^{Teknolojik Gelişmelerin Negatif Yönü:}Hukuki Açıdan Planlı Eskitme

İÇİNDEKİLER
ÖZET 5
ABSTRACT 7
İÇİNDEKİLER. 9
KISALTMALAR 13
GİRİŞ 15
BÖLÜM 1
PLANLI ESKİTME KAVRAMI, TÜRLERİ VE YÖNTEMLERİ
I. PLANLI ESKİTMENİN TANIMLANMASI 21
A. Planlı Eskitme Kavramı. 21
B. Literatürde Planlı Eskitmenin İlk Kullanımı 26
C. Planlı Eskitme Kavramına Muhtelif Hukuk Düzenlerinde Getirilen Tanımlar 28
1. Fransa Tüketici Kanunu 29
2. Avrupa Parlamentosu Önergesi 34
II. PLANLI ESKİTME TÜRLERİ 35
A. İşlevsel (Teknolojik) Eskitme 35
B. Müdahil Eskitme 36
C. Psikolojik (Estetik) Eskitme 38
D. Tüketici Kaynaklı Eskitme 43
E. Sosyal Eskitme 45
F. Ekonomik Eskitme 46
III. PLANLI ESKİTME YÖNTEMLERİ 47
A. Süre 47
B. Dayanıklılık 49
C. Kullanım Ömrünün Belirlenmesi 50
D. Ürün Tasarımı 52

10 İçindekiler
IV. PLANLI ESKİTMENİN ETKİLİ OLDUĞU SEKTÖR VE PİYASALAR 54
A. Sektörler 54
B. Oligopol ve Monopol Piyasalar 56

BÖLÜM 2
PLANLI ESKİTMENİN REKABET HUKUKU VE
HAKSIZ REKABET HUKUKU BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
I. REKABET HUKUKU KAPSAMINDA PLANLI ESKİTME 65
A. Zorunlu Unsur Doktrini ve Hakim Durumun Kötüye Kullanılması
Yasağı Bağlamında Planlı Eskitme 65
1. Genel Olarak 65
2. Zorunlu Unsur Doktrini 67
3. Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Yasağı 70
B. Uyumlu Eylem Bağlamında Planlı Eskitme 81
1. Uyumlu Eylem için Gereken Şartlar 82
2. Uyumlu Eylem Karinesi 85
3. Zamanaşımı. 90
II. HAKSIZ REKABET HUKUKU KAPSAMINDA PLANLI ESKİTME 92
A. Planlı Eskitmenin Haksız Rekabet Oluşturması 92
1. Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklamlar Dolayısıyla Planlı Eskitmenin Haksız Rekabet Oluşturması:Avusturya T-Mobile
Örneği 93
2. Diğer Hukuka Aykırı Davranışlar Kapsamında Planlı Eskitmenin
Haksız Rekabet Oluşturması 103
a) Türk Hukuku’nda 103
b) Belçika Hukuku’nda 106
3. Planlı Eskitmenin Müşterinin Karar Verme Özgürlüğünü Özellikle Saldırgan Satış Yöntemleri ile Sınırlayarak Haksız Rekabet Oluşturması: İtalyan Rekabet Kurumu (AGCM)
Kararları 108
4. Planlı Eskitmenin; Mallar, İş ürünleri veya Faaliyetler Hakkında Gerçek Dışı yahut Yanıltıcı Açıklamalarda Bulunularak Haksız
Rekabet Oluşturması 122
5. İşçilerin İş Sırlarını Hukuka Aykırı Olarak İfşa Ederek Haksız Rekabet Oluşmasının Önlenmesine Yönelik Rekabet Yasağı
Kapsamında Planlı Eskitme: EarthWeb, Inc. v. Schlack Davası 128

İçindekiler 11
B. PLANLI ESKİTMENİN HAKSIZ REKABET OLUŞTURMASI
DURUMUNDA AÇILABİLECEK DAVALAR. 132
C. PLANLI ESKITMEDEN KAYNAKLI HAKSIZ REKABET DAVASINDA
TARAFLAR 136
D. PLANLI ESKİTMENİN HAKSIZ REKABET OLUŞTURMASI
DURUMUNDA ZAMANAŞIMI 140
BÖLÜM 3
PLANLI ESKİTMENİN TÜKETİCİ HUKUKU BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
I. PLANLI ESKİTMENİN TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN KAPSAMINDA İNCELENMESİ 143
A. Genel Olarak 143
B. Planlı Eskitme Uygulamalarının Ayıp Oluşturması 145
C. Ayıp Türleri, Seçimlik Hakların Nitelikleri ve Ayıptan Doğan
Sorumluluğun Şartları 161
D. Ayıptan Kaynaklı Seçimlik Hakların Kullanılmasında Orantısızlık Durumu 165
E. Planlı Eskitmenin Ayıp Olarak Nitelenmesi Durumunda Zamanaşımı 168
F. İkinci El Satışlarda Zamanaşımı 172
G. Ayıplı Maldan Satıcının Tazminat Sorumluluğu 174
H. Ayıp Nedeniyle Üreticinin Tabi Olduğu Sorumluluk Türü 176
II. PLANLI ESKİTMENİN MUHTELİF DÜZENLEMELERDE İNCELENMESİ 180
A. 2000/53/EC Sayılı Hurdaya Ayrılan Araç Direktifi 180
B. 85/374/EEC Sayılı Ayıplı Ürünlerden Dolayı Sorumluluğa İlişkin Üye Ülkelerin İdari Ve Hukuki Düzenlemelerinin Uyumlaştırılması
Direktifi 186
C. 1999/44/EC Sayılı Tüketim Mallarının Satışı ve İlgili Garantiler
Direktifi 190
D. Viyana Satım Sözleşmesi 195
E. Kanada Geneli Elektronik Ürün Yönetim İlkeleri 199
F. Hakkın Tükenmesi İlkesi: Impression Products, Inc. V. Lexmark International, Inc. Kararı 210
III. PLANLI ESKİTMENİN ÜRETİCİ SORUMLULUĞUNA YÖNELİK DÜZENLEMELERDE İNCELENMESİ 215
A. Yeniden Üretim 216
B. Yenileme 218
12 İçindekiler
C. Tamir Edilebilirlik ve Bilgilendirme 220
1. Belçika Örneği 223
2. Arjantin Örneği 224
3. Fransa Örneği 225
D. Tüketicilerin Bilgi Edinme Hakkı 226
E. Yaşam Süresi Etiketi 233
F. Garanti Hukuku 237
1. Genel Olarak 237
2. Arjantin Örneği 242
G. Katma Değer Vergisinin Düşürülmesi 244
BÖLÜM 4
PLANLI ESKİTMENİN MUHTELİF HUKUK ALANLARINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
I. ÇEVRE HUKUKU KAPSAMINDA PLANLI ESKİTME 247
A. Çevrenin Korunması İçin Planlı Eskitme Karşısındaki AB Direktifleri 247
B. Elektronik Atıklar 253
C. Öngörülebilecek Tedbirler 259
1. Genel Olarak 259
2. Tehlikeli Atık Depolama Alanları 265
3. Geri Dönüşüm 267
4. Sürdürülebilir Tüketim 268
II. BİLİŞİM HUKUKU KAPSAMINDA PLANLI ESKİTME 273
A. Planlı Eskitmenin Ağ Tarafsızlığına Etkisi 276
B. Endüstri 4.0 ve Planlı Eskitme 282
C. Sosyal Medyada Planlı Eskitme 285
D. Soyut Olguların Eşya Kapsamında Değerlendirilmesi Sorunu. 287
SONUÇ 289
KAYNAKÇA 293