%3
Şematik Türk Hukuk Tarihi Seda Örsten Esirgen

Şematik Türk Hukuk Tarihi


Basım Tarihi
2025-02
Sayfa Sayısı
136
Kapak Türü
Karton
Kağıt Türü
1.Hamur
Basım Yeri
Ankara
Stok Kodu
9789750298561
Boyut
19x27
Baskı
1



Doç. Dr. Seda Örsten ESİRGEN

 

İÇİNDEKİLER
 
Önsöz 
 
7
Giriş 
 
15
HUKUK TARİHİ NEDİR? 
 
15
HUKUK TARİHİNİN ÖNEMİ 
 
15
HUKUK TARİHİNİN KAYNAKLARI 
 
16
HUKUK TARİHİNİN KAPSAMI 
 
17
TÜRK HUKUK TARİHİNİN DÖNEMLERİ 
 
17
Birinci Bölüm
 
 
İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK HUKUKU
 
 
I. İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK DEVLETLERİNE GENEL BİR BAKIŞ 
 
19
II. ORTA–ASYA TÜRK HUKUKUNUN KAYNAKLARI 
 
20
III. DEVLETİN UNSURLARI AÇISINDAN ORTA–ASYA TÜRK DEVLETLERİ 
 
21
IV. ORTA–ASYA’DA TÜRK DEVLETLERİNİN GENEL YAPISI VE İŞLEYİŞİ 
 
22
V. TÖRENİN KAYNAKLARI VE OLUŞUM ŞEKİLLERİ 
 
23
VI. ORTA–ASYA TÜRK DEVLETLERİNDE CEZA HUKUKU 
 
23
VII. ORTA–ASYA TÜRK DEVLETLERİNDE ÖZEL HUKUK 
 
24
A. Kişiler Hukuku 
 
24
B. Aile Hukuku 
 
24
1. Nişanlanma 
 
24
2. Evlenme 
 
25
3. Mal rejimi 
 
26
4. Boşanma 
 
26
5. Evlat edinme 
 
26
C. Miras Hukuku 
 
27
D. Borçlar Hukuku 
 
27
İkinci Bölüm
 
 
İSLAMİYET’TEN SONRA TÜRK HUKUKU
 
 
I. İSLAM HUKUKUNUN KAPSAMI 
 
29
II. İSLAM HUKUK SİSTEMİ VE ÖZELLİKLERİ 
 
29
III. İSLAM HUKUKUNUN KAYNAKLARI VE TARİHSEL DÖNEMLERİ 
 
30
A. Asli Kaynaklar 
 
30
1. Kur’an–ı Kerim 
 
30
2. Sünnet 
 
31
3. İcma 
 
32
4. Kıyas (İçtihad) 
 
32
B. Tali Kaynaklar 
 
33
C. İslam Hukukunun Tarihsel Dönemleri 
 
33
1. Hz. Muhammed Dönemi (610–632) 
 
33
2. Dört Halife ve Sahabe Dönemi (632–660) 
 
34
3. Tâbiin Dönemi (660–738) 
 
34
4. Mezheplerin Oluşum Dönemi (738–960) 
 
34
5. Taklid Dönemi (10.–19. yüzyıl) 
 
34
6. Kanunlaştırma Dönemi (19. yüzyılın sonundan günümüze) 
 
35
IV. İSLAM VE OSMANLI HUKUKUNDA DEVLETİN YAPISI VE İŞLEYİŞİ 
 
35
A. İslam Devletinin Özellikleri ve Temel Yapısı 
 
36
B. İslam Devlet Başkanlığı: Hilafet 
 
37
C. Osmanlı Devleti’nin Unsurları 
 
40
1. Ülke 
 
40
2. İnsan (Nüfus) 
 
42
a. Reaya 
 
42
aa. Müslümanlar 
 
42
bb. Zimmiler 
 
42
b. Müstemen 
 
44
c. Yönetici Sınıf (Askerî Sınıf) 
 
44
3. Egemenlik 
 
45
D. Osmanlı Padişahı 
 
46
1. Padişahın Belirlenmesi 
 
46
2. Padişahın Denetimi 
 
47
3. Padişahın Görev ve Yetkileri 
 
48
E. Osmanlı Hukukunun Genel Yapısı: Şer’i Hukuk & Örfî Hukuk 
 
49
F. Osmanlı Devleti’nin Merkez Teşkilatı 
 
51
1. Divan–ı Hümayun 
 
51
2. Diğer Divan Çeşitleri ve Görüşme Usulleri 
 
53
3. Şeyhülislam 
 
53
G. Osmanlı Devleti’nin Taşra Teşkilatı ve Toprak Sisteminin Hukuki Niteliği 
 
53
1. Osmanlı Taşra Teşkilatı 
 
53
2. Osmanlı Tımar Sistemi ve Toprak Yönetimi 
 
54
a. Arazi Çeşitleri 
 
54
b. Dirlik (Tımar) Sistemi 
 
54
aa. Tanımı ve Kökeni 
 
54
bb. Ekonomik ve Hukuki Niteliği 
 
55
cc. Sipahi Tarafından Toplanan Vergiler 
 
56
dd. Dirlik Çeşitleri 
 
56
ee. Dirlik Sisteminin Bozulması ve Ortadan Kalkması 
 
56
ff. Dirlik Sisteminin Feodaliteden Ayrılan Yönleri 
 
57
H. Osmanlı Yargı Örgütü 
 
57
1. Kadı Olma Şartları 
 
57
2. Kadıların Atanması 
 
58
3. Kadıların Görev Süresi ve Yeri 
 
58
4. Kadıların Görev ve Yetkileri 
 
59
5. Kadıların Tarafsızlığı ve Uymaları Gereken İlkeler 
 
60
6. Kadıların Bilgi Kaynakları 
 
60
7. Yargılamaya Yardımcı Kişiler 
 
61
8. Osmanlı Devleti’nde Yargılama Yapan Diğer Makamlar 
 
62
9. Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları 
 
62
VI. İSLAM ÖZEL HUKUKU VE TÜRK HUKUK TARİHİNDEKİ UYGULAMASI 
 
62
A. Kişiler Hukuku 
 
62
1. Gerçek Kişiler 
 
62
a. Kişiliğin Başlangıcı ve Ehliyet 
 
62
b. Ehliyet Açısından Aşamalar 
 
64
c. Ehliyeti Sınırlandıran ya da Ortadan Kaldıran Haller (Ehliyet Arızaları) 
 
64
d. Hukuki Temsil 
 
65
e. Kişiliğin Sona Ermesi 
 
66
2. Kölelik 
 
67
3. Vakıflar 
 
68
a. Tanımı ve Kökeni 
 
68
b. İslam Hukukunda Vakfın Hukuki Dayanağı 
 
69
c. Vakfın Unsurları 
 
70
d. Vakfın Tescili ve Vakfiye 
 
70
e. Vakfın Yönetimi 
 
71
f. Vakıf Çeşitleri 
 
73
1. İslam Hukukunda Nikah Akdi 
 
75
a. İnikat (Kurucu) Şartları 
 
76
b. Sıhhat (Geçerlik) Şartları 
 
77
c. Nefaz (Yürürlük) Şartları 
 
77
d. Lüzum (Bağlayıcılık) Şartları 
 
78
2. Evliliğin Hüküm ve Sonuçları 
 
78
a. Mehir 
 
78
b. Mal Rejimi 
 
79
c. Evlilik Nafakası 
 
79
3. Evliliğin Sona Ermesi 
 
80
a. Ölüm 
 
80
b. Talak 
 
80
c. Tefviz–i Talak 
 
80
d. Muhalaa (Hul) 
 
81
e. Tefrik (Yargısal Boşanma) 
 
81
f. Dolaylı Olarak Boşanma Sonucu Doğuran Uygulamalar 
 
81
4. Evliliğin Sona Ermesinin Hüküm ve Sonuçları 
 
82
C. İslam Hukukunda Mülkiyet Anlayışı ve Eşya Hukuku 
 
82
1. Mal Kavramı 
 
82
2. Mal Çeşitleri 
 
82
3. Mülkiyet 
 
83
4. Haklar 
 
84
a. Sınırlı Ayni Haklar 
 
84
b. Fer’i Ayni Haklar 
 
85
5. Zilyedlik 
 
85
D. İslam Miras Hukuku (Feraiz) ve Örfi Miras Hukuku (Adi İntikal) 
 
85
1. Mirasın Unsurları 
 
86
2. İslam Miras Hukukunda Kanuni Mirasçılık Sebepleri 
 
86
3. Mirasın Şartları 
 
86
4. Tereke ve Mirasın Açılması 
 
87
5. İslam Miras Hukukunda Kanuni Mirasçılar ve Terekenin Taksimi 
 
87
a. Eshabü’l–feraiz (Belirli Pay Sahipleri) 
 
88
b. Asabe 
 
88
c. Zevu’l–erham 
 
89
6. İslam Miras Hukukundaki Çeşitli Uygulamalar 
 
90
7. İslam Miras Hukuku ile Türk Medeni Kanunu Arasındaki Farklılıklar 
 
90
8. Örfi Miras Hukuku (Adi İntikal) 
 
91
a. Genel İlkeler 
 
91
b. İntikal Sebepleri ve Şartları 
 
92
c. Adi İntikalle İlgili Bazı Kavramlar 
 
92
d. Miri Arazi ve Gayrisahih Vakıflarda İntikal 
 
93
e. İcareteynli Vakıflarda İntikal 
 
93
f. Mukataalı Vakıflarda İntikal 
 
94
E. İslam Borçlar Hukuku 
 
94
VII. İSLAM CEZA HUKUKU VE TÜRK HUKUK TARİHİNDEKİ UYGULAMASI 
 
96
A. İslam Hukukunda Suç Kavramı ve Suçun Unsurları 
 
96
B. Ceza Kavramı ve Çeşitleri 
 
98
C. İslam Hukukunda Suç ve Ceza Çeşitleri 
 
98
1. Hadd Suçları ve Cezaları 
 
99
2. Kısas ve Diyet Cezaları 
 
101
3. Ta’zir Suç ve Cezaları 
 
102
Üçüncü Bölüm
 
 
TANZİMAT SONRASI TÜRK HUKUKU
 
 
I. MODERNLEŞMENİN KÖKENLERİ 
 
105
A. III. Selim Dönemi (1789–1807) 
 
105
B. II. Mahmut Dönemi (1808–1839) 
 
106
1. Sened–i İttifak 
 
106
2. Merkezi Güçlendirici Reformlar 
 
107
II. TANZİMAT FERMANI (3 Kasım 1839) 
 
108
III. ISLAHAT FERMANI (18 Şubat 1856) 
 
109
IV. ADALET FERMANI (12 Aralık 1875) 
 
111
V. 1876 KANUN–İ ESASİ (23 Aralık 1876) 
 
112
VI. KODİFİKASYON VE RESEPSİYON KAVRAMLARI İLE KANUNLAŞTIRMA HAREKETLERİ 
 
117
A. Ceza Hukuku 
 
118
B. Ticaret Hukuku 
 
118
C. Arazi Hukuku 
 
119
D. Medeni Hukuk 
 
119
1. Mecelle (1868–1876) 
 
119
2. Hukuk–ı Aile Kararnamesi (1917) 
 
119
E. Usul Hukuku 
 
121
VII. TANZİMAT DÖNEMİ YARGI ÖRGÜTÜ 
 
121
A. Ceza Mahkemeleri 
 
121
B. Ticaret Mahkemeleri 
 
122
C. Nizamiye Mahkemeleri 
 
122
D. Yüksek Mahkemeler: Şura–yı Devlet & Divan–ı Ahkam–ı Adliye 
 
123
E. Adliye Nezareti 
 
123
F. Şer’iye Mahkemeleri 
 
124
VIII. TANZİMAT DÖNEMİNDE YARGI SİSTEMİNE KATILAN YENİ KURUMLAR 
 
124
A. Savcılık (müdde–i umumi) 
 
124
B. Avukatlık (dava vekili, muhami) 
 
124
C. Noterlik (mukavelat muharriri, katib–i adl) 
 
125
IX. HUKUK EĞİTİMİNDE MODERNLEŞME 
 
125
Dördüncü Bölüm
 
 
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK HUKUKU
 
 
I. CUMHURİYETİN KURULUŞ SÜRECİNDE İLK HUKUKİ VE SİYASİ ADIMLAR 
 
127
II. CUMHURİYET DÖNEMİ KANUNLAŞTIRMA HAREKETLERİ 
 
127
A. Medeni Hukuk 
 
127
B. Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku 
 
128
C. Ticaret Hukuku 
 
129
D. Medeni Usul Hukuku 
 
129
E. İcra ve İflas Hukuku 
 
129
III. TÜRK HUKUK TARİHİNDE KANUNLAŞTIRMA HAREKETLERİNDEKİ ETKENLER 
 
129
IV. CUMHURİYET DÖNEMİNDE UYGULANAN OSMANLI KANUNLARI 
 
130
Kaynakça 
 
133
Kavram Dizini 
 
135
Kapat