Rekabet Hukukunda Tazminat Sorumluluğu

REKABET HUKUKUNDA TAZMİNAT SORUMLULUĞU



Orhan SEKMEN ( Hakim )



- Rekabet Hukukunda Sorumluluk ve Şart

- Zarar ve Tazminat

- Yargılama Usulü



İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ 5

İÇİNDEKİLER 7

KISALTMALAR 13

GİRİŞ 15

I. REKABET HUKUKUNDA SORUMLULUK VE ŞART¬LARI 18

D. Genel Olarak Sorumluluk 18

1. Sorumluluğun Hukuki Niteliği 21

2. Avrupa Birliği Hukukunda 22

3. Türk Hukukunda 26

E. Sorumluluğun Şartları 28

1. Rekabet Hukukuna Aykırılık 29

a. Rekabeti Bozan Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Ka¬rarlar 30

1. Anlaşmalar 30

II. Y atay Anlaşmalar 31

III. Dikey Anlaşmalar 32

2. Uyumlu Eylemler 33

3. Teşebbüs Birliklerinin Karar ve Eylemleri 34

b. Hakim Durumun Kötüye Kullanılması 36

c. Rekabeti Engelleyen Birleşme ve Devirler 39

A. Yatay Birleşmeler 41

B. Dikey Birleşmeler 41

C. Aykırı Birleşmeler (Conglamerate Birleşme¬ler) 41

D. Rekabet Hukukuna Uygunluk Nedeninin Bulunma¬ması 41

1. Muafiyet 42

a. B ireysel Muafiyet 44

b. Grup Muafiyeti 45

2. Menfi Tespit 46

E. Kusur 48

1. Kasti Davranış 51

2. İhmali Davranış 51

F. Zarar 52

II. Fiili Zarar ve Yoksun Kalınan Kar 55

III. Doğrudan Doğruya Uğranılan Zarar ve Yansıma Yoluyla Uğranılan Zarar 56

IV. Doğrudan Zarar ve Dolaylı Zarar 57

V. Mevcut Zarar-Müstakbel Zarar-Olası Zarar 58

VI. Nesnenin Kullanamamasından Yoksun Kalma Za¬rarı 58

G. İlliyet (Nedensellik) Bağı 59

A. Nedensellik Bağının Maddi Koşulu 59

B. Nedensellik Bağının Hukuki Koşulu 60

II. ZARAR VE TAZMİNAT 61

1. Genel Olarak 61

2. Tazminat Türleri 62

a. Maddi Tazminat 62

b. Manevi Tazminat 63

3. Borçlar Kanunundaki Genel Düzenleme 63

1. Zararın Kapsamı 63

a. Eşyaya İlişkin Zararın Belirlenmesi 64

D. Zararın Hesaplanacağı Tarih 64

E. Zarar Görenin Elde Ettiği Menfaatin Mahsubu 65

2. Tazminatın Kapsamı 66

1. T azminatın Zararın Miktarını Aşamayacağı Kuralı 66

2. T azminatın İndirilmesi 66

a. Kusurun Hafifliği 67

b. Failin Müzayaka Halinde Bulunması 67

c. Zarar Görenin Rızası 67

d. Zarar Görenin Birlikte Kusuru (Müterafık Kusur) 68

e. Hal ve Şartların Diğer Özellikleri 69

D. RKHK’daki Özel Düzenleme 69

1. Zararın Belirlenmesi 69

II. Fazla Ödeme Nedeniyle Uğranılan Zarar (bedel

farkı) 71

A. Bedel Farkı (Fiili Zararın) Tespiti 71

B. Bedel Farkının (Fiili Zararın) Hesabı 72

III. Mahrum Kalman Kar (Teşebbüslerin Zararı) 74

1. Mahrum Kalman Karın Tespiti 75

2. Mahrum Kalman Karın Hesabı 76

IV. Diğer Zararlar 80

(1) Piyasa Dışına İtilmede Zararın Hesabı 81

2. T azminatın Belirlenmesi 82

a. Borçlar Kanunu’nun Genel Hükümlerine Göre Tazminatın Hesabı 82

b. Üç Kat Tazminat 82

(1) Üç Kat Tazminatın Niteliği 83

D. Üç Kat Tazminatın Unsurları 85

1. Zarar Verenin Kusurunun Derecesi 86

2. Zarar Görenin Talepte Bulunması 86

3. Zararın Niteliği 87

4. Hakimin Üç Kat Tazminatı Uygun Bul¬ması 87

E. Üç Kat Tazminatın Tespit ve Ölçütü 87

c. Rekabeti Kısıtlayanların Elde Ettikleri veya Etme¬leri Muhtemel Karlar 90

3. Manevi Tazminat 91

a. Manevi Tazminatın Şartları 91

1. Kişilik Haklarına Haksız Tecavüz Olmalıdır 91

2. Bir Manevi Zarar Doğmuş Olmalıdır 92

3. Kusur Olmalıdır 92

4. İlliyet B ağı Bulunmalıdır 93

b. Manevi Tazminatın Belirlenmesi 93

c. Manevi T azminatın Türleri 94

III.YARGILAMA USULÜ 94

II. Genel Olarak 94

III. Tazminat Davasının Tarafları 96

A. Davacı Sıfatı 97

B. Davalı Sıfatı 99

IV. Görevli Ve Yetkili Mahkeme 101

1. Görevli Mahkeme 101

2. Yetkili Mahkeme 104

V. İspat Yükü ve Deliller 105

1. İspat Yükü 106

a. Rekabet Hukukuna Aykırılığın İspatı 107

D. Zararın İspatı 108

E. Genel Kuralın İstisnası 109

1. Normal Durumun Aksinin İspatı 109

2. İspat Yükünün Kanunla Belirlendiği Haller 110

3. Karineler 110

F. Aksini İspat 112

a. Deliller 113

1. Rekabet Hukukunda Senet 114

2. Rekabet Hukukunda Özel Hüküm Sebepleri 114

3. Hukuka Aykırı Elde Edilen Deliller 115

b. Delillerin İkamesi 115

c. Delillerin İncelenmesi 116

d. Delillerin Değerlendirilmesi 117

II. Zamanaşımı 117

A. Bir Yıllık Zamanaşımı Süresi 119

B. On Yıllık Azami Zamanaşımı Süresi 120

C. Ceza Kanununda Ceza Davaları için Öngörülen Za¬manaşımı Süresi 120

D. Zamanaşımının Kesilmesi ve Durması 124

E. Zamanaşımının Sonuçları 125

III. Rekabet Kurulu ile Genel Mahkemeler Arasındaki

İlişki 125

1. Genel Olarak 125

2. Rekabet Kurulunun Görev ve Yetkileri 127

a. Esasa İlişkin Görevleri 127

b. Düzenleme Yapma (Yasama Benzeri) Yetki ve Görevleri 128

3. Mahkemelerin Yetki ve Görevleri 129

D. Kurul Kararlarının Niteliği 130

E. Bekletici Mesele 131

1. Rekabet Kurulu Kararlarından Önce Adli Yargıda Tazminat Davası Açılması 131

2. Rekabet Kurulu Kararlarından Sonra Adli Yargıda Tazminat Davası Açılması 136

SONUÇ 139

KAYNAKÇA 145