Suç ve İktisatOyun Teorisi Yaklaşımı
- | Suç ve Suç Teorilerine Genel Bakış |
- | Suça İktisadın Yaklaşımı |
- | Suça Oyun Teorisi Yaklaşımı |
- | Suçtan Caydırıcılıkta |
- | Oyun Teorisinin Olanak ve Sınırları |
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Tablolar Listesi 15
Şekiller Listesi 17
Kısaltmalar Listesi 19
Giriş 21
Birinci Bölüm
SUÇ VE SUÇ TEORİLERİNE GENEL BAKIŞ
1.1. TEORİK ARKA PLAN 43
1.1.1. Suçun Tanımı ve Kapsamı 43
1.1.2. Suç ve Sapma Kavramları 45
1.1.3. Suçbilim (Kriminoloji) 46
1.1.4. Mağdurbilim (Viktimoloji) 47
1.1.5. Suç ve Ceza Yasası 48
1.1.6. Suç Teorilerini Değerlendirme İlkeleri ve Çeşitli Sınıflandırmalar 48
1.1.6.1. Suç Teorilerini Değerlendirme İlkeleri 48
1.1.6.2. Suç Teorilerinin Sınıflandırması 49
1.2. SUÇ TEORİLERİ 53
1.2.1. Caydırıcılık ve Rasyonel Seçim Teorileri 53
1.2.1.1. Klasik Suçbilim 53
1.2.1.1.1. Teorinin Kökenleri 53
1.2.1.1.1.1. Dönemin Sosyal, Politik ve İktisadi Koşulları 53
1.2.1.1.1.2. Toplumsal Sözleşme Teorileri 55
1.2.1.1.1.3. Faydacılık Yaklaşımı 59
1.2.1.1.2. Klasik Suçbilim ve Caydırma Öğretisi 61
1.2.1.2. Çağdaş Caydırıcılık Teorileri (Neo Klasik Teoriler) 65
1.2.1.2.1. Rasyonel Seçim Teorisi 65
1.2.1.2.1.1. Tarihçe 66
1.2.1.2.1.2. Genel Açıklama 68
1.2.1.2.2. Rutin Aktiviteler Teorisi 70
1.2.2. Suç ve Sapma Davranışını Açıklamaya Yönelik Teoriler 71
1.2.2.1. Pozitivist Teoriler 71
1.2.2.1.1. Biyolojik Pozitivizm 72
1.2.2.1.2. Psikolojik Pozitivizm 75
1.2.2.1.3. Sosyolojik Pozitivizm 77
1.2.2.1.4. Çağdaş Özellik Teorileri 80
1.2.2.2. Sosyal Süreç Teorileri 81
1.2.2.2.1. Sosyal Öğrenme Teorileri 82
1.2.2.2.1.1. Ayrıştırıcı Birliktelikler Teorisi 83
1.2.2.2.1.2. Ayrıştırıcı Pekiştirmeler Teorisi 84
1.2.2.2.2. Sosyal Kontrol Teorileri 86
1.2.2.2.2.1. Sosyal Bağ Teorisi 87
1.2.2.2.2.2. Öz Kontrol Teorisi 88
1.2.2.2.3. Damgalama Teorisi 89
1.2.2.2.4. Onarıcı Adalet 91
1.2.2.3. Sosyal Yapı Teorileri 92
1.2.2.3.1. Sosyal Düzensizlik Teorisi 93
1.2.2.3.2. Gerilim Teorileri 94
1.2.2.3.2.1. Merton’un Kuralsızlık (Anomi) Teorisi 94
1.2.2.3.2.2. Sapkın Alt Kültür Teorileri 96
1.2.2.3.2.2. Makro Düzey Gerilim Teorisi: Kurumsal Anomi Teorisi 97
1.2.2.3.2.3. Mikro Düzey Gerilim Teorisi: Genel Gerilim Teorisi 98
1.2.2.3.3. Kültürel Sapma Teorisi 99
1.2.2.4. Sosyal Çatışma, Eleştirel Suçbilim 99
1.2.2.4.1. Eleştirel Teoriler 100
1.2.2.4.2. Çatışma Teorisi 101
1.2.2.4.3. Feminist Teoriler 104
1.2.2.5. Bütünleşik Suç Teorileri 105
İkinci Bölüm
SUÇA İKTİSADIN YAKLAŞIMI
2.1. GENEL ÇERÇEVE 109
2.2. İKTİSATÇILARIN SUÇA YAKLAŞIMI 114
2.2.1. Adam Smith 114
2.2.1.1. Adam Smith’in Polis Kavramı ve Politik İktisat 114
2.2.1.2. Adam Smith ve Cezalandırma Teorisi 118
2.2.2. John Stuart Mill 120
2.2.2.1. Mill ve Cezalandırılma Üzerine 121
2.2.2.2. Mill ve İdam Cezası 123
2.2.3. Karl Marks 123
2.2.3.1. Suç ve İlk Sermaye Birikimi 124
2.2.3.2. Suçun Yararlılığı 125
2.2.3.3. Suçun Damgalaması 126
2.2.3.4. İdam Cezası Üzerine 127
2.2.3.5. Marks ve Odun Hırsızlığı Yasası 128
2.2.4. Frederic Engels 128
2.2.4.1. İngiliz İşçi Sınıfının Ahlaki Çöküntüsü 128
2.2.4.2. Komünist Toplumda Suç 130
2.3. İKTİSADIN SUÇ TEORİLERİ 130
2.3.1. Marksist Okul 130
2.3.1.1. Genel Açıklama 130
2.3.1.2. Yapısalcı ve Araçsalcı Marksistler 134
2.3.1.3. Marksist Suçbilimin Gelişimi 135
2.3.1.4. Marksizm ve Suç Türleri 140
2.3.1.5. Suçtan Kar Etme 141
2.3.2. Rasyonel Seçim Teorisi 144
2.3.2.1. Genel Açıklama 144
2.3.2.2. Kısa Tarihçe 146
2.3.2.3. Teorinin Çerçevesi 148
2.3.2.4. Becker’in Suç Modeli 149
2.3.2.5. Temel Modelin Yayılımları 153
2.3.3. Oyun Teorisi 154
2.3.3.1. Kısa Tarihçe 154
2.3.3.2. Oyun Tanımı 156
2.3.3.3. Oyuncu ve Oyuncunun Temel Varsayımları 158
2.3.3.4. Oyunların Sınıflandırılması 159
2.3.3.4.1. Statik Oyun Teorisi 160
2.3.3.4.1.1. Stratejiler 161
2.3.3.4.1.2. Statik Oyunlarda Çözüm Teknikleri 161
2.3.3.4.1.2.1. Baskınlık 162
2.3.3.4.1.2.2. Nash Dengesi 163
2.3.3.4.2.3. Bayesyen Nash Dengesi 166
2.3.3.4.2. Dinamik Oyun Teorisi 167
2.3.3.5. Beklenen Fayda Yaklaşımına Eleştiriler 169
2.3.4. Evrimci Oyun Teorisi 171
2.3.4.1. Genel Açıklama 171
2.3.4.2. Stratejist Olarak Birey 175
2.3.4.3. Davranışsal Çeşitliliğin Evrimi 176
2.3.5. Davranışsal İktisat 178
2.3.5.1. Davranışsal İktisadın Gelişimi ve Genel Açıklama 178
2.3.5.2. Davranışsal İktisadın Suça Yaklaşımı 186
2.3.5.2.1. Beklenti Teorisi 187
2.3.5.2.2. Sosyal Etkileşim 188
Üçüncü Bölüm
SUÇA OYUN TEORİSİ YAKLAŞIMI
3.1. TEORİK LİTERATÜRDEN ÖRNEKLER 193
3.1.1. İktisat Tabanlı Makaleler 193
3.1.1.1. Vergi Kaçırma ve Vergi Uyumu 193
3.1.1.1.1. A&S Modeli 193
3.1.1.1.2. Vergi Kaçırma ve Vergi Uyumu Konusunda Diğer Çalışmalar 198
3.1.1.2. Diğer İktisat Tabanlı Çalışmalar 214
3.1.2. Sosyolojik Tabanlı Çalışmalar 219
3.1.2.1. Suçlular ve Polis 219
3.1.2.2. Suçlular, Mağdurlar ve Polis 231
3.1.2.3. Yurttaşlar ve Hükümet 232
3.1.3. Evrimci Oyun Teorisi Tabanlı Çalışmalar 234
3.1.4. Diğer Çalışmalar 239
3.2. DENEYSEL LİTERATÜRDEN ÖRNEKLER 241
3.2.1. Laboratuvar Deneyleri 242
3.2.1.1. İktisat Tabanlı 242
3.2.1.2. Davranışsal İktisat Tabanlı 247
3.2.1.3. Sosyolojik Tabanlı 257
3.2.2. Alan Deneyleri 261
3.3. META ANALİZ 264
Dördüncü Bölüm
SUÇTAN CAYDIRICILIKTA
OYUN TEORİSİNİN OLANAK VE SINIRLARI
4.1. SUÇBİLİMDE OYUN TEORİSİNİN OLANAK VE KISITLARI 267
4.1.1. Teorik Açıdan 267
4.1.1.1. Standart A&S Modele Teorik Eleştiriler 267
4.4.1.2. Elffers’in WBAD Modeli 277
4.1.1.3. Vergi Uyumunda İktisat Dışı Belirleyiciler 279
4.1.1.4. Evrimci Oyun Teorisi 282
4.1.1.5. Diğer Teorik Eleştiriler 283
4.1.2. Laboratuvar Deneylerinin Olanak ve Kısıtları 286
4.1.2.1. Olanaklar 289
4.1.2.1.1. Yapaylık ve Sadelik 289
4.1.2.1.2. Rastlantısal Dağılım 290
4.1.2.1.3. Öğrenci Denekler 291
4.1.2.1.4. Önemsizlik 291
4.1.2.1.5. Genelleştirilebilirlik 292
4.1.2.1.6. Deneysel Geçerlilik 292
4.1.2.2. Kısıtlar 293
4.1.3. Alan Deneyleri Olanak ve Kısıtları 295
4.1.3.1. Olanaklar 295
4.1.3.2. Kısıtlar 295
4.1.4. Deneysel Çalışma Bulguları 296
4.1.4.1. Vergi Kaçırma ve Vergi Uyumu 296
4.1.4.2. Sosyolojik Tabanlı Çalışmalar 299
4.1.4.3. Alan Deneyleri 300
4. 2. CAYDIRICILIK ÜZERİNE BİR TARTIŞMA 301
4.2.1. Cezanın Kesinliği ve Caydırıcılık 304
4.2.1.1. Becker Modeli 304
4.2.1.1.1. Polis Sayısı ve Polis Faaliyetlerine Ayrılan Kaynakların Caydırıcı Etkisi 305
4.2.1.1.2. Polis Konuşlanmasının Caydırıcı Etkisi 311
4.2.1.2. A&S Modeli 314
4.2.2. Cezanın Sertliği ve Caydırıcılık 315
4.2.2.1. Becker Modeli 315
4.2.2.1.1. Mahkumiyet Süresi ve Caydırıcılık 317
4.2.2.1.2. İdam Cezası ve Caydırıcılık 320
4.2.2.2. A&S Modeli 321
4.2.3. Cezanın Kesinliği mi Sertliği mi Daha Caydırıcıdır? 322
4. 2.3.1. Suçlunun Yaptırım Riski Algısı ve Caydırıcılık 322
4.2.3.1.1. Becker Modeli 322
4.2.3.1.2. A&S Modeli 325
4.2.3.2. Suçlunun Riske Karşı Tutumu ve Caydırıcılık 328
4.2.3.2.1. Becker Modeli 328
4.2.3.2.2. A&S Modeli 333
4.2.3.3. Dolaylı Maliyetler ve Caydırıcılık 334
4.2.3.3.1. Becker Modeli 334
4.2.3.3.2. A&S Modeli 337
4.2.4. Cezanın Çabukluğu ve Caydırıcılık 338
4.2.5. Değerlendirme 340
Sonuç 345
Kaynakça 349
Ek 385
Kavramlar Dizini 387
Özgeçmiş 399