Medeni Usul Hukuku Pratik Çalışmaları

Prof. Dr. Ramazan ARSLAN

Prof. Dr. Ejder YILMAZ

Prof. Dr. Sema TAŞPINAR AYVAZ

Doç. Dr. Emel HANAĞASI

 

İÇİNDEKİLER

SUNUŞ 9

İÇİNDEKİLER 11

KISALTMALAR CETVELİ 21

BİBLİYOGRAFYA 23

 

I. Bölüm: PROBLEMLER 25

 

1. Alt Bölüm: ÇÖZÜMÜ VERİLEN PROBLEMLER 27

Problem No. 1: Yargılamaya Hâkim Olan İlkeler 27

Problem No. 2: Hâkimin Yasaklılığı-Reddi ve

Hukukî Sorumluluğu 28

Problem No. 3: Süreler-Eski Hale Getirme-Tebligat 32

Problem No. 4: Görev-Yetki-Yetki Sözleşmesi 34

Problem No. 5: Yetki 36

Problem No. 6: Görevsizlik Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler-

Yargı Yeri Belirlenmesi-İstinabe 37

Problem No. 7: Taraf Ehliyeti-Dava Ehliyeti-Sıfat 39

Problem No. 8: Dava Şartları-Dava Şartı Arabuluculuk-

Vekâletnamenin Kapsamı 42

Problem No. 9: Dava Çeşitleri-Dava Dilekçesi-

Dava Açılması-Cevap Dilekçesi 44

Problem No. 10: İddia ve Savunmanın Genişletilmesi veya

Değiştirilmesi-Dilekçeler Aşaması-

Dava Şartı Arabuluculuk-Ön inceleme 47

Problem No. 11: Tahkikat-İsticvap 50

Problem No. 12: İspat Yükü-Hukuka Aykırı Delil 52

Problem No. 13: Deliller 54

Problem No. 14: Dava Arkadaşlığı-Davaya Müdahale-

Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 57

Problem No. 15: Dava Arkadaşlığı-Davanın Konusuz Kalması-

Feragat 60

Problem No. 16: İddia ve Savunmanın Değiştirilmesi Yasağı-

Islah-Basit Yargılama Usulü-Davayı Geri Alma-Dosyanın İşlemden Kaldırılması 61

Problem No. 17: İhtiyati Tedbir 63

Problem No. 18: Kanun Yolları-Zaman Bakımından

Uygulanma-Yargılamanın İadesi-İstinaf 66

2. Alt Bölüm: ÇÖZÜMÜ ÖĞRENCİYE BIRAKILAN PROBLEMLER 71

Problem No. 1: Hâkimin Hukukî Sorumluluğu 71

Problem No. 2: Görev-Çekinme-Ret 71

Problem No. 3: Yetki-Yetkisizlik Kararı Üzerine Yapılacak

İşlemler 72

Problem No. 4: Yetki-Görev-Karşı Dava-Davaya Cevap 72

Problem No. 5: Yetki-Dava Türleri-Davaya Vekâlet 73

Problem No. 6: Görev-Yetki-Ön İnceleme Duruşması 73

Problem No. 7: Görev-Yetki-İhtiyatî Tedbir 74

Problem No. 8: Dava Şartı Arabuluculuk-Görev-Yetki-

İddianın Değiştirilmesi-Islah-Hükmün Tamamlanması-Kanun Yolları 74

Problem No. 9: Görev-Yetki-Dava Türleri-İhtiyatî Tedbir-

Karşı Dava-Kanun Yolları 75

Problem No. 10: Dava Arkadaşlığı-Kanun Yolları 76

Problem No. 11: Davada Sıfat-Hukukî Sebep-Davanın İhbarı 76

Problem No. 12: Görev-Yetki-Dava Sebebi-Hukukî Sebep-

Kabul-Kanun Yolları 77

Problem No. 13: Delil Tespiti-Belirsiz Alacak Davası-Sulh-Tebligat-

Eski Hale Getirme 77

Problem No. 14: Görev-Yetki-Tahkim-Delil Sözleşmesi-

Kanun Yolları 78

Problem No. 15: Hukuk ve Ceza Mahkemesi Kararlarının

Birbirine Etkisi 79

Problem No. 16: Yabancı Mahkeme Kararının Tenfizi-

Kanun Yolu 79

Problem No. 17: Tahkim-Kanun Yolu 79

Problem No. 18: Görev-Yetki-İhtiyatî Tedbir-Deliller 80

Problem No. 19: Kadastro Mahkemesi-Yargılama Usulü-

Kanun Yolu 81

Problem No. 20: Tüketici Hakem Heyeti-Tüketici Mahkemesi 81

 

II. Bölüm: SEÇİLMİŞ YARGI KARARLARI 83

 

1. Alt Bölüm: ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI 85

Karar No. 1:  Çekişmesiz Yargı İşlerinin Mahkemelere Verilmesi Anayasaya Aykırı Değildir 85

Karar No. 2: Terk Eden Eşin Ortak Konuta Daveti ve

Mirasçılık Belgesinin Noterler Tarafından Verilmesi Anayasaya Aykırı Değildir 87

Karar No. 3: Devlete (idareye) Karşı Adli Yargıda Dava Açılması Anayasaya Aykırı Değildir 89

Karar No. 4: Devlete (idareye) Karşı Açılacak Tazminat Davasında Adli Yargının Görevli Olması Anayasaya Aykırıdır 91

Karar No. 5: Gelen İşlerin Yoğunluğu ve Niteliği Dikkate Alınarak Bölge Adliye Mahkemeleri Ceza ve Hukuk Daireleri Arasındaki İş Bölümünün Hâkimler ve Savcılar Kurulu Tarafından Belirlenmesi (5235 s. K. m. 35, 4) Anayasaya Aykırı Değildir 97

Karar No. 6: Yargıtayda Daire Sayısının Artırılması ve

Daireler Arasındaki İşbölümünün Başkanlar Kurulu Kararıyla Belirlenmesi Anayasaya Aykırı Değildir 98

Karar No. 7: Yargıtayın İçtihadı Birleştirme Kararı Verme Yetkisi Anayasaya Aykırı Değildir 100

Karar No. 8: Hâkimlik ve Savcılık Mesleğine Girişte Yer Alan ‘Mülakat’ Anayasaya Aykırı Değildir 103

Karar No. 9: Hâkimlerin Her Türlü Fiilinden ve Kararlarından Dolayı Sadece Devlete Karşı Tazminat Davası Açılabilmesi Anayasaya Aykırı Değildir. Kesinleşmiş Mahkeme Kararlarının Kanunla Değiştirilmesi Anayasaya Aykırıdır 104

Karar No. 10: Yargılama Gideri Olarak Dava Sonunda Haksız Çıkan Tarafa Yükletilen Vekâlet Ücretinin

Avukata Ait Olmasını Öngören Avukatlık Kanunu

m. 164, V Hükmü Anayasaya Aykırı Değildir 105

Karar No. 11: Bölge Adliye Mahkemesince veya Yargıtayca

Verilen Yargı Yeri Belirlenmesi ile Kanun Yolu İncelemesi Sonucunda Kesinleşen Göreve veya Yetkiye İlişkin Kararların Davaya Ondan Sonra Bakacak Mahkemeyi Bağlaması (HMK m. 23, 2) Anayasaya Aykırı Değildir 111

Karar No. 12: Keşif Harcı Anayasaya Aykırı Değildir 111

Karar No. 13: Tüketici Mahkemesinde Davacıdan Harç Alınmaması Anayasaya Aykırı Değildir 112

Karar No. 14: Anlaşmalı Boşanma Davalarında İkrarın Hâkimi Bağlaması Anayasaya Aykırı Değildir 112

Karar No. 15: Hâkim Tarafından Belirtilen Süre İçerisinde Dinletilmek İstenen Tanığın Adresinin Mahkemeye Bildirilmemesi Üzerine Tanığın Dinlenilmesinden Vazgeçilmiş Sayılması (HMK m. 240, 3) Anayasaya Aykırı Değildir 115

Karar No. 16: Aynı Yargı Çevresi İçinde İkinci Mahkemenin Verdiği Birleştirme Kararının İlk Mahkemeyi Bağlaması

(HMK m. 166, 1) Anayasaya Aykırı Değildir 115

Karar No. 17: Yalnızca Aynı Düzey ve Sıfattaki Mahkemelerde Görülen Davaların Birleştirilmesi (HMK m. 166) Anayasaya Aykırı Değildir 116

Karar No. 18: Birleştirilmiş Davaların Ayrılmasına Karar Veren Mahkemenin O Davaya Bakmaya Devam Etmesi (HMK m. 167) Anayasaya Aykırı Değildir 116

Karar No. 19: Davaların Temelini Oluşturan Vakıaların Benzer Olması Halinde İhtiyarî Dava Arkadaşlığının Söz Konusu Olması (HMK m. 57, 1/c) Anayasaya Aykırı Değildir 117

Karar No. 20: Usulüne Uygun Davet Edildikleri Halde Tarafların Duruşmaya Gelmemesi Halinde Dosyanın İşlemden Kaldırılması ve Davanın Yenilenmesi (HMK m. 150) Anayasaya Aykırı Değildir 118

Karar No. 21: Kadastro Mahkemelerinde Dosyanın İşlemden Kaldırılmaması Anayasaya Aykırı Değildir 119

Karar No. 22: İstinaf Mahkemesinin İlk Derece Mahkemesi Kararını Kaldırıp Kesin Olarak Gönderme Kararı Vermesi (HMK m. 353, 1/a-6) Üzerine Mahkemenin

Bu Kararla Bağlı Olması, Direnme Kararı Verememesi Anayasaya Aykırı Değildir 120

Karar No. 23: Temyizde Kesinlik Sınırı Getirilmesi Anayasaya

Aykırı Değildir 122

Karar No. 24: Aile ve Kişiler Hukukuna İlişkin Kararların İcra Edilebilmeleri İçin Kesinleşmesinin Beklenmesi

(HMK m. 357, 2; 367, 2) Anayasaya Aykırı Değildir 125

Karar No. 25: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Kesinleşmiş Kararının Yargılamanın Yenilenmesine Konu Edilmesi Anayasaya Aykırı Değildir 126

Karar No. 26: Basit Yargılama Usulünde Replik (Cevaba Cevap) ve Düplik (İkinci Cevap) Dilekçelerinin Verilememesi Anayasaya Aykırı Değildir 127

Karar No. 27: Toplu Mahkeme Olarak Yapılandırılan Asliye Ticaret Mahkemelerinin Bazı Dava ve İşlere Tek Hâkimle Diğerlerine Heyet (Kurul) Olarak Bakması; Tek Hâkimle Bakılan İşlerin Dağılımının Başkan Tarafından Gerçekleştirilmesi İle Dava Konusunun Değerine Bakılmaksızın Bütün Ticari Dava ve İşlerin Asliye Ticaret Mahkemesinde Görülmesi Anayasaya Aykırı Değildir 129

Karar No. 28: Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 131

  Arabuluculuk Hak Arama Özgürlüğünü Kısıtlamaz 131

  Arabuluculuk Faaliyetinin Gizliliği Anayasaya

Aykırı Değildir 132

  Arabuluculuk Faaliyeti Sırasında Sunulan

Bilgi ve Belgelerin Daha Sonra Bir Davada

Delil Olarak Kullanılamaması Anayasaya Aykırı Değildir 132

  Arabulucunun Görevini Tarafsızlıkla Yerine Getirmemesi, Taraflara Baskı Yapması, Eşitlik İlkesine Aykırı Davranması veya Görevini Savsaklaması Halinde Yaptırım Öngörülmemesi Anayasaya Aykırı Değildir 134

  Dava Esnasında Arabulucuya Gidilmesini

Teşvik Anayasaya Aykırı Değildir 134

  Arabuluculukta Tarafları Davet Usulünün Düzenlenmemesi Anayasaya Aykırı Değildir 134

Arabulucunun Faaliyeti Yargısal Değildir135

Yargılama Sırasında Arabulucuya Başvuru ve Bekleme Süreleri Usul Ekonomisine Aykırı Değildir135

Arabulucuya Başvuru Halinde Zamanaşımı ve

Hak Düşürücü Sürelerle İlgili Düzenleme

Anayasaya Aykırı Değildir 135

Arabuluculuk Faaliyeti Sonunda Düzenlenen Belgelerin Adalet Bakanlığına Gönderilmesi Anayasaya Aykırı Değildir136

Mahkemece Verilecek İcra Edilebilirlik

Şerhine İlişkin Düzenleme Anayasaya

Aykırı Değildir 136

Adalet Bakanlığının Rolü, Arabulucunun Bağımsızlığını Zedelemez137

Arabuluculuk Sınavlarının Adalet Bakanlığı Tarafından Yapılması Anayasaya Aykırı Değildir137

Arabulucunun Sicilden Silinmesi İşleminin

Adalet Bakanlığına Bırakılması Anayasaya

Aykırı Değildir 137

Arabuluculuk Eğitimi Veren Kuruluşların

Adalet Bakanlığı ile İlişkisi Anayasaya Aykırı

Değildir 138

Arabuluculuk Kurulunun Yapısı Anayasaya

Aykırı Değildir 138

  Gizlilik Kuralının İhlali Yaptırımı Anayasaya

Aykırı Değildir 139

 

Karar No. 29: 7036 Sayılı Kanun İle İş Mahkemeleri Bakımından Getirilen ve Dava Şartı Olarak Öngörülen Arabuluculuk, Anayasaya Aykırı Değildir.

Yargılama Giderleri Bakımından Getirilen

Düzenleme de Anayasaya Aykırı Değildir 140

2. Alt Bölüm: YARGITAY İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KARARLARI 147

Karar No. 1: Görev Kuralları Bakımından Usulî Kazanılmış Hak Söz Konusu Olmaz 147

Karar No. 2: Usulî Kazanılmış Hak Kavramı-Yeni Çıkan

İçtihadı Birleştirme Kararı Usulî Kazanılmış

Hakkın İstisnasıdır 147

Karar No. 3: Senetle İspat Kuralı Kamu Düzeninden Değildir 149

Karar No. 4: Kısa Kararla Gerekçeli Kararın Çelişkili Olması Halinde Mahkeme, Her İkisiyle de Bağlı Olmadan Yeni Bir Karar Verebilir 150

Karar No. 5: Bozmadan Sonra Islah Yapılamayacağına İlişkin 1948 Tarihli İBK’ndan HMK Bakımından Dönülmesini Gerektiren Bir Durum Yoktur 153

Karar No. 6: Dava ve Cevap Dilekçeleri ile Delil Listelerinde

“Sair Deliller, Her Türlü Delil ve Sair Deliller”

Gibi İbarelerin Bulunması Halinde, Yemin Deliline Başvurulmuş Sayılamaz. Hâkim İspat Yükü

Kendisine Düşen Tarafa “Yemin Teklifinde

Bulunma Hakkı”nı Hatırlatamaz 170

Karar No. 7: HMK’nun Yürürlüğe Girmesinden Önce Yapılan Hakem Sözleşmesine İstinaden Verilen Hakem Kararına Karşı Temyiz Değil, İptal Davası Yoluna Başvurulmalıdır 175

3. Alt Bölüm: YARGITAY KARARLARI 185

A) DEĞERLENDİRMESİ YAPILAN YARGITAY KARARLARI 185

Karar No. 1: Görevsizlik Kararı Verilmesi Zamanı ve Usulü 185

Karar No. 2: Delil Bildirme Zamanı-İspat 190

B) DEĞERLENDİRMESİ ÖĞRENCİYE BIRAKILAN

YARGITAY KARARLARI 197

Karar No. 1: Özel Görevli Mahkeme Kurulmayan Yerlerde Belirlenen Mahkemenin Görevi 197

Karar No. 2: Özel Görevli Mahkeme Kurulmayan Yerlerde Belirlenen Mahkemenin Görevi 197

Karar No. 3:  İş Davası-Birden Fazla Davalı-

Ortak Yetkili Mahkeme 198

Karar No. 4: Haksız Fiil-Birden Fazla Davalı-Ortak Yetki 198

Karar No. 5: E-tebligatta Tebliğ Tarihi-Sürelerin İşlemeye Başlaması 201

Karar No. 6: Davanın Aşamaları-Ön İnceleme 202

Karar No. 7: Belirsiz Alacak Davasının Şartlarının Bulunmaması Halinde Davaya Kısmî Dava Olarak Devam Edilebileceği-Hukukî Yarar Eksikliğinin Tamamlanması 202

Karar No. 8: İsticvap 207

Karar No. 9: Kısmî Dava-Kesin Delil 210

Karar No. 10: Vasıflı İkrar-İspat Yükü 212

Karar No. 11: İnkâr Savunması-Delil Gösterme-Savunmanın Genişletilmesi Yasağı 213

Karar No. 12: Kesin Delille İspat-Hayatın Olağan Akışı-

Takdiri Delil 213

Karar No. 13: İhtiyari Dava Arkadaşlığı-Ayırma Kararı 215

Karar No. 14: Tarafta İradî Değişiklik 215

Karar No. 15: Basit Yargılama Usulü-Duruşma Yapılması-

Hukukî Dinlenilme Hakkı 217

Karar No. 16: İstinaf Mahkemesi Tarafından Duruşma Yapılmadan Düzelterek Yeniden Esas Hakkında Karar Verilmesi 218

4. Alt Bölüm: BÖLGE ADLİYE (İSTİNAF) MAHKEMESİ KARARLARI 221

Karar No. 1: Dava Şartı Arabuluculuğu Yetkili Mahkemenin Değerlendirmesi 221

Karar No. 2: TBK m. 76 Uyarınca Verilen Geçici Ödeme Kararı-İhtiyatî Tedbir-İstinaf Başvurusunun Reddi 222

Karar No. 3: İlk Derece Mahkemesi Kararının Tebligat Usulsüzlüğü Nedeniyle Kaldırılıp Gönderilmesi 223

Karar No. 4: İlk Derece Mahkemesi Tarafından Delillerin Toplanmaması-Kararın Kaldırılıp Gönderilmesi 224

III. Bölüm: SINAV SORULARI 227

1. Alt Bölüm: ÇÖZÜMÜ VERİLEN SINAV SORULARI 229

1) 25.05.2019 229

2) 02.01.2019 232

3) 15.11.2018 235

4) 06.06.2017 237

5) 08.11.2016 243

6) 13.06.2016 245

7) 10.05.2016 250

8) 06.04.2016 252

9) 21.01.2016 253

10) 04.01.2016 255

11) 30.12.2015 257

12) 04.11.2015 259

13) 06.06.2012 261

2. Alt Bölüm: ÇÖZÜMÜ ÖĞRENCİYE BIRAKILAN SINAV

SORULARI 269

1) 04.01.2011 269

2) 21.01.2011 272

3) 23.05.2011 273

4) 11.07.2011 274

5) 16.11.2011 276

6) 16.11.2011 277

7) 29.11.2011 278

8) 03.01.2012 279

9) 05.01.2012 280

10) 06.01.2012 281

11) 04.04.2012 283

12) 12.04.2012 285

13) 24.05.2012 286

14) 15.06.2012 287

15) 02.07.2012 289

16) 05.07.2012 291

17) 05.11.2012 293

18) 22.11.2012 294

19) 11.01.2013 295

20) 14.01.2013 297

21) 04.02.2013 298

22) 08.04.2013 300

23) 10.04.2013 301

24) 27.05.2013 303

25) 27.05.2013 305

26) 03.06.2013 305

27) 27.06.2013 307

28) 25.11.2013 308

29) 02.12.2013 309

30) 13.01.2014 311

31) 25.01.2014 313

32) 27.01.2014 313

33) 13.02.2014 314

34) 14.04.2014 316

35) 17.04.2014 319

36) 23.05.2014 320

37) 02.06.2014 322

38) 19.06.2014 323

39) 14.07.2014 325

40) 06.12.2014 327

41) 13.12.2014 328

42) 13.01.2015 329

43) 14.01.2015 331

44) 20.01.2015 332

45) 28.01.2015 333

46) 21.04.2015 334

47) 27.05.2015 335

48) 17.06.2015 336

49) 23.06.2015 338

50) 23.07.2015 339

51) 11.01.2016 339

52) 25.01.2016 340

53) 19.03.2016 341

54) 13.04.2016 342

55) 26.04.2016 342

56) 08.11.2016 343

57) 16.11.2016 344

58) 04.01.2017 345

59) 13.01.2017 346

60) 06.04.2017 347

61) 24.05.2017 348

62) 01.06.2017 349

63) 01.06.2017 350

64) 12.06.2017 350

65) 25.07.2017 351

66) 20.11.2017 352

67) 05.01.2018 353

68) 12.01.2018 353

69) 03.02.2018 356

70) 20.05.2018 357

71) 07.06.2018 358

72) 12.06.2018 360

73) 27.06.2018 361

74) 26.11.2018 361

75) 08.01.2019 363

76) 30.01.2019 363

77) 19.03.2019 366

78) 16.04.2019 367

79) 09.07.2019 369

80) 26.10.2019 370

81) 20.11.2019 372

82) 04.12.2019 373

83) 13.12.2019 376

84) 07.01.2020 377

85)11.01.2020 378

86) 21.01.2020 379

87) 25.04.2020 380

88) 21.05.2020 382

89) 27.05.2020 382

 

 

3. Alt Bölüm: TEST SORULARI 385