Siber Operasyonların Uluslararası Hukukla İlişkilendirilmesiKuvvet Kullanma Yasağı - Devletlerin Sorumluluğu
Dr. Öğr. Üyesi Hatice Kübra ECEMİŞ YILMAZ
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
KISALTMALAR.13
GİRİŞ.15
BİRİNCİ BÖLÜM
SİBER OPERASYONLAR
SİBER OPERASYONLARA GENEL BAKIŞ.19
TERMİNOLOJİ.19
MEVCUT KURALLARIN UYGULANABİLİRLİĞİ .23
SAVAŞIN VE SİBER OPERASYONLARIN DEĞİŞEN
YÜZÜ25
SAVAŞIN DEĞİŞEN YÜZÜ.25
KÖTÜ AMAÇLI YAZILIM VE SİBER
OPERASYONLARIN TARİHİ VE TÜRLERİ.30
SİBER SALDIRI ÖRNEKLERİ .33
2007’de Estonya’ya Yönelik Saldırılar33
Stuxnet .35
Kırmızı Ekim .36
2014 Sony 37
Rusya’nın Seçim Müdahalesi 38
SALDIRILARIN TEKNİK YÖNLERİ.39
III. DEĞERLENDİRME.40
İKİNCİ BÖLÜM
SİBER SAVAŞLAR VE KUVVET KULLANIMI
KUVVET KULLANMA YASAĞI VE İSTİSNALARI43
10
GENEL OLARAK 43
ULUSLARARASI HUKUK KURALLARININ
YORUMLANMA ESASLARI50
KUVVET KULLANMA YASAĞINA İLİŞKİN BM
ANTLAŞMASI 2(4)58
KUVVET KULLANMA YASAĞI VE
ULUSLARARASI ADALET DİVANI .64
KUVVET KULLANMA YASAĞI VE MÜDAHALE
ETMEME 73
SİBER OPERASYONLAR VE KUVVET KULLANMA
YASAĞI 75
MEŞRU MÜDAFAA 89
MEŞRU MÜDAFAANIN ŞARTLARI.91
Silahlı Saldırı .91
Orantılılık ve Gereklilik.98
SİLAHLI SALDIRI OLARAK SİBER
OPERASYONLAR.99
Silahlı Saldırı Kabul Edilmesi .99
Devlet Dışı Aktörlerin Siber Operasyonları.105
Orantılılık ve Gereklilik.106
ATFEDİLME PROBLEMİ110
Atfedilmenin Fonksiyonları.112
Hukuki Çerçevesi.114
İspat Külfeti .119
İspat Standartları120
Siber Operasyonlarda Kullanılabilecek Deliller 126
Siber Operasyonlarda Değerlendirme Problemleri127
III. DEĞERLENDİRME.131
11
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SİBER SAVAŞLAR VE DEVLETLERİN SORUMLULUĞU
DEVLETİN ULUSLARARASI SORUMLULUĞU 135
DEVLETİN ULUSLARARASI SORUMLULUĞUNUN
İÇERİĞİ 135
DEVLETİN ULUSLARARASI SORUMLULUĞUNUN
ŞARTLARI143
Uluslararası Yükümlülüğün İhlali143
Devlete Atfedilmesi .146
HUKUKA AYKIRILIĞI ORTADAN KALDIRAN
SEBEPLER152
Rıza 154
Meşru Müdafaa157
Mücbir Sebep.158
Karşı Önlemler.160
Zorda Kalma 161
Zaruret Hali163
Jus cogens Normlara Uyma Zorunluluğu164
DEVLETİN SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ
SONUÇLARI 166
SİBER OPERASYONLARDA DEVLETİN
ULUSLARARASI SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI171
SİBER OPERASYONLAR VE ULUSLARARASI
YÜKÜMLÜLÜĞÜN İHLALİ 171
SİBER OPERASYONLARIN ATFEDİLEBİLMESİ .182
SİBER OPERASYONLARIN HUKUKA
AYKIRILIĞINI ORTADAN KALDIRAN SEBEPLER.191
Siber Operasyonlarda Rıza 193
Siber Operasyonlarda Meşru Müdafaa 195
Siber Operasyonlarda Mücbir Sebep .196
12
Siber Operasyonlarda Karşı Önlemler.197
Siber Operasyonlarda Zorda Kalma.202
Siber Operasyonlarda Zaruret Hali 203
III. SİBER OPERASYONLARDA DEVLET
SORUMLULUĞUNUN UYGULANMASI.205
DEĞERLENDİRME.220
SONUÇ 223
KAYNAKÇA .229