İdare Hukuku Yönünden Kontenjan Kısıtlamalarına Tabi Özel Kişi Faaliyetleri

Taner Ayanoğlu

Son zamanlarda gündemi işgal eden "taksici-uber kavgası"nın derinliklerinde hiç şüphesiz ki özel kişilerin faaliyetlerinin kontenjan kısıtlamasına tabi tutulmasına ilişkin bir hukuki mesele vardır. Kısaca "biri yer bir bakar, kıyamet ondan kopar" atasözüyle özetlenebilecek bu mesele, "kontenjan kısıtlamalarına tabi özel kişi faaliyetleri"nin, gerek sahip olduğu özgün karakter, gerekse birçok kuruma farklı açıdan bakılmasına vesile olabilecek özellikleri sebebiyle idare hukuku alanında mutlaka ele alınması ve incelenmesi gereken bir konudur. Öyle ki, kontenjan kısıtlamalarına tabi özel kişi faaliyetlerinin karakter ve özelliklerini klasik idare hukuku kurumlarıyla açıklamaya çalışmak, çoğu kere kuramsal açıdan çelişik sonuçlar vermektedir. Bu tür faaliyetlerin klasik kamu hizmeti bakış açısıyla ele alınması halinde varılan sonuçlar ile özel girişim özgürlüğü bakış açısıyla ele alınması halinde varılan sonuçlar, çoğu zaman birbirleriyle tutarlı olmayan bir görünüm de sergileyebilmektedir. Dolayısıyla "kontenjan kısıtlamalarına tabi özel kişi faaliyetlerin" bir yandan kamu hizmeti, öte yandan da özel girişim özgürlüğü kıskacında bulunduğunu söylemek hiç de yanlış değildir.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM 
KONTENJAN KISITLAMASINA TABİ FAALİYETLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ 
I. KONTENJAN KISITLAMASINA TABİ FAALİYETLERİN RUHSATA TABİLİK ÖZELLİĞİ
II. KONTENJAN KISITLAMASINA TABİ FAALİYETLER İLE KAMU HİZMETİ İLİŞKİSİ
İKİNCİ BÖLÜM 
KAMUYA YARARLI ÖZEL KİŞİ FAALİYETLERİ VE VİRTÜEL KAMU HİZMETLERİ 
I. KAMU HİZMETLERİNİN RUHSATLA GÖRDÜRÜLMESİ MESELESİ
II. ÖZEL KİŞİ FAALİYETLERİ İLE KAMU YARARI ARASINDAKİ İLGİ
III. KAMUYA YARARLI ÖZEL KİŞİ FAALİYETLERİ VE VİRTÜEL KAMU HİZMETİ KAVRAMI
IV. VİRTÜEL KAMU HİZMETLERİ VE İÇERİK DENETİMİ
V. RUHSATA TABİ ÖZEL KİŞİ FAALİYETLERİNİN NİTELİĞİ
VI. KANUNLA KAMU HİZMETİ NİTELİĞİ TANIMLAMASI YAPILAN ÖZEL KİŞİ FAALİYETLERİ
VII. İDARE LEHİNE TEKEL KONUSU OLAMAYAN KAMU HİZMETLERİ Mİ ÖZEL KİŞİLERE RUHSATLA GÖRDÜRÜLMEKTEDİR?
VIII. ÖZEL KİŞİ FAALİYETLERİNİN KAMUSAL KISITLAMALARA TABİ OLMASI
IX. ÖZEL KİŞİ FAALİYETLERİNDE SÖZLEŞME YAPMA ZORUNLULUĞU
X. KAMU HİZMETİNİN GÖRDÜRÜLMESİ AMACIYLA VERİLEN RUHSAT KOLLUK RUHSATI MIDIR?
XI. KAMU HİZMETİ "RUHSAT SÖZLEŞMELERİ" AÇMAZI
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 
ÖZEL KİŞİ FAALİYETLERİNİN AYNI ZAMANDA İDARECE KAMU HİZMETİ OLARAK YÜRÜTÜLMESİ 
I. ÖZEL KİŞİ FAALİYETLERİNİN AYNI ZAMANDA İDARECE KAMU HİZMETİ OLARAK YÜRÜTÜLMESİNİN ETKİ VE SONUÇLARI
II. KANUN İLE İDAREYE KAMU HİZMETİ GÖREVİ OLARAK VERİLMEMİŞ OLAN FAALİYETLER ÖZEL KİŞİLERE RUHSATLA GÖRDÜRÜLEN KAMU HİZMETLERİ OLARAK KABUL EDİLEBİLİR Mİ?
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 
ÖZEL KİŞİ FAALİYETLERİNİN KONTENJAN KISITLAMASINA TABİ OLMASI 
I. SÖZLEŞME HÜRRİYETİ VE ÖZEL TEŞEBBÜS SERBESTLİĞİ AÇISINDAN ÖZEL KİŞİ FAALİYETLERİ
II. ÇALIŞMA, SÖZLEŞME VE ÖZEL GİRİŞİM ÖZGÜRLÜKLERİNİN SINIRLANDIRILMASI VE EKONOMİK KOLLUK FAALİYETİ
III. ÖZEL KİŞİ FAALİYETLERİNE KONTENJAN KISITLAMASI UYGULANMASI
IV. KONTENJAN KISITLAMASI UYGULANMASINI ZORUNLU KILAN SEBEPLER
V. KONTENJAN KISITLAMASI UYGULANMASI VE KAMU HİZMETİ NİTELİĞİ
VI. KONTENJAN KISITLAMASINA TABİ FAALİYETLERDE RUHSAT SAHİBİ OLACAK ÖZEL KİŞİLERİN BELİRLENMESİNİN ESAS VE USULLERİ
VII. KONTENJAN KISITLAMASINA TABİ FAALİYETLERDE RUHSAT BEDELİ UYGULAMASI
VIII. ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI ÇERÇEVESİNDE KOLLUK HİZMETLERİNİN ÜCRETE TABİ OLMASI MESELESİ
SONSÖZ
KAYNAKÇA