Sahte Belge ve Yanıltıcı Belge

Hatice Ela

Kitabın amacı «dar anlamda vergi suçu» (sadece vergi ziyaı ortaya çıkaran suçlar) veya «kamusal vergi suçu» olarak adlandırılan kamunun vergi haklarını tehlikeye sokan ya da zarara uğratan sahte belge kullanma veya düzenleme suçunun hapis cezası ile yaptırım altına alınması ve ceza usul hukuku kuralları çerçevesinde adlî yargı organları tarafından karara bağlanması şartlarını ortaya koymaktır. Kitabın konusu dar anlamda vergi suçlarından yalnızca sahte belge kullanma veya düzenleme, yanıltıcı belge düzenleme ve kullanma suçu ile yetkisiz ve izinsiz belge basımı ve yetkisiz ve izinsiz basılmış belgelerin bilerek kullanılması suçuna yönelik olduğundan idari makamlar tarafından uygulanan ve vergi mahkemelerince karara bağlanan parasal yaptırımlara («idari nitelikli yaptırım, vergi kabahati, vergi ziyaı cezasını gerektiren fiiller, mali nitelikli suç, mali suç») ve dar anlamda vergi suçları olan diğer suçlara (gizleme, yok etme, çift defter tutma, muhasebe hilesi, tahrifat) yönelik olarak açıklamalara çalışmamızda kural olarak yer verilmemiştir.

Kitapta, 213 sayılı Vergi Usul Kanunun da yer alan düzenlemeler çerçevesinde sahte ve yanıltıcı belge düzenlemek ve kullanmak suçu değişik olasılıklar göz önünde bulundurularak suçun tanımı, suçun unsurları, suçun özel görünüm biçimleri ve sonuçları yönünden en fazla katkının somut olaya özgü adaletin sağlanması amacına yönelik hukukun genel ilkeleri, yaşam tecrübeleri ve genel mantık kuralları uygulanmak suretiyle uzun yılların sonucunda oluşturulan yargı içtihatlarıyla sağlanmış olduğu gerçeği göz önüne alınarak parasal yaptırımlar bakımından Danıştay kararları ve hapis cezası yaptırımı bakımından Yargıtay kararları doğrultusunda incelenmiştir.

(Tanıtım Bülteninden)

Konu Başlıkları

Anayasa Mahkemesi Kararları
Danıştay Kararları
Yargıtay Kararları
Hazine ve Maliye Bakanlığı Yönetmelikleri
Hazine ve Maliye Bakanlığı Tebliğleri
Hazine ve Maliye Bakanlığı Özelgeleri
Ticaret Bakanlığı Genelgeleri ve İç Yazıları

İçindekiler

İkinci Baskıya Önsöz 7
Önsöz 9
Tablolar Listesi 35
Kısaltmalar 37
Giriş 41
Birinci Bölüm
BELGE KAVRAMI
1. BELGE KAVRAMI 47
1.1. Varaka, Vesika, Evrak, Doküman Kavramları 47
Varaka–Vesika 48
Evrak 50
1.2. Belge Tanımı 50
1.2.1. Genel Olarak 50
1.2.2. Hukuk Alanında Belge Tanımı 50
1.2.2.1. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda Belge Tanımı 52
1.2.2.2. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Belge Kavramı 55
1.2.2.3. Öğretide Belge Tanımı 55
1.2.2.4. Yargıtay Kararlarında Belge Tanımı 56
1.2.3. Belgede Bulunması Gereken Nitelikler 56
1.2.3.1. Yazılı Olması 57
1.2.3.2. Kanıt Oluşturabilme Niteliği 57
1.2.3.3. Düzenleyicisinin Belli Olması 58
1.2.3.4. Hukukî Bir Sonuç Doğurmaya Yönelik Olması 59
1.2.3.5. Hukukî Geçerlilik 59
1.2.4. Belgede Asıl, Suret, Nüsha ve Örnek Kavramları 60
1.2.4.1. Asıl 60
1.2.4.2. Nüsha (Örnek) 61
1.2.4.3. Suret 61
1.3. Belge Türleri 65
1.3.1. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Resmî Belge ve Özel Belge Ayrımı 65
1.3.1.1. Resmî Belge 66
1.3.1.1.1. Kanun Hükmü Gereği Sahteliği Sabit Oluncaya Kadar Geçerli Olan Resmî Belgeler 67
1.3.1.1.2. Aksi Kanıtlanıncaya Kadar Geçerli Olan Resmî Belgeler 70
1.3.1.2. Resmî Belge Hükmünde Belgeler 70
1.3.1.2.1. Kambiyo Senedi veya Emtiayı Temsil Eden Belge, Hisse Senedi, Tahvil ve Vasiyetnâme 70
1.3.1.2.2. Tabip, Diş Tabibi, Eczacı, Ebe, Hemşire veya Diğer Sağlık Mesleği Mensubu Kişilerin, Görevlerinin Gereği Olarak Düzenlenen Belgeler 74
1.3.1.3. Özel Belge 74
2. 5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU’NDA BELGEDE SAHTECİLİK SUÇU 75
2.1. Belgede Sahtecilik Suçunun Görünüm Biçimleri 76
2.1.1. Sahte Belge Düzenlemek 76
2.1.2. Gerçek Bir Belgeyi Başkalarını Aldatacak Şekilde Değiştirmek 77
2.2. Belgede Sahtecilik Suçunda Korunan Hukukî Yarar (Suçun Hukukî Konusu) 79
2.2.1. Kamu Güveni 80
2.2.2. Özel Yarar 82
2.3. Belgede Sahtecilik Suçunun Unsurları 82
2.3.1. Kast: Hukuken Korunan Hak ve Çıkarın Bozulmasına Yönelik İrade 82
2.3.2. Aldatma Yeteneği 83
2.3.3. Zarar Doğmuş Olması veya Zarar Doğması Olasılığı Bulunması 85
2.4. Özel Belgede Sahtecilik Suçu 87
2.4.1. Özel Belgeyi Sahte Olarak Düzenlemek 87
2.4.1.1. Suçla Korunan Hukuksal Değer 87
2.4.1.2. Suçun Konusu 88
2.4.1.3. Suçun Maddi Unsuru 89
2.4.1.4. Suçun Manevi Unsuru 91
2.4.1.5. Suça Etki Eden Nedenler 91
2.4.1.5.1. Ağırlaştırıcı Neden 91
2.4.1.5.2. Hafifletici Neden 91
2.4.1.6. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 92
2.4.1.6.1. Suça Teşebbüs 92
2.4.1.6.2. Suçlarda Birleşme 95
2.4.1.6.3. Zincirleme Suç (Müteselsil Suç) 98
2.4.1.6.4. Suça Katılma 101
2.4.1.6.4.1. Fail, Müşterek Fail ve Dolaylı Fail 101
2.4.1.6.4.2. Azmettirme 103
2.4.1.6.4.3. Yardım Etme 104
2.4.1.6.4.4. Suça Katılmada Gönüllü Vazgeçme 104
2.4.2. Sahte Özel Belgeyi Bilerek Kullanma Suçu 110
2.4.2.1. Suçun Faili 110
2.4.2.2. Suçun Maddi Unsuru 110
2.4.2.3. Suçun Manevi Unsuru 110
2.4.2.4. Suça Etki Eden Nedenler 111
2.4.2.4.1. Ağırlaştırıcı Neden 111
2.4.2.4.2. Hafifletici Neden 111
2.4.2.5. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 111
2.4.2.5.1. Suça Teşebbüs 111
2.4.2.5.2. Suçlarda Birleşme (İçtima) 111
2.4.2.5.3. Suça Katılma 112
2.4.3. Özel Belgeyi Bozmak, Yok Etmek veya Gizlemek Suçu 112
2.4.3.1. Suçla Korunan Hukuksal Değer 112
2.4.3.2. Suçun Konusu 112
2.4.3.3. Suçun Maddi Unsuru 112
2.4.3.4. Suçun Manevi Unsuru 115
2.4.3.5. Suça Etki Eden Nedenler 115
2.4.3.5.1. Ağırlaştırıcı Neden 115
2.4.3.5.2. Hafifletici Neden 115
2.4.3.6. Suçun Özel Görünüm Biçimleri 116
2.4.3.6.1. Suça Teşebbüs 116
2.4.3.6.2. Suça Katılma 116
2.4.3.6.3. Suçlarda Birleşme 116
3. ÖZEL BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA YAPTIRIMLAR 117
3.1. Süreli Hapis Cezası 117
3.2. Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar 118
3.2.1. Kısa Süreli Hapis Cezasının Para Cezasına Çevrilmesi 118
3.2.2. Hapis Cezasının Ertelenmesi 119
3.2.3. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 121
3.3. Güvenlik Tedbirleri 126
3.3.1. Hak Yoksunlukları 126
3.3.2. Tekerrür 128
3.4. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenler 130
3.4.1. Yaş Küçüklüğü 134
3.4.2. Hata 134
3.4.3. Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit 135
3.5. Kamu Davasının Düşürülmesine Neden Olan (Cezaları Ortadan Kaldıran) Hâller 136
3.5.1. Sanığın veya Hükümlünün Ölümü 136
3.5.2. Af 137
3.5.3. Zamanaşımı 138
3.5.3.1. Dava Zamanaşımı 138
3.5.3.2. Ceza Zamanaşımı 141
3.5.4. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu: Uzlaşma 141
İkinci Bölüm
213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU
BELGE KAVRAMI, BELGE TÜRLERİ,
BELGELERİN BASIM VE DAĞITIMI İLE BELGELERİN DÜZENLENMESİNE İLİŞKİN USÛL VE ESASLAR
1. 213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU’NDA BELGE KAVRAMI 145
1.1. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nda Tanımı Yapılan Belgeler 148
1.1.1. Fatura 149
1.1.1.1. Kâğıt Ortamda Düzenlenen Fatura 157
1.1.1.2. Elektronik Fatura (E–Fatura) 165
1.1.1.2.1. Elektronik Fatura Kullanma Zorunluluğu Getirilen Mükellefler 168
1.1.1.2.2. Elektronik Faturada Bulunması Gereken Bilgiler 170
1.1.1.2.3. Elektronik Faturanın Düzenlenmesi ve İletilmesi 170
1.1.1.2.3.1. Elektronik Fatura Uygulamasına Kayıtlı Olan Mükelleflere Faturanın İletilmesi 171
1.1.1.2.3.2. Elektronik Fatura Uygulamasına Kayıtlı Olmayan Mükelleflere Faturanın Teslimi 171
1.1.1.2.4. Elektronik Faturanın Muhafaza ve İbraz Yükümlülüğü 176
1.1.1.2.5. Elektronik Faturaların İptal İşlemi ve İptal Edilen Elektronik Faturaların Muhafaza ve İbraz Yükümlülüğü 178
1.1.1.2.5.1. Elektronik Faturaların İptal İşlemi 178
1.1.1.2.5.2. Elektronik Faturaların İçeriğine İtiraz İşlemi 182
1.1.1.2.6. Elektronik Faturaların İptal İşlemi ve İptal Edilen Elektronik Faturaların Muhafaza ve İbraz Yükümlülüğü 188
1.1.1.3. Elektronik Arşiv Fatura (E–Arşiv Fatura) 189
1.1.1.4. Elektronik Arşiv Fatura Kullanma Zorunluluğu Getirilen Mükellefler 190
1.1.1.4.1. Elektronik Fatura Uygulamasına Dâhil Olan Mükelleflerin Elektronik Arşiv Fatura Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu 191
1.1.1.4.2. Aracı Hizmet Sağlayıcıları, İnternet Ortamında İlân Yayınlayanlar ile İnternet Reklamcılığı Hizmet Aracılarının Elektronik Arşiv Fatura Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu 191
1.1.1.4.3. Elektronik Arşiv Fatura Olarak Düzenlenme Zorunluluğu Getirilen Diğer Faturalar 192
1.1.1.4.4. Gelir İdaresi Başkanlığınca Zorunluluk Getirilebilecek Diğer Mükellefler 193
1.1.1.4.5. Elektronik Ticaret Kapsamında Düzenlenen Elektronik Arşiv Faturalara İlişkin Usûl ve Esaslar 195
1.1.1.5. Elektronik Arşiv Faturada Bulunması Gereken Bilgiler 196
1.1.1.6. Elektronik Arşiv Faturanın Düzenlenmesi ve İletilmesi 197
1.1.1.7. Elektronik Arşiv Fatura Ceza Uygulaması 199
1.1.2. Sevk İrsaliyesi 200
1.1.2.1. Kâğıt Ortamda Düzenlenen Sevk İrsaliyesi 200
1.1.2.2. Elektronik İrsaliye (E–İrsaliye) 207
1.1.2.2.1. Elektronik İrsaliye Düzenleme Zorunluluğu 207
1.1.2.2.2. Elektronik İrsaliyede Bulunması Gereken Bilgiler 210
1.1.2.2.3. Elektronik İrsaliyenin Düzenlenmesi ve İletilmesi 211
1.1.2.2.4. Elektronik İrsaliye Yanıtı 212
1.1.2.2.5. Elektronik İrsaliye Ceza Uygulaması 213
1.1.3. Serbest Meslek Makbuzu 213
1.1.3.1. Kâğıt Ortamda Düzenlenen Serbest Meslek Makbuzu 213
1.1.3.2. Elektronik Serbest Meslek Makbuzu (E–Serbest Meslek Makbuzu) 214
1.1.3.2.1. Elektronik Serbest Meslek Makbuzu Düzenleme Zorunluluğu 215
1.1.3.2.2. Elektronik Serbest Meslek Makbuzunda Bulunması Gereken Bilgiler 215
1.1.3.2.3. Elektronik Serbest Meslek Makbuzu Düzenlenmesi ve Teslimi 216
1.1.3.2.4. Elektronik Serbest Meslek Makbuzu Ceza Uygulaması 217
1.1.4. Gider Pusulası 218
1.1.4.1. Kâğıt Ortamda Düzenlenen Gider Pusulası (E–Gider Pusulası) 218
1.1.4.2. Elektronik Gider Pusulası 219
1.1.4.2.1. Elektronik Gider Pusulası Düzenleme Zorunluluğu 219
1.1.4.2.2. Elektronik Gider Pusulasında Bulunması Gereken Bilgiler 220
1.1.4.2.3. Elektronik Gider Pusulasının Düzenlenmesi ve İletilmesi 221
1.1.4.2.4. Elektronik Gider Pusulası Ceza Uygulaması 221
1.1.5. Müstahsil Makbuzu 222
1.1.5.1. Kâğıt Ortamda Düzenlenen Müstahsil Makbuzu 222
1.1.5.2. Elektronik Müstahsil Makbuzu (E–Müstahsil Makbuzu) 223
1.1.5.2.1. Elektronik Müstahsil Makbuzu Düzenlenme Zorunluluğu 224
1.1.5.2.2. Elektronik Müstahsil Makbuzunda Bulunması Gereken Bilgiler 225
1.1.5.2.3. Elektronik Müstahsil Makbuzu Düzenlenmesi ve Teslimi 225
1.1.5.2.4. Elektronik Müstahsil Makbuzu Ceza Uygulaması 226
1.1.6. Perakende Satış Belgeleri 227
1.1.6.1. Ödeme Kaydedici Cihaz Fişi 229
1.1.6.2. Yolcu Taşıma Bileti 237
1.1.6.2.1. Kâğıt Ortamda Düzenlenen Yolcu Taşıma Bileti 237
1.1.6.2.2. Elektronik Bilet (E–Bilet) 239
1.1.6.2.2.1. Kara ve Deniz Yolu ile Şehirlerarası veya Uluslararası Yolcu Taşımacılığı İşi ile İştigal Eden Mükelleflerin Elektronik Bilet Düzenlemeleri 241
1.1.6.2.2.1.1. Elektronik Biletlerde Bulunması Gereken Bilgiler 241
1.1.6.2.2.2. Hava Yolu ile İştigal Eden Mükellefler Elektronik Bilet 242
1.1.6.2.2.2.1. Elektronik Biletlerde Bulunması Gereken Bilgiler 242
1.1.6.2.2.2.2. Havayolu Elektronik Bilet Bedelinin Gider Kaydedilmesi ve Düzenlenecek Elektronik Biletlerde Katma Değer Vergisi Uygulaması 243
1.1.6.2.2.2.3. Elektronik Biletin Düzenlenmesi ve Elektronik Biletin Teslimi 244
1.1.6.2.2.3. Sinema, Tiyatro, Konser, Spor Müsabakası ve Benzeri Etkinlikler İçin Bilet Düzenleyen Mükelleflerin Elektronik Bilet (e–Bilet) Düzenlemeleri 245
1.1.6.2.2.3.1. Sinema İşletmelerinin Elektronik Bilet ve Yeni Nesil ÖKC Kullanma Zorunluluğu 245
1.1.6.2.2.3.2. Etkinlik Elektronik Biletinde Bulunması Gereken Bilgiler 246
1.1.6.2.2.3.3. Elektronik Bilette Eğlence Vergisi 247
1.6.2.2.2.3.4. 6222 Sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun Kapsamında Düzenlenecek Biletler 248
1.1.6.2.2.4. Elektronik Bilet Ceza Uygulaması 251
1.1.7. Ücret Bordrosu 251
1.1.8. Taşıma İrsaliyesi 252
1.1.9. Yolcu Listeleri 253
1.1.9.1. Kâğıt Ortamda Düzenlenen Yolcu Listeleri 253
1.1.9.2. Elektronik Yolcu Listesi 254
1.1.10. Muhabere Evrakı 255
1.1.11. Diğer Belgeler 260
1.2. Hazine ve Maliye Bakanlığı Tarafından Kanıtlayıcı Belge Olarak Kabul Edilen Belgeler 261
1.2.1. Dekont – Bankalar 264
1.2.1.1. Kâğıt Ortamda Düzenlenen Dekont 264
1.2.1.2. Elektronik Dekont (E–Dekont) 264
1.2.1.2.1. Elektronik Dekont Uygulamasına Dâhil Olma 264
1.2.1.2.2. Elektronik Dekontta Bulunması Gereken Bilgiler 266
1.2.1.2.3. Elektronik Dekontun Düzenlenmesi ve Teslimi 266
1.2.1.2.4. Elektronik Dekont Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu 267
1.2.1.2.5. Elektronik Dekont Uygulamasına Geçiş Süresi 267
1.2.1.2.6. Elektronik Dekont Ceza Uygulaması 268
1.2.2. Dekont– Finansman Şirketleri 268
1.2.3. Sigorta Komisyon Gider Belgesi (Sigorta, Emeklilik ve Reasürans Şirketleri) 270
1.2.3.1. Kâğıt Ortamda Düzenlenen Sigorta Komisyon Gider Belgesi 270
1.2.3.2. Elektronik Sigorta Komisyon Gider Belgesi (E–Sigorta Komisyon Gider Belgesi) 271
1.2.3.2.1. Elektronik Sigorta Komisyon Gider Belgesi Düzenleme Zorunluluğu 271
1.2.3.2.2. Elektronik Sigorta Komisyon Gider Belgesinde Bulunması Gereken Bilgiler 272
1.2.3.2.3. Elektronik Sigorta Komisyon Gider Belgesinde Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu 272
1.2.3.2.4. Elektronik Sigorta Komisyon Gider Belgesinde Uygulamasına Geçiş Süresi 273
1.2.3.2.5. Elektronik Sigorta Komisyon Gider Belgesinin Düzenlenmesi ve Teslimi 273
1.2.3.2.6. Elektronik Sigorta Komisyon Gider Belgesi Ceza Uygulaması 274
1.2.4. Sigorta Poliçesi (Sigorta Şirketleri) 274
1.2.4.1. Kâğıt Ortamda Düzenlenen Sigorta Poliçesi 274
1.2.4.2. Elektronik Sigorta Poliçesi (E–Sigorta Poliçesi) 275
1.2.4.2.1. Elektronik Sigorta Poliçesi Düzenleme Zorunluluğu 275
1.2.4.2.2. Elektronik Sigorta Poliçesinde Bulunması Gereken Bilgiler 275
1.2.4.2.3. Elektronik Sigorta Poliçesi Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu 276
1.2.4.2.4. Elektronik Sigorta Poliçesi Uygulamasına Geçiş Süresi 276
1.2.4.2.5. Elektronik Sigorta Poliçesinin Düzenlenmesi ve İletilmesi 277
1.2.4.2.6. Elektronik Sigorta Poliçesi Ceza Uygulaması 277
1.2.5. Döviz Alım Belgesi ve Döviz Satım Belgesi 278
1.2.5.1. Kâğıt Ortamda Düzenlenen Döviz Alım Belgesi ve Döviz Satım Belgesi 278
1.2.5.2. Elektronik Döviz Alım Belgesi ve Döviz Satım Belgesi 280
1.2.5.2.1. Elektronik Döviz Alım Belgesi ve Döviz Satım Belgesi Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu 280
1.2.5.2.2. Elektronik Döviz Alım Belgesi ve Döviz Satım Belgesi Uygulamasına Geçiş Süresi 281
1.2.5.2.3. Elektronik Döviz Alım Satım Belgesinin Düzenlenmesi ve Teslimi 281
1.2.5.2.4. Elektronik Döviz Alım Belgesi ve Döviz Satım Belgesi Ceza Uygulaması 282
1.2.6. Kıymetli Maden Alım Belgesi– Kıymetli Maden Satım Belgesi 282
1.2.7. Özel Fatura 285
1.2.8. Fatura–Çek 287
1.2.9. Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) Alım Satım Belgesi 289
1.2.10. Şans Oyunlarında Belge Düzeni 291
1.2.11. Adisyon Fişi 294
1.2.11.1. Kâğıt Ortamda Düzenlenen Adisyon Fişi 294
1.2.11.2. Elektronik Adisyon Fişi (E–Adisyon Fişi) 295
1.2.11.2.1. Elektronik Adisyon Düzenleme Zorunluluğu 296
1.2.11.2.2. Elektronik Adisyon Belgesinin Düzenlenmesi ve Belgede Bulunması Gereken Bilgiler 297
1.2.11.2.3. Elektronik Adisyon Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu 298
1.2.11.2.4. Elektronik Adisyon Uygulamasına Geçiş Süresi 298
1.2.11.2.5. Elektronik Adisyon Belgesi Ceza Uygulaması 298
1.2.12. Ambar Tesellüm Fişi 299
1.3. Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi –Apostil Belgesi 300
1.4. Credit Note (Credit Memo, Credit Memos, Credit Memorandum) 303
2. BELGE BASIMI VE BASILACAK BELGELERİN NİTELİKLERİ 305
3. BELGENİN DÜZENLENMESİNDE UYULACAK KURALLAR– BELGEDE BULUNMASI GEREKEN UNSURLAR 322
3.1. Faturaların Sıra Numarası Dâhilinde Teselsül Ettirilmesi ve Aynı Müessesenin Muhtelif Şube ve Kısımlarında Fatura Düzenlenmesi Sırasında Uyulması Gereken Hususlar 336
3.1.1. Sıra Numarası Takip Edilmeyerek Fatura Kullanılması Durumunda Kullanılmayan (Atlanılan) Fatura Cildinin Tekrar Kullanılması 339
3.1.2. Bayilere Düzenlenen Faturalarda Sehven Sıra Numarasının Atlanılmış Olması Durumunda Vergi Dairesi Müdürlüğünce Tanzim Edilecek Tutanakla Kalan Ciltlerin Kullanılmasının Sağlanması 339
3.1.3. Faturaların Sıra Numarası Dâhilinde Teselsül Ettirilmesi Gerektiğinden, Gümrük Müşavirliğine veya Üçüncü Kişi ve Kuruluşlara Kullanılmak Üzere Teslim Edilmesinin Mümkün Olmaması 340
3.2. Faturalar Üzerinde Silinti ve Kazıntı Yapılamayacak Olması 341
3.2.1. Faturaların Mürekkep, Makine veya Kopya Kurşun Kalemi ile Düzenlenmesi 341
3.2.2. Faturaların ve Sevk İrsaliyelerinin Lazer Yazıcılarla Düzenlenmesinin Mümkün Bulunması 343
3.3. Faturaların En Az Bir Asıl ve Bir Örnek Olarak Düzenlenmesi ve Birden Fazla Örnek Düzenlendiği Takdirde Her Birine Kaçıncı Örnek Olduğunun İşaret Edilmesi 344
3.4. Faturaların Baş Tarafında İş Sahibinin veya Namına İmzaya Mezun Olanların İmzasının Bulunması 345
3.4.1. Faturayı İmzalaması Gereken Kişiler 345
3.4.2. Faturalarda Islak İmza Yerine, İmza Kaşesi ya da Matbu İmza Kullanılması 346
3.5. Faturanın, Malın Teslimi veya Hizmetin Yapıldığı Anda Düzenlenme ve/veya Malın Teslimi veya Hizmetin Yapıldığı Tarihten İtibaren Azamî (7) Yedi Gün İçinde Düzenlenme Zorunluluğu ve Bu Süreler İçerisinde Düzenlenmeyen Faturaların Hiç Düzenlenmemiş Sayılması 350
3.6. Fatura Düzenlemek Zorunda Olanların, Faturadaki Bilgilerin Doğruluğundan Sorumlu Olması 355
Üçüncü Bölüm
VERGİ USUL KANUNU SAHTE BELGE/
YANILTICI BELGE İNCELEMESİ
1. MÜNHASIRAN SAHTE BELGE DÜZENLEMEK AMACIYLA MÜKELLEFİYET TESİSİNİN TESPİTİNE YÖNELİK VERGİ İNCELEMESİ 359
1.1. Yoklama Fişlerinin İncelenmesi ve Yoklama Yaptırılarak Araştırma Yapılması 361
1.1.1. Belge Düzenlenen Dönem İtibarıyla Ticari Bir İşinin Olup Olmadığının Tespiti Amacıyla Yoklama Fişlerinin İncelenmesi 361
1.1.2. İnceleme Tarihi İtibarıyla Belge Düzenlenen Dönemde Ticari Bir İşinin Olup Olmadığının Tespiti Amacıyla Yoklama Yapılması 367
1.2. Bastırılan Belge Seri ve Sıra Numaralarının ve Belgeyi Teslim Alan Kimlik Bilgilerinin Anlaşmalı Matbaa Bilgi Formu İncelenerek Tespit Edilmesi 371
1.3. Defter Tasdik Bilgilerinin Tespit Edilmesi 373
1.4. Vergi Beyannameleri ve Eki Gelir Tablosu ve Bilanço Tetkik Edilerek Kapasite ve Ticari Yeterlilik Durumunun Araştırılması 379
1.5. Ortaklık Yapısı ve Ortaklara İlişkin Analiz Yapılması 382
1.6. Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form BA) ile Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form BS) Tetkiki ve Karşıt İnceleme ve Karşıt Tespit Yapılması 393
1.6.1. Mal veya Hizmet Satın Alınan Alt Firmalar Nezdinde Karşıt Tespit/ Karşıt İnceleme Yapılması 401
1.6.2. Mal veya Hizmet Satışına İlişkin Adına Fatura veya Fatura Yerine Geçen Belge Düzenlenen Firmalar Nezdinde Karşıt İnceleme Yapılması 403
1.7. Para Akışının (Hareketlerinin) Araştırılması– Ticari Teamüle Uygun Kanıtlama Yeteneği Olan Kasa Mevcudu ile Uyumlu Geçerli Belgeler 406
2. SAHTE BELGE/YANILTICI BELGE KULLANMA TESPİTİNE YÖNELİK BELGE VE İÇERİK İNCELEMESİ 421
2.1. Belge İncelemesi 422
2.1.1. Belgenin Basımını Yapan Matbaa İşletmecisinin Anlaşmalı Matbaa Olup Olmadığının Tespiti (Belgenin Noterde Tasdik Edilmesi Durumunda Tasdikini Yapan Noter Mührünün Sahte Olup Olmadığı) 425
2.1.2. Belgede Bulunması Gereken Zorunlu Unsurların İncelenmesi 426
2.1.2.1. İmza ve Yazı İncelemesi 438
2.1.2.2. Tarih İncelemesi 445
2.1.2.3. Müşteri Kimlik Bilgileri 446
2.1.2.4. Adet, Miktar, Fiyat veya Tutar Bilgilerinde Noksanlık 448
2.2. Defter Kayıtları 449
2.2.1. Envanter Defteri 456
2.2.2. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu Uyarınca Sınai Müesseselerin Tutacakları Özel Kayıtlar 462
2.2.3. Kombine İmalât 472
2.3. Fiilî Envanter–Kaydî Envanter 481
2.3.1. Fiilî Envanter (Fizikî Sayım Tekniği–Fiilî Stok Sayımı) 481
2.3.2. Kaydî Envanter 483
2.4. Üretim İşletmeleri–Randıman Analizi (Randıman İncelemesi) 491
3. VERGİ İNCELEMELERİNDE UYULACAK USÛLLER 507
3.1. Yoklama 507
3.2. Vergi İncelemesine İlişkin Usûl ve Esaslar 513
3.2.1. Vergi İncelemesinin İş Yerinde Yapılmamış Olması Durumunda İncelemenin İşyeri Dışında Dairede Yapılmasına İmkân Veren İstisnalardan Birinin Varlığının Önceden Tespit Edilmiş Olması 515
3.2.2. Defter ve Belge İbraz Yazısının Usulüne Uygun Düzenlenerek Tebliğ Edilmiş Olması 529
3.2.3. Defter ve Belgelerin Vergi İncelemesi Amacıyla İbrazının Malî Tatil Süresi İçinde İstenmemiş Olması 534
3.2.4. Vergi İncelemesi Yapılmış veya Matrahın Re’sen Takdir Edilmiş Olmasının Yeniden İnceleme Yapılmasına ve Gerekirse Tarhiyatın İkmaline Engel Teşkil Etmemesi 540
4. ARAMALI İNCELEME– ARAMANIN HUKUKA AYKIRI OLMASI VE ARAMA SONUCUNDA ELDE EDİLEN KANITIN HÜKME ETKİSİ 544
4.1. Arama ve Aramalı İnceleme Konusuna İlişkin Usûl ve Şartlar 544
4.2. Bilgisayar ve Bilgisayar Özelliği Taşımayan Diğer Elektronik Aygıtlar Açısından Arama ve El Koyma İşlemleri 562
5. VERGİ TEKNİĞİ RAPORUNUN İHBARNAMEYE EKLENMEMESİ 574
6. TAKDİR KOMİSYONU KARARI UYARINCA KATMA DEĞER VERGİSİ İNDİRİM REDDİNİN MÜMKÜN BULUNMASI 579
7. TAKDİR KOMİSYONUNA MATRAH TAKDİRİ İÇİN BAŞVURULMASININ ZAMANAŞIMINI DURDURMASI 582
Dördüncü Bölüm
VERGİ KANUNLARI UYARINCA YAPTIRIMLAR
1. SAHTE BELGE DÜZENLEME RİSKİNİN YÜKSEK OLDUĞU ANALİZ VE DEĞERLENDİRME SONUÇLARINA BAĞLI OLARAK TESPİT EDİLEREK MÜKELLEFİYET KAYDI TERKİN EDİLENLER VE GEÇMİŞTE SAHTE BELGE DÜZENLENMİŞ BULUNULMASINDAN DOLAYI MÜKELLEFİYET KAYITLARI SİLİNENLERİN İŞE BAŞLAMA BİLDİRİMİNDE BULUNMALARI DURUMUNDA TEMİNAT UYGULAMASI 587
1.1. Sahte Belge Düzenleme Riskinin Yüksek Olduğu Analiz ve Değerlendirme Sonuçlarına Bağlı Olarak Tespit Edilenlerin Mükellefiyet Kaydının Terkin Edilmesi Hâlinde Teminat Uygulaması 587
1.2. Münhasıran Sahte Belge Düzenlenmesi Nedeniyle Mükellefiyet Kayıtlarının Re’sen Terkin Edilmesi Hâlinde Teminat Uygulaması 590
1.2.1. Mükellefiyet Kayıtları Re’sen Terkin Edilen Gerçek/Tüzel Kişiler ve Tüzel Kişiliği Olmayan Teşekküller ile Bunlarla İlişkili Sayılanlar İçin Teminat Uygulaması 597
1.2.1.1. Mükellefiyet Kayıtları Re’sen Terkin Edilen Gerçek Kişiler İçin Teminat Uygulaması 600
1.2.1.2. Mükellefiyet Kayıtları Re’sen Terkin Edilen Tüzel Kişiliği Olmayan Teşekkül İdarecileri İçin Teminat Uygulaması 600
1.2.1.3. Mükellefiyet Kayıtları Re’sen Terkin Edilen Tüzel Kişiler ile Bunlarla İlişkili Sayılanlar İçin Teminat Uygulaması 601
1.2.1.4. Münhasıran Sahte Belge Düzenleme Fiilinin İşlenmesinde Bilfiil Bulundukları Tespit Edilenler İçin Teminat Uygulaması 603
1.2.1.5. Münhasıran Sahte Belge Düzenleme Fiilinin Belirli Bir Tarihten Sonra İşlenmeye Başlanmış Olması 603
1.2.1.6. İşe Başlama Bildiriminde Bulunulması Gerekmeyen Mükellefiyet Tesisleri 604
1.2.1.7. Mükellefiyet Tesis Ettirmeksizin Kayıt Dışı Faaliyette Bulunduğu Tespit Edilenlerin Durumu 604
1.2.2. Gerçek ve Tüzel Kişiler ile Tüzel Kişiliği Olmayan Teşekküllerle Bağlantılı Olan Adi Ortaklıkların, Ticaret Şirketlerinin ve Tüzel Kişiliği Olmayan Teşekküllerin İşe Başlama Bildiriminde Bulunması Hâlinde Teminat Uygulaması 605
1.2.3. Gerçek ve Tüzel Kişiler ile Tüzel Kişiliği Olmayan Teşekküllerin; Mükellefiyeti Bulunan Adi Ortaklık, Ticaret Şirketi ve Tüzel Kişiliği Olmayan Teşekkül Ortağı, Kanuni Temsilcisi veya İdarecisi Olması, Bunları Devralması, Kısmen veya Tamamen Bunlara Devrolunması Hâlinde Teminat Uygulaması 606
1.2.4. Alınan Teminatların İadesi 608
1.2.5. Mevcut Faaliyet Yanında Sahte Belge Düzenlenmesi Hâlinde Teminat Uygulaması 610
1.2.5.1. Mevcut Faaliyetinin Yanında 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359’uncu Maddesinde Yer Alan Sahte Belge Düzenleme Fiilini İşleyenler İçin Teminat Uygulaması 610
1.2.5.2. Alınan Teminatların İadesi 611
1.2.6. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 153/A Maddesinin Birinci Fıkrası Kapsamına Girenler ile 359’uncu Maddesinde Sayılan Fiilleri İşleyenlerin Duyurulması 613
2. LİSANSA TABİ FAALİYETLERDE BULUNANLAR İLE ÖZEL ETİKET VE İŞARETLERİ KULLANMA ZORUNLULUĞU GETİRİLEN ÜRÜNLERİ İMAL VE İTHAL EDENLER İÇİN TEMİNAT UYGULAMASI 614
3. İZAHA DAVET 617
3.1. İzaha Davetin Kapsamı 620
3.2. Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Kullanılması Durumunda Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi 623
3.2.1. Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Toplam Tutarının Vergiler Hariç 109.000 TL (504 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 01/01/2019 Tarihinden İtibaren 70.000.– TL, 01/01/2020 Tarihinden İtibaren 7194 sayılı Kanun’un 25’inci maddesi Uyarınca 100.000.– TL, 522 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 01/01/2021 Tarihinden İtibaren 109.000.– TL) ve Altında Olması ve Diğer Şartların Gerçekleşmesi Hâlinde İzaha Davette Bulunulmasının Mümkün Olması 630
3.2.2. Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Olabilecek Toplam Belge Tutarının İlgili Yıldaki Toplam Mal ve Hizmet Alışlarının % 5'ini Aşmaması Hâlinde, Vergiler Hariç Her Bir Belge Tutarının 109.000.– TL'yi Geçmesi (504 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 01/01/2019 Tarihinden İtibaren 70.000.– TL, 01/01/2020 Tarihinden İtibaren 7194 sayılı Kanun’un 25’inci maddesi Uyarınca 100.000.– TL, 522 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 01/01/2021 Tarihinden İtibaren 109.000.– TL) Durumunda Bile İzaha Davette Bulunulmasının Mümkün Olması 631
3.2.3. Kullanılan Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Tutarlarının İlgili Had ile Mal ve Hizmet Alışlarının % 5’inin Aşması Durumunda İzaha Davette Bulunulmasının Mümkün Olmaması 631
3.2.4. Ön Tespitlere İlişkin Tutarların Birlikte Değerlendirilmesi 632
3.2.5. Ön Tespit Şartlarının Her Yıl İçin Ayrı Ayrı Değerlendirilmesi 633
3.2.6. Katma Değer Vergisi Mükellefleri Açısından Toplam Mal ve Hizmet Alışlarının Belirlenmesi 634
3.2.7. Katma Değer Vergisi Mükellefiyeti Bulunmayanlarda Toplam Mal ve Hizmet Alışlarının Belirlenmesi 634
3.2.8. Toplam Mal ve Hizmet Alışları ya da Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Olarak Kullanılmış Olabilecek Belgelerin Tutarının Net Bir Şekilde Tespit Edilememesi 634
3.3. Ön Tespit 634
3.3.1. Ön Tespitin Şartları 635
3.3.1.1. Vergi İncelemesine Başlanılmamış veya Takdir Komisyonuna Sevk İşleminin Yapılmamış Olması 635
3.3.1.2. İhbarda Bulunulmamış Olması 636
3.3.2. Ön Tespiti Yapacak Merci 637
4. SAHTE BELGE DÜZENLEYENLERİN VERGİ AFLARINDAN YARARLANDIRILMAMASI 638
4.1. 7326 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun 642
4.2. 7143 Sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun 646
4.3. 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun 648
4.4. 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun 649
4.5. 4811 sayılı Vergi Barışı Kanunu 653
5. SAHTE VEYA MUHTEVİYATI İTİBARİYLE YANILTICI BELGE DÜZENLEDİKLERİ VEYA KULLANDIKLARI VERGİ İNCELEME RAPORUYLA TESPİT OLUNANLARIN, KANUNLA KURULMUŞ MESLEKİ KURULUŞLARINA VE 3568 SAYILI KANUNLA KURULAN BİRLİK VE MESLEK ODALARINA BİLDİRİLMESİ (İLÂN) 657
5.1. Açıklamanın Yapılması 659
5.2. Açıklama Kapsamına Alınmayan Alacaklar 660
6. 213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU KAPSAMINDA UZLAŞMA
HAKKINDAN YARARLANILAMAMASI 661
7. 213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU MÜTESELSİL SORUMLULUK UYGULAMASI 666
7.1. Müteselsil Sorumluluk 670
7.1.1. Kapsam 670
7.1.1.1. İşleme Doğrudan Taraf Olanlar 671
7.1.1.2. İşleme Doğrudan Taraf Olmayanlar 675
7.2. Uygulama 675
7.3. Diğer Müteselsil Sorumluluk Uygulamaları 681
8. 3065 SAYILI KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU TEVKİFAT UYGULAMASI 690
8.1. Belge Düzeni 694
8.2. Alıcının İndirim Hakkı 695
8.3. Satıcının İade Hakkı 696
9. KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU ÖZEL ESASLAR UYGULAMASI 699
9.1. Belge Kavramı 705
9.2. Özel Esaslara Tâbi Mükellefler 706
9.3. İşlemlerin Gerçekliğini İspat 712
9.4. İade Talepleri 715
9.4.1. Haklarında Olumsuz Rapor Bulunan Mükelleflerin İade Talepleri 715
9.4.2. Haklarında Olumsuz Rapor Bulunan Mükelleflerin Kanuni Temsilcileri, Ortakları, Ortak Oldukları veya Bunların Kurdukları veya Ortağı Oldukları Mükellefler ile Kanuni Temsilcisi Oldukları Mükelleflerin İade Talepleri 719
9.4.3. Doğrudan Mal veya Hizmet Temin Ettikleri Mükellefler Hakkında Olumsuz Rapor veya Tespit Bulunan Mükelleflerin İade Talepleri 720
10. 6183 SAYILI AMME ALACAKLARININ TAHSİL USULÜ HAKKINDA KANUN KAPSAMINDA TEMİNAT UYGULAMASI 722
11. YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR SORUMLULUK UYGULAMASI 729
11.1. Malî Sorumluluk 729
11.1.1. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu Malî Sorumluluk 729
11.1.2. Vergi Beyannamelerini İmzalayan Serbest Muhasebeci / Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlerin Müşterek ve Müteselsil Sorumluluğu 733
11.1.2.1. Malî Sorumluluk Müessesesi 735
11.1.2.2. Disiplin Sorumluluğu 737
11.1.2.3. 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik ve Yeminli Malî Müşavirlik Kanunu Hükümlerine Aykırılık Kapsamında Cezaî Sorumluluk 738
11.1.2.4. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359’uncu Maddesinde Hüküm Altına Alınan Kaçakçılık Suçlarına İştirak Edilmesi Durumunda 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 153/A Maddesi Uyarınca "Suça İştirak” Hükümleri Kapsamında Teminat Uygulaması ve Disiplin Sorumluluğu 740
11.1.2.4.1. 3568 Sayılı Kanun Kapsamında Faaliyette Bulunan Meslek Mensuplarının Mükellefiyet Kayıtları Re’sen Terkin Edilenlerin Münhasıran Sahte Belge Düzenleme Fiillerine İştirak Etmesi Hâlinde Ceza ve Teminat Uygulaması 740
11.1.2.4.2. 3568 Sayılı Kanun Kapsamında Faaliyette Bulunan Meslek Mensuplarının 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 153/A Maddesinin Dördüncü Fıkrasında Sayılan Mükellefiyet Kayıtları Re’sen Terkin Edilenlerden Olmayan, Ticari, Zirai, Mesleki Faaliyeti Bulunan Ancak Bu Faaliyetlerinin Yanında Sahte Belge Düzenleme Fiiline İştirak Etmesi Hâlinde Teminat Uygulaması 743
11.1.3. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359’uncu Maddesinde Hüküm Altına Alınan 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 'nun 37 ve 41’inci Maddeleri Arasında Düzenlenen «Suça İştirak» Hükümleri Kapsamında Cezaî Sorumluluk 744
11.2. Tasdik İşlemi Yapan Yeminli Malî Müşavirlerin Sorumluluğu 746
11.2.1. Malî Sorumluk 749
11.2.2. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359’uncu Maddesinde Hüküm Altına Alınan Kaçakçılık Suçlarına İştirak Edilmesi Durumunda 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 153’üncü Maddesi Uyarınca Suça İştirak Hükümleri Kapsamında Teminat Uygulaması ve Disiplin Sorumluluğu 782
11.2.2.1. 3568 Sayılı Kanun Kapsamında Faaliyette Bulunan Meslek Mensuplarının Mükellefiyet Kayıtları Re’sen Terkin Edilenlerin Münhasıran Sahte Belge Düzenleme Fiillerine İştirak Etmesi Hâlinde Ceza ve Teminat Uygulaması 782
11.2.2.2. 3568 Sayılı Kanun Kapsamında Faaliyette Bulunan Meslek Mensuplarının Maddenin Dördüncü Fıkrasında Sayılan Mükellefiyet Kayıtları Re’sen Terkin Edilenlerden Olmayan ve Ticari, Zirai, Mesleki Faaliyeti Bulunanların Sahte Belge Düzenleme Fiiline İştirak Etmesi Hâlinde Teminat Uygulaması 785
11.2.3. 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik ve Yeminli Malî Müşavirlik Kanunu Hükümlerine Aykırılık Nedeniyle Cezaî Sorumluluk 786
11.2.4. Türk Ceza Kanunu Kapsamında Kamu Görevlilerine Ait Suç Tanımları Nedeniyle Cezaî Sorumluluk 787
11.2.5. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 359’uncu Maddesinde Hüküm Altına Alınan Kaçakçılık Suçlarına İştirak Edilmesi Durumunda 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 360’ıncı Maddesi Uyarınca 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 37 ve 41’inci Maddeleri Arasında Düzenlenen Suça İştirak Hükümleri Kapsamında Cezaî Sorumluluk 788
11.3. Gümrük Müşavirinin Sorumluluğu 793
12. SAHTE VEYA MUHTEVİYATI İTİBARİYLE YANILTICI BELGE DÜZENLEDİĞİ VEYA KULLANDIĞI TESPİT EDİLENLERİN TİCARÎ KAZANCIN BASİT USULDE TESPİT EDİLMESİ YÖNTEMİNDEN YARARLANDIRILMAMASI 796
Beşinci Bölüm
VERGİ KANUNLARI UYARINCA KULLANILAN
BELGELERİN DİĞER ÖZEL KANUNLAR VE
TÜRK CEZA KANUNU’NDA TANIMLANAN
SUÇLARIN KONUSUNU OLUŞTURMASI
1. 213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU VERGİ KAÇAKÇILIĞI 807
1.1. Komisyon Geliri Elde Etmek 815
1.2. Gelir Unsurunu Gizlemek veya Gider Unsurunu Artırmak Suretiyle Gelir veya Kurumlar Vergisi Ödememek ve İndirim Hakkı Yaratmak Suretiyle İndirim Hakkından Yararlanılarak Haksız Katma Değer Vergisi İadesi Alarak Haksız Kazanç Sağlamak 821
1.2.1. Düzenleyen Açısından Gerçekte Olmayan Olay Belgelendirilmek Suretiyle Komisyon Geliri Elde Etmek ve Kullanan Açısından Gerçekte Olmayan Olay Belgelendirilmek Suretiyle Maliyet Bedelini Yükseltmek 823
1.2.2. Gerçekte Olmayan Olay Belgelendirilmek Suretiyle Maliyet Bedelini Yükseltmek 825
1.2.3. Yeni Bir Belge Tasarlamak Suretiyle Belge Taklidi Şeklinde Komisyon Geliri Elde Etmek ve Maliyetleri Yükseltmek ve Katma Değer Vergisi Yönünden İndirim Hakkı Yaratmak Amacını Gerçekleştirmek 828
1.3. Gerçeğe Aykırı Belge Düzenlemek Suretiyle Maliyet Bedelini Yüksek Göstermek 831
1.3.1. Satış Belgelerinin (Fatura) Düzenlenmesi Sırasında Satılan Mal Miktarının Fazla, Satış Bedelinin Noksan Gösterilmesi veya Satış Fiyatının Düşük Gösterilmesi, Mal Cinsinin Farklı Gösterilmesi 832
1.3.2. Belge Düzenlendikten Sonra Satış Belgelerinin Müşteriye Verilen Örneği ile Kayıtlara Esas Alınan Örneğinin Faklı Düzenlenmesi ya da Alıcı Tarafından Maliyet Bedelini Yükseltmek Amacıyla Değişiklik Yapılması 834
1.4. Hurda Metal Sektöründe Esnaf Muaflığı ve Katma Değer Vergisi İstisnası ve Gelir Stopaj Vergisinden Kaçınılması 837
2. 5488 SAYILI TARIM KANUNU UYARINCA TARIM SEKTÖRÜNE TANINAN TEŞVİKLERDEN YARARLANMAK AMACI 843
3. 213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇU–5607 SAYILI KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE KANUNU – KAÇAKÇILIK SUÇU 849
3.1. İthalat Kaçakçılığı 851
3.2. İhracat Kaçakçılığı 856
3.3. Teşvik, Sübvansiyon veya Parasal İadelerden Yararlanmak Amacıyla Yapılan İhracat Kaçakçılığı 861
3.4. Kaçakçılık Suçuna Yardım 862
3.5. Kaçakçılık Suçunun Bir Örgütün Faaliyeti Çerçevesinde İşlenmesi 862
3.6. Kaçakçılık Suçunun Üç veya Daha Fazla Kişi Tarafından Birlikte İşlenmesi Hâli (Toplu Suç) 865
3.7. Kaçakçılık Suçunun Teşebbüs Aşamasında Kalması Durumunda Tamamlanmış Gibi Ceza Verilmesi 868
3.8. Kaçakçılık Suçunun Belgede Sahtecilik Yapılarak İşlenmesi Hâlinde Kaçakçılık Suçu ve Belgede Sahtecilik Suçundan Ayrı Ayrı Ceza Verilmesi 868
4. 213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU–5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU DOLANDIRICILIK SUÇU– 5411 SAYILI BANKACILIK KANUNU KREDİ KAVRAMI İLİŞKİSİ 872
4.1. Kredi Kurumu Kavramı ve Dolandırıcılık Suçu ile İlişkisi 872
4.2. Katılım Bankaları–Murabaha Kredisi 881
5. 213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU–5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU TEFECİLİK SUÇU 894
5.1. Tefecilik Suçunun Oluşması İçin Kazanç Elde Etmek Amacıyla Ödünç Para Verilmesinin Yeterli Olması; Birden Fazla Kişiye, Sistemli Olarak Faizle Para Verilmesi Şartının Aranmaması 897
5.2. Tefecilik Faaliyetinin İlgili Kanunların Verdiği Yetki Dışında ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulundan Faaliyet İzni Alınmaksızın Gerçekleştirilmesi ve Tefecilik Faaliyetinden Elde Edilen Gelirin Vergi İdaresinin Bilgisi Dışında/Beyan Dışı Bırakılması 901
5.3. Vadeli Senetlerin Belli Bir İskonto Oranı Uygulanmak Suretiyle Üçüncü Kişiden Vadesinden Önce Tahsil Edilmesi («Senet Kırdırmak» Yoluyla) Şeklinde İşlenen Tefecilik Suçu 904
5.4. Mal veya Hizmet Satışından Doğmayan ve Fatura veya Benzeri Belgelerle Tevsik Edilemeyen Alacakları Temsil Eden Hatır Senetlerinin Kullanılması Suretiyle İşlenen Tefecilik Suçu 909
5.5. Kredi Kartı Aracılığıyla Tefecilik Suçu–POS TEFECİLİĞİ (Point of Sale) 914
6. 6362 SAYILI SERMAYE PİYASASI KANUNU – "GÜVENİ KÖTÜYE KULLANMA VE SAHTECİLİK" SUÇU 918
7. 5549 SAYILI SUÇ GELİRLERİNİN AKLANMASININ ÖNLENMESİ HAKKINDAKİ KANUN VE 5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU’NDA TANIMLANAN SUÇTAN KAYNAKLANAN MALVARLIĞI DEĞERLERİNİ AKLAMA SUÇU 923
8. 6362 SAYILI SERMAYE PİYASASI KANUNU UYARINCA "GÜVENİ KÖTÜYE KULLANMA VE SAHTECİLİK" SUÇU KABUL EDİLEN ÖRTÜLÜ KAZANÇ AKTARIMI KURUMU, 5520 KURUMLAR VERGİSİ KANUNU UYARINCA TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI KURUMU VE 4458 SAYILI GÜMRÜK KANUNU UYARINCA GÜMRÜK KIYMET TESPİT YÖNTEMİ OLARAK DÜZENLENMİŞ OLMASI 926
8.1. Credit Note Adlı Belge Kullanılarak İthal Tarihinden Sonra Düzeltme Yapılması 930
8.1.1. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu İthalatta Katma Değer Vergisi Uygulaması 930
8.1.2. Gümrük Kanunu (Credit Note) Uygulaması 933
8.1.2.1. Gümrük Beyannamesinin Tescili Anında Beyan Sahibi Tarafından Mevcudiyeti Bilinen Kıymet veya Matrah Unsurlarına İlişkin İthalat İşlemlerinin Tamamlanmasından Önce Sunulan «Credit Note» Belgesi ile Yapılan İndirimler ile İthalat İşlemlerinin Tamamlanmasından Sonra Sunulan «Credit Note» Belgesi ile Yapılan İndirimlerin «İstisnai Kıymetle Beyan Usulü» Kapsamında İthal Eşyasının Gümrük Kıymetinin Tespitinde Dikkate Alınması 935
8.1.2.2. Gümrük Kıymetine veya Katma Değer Vergisi Matrahına Girmesi Gereken Ancak Gümrük Beyannamesinin Tescili Anında Beyan Sahibi Tarafından Mevcudiyetinin Bilinmesi Mümkün Olmayan Kıymet veya Matrah Unsurlarına İlişkin İthalat İşlemlerinin Tamamlanmasından Sonra Sunulan «Credit Note» Belgelerinin İstisnai Kıymetle Beyanı 939
8.1.3. Gümrük Yükümlülüğünün Başlamasından Sonra Fazla ve Yersiz Hesaplanan Verginin Düzeltilmesi 943
8.1.4. Gümrük Beyannamesinin Tescili Anında Beyan Sahibi Tarafından Mevcudiyeti Bilinmeyen Kıymet veya Matrah Unsurlarına İlişkin İthalat İşlemlerinin Tamamlanmasından Önce Sunulan «Credit Note» Belgesi ile Yapılan İndirimlere İlişkin Katma Değer Vergisi Uygulaması 947
8.2. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Kapsamında Gümrük Beyannamesinin Tescili Anında Beyan Edilen Gümrük Kıymetini, Geçmişe Etkili Olarak Değiştiren «Credit Note» Belgesi ile Yapılan İndirimlere İlişkin Katma Değer Vergisinin Yanlışlıkla Alınan veya Fuzulen Tahakkuk Eden veya Tahsil Edilen Bir Vergi Olarak Değerlendirilmek Suretiyle Kanunen Kabul Edilmeyen Gider Olarak Değerlendirilmemesi ve İndirim Yoluyla Telafi Edilmesine Olanak Tanınması 957
9. 5520 KURUMLAR VERGİSİ KANUNU’NUN ÖRTÜLÜ SERMAYE
VE ÖRTÜLÜ KAZANÇ UYGULAMASINA İLİŞKİN OLARAK
KANUNLARIN DOLANILMASINA İZİN VERMEYEN DÜZENLEMELERİN OLMAYIŞI 963
Altıncı Bölüm
VERGİ HUKUKUNDA SAHTE BELGE/
MUHTEVİYATI İTİBARIYLA
YANILTICI BELGE/DÜZENLEME/
KULLANMA VE SAHTE BELGE BASMA SUÇLARI
1. SAHTE BELGE/YANILTICI BELGE DÜZENLEME/KULLANMA SUÇUNUN TARİHÇESİ VE BUGÜNÜ 988
1.1. Hileli Vergi Suçu 988
1.2. Kaçakçılık Suçu 989
2. VERGİ SUÇUNUN ÖNKOŞULU 991
2.1. Belgenin Vergi Kanunları Uyarınca Düzenlenmesi ve Saklanması ve İbrazının Zorunlu Olması 991
2.2. Belgenin Vergiyi Doğuran Olayın İspat Aracı Olması 997
2.3. Belgenin Hukuken Geçerli ve Hukukî Sonuç Doğurucu Olması 1003
3. VERGİ SUÇUNUN ÖZEL GÖRÜNÜM BİÇİMLERİ 1008
3.1. Suça Katılma (İştirak) 1011
3.2. Suça Teşebbüs (Suça Kalkışma) 1018
3.3. Suça Etki Eden Özel Durum: Pişmanlık 1019
3.4. Suçlarda Tekrarlanma (Tekerrür) 1025
3.5. Suçlarda Birleşme (İçtima) 1028
3.5.1. Fikrî İçtima 1030
3.5.2. Zincirleme Suç 1046
3.5.2.1. Aynı Suç İşleme Kararı Kapsamında Aynı Kişiye Karşı Aynı Suçun
Aynı Vergilendirme Döneminde İşlenmesi 1050
3.5.2.2. Aynı Suç İşleme Kararı Kapsamında Aynı Kişiye Karşı Aynı Suçun Farklı Vergilendirme Dönemlerinde İşlenmesi 1055
3.5.2.3. Suçun Temel Şekli ile Daha Ağır veya Daha Az Cezayı Gerektiren Nitelikli Şekillerinin Aynı Suç Sayılması Durumu– Zincirleme Suç 1057
4. SUÇLARIN UNSURLARI AÇISINDAN İNCELENMESİ 1059
4.1. Sahte Belge/Yanıltıcı Belge Düzenleme Suçları 1059
4.1.1. Sahte Belge Düzenleme 1062
4.1.1.1. Suçun Konusu 1062
4.1.1.1.1. Tamamen Sahte Belge Düzenleme 1062
4.1.1.1.2. Kısmen Sahte Belge Düzenleme 1064
4.1.1.1.3. Belgelerin Asıl veya Suretlerini Sahte Olarak Düzenleme 1066
4.1.1.2. Suçun Faili 1067
4.1.1.3. Suçun Maddi Unsuru 1069
4.1.1.4. Suçun Manevi Unsuru 1074
4.1.1.5. Suçlarda Birleşme 1074
4.1.2. Yanıltıcı Belge Düzenleme 1075
4.1.2.1. Suçun Konusu 1075
4.1.2.1.1. Miktar Yönünden Gerçeğe Aykırı Belge Düzenleme 1076
4.1.2.1.2. Mahiyet Yönünden Gerçeğe Aykırı Belge Düzenleme 1079
4.1.2.2. Suçun Faili 1080
4.1.2.3. Suçun Maddi Unsuru 1080
4.1.2.4. Suçun Manevi Unsuru 1081
4.1.2.5. Suçlarda Birleşme 1082
4.2. Sahte Belge/Yanıltıcı Belge Kullanma Suçları 1082
4.2.1. Sahte Belge Kullanma Suçu 1085
4.2.1.1. Suçun Konusu 1086
4.2.1.2. Suçun Faili 1087
4.2.1.3. Suçun Maddi Unsuru 1087
4.2.1.4. Suçun Manevi Unsuru 1089
4.2.1.5. Suçlarda Birleşme 1091
4.2.2. Yanıltıcı Belge Kullanma 1091
4.2.2.1. Suçun Konusu 1091
4.2.2.2. Suçun Faili 1092
4.2.2.3. Suçun Maddi Unsuru 1092
4.2.2.4. Suçun Manevi Unsuru 1093
4.2.2.5. Suçlarda Birleşme 1094
4.2.3. Yetkisiz Basılmış Belgeyi Kullanma 1095
4.2.3.1. Suçun Konusu 1095
4.2.3.2. Suçun Faili 1096
4.2.3.3. Suçun Maddi Unsuru 1096
4.2.3.4. Suçun Manevi Unsuru 1096
4.2.3.5. Suçlarda Birleşme 1097
4.3. Yetkisiz Belge Basma Suçu 1098
4.3.1. Suçun Konusu 1098
4.3.2. Suçun Faili 1101
4.3.3. Suçun Maddi Unsuru 1103
4.3.4. Suçun Manevi Unsuru 1111
4.3.5. Suçlarda Birleşme 1112
Yedinci Bölüm
YARGILAMA USULÜ VE
YAPTIRIMLAR
1. KAMU DAVASI 1114
1.1. Kamu Davasının Açılabilmesinin Ön Şartı 1117
1.1.1. Vergi İncelemesi Yapılması 1127
1.1.1.1. Suçun Maddi Unsurunun Tespiti 1130
1.1.1.1.1. Belge Üzerinde Yapılan Tespitler 1130
1.1.1.1.2. Belgeye Yansıyan İşlemin Doğruluk ve Gerçekliğinin Tespiti 1130
1.1.1.1.3. Vergi Yükümlülüğüne İlişkin Deliller 1132
1.1.1.1.4. Mal Hareketine İlişkin Deliller 1135
1.1.1.1.4.1. İşçi Sayısı, Makine Parkı, İşyeri Hacmi, Sermaye Durumu 1139
1.1.1.1.4.2. Karşıt İnceleme/Karşıt Tespit 1140
1.1.1.1.4.2.1. Karşıt İnceleme 1142
1.1.1.1.4.2.2. Karşıt Tespit 1144
1.1.1.1.5. Para Hareketine İlişkin Deliller: Banka Kayıtları 1144
1.1.1.1.6. İtiraf/İkrar 1153
1.1.1.1.6.1. Sanık Açıklamaları ve İkrar 1155
1.1.1.1.6.2. Tanık İfadesi – Tanık Beyanları 1158
1.1.1.1.6.3. Malî Poliste Alınan İfadeler ve Tanık Beyanları 1161
1.1.2. Suçun Manevi Unsuru 1162
1.1.3. Suçun Cumhuriyet Savcılığına Bildirim Şekli 1167
1.1.3.1. Vergi Suçu Raporu 1170
1.1.3.2. Rapor Değerlendirme Komisyonunun Mütalaası 1172
1.2. Kamu Davasının Hazırlanması: Soruşturma Evresi 1175
1.2.1. Kamu Davasının Açılması 1176
1.3. Kamu Davasının Yürütülmesi: Kovuşturma Evresi 1180
1.3.1. Yargı Yeri 1181
1.3.2. Delillerin Ortaya Konulması ve Tartışılması: 1182
1.3.2.1. Hâkim veya Mahkeme Huzurunda Yapılan Açıklamalar ile Cumhuriyet Savcısı Tarafından Alınan veya Müdafiinin Hazır Bulunduğu Kolluk İfadesine İlişkin Tutanakların Aralarında Çelişki Olması Hâlinde Okunması 1184
1.3.2.2. Vergi Suçu Raporu 1185
1.3.2.3. Bilirkişi Raporu 1186
1.4. Kamu Davasının Sona Ermesi: Hüküm 1196
1.4.1. Beraat Kararı 1198
1.4.1.1. Küçük ve Kısıtlıların Cezaî Sorumluluğu 1201
1.4.1.2. İşletmenin İşlerinin İşletme Sahibinin Emir ve Talimatları Doğrultusunda Vekil ya da Temsilci Sıfatıyla Yürütülmesi 1211
1.4.1.3. Tüzel Kişilerin Sorumluluğu 1215
1.4.1.3.1. Tüzel Kişiliğin Birden Çok Kanuni Temsilcisinin Bulunması Durumu 1219
1.4.1.3.2. Tüzel Kişilerin Kanuni Temsilcileri Dışındaki Personelinin Durumu 1221
1.4.2. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 1224
1.4.2.1. Yaş Küçüklüğü 1225
1.4.2.2. Hata 1225
1.4.2.3. Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit 1227
1.4.2.4. Zorunluluk Hâli 1227
1.4.3. Kamu Davasının Durması Kararı 1228
1.4.4. Kamu Davasının Düşmesi Kararı 1229
1.4.4.1. Zamanaşımı 1230
1.4.4.1.1. Zamanaşımı Süresi 1230
1.4.4.1.2. Suçun İşlendiği Tarih 1235
1.4.4.1.2.1. Vergi Kaybı Oluşmayan Suçlarda Suçun İşlendiği Tarih 1235
1.4.4.1.2.2. Vergi Kaybı Oluşan Suçlarda Suçun İşlendiği Tarih 1236
1.4.5. Mahkûmiyet Kararı 1245
1.4.5.1. Hapis Cezanın Belirlenmesi 1248
1.4.5.2. Suç Niteliğinde Değişiklik 1250
1.5. Ceza Mahkemesi Kararlarının Etkisi 1257
1.6. Aynı Suçtan İki Kez Yargılanmama ve Cezalandırılmama Hakkı
(Non Bis in İdem İlkesi) 1266
2. CEZALAR 1270
2.1. Hapis Cezası 1270
2.2. Hapis Cezasının Para Cezasına Çevrilmesi, Hapis Cezasının Ertelenmesi, Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, Hak Yoksunlukları 1271
2.2.1. Yanıltıcı Belge Düzenleme/Kullanma Suçu 1277
2.2.2. Sahte Belge Düzenleme veya Sahte Belge Kullanma Suçu 1280
2.2.3. Yetkisiz Belge Basımı veya Yetkisiz Basılmış Belgeleri Bilerek Kullanma Suçu 1282
2.3. Hapis Cezasının Etkinliği 1283
EKLER
EK–1 1292
EK–2 1299
EK–3 1303
İlgili Kavramlar 1307
Yararlanılan Kaynaklar 1333
Kavramlar Dizini 1367