri..................................................879
II. MASRAFLAR.......................................................................................880
1. Genel Olarak....................................................................................880
2. Masraflardan Tarafların Sorumluluğu.............................................880
III. VEKALET ÜCRETİ............................................................................880
1. Genel Olarak.......................................................................................880
2. Kayyımla Takip Edilen Davalarda Vekalet Ücreti.............................881
3. Yargıtay Kararları...............................................................................881
ONBİRİNCİ BÖLÜM PAYDAŞLIKTAN ÇIKARMA DAVASI
I. KANUNİ DÜZENLEME.....................................................................927
1. Paydaşın Çıkarılması.....................................................................927
2. Diğer Hak Sahiplerinin Çıkarılması.................................................928
II. DAVANIN KONUSU VE NİTELİĞİ.................................................928
1. Davanın Konusu..............................................................................928
2. Davanın Nitel iği...............................................................................928
a. Paylaşma ve Paydaşlıktan Çıkarılma Davaları..........................928
b. Kat Mülkiyeti Kanunu ve Paydaşlıktan Çıkarılma İsteği..........930
III. DAVA HAKKI, HUSUMET VE DAVA ŞARTLARI.......................930
1. Dava Hakkı ve Husumet..................................................................930
a. Dava Hakkı..................................................................................930
b. Davada Husumet..........................................................................930
2. Dava Şartları....................................................................................931
3. Delillerin İkamesi ve Değerlendirilmesi..........................................932
a. Genel Olarak.............................................................................932
b. Aynen İfrazın Araştırılması.......................................................932
c. İfraz Mümkün Olmaması..........................................................932
d. Paydaşlığın Son Bulması Hali...................................................932
IV. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
YARGILAMA GİDERLERİ...............................................................933
1. Görevli Mahkeme............................................................................933
2. Yetkili Mahkeme.............................................................................933
3. Yargı Harcı ve Vekalet Ücreti.........................................................933
4. Yargıtay Kararları............................................................................934
ONİKİNCİ BÖLÜM KONU İLE İLGİLİ BAZI KANUN VE YÖNETMELİKLER
İMAR KANUNU.........................................................................................949
BELEDİYE VE MÜCAVİR ALAN SINIRLARI İÇİNDE VE DIŞINDA PLANI BULUNMAYAN ALANLARDA UYGULANACAK İMAR YÖNETMELİĞİ...................................................................................971
İMAR KANUNUNUN 18’İNCİ MADDESİ UYARINCA YAPILACAK ARAZİ VE ARSA DÜZENLENMESİ VE ARSA DÜZENLEMESİ İLE İLGİLİ ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK....................987
MAL MEMURLARININ KAYYIM TAYİN EDİLMESİNE DAİR
KANUN...............................................................................................1000
HUDUTLARI DAHİLİNDE TEBAAMIZIN EMLAKİNE VAZİYET EDEN DEVLETLERİN TÜRKİYE’DEKİ TEBAALARI EMLAKİNE KARŞI MUKABELEİ BİLMİSİL TEDABİRİ İTTİHAZI HAKKINDA KANUN.....................................................1002
SURİYE UYRUKLULARIN MALLARININ TESPİTİ VE BU
MALLARA EL KONULMASI HAKKINDA YÖNETMELİK.....1003
SURİYE UYRUKLU ÖZEL VE TÜZEL KİŞİLERİN HÂZİNECE EL KONULAN MALLARININ İDARESİ HAKKINDA YÖNETMELİK...........................................................1006
