Sınai Mülkiyet Boyutuyla Moda Hukuku
Elif Beyreli
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ 5
İÇİNDEKİLER 11
KISALTMALAR VE TERİMLER 17
GİRİŞ
BÖLÜM 1
11 Moda Kavramı 29
111 Modanın Tarihi 30
112 Modaya İlişkin Teoriler 32
113 Modanın Aşamaları 35
114 Moda Hukuku ve Moda Hukukuna Yönelik Kavramlar 38
1141 Knock-off 41
1142 Hızlı Moda (Fast Fashion) 42
1133 Yavaş Moda (Slow Fashion) 43
1134 Aslına Yakın Kopya (Close Copying) 44
12 Fikrî Mülkiyet 47
121 Fikrî Haklar 49
1211 İlim ve Edebiyat Eserleri 52
1212 Musiki Eserleri 52
1213 Sinema eserleri 53
1214 İşlenmeler ve Derlemeler 53
1215 Güzel Sanat Eserleri 53
122 Sınai Haklar 57
1221 Marka 57
1222 Coğrafi İşaretler ve Geleneksel Ürün Adı 58
1223 Tasarım 58
1224 Patent ve Faydalı Model 59
BÖLÜM 2
21 Moda Hukuku Kapsamında Marka 63
211 Markanın Unsurları 65
2111 İşaret Unsuru 65
12
2112 Ayırt Etme Unsuru 70
2113 Açıklık ve Kesinlik 71
212 Markanın Fonksiyonları 71
2121 Kaynak Gösterme Fonksiyonu 72
2122 Malın Kalitesini Garanti Fonksiyonu 74
2123 Reklam, İletişim, Yatırım Fonksiyonu 75
213 Mutlak Ret Nedenleri 78
2131 SMK 4 Madde Kapsamında Marka Olarak Tescil
Ettirilemeyecek İşaretler 80
2132 SMK 5/1(b) Kapsamında Herhangi Bir Ayırt Edici
Niteliğe Sahip Olmayan İşaretler 81
2133 SMK 5/1(c) Kapsamında Tanımlayıcı İşaretler 82
2134 Aynı veya Ayırt Edilemeyecek Kadar Benzer
İşaretler 82
2135 SMK 5/1(d) Kapsamında Ticaret Alanında Herkes
Tarafından Kullanılan veya Belirli Bir Meslek,
Sanat veya Ticaret Grubuna Mensup Olanları Ayırt
Etmeye Yarayan İşaretler 84
2136 SMK 5/1(e) Uyarınca Malın Şeklini İçeren
İşaretler 84
2137 SMK 5/1(f) Kapsamında Halkı Yanıltacak
İşaretler 85
2138 SMK 5/1(g) Uyarınca Paris Sözleşmesi’ne Göre
Reddedilecek İşaretler 86
2139 Paris Sözleşmesi’nin Kapsamı Dışında Kalan
Ancak Kamuyu İlgilendiren İşaretler 87
21310 SMK 5/1(h) Uyarınca Dinî Değerleri veya
Sembolleri İçeren İşaretler 87
21311 SMK 5/1(ı) Uyarınca Kamu Düzenine veya Genel
Ahlaka Aykırı İşaretler 88
21312 SMK 5/1(i) Uyarınca Tescilli Coğrafi İşaretten
Oluşan ya da Tescilli Coğrafi İşaret İçeren
İşaretler 88
214 Mutlak Tescil Engelinin İstisnaları 89
2141 Kullanım Yoluyla Ayırt Edicilik Kazanma 89
2142 Önceki Marka Hakkı Sahibinin Rızası 90
13
215 Nispi Ret Sebepleri 91
2151 Benzerlik ve İlişkilendirme İhtimali dâhil
Karıştırılma İhtimali 92
2152 SMK 6/2 Uyarınca Ticari Vekil veya Temsilcinin
Fiilleri 98
2153 Tescilsiz Marka veya İşaret için Elde Edilen
Hak 99
2154 Paris Sözleşmesi Bağlamındaki Tanınmış Markalar
ile Aynı veya Benzer Nitelikteki Marka
Başvuruları 99
2155 Türkiye’deki Tanınmış Bir Markayla Aynı ya da
Benzer Markanın Tescili 100
2156 Markanın Başkasına Ait Kişi İsmini, Ticaret
Ünvanını, Fotoğrafını, Telif Hakkını veya Herhangi
Bir Fikrî Mülkiyet Hakkını İçermesi 102
2157 Ortak Markanın veya Garanti Markasının
Yenilenmemesi Sebebiyle Koruma Süresinin Sona
Ermesinden İtibaren Üç Yıl İçinde Yapılan Marka
Başvurusu 102
2158 Markanın Yenilenmeme Sebebiyle Koruma
Süresinin Sona Ermesinden İtibaren İki Yıl İçinde
Yapılan Bu Markayla Aynı veya Benzer Olan
Marka Başvurusu 103
2159 Kötüniyetle Yapılan Marka Başvuruları 103
216 Marka Tescili ve Koruması 103
2161 Tescilli Marka Koruması 104
2162 Markanın Kullanılması 108
2163 Tescil 110
2164 Koruma Süresi ve Yenileme 110
217 Marka Hakkına Tecavüz 111
2171 Marka Sahibinin İzni Olmaksızın Markayı SMK 7
Maddede Belirtilen Biçimlerde Kullanmak 111
2172 Marka Sahibinin İzni Olmaksızın, Markayı veya
Ayırt Edilemeyecek Kadar Benzerini Kullanmak
Suretiyle Markayı Taklit Etmek 113
2173 SMK 29/1(c)’de Belirtilen Fiillerden Birini
Gerçekleştirmek 114
14
2174 Marka Sahibi Tarafından Lisans Yoluyla Verilmiş
Hakları İzinsiz Genişletmek veya Bu Hakları
Üçüncü Kişilere Devretmek 115
218 Hakkın Sona Erme Sebepleri 117
2181 Hükümsüzlük 118
2182 İptal 119
2183 Hükümsüzlük ve İptalin Etkisi 121
2184 Diğer Sona Erme Sebepleri 122
3 BÖLÜM
31 Moda Hukuku Kapsamında Tasarım 123
311 Yenilik 128
312 Ayırt Edici Nitelik 135
313 Moda Tasarımlarında Yenilik ve Ayırt Edicilik 139
314 Tasarım Türleri 141
3141 Tescilli ve Tescisiz Tasarımlar 142
3142 İşlevsel (Fonksiyonel) ve Estetik Tasarımlar 143
3143 İki ve Üç Boyutlu Tasarımlar 146
3144 Endüstriyel Olan ve Endüstriyel Olmayan
Tasarımlar 147
315 Tasarım Koruması Kapsamı ve Sınırları 147
3151 Kamu Düzenine veya Genel Ahlaka Aykırı
Tasarımlar 150
3152 Ürünün Teknik Fonksiyonunun Zorunlu Kıldığı
Görünüm Özellikleri 151
3153 Tasarımın Kullanıldığı veya Uygulandığı Ürünün,
Başka Bir Ürüne Mekanik Olarak Monte Edilmesi
veya Bağlanması için Belirli Biçim ve Boyutlarda
Üretilmesi Zorunlu Ürünlerin Görünüm
Özellikleri 153
3154 Paris Sözleşmesinin Kapsamında Yer Alan
Hükümranlık Alametleri ile Kamuyu İlgilendiren
Tasarımlar 153
316 Tasarım Hakkı Kapsamı ve Sınırları 154
3161 Özel Amaçla Sınırlı Kalan ve Ticari Amaç
Taşımayan Fiiller 157
3162 Deneme Amaçlı Fiiller 158
15
3163 Eğitim veya Referans Amaçlı Çoğaltmalar 159
3164 Önceki Kullanımdan Doğan Hak 160
317 Uluslarası Koruma 161
318 Koruma Süresi ve Yenileme 162
319 Hak Sahipliği ve Gasp 163
3110 Çalışanların Tasarımları 165
3111 Tasarım Hakkının Sona Ermesi 167
3112 Tasarım Hakkına Tecavüz 169
31121 SMK 81/1(a)’da Belirtilen Fiiller 171
31122 Tasarım Sahibi Tarafından Lisans Yoluyla
Verilmiş Hakları İzinsiz Genişletmek veya Bu
Hakları Üçüncü Kişilere Devretmek 176
31123 Tasarım Hakkını Gasp Etmek 176
SONUÇ 179
KAYNAKÇA 183
Genel Kaynakça 183
İnternet Kaynakçası 192
Davalar 203