Akıllı Sözleşmelerin Kuruluşu ve Geçerlilik Şartları

Pınar Çağlayan Aksoy

Blokzincir teknolojisi ve akıllı sözleşmeler bugün sadece teknoloji meraklıları ve Bitcoin ile işlem yapan kişiler tarafından değil, farklı çevreler tarafından ekonomik, teknik, hukuki ve felsefi açılardan incelenmekte ve tartışılmaktadır. Akıllı sözleşmelerin işlem maliyetlerini ve aracılara duyulan ihtiyaçları azaltarak ve ödeme sürecini hızlandırarak uluslararası ticaretin gelişmesinde etkin bir rol oynayabileceği düşünülmektedir. Akıllı sözleşmeler hukukun birçok alanını ilgilendirmekle birlikte, akıllı sözleşmelerin sözleşme hukuku düzleminde nereye oturtulacağının tespit edilmesi ayrı bir önem arz etmektedir. Bu çalışmada akıllı sözleşmelerin bir sözleşme niteliği taşıyıp taşımadığı, özellikle hukuki işleme ilişkin borçlar hukuku kurallarının akıllı sözleşmelere nasıl uygulanması gerektiği üzerinde durulmuştur. Mevcut sözleşme hukuku kuralları, akıllı sözleşmelerden kaynaklanan hukuki sorunları çözmek için yeterli midir? Yoksa akıllı sözleşmelere özgü yeni kuralların konulması gerekecek midir?(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
AKILLI SÖZLEŞMELERİN TEKNİK TEMELİ, ÖZELLİKLERİ VE HUKUKİ NİTELİĞİ
§1. DİJİTAL TEKNOLOJİDEKİ GELİŞMELER VE BLOKZİNCİR
I. Dijital Teknolojideki Gelişmelerin Sözleşme Hukuku Üzerindeki Etkisi
II. Akıllı Sözleşmelerin Temeli: Blokzincir, Bitcoin, Ethereum ve Benzeri Kavramlar
§2. AKILLI SÖZLEŞMELER
I. Kavram
II. Akıllı Sözleşmelerin Özellikleri
III. Akıllı Sözleşmelerin Kullanılabileceği Alanlar
§3. AKILLI SÖZLEŞMELERİN HUKUKİ NİTELİĞİ
I. Genel Olarak
II. Akıllı Sözleşmeler ve Elektronik Sözleşmeler
III. Akıllı Sözleşmenin Hukuki Niteliğine İlişkin Ara Sonuç
İKİNCİ BÖLÜM
AKILLI SÖZLEŞMELERİN KURULMASI AŞAMASINDA ÖZEL HUKUKA İLİŞKİN OLARAK ORTAYA ÇIKAN SORUNLAR
§4. AKILLI SÖZLEŞMENİN KURULMASI
I. Genel Olarak
II. Akıllı Sözleşmeler ile Geçerli Bir İrade Beyanında Bulunulması Sorunu
III. Akıllı Sözleşmelerin "Öneri-Kabul" Modeliyle Sözleşme Kurulması
§5. ŞEKLE BAĞLI SÖZLEŞMELERİN AKILLI SÖZLEŞME İLE KURULMASI
I. Genel Olarak
II. Adi Yazılı Şekle Bağlı Sözleşmeler
III. Resmi Şekle Bağlı Sözleşmeler
IV. Akıllı Sözleşmelerle Gerçekleştirilen İşlemlerde Şekil Şartlarının Sağlanabilmesi İçin Yapılan Çalışmalar
V. Akıllı Sözleşmelerde Şekle Aykırılık
§6. AKILLI SÖZLEŞMENİN TEMELİNDE YER ALAN YAZILIM TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN İRADE BEYANLARININ KİME İSNAT EDİLECEĞİ SORUNU
I. Genel Olarak
II. Doktrinde İleri Sürülen Görüşler
§7. AKILLI SÖZLEŞMELER VE GENEL İŞLEM ŞARTLARI
I. Genel Olarak
II. Akıllı Sözleşme Genel İşlem Şartı Sayılabilir mi?
III. Yürürlük Denetimi
IV. Yorum Denetimi
V. İçerik Denetimi
VI. Tüketicilerin Taraf Olduğu Akıllı Sözleşmelerde Genel İşlem Şartları Denetiminin Gerçekleştirilmesi
§8. AKILLI SÖZLEŞMELERİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ
I. Akıllı Sözleşmelerin Kesin Hükümsüzlüğü (Butlanı)
II. Akıllı Sözleşmelerin İrade Sakatlığı Nedeniyle İptali
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AKILLI SÖZLEŞMELERİN YORUMLANMASI, TAMAMLANMASI, UYARLANMASI VE DENETİMİ
§9. AKILLI SÖZLEŞMENİN YORUMLANMASI
I. Sözleşmelerin Yorumlanmasına İlişkin Genel İlkeler
II. Akıllı Sözleşmelerin Geleneksel Sözleşmeler Gibi Yorumlanması Mümkün Müdür?
§10. AKILLI SÖZLEŞMELER, SÖZLEŞMENİN TAMAMLANMASI VE UYARLANMASI
I. Sözleşmelerin Tamamlanması
II. Sözleşmelerin Değişen Koşullara Uyarlanması
III. Akıllı Sözleşmelerde Tamamlama ve Uyarlamanın Nasıl Gerçekleştirileceği Sorunu
§11. AKILLI SÖZLEŞMELERİN EX ANTE DENETİMİ
I. Genel Olarak
II. Akıllı Sözleşmelere Özgü Hukuki Çareler
SONUÇ
KAYNAKÇA