Taşınmaz Malikinin Hukuka Aykırı Taşkınlıklardan Sorumluluğu

Şeyda YÖRÜK

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ .7

TEŞEKKÜR.9

İÇİNDEKİLER 11

KISALTMALAR LİSTESİ15

GİRİŞ .17

BİRİNCİ BÖLÜM

TAŞINMAZ MALİKİNİN HUKUKA AYKIRI

TAŞKINLIKLARDAN SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN

GENEL BİLGİLER

TERMİNOLOJİ VE TEMEL KAVRAMLAR 19

Terminoloji19

Temel Kavramlar20

Taşınmaz Kavramı20

Arazi21

Bağımsız ve sürekli haklar.22

Kat mülkiyeti kanununa tâbi bağımsız bölümler .25

Tapuya kayıtlı olmayan taşınmazlar ve taşınırların

durumu25

Mülkiyet Kavramı28

Paylı mülkiyet.30

Elbirliği mülkiyeti.32

Taşkınlık Kavramı ve Benzeri Kavramlarla Karşılaştırılması .33

Taşkınlık kavramı.33

Taşkınlık kavramının benzeri kavramlarla

karşılaştırılması.33

(1) Müdahale kavramı 33

(2) Taşkın yapı kavramı.35

(3) Haksız yapı kavramı.36

TARİHİ GELİŞİM.38

Roma Hukukunda.38

Osmanlı Hukukunda43

12 İçindekiler

III. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ DURUM . 49

İsviçre Hukukunda.49

Alman Hukukunda 52

Fransız Hukukunda54

SORUMLULUĞUN HUKUKÎ NİTELİĞİ VE DAYANDIĞI ESAS 58

Sorumluluğun Hukukî Niteliği 58

Sorumluluğun Dayandığı Esas 59

Kusursuz Sorumluluğun Genel Esasları 59

Taşınmaz Malikinin Sorumluluğunun Dayandığı Esas .60

SORUMLULUĞUN UYGULAMA ALANI VE KOMŞULUK HUKUKU İLE

İLİŞKİSİ 63

İKİNCİ BÖLÜM

TAŞINMAZ MALİKİNİN

SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI

MÜLKİYET HAKKININ YASAL KISITLAMALARA AYKIRI

KULLANILMASI (TAŞKIN KULLANIM)  67

Mülkiyet Hakkının Yasal Kısıtlamaları67

Özel hukuk karakterli kanunlarla düzenlenen mülkiyet hakkı

kısıtlamaları .69

Komşular lehine getirilmiş kısıtlamalar .69

(1) Taşınmazı taşkın kullanma yasağı (TMK m. 737).69

(2) Kazı ve yapılar (TMK m. 738).73

(3) Bitkiler (TMK m. 740-741)75

(4) Sular (TMK m. 742-743).77

(5) Mecra geçirilmesi (TMK m. 744-746).80

(6) Zorunlu geçit hakkı (TMK m. 747).81

(7) Sınırlıklar (TMK m. 749) 82

(8) Katılma yükümlülüğü (TMK m. 750) 83

Herkes lehine getirilmiş kısıtlamalar.83

(1) Orman ve mer’aya girme84

(2) Sürüklenen şeyler ile benzerlerinin alınması .85

(3) Zorunluluk hâli .86

Kamu hukuku karakterli kanunlarla düzenlenen mülkiyet

hakkı kısıtlamaları 87

Taşkın Kullanım.88

Genel olarak .88

Taşkın kullanımın türleri .91

Hukuka aykırı taşkın kullanım (TMK m. 730/I)91

İçindekiler 13

(1) Olumlu (aktif, maddî) taşkınlıklar .95

(2) Olumsuz (pasif) taşkınlıklar.97

(3) Manevî taşkınlıklar.99

Yerel âdete uygun ve kaçınılmaz taşkınlıklar (TMK m.

730/II)  100

ZARAR VEYA ZARAR TEHLİKESİ 103

Eski Hâle Getirme ve Tazminat Davası için Zarar. 103

Tehlikenin Giderilmesi Davası için Zarar Tehlikesi . 105

III. HUKUKA AYKIRILIK  107

İLLİYET BAĞI . 108

Genel Olarak 108

İlliyet Bağının Kesilmesi. 112

Mücbir sebep 112

Zarar görenin ağır kusuru 114

Üçüncü şahsın ağır kusuru. 116

KUSURUN ŞART OLMAMASI 117

KURTULUŞ KANITI GETİRİLEMEMESİ . 120

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

TAŞINMAZ MALİKİNİN

SORUMLULUĞUNUN HÜKÜM VE

SONUÇLARI VE BENZERİ HUKUKÎ

KURUMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI

TANINAN DAVALAR. 121

Tanınan Dava Türleri. 121

Tehlikenin giderilmesi davası. 122

Eski hâle getirme davası . 124

Tazminat davası 127

Davaların Tarafları 129

Davacılar 129

Komşu taşınmaz malikleri . 130

Sınırlı aynî hak sahipleri. 132

Şahsî hak sahipleri. 133

Diğer hak sahipleri 134

Davalılar . 135

Malik 135

(1) Gerçek kişi malik  135

(a) Paylı mülkiyet hâlinde davalılar 137

14 İçindekiler

(b) Elbirliği mülkiyeti hâlinde davalılar 138

(2) Tüzel kişi malik139

(a) Özel hukuk tüzel kişisi139

(b) Kamu hukuku tüzel kişisi (Devlet ve diğer kamu

tüzel kişilikleri) 140

(3) Kat malikleri .143

(4) Yardımcı kişiler .144

Sınırlı aynî hak sahipleri .145

Şahsî hak sahipleri.147

Görevli ve Yetkili Mahkeme 151

ZAMANAŞIMI, RÜCU VE SORUMLULUĞUN SINIRLANDIRILMASI

VEYA KALDIRILMASI .153

Zamanaşımı153

Rücu.154

Sorumluluğun Sınırlandırılması veya Sorumluluğa Razı Gelinmesi.155

III. BENZERİ HUKUKÎ KURUMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI.156

Diğer Bazı Kusursuz Sorumluluk Türleri ile Karşılaştırılması 156

Özel Hukuktaki Kusursuz Sorumluluk Türleri ile

Karşılaştırılması156

Yapı malikinin sorumluluğu ile karşılaştırılması.156

Genel tehlike sorumluluğu ile karşılaştırılması160

Çevrenin kirletilmesinden kaynaklanan sorumluluk ile

karşılaştırılması161

İdare Hukukundaki Kusursuz Sorumluluk Türleri ile

Karşılaştırılması163

Hakkın Kötüye Kullanılması Müessesesi ile Karşılaştırılması.167

SONUÇ173

KAYNAKÇA.177