Tüzel Kişilerin Ve Tüzel Kişiliği Olmayan Toplulukların Taraf Ehliyeti
-
Derdest Bir Davada Taraf Ehliyetinin İncelenmesi
"Kural olarak hukuk düzeni tarafından kişi olarak kabul edilen herkes bir davada taraf olabilir. Diğer yandan hukuk düzeni, istisnaen kendisine kişilik tanımadığı halde, bazı kişi veya mal topluluklarının davada taraf olabilmesine izin vermektedir. Hak ehliyeti ile taraf ehliyeti kavramları arasında yakın bir ilişki olmasına rağmen, hak ehliyeti maddi hukuka, taraf ehliyeti ise usul hukukuna ait bir kavramdır ve bu kavramlar arasında ayniyet yoktur. Öncelikle ifade etmek gerekir ki özellikle uygulamada, taraf ehliyeti kavramı, dava ehliyeti, sıfat, davayı takip yetkisi ve dava arkadaşlığı kavramları birbiri yerine kullanıldığından, bu kavram kargaşasını gidermek için bu kavramları doğru tasnif etmek ve birbirinden ayırt etmek gerekir. Bu çalışma kavramların doğru ve hukuka uygun bir zeminde kullanılması için önemli bir kaynak niteliğindedir. Çalışmamızda, taraf ehliyetine yönelik temel bilgiler verilecek ve genel açıklamalar yapılacaktır. Öncelikle, taraf ehliyeti kavramı ve önemi, daha sonra ise taraf ehliyetinin hak ehliyeti kavramı ile ilişkisi incelenecektir. Üçüncü olarak, taraf ehliyeti kavramı, uygulamada çoğunlukla biri diğeri yerine kullanılan ve kavram kargaşası oluşmasına sebep olan diğer usuli kavramlarla karşılaştırılacak ve hukuki tasnife tabi tutulacaktır. Son olarak çekişmesiz yargı, davaya müdahale ve geçici hukuki korumalar gibi taraf ehliyetinin özellik gösterdiği durumlar değerlendirilecektir. Yine Yargıtay uygulamaları ve doktrindeki görüşler irdelenerek gerçek kişilerin, tüzel kişilerin ve tüzel kişiliği olmayan toplulukların taraf ehliyeti, derdest bir davada taraf ehliyetinin incelenmesi gibi önemli konulara değinilecektir. Taraf Ehliyeti isimli bu çalışmamızı, doktrinde ve uygulamadaki sorunlara çözüm olması açısından siz değerli okurlarımızın beğenisine sunuyoruz." (Önsözden)
İçindekiler
ÖNSÖZ-VII
İÇİNDEKİLER-IX
KISALTMALAR-XIII
GİRİŞ-1
I. BÖLÜM
TARAF EHLİYETİ HAKKINDA
GENEL BİLGİLER
1. TARAF EHLİYETİ KAVRAMI VE ÖNEMİ-3
A. TANIM-3
B. KAVRAM-5
C. TARAF EHLİYETİNİN ÖNEMİ-7
2. TARAF EHLİYETİNİN HAK EHLİYETİ İLE İLİŞKİSİ-9
A. GENEL OLARAK-9
B. HAK EHLİYETİ KAVRAMI VE BU KONUDAKİ SINIRLAMALAR-10
I. Hak Ehliyeti Kavramı-10
II. Hak Ehliyetine Hukuk Düzenince Getirilen Sınırlamalar-15
C. HAK EHLİYETİ İLE TARAF EHLİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİ-17
I. Genel Olarak-17
II. Sınırlamalar Bakımından-19
3. TARAF EHLİYETİ İLE İLGİLİ DİĞER USULİ KAVRAMLAR-20
A. TARAF KAVRAMI-20
B. SIFAT-23
C. DAVA EHLİYETİ-27
D. DAVA ARKADAŞLIĞI-31
E. DAVA TAKİP YETKİSİ-33
4. TARAF EHLİYETİNİN YARGILAMA ALANLARI-44
A. ÇEKİŞMESİZ YARGIDA (NİZASIZ KAZADA)-44
B. DAVAYA MÜDAHALEDE-46
C. GEÇİCİ HUKUKİ KORUMALARDA-49
II. BÖLÜM
GERÇEK KİŞİLERİN TARAF EHLİYETİ
1. GERÇEK KİŞİLERİN TARAF EHLİYETİNİ KAZANMASI-51
A. GERÇEK KİŞİLERDE TARAF EHLİYETİNİN DOĞUMU-51
B. GERÇEK KİŞİLERİN DOĞUMDAN ÖNCEKİ TARAF EHLİYETİ-52
I. Ceninin Hak ve Taraf Ehliyeti-52
II. Henüz Ana Rahmine Düşmemiş Olanların Hak ve Taraf Ehliyeti-55
2. GERÇEK KİŞİLERİN TARAF EHLİYETİNİN SONA ERMESİ-56
A. DAVA AÇILMADAN ÖNCE TARAFIN ÖLMESİ-57
I. Genel Olarak-57
II. Ölü Kimsenin Davasına Mirasçılar ile Devam Edilebilmesi Sorunu-58
B. DAVA SIRASINDA TARAFIN ÖLMESİ-61
I. Genel Olarak-61
II. Tarafın Ölümü Üzerine Mahkemece Yapılması Gereken İşlemler-63
1. Mahkemenin Gerçek Kişinin Taraf Ehliyetinin Sona Erdiğinden Haberdar Olması-63
2. Dava Konusunun Mirasçıları İlgilendirmemesi-64
3. Dava Konusunun Mirasçıları İlgilendirmesi-65
III. Boşanma ve Evliliğin İptali Davası Sürerken Taraflardan Birinin Ölmesi-67
C. TARAFIN, İLK DERECE MAHKEMESİNDE HÜKÜM VERİLDİKTEN SONRA ÖLMESİ-71
III. BÖLÜM
TÜZEL KİŞİLERİN VE TÜZEL KİŞİLİĞİ OLMAYAN
TOPLULUKLARIN TARAF EHLİYETİ
1. TÜZEL KİŞİLERİN TARAF EHLİYETİNİ KAZANMASI VE TARAF EHLİYETİNİN SONA ERMESİ-75
2. TÜZEL KİŞİLERİN TARAF EHLİYETİNE İLİŞKİN SORUNLAR-78
A. ÖZEL HUKUK TÜZEL KİŞİLERİNİN TARAF EHLİYETİ-78
I. Ortaklıkların Taraf Ehliyeti-78
II. Dernek ve Vakıfların Taraf Ehliyeti-87
III. Sendikaların Taraf Ehliyeti-90
B. KAMU HUKUKU TÜZEL KİŞİLERİNİN TARAF EHLİYETİ-92
I. Genel Olarak-92
II. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun Davalardaki Taraf Konumu-93
3. TÜZEL KİŞİLİĞİ OLMAYAN TOPLULUKLARIN TARAF EHLİYETİ-96
A. GENEL OLARAK-96
B. ADİ ORTAKLIK-98
C. MİRAS ORTAKLIĞI-106
D. KAT MÜLKİYETİ BİRLİĞİ-111
E. İFLAS MASASI-116
IV. BÖLÜM
DERDEST BİR DAVADA
TARAF EHLİYETİNİN İNCELENMESİ
1. TARAF EHLİYETİNİN BİR DAVA ŞARTI OLARAK İNCELENMESİ-119
2. TARAF EHLİYETİ EKSİKLİĞİNİN TESPİTİ VE SONUÇLARI-123
