Savunma Sanayii Hukuku
Av. Şafak HERDEM
İçindekiler
- Savunma Sanayii Kavramı ve Savunma Sanayii Hukuku
- Savunma Sanayii Hukukunun Özellikleri
- Savunma Sanayii Hukukunun Kaynakları
- Savunma Sanayii Kapsamındaki Faaliyetleri
- Savunma Sanayii Unsurları
- Savunma Sanayii Güvenliği
- Savunma Sanayiinde Üretim Kuruluşları
- Savunma Sanayiinde Tedarik
- Savunma Sanayinde Lisanslı Üretim ve ArGe Faaliyetleri
- Savunma Sanayiinde Karşılıklı Ticaret ve Offset Uygulamaları
İçindekiler
Sunuş.V
Önsöz .VII
Kısaltmalar . XV
§1. SAVUNMA SANAYİİ KAVRAMI ve SAVUNMA SANAYİİ HUKUKU. 1
§2. SAVUNMA SANAYİİ HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ. 3
I. Savunma Sanayii Hukuku İktisadi Kalkınma Paralelinde
Gelişen Bir Hukuk Alanıdır .3
II. Savunma Sanayii Hukuku Kodifiye Edilemez 4
III. Savunma Sanayii Hukukunun Düzenlediği Konular
Amaç Bakımından Devredilemez .4
IV. Savunma Sanayii Hukuku Sınai Kalkınma ve
Uluslararası Ticaret Hukuku ile Doğrudan İlişkilidir6
§3. SAVUNMA SANAYİİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI . 7
I. Genel Olarak7
II. Anayasa7
III. Kanunlar. .8
IV. Milletlerarası Antlaşmalar.8
V. Çok Taraflı Milletler Üstü Düzenlemeler9
VI. Düzenleyici İşlemler.10
VII. Genel Hukuk İlkeleri .10
§4. SAVUNMA SANAYİİ KAPSAMINDAKİ FAALİYETLER 11
§5. SAVUNMA SANAYİİ UNSURLARI. 21
I. Stratejik Unsurlar 21
II. Ürün ve Hizmet Unsuru 23
III. Pazar Unsuru24
X
§6. SAVUNMA SANAYİİ GÜVENLİĞİ . 25
I. Savunma Sanayii Güvenliğinde Tesislerin Fiziki Koruması .32
II. Ziyaretler34
III. Proje Uygulamaları37
IV. Güvenlik Belgeleri ve Denetlemeleri.38
V. Kişi Güvenlik Belgeleri.39
VI. Tesis Güvenlik Belgeleri.42
§7. SAVUNMA SANAYİİNDE ÜRETİM KURULUŞLARI . 45
§8. SAVUNMA SANAYİİNDE TEDARİK . 49
1. Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetleri Tarafından,
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında Yürütülen Mal ve
Hizmet Alım/İhalelerine İlişkin Esaslar 52
1.1. Yetki ve Sorumluluk 53
1.2. Mal ve Hizmet Tedarikleri 55
1.3. Merkezi Alımlar 56
1.4. Mahalli Alımlar .58
1.5. Tedarik Süresince Yürütülecek İşlemler 58
1.5.1. İhale Öncesi Hazırlıklar 58
1.5.2. Yaklaşık Maliyetin Hesaplanması .59
1.5.3. Onay Belgeleri .60
1.5.4. İlan ve Ön Mali Kontrol İşlemleri .60
1.5.5. Muayene Faaliyetleri 60
1.5.6. Mal Saymanlıkları Tarafından Yürütülecek Faaliyetler61
1.5.7. Ceza Uygulamaları61
1.5.8. Tahakkuk İşlemleri .62
1.5.9. Geçici Depolama ve Sevk İşlemleri62
1.6. Yasaklamalar .62
1.7. Kaynak Tahsisi.63
1.8. Diğer Alımlar .64
1.8.1. Devlet Malzeme Ofisinden Yapılacak Alımlar64
1.8.2. Akaryakıt ve Madeni Yağ Tedariki .64
1.8.3. 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3.e ve
3.n maddesi kapsamında protokol alımları .65
1.8.4. Sağlık Malzemelerinin Tedariki .66
1.8.5. Taşıt Alımları 66
XI
2. Kamu İhale Kanunu'nun İstisnalar 3 (b) Maddesi Kapsamında
Yürütülen Mal ve Hizmet Alım/İhalelerine İlişkin Esaslar 66
2.1. İçişleri Bakanlığı Tarafından 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunun 3 (b) Maddesi Kapsamında
Yapılacak Alım ve İhalelerdeki Esas ve Usuller .67
2.1.1. İhale ve Alım Öncesi Süreç68
2.1.2. İhale ve Alım Esas ve Usulleri71
2.1.3. İhale Süreçleri 75
2.1.4. İhalenin Karara Bağlanması, Onaylanması ve
Sözleşme Süreci.78
2.1.5. Ön Ödeme ve Kredilendirme79
2.1.6. Sözleşmelere İlişkin Esaslar .79
2.1.7. İhalelere Katılamayacak Olanlar81
2.1.8. Kamu İhale Kanunu ve
Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile İlişkisi 82
3. Milli Savunma Bakanlığı Tarafından 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunun 3 (b) Maddesi Kapsamında
Yapılacak Alım ve İhalelerdeki Esas ve Usuller 82
3.1. Uygulama İlkeleri 83
3.2. Tedarik Yetkileri.88
3.3. İhale Komisyonları 89
3.4. İhale İşlem Dosyaları .92
3.5. İhtiyaç Makamlarınca Tedarik Makamlarına
Gönderilmesi Gereken Belge ve Dokümanlar .92
3.6. İhtiyaçların Bildirilmesine İlişkin Esaslar .93
3.7. İhale Onay Belgelerine İlişkin Esaslar.95
3.8. Avans.96
3.9. İhaleye Katılma Kuralları 97
3.9.1. Yaklaşık Maliyet .97
3.9.2. İhaleye Katılmada Yeterlilik Esasları 97
3.10. İhaleye Katılma Yasağı .100
3.11. Şartnameler .100
3.12. Ortak Girişimler ve Alt Yükleniciler.105
3.13. İhale veya Alımın İhale Tarihinden Önce İptal Edilmesi 106
XII
3.14. Yasak Fiil ve Davranışlar 107
3.15. İhale/Alım Usulleri ve Uygulamaları .107
3.16. İlanlar 110
3.17. İhale Dokümanlarında Değişiklik ve Açıklama .111
3.18. Tekliflerin Hazırlanması ve Sunulması 112
3.19. Teminatlar.113
3.20. Tekliflerin Değerlendirilmesi116
3.21. İhalelerin Karara Bağlanması ve Onaylanması .120
3.22. Yerli Malını Teklif Eden İstekliler Lehine
Fiyat Avantajı Uygulanması 124
3.23. Sözleşmeler125
3.23.1. Sözleşmelerde Yer Alması Zorunlu Hususlar125
3.23.2. Sözleşmeye Davet126
3.23.3. Sözleşme Yapılmasında İdarenin Görev ve
Sorumlulukları127
3.23.4. İhalelerin Sözleşmelere Bağlanması 128
3.24. Sözleşmelerin Uygulanması .130
3.24.1. Fiyat Farkının Oluşması130
3.24.2. Ek Kesin Teminat130
3.24.3. Süre Uzatım Verilebilecek Haller.131
3.25. Denetim 134
3.26. Muayene, Kabul ve Garanti İşlemleri.134
3.27. Sözleşmelerde Değişiklik135
3.28. Sözleşmeler Kapsamında Yapılacak İşin Artışı ve Eksilişi 136
3.29. Sözleşmelerin Devri .138
3.30. Gecikme Cezaları ve Sözleşmelerin Feshi .138
3.31. Şikayetlerin İncelenmesi ve Anlaşmazlıkların Çözümü.141
3.32. Ödeme İşlemleri .145
3.33. Malzemelerin Teslimi ve Navlun Ücretleri 148
3.34. Sigorta İşlemleri 151
3.35. Gümrük İşlemleri ve Fiili İthalat .152
3.36. Proje Yönetim Teşkilatı 155
4. Kuvvet Komutanlıkları ve Bağlı Birlikleri 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunun 3 (b) Maddesi Kapsamında
Yapılacak Alım ve İhalelerdeki Esas ve Usuller 155
XIII
5. Dış Temsilcilikler Aracılığı İle Yapılan Alımlar .157
5.1. Ataşe Avansı ile Yapılan Alımlar 158
5.2. Ataşe Kredileri İle Yapılan Alımlar 159
5.3. Yurt Dışında Bulunan Gemi ve
Uçakların İhtiyaçlarının Karşılanması .163
6. Savunma Sanayii Müsteşarlığı Tarafından 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunun 3 (b) Maddesi Kapsamında
Yapılacak Alım ve İhalelerdeki Esas ve Usuller 164
6.1. Projenin Başlaması.165
6.2. Uygulanacak İhale Usulleri 166
6.3. Teklife Çağrı Dosyasının Hazırlanması .166
6.4. İhale Süreci167
6.5. Sözleşmeler168
7. Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğü
Tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 3 (b) Maddesi
Kapsamında Yapılacak Alım ve İhalelerdeki Esas ve Usuller169
7.1. İhale Usulleri .172
7.2. İhale Süreci173
7.3. Sözleşmeye Davet ve Sözleşmelerin Yapılması 177
7.4. Sözleşme Kapsamında Yapılacak İşin Artışı ve Eksilişi178
8. NATO Destek ve Tedarik Ajansı Yolu İle Yapılan Alımlar
Sistematiğinde Tedarik Süreci.179
8.1. Silah Sistemleri Ortaklıkları - SSO 180
8.2. Destek Konferansları - DK 182
8.3. Program Dışı Alımlar-PDA (Random Brokerage-RB)182
8.4. Lojistik Destek Anlaşmaları (Sales Agreements) .182
8.5. Diğer Hizmetler 183
8.6. NSPA'in Tedarik Usulleri.184
8.7. NSPA'den Tedarik Usulleri 184
9. FMS (Foreign Military Sales) Alımları193
10. FMS Kanalıyla Milli Bütçe Alımları 198
10.1. FMS Alım Dosyasının Hazırlanması ve Yürürlüğe Girmesi200
10.2. FMS Kanalıyla Yapılan Geri Ödemesiz FMS Kredisi
Kaynaklı Ticari Alımlarda Takip Edilecek Esaslar 204
XIV
11. BAAINBw Alımları .206
11.1. Vekalet Anlaşmaları/Yetki Mukaveleleri
(Mandest Vertrag) ve Proforma Fatura .207
11.2. Mahsup ve Hesabın Kapanması.208
12. Leopard Birliği Kanalıyla Yapılacak Alımlar208
12.1. Yedek Parça İhtiyaçlarının Bildirilmesi.209
12.2. Mali Konular.210
§9. SAVUNMA SANAYİİNDE LİSANSLI ÜRETİM ve
ArGe FAALİYETLERİ 212
I. Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Tabi Olduğu
Hukuki Düzenlemeler214
I. Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri .219
§10. SAVUNMA SANAYİİNDE KARŞILIKLI TİCARET ve
OFFSET UYGULAMALARI 221
10.1. Offset Uygulamaları 223
10.2. Savunma Sanayiinde Offset Düzenlemeleri .225
10.2.1. Savunma Sanayiinde Offset Kategorileri 229
a. Kategori A Offset Yükümlülükleri 229
b. Kategori B Offset Yükümlülükleri 229
c. Kategori C Offset Yükümlülükleri229
10.2.2. SK/O Sözleşmeleri 230
10.2.3. Sanayileşme Planı 231
10.2.4. Gecikme Cezaları.232
10.2.5. Ön Onay Esasları 233
10.2.6. Kredilendirme Esasları.233
10.2.7. Geçici ve Ön Kredilendirme .237
