Polis Disiplin Hukuku

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 6
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 17
BİRİNCİ BÖLÜM
DİSİPLİN HUKUKUNDA TEMEL KAVRAMLAR, İLKELER, YASAL DAYANAKLAR
11. KOLLUK TEŞKİLATI 21
1.1.1. Kolluk ve Zabıta Kavramları 21
1.1.2. Fonksiyonel Anlamda Kolluk(Adli Kolluk-İdari(Önleyici) Kolluk) 23
1.1.3. Organik Anlamda Kolluk (Türkiye’de Kolluk Teşkilatı Yapılanması) 25
1.2. POLİS TEŞKİLATINDA DİSİPLİNİN ÖNEMİ 27
1.3. YENİ BİR KAVRAM OLARAK POLİS DİSİPLİN HUKUKU 30
1.4. DİSİPLİN VE DİSİPLİNSİZLİK KAVRAMLARI 31
1.5. HİZMET, GÖREV VE YETKİ KAVRAMLARI 33
1.6. AST, ÜST, AMİR VE EMİR KAVRAMLARI 34
1.6.1. Hukuka Uygun Emir 35
1.6.2. Hukuka Aykırı Emir 36
1.6.3. Konusu Suç Oluşturan Emir 39
1.7. DİSİPLİN HUKUKUNUN DİĞER HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ 39
1.7.1. Disiplin Hukuku ve İdare Hukuku 39
1.7.2. Disiplin Hukuku ve Ceza Hukuku 40
1.7.3. Disiplin Hukuku ve Ceza Muhakemesi Hukuku 42
1.8. DİSİPLİN HUKUKUNDA GEÇERLİ İLKELER 43
1.8.1. Kanunilik İlkesi 43
1.8.2. Ölçülülük İlkesi 45
1.8.3. Savunma Hakkı İlkesi 46
1.8.4. Yargısal Denetim İlkesi 47
1.8.5. Disiplin Suçunun Kasten veya Taksirle İşlenebilir Olması 47
1.8.6. Bir Fiilin Bir Kez Cezalandırılması İlkesi 48
1.8.7. Ceza veya Kabahatten Dolayı Cezalandırılmanın Disiplin Cezasını
Önlemeyeceği İlkesi 49

1.8.8. Takdir Hakkının Gerekçeli Olarak Kullanılması İlkesi 49
1.8.9. Lehe Olan Düzenlemenin Uygulanması İlkesi 50
1.8.10. Disiplin Cezalarının Hürriyeti Bağlayıcı Olmaması İlkesi 51
1.8.11. Hak Arama Yollarının Gösterilmesi İlkesi 52
1.8.12. İtirazın Aleyhe Bozulmaması İlkesi 52
1.9. POLİS DİSİPLİN HUKUKUNUN KAYNAĞI 52
1.9.1. Anayasa 52
1.9.2. Kanunlar 53
1.9.3. Tüzükler ve Yönetmelikler 54
1.9.4. Yönerge, Genelge, Emir Yazı vb. Düzenleyici Metinler 54
1.9.5. Mahkeme Kararları 55
İKİNCİ BÖLÜM
DİSİPLİN HUKUKU AÇISINDAN BİR MEMUR OLARAK POLİS
2.1. POLİS DİSİPLİN HUKUKUNUN KAPSAMI 59
2.2. MEMUR VE BİR MEMUR OLARAK POLİS 60
2.3. MEMURİYETE ATANMA ŞARTLARI 63
2.3.1. Memuriyete Girişte Genel Şartlar 63
2.3.2. Emniyet Hizmetleri Sınıfına Girişte Aranan Şartlar 65
2.3.2.1. Polis Amirleri Eğitimi Merkezi Müdürlüğü(PAEM) 65
2.3.2.2. Polis Meslek Eğitimi Merkezi Müdürlükleri(POMEM) 69
2.3.2.3. Polis Meslek Yüksekokulu Müdürlükleri(PMYO) 71
2.3.3. Çarşı ve Mahalle Bekçiliğine Girişte Aranan Şartlar 74
2.4. ADAY MEMURLUK DÖNEMİ 76
2.4.1. Emniyet Hizmetleri Sınıfı Dışındaki Memurların Aday Memur Olarak
Atanması 76
2.4.2. Emniyet Hizmetleri Sınıfı Memurların Aday Memur Olarak Atanması 76
2.4.3. Aday Memuriyete İlişkin Ortak Hükümler 76
2.4.4. Asli Memurluğa Atanma 77
2.5. MEMURLARIN ÖDEV VE SORUMLULUKLARI 77
2.5.1. Sadakat 78
2.5.2. Tarafsızlık ve Devlete Bağlılık 78
2.5.3. Davranış ve İşbirliği 79
2.5.4. Amir Durumda Olan Devlet Memurlarının Görev ve Sorumlulukları 79
2.5.5. Devlet Memurlarının Görev ve Sorumlulukları 80
2.5.6. Kişisel Sorumluluk ve Zarar 80

2.5.7. Kişilerin Uğradıkları Zararlar 81
2.5.8. Mal Bildiriminde Bulunma 81
2.5.9. Basına Bilgi veya Demeç Vermeme 82
2.5.10. Resmi Belge, Araç ve Gereçlerin Yetki Verilen Mahaller Dışına
Çıkarılmaması ve İadesi 82
2.5.11. Üniforma Zorunluluğu 82
2.5.12. Görevli Bulunduğun İl Dışına Çıkmamak 83
2.6. MEMURLARIN HAKLARI 83
2.6.1. Uygulamayı İsteme Hakkı 83
2.6.2. Güvenlik Hakkı 83
2.6.3. Emeklilik Hakkı 83
2.6.4. Çekilme Hakkı 84
2.6.5. Müracaat, Şikayet ve Dava Açma Hakkı 84
2.6.6. Sendika Kurma Hakkı 84
2.6.7. İzin Hakkı 84
2.6.7.1. Yıllık İzin 85
2.6.7.2. Mazeret İzni 85
2.6.7.3. Hastalık İzni 87
2.6.7.4. Refakat İzni 88
2.6.7.5. Ücretsiz İzin 88
2.6.8. Soruşturma ve Kovuşturma İşlemlerinde Korunma Hakkı 89
2.6.9. İsnat ve İftiralara Karşı Koruma Hakkı 89
2.6.10. Derece ve Kademe İlerlemesi Hakkı 89
2.6.11. Çalışma Saatinin Belirli Olması Hakkı 90
2.6.12. Aylık(Maaş) Hakkı 91
2.6.13. Harcırah(Yolluk) Hakkı 91
2.7. MEMURİYET YASAKLARI. 92
2.7.1. Toplu Eylem ve Hareketlerde Bulunma Yasağı 92
2.7.2. Grev Yasağı 92
2.7.3. Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı 92
2.7.4. İkinci Görev Yasağı 93
2.7.5. Hediye Alma, Menfaat Sağlama Yasağı 94
2.7.6. Denetimindeki Teşebbüsten Menfaat Sağlama Yasağı 94
2.7.7. Gizli Bilgileri Açıklama Yasağı 94

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DİSİPLİN SUÇ VE CEZALARI
3.1. HUKUK DÜZENİNİN UYGUN BULMADIĞI FİİLLER İÇİNDE DİSİPLİN SUÇLARI 97
3.2. DİSİPLİN SUÇ VE CEZALARININ ÖZELLİKLERİ 98
3.2.1. Disiplin Cezası Türleri 100
3.3. UYARMA CEZASI VE BU CEZAYI GEREKTİREN FİİLLER 102
3.4. KINAMA CEZASI VE BU CEZAYI GEREKTİREN FİİLLER 103
3.5. AYLIKTAN KESME CEZASI VE BU CEZAYI GEREKTİREN FİİLLER 104
3.6. KISA SÜRELİ DURDURMA CEZASI VE BU CEZAYI GEREKTİREN FİİLLER 109
3.7. UZUN SÜRELİ DURDURMA CEZASI VE BU CEZAYI GEREKTİREN FİİLLER 112
3.8. MESLEKTEN ÇIKARMA CEZASI VE BU CEZAYI GEREKTİREN FİİLLER 114
3.9. DİSİPLİN CEZA PUANINA BAĞLI OLARAK MESLEKTEN ÇIKARMA CEZASI
VERİLMESİ 123
3.10. DEVLET MEMURLUĞUNDAN ÇIKARMA CEZASI VE BU CEZAYI GEREKTİREN
FİİLLER 125
3.11. DİSİPLİN CEZALARINDA AĞIRLAŞTIRICI NEDENLER 128
3.12. DİSİPLİN CEZALARINDA DAHA HAFİF(ALT) CEZA UYGULANMASI 130
3.13. DİSİPLİN CEZALARINDA ÜST CEZA UYGULANMASI 131
3.14. POLİS AKADEMİSİNE BAĞLI EĞİTİM KURUMLARINDA DİSİPLİN HUKUKU 131
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
DİSİPLİN SORUŞTURMASI VE MEMURLAR HAKKINDA CEZA SORUŞTURMASI
4.1. SUÇUN ÖĞRENİLMESİ 135
4.1.1. İhbar 135
4.1.2. Şikâyet 138
4.1.3. Vatandaşın Dilekçe Hakkı ve Memurun Şikâyet ve Müracaat Hakkı 141
4.1.4. Hiyerarşik Denetim, Müfettiş Denetimleri ve Diğer İdari Kurumların
Bildirimleri 143
4.1.5. Kolluk Gözetim Komisyonuna Yapılan Başvurular 144
4.1.6. Medyada Yer Alan Haberler 144
4.2. DİSİPLİN SORUŞTURMASI 144
4.2.1. Araştırma Yapılması 145
4.2.2. Disiplin Soruşturması Açılması 146
4.2.3. Disiplin Soruşturması Açmaya Yetkili Makamlar 148
4.2.4. Disiplin Soruşturmasında Soruşturmacı (Muhakkik veya Müfettiş) Görevlendirilmesi 151

4.2.5. Disiplin Soruşturmacısının Yetkileri 153
4.2.6. Hakkında Disiplin Soruşturması Yapılan Personelin Savunma Hakkı ve
Diğer Kanuni Hakları 154
4.2.7. Disiplin Soruşturma Dosyasının Tamamlanması ve Disiplin Amirine veya
Kuruluna Sevki 159
4.2.8. Disiplin Soruşturmalarında İspat ve Delil 161
4.2.9. Kolluk Gözetim Komisyonunun Disiplin Soruşturmasındaki Rolü 166
4.2.9.1. Kolluk Gözetim Komisyonu 166
4.2.9.2. Kolluk Gözetim Komisyonun Disiplin Soruşturmalarında Rolü 167
4.2.10. Emniyet Genel Müdürü Hakkında Soruşturma İşlemleri ve Disiplin Cezası Verilmesi 168
4.2.11. Disiplin Soruşturması Zamanaşımı 168
4.3. MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİ HAKKINDA CEZA
SORUŞTURMASI 169
4.3.1. 4483 Sayılı Kanuna Göre İzin Sistemi 170
4.3.2.1. 4483 Sayılı Kanunun Kapsamı 171
4.3.1.2. Soruşturma İzni Vermeye Yetkili Merciler 175
4.3.1.3. Ön İnceleme Başlatılması ve Müfettiş/Muhakkik Görevlendirme 176
4.3.1.4. Müfettiş/Muhakkik Yetkileri, Sorumlulukları ve Ön İnceleme
Raporu 179
4.3.1.5. Soruşturma İzni 181
4.3.1.6. Soruşturma İzni Verilmesine veya Verilmemesine İtiraz 182
4.3.1.7. Soruşturma İzni Üzerine Soruşturma ve Kovuşturma 184
4.4. CUMHURİYET SAVCISI TARAFINDAN DOĞRUDAN YÜRÜTÜLEN SUÇ SORUŞTURMALARI 184
4.4.1. Ağır Cezayı Gerektiren Suçüstü Hali Hakkındaki Soruşturmalar 184
4.4.2. Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Soruşturmalar 185
4.4.3. Adli Kolluğun İşlediği Suçlar Hakkındaki Soruşturmalar 185
4.4.4. İşkence Suçu Hakkındaki Soruşturmalar 186
4.4.5. Kaçakçılık Suçları Hakkındaki Soruşturmalar 186
4.4.6. Gizli Görevlinin İşlediği Suçlar Hakkındaki Soruşturmalar 187
4.4.7. Seçim Suçları Hakkındaki Soruşturmalar 187
4.4.8. Tanık Koruma Kanununu İhlal Eden Suç Soruşturmaları 188
4.5. GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMA 188
4.5.1. Görevden Uzaklaştırmaya Yetkili Makamlar 189
4.5.2. Görevden Uzaklaştıran Amirin Sorumluluğu 189
4.5.3. Görevden Uzaklaştırılan veya Görevinden Uzak Kalan Memurların Hak Ve Yükümlülüğü 190

4.5.4. Tedbirin Kaldırılması 190
4.5.5. Memurun Göreve Tekrar Başlatılması Zorunlu Olan Haller 190
4.5.6. Görevden Uzaklaştırma Süresi 191
4.6. HAKKINDA KOVUŞTURMA YAPILAN MEMURA HUKUKİ YARDIM DESTEĞİ 191
BEŞİNCİ BÖLÜM
DİSİPLİN AMİRLERİ, DİSİPLİN KURULLARI VE RESEN CEZALANDIRMA
5.1. GENEL OLARAK 195
5.2. DİSİPLİN AMİRLERİ 195
5.2.1. Disiplin Amirlerinin Soruşturma Yetkisi 197
5.2.2. Disiplin Amirlerinin Ceza Verme Yetkisi 197
5.3. DİSİPLİN KURULLARI 198
5.3.1. Disiplin Kurulu Üyeleri 198
5.3.1.1. İl Polis Disiplin Kurulunun Üyeleri 199
5.3.1.2. Eğitim-Öğretim Kurumu Polis Disiplin Kurulu Üyeleri 199
5.3.1.3. Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Disiplin Kurulu Üyeleri 200
5.3.1.4. Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulu Üyeleri 200
5.3.1.5. Bakanlık Yüksek Disiplin Kurulu Üyeleri 201
5.3.1.6. Kurul Üyelerine İlişkin Ortak Hükümler 201
5.3.2. Disiplin Kurulunun Disiplin Soruşturmasına İlişkin Yetkileri 201
5.3.3. Disiplin Kurullarının Karar Alma Usulü 202
5.3.4. Disiplin Kurulunun Karar Türleri 202
5.4. DİSİPLİN KURULLARININ VEREBİLECEĞİ DİSİPLİN CEZALARI 203
5.4.1. İl Polis Disiplin Kurulunun Verebileceği Disiplin Cezaları 203
5.4.2. Eğitim-Öğretim Kurumu Polis Disiplin Kurulunun Verebileceği Disiplin
Cezaları 203
5.4.3. Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Disiplin Kurulunun Verebileceği Disiplin
Cezaları 204
5.4.4. Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulunun Verebileceği Disiplin
Cezaları 205
5.4.5. Bakanlık Yüksek Disiplin Kurulunun Verebileceği Disiplin Cezaları 205
5.5. DİSİPLİN KURULLARININ VERDİĞİ KARARLARIN KESİNLEŞMESİ 205
5.5.1. İl Polis Disiplin Kurulu Kararlarının Kesinleşmesi 206
5.5.2. Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Disiplin Kurulu Kararlarının
Kesinleşmesi 206
5.5.3. Eğitim-Öğretim Kurumu Polis Disiplin Kurulu Kararlarının Kesinleşmesi 207
5.5.4. Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulu Kararlarının
Kesinleşmesi 207
5.5.5. Bakanlık Yüksek Disiplin Kurulu Kararları 207

5.6. YETKİLİ DİSİPLİN KURULUNUN BELİRLENMESİ 207
5.7. RESEN CEZA VERME 208
5.8. DİSİPLİN CEZALARINA İTİRAZ VE CEZALARIN KESİNLEŞMESİ 209
5.9. DİSİPLİN CEZALARININ YERİNE GETİRİLMESİ 211
5.10. DİSİPLİN CEZASINDA ZAMANAŞIMI 211
5.11. CEZA MAHKEMESİ KARARLARI VE DİĞER ADLİ KARARLARIN DİSİPLİN
CEZALARINA ETKİSİ 213
5.12. DİSİPLİN CEZALARININ GERİ ALINMASI 218
5.13. DİSİPLİN CEZALARINDA TEKERRÜR 219
5.14. DİSİPLİN CEZALARININ SİLİNMESİ 220
5.15. MEMURİYETİ SONA ERENLERE DİSİPLİN CEZASI VERİLMESİ 220
ALTINCI BÖLÜM ÖDÜLLENDİRME
6.1. ÖDÜLLENDİRME VE ÖDÜL TÜRLERİ 223
6.2. 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNU’NA GÖRE ÖDÜLLENDİRME 223
6.2.1. Başarı Belgesi 224
6.2.2. Üstün Başarı Belgesi ve Para Ödülü 224
6.2.3. Ceza Almayan Personele Kademe İlerlemesi Verilmesi 224
6.3. 3201 SAYILI EMNİYET TEŞKİLATI KANUNA GÖRE ÖDÜLLENDİRME 225
6.4. 5607 SAYILI KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE KANUNA GÖRE ÖDÜLLENDİRME 225
6.5. 3713 SAYILI TERÖRLE MÜCADELE KANUNUNA GÖRE ÖDÜLLENDİRME 226
6.6. 2330 SAYILI NAKDİ TAZMİNAT KANUNUNA GÖRE ÖDÜLLENDİRME 227
YEDİNCİ BÖLÜM PERFORMANS VE RÜTBE TERFİ İŞLEMLERİ
7.1. PERFORMANS İŞLEMLERİ 231
7.1.1. Değerlendirme Amirleri 232
7.1.2. Değerlendirme Zamanı 232
7.1.3. Performans Görüşmesi 233
7.1.4. Formlar 233
7.1.4.1. Performans Görüşmesi 234
7.1.4.2. Performans Değerlendirme Formu 234
7.1.5. Değerlendirme Süreci ve Performans Değerlendirme Puanı 235
7.1.6. Sonuçlara İtiraz 236
7.2. RÜTBE TERFİ İŞLEMLERİ 236
7.2.1. Rütbeler ve Bekleme Süreleri 237

7.2.2. Rütbe Terfi Sınavları 237
7.2.3. Polis Amirlerinin Rütbe Terfi 238
7.2.3.1. Kıdem Sırasının Tespiti 238
7.2.3.2. Kurul Gündemine Alınma Şartları 239
7.2.4. Merkez Değerlendirme Kurulu Ve Yüksek Değerlendirme Kurulu 240
7.2.4.1. Kurulların Toplanması ve Karar Alması 241
7.2.4.2. Liyakatin Belirlenmesi 242
7.2.5. Terfi Edemeyenlerin Emeklilik İşlemleri 242
7.2.6. A ve B Grubu Polis Amirleri 243
7.2.7. Rütbe Terfi İşlemleri Hakkında Danıştay Kararları 244
7.3. POLİS MEMURLUĞUNDAN KOMİSER YARDIMCILIĞINA GEÇİŞ 248
SEKİZİNCİ BÖLÜM
MEMURİYETİN SONA ERMESİ VE YENİDEN ATANMA
8.1. İSTİFA(ÇEKİLME), MUSTAFİ(ÇEKİLMİŞ) SAYILMA VE YENİDEN ATANMA 253
8.1.1. İstifa 253
8.1.2. Müstafi (Çekilmiş) Sayılma 254
8.1.2.1. Mazeretsiz Olarak On Gün veya Daha Fazla Süre Göreve Gelmemesi 254
8.1.2.2. İşe Başlama Halinde Memuriyetin Sona Ermesi, Müstafi Sayılma
ve Yeniden Atanma 254
8.1.2.3. Yurtdışı Eğitimden Zamanında Dönmeme 255
8.1.2.4. Ücretsiz İzinde Mazeretin Ortadan Kalkması Halinde İşe
Başlama 256
8.1.3. İstifa ve Müstafi Sayılma Halinde Yeniden Atanma 256
8.2. MESLEKTEN VEYA DEVLET MEMURLUĞUNDAN ÇIKARMA CEZASI VE
YENİDEN ATANMA 257
8.3. MEMURİYET ŞARTLARINDA EKSİKLİK VE YENİDEN ATANMA 257
8.3.1. Adli Cezalar Sebebiyle Memuriyetin Sona Ermesi 258
8.4. EMEKLİLİK 259
8.5. BAĞDAŞMAZLIK 259
8.6. ÖLÜM 259
KAYNAKÇA 261
EKLER 265
Ek-1: Polis Akademisi Öğrenci Disiplin Yönetmeliği 265
Ek-2 Araştırma, Disiplin Soruşturması ve Ön İnceleme Raporu Örnekleri 293
Ek-3 Disiplin Cezası İptal Davası Dilekçesi Örneği 303