Sigortacılık

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Sekizinci Baskıya Önsöz 7
Şekiller Listesi 21
I. GİRİŞ 23
II. GENEL SİGORTACILIK BİLGİLERİ 27
A. Sigorta Kavramı ve Büyük Sayılar Yasası 27
B. Sigortanın Tanımı 28
C. Özel Sigorta – Sosyal Sigorta Ayrımı 31
D. Sigortanın Önemi, İşlevleri ve Yararları 32
1. Sigortanın Güvence ve Riziko Yönetimi İşlevleri ve Yararları 32
2. Sigortanın Ekonomik İşlevleri ve Yararları 35
III. TEMEL SİGORTACILIK KAVRAMLARI 39
A. Sigortacı 39
1. Tanım 39
2. Kollektif Sigorta (Koasürans) 39
3. Sigortacının Yükümlülükleri 40
B. Sigorta Yapabilecek İşletmeler 42
1. Anonim Şirket 42
2. Karşılıklı Sigorta Şirketi 43
C. Sigortalı 44
1. Tanım 44
2. Sigortalanabilir Çıkar ve Unsurları 45
3. Sigortalının Yükümlülükleri 46
D. Riziko 47
1. Tanım 47
a. Temel Riziko – Özel Riziko Ayrımı 48
b. Spekülatif Riziko – Saf (ya da Rassal) Riziko Ayrımı 48
c. Kötü Riziko – İyi Riziko Ayrımı 49
2. Rizikonun Koşulları 50
3. Riziko Kaynakları 51
4. Riziko Çeşitleri 52
a. Bireysel Rizikolar 52
b. İşletme Rizikoları 53
E. Sigorta Primi 54
1. Tanım 54
2. Net Sigorta Primi 55
3. Brüt Sigorta Primi 57
4. Prim Belirlenirken Gözetilecek İlkeler 58
F. Tarife Rejimi 59
1. Tanım 59
2. Tarife Rejimi Çeşitleri 60
G. Sigorta Tazminatı 61
1. Tanım 61
2. Zarar Sigortaları: Mal Sigortaları ve Sorumluluk Sigortaları 61
a. Mal Sigortaları’nda Sigorta Tazminatı’nın Belirlenmesi 61
aa. Tam, Aşkın ve Eksik Sigorta Durumları 62
ab. Tazminat Ödemesinin Koşulları 63
ac. Birden Çok Sigorta Durumunda Tazminat Ödemesi 64
ad. Halefiyet ve Rücu Hakkı 65
b. Sorumluluk Sigortaları’nda Sigorta Tazminatı’nın Belirlenmesi 66
c. Meblağ Sigortası’nda Tazminatın Belirlenmesi 68
d. Takseli Sigorta’da Tazminatın Belirlenmesi 70
OKUMA PARÇASI 71
DÜNYADA SİGORTANIN TARİHÇESİ 71
SORULAR 75
IV. SİGORTA İŞLEMLERİNDE KULLANILAN BELGELER 77
A. Genel Olarak Sigorta Belgeleri 77
B. Sigorta Teklifnamesi 77
1. Tanım 77
2. Sigorta Teklifnamesinde Bulunması Gereken Unsurlar 78
3. Teklifnamenin Düzenlenmesi 80
C. Sigorta Poliçesi 81
1. Tanım 81
2. Sigorta Poliçesinin Unsurları 81
3. Sigorta Poliçesinin Düzenlenmesi 85
D. Abonman Poliçesi 86
1. Tanım 86
2. Abonman Poliçesinin Unsurları ve Düzenlenmesi 87
E. Grup Sigorta Poliçesi 89
1. Tanım 89
2. Grup Sigorta Poliçesinin Unsurları ve Düzenlenmesi 89
F. Geçici Sigorta Poliçesi 90
1. Tanım 90
2. Geçici Sigorta Poliçesinin Unsurları ve Düzenlenmesi 91
G. Temditname (Uzatma Belgesi) 92
1. Tanım 92
2. Temditnamenin Unsurları ve Düzenlenmesi 92
H. Zeyilname 93
1. Tanım 93
2. Zeyilnamenin Unsurları ve Düzenlenmesi 94
OKUMA PARÇASI 96
SİGORTANIN TEMEL İLKELERİ 96
SORULAR 98
V. SİGORTA TÜRLERİ 99
A. Genel Açıdan Sigorta Türleri 99
B. Primler Bakımından Sigortalar 101
1. Sabit Primli Sigortalar 101
2. Karşılıklı (Değişir Primli) Sigortalar 101
C. Sigorta Ettirilen Çıkarlar Bakımından Sigorta Türleri 102
1. Kişi Sigortaları 102
2. Mal ve Malvarlığı Sigortaları 103
D. Ödenecek Tazminat Miktarı Bakımından Özel Sigorta Türleri 104
1. Zarar Sigortası 104
2. Meblağ (Tutar) Sigortası 105
E. Mal (Aktif) Sigortaları 106
1. Yangın Sigortası 108
a. Yangın Sigortası Çeşitleri 110
2. Nakliyat Sigortası 111
a. Nakliyat Sigortasının Konusu 112
b. Oto Kasko Sigortası 113
c. Kasko Sigortasının Düzenlenmesi 114
d. Nakliyat Sigortası Çeşitleri 116
3. Hırsızlık Sigortası 117
a. Hırsızlık Sigortası Çeşitleri: 118
b. Hırsızlık sigortası Kapsamı Dışında Kalan Durumlar 119
4. Cam Kırılma Sigortası 120
5. Mühendislik Sigortaları 121
a. Makine Sigortası 121
b. Montaj Sigortası 122
6. İnşaat Sigortası 123
7. Tarımsal Sigortalar 124
a. Dolu Sigortası 124
b. Hayvan Sigortası 125
c. TARSİM: Tarım Sigortaları Havuzu 127
8. Deprem Sigortası 128
F. Malvarlığı (Aktif–Pasif) Sigortaları 137
1. Mali Sorumluluk Sigortası 139
a. Kişi Hasarları ve Yükümlülükleri 139
b. Mal Hasarları ve Yükümlülükleri 140
c. Mali Sorumluluk Sigortasının Başlıca Türleri 140
ca. Motorlu Taşıt Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası 141
cb. Yeşil Kart Sigortası: Uluslararası Zorunlu Trafik Sigortası 145
cc. İhtiyari Oto Mali Sorumluluk Sigortaları 146
d. Güvence Hesabı 146
2. Diğer Sorumluluk Sigortaları 149
3. Internet Sorumluluk Sigortası 151
G. Kişi Sigortaları 153
1. Hayat Sigortası 154
a. Tasarrufa Bağlı Hayat Sigortaları 155
aa. Gelir Sigortası 155
ab. Sermaye İtfa Sigortası 156
b. Ölüme Bağlı Hayat Sigortaları 156
ba. Süreli Ölüme Bağlı Hayat Sigortası (Term Insurance) 157
bb. Süresiz Ölüme Bağlı Hayat Sigortası (Whole Life) 157
bc. Karma Hayat Sigortası 157
c. Grup Hayat Sigortaları 158
d. Tontin Sigortası 159
2. Bireysel Emeklilik Sigortası 162
a. Tanım 162
b. Bireysel Emeklilik Sözleşmesi 164
c. Bireysel Emeklilik Sigortası Seçenekleri 165
d. Katılımcının ve Sigorta Şirketinin Hak ve Yükümlülükleri 166
e. Emekli Olma ve Emeklilik Seçenekleri 167
f. Bireysel Emeklilik Sisteminin Mali Avantajları: Devlet Katkısı 169
g. BES’e Otomatik Katılım Sistemi 172
h. BES’e Katılım Sayısı ve Fon Toplamı 173
ı. Emeklilik Yatırım Fonları 175
3. Bireysel Kaza Sigortası 177
a. Tanım 177
b. Bireysel Kaza Sigortası Türleri 179
ba. Şahıs Bireysel Kaza Sigortası 179
bb. Grup Bireysel Kaza Sigortası 179
bc. Koltuk Bireysel Kaza Sigortası 179
bd. Otobüs Zorunlu Koltuk Bireysel Kaza Sigortası 179
be. Okul Servis Araçları Bireysel Kaza Sigortası 180
bf. Profesyonel Futbolcuların Bireysel Kaza Sigortası 180
bg. Seyahat Bireysel Kaza Sigortası 180
c. Bireysel Kaza Sigortasının Kapsamı 181
OKUMA PARÇASI 183
KUNDAKÇILIK SONUCU ÇIKAN YANGINLARIN ARAŞTIRILMASI 183
SORULAR 185
VI. SİGORTA İŞLETMELERİNİN ORGANİZASYONU 187
A. Sigorta Şirketlerinin Kuruluşu 187
B. Sigorta İşletmesinin Fonksiyon Esasına Göre Organizasyonu 189
1. Genel Yönetim Bölümü ve Görevleri 190
a. Yönetim Kurulu 190
b. Genel Müdür 191
c. Genel Müdür Yardımcıları 191
d. Sekreter 191
e. Diğer Yöneticiler 191
e. Yöneticilerin Yapamayacağı İşler 192
2. Yardımcı Bölümler ve Görevleri 192
a. Dış Hizmetler Bölümü 192
b. Hasar Bölümü 193
c. Aktüerya ve İstatistik Bölümü 193
d. Reasürans Bölümü 194
da. Pasif Reasürans 195
db. Aktif Reasürans 195
e. Denetim Bölümü 196
ea. Teknik Denetim 197
eb. Muhasebe Denetimi 197
f. Hukuk Bölümü 197
g. Personel Bölümü 198
h. Muhasebe ve Tahsilat Bölümü 198
C. Sigorta İşletmesinin Üretim Esasına Göre Organizasyonu: Aktif Servisler 198
1. Teklifname Kabul Bölümü 200
2. Poliçe Düzenleme Bölümü 200
D. Sigorta İşletmelerinin Dış Organları 201
1. Acenteler 202
a. Tanım 202
aa. Acente Bağımsız Bir Tüccardır 203
ab. Acente ile Sigortacı Arasındaki İlişki Sürekli Niteliktedir 204
ac. Acente, Bu İşi Meslek Edinmiş Olan Kimsedir 204
b. Gerçek Kişilerin ve Tüzel Kişiliklerin Acente Olma Koşulları 205
c. Acentelerin Türleri 208
ca. A Grubu Acente 208
cb. B Grubu Acente 209
d. Türkiye’deki Acente Sayısı 209
2. Broker (Temsilci) 209
a. Tanım 209
b. Broker Olma Koşulları 210
c. Brokerlerin Yetki ve Sorumlulukları 213
d. Brokerlerin Sigorta Dağıtım Kanalları İçindeki Önemi 214
3. Sigorta Eksperleri 215
a. Tanım 215
aa. Riziko Eksperleri 215
ab. Hasar eksperleri 216
b. Sigorta Eksperi Olma Koşulları 216
c. Eksperlerin Görev ve Sorumlulukları 218
d. Eksperlerin Yetkileri 219
4. Bireysel Emeklilik Aracıları 220
a. Tanım 220
b. Bireysel Emeklilik Aracılarında Aranan Nitelikler 220
c. Bireysel Emeklilik Aracılarının Çalışma Esasları 222
OKUMA PARÇASI 224
TÜRKİYE’DE SİGORTA ARACILARININ GELECEĞİ 224
SORULAR 227
VII. TÜRKİYE’DE SİGORTACILIK ENDÜSTRİSİ 229
A. Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Sigortacılık Faaliyetleri 229
B. Ulusal Sigorta Şirketlerinin Kuruluşu ve Gelişimi 229
C. Sigortacılıkla İlgili Hukuksal Düzenlemeler 232
1. Sigortacılıkla İlgili Yasalar 232
2. Bireysel Emeklilik’le İlgili Yasalar 234
3. Sigortacılıkla İlgili Yönetmelikler 236
C. Türkiye Sigorta Sisteminin Kurumsal Yapısı 239
1. Sigortacılık Genel Müdürlüğü 240
2. Sigorta Denetleme Kurulu 241
3. Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği 242
4. Sigortacılık Eğitim Merkezi (SEGEM) 242
5. Sigorta Eksperleri İcra Komitesi 245
6. Sigorta Acenteleri Sektör Meclisi ve Sigorta Acenteleri İcra Komitesi 246
7. Sigorta Tahkim Komisyonu 248
8. Bireysel Emeklilik Danışma Kurulu: 249
9. Emeklilik Gözetim Merkezi: 249
10. Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) 251
11. Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) 253
D. Uluslararası Sigortacılık Kurumları 256
1. Avrupa Birliği Tek Sigortacılık Piyasası ve Sigorta Kurumları 256
a. Avrupa Birliği Sigorta Komiteleri 258
b. Avrupa Birliği Sigorta Politikası Araçları 259
2. Uluslararası Sigorta Denetçileri Birliği (IAIS) 260
E. Günümüzde Türkiye Sigortacılık Sektörünün Genel Görünümü 262
1. Türkiye Sigortacılık Sektörünün Prim Üretim Düzeyi ve Penetrasyon Oranı 263
2. Türkiye Sigorta Branşlarının Penetrasyon Oranı Farklılığı 268
3. Türkiye’de Primlerin Sigorta Kollarına Göre Dağılımı 269
4. Türkiye Sigortacılık Sektörünün Mali Yapısı 270
5. Pazarlama Sorunları ve Sigorta Bilincinin Gelişmemesi 272
6. Yüksek Enflasyonun Olumsuz Etkisi 278
7. Sigorta Eğitiminin Yetersizliği ve Kalifiye Eleman Eksikliği 280
OKUMA PARÇASI 284
SİGORTA İŞLEMLERİNİN DENETİMİ 284
SORULAR 287
TEMEL SİGORTA TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ 289
Kaynakça 301
Kavramlar Dizini 317