Savcılık Kurumu
Avrupa Birliği
Yargı Düzeninde
SAVCILIK KURUMU
Mustafa İberya ARIKAN
- Avrupa Toplulukları Adalet Divanı
- Adalet Divanı Savcısı
- Savcı Mütaalası
- Avrupa Birliği Kamu Savcısı
- Topluluğun Finansal Çıkarları
- Avrupa Birliği Yargı Düzeni
- Topluluk Mahkemeleri
İÇİNDEKİLER
Birinci Bölüm
AVRUPA BİRLİĞİ YARGI DÜZENİ VE ESASLARI
§I. AVRUPA TOPLULUKLARI ADALET DİVANI 21
A. Avrupa Toplulukları Adalet Divanı’nın Kuruluşu 22
B. Avrupa Toplulukları Adalet Divanı’nın Kurumsal Yapısı 24
1. Divan Görevlilerinin Hukuksal Statüsü 25
a. Yargıçlar 25
aa. Atanma Usulleri, Sayıları ve Görev Süreleri 25
ab. Nitelikleri 26
ac. Göreve Başlamaları ve Dürüstlük Yükümlülüğü 27
ad. Kıdem Düzenleri 28
ae. Hak ve Yükümlülükleri 28
af. Davaya Bakmaktan Memnuiyeti, Çekinmesi ve Reddi 29
ag. Görevlerinin Sona Ermesi 30
b. Divan Başkanı 30
c. Divan Başkâtibi 31
d. Mesleki Görevliler 33
da. Yardımcı Raportörler 33
db. Hukuk Araştırma Görevlileri 34
e. Diğer Memur ve Görevliler 34
2. Divan’daki Yargılama Birimleri 34
a. Toplantı ve Karar Yeter Sayısı 36
3. Divan’ın Çalışma ve Yargılama Yöntemi 37
a. Yargılamanın Aşamaları 37
aa. Yazılı Aşama 38
ab. Sözlü Aşama 41
ac. Tahkikat Aşaması 43
ad. Müzakere Aşaması 44
ae. Hüküm 46
af. Divan Kararlarına Karşı Hukuk Yolları 47
afa. Kararın Yorumu 47
afb. İtiraz 47
afc. Üçüncü Kişilerin İtirazı 48
afd. Yargılamanın Yenilenmesi 48
ag. Yargılama Masrafları 48
ah. Divan’ın Tatil Günleri 49
aj. Divan’ın Hizmet Birimleri 49
aja. İlk Derece Mahkemesi ve Personel Mahkemesi’nin Adalet Divanı’nın İdari Hizmet Birimlerinden Faydalanması 50
b. Tarafların Divan Önünde Temsili 51
c. Divan’ın Yargılama Dili 52
C. Avrupa Toplulukları Adalet Divanı’nın Görev ve Yetkileri 53
1. İşlevi ve Görev Alanı 53
2. Divan’ın Yargı Yetkisinin Niteliği ve Kapsamı 55
3. Divan’ın Zorunlu Yargı Yetkisine Giren Davalar 58
§II. AVRUPA TOPLULUKLARI İLK DERECE MAHKEMESİ 58
A. İlk Derece Mahkemesi’nin Kuruluşu 58
B. İlk Derece Mahkemesi’nin Oluşumu ve İşleyişi 59
C. İlk Derece Mahkemesi’nin Bakmaya Yetkili Olduğu Davalar 60
D. Savcıların İlk Derece Mahkemesi’ndeki Konumu 62
§III. AVRUPA TOPLULUKLARI PERSONEL MAHKEMESİ 63
İkinci Bölüm
AVRUPA TOPLULUĞU ADALET DİVANI NEZDİNDE
GÖREV YAPAN SAVCILIK KURUMU
§I. GENEL OLARAK SAVCILIK KURUMU 67
A. Kurumun Tarihsel Gelişimi 67
B. Kurumun Hukuksal Temel ve Özellikleri 69
C. Personel Yapısı ve Hukuki Konumu 75
1. Savcı Sayısı 75
2. Savcıların Atanması ve Görev Süreleri 77
3. Savcıların Tabi Olduğu Hükümler 78
a. Göreve Başlama 78
b. Yargı Muafiyeti 79
c. Savcılık Sıfatıyla Bağdaşmayan İşler ve Dürüstlük Yükümlülüğü 79
d. Merkezde Oturma Yükümlülüğü 80
e. Davadan Memnuiyeti, Çekinmesi ve Reddi 80
4. Görevlerinin Sona Ermesi 81
5. Başsavcı 81
D. Savcının Görev ve İşlevleri 83
E. Savcı Mütalaasına İlişkin Açıklamalar 90
1. Mütalaaların İçeriği ve Düzenlenmesi 90
2. Mütalaasız Yargılama 92
3. Mütalaanın Gerekliliği 94
§II. AVRUPA BİRLİĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE SAVCILIK KURUMU 95
A. Avrupa Topluluğu Antlaşması Çerçevesinde Savcılık Kurumu 96
B. Adalet Divanı Statüsü Çerçevesinde Savcılık Kurumu 96
C. Adalet Divanı Usul Tüzüğü Çerçevesinde Savcılık Kurumu 99
§III. AVRUPA TOPLULUĞU MAHKEMELERİ USULÜNDE SAVCININ YERİ 105
A. Genel Olarak 105
B. Adalet Divanı’nın Yargılama Usulünde Savcının Yeri 109
1. Yazılı Usul Aşaması 110
a. Ön Karar Prosedürü 114
2. Sözlü Usul Aşaması 114
3. Müzakere Aşaması 119
C. Avrupa Topluluğu Antlaşması Madde 300’de Öngörülen Usul 120
D. AAETA Madde 103’te Öngörülen Usul 122
E. İlk Derece Mahkemesi’nin Yargılama Usulünde Savcının Yeri 124
§IV. SAVCILARIN DOĞRUDAN ETKİ PRENSİBİNİN GELİŞİMİNE OLAN KATKILARI 126
A. Genel Olarak 126
B. Bir Anayasal İlkenin Doğuşu – 1960’lı Yıllar 129
C. Yönergelerin Doğrudan Etkisi – 1970’li Yıllar 135
D. Yönergelerin Yatay Doğrudan Etkilerinin Sınırlanması – 1980’li Yıllar 138
E. Yatay Doğrudan Etkinin Sınırlamalarıyla Mücadele – 1990’lı Yıllar 141
F. Uygulanabilirlik Konusuna Yeni Bir Yaklaşım – 21. Yüzyıl 146
G. Bölüme İlişkin Değerlendirme 156
Üçüncü Bölüm
AVRUPA BİRLİĞİ KAMU SAVCILIĞI
§I. GENEL OLARAK 159
§II. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN MALİ ÇIKARLARININ KORUNMASI 163
A. Tarihsel Gelişim 164
B. Yasal Dayanak 167
C. Yeşil Kitap Çerçevesinde Avrupa Birliği Kamu Savcılığı 169
1. Genel Olarak 169
2. Hukuki Statü ve İç Örgütlenme 171
a. Avrupa Birliği Kamu Savcısı’nın Statüsü 171
b. Atanması ve Görevinin Sona Ermesi 172
c. Avrupa Birliği Kamu Savcılığı’nın Hiyerarşik Rolü 173
3. Yerinden Yönetime Göre Örgütlenmesi 173
a. Delege Avrupa Savcıları’nın Statüsü ve Rolü 174
b. Avrupa Birliği Kamu Savcılığı’nın Görevi İfa Araçları 175
4. Avrupa Birliği Kamu Savcılığı’nın Soruşturma Yetkisindeki Suçlar 175
5. Yargılama Usulü 176
a. Soruşturma Aşaması 176
b. Kovuşturma Aşaması 178
D. Lizbon Antlaşması Çerçevesinde Avrupa Birliği Kamu Savcılığı 179
Sonuç 181
Kaynaklar 185
Kavramlar Dizini 189