İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER 7 KISALTMALAR 13 GİRİŞ 15 BİRİNCİ BÖLÜM ROMA VATANDAŞ HUKUKUNUN GENEL KAVRAMLARI I CIVIS VE CIVITAS17 II DOMICILIUM19 A KAVRAM 19 B İKAMETGÂHA BAĞLANAN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 23 C İKAMETGÂH SEÇİMİ 25 III ORIGO26 IV PEREGRINUS 27 V LATINII 30 A KAVRAM 30 B LATİN BİRLİĞİ 31 VI ROMA VATANDAŞLIĞI34 A ROMA VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI 34 1 Vatandaşlığın Doğumla Kazanılması 35 2 Vatandaşlığın Tanınması/Telsik Yoluyla Vatandaşlığın Kazanılması 41 a Genel Olarak 41 b Cumhuriyet Dönemi’nde 43 c Principatus Dönemi’nde 47 d Dominatus Dönemi’nde 51 3 Azat Etme Yoluyla Vatandaşlığın Kazanılması 52 a Kölelik Kurumu 52 b Köleliğin Sebepleri 54 c Servi Loco 56 d Kölenin Hukukî Statüsü 57 8 İçindekiler e Azat Etme İşlemiyle Özgürlüğün ve Vatandaşlığın Elde Edilmesi 61 aa Genel Olarak 61 bb Azat Etme Usulleri 62 cc Azatlının Hukukî Statüsü 64 dd Azat Etme İşlemine Roma Halkının Bakışı 66 B ROMA VATANDAŞLIĞININ KAYBI 71 1 Status ve Capitis Deminutio Kavramları 71 2 Capitis Deminutio’daki Eksilmenin Vatandaşlığa Etkisi 73 3 Sürgün Cezasının Sonucu Olarak Vatandaşlığın Kaybı 73 VII ROMA VATANDAŞ HUKUKU77 A IUS CIVILE 78 B IUS GENTIUM 85 İKİNCİ BÖLÜM ROMA VATANDAŞ HUKUKUNUN TANIDIĞI ÖZEL HUKUK HAKLARI (IUS QUIRITIUM) I GENEL OLARAK91 II ÖZGÜRLÜK HAKKI (IUS LIBERTATIS) 94 A GENEL OLARAK 94 B ÖZGÜRLÜĞÜN KAYBI 96 1 Borcundan Dolayı Kölelik 96 2 Savaş Esirliği ve Ceza Nedeniyle Kölelik 99 III AİLE HAKKI (IUS GENTILITATIS ET FAMILIA) 101 A FAMILIA KAVRAMI 102 B HISIMLIK 104 C EVLAT EDİNME 107 IV EVLENME HAKKI (IUS CONUBII) 108 A ROMA TOPLUMUNUN EVLİLİK KURUMUNA BAKIŞI 108 B VATANDAŞLIĞIN EVLENME EHLİYETİNE ETKİSİ 113 C LEX MUNICIA 115 D EVLENME EHLİYETİNİN ŞARTLARI 116 1 Genel Olarak 116 2 Özel Şartlar 118 İçindekiler 9 a Yakın Kan Akrabalığı 118 b Mevcut Evlilik 120 c Din Farklılığı 121 d Matem Süresi 121 e Akıl Hastalığı 122 f Askerlik 122 V BABALIK HAKKI (IUS PATRIUM) 124 A PATER FAMILIAS (AİLE BABASI) KAVRAMI 124 B PATRIA POTESTAS 127 1 Baba Egemenliği Kavramı ve Sağladığı Yetkiler 127 2 Baba Egemenliğinin Kurulma Yolları 132 a Kanundan Doğan Babalık Hakkı 132 b Hukukî İşlemden Doğan Babalık Hakkı 135 VI YASAL MÜLKİYET HAKKI (IUS DOMINII LEGITIMI) 136 A IUS CIVILE MÜLKİYETİ 137 1 Kavram 137 2 Ius Civile Mülkiyetine Konu Olan Mallar 140 3 Ius Civile Mülkiyetinin Kazanılması Yolları 141 a Mancipatio 142 b In Iure Cessio 144 c Traditio 145 B PRAETOR MÜLKİYETİ 146 VII VASİYETNAME YAPMA HAKKI VE MİRASÇI OLABİLME HAKKI (IUS TESTAMENTI ET HAREDITATIS) 148 A MİRASÇILIK SIFATININ KAZANILMASI 149 1 Genel Olarak 149 2 Kadının Mirasçılığı 153 B VASİYETNAME DÜZENLEME HAKKI 155 1 Vasiyetnamenin Türleri 157 2 Vasiyetnamenin Hüküm ve Sonuçları 161 3 Fideicommissum 163 VIII VESAYET HAKKI (IUS TUTELA) 165 A VASİ 167 1 Vesayet Altında Bulunanlar 167 10 İçindekiler 2 Vasinin Belirlenmesi 168 3 Vasi Olabilme Ehliyeti 171 4 Vasinin Sorumluluğu 172 5 Vesayetin Sona Ermesi 174 B KAYYIM 175 IX LEGIS ACTIO’DAN YARARLANMA HAKKI177 A ÖZEL YARGILAMA SİSTEMİ 178 1 Legis Actio’lar Usulü 178 2 Formula Usulü 180 B SİSTEM DIŞI YARGILAMA 183 X İSİM (PRAENOMEN, NOMEN VE COGNOMEN) HAKKI 184 A KAVRAMSAL BELİRLEME 184 B TOGA GİYME HAKKI 191 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ROMA VATANDAŞ HUKUKUNUN TANIDIĞI KAMU HUKUKU HAKLARI (IUS CIVITATIS) I GENEL OLARAK195 II SEÇME (OY) HAKKI (IUS SUFFRAGII) 195 A KRALLIK DÖNEMİ’NDE 196 B CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE 197 C PRINCIPATUS DÖNEMİ’NDE 202 D DOMINATUS DÖNEMİ’NDE 204 III SEÇİLME HAKKI (IUS HONORUM) 205 IV SAYIM LİSTELERİNE KAYDOLMA HAKKI (IUS CENSUS) 211 A CENSOR’LUK MAKAMI 212 B CENSUS İŞLEMİ 216 V ASKERLİK HİZMETİNİ YAPMA HAKKI (IUS MILITIA)218 A ROMA ORDUSUNA GENEL BAKIŞ 219 B ASKERÎ SINIFIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 220 C ASKERÎ SINIFA DAHİL OLAMAYACAKLAR 222 VI VERGİ HAKKI (IUS TRIBUTORUM)224 A ROMA DEVLETİ’NDE VERGİLENDİRME 224 1 Krallık Dönemi’nde 226 İçindekiler 11 2 Cumhuriyet Dönemi’nde 227 a Tributum 227 b Diğer kamu gelirleri 229 3 Principatus Dönemi’nde 230 4 Dominatus Dönemi’nde 231 B HARCAMA KALEMLERİ 232 VII DİNÎ TÖREN YAPMA HAKKI (IUS SACRORUM) 233 A RELIGIO KAVRAMI 233 B ROMALILARIN DİĞER DİNLERE BAKIŞI 234 C ROMA’DA DİNSEL RİTÜELLERİN ÖNEMİ 236 1 Ayinler 238 a Aile ayinleri 239 b Resmî Ayinler 242 2 Dinî Bayramlar 244 D HRISTİYANLIĞIN KABULÜ 246 SONUÇ 249 KAYNAKÇA 253
