Anasayfa > Hukuk Kitapları > Ceza Muhakemesi Hukuku

Ceza Muhakemesinde Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi

Seydi Kaymaz

Basım Tarihi

2025-03

Sayfa Sayısı

616

Kapak Türü

Karton

Kağıt Türü

1.Hamur

Basım Yeri

Ankara

Stok Kodu

9789750299438

Boyut

16x24

Baskı

1.000,00 TL 970,00 TL

Açıklama

Prof. Dr. Seydi KAYMAZ

İÇİNDEKİLER

Önsöz

Beşinci Basıya Önsöz

Teşekkür

Kısaltmalar

Giriş

Birinci Bölüm

TEMEL BİLGİLER

I. KAVRAMLAR

A. Genel Olarak

B. Denetim

C. Telekomünikasyon

D. İletişim

II. HUKUKSAL NİTELİK

A. Genel Olarak

B. Ceza Muhakemesinde Denetimin Amacı ve Önleme Amaçlı Denetimden Farkı

1. Ceza Muhakemesinde Denetimin Amacı

a. Genel Olarak

b. Delil Elde Edilmesi

c. Şüpheli veya Sanığın Yakalanması

2. Önleme Amaçlı Denetimden Farkı

C. Koruma Tedbirlerine İlişkin Koşulların Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetimi Bakımından İncelenmesi

1. Genel Olarak

2. Tedbirin Kanunla Düzenlenme Mecburiyeti

3. Ölçülülük (oranlılık) İlkesi

III. DENETİMİN BAZI TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERLE İLİŞKİSİ

A. Genel Olarak

B. Özel Hayatın Gizliliği Hakkı

C. İletişim Özgürlüğü ve Gizliliği Hakkı

1. Genel Olarak

2. İletişimin Gizliliği

3. Gizlilik Kapsamında Bulunmayan İletişim

IV. TELEKOMÜNİKASYON YOLUYLA YAPILAN İLETİŞİMİN GİZLİLİĞİNİN DAYANAKLARI, SINIRLANMASI VE SINIRLAMANIN SINIRI

100

A. Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Gizliliğinin Dayanakları

100

1. Genel Olarak

100

2. Uluslararası Belgeler

100

3. Hukukumuzdaki Dayanaklar

103

a. Kamu Hukukuna İlişkin Dayanaklar

103

aa. Yasal Düzenlemeler

103

bb. Yönetmelikler

105

b. Özel Hukuka İlişkin Dayanaklar

106

B. Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Gizliliğinin Sınırlanması

107

1. Genel Olarak

107

2. Sınırlama Sebepleri

109

C. Sınırlamanın Sınırı

115

V. DENETİM ŞEKİLLERİ

125

A. Genel Olarak

125

B. İletişimin Dinlenmesi

126

C. İletişimin Kaydedilmesi

128

D. İletişimin Tespiti

129

E. Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi

141

F. Mobil Telefonun Yerinin Tespit Edilmesi

146

İkinci Bölüm

DENETİMİN KOŞULLARI VE DENETİM KARARI

I. GENEL OLARAK

153

II. DENETİMİN KOŞULLARI

154

A. Denetime Konu Araçlar Bakımından

154

1. Genel Olarak

154

2. Telefon

156

3. Faks

158

4. İnternet

160

B. Denetime Tabi Suçlar Bakımından

163

1. Genel Olarak

163

2. CMK’nın 135/8. Maddesinde Yazılı Suçlardan (Katalog Suçlar) Birinin İşlenmesi

169

a. Genel Olarak

169

b. Teşebbüs Aşamasında Kalan Suçlar

173

c. Suça İştirak Edilmesi

174

3. Tedbirin Kapsamının Belirlenmesine İlişkin Sorunlar

175

a. Genel Olarak

175

b. Bağlantılı Suçlar

177

aa. Genel Olarak

177

bb. Örgüt Suçları ve Örgütün Faaliyeti Çerçevesinde İşlenen Suçlar

178

c. Fikri İçtima

182

d. Suçun Niteliğinin Değişmesi

183

4. Katalog Kapsamındaki Suçların Değerlendirilmesi

184

C. Denetime Tabi Kişiler Bakımından

187

1. Şüpheli ve Sanık

187

a. Şüpheli

187

b. Sanık

188

2. Diğer Kişiler

189

a. Şüpheli veya Sanığın Haberleşmesine Aracılık Eden veya Şüpheli veya Sanığın İletişim Araçlarından Yararlandığı Kişiler

190

b. Şikayetçi veya Mağdur

192

3. Denetimi Yasak Olan Kişiler

195

a. Genel Olarak

195

aa. Yasağın Söz konusu Olduğu Kişiler

199

aaa. Kişisel Nedenlerle Tanıklıktan Çekinme Hakkına Sahip Kişiler

199

bbb. Meslek Sırrı Sebebiyle Tanıklıktan Çekinme Hakkına Sahip Olan Kişiler

201

bb. Yasağın Kapsamı

203

c. Müdafiler Bakımından Söz konusu Olan Denetim Yasağı (CMK 136 md)

211

4. Denetimi Özel Usullere Tabi Bulunan Kişiler

220

a. Genel Olarak

220

b. 4483 sayılı Yasaya Göre Haklarında Soruşturma Yapılması İzne Tabi Kişiler

221

c. Hâkim ve Savcılar

225

d. Avukatlar

231

e. Yargıtay Üyeleri

232

f. Milletvekilleri

234

g. Yabancıların İletişiminin Denetimi

237

D. Denetime Tabi Yerler Bakımından

237

E. Şüphe Bakımından

239

1. Şüphe Kavramı ve Çeşitleri

239

a. Genel Olarak

239

b. Şüphe Türleri

240

aa. Basit Şüphe

240

bb. Yeterli Şüphe

241

cc. Kuvvetli Şüphe

241

2. Denetim İçin Gerekli Şüphe

241

a. Genel Olarak

241

b. İletişimin Dinlenmesi, Kaydedilmesi ve Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi Bakımından Gerekli Olan Şüphe Derecesi

244

c. Kuvvetli Şüphe Sebepleri’nden Ne Anlaşılması Gerektiği

244

d. Düzenlemenin Eleştirisi

249

e. İletişimin Tespiti Bakımından Aranan Şüphe Derecesi

253

f. Mobil Telefonun Yerinin Tespiti Tedbiri Bakımından Aranan Şüphe Derecesi

254

F. Başka Türlü Delil Elde Etme İmkânının Bulunmaması veya Güç Olması (Son Çare Prensibi)

255

III. DENETİM KARARI

265

A. Talepte Bulunulması

265

1. Genel Olarak

265

2. Talepte Bulunma Yetkisi

266

3. Talepte Yer Alması Gereken Hususlar.

268

B. Denetim Kararı Verme Yetkisi

272

1. Genel Olarak

272

2. Görev ve Madde İtibariyle Yetki

275

a. Soruşturma Aşamasında

275

aa. Hâkim Kararı

275

bb. Gecikmesinde Sakınca Olan Hallerde Cumhuriyet Savcısının Denetim Kararı Verme Yetkisi

277

cc. Özel Soruşturma Usullerinin Uygulandığı Hallerde Denetim Kararı Verme Yetkisi

281

b. Kovuşturma Aşamasında

284

3. Yer Bakımından Yetki

287

C. Karar Türleri

291

1. Hâkim Kararı

291

a. Tedbir Kararı

291

b. Tedbir Kararında Değişiklik

292

c. Yenileme Kararı (Süre Uzatım Kararı)

294

d. C.Savcısının Vermiş Olduğu Kararın Onay İçin Sunulduğu Hâkimin Verdiği Karar

296

2. C.Savcısı Kararı

296

D. Kararın Alınması Usulü, Şekli ve İçeriği

297

1. Kararın Alınması Usulü

297

a. Soruşturma Aşamasında

297

b. Kovuşturma Aşamasında

299

2. Kararın Şekli

299

3. Kararın İçeriği

302

a. Genel Olarak

302

b. Hâkim Kararı

305

aa. Tedbir Kararı

305

bb. Tedbir Kararında Değişiklik

316

cc. Yenileme Kararı

316

dd. C.Savcısı Kararının Onay İçin Sunulduğu Hâkimin Verdiği Karar

317

c. Savcısı Kararı

317

4. Karar Olmadan Denetim Yapılıp Yapılamayacağı Sorunu

318

a. Genel Olarak

318

b. İlgililerin Rızasının Bulunması

318

aa. Genel Olarak

318

bb. Rızanın Hukuksal Niteliği ve Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi Bakımından Önemi

323

dd. Rıza Üzerine Özel Kişilerce İletişimin Kaydedilmesi, Dinlenmesi veya Başka Şekillerde Tespit Edilmesi

328

aaa. İletişimde Bulunan Kişilerden Biri Tarafından Rızaya Dayalı Olarak İletişimin Kaydedilmesi

328

bbb. İletişimin Taraflarından Birinin Diğeri veya Diğerlerinin Rızasına Dayalı Olmadan İletişimi Kaydetmesi

328

aaaa. Genel Olarak

328

bbbb. Suç Mağdurunun Rızaya Dayalı Olmadan İletişimi Kaydetmesi

333

ccc. İletişimin Tarafı Olmayan Bir Kişinin Rızaya Dayalı Olarak İletişimi Dinlemesi ve/veya Kaydetmesi

337

ee. Rıza Üzerine kolluk Görevlileri Tarafından İletişimin Dinlenmesi veya Kaydedilmesi

338

aaa. Genel Olarak

338

bbb. Suç Mağdurunun Rızasının Bulunması Halinde

339

ff. Kolluk Görevlilerinin ve Gizli Soruşturmacıların Tarafı Oldukları İletişimi Dinlemeleri veya Kaydetmeleri

342

c. Suçüstü Hali veya Gecikmesinde Sakınca Olan Haller ile Kişilerin Hayatına ve Vücut Bütünlüğüne Yönelik Ciddi Tehlike Bulunan Haller

343

aa. Suçüstü Hali ve Gecikmesinde Sakınca Olan Haller

343

bb. Kişilerin Hayatına ve Vücut Bütünlüğüne Yönelik Ciddi Tehlike Bulunan Haller

345

d. Mahremiyet Beklentisinin Bulunmadığı Haller

346

aa. Genel Olarak

346

bb. İşyerlerinde Yapılan İletişim

347

cc. Hükümlü ve Tutukluların İletişimi

350

E. Kararın Yerine Getirilmesi

354

1. Yerine Getirme Görevi

354

2. Yerine Getirme Şekli

356

3. Gizlilik İlkesi

357

F. Tedbirin Süresi ve Sürenin Sona Ermesi

361

1. Tedbirin Süresi

361

a. Genel Olarak

361

b. Sürenin Başlaması

363

aa. Genel Olarak

363

c. Sürede Kesinti Meydana Gelip Gelemeyeceği

367

aa. Genel Olarak

367

bb. Tedbir Kararı ile Yenileme Kararı Arasında

369

cc. Tedbir Kararında Değişiklik Halinde

371

dd. İki Tedbir Kararı Arasında

373

2. Sürenin Sona Ermesi

374

G. Tedbirin Sona Ermesi

375

1. Genel Olarak

375

2. Sona Erme Nedenleri

375

a. Sürenin Sona Ermesi

375

b. Tedbire İlişkin Koşulların Ortadan Kalkması

375

aa. Şüphenin Sona Ermesi

375

bb. Tedbire İlişkin Diğer Koşulların Ortadan Kalkması

376

c. C.Savcısının Kararının Hâkim Tarafından Onaylanmaması

378

3. Tedbire Son Verme Yetkisi

381

4. Kayıtların Çözümü ve İlgili Makama Gönderilmesi

383

H. Tedbire Birden Çok Kez Başvurulmasının Mümkün Olup Olmadığı

387

Üçüncü Bölüm

TEDBİRİN UYGULANMASI SONUCU ELDE EDİLEN KAYITLARIN MUHAFAZA EDİLMESİ, PAYLAŞILMASI, İMHA EDİLMESİ, İLGİLİLERE HABER VERİLMESİ VE DENETİMİN DENETLENMESİ

I. KAYITLARIN MUHAFAZA EDİLMESİ

393

A. Genel Olarak

393

B. Yetkili Merci

393

1. Tedbir Kararının Alınması Sürecinde

393

2. Tedbirin Uygulanması Sürecinde

395

3. Tedbirin Uygulanmasından Sonra

396

C. Muhafaza Şekli ve Süresi

398

II. KAYITLARIN PAYLAŞIMI

399

III. KAYITLARIN İMHA EDİLMESİ VE USULÜ

403

A. Kayıtların İmha Edilmesi Gereken Haller

403

B. İmha Edilmesi Gereken Kayıt Türleri

406

C. İmha Kararı Verme Yetkisi

410

D. İmha Zamanı

411

E. İmha Usulü

415

IV. İLGİLİLERE BİLGİ VERİLMESİ

417

A. Genel Olarak

417

B. Bilgi Verilecek Zaman

420

C. Bilgi Verilecek Kişiler

426

D. Bilgi Verecek Makam ve Bilginin Kapsamı

428

V. KAMUOYUNA BİLGİ VERİLMESİ

428

VI. DENETİMİN DENETLENMESİ

431

A. Genel Olarak

431

B. Yargısal Denetim

431

1. Kararın Alınması ve Uygulanması Aşamasında İtiraz

431

a. Genel Olarak

431

b. İtiraz Etme Yetkisi, İtirazın Konusu ve Kapsamı

433

aa. İtiraz Etme Yetkisi

433

bb. İtirazın Konusu

437

cc. İtirazın Kapsamı

438

aaa. C.Savcısı ve Tarafların İtirazının Kapsamı

438

bbb. BTK’nın İtirazının Kapsamı

439

dd. İtirazın İncelenmesi ve İtirazın Etkileri

442

2. Tedbir Kararının Uygulanmasından Sonra Söz konusu Olan Yargısal Denetim

444

a. Hukukilik Denetimi

444

b. Hukuka Aykırılık Sebebiyle İdarenin Sorumluluğu

448

c. Kamu Görevlilerinin Sorumluluğu

453

C. İdari Denetim

454

Dördüncü Bölüm

DENETİM SONUCU ELDE EDİLEN DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

I. GENEL OLARAK

459

II. TELEKOMÜNİKASYON YOLUYLA YAPILAN İLETİŞİMİN DENETLENMESİ SONUCU ELDE EDİLEN DELİLLERİN NİTELİĞİ VE İSPAT BAKIMINDAN DEĞERİ

460

A. Delillerin Niteliği

460

B. İspat Bakımından Değeri

464

1. Genel Olarak

464

2. İletişimin İçeriğinin İkrar Olarak Değerlendirilip Değerlendirilemeyeceği

475

III. HUKUKA UYGUN ŞEKİLDE ELDE EDİLEN DELİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

477

IV. HUKUKA AYKIRI ŞEKİLDE ELDE EDİLEN DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ SORUNU

480

A. Hukuka Aykırılık Kavramı

480

B. Hukuka Aykırılık Halleri

482

C. Hukuka Aykırı Delillerin Değerlendirilmesi

489

1. Genel Olarak

489

2. Değerlendirme Bakımından Özellik Arzeden Bazı Haller

493

a. Rızaya Dayalı Olarak İletişimin Dinlenmesi ve/veya Kaydedilmesi Suretiyle Elde Edilen Deliller

493

b. Suçun Niteliğinin Değişmesi Halinde Elde Edilen Deliller

497

D. Hukuka Aykırı Delillerin Uzak (Dolaylı) Etkisi

504

E. Hukuka Aykırı Delillerin Özel Kişiler Tarafından Elde Edilmesi

507

F. Hukuka Aykırı Delillerin Lehe Olması

509

G. Hukuka Aykırı Delilin Dosyadan Çıkarılması Sorunu

511

V. TESADÜFEN ELDE EDİLEN DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ SORUNU

512

A. Tesadüfen Elde Edilen Delil Kavramı ve Kapsamı

512

B. Tesadüfen Elde Edilen Delillerin Kapsamının Belirlenmesine İlişkin Sorunlar

515

1. Bağlantılı Suçlarla İlgili Elde Edilen Deliler

515

2. İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Suç Ortakları Hakkında Elde Edilen Deliller

519

3. Fikri İçtima Halinde Elde Edilen Deliller

522

4. Suçun Niteliğinin Değişmesi Halinde Elde edilen Deliller

523

C. Tesadüfen Elde Edilen Delillerin Değeri

525

VI. ÖNLEME AMAÇLI DENETİM SONUCU ELDE EDİLEN DELİLLER

539

VII. TELEKOMÜNİKASYON YOLUYLA YAPILAN İLETİŞİMİN DENETLENMESİ SONUCU ELDE EDİLEN DELİLLERİN DİSİPLİN SORUŞTURMALARINDA KULLANILIP KULLANILAMAYACAĞI SORUNU

553

Sonuç

559

EK – YARGITAY KARARLARI

567

Kaynaklar

595

Kavramlar Dizini

613

Seydi Kaymaz Hukuk Kitapları Ceza Muhakemesi Hukuku Seçkin Yayıncılık Ceza Muhakemesinde Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi 9789750299438