Temel Tıp Bilimleri Alanında Çalışan HekimlerinTıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
Emine Meliknur KILIÇ, LL.M.
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ.5
İÇİNDEKİLER .7
KISALTMALAR CETVELİ 13
GİRİŞ.15
BİRİNCİ BÖLÜM
TIP HUKUKU AÇISINDAN HEKİMLİK MESLEĞİ VE
HUKUKİ SORUMLULUĞU VE TEMEL TIP BİLİMLERİ
HEKİMLİK MESLEĞİ.19
1.1. TANIMI19
1.2. TÜRK HUKUKU AÇISINDAN HEKİMLİK MESLEĞİ.19
1.3. TEMEL TIP BİLİMLERİ ALANINDA GÖREV YAPAN HEKİMLER22
TIBBİ MÜDAHALEKAVRAMI, TIBBİ KÖTÜ UYGULAMA VE TEMEL
TIP BİLİMLERİ ALANINDA ÇALIŞAN HEKİMLERİN MESLEK İFASI .23
2.1. TIBBİ MÜDAHALE KAVRAMI23
2.1.1. TANIM .23
2.1.2. TIBBİ MÜDAHALENİN UNSURLARI.25
2.1.3. TIBBİ MÜDAHALEDE BULUNABİLECEK KİŞİLER .26
2.1.3.1. Tıbbi Müdahale Kapsamındaki Eylemler28
2.1.3.2. Müdahalenin Tıp Bilimi ve Kurallarına Uygunluğu28
2.1.3.3. Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluğu Kavramı29
2.2. TIBBİ KÖTÜ UYGULAMA KAVRAMI.32
2.2.1. TANIM .32
2.2.2. TIBBİ STANDART.33
2.2.3. TIBBİ KOMPLİKASYON35
2.2.4. TIBBİ KÖTÜ UYGULAMA TÜRLERİ 36
2.3. “OLAĞAN HALLERDE” TEMEL TIP BİLİMLERİNDE ÇALIŞAN
HEKİMLERİN MESLEK İFASI.38
2.3.1. HASTA İLE İLİŞKİSİ AÇISINDAN TEMEL TIP BİLİMLERİ .39
8 İçindekiler
HEKİMİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 41
3.1. HEKİMİN MESLEKİ VE HUKUKİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ.41
3.1.1. EDİMİNİ ÖZENLE YERİNE GETİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ42
3.1.2. SIR SAKLAMA VE SADAKAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ .44
3.1.3. TEŞHİS KOYMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ.46
3.1.4. AYDINLATMA VE RIZASINI ALMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ.47
3.1.5. DOĞRU TEDAVİYİ SEÇME VE UYGULAMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜ 49
3.1.6. TEDAVİYİ BİZZAT UYGULAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ50
3.1.7. KAYDA GEÇİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ.51
3.2. HEKİMİN HUKUKİ SORUMLULUĞU VE HEKİM İLE HASTA
ARASINDAKİ İLİŞKİNİN NİTELİĞİ 51
3.2.1. GENEL OLARAK HEKİMİN HUKUKİ SORUMLULUĞU.52
3.2.1.1. Kusura Dayalı Sorumluluk.52
3.2.1.2. Kusursuz Sorumluluk.53
3.2.2. SORUMLULUK SEBEPLERİ.54
3.2.2.1. Sözleşmeye Aykırılık Nedeniyle Sorumluluğu54
3.2.2.1.1. Sözleşmeye Aykırı Davranış.54
3.2.2.1.2. Kusur 56
3.2.2.1.2.1. Kast 57
3.2.2.1.2.2. Ağır ihmal57
3.2.2.1.2.3. Hafif ihmal 58
3.2.2.1.3. Zarar59
3.2.2.1.3.1. Maddi zarar59
3.2.2.1.3.2. Manevi zarar60
3.2.2.1.4. Uygun Nedensellik Bağı .60
3.2.2.1.4.1. Nedensellik bağının kesilmesi61
3.2.2.2. Haksız Fiil Kaynaklı Sorumluluk .62
3.2.2.3. Hekimin Kusursuz Sorumluluğu .64
3.2.2.4. Vekaletsiz İş Görmeden Doğan Sorumluluk.64
3.2.3. SÖZLEŞMESEL İLİŞKİYE DAYALI HEKİMİN
SORUMLULUĞU.65
3.2.3.1. Hizmet Sözleşmesi Görüşü 66
3.2.3.2. Vekalet Sözleşmesi Görüşü67
3.2.3.3. Eser Sözleşmesi Görüşü 69
3.2.3.4. Sui Generis Sözleşme Görüşü .71
İçindekiler 9
3.2.4. SÖZLEŞME DIŞI İLİŞKİYE DAYALI HEKİMİN
SORUMLULUĞU.72
3.2.4.1. İlişkinin Culpa in Contrahendoya Dayandığı
Haller.72
3.2.4.2. İlişkinin Vekaletsiz İş Görmeye Dayandığı Haller.73
3.2.4.3. Haksız Fiil Nedeniyle Sorumluluk74
İKİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK SORUMLULUK SİGORTALARI
SİGORTA KAVRAMI77
4.1. SORUMLULUK KAVRAMI77
4.2. SİGORTA KAVRAMI VE SİGORTA HUKUKU78
4.3. SİGORTA SÖZLEŞMELERİNİN SINIFLANDIRILMASI79
4.3.1. ZARAR SİGORTALARI.80
SORUMLULUK SİGORTASI KAVRAMI .81
5.1. SORUMLULUK SİGORTASININ KONUSU .81
5.2. SORUMLULUK SİGORTALARININ TEMEL ÖZELLİKLERİ.82
5.2.1. ZARAR SİGORTASI OLMASI.82
5.2.2. MALVARLIĞI SİGORTASI OLMASI .83
5.2.3. PASİFİN SİGORTASI OLMASI 84
5.3. SORUMLULUK SİGORTASININ TÜRLERİ.84
5.3.1. MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI.85
5.3.2. HEKİMİN MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI86
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TIBBİ KÖTÜ UYGULAMAYA İLİŞKİN
ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
HEKİM ZORUNLU MESLEKİ MALİ SORUMLULUK SİGORTASI;
NİTELİĞİ, SÖZLEŞMENİN KURULMASI, ŞEKLİ VE TARAFLARI 89
6.1. HEKİM ZORUNLU MESLEKİ MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
NİTELİĞİ.90
6.1.1. ZORUNLU OLMASI.90
6.1.2. ZARAR SİGORTASI OLMASI.92
6.1.3. MALVARLIĞI SİGORTASI OLMASI - PASİFİN
SİGORTALANMASI.92
6.1.4. SİGORTA TAZMİNATININ ZARAR GÖRENE ÖDENMESİ VE
ZARAR GÖRENİN DOĞRUDAN DAVA HAKKI OLMASI.93
10 İçindekiler
6.2. SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI VE SÖZLEŞMENİN
UNSURLARI İLE TARAFLARI.94
6.2.1. SÖZLEŞMENİN KURULMASI VE ŞEKLİ94
6.2.2. SÖZLEŞMENİN UNSURLARI.99
6.2.2.1. Sigortalanabilir Menfaat .99
6.2.2.2. Sözleşmenin Tarafları .101
6.2.2.2.1. Sigorta Şirketi 101
6.2.2.2.2. Sigorta Ettiren ve Sigortalı.102
6.2.2.3. Sigorta Bedeli105
6.2.2.4. Prim.106
6.2.2.5. Riziko108
ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI SÖZLEŞMESİNDE
RİZİKOKAVRAMI, SİGORTA HİMAYESİ.112
7.1. RİZİKONUN GERÇEKLEŞME ANI 112
7.1.1. RİZİKONUN GERÇEKLEŞME ANINA İLİŞKİN TEORİLERİN
DEĞERLENDİRİLMESİ.113
7.1.1.1. Tazminat Talebinin İleri Sürülmesi Teorisi 114
7.1.2. HEKİMİN ZORUNLU MESLEKİ MALİ SORUMLULUK
SİGORTASINDA RİZİKONUN GERÇEKLEŞTİĞİ AN115
7.2. HEKİMİN ZORUNLU MESLEKİ MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
HİMAYESİNİN KAPSAMI 116
7.2.1. HİMAYE KAPSAMINDAKİ MESLEKİ FAALİYET .117
7.2.2. HİMAYE KAPSAMINDAKİ MESLEKİ FAALİYETİN İFA YERİ.118
7.2.3. SİGORTA HİMAYESİ SÜRESİ.118
7.2.4. SİGORTACININ DEĞİŞMESİ DURUMU121
7.2.5. SİGORTA TEMİNATI KAPSAMI121
7.2.5.1. Yargılama Giderleri122
7.2.5.2. Faiz 123
7.2.5.3. Makul Giderler124
7.2.6. TAZMİNAT TALEBİNİN SİGORTACIYA BİLDİRİLMEMESİ
HALİ.124
7.2.7. SİGORTALININ KASTI HALİ125
7.2.8. SÖZLEŞME SÜRESİ İÇİNDE GENEL ŞARTLARDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HALİ127
7.2.9. RÜCU TALEPLERİNE KARŞI SİGORTA HİMAYESİ.128
7.3. SİGORTA TEMİNATI DIŞINDA KALAN DURUMLAR.129
7.4. HEKİM ZORUNLU MESLEKİ MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
UYGULAMASINDA ZAMANAŞIMI.132
İçindekiler 11
OLAĞAN DIŞI HALLERDE TEMEL TIP BİLİMLERİ ALANINDA
ÇALIŞAN HEKİMLER AÇISINDAN MENFAAT VE RİZİKO
DEĞERLENDİRMESİ 134
8.1. RİSK GRUPLARI TABLOSUNDA YER ALAN TEMEL TIP
BİLİMLERİ UZMANLIK ALANLARININ MESLEKİ
FAALİYETLERİNİN İNCELENMESİ 134
8.2. TEMEL TIP BİLİMLERİ UZMANLIK ALANLARI AÇISINDAN
SİGORTALANABİLİR MENFAATİN DEĞERLENDİRİLMESİ 135
8.2.1. RİSK GRUPLARI TABLOSUNDA YER ALAN TEMEL TIP
BİLİMLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRME . 135
8.2.2. RİSK GRUPLARI TABLOSUNDA YER ALMAYAN TEMEL
TIP BİLİMLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRME. 138
SONUÇ . 141
KAYNAKÇA. 147
TIBBİ KÖTÜ UYGULAMAYA İLİŞKİN ZORUNLU MALİ SORUMLULUK
SİGORTASI GENEL ŞARTLARI 161
TIBBİ KÖTÜ UYGULAMAYA İLİŞKİN ZORUNLU MALİ SORUMLULUK
SİGORTASINDA KURUM KATKISINA İLİŞKİN USUL VE ESASLARA
DAİR TEBLİĞ (2010/1) . 169
TIBBİ KÖTÜ UYGULAMAYA İLİŞKİN ZORUNLU MALİ SORUMLULUK
SİGORTASI TARİFE VE TALİMATI 171
