Rodos ve İstanköy Türk Kültürü
Mustafa KAYMAKÇI
Cihan ÖZGÜN
AÇIKLAMA:
Günümüzde, Rodos ve İstanköy Türklerinin kültürel asimilasyonunu gerçekleştirmek için
Yunanistan tarafından çeşitli yöntemler uygulamaya konulmaktadır. Bunların en önemlisi
kültür ve eğitim politikalarıdır. Rodos ve İstanköy’de çift dillilik temelinde Türkçe öğrenim
veren okullar 1972 yılından itibaren kapatılmıştır.
Adalar Türklerinin kültürel kimliklerinin korunması konusunda hak aramaları, günümüz
Yunanistan’ında mümkün değildir. Korku kol gezmektedir. Türklerin, “Türk” olduklarını
söylemekten bile kaçındıkları bilinmektedir.
Bu nedenle Türkiye Cumhuriyeti’ne göç ederek burada yurt ve nitelikli öğrenimle iş edinen
Adalı Türklerin kurmuş oldukları “Rodos, İstanköy ve On iki ada Türkleri Kültür ve Dayanışma
Derneği(ROİSDER)”nin birinci amacı, adalardaki akraba ve soydaşlarının kültürel kimliğinin
korunması konusu olmuştur.
Dernek, Adalar Türkleri üzerine uygulanagelen kültürel asimilasyonunu durdurma
doğrultusunda uluslararası örgütlerde farkındalığın oluşturulması için çalışmalarının yanında
Türkçe ve İngilizce basılı kitaplar ile de yayın etkinliklerini sürdürmektedir.
“Rodos ve İstanköy Türk Kültürü” kitabı da neredeyse yok edilmek istenen Türk kültür ve
kimliğini gün yüzüne çıkarmak için kaleme alınmıştır. Kitapta yer alan yazılarda, akademisyen
ve uzmanlar tarafından adalardaki Türklerin oluşturduğu kültürün; mimariden Türk Halk
Oyunlarına, edebiyattan oya el sanatına, dil, eğitim ve inanç kültüründen halk hekimliği ve
yemek kültürüne değin kültürel boyutları yansıtılmıştır.
Bunun yanı sıra bu kitapta, Osmanlı Devleti’nin son dönemi ile Erken Cumhuriyet
Dönemi’nde gerek adaların kültürel yaşamında, gerekse Türkiye Cumhuriyeti’nde görev
yapan Rodos ve İstanköy kökenli aydınların yaşamları da irdelenmiştir.