Uzak Doğuda Arabuluculuk Anlayışı ile Türk Hukuk Sisteminde Arabuluculuk Kurumuna Genel Bir Bakış

Yard. Doç. Dr. Seda ÖZMUMCU

UZAK DOĞU'DA ARABULUCULUĞUN TARİHİ KÖKLERİ
I.GENEL OLARAK
II.ARABULUCULUK KAVRAMI
A.ÇİN HALK CUMHURİYETİ
1.Terminoloji
2.Arabuluculuk Teriminin Farklı Anlamları
3.Arabuluculuk Teriminin Kullanım Alanları
B.JAPONYA
1.Terminoloji
2.Arabuluculuk Teriminin Kullanım Alanları
III.ARABULUCULUĞUN TARİHİ SÜRECİ
A.ÇİN HALK CUMHURİYETİ
1.Geleneksel Çin Toplumunun Uyuşmazlık Çözümüne Bakış Açısı
a.Sosyal Düzen ve Uyum Kavramı
b.Hukuk ve Dava Kavramları
c.Konfüçyonizm ve Legalizm Doktrinleri
aa.Konfüçyonizm
bb.Legalizm
2.Uyuşmazlık Çözümünde Toplumsal Davranış Özellikleri
a.Genel Olarak
b.Uzak Doğu'da Çin Toplumuna Özgü Görüşme ve Müzakere Biçimi
3.Çin Toplumunun Arabuluculuk Usulü Bakımından Geçirdiği Tarihsel Dönemler
a.Eski Çin Dönemi
b.Eski Çin'de Arabuluculuk Geleneğinin Kurumsallaşması
c.Eski Çin'in Geleneksel Kurumları ve Uyuşmazlık Çözümü
aa.Sulh Hakimleri (Magistralar)
bb.Aydın Sınıf
cc.Kırsal Bölgelerde Köy Muhtarları ve Yerel Liderler
dd.Aileler, Klanlar, Loncalar ve Diğer Sosyal Birimler
d.Eski Çin'de Uyuşmazlık Çözümünde Arabuluculuğun Üstünlüğü
aa.Dava Açmaktan Kaçınma Olgusu
bb.Arabuluculuk Geleneğinin Topluma Yansıması
cc.Arabuluculuk Usulünün Olumlu ve Olumsuz Yönleri
e.Cumhuriyet Dönemi (1912 / 1949)
f.Çin Halk Cumhuriyeti ve Mao Dönemi (1949-1974)
aa.Genel Olarak
bb.Mao Döneminde Arabuluculuk Anlayışı
cc.Mao Döneminde Arabuluculuk Faaliyetinin Amacı
dd.Kültür Devrimi (Cultural Revolution) ve Arabuluculuk Üzerine Etkileri
g.Mao Sonrası Dönem (1974 / 1990)
h.Modern Çin Halk Cumhuriyeti
B.JAPONYA
1.Geleneksel Japon Toplumunun Uyuşmazlık Çözümüne Bakış Açısı
a.Genel Olarak
b.Sosyal Düzen ve Uyum Kavramı
c.Hukuk ve Dava Kavramları
2.Uyuşmazlık Çözümünde Toplumsal Davranış Özellikleri
a.Japon Toplumunu Dava Açmamaya Yönelten Yaklaşımlar
aa.Gelenekçi Teori
bb.Yenilikçi Teori
cc.Rasyonalist Teori
dd.Şekli Kurallara Bağlı Olmayan Teori
b.Modern Japonya'da Dava Açma Oranında Son Gelişmeler
3.Japon Toplumunun Arabuluculuk Usulü Bakımından Geçirdiği Tarihsel Dönemler
a.Tokugawa Dönemi Öncesi
b.Tokugawa Dönemi
aa.Tokugawa Dönemi ve Uyuşmazlık Çözümü
bb.Tokugawa Döneminde Arabuluculuk Usulü
c.Meiji Dönemi
aa.Meiji Dönemi ve Hukuk Sistemi
bb.Medeni Kanun ve Medeni Yargılama Kanunu
cc.Arabuluculuk Hakkındaki Yasal Düzenlemeler
d.Meiji Dönemi Sonrası ve İkinci Dünya Savaşı
e.İkinci Dünya Savaşı Sonrası
f.Modern Japonya
İkinci Bölüm
UZAK DOĞU'DA UYUŞMAZLIK ÇÖZÜMÜNDE ARABULUCULUK YÖNTEMLERİ
I.MAHKEME DIŞI ARABULUCULUK
A.ÇİN HALK CUMHURİYETİ
1.Genel Olarak
2.Halk Arabuluculuğu
a.Tarihi Geçmiş
b.Halk Arabuluculuk Komiteleri ve Özellikleri
c.Halk Arabuluculuk Komitelerinin Faaliyet Alanı
d.Halk Arabulucularının Seçimi ve Denetimi
aa.Arabulucuların Seçimi
bb.Arabulucuların Denetimi
cc.Arabuluculuk Uzlaşma Anlaşması ve Etkisi
dd.İstatistikler
3.İdari Arabuluculuk
B.HONG KONG
1.Halk Arabuluculuğu
2.İdari Arabuluculuk
C.JAPONYA
1.Genel olarak
2.Halk Arabuluculuğu
D.KORE
1.Genel olarak
2.Halk Arabuluculuğu
3.İdari Arabuluculuk
II.MAHKEME İÇİ ARABULUCULUK
A.ÇİN HALK CUMHURİYETİ
1.Adli Arabuluculuk
a.Genel Olarak
b.1991 tarihli Çin Medeni Usul Kanunu ve Adli Arabuluculuğun Temel Özellikleri
2.Adli Arabuluculuğun Uygulama Alanı ve Prosedürü
3.Adli Arabuluculuk ile Halk Arabuluculuğu Arasındaki Farklar
4.İstatistikler
B.HONG KONG
1.Adli Arabuluculuk
2.Çin Halk Cumhuriyeti ile Hong Kong Arasında Sistem Farkı
a.Sistem Farklılığının Nedenleri
b.Sistem Farklılığının Sonuçları
C.JAPONYA
1.Adli Arabuluculuk (Chotei)
a.Genel Olarak
b.Arabuluculuk Kurumunun Gelişmesi
2.Arabuluculuk Prosedürü
3.Arabuluculuk Kurulu
4.Arabuluculuk Protokolü
D.KORE
1.Adli veya Mahkeme Katılımlı Arabuluculuk
2.Mahkeme Katılımlı Arabuluculuk Usulünün Uygulama Alanı
3.Mahkeme Katılımlı Arabuluculuk Faaliyeti
a.Arabuluculuğun Başlaması
b.Arabuluculuk Süreci
c.Arabuluculuk Sürecinin Gizliliği
d.Arabuluculuk Sürecinin Sona Ermesi
4.Mahkeme Katılımlı Arabuluculuk Usulünde İstatistikler
III.KURUMSAL ARABULUCULUK
A.ÇİN HALK CUMHURİYETİ
1.Genel Olarak
2.Kurumsal Arabuluculuğun Organizasyonları
a.Çin Uluslararası Ticareti Destekleme Konseyi (China Council for the Promotion of International Trade) (CCPIT)
b.Çin Uluslararası Ticareti Destekleme Konseyi (CCPIT) Arabuluculuk Merkezi
aa.Arabuluculuk Faaliyetine Başlama
bb.Arabulucuların Seçimi
cc.Arabuluculuk Faaliyetinin Sona Ermesi
3.Tahkim Kurumları Vasıtası ile Arabuluculuk
a.Çin Uluslararası İktisadi ve Ticari Tahkim Komisyonu (China International Economic and Trade Arbitration Commission) (CIETAC)
b.Çin Denizcilik Tahkim Komisyonu (China Maritime Arbitration Commission) (CMAC)
c.Arabuluculuk Kurumları Arasındaki Bağlantı
4.Tahkim Kanunu ve Tahkim Kuralları
a.Tahkim Kanunu
b.Çin Uluslararası İktisadi ve Ticari Tahkim Komisyonu (CIETAC) Tahkim Kuralları
c.Çin Uluslararası İktisadi ve Ticari Tahkim Komisyonu (CIETAC) Tahkim Kuralları ve Arabuluculuk Yöntemi
d.Çin Uluslararası İktisadi ve Ticari Tahkim Komisyonu (CIETAC) Tahkim Kuralları ve Arabuluculuk Çeşitleri
aa.Müşterek Arabuluculuk (Joint Conciliation)
bb.Hakem Mahkemesinin Müdahalesi Olmadan Arabuluculuk
cc.Tahkim ve Arabuluculuk Yöntemlerinin Birleşmesi
aaa.Tahkim İşlemleri Sırasında Arabuluculuk (Arb Med)
bbb.Arabuluculuk ve Tahkim bileşimi (Med Arb)
aaaa.Çin Uluslararası İktisadi ve Ticari Tahkim Komisyonu (CIETAC) Tahkim Kuralları ve Med Arb Usulü
bbbb.Arabuluculuk ve Tahkim Bileşimine Yöneltilen Eleştiriler
B.HONG KONG
1.Genel olarak
2.Kurumsal Arabuluculuk
3.Kurumsal Arabuluculuğun Organizasyonları
a.Hong Kong Uluslararası Tahkim Merkezi (Hong Kong International Arbitration Centre) (HKIAC)
b.Hong Kong Arabuluculuk Konseyi (Hong Kong Mediation Council) (HKMC)
c.Hong Kong Uluslararası Tahkim Merkezi (Hong Kong International Arbitration Centre) Tarafından Çözümlenen Başlıca Uyuşmazlıklar
4.Yeni Tahkim Kanunu
C.JAPONYA
1.Genel Olarak
2.Kurumsal Arabuluculuğun Organizasyonları
a.Japonya Ticari Tahkim Birliği (Japan Commercial Arbitration Association) (JCAA)
b.Tokyo Denizcilik Tahkim Komisyonu (Tokyo Maritime Arbitration Commission) (TOMAC)
3.Tahkim Kanunu ve Tahkim Kuralları
a.Yeni Tahkim Kanunu
b.Yeni Tahkim Kanunu ve Tahkim Yargılaması Sırasında Arabuluculuk
c.Japonya Ticari Tahkim Birliği (Japan Commercial Arbitration Association) (JCAA) ve Arabuluculuk Kuralları
d.Tokyo Denizcilik Tahkim Komisyonu (Tokyo Maritime Arbitration Commission) (TOMAC) ve Arabuluculuk Kuralları
D.KORE
1.Genel Olarak
2.Kurumsal Arabuluculuğun Organizasyonları
a.Kore Ticari Tahkim Kurulu (Korean Commercial Arbitration Board) (KCAB)
b.Elektronik Ticaret Arabuluculuk Komitesi (Electronic Commerce Mediation Committee) (eCMC)
c.Program Danışma ve Arabuluculuk Komitesi (Program Deliberation & Mediation Committee (PDMC)
d.Kore Tüketicileri Koruma Kurulu (Korean Consumer Protection Board) (KCPB)
3.Tahkim Kanunu
IV.ARA DEĞERLENDİRME
Üçüncü Bölüm
TÜRK HUKUKUNDA HUKUKİ UYUŞMAZLIKLARDA ARABULUCULUK
I.GENEL OLARAK
II.UYUŞMAZLIK ÇÖZÜMÜ YÖNTEMLERİ
A.MAHKEME İÇİ UYUŞMAZLIK ÇÖZÜMÜ
1.Sulha Teşvik (Sulha Teşebbüs)
a.1086 Sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu
b.Aile Mahkemeleri Kanunu
c.İş Mahkemeleri Kanunu
2.Sulh
B.MAHKEME DIŞI UYUŞMAZLIK ÇÖZÜMÜ
1.Uzlaştırma
a.Genel Olarak
b.Uzlaştırma Kavramı
c.Avukatlık Kanunu
d.Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
2.Arabuluculuk
a.Genel Olarak
b.Arabuluculuk Kavramı
3.Hukukumuzda Arabuluculuk Usulü İle İlgili Yasal Düzenlemeler
a.Arabuluculuk Usulünün Düzenlenmesine İlişkin Kanun Tasarısı ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu
b.Arabuluculuk Yönteminin Uygulanma Alanı
c.Arabuluculuk Kurumunun İşleyişine İlişkin Temel Prensipler
aa.İradilik (Gönüllülük) Prensibi
bb.Eşitlik Prensibi
cc.Gizlilik Prensibi
d.Ara Değerlendirme
e.Arabulucuların Nitelikleri
aa.Arabulucuların Vasıfları
bb.Arabulucuların Seçilmesi
cc.Arabuluculuk Eğitimi
f.Arabulucuların Hak ve Yükümlülükleri
aa.Arabulucuların Hakları
aaa.Arabulucu Unvanını Kullanma Hakkı
bbb.Ücret ve Masraf İsteme Hakkı
ccc.Taraflarla Görüşme ve İletişim Kurma Hakkı
bb.Arabulucuların Yükümlülükleri
aaa.Görevi Özenle ve Tarafsız Bir Biçimde Yerine Getirme Yükümlülüğü
bbb.Reklam Yasağına Riayet Etme Yükümlülüğü
ccc.Tarafları Aydınlatma Yükümlülüğü
ddd.Sır Saklama Yükümlülüğü
eee.Dosya Saklama Yükümlülüğü
fff.Aidat Ödeme Yükümlülüğü
g.Arabuluculuk Faaliyeti
aa.Arabuluculuk Faaliyetinin Başlaması
bb.Arabuluculuk Sürecinin Başlaması ve Süreler Üzerine Etkisi
cc.Arabuluculuk Faaliyetinin Yürütülmesi
dd.Arabuluculuk Faaliyetinin Sona Ermesi