Sorunsuz Alacaklarınız Sorunluya Dönüşmesin
Bülent KORKUT
Bankacılık sektöründeki çalışanlara büyük katkı sağlayacak bu kitapta, “sorunsuz alacağımız sorunlu hale nasıl gelir?”, “sorunlu alacağın maliyetleri nelerdir?”, “sorunsuz alacak neden sorunlu hale gelir?”, “sorunlu alacak oluştuğunda yapılması gerekenler”, “sorunlu alacakların çözüm yolları”, “ yasal takip yolları” ve “konkordato” konuları ele alınmıştır. Uzun yıllar yönetici olarak çalışmış bir bankacı olan Yazar, tecrübelerini yaşanmış örneklerle bu kitaba aktarmıştır.
İÇİNDEKİLER
SUNUŞ V
YAZAR HAKKINDA VII
SORUNSUZ ALACAĞIMIZ SORUNLU HALE NASIL GELİR? 1
Sorunlu Alacağın Maliyetleri Nelerdir? 1
Alternatif Alanlar 1
Yakın Takip 2
Zaman 2
İmaj 3
Hukuki Giderler 3
Moral 4
Sorunsuz Alacak Neden Sorunlu Hale Gelir? 5
A) İç Dünya 5
Yönetememek 5
Üretim 7
Satış ve Pazarlama 9
Kontrol 9
“GÜVEN KONTROLE MANİ DEĞİLDİR” 10
Bilgisizlik 12
Kötü Niyet 13
B) Dış Dünya 15
Teknoloji 15
Makro Ekonomi 16
Doğal Afet 17
Politika 17
Toplum Anlayışı 18
C) Kreditör Hataları 19
Kredi borçlusu hakkında istihbaratın yetersiz yapılması ya da hiç
yapılmaması. 19
Müşterinin itirazları sonucu önemli soruların sorulmaması. 19
Finansal tablolarda yetersiz analiz ya da şablon analizi yapılması. 21
Kredinin nasıl geri ödeneceğinin öğrenilmemesi ya da yetersiz bilgi
alınması 22
Genel Kredi Sözleşmesinde ve alınan teminatlarda yapılan eksiklikler. 22
İmzaların banka görevlisi huzurunda alınmaması. 23
Kredi Şartlarında yer alan koşullara uygun hareket etmemek. 24
Yetersiz alınan teminatlar. 25
Firmanın sektörü ve faaliyet döngüsü hakkında yeterince bilgi sahibi
olmamak. 27
Kredi izleme yöntemlerinin yetersiz uygulanması ve kredinin amacına
yönelik kullandırılmaması. 28
Kontrolsüz hızlı büyümenin izlenememesi. 29
Problemin tespit edildiği anda yetersiz önlem alınması ya da önlem
almada gecikme. 30
D) Finansal Konular 30
Bilanço 30
Bilançoların zamanında teslim edilmemesi ve istenilen bilgilerin tam
olarak açıklanamaması 30
Alacak tahsil sürelerinde uzama ve firmanın nakit sıkışıklığına düşmesi 32
Ortakların işletmeden çektiği fonların yüksekliği 32
Problemli alacakların yüksekliği ve şüpheli ticari alacaklar
karşılıklarında artışlar 33
Problemli stokların yüksekliği 33
Sabit kıymetlerin maliyet bedellerinin daha yüksek gösterilmesi 34
Memzuç ile tutmayan banka kredileri 35
Nakdi krediler yerine gayrinakdi kredilerin kullanılmaya başlanması 35
Borçlanmanın net satışlara göre daha fazla artması 36
Öz kaynakların yetersizliği ve firmanın borçlanmasındaki artışlar 36
Yatırım kredilerinin firmanın yaratmış olduğu fon ile ödenememesi 37
Kamu kurumlarına olan borçların ödenememesi 38
Olumsuz denetim raporları 38
Gelir Tablosu 39
Satışlardaki gerileme ya da hızlı yükselme 39
Brüt ve net satışlar arasındaki farktaki olumsuz değişme 39
Artan maliyet oranı ve azalan kâr marjı 39
Satışlardaki artışa rağmen, karlardaki azalma 40
Satışlar içerisinde problemli alacakların payının yükselmesi 40
Faaliyet zararlarının sürekliliği 40
Rasyoların olumsuz yönde seyirleri 41
E) Bankacılık İşlemleri 41
Teminat senetlerinin sürekli temdit / iade edilmesi ve aynı keşideciler
ya da senet borçluları üzerinde yoğunlaşması 41
Protestolu senetler ve çekler 43
Önemli boyutlarda kısa vadeli kredi kullanımı ve kredi taleplerinin
sık olması 45
Kredi anapara ve faiz ödemelerinde gecikmeler 46
Kredi taleplerinde aracı firma ya da kişilerin devreye girmesi ve
bankanın üst düzey yöneticileri ile görüşme girişimleri 47
Yeni talep edilen kredinin sonucunun sıklıkla sorulması ve gereğinden
fazla baskı yapılması 47
F) Firma Yönetimi 48
Sahte yönetici 48
Lüks Yaşam 50
Moralite 51
Personel yönetimi 51
Fiyat politikası 52
G) Firma Faaliyetleri 53
Farklı bir faaliyet alanına yönelme 53
Yetersiz kapasite ve iş gücü 55
Önemli müşterileri elde tutamama 55
Spekülatif hammadde-ticari mal alımı 56
Rakip firmalar ve ürünleri hakkında olumsuz söylemler 56
SORUNLU ALACAK OLUŞTUĞUNDA YAPILMASI GEREKENLER 59
Kredi müşterisinin ve kefillerine ait banka nezdindeki hesaplara
bloke konulmalıdır. 59
Kredi dosyasını inceleyip kredi müşterimizin ve kefillerinin ekran
sorguları yapılmalı ve teminatlarımızın yeterli olup olmadığına
bakılmalıdır. 59
Kredi müşterisi ziyaret edilmelidir. 59
Kredi müşterisinin piyasa istihbaratı yapmalıdır. 60
Kredi müşterisinin son mali verileri temin edilerek mali analiz
yapılmalıdır. 60
Müşterimizin ipotek edilen gayrimenkulleri dışında başkaca
gayrimenkul ve mal varlıklarının olup olmadığı kontrol edilmelidir. 60
Sorunlu alacağımız, genel müdürlüğün ilgili birimlerine
(Sorunlu Krediler Bölümü, Tahsis Bölümü ve Hukuk Birimi)
bildirilmelidir. 60
SORUNLU ALACAKLARIN ÇÖZÜM YOLLARI 61
Yeniden yapılandırma 61
Mal varlığının devri 62
Yönetim devri 63
YASAL TAKİP YOLLARI 63
İlamlı Takip 63
İlamsız Takip 64
İlamsız Takip Yolları 64
a) Haciz 64
Genel haciz 64
Kambiyo senedi ile haciz 65
Ödeme Emri 65
b) Rehinin paraya çevrilmesi 65
Taşınır rehini 66
Taşınmaz (İpotek) rehini 66
c) İflas 66
Genel (Adi) iflas 67
Kambiyo senetlerine özgü iflas 67
Doğrudan doğruya iflas 68
ç) İhtiyati Haciz 68
KONKORDATO 69
a) Adi Konkordato 69
b) İflastan Sonra Konkordato 72
c) Malvarlığının terki suretiyle konkordato 72
KAYNAKÇA 75